przewodnik dydaktyczny - I Wydział Lekarski Warszawskiego
Transkrypt
przewodnik dydaktyczny - I Wydział Lekarski Warszawskiego
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW III ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Rok akademicki 2014/2015 1 Opracowanie edytorskie i druk: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zam......../ 2014 nakład 50 egz. tel. 22 5720 327 e-mail: [email protected] www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl 2 Spis treści 1. WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO............ 3 2. PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2014 / 2015.......................................... 4 3. SKŁAD ZARZĄDU SAMORZĄDU STUDENTÓW WUM W KADENCJI 2014-2016................................................................................... 5 4. Plan studiów na rok akademicki: 2014/2015.................................. 6 5. Parazytologia lekarska...................................................................... 8 6. Mikrobiologia............................................................................................. 11 7. Genetyka........................................................................................................ 14 8. Patomorfologia......................................................................................... 17 9. Propedeutyka Chorób Wewnętrznych......................................... 24 10. Farmakologia i toksykologia. ......................................................... 27 11. PEDIATRIA......................................................................................................... 32 12. Propedeutyka chirurgii........................................................................ 37 13. Radiologia.................................................................................................... 44 14. Medycyna nuklearna............................................................................. 46 15. Propedeutyka stomatologii............................................................... 49 16. Psychologia Lekarska z Elementami Socjologii..................... 52 17. Choroby zakaźne...................................................................................... 56 18. Medycyna Katastrof............................................................................... 59 1 RAMOWY PROGRAM PRAKTYK DLA STUDENTÓW III ROKU WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Po III roku obowiązuje studentów 4 tygodniowa praktyka (20 dni roboczych) – 120 godzin w Klinice lub Oddziale Chorób Wewnętrznych. W czasie praktyki student obowiązany jest odbyć 2 całodobowe dyżury. Kierownik Kliniki (Ordynator Oddziału) lub wyznaczony przez niego opiekun ustala szczegółowy zakres obowiązków i harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad pracą studenta. Opiekunem praktyki studenckiej winien być lekarz o odpowiednim przygotowaniu zawodowym i ogólnym. Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni okres czasu. Odbycie praktyki potwierdza opiekun, a praktykę zalicza Kierownik Kliniki lub Ordynator Oddziału. Celem praktyki jest: 1/ Uzupełnienie wiadomości o organizacji Oddziału Wewnętrznego (Kliniki) i powiązaniu organizacyjnym Oddziału (Kliniki) z lecznictwem otwartym. 2/ Doskonalenie umiejętności badania fizycznego. 3/ Zapoznanie się z zasadami udzielania pierwszej pomocy (reanimacja). 4/ Pogłębianie umiejętności rozpoznania i różnicowania podstawowych jednostek chorobowych ze szczególnym uwzględnieniem przypadków ostrych. 5/ Poznanie właściwej interpretacji wyników badań pracownianych, radiologicznych i patomorfologicznych. 6/ Udział w wizytach lekarskich. 7/ Wykonywanie przez studentów zabiegów stosowanych w codziennej praktyce lekarskiej (wstrzyknięcia dożylne, podłączanie kroplówek, cewnikowanie itp.). 8/ Pobieranie przez studentów materiału do badań diagnostycznych. 2 WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK Prorektorzy PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH – prof. dr hab. MAREK KULUS PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ – prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem – prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI PROREKTOR ds. KADR – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO – prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. I/II/III r. – prof. dr hab. Barbara Górnicka Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. IV/V/VI r. – prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. studiów licencjackich – prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Przewodów Doktorskich – dr hab. Paweł Włodarski Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Nauki – prof. dr hab. Krzysztof J. Filipiak WŁADZE UCZELNI urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61. Przewodniczący Rady Pedagogicznej III r. – dr med. Małgorzata Kubicka-Pertkiewicz Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (22) 57 20 208, fax (22) 57 20 266, pok. 208. SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Sprawy studenckie III r. studiów mgr Danuta Bogucka i mgr Agnieszka Banaszek-Więckowska, pok. 213d, przyjmują w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 10:00–16:00, tel. (22) 57 20 210, (22) 57 20 260, fax (22)57 20 266. DZIAŁ OBSŁUGI STUDENTÓW tel. (22) 57 20 816 Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM ul. Banacha 1 a, tel. (22) 599 18 01, 02-03. 3 PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2014 / 2015 Na podstawie Zarządzenia nr 23 / 2014 Rektora WUM z dnia 10 kwietnia 2014 r. SEMESTR ZIMOWY 01.10.2014 21.12.2014 zajęcia dydaktyczne 11 tygodni 22.12.2014 04.01.2015 wakacje zimowe 05.01.2015 01.02.2015 zajęcia dydaktyczne 4 tygodnie 02.02.2015 08.02.2015 sesja egzaminacyjna zimowa 09.02.2015 15.02.2015 przerwa semestralna 16.02.2015 22.02.2015 sesja poprawkowa SEMESTR LETNI 23.02.2015 04.04.2015 zajęcia dydaktyczne 6 tygodni 05.04.2015 10.04.2015 wakacje wielkanocne 11.04.2015 14.06.2015 zajęcia dydaktyczne 9 tygodni 15.06.2015 05.07.2015 sesja egzaminacyjna letnia 06.07.2015 30.08.2015 wakacje letnie 31.08.2015 06.09.2015 sesja poprawkowa 07.09.2015 30.09.2015 wakacje letnie 4 ZARZĄD SAMORZĄDU STUDENTÓW WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO KADENCJI 2014/2016: Przewodniczący Zarządu Samorządu Studentów WUM ROMAN KOŃSKI II rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 608 360 221 e-mail: [email protected] Wiceprzewodnicząca Zarządu SSWUM ALEKSANDRA SALETRA IV rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 531 690 129 e-mail: [email protected] Wiceprzewodniczący Zarządu SSWUM, Przewodniczący Komisji Informacji i Promocji JAKUB SZPERNALOWSKI III rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 692 894 878 e-mail: [email protected] Przewodnicząca Komisji Dydaktyki SONIA STATUCH V rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 509 901 172 e-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Kultury MICHAŁ NIEMCZYK V rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 788 982 216 e-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Sportu i Turystyki KAMAL EL-HASSAN VI rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 502 221 114 e-mail: [email protected] Sekretarz KRZYSZTOF KOTUŁA III rok, WNoZ, Ratownictwo Medyczne Tel. +48 601 442 407 e-mail: [email protected] 5 6 2 8 Parazytologia Patomorfologia Choroby zakaźne Farmakologia i toksykologia Medycyna katastrof Medycyna nuklearna Pediatria Praktyki zawodowe Propedeutyka chirurgii 3 4 5 6 7 8 9 10 11 3 4 4 1 1 16 2 5 Mikrobiologia 2 2 Genetyka Przedmiot nazwa 1 Lp Plan studiów na rok akademicki: 2014/2015 c 2 c 1 c c 2 c 1 c 1 Semestr zal zal zal zal zal zal zal egz egz egz egz Forma zaliczenia 40 120 59 30 25 100 45 200 30 80 30 Wymiar godzin obowiązujący studenta 6 5 30 5 60 2 wyk. 10 19 15 5 10 10 30 10 10 11 24 40 15 15 60 30 110 20 70 17 sem. ćwicz. w tym: 120 prak. zaw. Klinika Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych 1M21 1M24 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby 1WB1 Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Klinika Chirurgii Ogólnej i Chorób Klatki Piersiowej Klinika Pediatrii 1W34 1WA Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci 1W44 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii 1W33 1W9 Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii 1WG Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej Klinika Pediatrii i Endokrynologii 1WI 1W8 Zakład Medycyny Nuklearnej 1WH Studium Medycyny Katastrof 1W13 S2 Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych 1M22 1M9 Katedra i Zakład Patomorfologii Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii 1M11 1M14A Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Klinika Pediatrii 1M20 Zakład Genetyki Medycznej 1W44 Nazwa jednostki 1WY Kod jednostki I Wydział Lekarski, Kierunek Lekarski - studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) Rok studiów: 3 ECTS 7 2 Psychologia lekarska z elementami socjologii Radiologia 14 15 Zajęcia fakultatywne do wyboru Razem 1 Propedeutyka stomatologii 13 64 6 2 5 Propedeutyka chorób wewnętrznych 12 16 Plan studiów na rok akademicki: 2014/2015 c 2 2 2 c zal zal zal zal zal 1039 90 40 40 20 90 128 10 10 286 90 6 20 20 20 505 24 20 60 120 Zakład Ortodoncji 1S15 II Zakład Radiologii Klinicznej Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia 1S14 I Zakład Radiologii Klinicznej Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii 1S112 1W12 Zakład Stomatologii Dziecięcej 1W11 Klinika Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych 1W21 1S17 Zakład Psychologii Medycznej Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych 1WM 2MB Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii 1WN Katedra i Klinika Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii 1WO Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii 1WS 1WU I Katedra i Klinika Kardiologii 1WR I Wydział Lekarski, Kierunek Lekarski - studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) Rok studiów: 3 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Lekarski III rok, semestr V Stacjonarne/niestacjonarne Parazytologia lekarska obowiązkowy ogólny podstawowy polski Katedra i Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii, ul. T. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa tel.: 22 621 26 07 prof. dr hab. Leszek Szablewski dr Rusłan Sałamatin Seminaria, ćwiczenia 30 wykłady: 0 2 ćwiczenia: 20 seminaria: 10 Zajęcia odbywają się w systemie zintegrowanego 2-tygodniowego bloku dla każdej grupy. Każda z 10 trzygodzinnych jednostka obejmuje 1 godzinę seminarium i 2 godziny ćwiczeń praktycznych. Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Tematy ćwiczeń i seminariów: 1. Helminty najczęstsze w Polsce i na świecie. Nicienie – pasożyty jelitowe i tkankowe (Ascaris lumbricoides, Enterobius vermicularis, Trichuris trichiura, Toxocara canis). 2. Pasożyty rzadkie w Polsce i zawlekane. Nicienie i przywry (Ancylostoma duodenale, Necator americanus, Anisakis simplex, Schistosoma spp., Fasciola hepatica, Opisthorchis felineus, Dicrocoelium dendriticum). 3. Tasiemce – pasożyty jelitowe człowieka (Diphyllobothrium latum, Taenia solium, T. saginata, Rodentolepis nana (= Hymenolepis nana), Hymenolepis diminuta, Dipylidium caninum). 4. Tasiemce i nicienie pasożytujące w postaci larwalnej w tkankach i narządach człowieka (Echinococcus granulosus, E. multilocularis, Trichinella spiralis, Loa loa, Dirofilaria repens). 5. Wodnopochodne inwazje pasożytnicze (giardioza, kryptosporydioza, cyklosporoza, mikrosporydiozy, inwazje amfizoicznych pełzaków z rodzaju Acanthamoeba i Naegleria). 6. Pasożytnicze pierwotniaki przewodu pokarmowego i inne (Giardia intestinalis, Entamoeba histolytica/dispar, E. gingivalis, Cryptosporidium sp., Trichomonas spp., Acanthamoeba spp.). 7. Pasożytnicze pierwotniaki krwi, innych tkanek i narządów człowieka (Trypanosoma spp., Leishmania spp., Plasmodium spp., Babesia spp., Toxoplasma gondii). 8. Pasożytnicze stawonogi i ich rola w transmisji chorób (pasożytnicze owady i roztocze). 9. Diagnostyka chorób inwazyjnych. 10.Nowe zagrożenia inwazjami pasożytniczymi człowieka w dobie globalizacji. Perspektywy wykorzystanie helmintów w terapii chorób autoimunologicznych człowieka. Zaliczenie praktyczne. 8 - znajomość biologii pasożytów, omawianych na kolejnych ćwiczeniach, ze zwróceniem szczególnej uwagi na cykle rozwojowe; - zeszyt do ćwiczeń „Biologia pasożytów” (dla I WL); - przybory do rysowania. - wyposażenie przyszłego lekarza w niezbędne wiadomości na temat biologii i morfofizjologii medycznie ważnych gatunków pasożytów bytujących w tkankach, narządach oraz układach ludzkiego organizmu; - przekazanie wiedzy o aktualnych problemach parazytologii lekarskiej, środowiskowych czynnikach inwazji i dyspersji pasożytów, gatunkach oportunistycznych, o patogenezie i przebiegu chorób pasożytniczych w stanach immunosupresji czy defektów immunologicznych oraz epidemiologii inwazji pasożytniczych; Cele kształcenia - uświadomienie przyszłemu lekarzowi zagrożeń ze strony pasożytów, występujących w Polsce i na Świecie; - poznanie zasad przeprowadzenia prawidłowego wywiadu parazytologicznego z pacjentem; - zaznajomienie przyszłego lekarza z metodami nowoczesnej diagnostyki laboratoryjnej; - zdobycie przez studenta umiejętności właściwej interpretacji wyników badań diagnostycznych. Efekty kształcenia - zna inwazyjne dla człowieka formy lub stadia rozwojowe wybranych pierwotniaków, helmintów i stawonogów, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania; - omawia zasadę funkcjonowania układu pasożyt-żywiciel oraz zna podstawo- w zakresie wiedzy we objawy chorobowe wywoływane przez pasożyty; student: - zna epidemiologię zarażeń pasożytami z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania; - zna i rozumie podstawy diagnostyki parazytologicznej. - ocenia zagrożenia środowiskowe oraz posługuje się podstawowymi metodami pozwalającymi na wykrycie obecności czynników szkodliwych (biolo- w zakresie umiejętności gicznych i chemicznych) w biosferze; student: - rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty człowieka na podstawie ich budowy, cykli życiowych oraz objawów chorobowych; - potrafi przygotować preparat i rozpoznać patogeny pod mikroskopem. - posiada świadomość konieczności indywidualnego podejścia do pacjenta w celu postawienia prawidłowej diagnozy; - umie przekazywać w społeczeństwie wiedzę na temat zagrożeń parazytolo- w zakresie kompetencji gicznych w kraju oraz w trakcie podróży zagranicznych, szczególnie do rejopersonalno-społecznych nów tropikalnych i endemicznych; - posiada świadomość ciągłego dokształcania się; - posiada umiejętność współdziałania w grupie. Metody oceny pracy Po odbytych zajęciach studentów obowiązuje zdanie kolokwium praktycznego studenta (forma i warunki (rozpoznawanie preparatów pasożytów) i teoretycznego. zaliczenia przedmiotu) Egzamin po V semestrze Literatura i materiały obowiązkowe: Literatura obowiązkowa: 1. Parazytologia i akaroentomologia medyczna. Red. A. Deryło. PWN, Warszawa 2002. 2. zeszyt do ćwiczeń „Parazytologia lekarska” (dla I WL). Wymagania wstępne 9 Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin: Książki: 1. Zarys parazytologii lekarskiej/Red. R. Kadłubowski & A. Kurnatowska. PZWL, Warszawa, 1999. 2. Choroby pasożytnicze /A. Buczek. Koliber, Lublin 2005. 3. Atlas pasożytów człowieka /A. Buczek. Koliber, Lublin 2005. 4. Zarys Parazytologii Ogólnej/K. Niewiadomska, T. Pojmańska, B. Machnicka, A. Czubaj. PWN, Warszawa 2001. 5. Parazytologia w ochronie środowiska i zdrowia/Red. E. Lonc. Volumed, Wrocław 2001. Czasopisma: 1. Przegląd Epidemiologiczny, wersja on-line: http:// http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl Działalność Studenckiego Koła Parazytologicznego koncentruje się wokół aktualnych problemów parazytologii lekarskiej w Polsce i na świecie. Studenci rozszerzają wiedzę i umiejętności, uczestniczą w pracach badawczych Katedry oraz działaniach Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego. Opiekun Koła Naukowego: dr Julia Dąbrowska Każdego studenta obowiązuje wstępne przygotowanie się do zajęć. Studenci oglądają mikroskopowe i makroskopowe preparaty różnych form rozwojowych pasożytów. W zeszytach ćwiczeniowych wykonują rysunki dokumentujące oglądane preparaty. Rysunki zaliczane są pod koniec każdego ćwiczenia. Ze względu na kontakt z materiałem inwazyjnym na zajęciach należy ściśle przestrzegać zaleceń higienicznych. Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa, na zajęcia należy przychodzić punktualnie. Opuszczone z powodu choroby zajęcie (wymagane jest zwolnienie lekarskie) należy odrobić z inną grupą. Po odbytych zajęciach studentów obowiązuje zdanie kolokwium praktycznego (rozpoznawanie preparatów pasożytów). 10 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Lekarski III rok, semestr V i VI zimowy i letni Mikrobiologia obowiązkowy zaawansowany polski Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej prof. dr hab. Med. Grażyna Młynarczyk Dr n. med. Anna Majewska, [email protected] Ćwiczenia w grupach 10 osobowych 80 wykłady: 0 ćwiczenia: 70 seminaria: 10 5 Zajęcia odbywają się od wtorku do piątku blokach zajęć. Szczegółowy plan zajęć jest podany na stronie internetowej Katedry oraz tablicach informacyjnych. Studenci są zobowiązani posiadać bawełniany fartuch ochronny. Na zajęciach wykorzystane zostaną metody dydaktyczne: prezentacja multimedialna, rozmowa heurystyczna, analiza danych, synteza wniosków, dyskusja. Studenci na ćwiczeniach wykonują wybrane etapy badania mikrobiologicznego, interpretują autentyczne wyniki badań mikrobiologicznych od chorych. Realizowane zagadnienia: Część I. Podstawy mikrobiologii. Poznanie warunków pracy i podstawowych metod stosowanych w pracowni mikrobiologicznej. 1. Schemat diagnostyki mikrobiologicznej. 2. Metody hodowli bakterii i metody mikroskopowe w toku badania mikrobiologicznego 4. Sterylizacja i dezynfekcja. Prawidłowe mycie rąk. Część II Mikrobiologia szczegółowa. Wszystkie drobnoustroje są omawiane według schematu: chorobotwórczość i czynniki wirulencji, epidemiologia, różnicowanie, metody stosowane w diagnostyce (mikrobiologiczne, serologiczne), profilaktyka swoista i nieswoista, wrażliwość na antybiotyki i chemioterapia, seroterapia. 1. Ziarenkowce Gram-dodatnie i Gram-ujemne 2. Pałeczki Gram – ujemne, Gram-dodatnie i prątki 3.Bakterie rosnące beztlenowo. 4.Badanie wrażliwości bakterii na leki. Wykrywanie szczepów alarmowych. 5. Grzyby chorobotwórcze. Mikotoksyny. 6. Wirusy chorobotwórcze dla człowieka i metody diagnostyki mikrobiologicznej. 11 Część III. Zakażenia układowe. Diagnostyka, możliwości profilaktyki i leczenia: 1. zakażeń układu oddechowego, 2. zakażeń układu moczowo-płciowego, Metody dydaktyczne 3. zakażeń przewodu pokarmowego, (organizacja zajęć) 4. zakażeń skóry i ran, 5. zakażeń układu nerwowego, 6. zakażeń układu krążenia, 7. zakażeń u chorych z obniżoną odpornością. Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawowych Wymagania wstępne wiadomości z biochemii, genetyki, immunologii, a także anatomii i fizjologii człowieka oraz informacji z zakresu budowy, fizjologii i genetyki drobnoustrojów. Założeniem przedmiotu jest nauczenie studentów składu i znaczenia fizjologicznej mikroflory człowieka. Zapoznanie z chorobotwórczymi gatunkami drobnoustrojów. Zapoznanie z możliwościami laboratoryjnego rozpoznawania zakażeń u ludzi. Cele kształcenia Zaznajomienie z możliwościami profilaktyki i leczenia chorób infekcyjnych. Nauczenie zasad racjonalnej chemioterapii. Nauczenie wykonywania podstawowych czynności laboratoryjnych koniecznych dla właściwej współpracy lekarza i mikrobiologa w diagnozowaniu chorób zakaźnych Efekty kształcenia Klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej. • Zna epidemiologię zakażeń wirusami, bakteriami oraz zakażeń grzybami z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania. • Zna wpływ mikroorganizmów na organizm i populację. - w zakresie wiedzy • Zna i rozumie podstawy diagnostyki mikrobiologicznej. student: • Zna genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności przez drobnoustroje. • Zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postępowania aseptycznego. • Zna zasady pobierania i przesyłania materiałów do badań bakteriologicznych, wirusologicznych i mikologicznych, oraz serologicznych. • Zna i rozumie problem zakażeń szpitalnych. 1. Ocenia zagrożenia oraz posługuje się podstawowymi metodami pozwalającymi na wykrycie obecności mikroorganizmów w materiałach od chorych i otoczeniu. - w zakresie umiejętności 2. Potrafi przygotować preparat mikroskopowy i rozpoznać mikroorganizmy pod student: mikroskopem; 3. Interpretuje wyniki bezpośrednich i pośrednich badań mikrobiologicznych. 4. Potrafi zaproponować terapią empiryczną oraz celowaną. Posiada świadomość konieczności współpracy z laboratorium mikrobiologicz- w zakresie kompetencji nym celem rozpoznania zakażenia i realizowania polityki antybiotykowej w oddziapersonalno-społecznych le/szpitalu. Przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta. 1. Ocena wiedzy – sprawdzian testowy. Studenci w każdym semestrze przystępują do pisemnego kolokwium, którego tematyka jest ściśle powiązana z zagadnieniami prezentowanymi podczas zajęć (seminaria + ćwiczenia). 2. Ocena umiejętności – sprawdzian praktyczny z etapów diagnostyki mikrobiologicznej, interpretacji wyniku badania mikrobiologicznego oraz ocena antybiogramu. Niezaliczenie powoduje konieczność zdawania kolokwium poprawkowego lub Metody oceny pracy studenta (forma i warunki komisyjnego (sprawdzian ustny lub testowy, do decyzji Kierownika Katedry). 3. Ocena aktywności na zajęciach – przez asystenta prowadzącego zajęcia zaliczenia przedmiotu) Warunkiem dopuszczenia do sprawdzianu praktycznego jest: - obecność na wszystkich seminariach i ćwiczeniach. Pojedynczą nieobecność należy odrobić w formie uzgodnionej z asystentem prowadzącym zajęcia; wyjątkowe sytuacje losowe będą rozpatrywane indywidualnie. - zaliczenie kolokwiów testowych na ocenę co najmniej dostateczną (w terminie pierwszym, poprawkowym lub komisyjnym). 12 Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin Zakładu: Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie sprawdzianu praktycznego na ocenę co najmniej dostateczną (w terminie pierwszym, poprawkowym lub komisyjnym). Egzamin ma formę testową, składa się ze 100 pytań, przewidziany czas na rozwiązanie testu 100 min. Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą ankietę oceny zajęć i nauczycieli akademickich. Dodatkowo studenci mogą przekazywać swoje uwagi bezpośrednio do adiunkta odpowiedzialnego za dydaktykę lub do sekretariatu Katedry ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa. Wszystkie sugestie dotyczące prowadzenia zajęć będą rozpatrywane z najwyższą starannością. Literatura i materiały obowiązkowe: 1. Patrick R. Murray PhD, Ken S. Rosenthal PhD, Michael A. Pfaller MD, Mikrobiologia, I Wydanie polskie, Tłumaczenie VI wydania ang, Elsevier – Urban and Partner, 2011. 2. Materiały szkoleniowe udostępniane przez Katedrę i Zakład Mikrobiologii na stronie internetowej. 1. Eligia M. Szewczyk. Diagnostyka Bakteriologiczna, PWN Warszawa 2013 r. 2. Czasopisma (polecone publikacje) • Postępy Mikrobiologii • Medycyna Doświadczalna i Mikrobiologia • Polish Journal of Microbiology. Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii 1. Ćwiczenia mają charakter zajęć praktycznych. 2. Szczegółowy program jest wywieszany na stronie internetowej Katedry dwa tygodnie przed planowanymi zajęciami. 3. Studentów obowiązuje teoretyczne przygotowanie się do każdego ćwiczenia, co jest sprawdzane ustnie lub w formie kartkówek. 4. Student obowiązany jest mieć zeszyt, w którym będzie sporządzał protokoły z ćwiczeń podlegające zaliczeniu przez asystenta. 5. Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa. Ćwiczenia opuszczone (usprawiedliwione zwolnieniem lekarskim) należy odrobić z inną grupą, po uzgodnieniu z asystentem prowadzącym zajęcia. 6. Na ćwiczeniach studenci pracują z materiałem zakaźnym, należy zatem bezwzględnie przestrzegać przepisów BHP dotyczących pracy w laboratorium: okrycia zewnętrzne pozostawione w szatni, przed przystąpieniem do zajęć włożyć fartuch ochronny (na pierwsze zajęcia należy przynieść własny fartuch, który będzie przez cały cykl ćwiczeniowy używany tylko w Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej). 7. Każdy student zapoznaje się ze szczegółowymi zasadami BHP, co potwierdza podpisem. 8. W trakcie zajęć konieczne jest zaliczenie kolokwiów cząstkowych oraz końcowego zaliczenia praktycznego. 9. W przypadku jeśli student otrzyma z kolokwium ocenę negatywną lub nie przystąpi do zaliczenia w pierwszym wyznaczonym terminie, przysługuje mu drugi termin. W przypadku braku zaliczenia w drugim terminie, student zdaje kolokwium komisyjne (terminy komisyjne odbywają się po zakończeniu zajęć praktycznych). 10.Do zaliczenia praktycznego przedmiotu dopuszczani są tylko studenci, którzy zaliczyli kolokwia i wykazali się obecnością i aktywnością na zajęciach. 11.Zaliczenie praktyczne można uzyskać w terminie pierwszym, drugim (poprawkowym) lub komisyjnym. 13 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia Lekarski III rok, semestr 5 Stacjonarny, niestacjonarny Genetyka obowiązkowy zaawansowany polski Zakład Genetyki Medycznej (1WY) ul. Pawińskiego 3c, 02-106 Warszawa http://www.genetyka.wum.edu.pl prof. dr hab. n med. Rafał Płoski dr n. med. Agata Skórka [email protected] sekretariat ds. studenckich Zakład Genetyki Medycznej (1WY) ul. Pawińskiego 3c, 02-106 Warszawa pokój nr 2 Wykład, seminaria i ćwiczenia 30 Wykłady: 2 Seminaria: 11 2 Ćwiczenia: 17 Wykład, seminaria, ćwiczenia. Jeden wykład odbędzie się na początku roku szkolnego. Obecność na wykładzie jest obowiązkowa. Zajęcia odbywają się w tygodniowych blokach w godzinach 8.00-12.30 wg planu udostępnionego przez Dziekanat. W ciągu dnia prowadzone są 2 lub 3 seminaria i powiązane z nimi tematycznie ćwiczenia. Seminaria i ćwiczenia są obowiązkowe. Zna materiał nauczany na zajęciach z Genetyki realizowanych na II roku studiów Celem kształcenia jest: -- zdobycie wiedzy dotyczącej przyczyn, objawów, zasad diagnozowania i postępowania terapeutycznego w zakresie najczęstszych chorób genetycznych w populacji; -- umiejętność weryfikacji wskazań do diagnostyki prenatalnej; -- umiejętność podjęcia decyzji o potrzebie wykonania badań genetycznych oraz ustalenia rodzaju badań; -- przekazywanie podstawowych wiadomości z genetyki takich jak typy dziedziczenia, klasyfikacja wad wrodzonych, poradnictwo genetyczne; -- zdobycie przez studenta umiejętności zbierania wywiadu genetycznego i konstruowania rodowodów, właściwego zastosowania testów diagnostycznych, rozumienia wyników badań cytogenetycznych i molekularnych; -- a także przekazywania informacji genetycznej pacjentowi i jego rodzinie. 14 - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych Efekty kształcenia -- Zna podstawowe molekularne mechanizmy onkogenezy oraz najczęstsze zespoły dziedziczne predysponujące do rozwoju nowotworów (W3) -- Opisuje aberracje chromosomów będące przyczyną chorób w tym onkogenezy (W7) -- Zna podstawy chorób metabolicznych, w tym mitochondrialnych i metody ich diagnozowania. -- Zna podstawowe metody diagnostyki prenatalnej i wskazania do ich zastosowania. -- Zna podstawy diagnostyki dziedzicznych chorób ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. -- Zna diagnostykę różnicową nabytych i dziedzicznych chorób układu nerwowego -- Zna podstawy cytogenetyki, metody diagnostyczne i najczęstsze aberracje chromosomalne. -- Zna podstawy dziedziczenia chorób wieloczynnikowych, najczęstsze choroby i wady dziedziczone w sposób wieloczynnikowy -- Zna najczęstsze chorób genetyczne związane z niepełnosprawnością intelektualną -- Zna uwarunkowania genetyczne grup krwi człowieka oraz konfliktu serologicznego w układzie Rh -- Określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w ekosystemie organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) -- Umie przeprowadzić badanie dziecka z zespołem wad wrodzonych z oceną cech dysmorfii. -- Umie w sposób niedyrektywny i taktowny udzielić porady genetycznej. -- Umie zaproponować proces postępowania w przypadku noworodka za zaburzeniami różnicowania płci. -- Umie zaproponować proces postępowania w przypadku podejrzenia zespołów genetycznych, w skład których wchodzi uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego -- Weryfikuje skazania do wykonania badań prenatalnych (U2) -- Potrafi podjąć decyzję o potrzebie wykonania badań cytogenetycznych i molekularnych (U3) -- Wykonuje pomiary morfometryczne, analizuje morfogram. -- Zapisuje kariotypy chorób (U4) -- Potrafi zaproponować schemat diagnostyki u pacjenta z niepełnosprawnością intelektualną w zależności od towarzyszących nieprawidłowości -- Wykorzystuje informacje o chorobach genetycznych zawarte w profesjonalnych bazach danych (U6) -- Korzysta z baz danych, w tym internetowych i wyszukuje potrzebną informację za pomocą dostępnych narzędzi w zakresie genetyki (II.U13.); -- Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym w języku angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępne doniesienia literaturowe w zakresie genetyki (IV.U21) Potrafi pracować w grupie w celu rozwiązania problemu z zakresu genetyki. Wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie swoich kwalifikacji i przekazywanie wiedzy innym (D.U15). Rozpoznaje własne ograniczenia, dokonuje samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych, planuje własną aktywność edukacyjną (D.U16). 15 Warunkiem zaliczenia zajęć jest obecność na wszystkich zajęciach. Pojedyncze nieobecności można zaliczyć w trakcie zajęć z inną grupą po uzgodnieniu z osobą odpowiedzialną za dydaktykę. Spóźnienie się studenta na zajęcia przekraczające 15 minut jest traktowane jak nieobecność i powoduje niezaliczenie zajęć w danym dniu. Zaliczenie zajęć jest podstawą dopuszczenia do egzaminu. Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Tematyka zajęć Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym w formie testu w sesji zimowej po piątym semestrze. Zakres tematyczny egzaminu pokrywa program nauczania przedmiotu Genetyka na drugim i na trzecim roku. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia przedmiotu po czwartym (drugi rok) i piątym (trzeci rok) semestrze. Regulamin zajęć i egzaminu dostępny jest w witrynie internetowej Zakładu Genetyki Medycznej http://www.genetyka.wum.edu.pl Tematyka seminariów i ćwiczeń: 1. Wady wrodzone (S1) 2. Dysmorfologia (S2) 3. Niepowodzenia rozrodu (S3). 4. Upośledzenie umysłowe (S4) 5. Zaburzenia wieloczynnikowe (S5) 6. Diagnostyka prenatalna (S6) 7. Zaburzenia różnicowania płci (S7) 8. Neurogenetyka (S8) 9. Choroby metaboliczne (S9) 10. Genetyka nowotworów (S10) 11. Genetyka grup krwi (S11) Tematyka wykładu: 1. Genetycznie modyfikowana żywność (W1) L . B. Jorde, J. C. Carey, M. J. Babshad, R. L. White „Genetyka medyczna” wyd. polskie Czelej 2003 r. 1. B al J. (red) „Badania molekularne i cytogenetyczne w medycynie”, Springer PWN, Warszawa 1998. 2. Korniszewski L. „Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka dysmorfologiczna” PZWL, Warszawa 2005. 3. Friedman J. M., Dill F. J., Hayden M. R., Gilivray B. C. „Genetyka” Urban & Partner, Wrocław 1997. Studentów zainteresowanych genetyką medyczną zapraszamy do kontaktu z kierownikiem Zakładu – prof. Rafałem Płoskim. 16 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Lekarski III rok, semestr V i VI Stacjonarne/niestacjonarne Patomorfologia obowiązkowy ogólny zaawansowany polski Katedra i Zakład Patomorfologii Ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa prof. dr hab. med. Barbara Górnicka dr med. Małgorzata Kubicka-Pertkiewicz Wykłady, ćwiczenia, seminaria 200 wykłady: 60 ćwiczenia: 110 seminaria: 30 16 Dydaktyka obejmuje wykłady, seminaria i ćwiczenia w wymiarze podanym wyżej. 1. Wykłady – 30 tygodni, 2 godziny dydaktyczne tygodniowo o tematyce równoległej z tematyką ćwiczeń lub tematyce autorskiej 2. -wykłady odbywają się w Sali im. L. Paszkiewicza Collegium Anatomicum ul. Chałubińskiego 5, 1 raz w tygodniu w każdy wtorek, w godz.14.00-15.30. 3. Ćwiczenia poranne-(„bloki”) dla każdej grupy dziekańskiej trwają 4 tygodnie w ciągu roku i dotyczą patologii wieku dorosłego oraz wieku rozwojowego. 4. Zajęcia z zakresu patologii wieku dorosłego odbywają się w Zakładzie Patomorfologii ul. Pawińskiego 7 w godz. 8.00-10.00.. w blokach tygodniowych. (I tydzień - seminaria 2 godz. dydaktyczne x 5 dni, II i III tydzień – 1godz. dydaktyczna seminarium i 2 godz. ćwiczeń sekcyjnych (lub prezentacji medialnych) dziennie x 10 dni. 5. Patologia wieku rozwojowego w PSK nr 4 ul. Marszałkowska 24 w bloku 1-tygodniowym w postaci seminariów 2godz.dydaktyczne przez 5dni. 6. Ćwiczenia blokowe, poranne odbywają się według planu w Dziekanacie. 7. Ćwiczenia histopatologiczne mikroskopowe odbywają się w salach mikroskopowych Collegium Anatomicum w wymiarze 3 godzin lekcyjnych tygodniowo w poniedziałek i środę według podziału i planu Dziekanatu. Składają się one z prelekcji, na której omawiane są informacje dotyczące tematyki danego ćwiczenia i oglądanych preparatów mikroskopowych, oraz rozpoznawania samodzielnego konkretnych przypadków. W zakresie wiedzy student: - wykazuje znajomość struktur organizmu ludzkiego: komórek i systemów, z zakresu anatomii prawidłowej i histologii na poziomie wymaganym w Warszawskim Uniwersytecie medycznym (A.U1,A.W1, A.W4, A,W5). W zakresie umiejętności student: - obsługuje mikroskop optyczny oraz rozpoznaje pod mikroskopem strukturę histologiczną narządów i tkanek, a także dokonuje opisu i interpretacji budowy mikroskopowej komórek, tkanek i narządów oraz ich funkcji (A.U2,A.U5). 17 Założenia i cele przedmiotu - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych Treści merytoryczne przedmiotu Przygotowanie do nauk klinicznych przez zapoznanie studentów z obrazami morfologicznymi i mikroskopowymi chorób oraz wynikające z nich implikacje diagnostyczne i kliniczne. Efekty kształcenia - zna nazewnictwo patomorfologiczne; (C.W25). - zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek; (C.W26). - określa przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz opisuje procesy regeneracji tkanek i narządów; (C.W27). - zna definicję i wykładniki morfologiczne wstrząsu ze szczególnym uwzględnienie różnicowania przyczyn wstrząsu, oraz niewydolności wielonarządowej (C.W28). - zna etiologię zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postępowych; ( C.W29). - opisuje konsekwencje rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących topograficznie narządów (C.W31). - zna zagadnienia z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazy makroi mikroskopowe oraz przebieg kliniczny zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach; (C.W30). - potrafi powiązać obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych; (C.U11, C.U12). - obsługuje mikroskop optyczny, także w zakresie korzystania z immersji;(A.U1). - umie zaplanować i wykonać proste badanie naukowe w zakresie patomorfologii oraz zinterpretować jego wyniki i wyciągnąć wnioski.(B.U15). - umie okazać szacunek dla śmierci i zwłok. (D.U14). - przestrzega tajemnicy lekarskiej i prawa pacjenta.(II,3 c, G.W12). - posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się.(II,3d). - umie przekazać w prosty sposób posiadaną wiedzę osobom spoza kręgu medycznego. ( D.U19). - umie pracować w zespole, zna zasady pracy w grupie.(D.W15). - krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym języku angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępną literaturę (D.U17). - przestrzega wzorców etycznych w działaniach zawodowych (D.U12). - wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie swoich kwalifikacji i przekazywanie wiedzy innym (D.U15). Wykłady 1. Wykład inauguracyjny, wiadomości ogólne 2. Patomorfologia w praktyce 3. Amyloidoza 4. Miażdżyca 5. Zapalenia, część ogólna 6. Choroby z autoagresji i choroby tkanki łącznej 7. AIDS i zapalenia oportunistyczne 8. Nowotwory nabłonkowe 9. Nowotwory tkanek miękkich cz.I 10. Nowotwory tkanek miękkich cz.II 11. Guzy kości 12. Nowotwory skóry 13. Nowotwory układu chłonnego 14. Zapalenia mięśnia serca 18 W zakresie wiedzy C.W29, C.W30, C.W31 C.W26, C.W29, C.W30 C.W27, C.W25, C.W26 C.W25, C.W26, C.W29, C.W30 C.W30, C.W27 C.W30, C.W25, C.W29 C.W30, C.W25, C.W29 C.W30, C.W25, C.W29 C.W30, C.W25, C.W29 C.W30, C.W25, C.W29 C.W30, C.W25, C.W29 C.W30, C.W25, C.W29 Wykłady W zakresie wiedzy C.W30, C.W25, C.W29, C.W28, 15.Wady serca C.W.27 16.Choroby zapalne płuc C.W30, C.W25, C.W29 17.Rak trzustki C.W30, C.W25, C.W29 18.Rak żołądka C.W30, C.W25, C.W29 19.Rak jelita grubego C.W30, C.W25, C.W29 20.Wirusowe zapalenie wątroby i marskość C.W30, C.W25, C.W29 21.Nowotwory jajnika C.W30, C.W31, C.W25 22.Nowotwory piersi C.W30, C.W25, C.W29 23.Nowotwory gruczołu krokowego i jądra C.W30, C.W25, C.W29, C.W31 24.Kłębkowe zapalenia nerek C.W30, C.W25, C.W29 25.Cytologia ginekologiczna C.W30, C.W25, 26.Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego C.W30, C.W25, C.W29 27.Patologia tarczycy i BAC C.W30, C.W25, 28.Omawianie przypadków i przykładów pytań C.W25, C.W26, C.W27, C.W30 testowych Uwaga! W semestrze zimowym 21014 dwa wykłady wypadają w dni wolne (11 listopada - Święto Niepodległości i 6 stycznia Święto Trzech Króli). Treści merytoryczne przedmiotu Ćwiczenia W zakresie Histopatopatologiczne wiedzy 1 x w tygodniu 1.Diagnostyka patomorfologicz-na histopatologiczna 2.Zmiany adaptacyjne, C.W25, C.W26, zanik, zwyrodnienie C.W29 3.Kolokwium ćw.1-2 4.Zapalenia C.W25,C.W26, C.W27 5.Choroby związane z auC.W25,C.W26, toagresją C.W27 6.Transplantacja, immusuC.W25,C.W26, presja C.W27 7.Kolokwium ćw.4-6 8.Nowotwory nabłonkowe C.W25,C.W26, C.W27, C.W29 9.Nowotwory nienabłonko- C.W25,C.W26, we+ wybrane nowotwory C.W27, C.W29 kości 10.Skóra C.W25,C.W26, C.W27, C.W29 11.Nowotwory limfoidalne, C.W25,C.W26, węzłów chłonnych C.W27, C.W29 12.kolokwium ćw.10-11 13.Kolokwia poprawkowe 14.patologia układu oddeC.W25,C.W26, chowego C.W27, C.W29, C.W31, C.W30 19 W zakresie W zakresie komumiejętpetencji społeczności nych A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d Ćwiczenia Histopatopatologiczne 1 x w tygodniu W zakresie wiedzy W zakresie umiejętności W zakresie kompetencji społecznych C.W25,C.W26, C.W27, C.W29, A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d C.W31, C.W30 15.Patologia układu endokrynnego 16.Kolokwium ćw.14-15 C.W25,C.W26, C.W27, C.W29, A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d C.W31, C.W30 C.W25,C.W26, C.W27, C.W29, A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d C.W31, C.W30 C.W25,C.W26, C.W27, C.W29, A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d C.W31, C.W30 17.Patologia układu pokarmowego cz.1 18.Patologia układu pokarmowego cz.2 19.Patologia układu pokarmowego cz.3 20.Kolokwium ćw.17-19 Treści merytoryczne przedmiotu C.W25,C.W26, 21.Patologia układu rozrodC.W27, C.W29, czego żeńskiego C.W31, C.W30 C.W25,C.W26, 22.Patologia sutka C.W27, C.W29, C.W31, C.W30 C.W25,C.W26, 23.Patologia układu rozrodC.W27, C.W29, czego męskiego C.W31, C.W30 C.W25,C.W26, 24.Patologia układu moC.W27, C.W29, czowego C.W31, C.W30 C.W25,C.W26, 25. Cytodiagnostyka BAC C.W27, C.W29, C.W31, C.W30 26.Kolokwium ćw.21-25 27.Kolokwia poprawkowe 28.Kolokwium komisyjne W zakresie Ćwiczenia sekcyjne (bloki) wiedzy I tydzień (seminaria) C.W25, C.W26, 1. Niewydolność krążenia, C.W28, C.W29, wstrząs C.W31 C.W25, C.W26, Patologia ogólna zapaleń C.W27 Patologia ogólna nowoC.W25, C.W26, tworów C.W29, C.W31 Diagnostyka patomorfologiC.W25, C.W26 czna rutynowa Diagnostyka patomorfoloC.W25, C.W26, giczna metody specjalne 20 A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d A.U1, C.U11 D.W15, D.U17,II3d W zakresie W zakresie kompeumiejętności tencji społecznych C.U11 D.W15, II.3d C.U11 D,W15, II3d C.U11 D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d Ćwiczenia Histopatopatologiczne 1 x w tygodniu II tydzień (seminaria i ćwiczenia sekcyjne) 1. Przepisy prawne, technika sekcyjna, znamiona śmierci/sekcja W zakresie wiedzy C.W25 W zakresie umiejętności C.U11 2.Choroby genetyczne/ sekcja C.W25, C.W26, C.U11 3.Choroby śródmiąższowe płuc/sekcja C.W25, C.W26, C.U11 C.W29 4.Patologia gruczołu kroko- C.W25, C.W26, C.U11 wego/sekcja C.W30, C.W31 5.Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego/sekcja C.W25, C.W26, C.W30, C.W31, C.U11 C.W29, C.W28 W zakresie kompetencji społecznych D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d III tydzień (seminaria i ćwiczenia sekcyjne) C.W25, C.W26, C.U11 C.W30, C.W31 1.rak płuc/sekcja Treści merytoryczne przedmiotu C.W25, C.W26, 2.wady serca i naczyń wieńC.W30, C.W31, C.U11 cowych /sekcja C.W28, C.W29 3.Omówienie przypadków sekcyjnych c.d/sekcja C.U11 4.Rak jelita grubego/sekcja C.W25, C.W26, C.U11 C.W30, C.W31 5.rak szyjki i trzonu macicy/ C.W25, C.W26, C.U11 sekcja C.W30, C.W31 III tydzień Patologia wieku rozwojowego (seminaria) 1.Nowotwory wieku dzieC.W25, C.W26, cięcego C.W30, C.W31 2.Nowotwory układu chłon- C.W25, C.W26, nego u dzieci cz.I C.W30, C.W31 3. Nowotwory układu C.W25, C.W26, chłonnego u dzieci cz.II C.W30, C.W31 C.W25, C.W26, 4.Zapalenie kłębkowe C.W30, C.W31, u dzieci C.W27 C.W25, C.W26, 5.Wady wrodzone C.W30, C.W31 21 D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d D.W9, D.U14, II3c, G.W12, D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d C.U11 D.W15, II3d Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin: W trakcie roku akademickiego przeprowadzane jest 6 kolokwiów cząstkowych po każdym dziale patomorfologii, w tym trzy kolokwia w semestrze V z patomorfologii ogólnej i trzy kolokwia z patomorfologii układowej w semestrze VI.. Na koniec każdego semestru przewidziany jest termin na kolokwium poprawkowe. Na zakończenie semestru letniego odbywa się kolokwium komisyjne. Egzamin praktyczny jest jednocześnie opracowaniem 29 przypadków biopsyjnych, które oceniane są w systemie punktowym przez cały rok. Każdy student posiada książeczkę umiejętności praktycznych, w której dokonywane są wpisy zdobywanych punktów. Opracowanie jednego przypadku ( w grupach 3-4 osobowych) to maksymalnie 5 punktów. Za 29 opracowanych przypadków to 145 punktów maksimum, do zaliczenia to minimum 75 punktów (50% sumy 145) Ocena punktowa z umiejętności (egzamin praktyczny) ma wpływ na ocenę końcową. maksymalna liczba punktów za umiejętności to 5 punktów egzaminacyjnych. Dla studentów, którzy nie uzyskają 75 punktów przewidziany jest egzamin praktyczny poprawkowy. Egzamin testowy odbywa się po VI semestrze, składa się ze 100 pytań w trybie jednokrotnego wyboru. Egzamin poprawkowy w sesji poprawkowej,w zależności od ilości studentów, to egzamin testowy lub ustny. Literatura i materiały obowiązkowe: 1. ROBBINS PATOLOGIA Kumar, Cotran, Robbins 2. Przewodnik do ćwiczeń z patomorfologii ( darmowy egzemplarz dla każdego studenta), materiały z wykładów, prelekcji przed ćwiczeniami histopatologicznymi i z seminariów w blokach porannych. Książki: 1. Stefan Kruś, Ewa Skrzypek PATOMORFOLOGIA KLINICZNA PZWL 2005. 2007. 2. Stefan Kruś ANATOMIA PATOLOGICZNA PZWL 2001. 3. Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała PATOLOGIA ZNACZY 4. SŁOWO O CHOROBIE trzy tomy. KRAKÓW 2003. 5. Wenancjusz Domagała, Maria Chosia, Elżbieta Urasińska PODSTAWY PATOLOGII PZWL 2010. 6. Wenancjusz Domagała, Maria Chosia, Elżbieta Urasińska ATLAS HISTOPATOLOGII. PZWL 2007. Dwa koła naukowe Zajęcia z patomorfologii dla studentów III roku Wydziału Lekarskiego odbywają się według planu ustalonego prze Dziekanat Wydziału. Zajęcia obejmują wykłady, ćwiczenia poranne (tzw. bloki) i ćwiczenia histopatologiczne mikroskopowe. Na kolokwiach i egzaminie teoretycznym testowym wymagana jest znajomość materiału omawianego na wykładach, ćwiczeniach oraz materiału zawartego w podręcznikach, których wykaz znajduje się w przewodniku dydaktycznym. Wykłady w liczbie 30 (po dwie godziny dydaktyczne) odbywają się 1 x w tygodniu, we wtorek w godz. 14.00–15.30 w Sali im. L. Paszkiewicza w Collegium Anatomicum. Obecność na wykładach jest obowiązkowa, tematyka wykładów zamieszczona jest na stronie Katedry www.patomorfologia.wum.edu.pl. Ćwiczenia histopatologiczne mikroskopowe trwają cały rok, 1 raz w tygodniu dla grupy dziekańskiej, po 3 godziny dydaktyczne, według planu Dziekanatu. Wykaz tematów ćwiczeń znajduje się w „Przewodniku do ćwiczeń z patomorfologii”, który każdy student otrzymuje za darmo na własność. Student powinien być przygotowany do każdego ćwiczenia, a asystent ma prawo tę wiedzę sprawdzić. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa, odrobienie opuszczonych (pojedynczych!) ćwiczeń odbywa się bądź w godzinach ćwiczeń innych grup (wg planu z Dziekanatu) lub indywidualnie. 22 Regulamin: W ramach ćwiczeń odbywa się: - prelekcja z omówieniem i pokazem przeźroczy dotyczących materiału ćwiczeniowego w danym dniu, - oglądanie pod mikroskopem preparatów histopatologicznych wraz z wykonaniem poleceń w Przewodniku, - opanowanie materiału teoretycznego, - opracowanie wyniku histopatologicznego na przykładzie konkretnego przypadku (w grupach 3-4 osobowych), - każde ćwiczenie kończy się zaliczeniem i wystawieniem punktacji za wykonany ostateczny wynik histopatologiczny. W trakcie roku akademickiego przeprowadzane jest 6 kolokwiów cząstkowych po każdym dziale patomorfologii, w tym trzy kolokwia w semestrze V z patomorfologii ogólnej i trzy kolokwia z patomorfologii układowej w semestrze VI. Na koniec każdego semestru przewidziany jest termin na kolokwium poprawkowe. Na zakończenie semestru letniego odbywa się kolokwium komisyjne, które można zdawać tylko z dwóch niezaliczonych kolokwiów cząstkowych. Ćwiczenia poranne („bloki”) w liczbie 4 tygodni w roku składają się z jednego tygodnia patologii wieku rozwojowego i trzech tygodni patologii wieku dorosłego. W skład tych zajęć wchodzą seminaria i ćwiczenia sekcyjne lub pokaz medialny. Na ćwiczeniach sekcyjnych obowiązuje fartuch lekarski. Obecność na tych zajęciach jest obowiązkowa, dopuszczalna jest 1 nieobecność w semestrze, którą bezwarunkowo trzeba odrobić w formie zajęć w pracowni biopsyjnej biorąc udział w opracowaniu makroskopowym materiału operacyjnego. Egzamin praktyczny jest jednocześnie opracowaniem 29 przypadków biopsyjnych, które oceniane są w systemie punktowym przez cały rok. Każdy student posiada książeczkę umiejętności praktycznych, w której dokonywane są wpisy zdobywanych punktów. Opracowanie jednego przypadku (w grupach 3-4 osobowych) to maksymalnie 5 punktów. 29 opracowanych przypadków to 145 punktów maksimum, do zaliczenia wymagane minimum 75 punktów. Ocena punktowa z umiejętności (egzamin praktyczny) ma wpływ na ocenę końcową. Maksymalna liczba punktów za umiejętności to 5 punktów egzaminacyjnych (w skali od 145 pkt do135 pkt = 5pkt, od 134 pkt do 125 pkt = 4pkt, od 124 pkt do 115pkt = 3pkt). Dla studentów, którzy nie uzyskają 75 punktów w książeczce umiejętności, przewidziany jest egzamin praktyczny poprawkowy. Egzamin testowy odbywa się po VI semestrze, składa się ze 100 pytań w trybie jednokrotnego wyboru. Do końcowego wyniku punktowego dopisywane są punkty za umiejętności. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywna ocena ze wszystkich kolokwiów, obecność na wszystkich zajęciach i uzyskanie odpowiedniej liczby punktów z umiejętności praktycznych. Nie przewiduje się poprawiania ocen i punktów uzyskanych przez cały rok akademicki. Katedra i Zakład Patomorfologii nie przewiduje egzaminu teoretycznego w terminie „O”. Egzamin poprawkowy w sesji poprawkowej w zależności od liczby studentów, to egzamin testowy lub ustny. Studenci objęci Indywidualnym Tokiem Studiów ITS i studenci przeniesieni z innych uczelni medycznych powinni zgłaszać się przynajmniej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem zajęć w celu ustalenia terminu zajęć, a w przypadku osób przeniesionych w celu ustalenia sposobu uzupełnienia różnic programowych z poprzednich uczelni. 23 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Choroby Wewnętrzne 3 rok Stacjonarne Propedeutyka Chorób Wewnętrznych Obowiązkowy Polski I Katedra i Klinika Kardiologii Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Katedra i Klinika Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych Klinika Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych prof. dr hab. Grzegorz Opolski prof. dr hab. Zbigniew Gaciong prof. dr hab. Waldemar Karnafel prof. dr hab. Ryszarda Chazan prof. dr hab. Tomasz Bednarczuk prof. dr hab. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska prof. dr hab. Leszek Pączek obowiązkowe 90 wykłady: 10 ćwiczenia: 60 seminaria: 20 5 Zajęcia seminaryjne odbywają się od poniedziałku do piątku w 4-tygodniowym bloku zajęć. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie o 8:00 i trwają do 11:00. Zajęcia kliniczne prowadzone są przy łóżku chorego w Klinikach Chorób Wewnętrznych – SP CSK ul. Banacha 1a. Szczegółowy plan zajęć jest podany na tablicach informacyjnych. Studenci są zobowiązani posiadać: fartuch lekarski, stetoskop oraz plakietkę identyfikator. Pożądana jest także zmiana obuwia. Tematy wykładów (w sumie 10 godzin): 1. Postępy w Kardiologii (2 godziny - I Katedra i Klinika Kardiologii). 2. Postępy w Pneumonologii (2 godziny - Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii. 3. Postępy w Gastroenterologii i Chorobach Przemiany Materii (2 godziny - Katedra i Klinika Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii). 4. Postępy w Nefrologii (2 godziny - Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych). 5. Postępy w Endokrynologii (1 godzina - Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii). 6. Postępy w Nadciśnieniu Tętniczym i Angiologii (1 godzina – Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii). 24 Tematy seminariów: 1. Wprowadzenie do ćwiczeń z chorób wewnętrznych. 2. W tym: odpowiedni ubiór, zachowanie na oddziale, szacunek dla nauczycieli i chorych, przestrzeganie tajemnicy lekarskiej, uzyskiwanie zgody na przeprowadzenie diagnostyki i leczenia, prowadzenie dokumentacji medycznej - zasady wypełniania historii choroby, znaczenie rozpoznania wstępnego, zachowanie zasad higieny, znajomość zasad postępowania w razie narażenia na czynniki zakaźne. 3. Ogólne zasady badania podmiotowego. 4. W tym: umiejętne zbieranie danych, omówienie dolegliwości, wywiad dotyczący przeszłości chorobowej, wywiad rodzinny, wywiad środowiskowy, sytuacje szczególne – np. pacjent w podeszłym wieku, pacjent agresywny. 5. Ogólne zasady badania przedmiotowego 6. W tym np. warunki w jakich należy badać stan somatyczny, stan ogólny chorego, stan odżywienia, stan nawodnienia, temperatura ciała, sytuacje szczególne – np. chory nieprzytomny. Metody dydaktyczne (organi- 7. Badanie skóry, głowy i szyi. 8. Wywiad z zakresu układu krążenia. zacja zajęć) 9. Badanie przedmiotowe z zakresu układu krążenia. 10.Podstawowa diagnostyka różnicowa objawów z zakresu układu krążenia. 11.Wywiad z zakresu układu oddechowego. 12.Badanie przedmiotowe z zakresu układu oddechowego. 13.Podstawowa diagnostyka różnicowa objawów z zakresu układu oddechowego. 14.Wywiad z zakresu układu pokarmowego. 15.Badanie przedmiotowe z zakresu układu pokarmowego. 16.Podstawowa diagnostyka różnicowa objawów z zakresu układu pokarmowego. 17.Wywiad z zakresu chorób nerek oraz badanie przedmiotowe. 18.Podstawowa diagnostyka różnicowa chorób układu moczowo-płciowego. 19.Wywiad z zakresu chorób endokrynologicznych oraz badanie przedmiotowe. 20.Diagnostyka różnicowa z zakresu chorób endokrynologicznych. 21.Wywiad i badanie przedmiotowe z zakresu chorób układu krwiotwórczego. 22.Podstawowa diagnostyka różnicowa chorób hematologicznych. 23.Badanie kliniczne z zakresu chorób układu ruchu i diagnostyka różnicowa chorób narządu ruchu i tkanki łącznej. Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawoWymagania wstępne wych wiadomości z zakresu fizjologii, patofizjologii oraz anatomii. Założeniem przedmiotu jest nauczenie studentów przeprowadzania wywiadu Cele kształcenia i badania klinicznego u pacjentów z najczęstszymi chorobami wewnętrznymi, rozpoznawanie oraz diagnozowanie. Efekty kształcenia Zna zasady zebrania pełnego wywiadu lekarskiego i badania przedmiotowego w zakresie chorób wewnętrznych. - w zakresie wiedzy student: E.W7 Zna i rozumie objawy w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych występujących u osób dorosłych. E.U1. przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosłym; E.U3. przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego; E.U7. ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta; E.U13. ocenia i opisuje stan somatyczny i psychiczny pacjenta; E.U29. wykonuje podstawowe procedury i zabiegi lekarskie, w tym: - w zakresie umiejętności a) pomiar temperatury ciała, tętna, nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego student: b) monitorowanie parametrów życiowych przy pomocy kardiomonitora, puls oksymetrię. E.U38. prowadzi dokumentację medyczną pacjenta. Studentów obowiązuje sporządzenie historii choroby, opracowanie rozpoznania wstępnego i podstawowej diagnostyki różnicowej. 25 - w zakresie kompetencji personalno-społecznych • • • • potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym, kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu, przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta, posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. 1. Ocena wiedzy – sprawdzian testowy W ostatnim dniu ćwiczeń studenci przystępują do pisemnego zaliczenia którego tematyka jest ściśle powiązana z zagadnieniami prezentowanymi podczas zajęć (seminaria + ćwiczenia). Sprawdzian składa się z 30 pytań testowych (oceny uzyskiwane za określoną ilość punktów- ocena dostateczna: 18-22 pkt; dobra: 2327 pkt; bardzo dobra: 28-30 pkt.). Niezaliczenie powoduje konieczność zdawania sprawdzianu poprawkowego (sprawdzian ustny lub testowy, do decyzji asystenta prowadzącego zajęcia lub adiunkta kliniki odpowiedzialnego za dydaktykę). 2. Ocena umiejętności – sprawdzian praktyczny z badania klinicznego. W ostatnich dniach ćwiczeń studenci przystępują do sprawdzianu praktycznego z badania klinicznego, ocenianego przez asystenta prowadzącego zajęcia. Niezaliczenie sprawdzianu praktycznego powoduje konieczność zdawania sprawdzianu praktycznego poprawkowego. 3. Ocena umiejętności – ocena historii choroby przez asystenta. Niezaliczenie powoduje konieczność poprawy lub ponownego napisania historii choroby. 4. Ocena aktywności na zajęciach – przez asystenta prowadzącego zajęcia Warunkiem zaliczenia zajęć z chorób wewnętrznych jest: obecność na wszystkich seminariach i ćwiczeniach. Pojedynczą nieobecność Metody oceny pracy studenta należy odrobić w formie uzgodnionej z asystentem prowadzącym zajęcia lub z ad(forma i warunki zaliczenia iunktem kliniki odpowiedzialnym za dydaktykę. Nieobecność dłuższa niż pięć przedmiotu) dni powoduje niezaliczenie zajęć i konieczność odrabiania całego bloku w innym terminie. Wyjątkowe sytuacje losowe będą rozpatrywane indywidualnie. 1. Zaliczenie sprawdzianu pisemnego na ocenę co najmniej dostateczną (w terminie pierwszym lub poprawkowym). 2. Zaliczenie sprawdzianu praktycznego na ocenę co najmniej dostateczną (w terminie pierwszym lub poprawkowym). 3. Zaliczenie historii choroby na ocenę co najmniej dostateczną (w terminie pierwszym lub poprawkowym). Końcowa ocena stanowi średnią arytmetyczna: oceny sprawdzianu pisemnego, oceny sprawdzianu praktycznego, oceny historii choroby i oceny aktywności na zajęciach. Student, który nie zaliczy zajęć z propedeutyki chorób wewnętrznych ma prawo do ubiegania się o egzamin komisyjny. Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą ankietę oceny zajęć i nauczycieli akademickich. Dodatkowo studenci mogą przekazywać swoje uwagi bezpośrednio do sekretariatów Kliniki. Wszystkie sugestie dotyczące prowadzenia zajęć będą rozpatrywane z najwyższą starannością. 1. Badanie Kliniczne Macleod. G Douglas, F. Nicol, C. Robertson. 2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe z serii „Wielka Interna”‚ A. Antczak, M. Myśliwiec, P. Pruszczyk. 3. Przewodnik Batesa po badaniu przedmiotowym i podmiotowym Lynn S. Bickley. 4. Zarys ogólnej diagnostyki lekarskiej. W. Orłowski. 1. Diagnostyka różnicowa objawów chorobowych. F. Kokot. 2. Interna Szczeklika - Podręcznik Chorób Wewnętrznych. Gajewski P. Koło naukowe Regulamin: 26 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Lekarski III, semestr V i VI Farmakologia i toksykologia. Obowiązkowy ogólny Zaawansowany Polski Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii (CePT) Prof. dr hab. med. Dagmara Mirowska-Guzel Dr med. Iwona Korzeniewska-Rybicka e-mail: [email protected] Sekretariat dydaktyczny: Centrum Dydaktyczne, pokój 207 Ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa czynny: wtorki i czwartki: 10.00-15.00, tel. 22 57 20 964 Pozostałe dni tel. 22 116 61 60 wykłady, ćwiczenia, seminaria 100 wykłady: 30 ćwiczenia: 60 seminaria: 10 8 wykłady, ćwiczenia i seminaria PROGRAM ĆWICZEŃ i SEMINARIÓW Semestr zimowy: 1. Wiarygodne źródła wiedzy o lekach 2. Farmakokinetyka – cz. 1: zagadnienia formalno-prawne; zagadnienia ogólne: transport przez błony biologiczne, rzędowość procesów kinetycznych, model kompartmentowy, zarys postaci leków; procesy kinetyczne w stanach fizjologicznych i patologicznych: uwalnianie leku z postaci leku, wchłanianie 3. Farmakokinetyka – cz. 2: zagadnienia ogólne: stan stacjonarny; procesy kinetyczne w stanach fizjologicznych i patologicznych: dystrybucja, eliminacja wątrobowa, eliminacje nerkowa 4. Leki przeciwbakteryjne – cz. 1: podstawowe pojęcia, sulfonamidy, antybiotyki beta-laktamowe, glikopeptydy, glikolipopeptydy, fosfomycyna, bacytracyna 5. Leki przeciwbakteryjne – cz. 2 : antybiotyki makrolidowe, ketolidy, linkosamidy, chloramfenikol, streptograminy, oksazolidynony, aminoglikozydy, aminocyklitole, tetracykliny, glicylocykliny 6. Leki przeciwbakteryjne – cz. 3: chinoliny, pochodne nitroimidazolu, pochodne nitrofuranu, ryfamycyny, polimyksyny, lipopeptydy, mupirocyna, kwas fusydowy, gramicydyna 7. Leki przeciwgrzybicze 8. Hormony – cz. 1: leki przeciwcukrzycowe, leki w chorobach tarczycy 9. Hormony – cz. 2: glikokortykosteroidy, antagoniści receptorów dla aldosteronu, leki hamujące syntezę kortyzolu, agoniści i antagoniści receptorów dla hormonów płciowych, somatostatyna i jej analogi, leki w hiperprolaktynemii 27 Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) 10. Opioidy 11. Nieopiodowe leki przeciwbólowe: paracetamol, niesteroidowe leki przeciwzapalne, tramadol, flupirtyna, nefopam, deksmedetomidyna, kapsaicyna, leki w bólach neuropatycznych - zarys 12. Receptura 13. Seminarium podsumowujące. 14. Seminarium podsumowujące. Semestr letni: 1. Leki w chorobach przewodu pokarmowego 2. Leki w chorobach układu oddechowego 3. Leki wpływające na hemostazę 4. Leki w zaburzeniach lipidowych i otyłości 5. Leki w chorobach układu krążenia – cz. 1: leki w nadciśnieniu tętniczym 6. Leki w chorobach układu krążenia – cz. 2: leki w chorobie niedokrwiennej serca , leki w ostrej i przewlekłej niewydolności serca 7. Leki w chorobach układu krążenia – cz. 3: leki w zaburzeniach rytmu serca, leki w nadciśnieniu płucnym, leki w chorobach naczyń obwodowych 8. Immunofarmakologia 9. Leki psychotropowe – cz. 1: leki uspakajająco-nasenne, leki przeciwlękowe, leki nootropowe 10. Leki psychotropowe – cz. 2: leki przeciwdepresyjne, leki przeciwmaniakalne, leki normotymizujące, leki stosowane w ADHD i psychostymulujące 11. Leki psychotropowe – cz. 3: leki przeciwpsychotyczne, leki przeciwwymiotne 12. Leki w chorobach neurologicznych 13. Seminarium podsumowujące. 14. Seminarium podsumowujące. PROGRAM WYKŁADÓW Semestr zimowy: 1. Od cząsteczki do leku. Podstawowe pojęcia farmakologii 2. Leki biotechnologiczne 3. Leki wpływające na układ przywspółczulny 4. Farmakoprofilaktyka przeciwinfekcyjna 5. Leki przeciwprątkowe 6. Leki przeciwwirusowe 7. Leki przeciwpasożytnicze 8. Racjonalny wybór leków przeciwinfekcyjnych 9. Leki przeciwnowotworowe 10. Leki w zaburzeniach hematopoezy 11. Psychoaktywne substancje uzależniające – aspekty farmakologiczne 12. Zagadnienia prawne w sprawie recept lekarskich Semestr letni: 1. Leki w chorobach metabolicznych kości 2. Leki stosowane w okulistyce 3. Leki stosowane w dermatologii 4. Leki stosowane w alergiach 5. Leki stosowane w reumatologii 6. Leki stosowane w anestezjologii 7. Leki stosowane w ginekologii i położnictwie 8. Płyny infuzyjne i leki w dyselektrolitemiach 9. Leki stosowane w chorobach neurodegeneracyjnych 10. Toksykologia środowiskowa 11. Zatrucia – cz. 1 12. Zatrucia – cz. 2 28 Wymagania wstępne Cele kształcenia - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: Podstawowe informacje w dziedzinie fizjologii, patofizjologii i mikrobiologii. Celem nauczania farmakologii i toksykologii jest zapoznanie studentów z zasadami racjonalnej farmakoterapii, przedstawienie podstawowych korzyści, niebezpieczeństw i trudności związanych z leczeniem farmakologicznym oraz kierunków rozwoju farmakoterapii. Studenci uczeni są także doboru odpowiednich źródeł informacji w celu aktualizowania wiedzy z zakresu farmakologii, sposobu oceny publikacji medycznych pod kątem przedstawionego w nich dowodu naukowego oraz krytycznej oceny materiałów reklamowych dotyczących leków. Po odbyciu kursu nauczania farmakologii i toksykologii student powinien znać ogólne pojęcia i zagadnienia z zakresu farmakodynamiki, farmakokinetyki i farmakoekonomiki, zasady działania leków oraz posiadać wiadomości na temat grup leków stosowanych w lecznictwie. Wiadomości te obejmują mechanizm działania, efekty kliniczne, kinetykę, podstawowe wskazania, przeciwwskazania, działania niepożądane, interakcje i zasady dawkowania, jak również krytyczną ocenę przydatności leku. Obowiązuje ponadto umiejętność zapisywania recept na leki gotowe i formy recepturowe leków. Efekty kształcenia - zna ogólne pojęcia i zagadnienia z zakresu farmakodynamiki i farmakokinetyki - zna farmaceutyczne postaci leków, potrafi scharakteryzować ich wady i zalety - zna główne mechanizmy działania leków oraz ich przemiany w ustroju także zależnie od wieku oraz procesów chorobowych - zna podstawowe zasady farmakoterapii - charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych - zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym wynikające z ich interakcji - rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej - zna wskazania do badań genetycznych w celu indywidualizacji farmakoterapii; - zna grupy leków i substancji psychoaktywnych, których stosowanie może prowadzić do uzależnienia psychicznego - zna podstawowe pojęcia z toksykologii ogólnej - zna objawy najczęściej występujących ostrych zatruć, w tym alkoholami, uzależniającymi substancjami psychoaktywnymi, metalami ciężkimi oraz wybranymi grupami leków - zna podstawowe zasady postępowania diagnostyczno-leczniczego w zatruciach - potrafi przeprowadzić krytyczną ocenę przydatności klinicznej leków z grup objętych zakresem nauczania - potrafi dobierać odpowiednie źródła informacji w celu aktualizowania wiedzy z zakresu farmakologii, w tym potrafi dokonać oceny publikacji medycznych pod kątem przedstawionego w nich dowodu naukowego oraz krytycznie ocenić materiały reklamowe dotyczące leków - wykonuje proste obliczenia farmakokinetyczne - dobiera leki w odpowiednich dawkach w celu korygowania zjawisk patologicznych w organizmie i w poszczególnych narządach - rozróżnia zdarzenia niepożądane od działań niepożądanych - projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń: empirycznej i celowanej - właściwie dobiera do zastosowania na skórę nieuszkodzoną lub na rany nowoczesne środki dezynfekcyjne - potrafi poprawnie przygotować zapisy wszystkich form recepturowych substancji leczniczych - potrafi oszacować niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych grupach wiekowych oraz w stanach niewydolności wątroby i nerek, a także zapobiegać zatruciom lekami - interpretuje wyniki badań toksykologicznych. 29 - w zakresie kompetencji personalno-społecznych - ma świadomość ograniczeń własnej wiedzy w zakresie farmakologii i uznaje potrzebę ciągłego doszkalania się - potrafi przekazań pacjentowi w sposób zrozumiały i przystępny podstawowe informacje dotyczące skuteczności, ograniczeń i ryzyka związanego z zaplanowaną terapią. Metody oceny pracy studenta (forma i warunki Egzamin po VII semestrze z zakresu farmakologii i toksykologii zaliczenia przedmiotu) Literatura i materiały obowiązkowe: 1. Farmakologia ogólna i kliniczna (tom 1-2), red. Katzung BG, i wsp., Czelej, Lublin 2012. 2. Mutschler. Farmakologia i toksykologia, red. Mutschler E. i wsp., MedPharm Polska, Wrocław 2010. 3. Toksykologia dla nietoksykologów, Ostre zatrucia egzogenne. J. Szajewski, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008. 4. Receptura, M. Wielosz, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin 1998, lub dowolna inna książka dla lekarzy lub farmaceutów dotycząca zagadnień receptury. Literatura obowiązkowa: Inne: 5. Rozporządzenie MZ z dnia 8.03.2012 w sprawie recept lekarskich (Dz.U.12.260 z późn. zmianami) 6. Rozporządzenie MZ z dnia 11.09.2006 w sprawie wykazu środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (Dz.U. Nr 169, poz. 1216); 7. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29.07.2005 (dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zmianami) w zakresie wykazów środków odurzających i substancji psychotropowych (aktualne wykazy: Dz.U 2010, Nr 143, poz. 962). Książki: 1. Basic and clinical pharmacology, red. Katzung B., Trevor A., Masters S., wyd. 12, Mc-Graw-Hill, 2012 2. Farmakologia Goodmana i Gilmana. Red. Bruton L.L., Lazo J.S. Parker K.L., wydanie polskie, Czelej, 2007. Literatura uzupełniająca: 3. Goodman and Gilman's the pharmacological basis of therapeutics, red. Brunton L., Chabner B., Knollman B., wyd.12 , Mc-Graw -Hill, 2011. 4. Farmakologia. Podstawy farmakoterapii (tom 1-2), red. Kostowski W., Herman Z.S., wyd. 3, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008. Koło naukowe odpowiedzialny: Dr hab. med. Marek Postuła 30 REGULAMIN ZAKŁADU FARMAKOLOGII DOŚWIADCZALNEJ I KLINICZNEJ WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO Regulamin Zakładu: 1. Sekretariat Zakładu jest czynny w sprawach studenckich w Centrum Dydaktycznym, pokój 207 we wtorki i czwartki w godz. 10.00-15.00, kontakt telefoniczny 22 57 20 964, pozostałe dni 22 116 6160 albo e-mailowy: farmakologia@wum. edu.pl. 2. Kontakty telefoniczne i e-mailowe można otrzymać od poszczególnych asystentów. 3. Ćwiczenia odbywają się raz w tygodniu według rozkładu umieszczonego na stronie internetowej Zakładu: www.farmakologia.wum.edu.pl. Na ćwiczenia można przychodzić tylko ze swoją grupą dziekańską, poza wyjątkowymi sytuacjami, które należy ustalić z asystentem. 4. Stałe przeniesienie do innej grupy dziekańskiej na ćwiczenia z farmakologii jest możliwe tylko po złożeniu odpowiedniego pisemnego wniosku w Sekretariacie Zakładu i jego pozytywnym rozpatrzeniu. Wyjątek stanowi sytuacja stałego przeniesienia do innej grupy dziekańskiej, ale nauczanej przez ten sam zespół dydaktyczny – wówczas o przeniesieniu decydują asystenci tego zespołu dydaktycznego. 5. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa, z wyjątkiem jednej nieobecności w semestrze, która nie musi być usprawiedliwiona. 6. Poza wyjątkiem opisanym w punkcie 4 regulaminu ćwiczenia opuszczone z usprawiedliwionej przyczyny należy odrobić po uzgodnieniu z asystentami. Jeśli odrobienie ćwiczeń nie jest możliwe, asystent może zgodzić się na inną formę zaliczenia ćwiczenia, na którym student był nieobecny. 7. Po ukończeniu zajęć z tematyki objętej programem ćwiczeń i wykładów obowiązuje kolokwium oraz zaliczenie sprawdzianu z receptury. 8. Kolokwia i zaliczenia są prowadzone wyłącznie do końca semestru. Na zaliczenia po zakończeniu semestru należy uzyskać pisemną zgodę Dziekana, którą należy przedstawić osobom odpowiedzialnym za dydaktykę. 9. Student, który nie zaliczy kolokwium z farmakologii po V lub VI (III rok studiów) semestrze, musi materiał tego kolokwium zaliczać łącznie z materiałem nauczania w VII semestrze, czyli przed egzaminem. 10. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie kolokwiów po V, VI i VII semestrze i zaliczenie egzaminu z receptury. 31 Kierunek Specjalność Rok studiów, semestr Tryb studiów Nazwa przedmiotu Typ przedmiotu Poziom przedmiotu Język wykładowy Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia Imię i nazwisko Kierownika kliniki Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę Rodzaj zajęć Łączna liczba godzin Liczba godzin Liczba punktów ects Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne ROK AKADEMICKI 2014/2015 LEKARSKI PEDIATRIA III ROK STACJONARNE PEDIATRIA OBOWIĄZKOWY WYSOKI POLSKI Klinika Pediatrii ul. Działdowska 1/3, 01-184 Warszawa http://pediatria2.wum.edu.pl, tel. (0 22) 452 33 09 Prof. dr hab. Hanna Szajewska Dr Bartłomiej Zalewski OBOWIĄZKOWE 59 WYKŁADY: 0 4 SEMINARIA (19) ĆWICZENIA (40) SEMINARIA:19 ĆWICZENIA: 40 Zaliczenie II roku studiów Znajomość anatomii, fizjologii i patofizjologii układu oddechowego, krążenia, krwiotwórczego, pokarmowego, wydzielania wewnętrznego, moczowego, nerwowego, kostno-stawowego. Teoretyczne podstawy przeprowadzania badania podmiotowego i przedmiotowego. A.W.1-6 A.U.3-5 B.W.1,2,8 B.W.15-20 B.W.25 B.U.1 B.U.8-10 Celem zajęć jest ROZSZERZENIE podstawowej wiedzy z zakresu E.W.2-4 rozwoju, żywienia i odrębności fizjologicznych dziecka, od okresu E.U.2,4,8-10 noworodkowego do zakończenia procesów dojrzewania Cele kształcenia Cele kształcenia E.W.2-4 Nabycie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego, E.U.2,4,8-10, w poszczególnych okresach rozwojowych dziecka 22,27 Opieka nad dzieckiem w świetle pośrednich i bezpośrednich funkcji zawodowych lekarza oraz pogłębianie umiejętności sprawowania całościowej i zindywidualizowanej opieki nad dzieckiem zdrowym i chorym; profilaktyka w pediatrii (badania skriningowe, badania okresowe dziecka zdrowego - ogólne zasady, szczepienia) Nabywanie umiejętności komunikowania się w zespole oraz stylów i modeli komunikacji interpersonalnej, m.in. modelowanie skutecznego i empatycznego porozumiewania się z rodzicami/ opiekunami dziecka Nabywanie wiedzy z zakresu odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień na stanowisku lekarza w oddziale pediatrycznym i opiece podstawowej. 32 E.W.2-5 E.U.11-13,22,27 E.U.2,27,38 E.U.2,38 EFEKTY KSZTAŁCENIA Zna odrębności badania podmiotowego i przedmiotowego E.W.1-4,6 E.U.2,4,7,8 w poszczególnych okresach rozwojowych dziecka E.W.1-4,6 Posiada znajomość objawów podmiotowych i przedmiotowych E.U.2,4,7,8,9,10, w zakresie poszczególnych układów 13,22 Posiada wiedzę w zakresie zasad prawidłowego żywienia dzieci w różnych przedziałach wiekowych oraz suplementacji witamin Zna podstawowe normy laboratoryjne w zależności od wieku (morfologia krwi, badanie ogólne moczu, badanie płynu mózgowo- rdzeniowego, bilirubina, AST, ALT, GGTP, mocznik, kreatynina, jony, glukoza) Zna szczepienia obowiązkowe i zalecane, umie uzasadnić konieczność szczepień Umie przeprowadzić szczegółowy wywiad z pacjentem/opiekunem Nabył umiejętność badania przedmiotowego dziecka w różnym wieku Umie ocenić rozwój psychoruchowy oraz dostrzec sygnały ostrzegawcze w tym rozwoju u dziecka do 3 lat Potrafi ocenić rozwój fizyczny dziecka w oparciu o siatki centylowe w zakresie Potrafi w podstawowym zakresie odróżnić fizjologię rozwojową umiejętności od patologii student Posiada umiejętność oceny i interpretacji wyników podstawowych badań laboratoryjnych (j.w.) Umie łączyć sposób żywienia ze stanem odżywienia dzieci i młodzieży Posiada praktyczną umiejętność oceny rozwoju płciowego Umie zaplanować szczepienia Posiada umiejętność nawiązywania kontaktu z pacjentami Umiejętności i kompetencje - rozszerzone szczególnie o działalność w oddziale pediatrycznym: w zakresie kompetencji Przestrzega tajemnicy zawodowej personalno- społecznych Wykazuje empatię wobec pacjentów i ich opiekunów Uzasadnia wybór swojego postępowania w pracy zespołowej i jest świadomy odpowiedzialności zawodowej KRYTERIA OCENIANIA (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Formą zaliczenia ćwiczeń przeprowadzanych w ciągu dnia są interaktywne zajęcia - quizy, pytania, ćwiczenia typu puzzle Metody oceny pracy Zaliczenie całościowe zajęć obejmuje dwie części studenta Badanie podmiotowe i przedmiotowe przeprowadzone samodzielnie przez studenta w obecności asystenta Kolokwium ustne z zakresu poruszanej w czasie zajęć tematyki w zakresie wiedzy student 33 E.W.2 E.U.2,4,7,12 E.W.3 E.U.24 E.W.2 E.U.11,27 E.U.2 E.U.4,5,9 E.U.4,7,9,12 E.U.9 E.U.12 E.U.24 E.U.12 E.U.10 E.U.27 E.U.2 G.W.24 G.U.30-31,34,36 E.W.2,4,6 E.U.2,4,7-14 Kryteria Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca 2 - niedostateczne opanowanie efektów kształcenia; 3 - opanowanie podstawowej wiedzy i umiejętności w stopniu miernym, student nie wykazuje się samodzielnym myśleniem; student musi jednak przeprowadzić samodzielnie pełne badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta; 3,5 - opanowanie podstawowej wiedzy i umiejętności stopniu przeciętnym; student potrafi przeprowadzić samodzielnie pełne badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta; 4 - opanowanie podstawowej wiedzy i umiejętności w stopniu dobrym; student potrafi przeprowadzić samodzielnie pełne badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta; wykazuje się zdobytymi kompetencjami; 4,5 - opanowanie podstawowej wiedzy i umiejętności w stopniu ponad dobrym; student potrafi przeprowadzić samodzielnie pełne badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta; wykazuje się zdobytymi kompetencjami; własną inicjatywą 5 - opanowanie podstawowej wiedzy i umiejętności stopniu ponadstandardowym; student w trakcie całych zajęć dał się poznać ze swej aktywności i zaangażowania; wykazuje się sprawnym samodzielnym myśleniem i inicjatywą. LITERATURA 1. Pediatria red. Kawalec W, Grenda R, Ziółkowska H. 2 tomy PZWL 2013. 2. Goldbloom Richard B. Wywiad i badanie w pediatrii. Urban & Partner 2012. 3. Zarys propedeutyki pediatrii pod red. M. WróblewskiejKałużewskiej i B. Werner. Oficyna Wydawnicza WUM. 4. Marian Krawczyński „ Propedeutyka pediatrii" PZWL 2009. 1. D. Gill, N. O'Brien Badanie kliniczne u dzieci. Wydawnisto Elsvier 2009. 2. W.B. Robert M. Kliegman Nelson Textbook of Pediatrics 19th ed. Saunders Company 2011. 3. Platforma e-ksiązki http://biblioteka.wum.edu.pl/e-ksiazki 4. Platforma Access medicine: http://biblioteka.wum.edu.pl/zasoby/medyczne- bazy-danych/ bazy 5. Platforma UpTO Date: http://biblioteka.wum.edu.pl/zasoby/medyczne- bazy-danych/ bazy E.W.2,3,4,6 E.U.2,4,7-14,16, 22,24,27,38 PODRĘCZNIK PODSTAWOWY MOŻLIWOŚCI DALSZEGO KSZTAŁCENIA Koło Naukowe Fakultety REGULAMIN Obowiązkowy ubiór: 1. fartuch; identyfikator; konieczność posiadania słuchawek lekarskich. 2. Zasady zachowania w oddziale, przestrzegania tajemnicy lekarskiej. 3. Sposób zwracania się do lekarzy, pielęgniarek, rodziców i dzieci. 4. Ogólne zasady mycia rąk i ich dezynfekcji. 5. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej i pisania historii choroby. 34 OGÓLNE SZCZEGÓŁOWE OCENA STANU OGÓLNEGO OCENA ROZOWJU SOMATYCZNEGO PROGRAM SZCZEGÓŁOWY - BADANIE FIZYKALNE BADANIE FIZYKALNE 1. Ocena stanu ogólnego, parametry życiowe, stan emocjonalny pacjenta Ocena rozwoju dziecka ocena budowy ciała i stanu odżywienia ocena rozwoju psychomotorycznego 3. Badanie systemowe 1. skóry 2. tkanki podskórnej 3. węzłów chłonnych 4. układu mięśniowego 5. układ kostno- stawowy. 1. Głowa 2. Szyja 3. Klatka piersiowa 4. Brzuch 5. Narządy moczowo-płciowe 6. Elementy badania neurologicznego. 1. WYDOLNOŚĆ UKŁADU ODDECHOWEGO liczba oddechów na minutę, sposób oddychania; odrębności okresu niemowlęcego; cechy duszności 2. WYDOLNOŚĆ UKŁADU KRĄŻENIA HR, RR, tętno, kolor skóry (bladość, sinica) 3. WYDOLNOŚĆ OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO stan świadomości; objawy oponowe; odrębności okresu niemowlęcego 4. OGÓLNE WRAŻENIE, JAKIE DZIECKO SPRAWIA SWOIM OPIEKUNOM/RODZICOM zachowaniem, wyglądem, ułożeniem, zapachem, sposobem poruszania się, mówienia, nastrojem (stan emocjonalny: przyjazny, płaczliwy, bojaźliwy, negatywny). 5. TEMPERATURA CIAŁA 1. OCENA BUDOWY CIAŁA • budowa: prawidłowa, nieprawidłowa, • ocena parametrów antropometrycznych, • wzrostu (długości ciała): wzrost aktualny, należny do wieku, niedobór (w %), • wagi (masy ciała): rzeczywista waga, należna do wieku, niedobór (w %), • obwód głowy a obwód klatki piersiowej, • proporcji ciała w różnych okresach rozwojowych dziecka, • fałdy skórne. 2. OCENA STANU ODŻYWIENIA 1. interpretacja pomiarów na siatkach centylowych przekrojowych i długofalowych. 2. otyłość: prosta, centralna; eutrepsja; hipotrepsja (niedożywienie); atrepsja(wyniszczenie, cachexia). 3. OCENA DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO wg skali Tannera 35 E.W.2,3,4 E.W.2,3,4 E.W.3-4 E.W.2,3,4 E.W.3 E.W.3-4 E.W.3-4,6 E.W.3 BADANIE SYSTEMOWE ZBIERANIE WYWIADU TECHNIKA ZBIERANIA WYWIADU ELEMENTY WYWIADU OCENA ROZWOJU PSYCHOMOTORYCZNEGO Ocena w poszczególnych okresach rozwojowych 1. dziecka, w zakresie: 2. motoryki dużej (postawa ciała i lokomocja): siadanie, stawanie, chodzenie 3. motoryki małej (koordynacja wzrokowo-ruchowa) rozwoju mowy kontaktów społecznych, dojrzałości społecznej i samodzielności Skóra • tkanka podskórna • węzły chłonne • układ mięśniowy • układ kostny • układ stawowy BADANIE PODMIOTOWE OD PACJENTA OD OPIEKUNA Umiejętności i kompetencje – rozszerzone szczególnie o działalność w oddziale pediatrycznym Empatia; • Posługiwanie się prostym, ale medycznym językiem; • Dbanie o należytą atmosferę wywiadu; • Pytania - jasne (tak/nie), jednoznaczne, niewymuszające odpowiedzi. • Dane ogólne (personalne) • Wywiad dotyczący obecnej choroby • Wywiad rodzinny • Wywiad socjalno-bytowy • Wywiad dotyczący ciąży, porodu i przebiegu okresu noworodkowego. • Wywiad dotyczący rozwoju psychomotorycznego • Sposób odżywiania • Dotychczas przebyte schorzenia • Leki przyjmowane przewlekle (długotrwale) • Szczepienia. 36 E.W.3 E.W.2,3-4,6 E.U.2 E.U.2 G.W.24 G.U. 30-31, 34, 36 E.U.2 E.W.2 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Nazwa przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne: Wymagania wstępne Założenia i cele przedmiotu - w zakresie wiedzy - w zakresie umiejętności student: Lekarski Chirurgia III, semestr zimowy i letni Propedeutyka chirurgii Wysoki polski Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej Katedra I Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej Klinika Chirurgii Ogólnej i Chorób Klatki Piersiowej Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Prof. dr hab.med. Ireneusz Krasnodębski Prof. dr hab.med. Jacek Szmidt dr hab.med. Maciej Skórski Prof. dr hab.med. Marek Krawczyk dr hab. Maciej Słodkowski dr med. Maciej Jędrasik dr med. Wiesław Wiechno dr med. Krzysztof Dudek Wykłady, seminaria, ćwiczenia wykłady: 6 ćwiczenia: 24 seminaria: 10 3 wykłady - środki audiowizualne seminaria - środki audiowizualne ćwiczenia Znajomość anatomii prawidłowej i histologii, bakteriologii zgodnie z programem studiów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Umiejętność pracy na oddziale chirurgicznym i bloku operacyjnym. Umiejętność opieki przed i po operacji u chorych chirurgicznych. Umiejętność postępowania w ostrych stanach chirurgicznych. Efekty kształcenia • zna wskazania do hospitalizacji w oddziale chirurgicznym oraz wskazania do leczenia chirurgicznego w trybie pilnym, • potrafi w sposób podstawowy wskazać jaki rodzaj leczenia operacyjnego powinien być wdrożony w poszczególnych jednostkach chorobowych, • zna zasady przygotowania chorego do leczenia operacyjnego, • zna zasady opieki nad chorym po zabiegu pooperacyjnym, • -zna najczęstsze powikłania po leczeniu operacyjnym i wie jakie są metody leczenia tych powikłań. • potrafi przeprowadzić badanie przedmiotowe i podmiotowe chorego wymagającego opieki chirurga, potrafi postawić rozpoznanie wstępne i różnicowe. Potrafi właściwie zaplanować badania laboratoryjne i badania obrazowe celem potwierdzenia diagnozy wstępnej oraz umie ustalić wskazania do leczenia operacyjnego i ocenić pilność wykonania operacji,wskazań, • potrafi asystować do operacji, • potrafi założyć szwy na prostą ranę powłok, • potrafi przeprowadzić badanie przez odbyt, • potrafi sprawować opiekę nad chorym przed i po leczeniu operacyjnym, • potrafi wykonać drobne zabiegi: cewnikowanie pęcherza moczowego, zgłębnikowanie żołądka zgłębnikiem obarczającym, zgłębnikiem do żywienia dojelitowego, założyć sondę Sengstakena-Blakemoora. 37 - w zakresie kompetencji personaino-spolecznych Treści merytoryczne przedmiotu: • współpracuje z lekarzami i pielęgniarkami podczas sprawowania opieki nad chorym na izbie przyjęć, oddziale chirurgicznym i bloku operacyjnym. • komunikuje się z pacjentem i jego bliskimi, • rozumie potrzeby chorego w okresie okołooperacyjnym. WARIANT 5 seminariów po 2 godziny dydaktyczne: 1. 2 godz. dydaktyczne Aseptyka i antyseptyka. Zasady pracy w bloku operacyjnym. DeTemat monstracja szycia i podstawowych narzędzi chirurgicznych. Cel Aseptyka i antyseptyka: definicja, historia, metody, znaczenie w zapobieganiu zakażeniom. Zakażenia szpitalne, drogi przenoszenia zakażeń, zapobieganie, komisje d/s walki z zakażeniami. Zasady pracy w bloku operacyjnym: przygotowanie chirurga do operacji, mycie rąk (technika, preparaty), ubiór, poruszanie się i zachowanie w bloku operacyjnym. Transport pacjenta na blok, przygotowanie pacjenta do operacji (cewnik do pęcherza?, zgłębnik do żołądka? kiedy?). Przygotowanie pola operacyjnego, opatrunek pooperacyjny. Zakres Demonstracja szycia i narzędzi chirurgicznych: tematyczny Narzędzia chirurgiczne stosowane w chirurgii, podział, posługiwanie. się podstawowymi narzędziami: • pęseta, imadło, nóż chirurgiczny, nożyczki, kleszczyki • hemostatyczne. Szwy chirurgiczne: pojedynczy, materacowy, ciągły przekładany, kapciuchowy (wgłębiający), podkłucie. Węzły chirurgiczne: wiązania bez i z użyciem narzędzi, zakładanie podwiązek na naczynia. 2. 2 godz. dydaktyczne Temat Rany: podział i gojenie się ran. Leczenie ran Cel Oparzenia: termiczne, chemiczne, prądem elektrycznym. Podział i rodzaje ran. Sposoby gojenia się ran. Leczenie ran: zeszycie pierwotne, odroczone, wtórne, wycięcie, rozcięcie, drenaż, sączkowanie. Czynniki opóźniające gojenie ran: miejscowe, ogólne. Zakres Oparzenia: klasyfikacja oparzeń z uwzględnieniem stopnia i głębotematyczny kości oparzenia, zmiany miejscowe i ogólnoustrojowe wywołane oparzeniem, pierwsza pomoc w oparzeniach, leczenie. oparzeń miejscowe i ogólne, powikłania. Leczenie chirurgiczne oparzeń termicznych. Oparzenia chemiczne. Oparzenia prądem elektrycznym. 38 Treści merytoryczne przedmiotu: 3. 2 godz. dydaktyczne merytorycz- Wstrząs. Gospodarka wodno-elektrolitowa. Zaburzenia równowagi ne kwasowo-zasadowej w chirurgii. przedmiotu: Wstrząs: definicja, rodzaje wstrząs hipo, i hiperdynamiczny, patofizjologia wstrząsu, fazy wstrząsu, objawy. Leczenie wstrząsu: wstrząs późny, wstrząs hipowolemiczny, wstrząs septyczny. Monitorowanie wstrząsu. Powikłania. Zaburzenia wodno-elektrolitowe: woda ustrojowa, ilość, zapotrzebowanie, utrata, rozmieszczenie (woda wewnątrzkomórkowa i pozakoZakres tematyczny mórkowa). Ocena stanu gospodarki wodnej, zaburzenia, (odwodnienie hipo, i hiperosmolame), przyczyny, zapobieganie, leczenie. Elektrolity: sód, potas, zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej, dobowe straty wody i elektrolitów. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej: kwasica metaboliczna i oddechowa, zasadowica metaboliczna i oddechowa. 4. 2 godz. dydaktyczne Przygotowanie chorych do operacji i opieka pooperacyjna. NajTemat częstsze powikłania pooperacyjne.. Cel Przygotowanie chorych do operacji: • w trybie nagłym: najczęstsze wskazania, niezbędne badania diagnostyczne (grupa krwi,elektrolity, morfologia, glukoza, kreatynina, mocznik, zasób zasad, rtg. klatki piersiowej, usg, zapobieganie zachłyśnięciu, diureza). • w trybie planowanym: konieczne badania w zależności od wielkości operacji (operacja mała, średnia, duża) i rozpoznania (górny odcinek przewodu pokarmowego, dolny odcinek przewodu pokarmowego, pęcherzyk żółciowy, tarczyca). Zakres tematyczny Przygotowanie do operacji chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym: choroby układu krążenia, układu oddechowego, niewydolności nerek, niedożywienie, choroby metaboliczne (cukrzyca). Wybór i rodzaje cięć w chirurgii jamy brzusznej. Wskazania do drenowania jamy brzusznej. Najczęstsze powikłania pooperacyjne: zakażenie rany, wytrzewienie, niedrożność, nieszczelność zespoleń, przetoka, powikłania ze strony układu oddechowego i krążenia, powikłania zakrzepowe. Rozpoznanie, zapobieganie, leczenie. 39 Treści merytoryczne przedmiotu: 5. 2 godz. dydaktyczne Krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Leczenie Temat krwią i preparatami krwiopochodnymi i krwiozastępczymi. Cel Krwotok z g o p p: objawy ogólne i ze strony przewodu pokarmowego, najczęstsze przyczyny krwotoków, diagnostyka, postępowanie w krwawiącym wrzodzie dwunastnicy żołądka. Leczenie zachowawcze: farmakologiczne, endoskopia zabiegowa. Leczenie operacyjne: wskazania, metody, wyniki. Postępowanie w krwotoku z żylaków przełyku. Leczenie farmakologiczne, tamponada, endoskopo a obliteracja. Leczenie operacyjne. Zakres tematyczny Leczenie krwawiących nadżerek, ostrych wrzodów i nieżytu krwotocznego, przyczyny, rozpoznanie. Krwotok z nowotworu (raka) żołądka. Leczenie krwią: preparaty krwi, wskazania do przetaczania krwi, preparatów krwiopochodnych i krwiozastępczych. Zasady przetaczania, powikłania. Zamawianie krwi, przygotowanie krwi do przetoczenia, technika przetaczania, dokumentacja. WARIANT 10 seminariów po 1 godzinie dydaktyczne: 1. 1 godz. dydaktyczna Temat Instumentarium chirurgiczne oraz technika zakładania szwów Cel Demonstracja szycia i narzędzi chirurgicznych: Narzędzia chirurgiczne stosowane w chirurgii, podział, posługiwanie się podstawowym i narzędziami: pęseta, imadło, nóż chirurZakres giczny, nożyczki, kleszczyki hemostatyczne. tematyczny Szwy chirurgiczne: pojedynczy, materacowy, ciągły przekładany. kapciuchowy (wgłębiający), podkłucie. Węzły chirurgiczne: wiązania bez i z użyciem narzędzi, zakładanie podwiązek na naczynia. 2. 1 godz. dydaktyczna Temat Przygotowanie chorego do operacji Cel Przygotowanie chorych do operacji: w trybie nagłym: najczęstsze wskazania, niezbędne badania diagnostyczne (grupa krwi, elektrolity, morfologia, glukoza, kreatynina, mocznik, zasób zasad, rtg. klatki piersiowej, usg, zapobieganie zachłyśnięciu, diureza). w trybie planowanym: konieczne badania Zakres w zależności od wielkości operacji (operacja mała, średnia, duża) tematyczny i rozpoznania (górny odcinek przewodu pokarmowego, dolny odcinek przewodu pokarmowego, pęcherzyk żółciowy, tarczyca). Przygotowanie do operacji chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym: choroby układu krążenia, układu oddechowego, niewydolności nerek, niedożywienie, choroby metaboliczne (cukrzyca). Zgoda na operacje praktyczne aspekty prawne. 40 Treści merytoryczne przedmiotu: 3. 1 godz. dydaktyczna Opieka pooperacyjne oraz najczęstsze powikłania pooperacyjne. przedmiotu: Pojecie powikłania chirurgicznego. Ocena jakości w chirurgii. Cel Zasady monitorowania parametrów życiowych po operacji. Przebieg pooperacyjny postępowanie: rehabilitacja, profilaktyka przeciwzakrzakrzepowa, profilaktyka przeciw zakażeniu. Przyczyny gorączki w okresie okołoperacyjnym Najczęstsze powikłania pooperacyjne: zakażenie rany, wytrzewienie, niedrożność, nieszczelZakres ność zespoleń, przetoka, powikłania ze strony układu oddechowego tematyczny i krążenia, powikłania zakrzepowe. Rozpoznanie, zapobieganie, leczenie. Definicje powikłania chirurgicznego, Skale oceny powikłań chirurgicznych w tym skala Ciaviena. Zapobieganie powikłąniom chirurgicznym w aspekcje organizacyjnym check list. Monitorowanie jakości w chirurgii. 4. 1 godz. dydaktyczna Temat Zaburzenia ukiadu hemostazy i ich znaczenie w chirurgii. Cel Przedoperacyjna ocena sprawności układu hemostazy na postawie: • danych z wywiadu, • badania przedmiotowego, • wyników badań dodatkowych. Definicja pojęć:,,skaza krwotoczna” i „zaburzenia układu hemoZakres stazy”. tematyczny Które spośród skaz krwotocznych spotyka się najczęściej u chorych chirurgicznych? Znaczenie właściwej interpretacji wyników badań układu hemostazy w zapobieganiu powikłaniom krwotocznym w czasie i po operacji. 5. 1 godz. dydaktyczna Temat Aseptyka i antyseptyka. Zasady pracy w bloku operacyjnym Cel Aseptyka i antyseptyka: definicja, historia, metody, znaczenie w zapobieganiu zakażeniom. Zakażenia szpitalne, drogi przenoszenia zakażeń, zapobieganie, komisje d/s walki z zakażeniami. Zasady pracy w bloku operacyjnym: przygotowanie chirurga do Zakres operacji, mycie rąk (technika, tematyczny preparaty), ubiór, poruszanie się i zachowanie w bloku operacyjnym. Transport pacjenta na blok, przygotowanie pacjenta do operacji (cewnik do pęcherza?, zgłębnik do żołądka? kiedy?). Przygotowanie pola operacyjnego, opatrunek pooperacyjny. 6. 1 godz. dydaktyczna Temat Rany: podział i gojenie się ran. Leczenie ran. Odleżyny. Cel Podział i rodzaje ran. Sposoby gojenia się ran. Leczenie ran: zeszycie pierwotne, odroczone, wtórne, wycięcie, rozcięcie, drenaż, sączkowanie. Zakres tematyczny Czynniki opóźniające gojenie ran: miejscowe, ogólne. Leczenie ran przewlekłych. Odleżyny Opatrunki chirurgiczne rodzaje, sposób działania, Vac terapia, nóż wodny. 41 7. 1 Temat godz. dydaktyczna Oparzenia: termiczne, chemiczne, prądem elektrycznym. Odmorożenia. Ukąszenia. Cel Treści merytoryczne przedmiotu: Oparzenia: klasyfikacja oparzeń z uwzględnieniem stopnia i głębokości oparzenia, zmiany miejscowe i ogóinoustrojowe wywołane oparzeniem, pierwsza pomoc w oparzeniach, leczenie oparzeń Zakres tematyczny miejscowe i ogólne, powikłania. Leczenie chirurgiczne oparzeń termicznych. Oparzenia chemiczne. Oparzenia prądem elektrycznym. Odmrożenia. Ukąszenia. 8. 1 godz. dydaktyczna Temat Wstrząs w chirurgii. Zasady leczenia preparatami krwi. Cel Wstrząs: definicja, rodzaje wstrząs hipo, i hiper dynamiczny, patofizjologia wstrząsu, fazy wstrząsu, objawy. Leczenie wstrząsu: wstrząs późny, wstrząs hipowolemiezny, Zakres wstrząs septyczny. Monitorowanie wstrząs u. Powikłania. tematyczny Leczenie krwią: preparaty krwi, wskazania do przetaczania krwi, preparatów krwiopochodnych i krwiozastępczych. Zasady przetaczania, powikłania. Zamawianie krwi, przygotowanie krwi do przetoczenia, technika przetaczania, dokumentacja. 9. 1 godz. dydaktyczna Temat Niedożywienie, jego następstwa, leczenie. Cel Przyczyny niedożywienia. Rodzaje niedożywienia (marasmus, kwashiorkor, mieszane). Rozpoznawanie niedożywienia: wywiad, badania antropometryczne (masa ciała), badania laboratoryjne (albuminy, preałhumina, transferyna). Ocena zapotrzebowania energetycznego. Następstwa niedożywienia. Częstość występowania niedożywienia. Niedożywienie szpitalne. Zapobieganie niedożywieniu. Zakres tematyczny Leczenie żywieniowe. Żywienie pozajelitowe: wskazania* drogi podaży (żywienie drogą żyły centralnej i drogą żył obwodowych). Składniki odżywcze: białko (aminokwasy), węglowodany, tłuszcz, elektrolity, pierwiastki śladowe, witaminy. Powikłania. Żywienie dojelitowe: wskazania, dostęp, rodzaje diet, zasady doboru diet, powikłania, powikłania wpływu leczenia żywieniowego na wyniki leczenia. 42 10.1 godz. dydaktyczna Temat Zakażenia chirurgiczne. Rodzaje zakażeń chirurgicznych: Cel • zakażenia ropne (ropień, ropowica, czyrak, czyrak gromadny, zapalenie naczyń i węzłów chłonnych), • zakażenia beztlenowcowe (tężec, zgorzel gazowa, ropowica gazowa), • zakażenia grzybami i drożdżami (promienica), posocznica Treści merytoryczne (sepsis). przedmiotu: Zakres Zakażenia ropne dłoni (zastrzał, zanokcica). tematyczny Leczenie zakażeń chirurgicznych miejscowych i uogólnionych. Stosowanie antybiotyków w chirurgii: • wskazania, zasady doboru antybiotyków i drogi podaży, • antybiotykoterapia celowana, łączenie antybiotyków, czas podaży, profilaktyka antybiotykowa w chirurgii. Powikłania w następstwie leczenia antybiotykami, rzekomobłoniste zapalenie jelit. Leczenie zakażeń grzybiczych uogólnionych. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest: • Obecność na wszystkich zajęciach i seminariach (nieobecności należy odroMetody oceny pracy stubić w terminie ustalonym z osobą odpowiedzialną za dydaktykę), denta(forma • Zdanie kolokwium przeprowadzanego w ostatnim dniu zajęć - kolokwium i warunki zaliczenia przedustne, student otrzymuje trzy pytania udokumentowane na karcie zaliczenia miotu) zajęć i ocenę łączną za całe kolokwium. Kolokwium zaliczeniowe testowe. Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: 43 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Język wykładowy: Lekarski Rok 3, semestr VI Stacjonarne Radiologia obowiązkowy polski Semestr VI W Nazwa jednostki realizującej przedmiot: Ć S I Zakład Radiologii Klinicznej 24 6 lub lub I Wydział Lekarski WUM 4 Kierownik Zakładu: II Zakład II Zakład prof. dr hab. med. Radiologii Radiologii Marek Gołębiowski II Zakład Radiologii Klinicznej 24 6 lub lub I Wydział Lekarski WUM 6 Kierownik Zakładu: I Zakład I Zakład prof. dr hab. med. Radiologii Radiologii Olgierd Rowiński 10 24 6 Razem: 40 Liczba godzin ogółem: 2 Liczba punktów ECTS: Zdobycie wiedzy z zakresu diagnostyki radiologicznej a zwłaszcza: C1. Poznanie sposobów obrazowania diagnostycznego tkanek i narządów oraz zaznajomienie się z ich podstawami techniczno-metodycznymi, zaletami i ograniczeniami. C2. Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu symptomatologii radiologicznej Cele kształcenia: najważniejszych schorzeń. C3. Poznanie algorytmów diagnostyki obrazowej w odniesieniu do głównych problemów klinicznych. E1. Znajomość zasad fizycznych powstawania obrazów diagnostycznych RTG, USG, TK i MR. E2: Poznanie metodyki, wskazań, przeciwwskazań i ograniczeń współczesnych metod obrazowania. Efekty kształcenia: E3: Umiejętność określania obrazu prawidłowego ze szczególnym uwzględnieniem znajomości anatomii radiologicznej. E4: Znajomość podstaw diagnostyki obrazowej podstawowych chorób ze szczególnym uwzględnieniem stanów zagrożenia życia. Macierz efektów kształcenia dla przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji. Forma zajęć dydaktycznychMetodyka weryfikacji osiągnięcia zamierzonych Symbol efektu kształcenia efektów kształceniaOpis efektu kształcenia Ć, S, WSprawdziany ustne i testoweZna problematykę współcześnie wykorzystywanych badań obrazowych, w szczególności: • Symptomatologię radiologiczną podstawowych chorób • Metody instrumentalne i techniki obrazowe wykorzystywane do wykonywaFW10 nia zabiegów leczniczych • Wskazania, przeciwwskazania i przygotowanie pacjentów do poszczególnych rodzajów badań obrazowych oraz przeciwwskazania do stosowania środków kontrastujących. 44 Treści zajęć: Tematyka wykładów: 1. Rentgenodiagnostyka. Podstawy fizyczne, metodyczne, zastosowanie kliniczne. Radiografia cyfrowa. Teleradiologia. Radioochrona. 2. Tomografia komputerowa. Podstawy fizyczne, metodyczne, zastosowanie kliniczne. Środki kontrastujące. 3. Rezonans Magnetyczny. Podstawy fizyczne, zastosowanie kliniczne. Środki kontrastujące. 4. Ultrasonografia. Podstawy fizyczne, metodyczne, zastosowanie kliniczne. Środki kontrastujące. 5. Radiologia interwencyjna. Tematyka seminariów: 1. Podstawy fizyczne, techniczne i metodyczne badań rentgenowskich. Radiologia cyfrowa. Podstawy radioochrony. Teleradiologia. Cz.1 2. Podstawy fizyczne, techniczne i metodyczne badań rentgenowskich. Radiologia cyfrowa. Podstawy radioochrony. Teleradiologia. Cz. 2 3 Podstawy fizyczne, techniczne i metodyczne tomografii komputerowej. Środki kontrastujące. 4. Podstawy fizyczne, techniczne i metodyczne rezonansu magnetycznego. Środki kontrastujące. 5. Podstawy fizyczne, techniczne i metodyczne ultrasonografii. 6. Obrazowanie narządów klatki piersiowej. Tematyka ćwiczeń: 1.Budowa i eksploatacja aparatów rentgenowskich. Metodyka badań radiograficznych. Ochrona radiologiczna w praktyce. 2. Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, aktywna obserwacja i uczestnictwo w badaniach 3. Ultrasonografia praktyczna. 4. Multimodalna anatomia radiologiczna. 5. Serce i duże naczynia. Radiologiczne metody badania. Powiększenie jam serca. Niewydolność serca. Zaburzenia krążenia płucnego, obrzęk pęcherzykowy i śródmiąższowy. 6. Obrazowanie diagnostyczne płuc i śródpiersia. Podstawy patomorfologiczne objawów radiologicznych. Odma, niedodma, rozedma. Odmiany i wady rozwojowe. Płyn w opłucnej. Ocena śródpiersia. 7. Podstawy obrazowania i symptomatologii radiologicznej narządów jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej ze szczególnym uwzględnieniem stanów nagłych 8. Obrazowanie kości i stawów. Symptomatologia radiologiczna. Urazy, zapalenia, nowotwory 9. Diagnostyka obrazowa chorych po urazie i w stanach bezpośredniego zagrożenia życia. 1. ”Radiologia. Diagnostyka obrazowa” pod red. B.Pruszyńskiego. PZWL, Literatura obowiązkowa: Warszawa 1999 i 2003. 1. „Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań” pod red. B.Pruszyńskiego, PZWL, Warszawa 2000. 2. „ Ultrasonografia dopplerowska. Zastosowanie kliniczne”. Tom I i II pod red. Liter G.Małka, Medipage sp. z o.o., Warszawa 2000. Literatura uzupełniająca: 3. „Radiologia w stanach nagłych”, N.Raby, Z.Berman. G. de Lacey, wyd. Urban&Partner, Wrocław 2007. 4. „Anatomia radiologiczna. Rtg, TK, MR, USG”, B..Daniel, B.Pruszyński, Warszawa 2005. 1. S. Stanowiska komputerowe z oprogramowaniem do analizy badań Wymagania dotyczące obrazowych, rzutniki multimedialne, ekrany. Cyfrowe obrazowe zestawy pomocy dydaktycznych: dydaktyczne. Obecność i aktywne uczestnictwo na ćwiczeniach - oceniane przez nauczyciela. Warunki uzyskania zaliPo pozytywne zaliczenia ćwiczeń oraz testowego kolokwium kończącego (test czenia przedmiotu: zdjęci zdjęciowy). 45 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Medycyna nuklearna 3 rok W semestrze zimowym Stacjonarne Medycyna nuklearna Obowiązkowy F.W 10 Polski Zakład Medycyny Nuklearnej Leszek Królicki Maria Teresa Płazińska Obowiązkowe – seminaria i ćwiczenia 30 wykłady: ćwiczenia: 15 seminaria: 15 1 Zajęcia seminaryjne odbywają się od poniedziałku do piątku w 1-tygodniowym bloku zajęć. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie o 8:00 i trwają do 13:00. w sali wyznaczonej przez Dziekanat WUM. Szczegółowy plan zajęć jest podany na tablicach informacyjnych w sekretariacie Zakładu Medycyny Nuklearnej. Zajęcia praktyczne prowadzone są w Zakładzie Medycyny Nuklearnej w SP CSK ul. Banacha 1a. Seminaria 1. Podstawy fizyczne promieniowania w medycynie nuklearnej (podstawy fizyczne promieniowania, zasady działania aparatury, zasady technik hybrydowych). 2. Znajomość podstaw przetwarzania danych pomiarowych i prezentacji wyników badań. 3. Teoretyczne podstawy i praktyczne zasady stosowania procedur związanych z ochroną radiologiczną. 4. Wskazania kliniczne i podstawowe zasady procedur diagnostycznych: - radioizotopowe badania układu naczyniowo-sercowego - radioizotopowe badania gruczołów wydzielania wewnętrznego - radioizotopowe badania układu pokarmowego - radioizotopowe badania układu moczowo-płciowego - radioizotopowe badania układu kostno-stawowego - radioizotopowe badania układu nerwowego - radioizotopowe badania układu oddechowego, - radioizotopowe badania stosowane w diagnostyce schorzeń nowotworowych - radioizotopowe badania stosowane w diagnostyce ognisk zapalnych - radioizotopowe badania stosowane w pediatrii. 46 5. Zasady przeprowadzania procedur leczniczych (wskazania, przeciwwskazania, zasady kwalifikacji do leczenia, postępowanie z pacjentem po terapii izotopowej) - radioizotopowe procedury leczenia chorób łagodnych tarczycy, - radioizotopowe procedury leczenia chorób stawów, - radioizotopowe procedury leczenia chorób nowotworowych tarczycy, - radioizotopowe procedury leczenia objawów bólowych w nowotworowych zmianach przerzutowych do układu kostnego, - leczenie z zastosowaniem MIBG, - leczenie znakowanymi izotopowo analogami somatostatyny guzów neuroendokrynnych. Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia Ćwiczenia Zajęcia praktyczne prowadzone są w Zakładzie Medycyny Nuklearnej w SP CSK ul. Banacha 1a. Szczegółowy plan zajęć jest podany na tablicach informacyjnych. Studenci są zobowiązani posiadać: fartuch lekarski oraz plakietkę identyfikator. Konieczna jest także zmiana obuwia. 1. Zapoznanie studentów ze specyfiką badań radioizotopowych. 2.Laboratorium przygotowania radiofarmaceutyków – zasady przygotowywania i kontroli jakości radiofarmaceutyków. 3. Zapoznanie z procedurą wykonywania badań radioizotopowych- uczestnictwo bierne w wykonywanych badaniach. 4. Terapia radiojodem łagodnych chorób tarczycy- kwalifikacja i zasady przeprowadzenia terapii. 5. Zasady opracowywania badań radioizotopowych. 6. Prezentacje przypadków. Wiedza ogólna medyczna Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawowych wiadomości z zakresu fizyki, fizjologii i farmakologii. Celem seminariów jest przyswojenie przez słuchaczy podstaw diagnozowania i leczenia z zastosowaniem radiofarmaceutyków. - podstawowe pojęcia z zakresu fizyki jądrowej, rodzaje promieniowania, - zasady działania aparatury i zasady technik hybrydowych, - znajomość ogólnych zasad ochrony radiologicznej, - znajomość zasad kwalifikacji i interpretacji radioizotopowych badań narządowych: płuc, kości, serca, nerek, układu pokarmowego, OUN, przytarczyc, nadnerczy oraz tarczycy – badania z zastosowaniem technik PET/CT i SPECT/CT, - terapie radioizotopowe-znajomość wskazań, przeciwwskazań, zasad kwalifikacji do leczenia, postępowania z pacjentem po terapii radiizotopowej. Efekty kształcenia Wykorzystanie wiedzy w dalszym kształceniu i późniejszej pracy Student zna badania wykonywane w Zakładach Medycyny Nuklearnej: zasa- w zakresie wiedzy dy teoretyczne, przebieg, właściwy sposób interpretacji wyników badań. Student zna procedury terapeutyczne z zastosowaniem radiofarmaceutyków: zasady teorestudent: tyczne, przebieg, wskazania, możliwe powikłania i sposób ich leczenia. Student zna organizację pracy ośrodka medycyny nuklearnej i praktyczną realizację zasad ochrony radiologicznej w zakładzie. Zna wskazania i przeciwwskazania do procedur radioizotopowych zarów- w zakresie umiejętności no diagnostycznych jak i terapeutycznych. Na podstawie rozpoznania wstępnego student: i podstawowej diagnostyki różnicowej potrafi wybrać właściwe badanie diagnostyczne. 47 - w zakresie kompetencji personalno-społecznych • • • • potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na seminariach i ćwiczeniach oraz zaliczenie kolokwium w formie ustnej na ostatnich zajęciach. Metody oceny pracy Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą ankietę oceny zajęć studenta (forma i warunki i nauczycieli akademickich. Dodatkowo studenci mogą przekazywać swoje uwagi zaliczenia przedmiotu) bezpośrednio do sekretariatu Zakładu. Wszystkie sugestie dotyczące prowadzenia zajęć będą rozpatrywane z najwyższą starannością. 1. Królicki L. Medycyna Nuklearne; Fundacja im.Rydygiera, Warszawa 1996. Literatura obowiązkowa: 2. Birkenfeld B., Listewnik M.Medycyna nuklearna - obrazowanie molekularne, Pomorski Uniwersytet Medyczny Szczecin 2011. 1. European Journal of Nuclear Medicine. Literatura uzupełniająca: 2. Nuclear Medicine Review. Koło naukowe tak Regulamin: 48 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Lekarski Rok 3 semestr 5,6 Stacjonarne/niestacjonarne Propedeutyka stomatologii obowiązkowy podstawowy polski Zajęcia prowadzą nauczyciele akademiccy czterech jednostek Wydziału Lekarsko-Dentystycznego: 1. Zakład Stomatologii Dziecięcej; 00-246, Warszawa ul. Miodowa 18. 2. Zakład Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej i Przyzębia; 00-246, Warszawa ul. Miodowa 18. 3. Zakład Ortodoncji; 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59. 4. Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii; 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59 (paw XI) tel. (22) 502 12 39, 02-005 Warszawa, ul. Lindleya 4 (paw. IV) (22) 502 17 97. 1. Kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej – dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk 2. Zakład Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej i Przyzębia - prof. dr hab. n. med. Renata Górska 3. Kierownik Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii – dr hab. n. med. Danuta Samolczyk-Wanyura 4. Kierownik Zakładu Ortodoncji - dr hab. n. med. Małgorzata Zadurska 1. Zakład Stomatologii Dziecięcej – dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk 2. Zakład Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej i Przyzębia - dr n. med. Maria Nowakowska 3. Zakład Ortodoncji – dr n. med. Barbara Pietrzak-Bilińska 4. Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii – dr n. med. Zygmunt Stopa Seminaria - obowiązkowe 20 wykłady: 0 ćwiczenia: 0 seminaria: 20 1 Zajęcia odbywają się 3 razy w tygodniu przez 6 tygodni. Podziału na grupy seminaryjne dokonuje się według grup dziekańskich. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w dziekanacie. Omawiane tematy ilustrowane są przeźroczami. Tematy seminariów: STOMAMTOLOGIA DZIECIĘCA 1. Rozwój i cechy uzębienia mlecznego i stałego. 2. Najczęstsze patologie zębów u dzieci i młodzieży (próchnica i choroby miazgi, uszkodzenia niepróchnicowe i wady rozwojowe): • etiologia, • zapobieganie, • leczenie. 3. Wzajemna zależność stanu zdrowia ogólnego i jamy ustnej (objawy chorób ogólnych w jamie ustnej, wpływ ogólnoustrojowy infekcji zębopochodnych). 49 CHOROBY BŁONY ŚLUZOWEJ I PRZYZĘBIA 1. Etiopatogeneza z uwzględnieniem czynników ryzyka chorób przyzębia. 2. Diagnostyka chorób przyzębia. 3. Symptomatologia chorób błony śluzowej jamy ustnej. Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych ORTODONCJA 1. Diagnostyka wad twarzowo-szczękowo-zgryzowych, 2. Wady wrodzone (etiologia, leczenie), 3. Wady nabyte (etiologia, profilaktyka, leczenie), 4. Leczenie zespołowe wad twarzowo-szczękowo-zgryzowych. CHIRURGIA SZCZĘKOWO-TWARZOWA I STOMATOLOGICZNA 1. Zapalenia swoiste i nieswoiste w obszarze głowy i szyi, 2. Ostre i przewlekłe zakażenia ząbopochodne, 3. Bakteriemia poekstrakcyjne – zasady postępowania, 4. Nowotwory głowy, szyi i jamy ustnej: epidemiologia, rozpoznawanie, leczenie. Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawowych wiadomości z zakresu fizjologii, patofizjologii oraz anatomii. Zapoznanie studenta z podstawami wiedzy w zakresie patogenezy, objawów, zasad leczenia chorób jamy ustnej i nowotworów głowy, szyi oraz dotyczącej związku między zdrowiem ogólnym i zdrowiem jamy ustnej. Efekty kształcenia Zna patogenezę, objawy oraz zasady zapobiegania i leczenia chorób poszczególnych elementów jamy ustnej i twarzoczaszki u pacjentów w wieku rozwojowym i dorosłych. Widza w odniesieniu do jamy ustnej i twarzoczaszki: EW1, EW7(c), EW23, EW24, FW1 (c), FW12 (a i f), - Przeprowadzenie wywiadu stomatologicznego i medycznego dotyczącego chorób jamy ustnej -Badanie przedmiotowe zewnątrz- i wewnątrzustne. - Postawienie rozpoznania wstępnego. - Zaplanowanie badań dodatkowych i konsultacji. - Prowadzenie dokumentacji medycznej – historia choroby. - Przekazanie zaleceń dotyczących zapobiegania i konieczności leczenia chorób jamy ustnej, w tym instruktażu dietetycznego i higienicznego. - Ocena wyników leczenia – poprawy/pogorszenia – stanu chorego. Umiejętności w odniesieniu do jamy ustnej i twarzoczaszki: EU1, EU2, EU3, EU4, EU12, EU16, EU24, EU32, EU38 - potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z pacjentem lub jego rodzicami/opiekunami prawnymi - kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu - przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta - posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. 50 Ocena aktywność w dyskusji kończącej poszczególne zajęcia tematyczne Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin: Warunkiem zaliczenia zajęć z propedeutyki stomatologicznej jest obecność i aktywność na wszystkich zajęciach dydaktycznych. Nieobecność na zajęciach przekreśla możliwość zaliczenia przedmiotu. Studenci, którzy z ważnych powodów nie uczestniczyli w zajęciach swojej grupy, powinni odrobić je z inną grupą po uzgodnieniu z osoba prowadzącą zajęcia. Przy braku możliwości odrobienia pojedynczej nieobecności z inną grupą w wyjątkowych sytuacjach losowych możliwe jest ich zaliczenie w formie uzgodnionej z asystentem prowadzącym zajęcia. Po zakończeniu cyklu zajęć dla całego roku studenci powinni uzyskać wpis do indeksu u koordynatora zajęć. Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą ankietę oceny zajęć i nauczycieli akademickich. Dodatkowo studenci mogą przekazywać swoje uwagi bezpośrednio do koordynatora zajęć. 1. Wiadomości przekazywane w trakcie seminariów. 2. Karłowska I. Zarys współczesnej ortodoncji. PZWL 2013. 3.L. Kryst (red.): "Chirurgia Szczękowo-Twarzowa", Wyd. Lek. PZWL, W-wa, 2007. Książki: 1. R. Górska: „Diagnostyka i leczenie chorób błony śluzowej jamy ustnej” Med. Tour Press International 2011. 2. R Górska i T. Konopka: „Periodontologia współczesna” Med. Tour Press International 2013. 3. M. Springer-Nodzak i M Wochna Sobańska: "Stomatologia wieku rozwojowego". W-wa. PZWL, 2006. 4. D. Olczak-Kowalczyk, L. Wagner: „Wprowadzenie do stomatologii dziecięcej” skrypt. 5. S. Bartkowski (red.): „Chirurgia szczękowo-twarzowa”,AM Kraków 1996. - 51 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia Lekarski III rok, semestr V/VI Stacjonarne/niestacjonarne Psychologia Lekarska z Elementami Socjologii obowiązkowy ogólny zaawansowany polski Zakład Psychologii Medycznej Ul. Żwirki i Wigury 81a, 02-091 Warszawa prof. dr hab. Krzysztof Owczarek dr Dorota Włodarczyk ćwiczenia, seminaria 40 wykłady: 0 2 seminaria: 20 ćwiczenia: 20 Metody dydaktyczne: Metody podające: mini-wykład informacyjny, prezentacja multimedialna. Metody problemowe: omówienie problemu pojedynczego lub złożonego. Metody aktywizujące: omówienie przypadku, analiza przypadku klinicznego, gry dydaktyczne (psychologiczne), dyskusja dydaktyczna („burza mózgów”). Metody eksponujące: film, nagrania z wypowiedziami pacjentów. Metody praktyczne: pokaz czynności z objaśnieniem, instruktaż, ćwiczenia przedmiotowe i utrwalające. brak - Zapoznanie studentów z wybranymi elementami ogólnej wiedzy psychologicznej, które umożliwiają rozumienie mechanizmów kierujących funkcjonowaniem człowieka - Opanowanie wiedzy dotyczącej związków między procesami psychicznymi i somatycznymi – rola czynników psychologicznych w etiologii chorób somatycznych - Zapoznanie ze współczesną wiedzą psychologiczną dotycząca stresu i radzenia sobie z nim - Ukazanie psychologicznych konsekwencji chorób somatycznych i niepełnosprawności oraz mechanizmów radzenia sobie z nimi - Określenie znaczenia i czynników kształtujących relację lekarz-pacjent i zasad prawidłowego komunikowania się - Omówienie psychologicznych aspektów opieki nad pacjentami w terminalnej fazie choroby - Kształtowanie umiejętności określania roli czynników psychologicznych w postawaniu, przebiegu, leczeniu i zapobieganiu chorobom - Kształtowanie umiejętności przeprowadzania wywiadu psychomedycznego i sporządzenia diagnozy psychomedycznej jako wyrazu całościowego podejścia do pacjenta. 52 - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych 1. 2. Program nauczania 3. 4. 5. Efekty kształcenia - zna rolę stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób oraz rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem (D.W10); - zna formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w instytucjach, społeczne uwarunkowania różnych form przemocy oraz rolę lekarza w jej rozpoznawaniu (D.W2); - rozumie znaczenie zdrowia, choroby, niepełnosprawności i starości w relacji do postaw społecznych, konsekwencje społeczne choroby i niepełnosprawności oraz bariery społeczno-kulturowe oraz zna aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia (D.W3); - rozumie psychospołeczne konsekwencje hospitalizacji i choroby przewlekłej (D.W5); - rozumie rolę rodziny w procesie leczenia (D.W8); - zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie (D.W7); - zna problematykę adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i potrzeb pacjentów, umierania i procesu żałoby rodziny (D.W9); - rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem (D.W4); - zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu (D.W12). - D.U1. uwzględnia w procesie postępowania terapeutycznego subiektywne potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społeczno-kulturowych; - D.U2. dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych i właściwie na nie reaguje; - D.U3. wybiera takie leczenie, które minimalizuje konsekwencje społeczne dla chorego; - D.U4. buduje atmosferę zaufania podczas całego procesu leczenia; - D.U5. przeprowadza rozmowę z pacjentem dorosłym, dzieckiem i rodziną z zastosowaniem techniki aktywnego słuchania i wyrażania empatii, a także rozmawia z pacjentem o jego sytuacji życiowej; - D.U6. informuje pacjenta o celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskuje jego świadomą zgodę. - rozpoznaje własne ograniczenia, dokonuje samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych, planuje własną aktywność edukacyjną - posiada zdolność empatii - okazuje szacunek wobec pacjenta i zrozumienie dla różnic światopoglądowych i kulturowych - stawia dobro pacjenta na pierwszym miejscu - przestrzega praw pacjenta. Wprowadzenie do zajęć i pracy w grupie. Wybrane mechanizmy psychologicznego funkcjonowania człowieka Współczesne podejście do zdrowia i choroby. Rola psychospołecznych czynników ryzyka w etiopatogenezie chorób somatycznych Stres psychologiczny – przyczyny, mechanizmy i konsekwencje. Problematyka przemocy Psychologiczna i społeczna sytuacja człowieka chorego. Specyficzne problemy związane z chorobą niepełnosprawnością, starością Psychologiczne funkcjonowanie w chorobie. Rola radzenia sobie z chorobą oraz postaw wobec choroby i leczenia. 53 6. Psychologiczne aspekty śmierci, umierania, opieki nad pacjentem chorym terminalnie i żałoby. 7. KOLOKWIUM. Wprowadzenie do zajęć ćwiczeniowych 8. Relacja lekarz-pacjent. Całościowe podejście do pacjenta 9. Komunikacja werbalna i niewerbalna. Zasady komunikowania się w relacji lekarz-pacjent Program nauczania 10.Elementy wywiadu motywującego w praktyce lekarza 11.Ćwiczenia praktyczne w zakresie zastosowania wiedzy i umiejętności psychologicznych do rozwiązywania problemów z praktyki medycznej, część I 12.Ćwiczenia praktyczne w zakresie zastosowania wiedzy i umiejętności psychologicznych do rozwiązywania problemów z praktyki medycznej, część II 13.Ćwiczenia praktyczne w zakresie zastosowania wiedzy i umiejętności psychologicznych do rozwiązywania problemów z praktyki medycznej, część III. Zaliczenie Formy i warunki zaliczenia: - obecność na zajęciach Metody oceny pracy - zaliczenie pisemnego kolokwium (część testowa + zestaw pytań otwartych) studenta (forma i warunki - aktywny udział w dwóch zadaniach praktycznych: rola „pacjenta” i rola „lezaliczenia przedmiotu) karza”. - opracowanie raportu/diagnozy psychomedycznej „swojego pacjenta” 1. Jakubowska-Winecka A., Włodarczyk D. Psychologia w praktyce medycznej. PZWL, Warszawa 2007. Literatura obowiązkowa: 2. Rollnick S., Miller R.M., Butler C.B. Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej. Academica, Warszawa 2010. 3. Herzberger Sh. D. Przemoc domowa. PARPA, Warszawa, 2002, r. 1 i 9. Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin 1. Kübler-Ross E. Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina of Poznań, Poznań 2001 2. Sapolsky R. M. Dlaczego zebry nie mają wrzodów? Psychofizjologia stresu. PWN, Warszawa 2010 Uwagi ogólne - w części seminaryjnej - studenci pozyskują wiedzę zgodną z opisanymi powyżej Celami Kształcenia oraz weryfikowane są efekty kształcenia w zakresie wiedzy uzyskanej na seminariach 1-6. Kończy się ona pisemnym kolokwium. - w części ćwiczeniowej – studenci uzyskują możliwość budowania i rozwijania przydatnych w zawodzie lekarza umiejętności i kompetencji personalno-społecznych. Otrzymują określone problemy, do rozwiązania których niezbędna jest wiedza pozyskana na seminarium. Każdy student otrzymuje indywidualne zadanie, które polega na przeprowadzeniu rozmowy z pacjentem i zdiagnozowaniu problemu. Zadania realizowane są w parach w oparciu o scenariusze opracowane przez osoby prowadzące zajęcia. Zadania te wymagają wcześniejszego przygotowania się przez studenta. Pozostali studenci i osoby prowadzące udzielają informacji zwrotnej. Warunki zaliczenia zajęć - obecność na zajęciach (patrz sekcja „Nieobecności”) - zaliczenie pisemnego kolokwium (część testowa + zestaw pytań otwartych) zagadnienia, które student ma opanować: w 75% omawiane są na zajęciach, pozostałą część student obowiązany jest poznać samodzielnie wykorzystując literaturę obowiązkowa i uzupełniającą). - aktywny udział w dwóch rolach: „pacjenta” i „lekarza” - opracowanie raportu/diagnozy psychomedycznej „swojego pacjenta” i dostarczenie jej prowadzącemu 54 Przepisywanie zaliczenia Student, który uczestniczył już w zajęciach z psychologii lekarskiej i je zaliczył: - na WL na WUM lub innej uczelni medycznej, - na innym kierunku WUM, może ubiegać się o przepisanie uzyskanego zaliczenia. Jest zobowiązany, najpóźniej w pierwszym tygodniu trwania zajęć, do złożenia stosownego podania do Kierownika ZPM wraz kopią dokumentu potwierdzającego uzyskanie zaliczenia oraz zakres godzinowy i tematyczny zajęć (dokumenty powinny zostać złożone w odpowiednim czasie w sekretariacie ZPM). Przepisanie zaliczenia możliwe jest tylko po uzyskaniu akceptacji Kierownika Zakładu. Regulamin: Nieobecności i zasady ich „odrabiania” Nieobecności - student ma prawo do jednej nieobecności na seminarium (zajęcia 1-6) bez konieczności jej odrabiania, przy czym w ramach wyrównania zaległości student otrzymuje dodatkowe pytanie otwarte na kolokwium - w przypadku drugiej nieobecności na seminarium (w tym także zajęcia 7) – ustna odpowiedź u osoby prowadzącej - Uwaga: warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest maksymalnie jedna nieobecność (druga musi zostać uprzednio wyrównana) - nieobecność na ćwiczeniach (dotyczy zajęć 8-13) – nagranie na nośnik (mp3, dyktafon) wywiadu z pacjentem przebywającym aktualnie na oddziale szpitalnym oraz dostarczenie go osobie prowadzącej wraz diagnozą psychomedyczną tego pacjenta - nieobecność na trzech zajęciach oznacza brak możliwości zaliczenia przedmiotu. Odrabianie zajęć - nie ma możliwości odrabiania nieobecności na zajęciach w innych grupach dziekańskich Zmiana grupy dziekańskiej Przeniesienie do innej grupy dziekańskiej możliwe jest tylko w dwóch przypadkach: - jeśli liczba studentów w danej grupie ulegnie zmniejszeniu w efekcie przepisania zaliczeń – wtedy osoba prowadząca może przyjąć dodatkowe osoby z innych grup w liczbie nie przekraczającej stanu na liście dziekańskiej; - wymiana „głowa za głowę”, czyli w miejsce osoby, która jest gotowa się zamienić i przenieść do grupy, z której pochodzi student zainteresowany zamianą. Zmiana terminu zajęć W sytuacji, gdy cała grupa dziekańska wyraża taką prośbę, osoba prowadząca dysponuje dodatkowym czasem i są zabezpieczone warunki lokalowe – istnieje możliwość takiej zmiany. Zasady odrabiania zajęć przez grupę Dotyczy to sytuacji, gdy z powodu nieobecności osoby prowadzącej lub na prośbę grupy zajęcia nie odbędą się w zwyczajowym terminie. Wariant I. Zajęcia te odbywają się w kolejnym tygodniu dydaktycznym w tym samym dniu o tej samej godzinie (następuje przesunięcie w czasie). Wariant II. Jeżeli przesunięcie w czasie nie jest możliwe, to termin zastępczy jest negocjowany między grupą z prowadzącym zajęcia. 55 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Choroby zakaźne 3 rok, semestr VI Stacjonarne Choroby zakaźne Obowiązkowy Polski Zajęcia odbywają się trzech jednostkach nauczających choroby zakażne tj: 1/ Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych, Klinika Chorób Pasożytniczych i Tropikalnych, Zakład Immunopatologii Chorób, Zakaźnych i Pasożytniczych WUM Prof. dr hab. Alicja Wiercińska-Drapało, dr n. med.Maria Olszyńska-Krowicka, prof. dr hab. Marek Radkowski Dr n. med. Tomasz Mikuła obowiązkowe 105 wykłady: 5 – rok III ćwiczenia: 30 seminaria: 10 wykłady 5 – rok IV ćwiczenia: 45 seminaria 10 2 pkt ECTS 6- po zakończeniu całego kursu ( 3 i 4 rok) Studenci zgłaszają się do sali wykładowej mieszczącej się w na pierwszym piętrze Poradni Profilaktyczno-Leczniczej Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego ul Wolska 37. Zajęcia prowadzone są w dwutygodniowych blokach; rozpoczynają się punktualnie o 8:00 i trwają do 11:15 dla 3 roku. Zajęcia kliniczne prowadzone są Klinice Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych, Klinice Chorób Pasożytniczych i Tropikalnych, zlokalizowanych na bazie Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego przy ul Wolskiej 37 oraz Zakładzie Immunopatologii Chorób Zakaźnych zlokalizowanym przy ul Pawińskiego 3c. Szczegółowy plan zajęć jest podany na tablicach informacyjnych. Studenci są zobowiązani posiadać: fartuch lekarski, stetoskop oraz plakietkę identyfikator. Pożądana jest także zmiana obuwia. Tematy wykładów – 3 rok studiów – semestr II (5 godzin ): 1. Podłoże immunologiczne objawów klinicznych towarzyszących najczęstszym chorobom wirusowym, bakteryjnym, pasożytniczym i grzybiczym. 2. Mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez patogeny i ich konsekwencje kliniczne. 3. Aktualne choroby choroby zakaźne w Polsce i na świecie, epidemiologia, sposoby zapobiegania. 4. AIDS. 5. Wirusowe zapalenia wątroby. 56 Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia Tematy seminariów semestr II- 3 rok: 1. Wprowadzenie do ćwiczeń z chorób zakaźnych. 2. W tym: odpowiedni ubiór, zachowanie na oddziale, przestrzeganie tajemnicy lekarskiej, umiejętne zbieranie danych, wywiad epidemiologiczny, uzyskiwanie zgody na przeprowadzenie diagnostyki i leczenia, zasady prowadzenia dokumentacji medycznej znaczenie rozpoznania wstępnego, zachowanie zasad higieny, znajomość zasad postępowania w razie narażenia na czynniki zakaźne. 3. Podłoże immunologiczne objawów klinicznych towarzyszących najczęstszym chorobom wirusowym, bakteryjnym, pasożytniczym i grzybiczym. 4. Praktyczna interpretacja wyników badan laboratoryjnych w najczęstszych zakażeniach wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych. 5. Diagnostyka różnicowa najczęstszych objawów występujących w chorobach zakaźnych (gorączka, limfadenopatia, żółtaczka, biegunka). 6. Zasady postępowania terapeutycznego w chorobach zakaźnych, zasady antybiotykoterapii. 7. Zasady rozpoznawania i leczenia ostrych i przewlekłych wirusowych zapaleń wątroby. 8. Zasady rozpoznawania zakażenia HIV (kiedy lekarz powinien zlecić badanie, diagnostyka, interpretacja wyników, aspekty prawno-społeczne, kogo informujemy o wyniku, itd.). 9. Zasady postępowania przed wyjazdem do krajów z innych stref klimatycznych. 10.Choroby odzwierzęce – rozpoznawanie, leczenie, zasady profilaktyki. 11.Najczęstsze choroby przywlekane z tropiku. Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawowych wiadomości z zakresu fizjologii, patofizjologii oraz anatomii. Założeniem przedmiotu jest nauczenie studentów zasad rozpoznawania i leczenia najczęstszych chorób zakaźnych oraz możliwości ich zapobiegania. Efekty kształcenia - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: E.W32 Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postepowania terapeutycznego oraz profilaktycznego w najczęstszych chorobach bakteryjnych, wirusowych, pasożytniczych i grzybicach, w tym zakażeniach pneumokokowych, wirusowym zapaleniu wątroby, nabytym niedoborze odporności AIDS, sepsie i zakażeniach szpitalnych. E.U1. przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosłym poszerzony o wywiad epidemiologiczny E.U3. przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego ze zwróceniem szczególnej uwagi na najczęstsze odchylenia występujące w przebiegu chorób zakaźnych. E.U7. ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta w odniesieniu do najczęściej występujących tych zaburzeń w przebiegu chorób zakaźnych E.U13. ocenia i opisuje stan somatyczny i psychiczny pacjenta w przebiegu chorób zakaźnych E.U. 14. Rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia jako konsekwencje chorób zakaźnych E.U.16. Planuje postepowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne w odniesieniu do najczęściej występujących chorób zakaźnych E.U29. wykonuje podstawowe procedury i zabiegi lekarskie, w tym: a) pomiar temperatury ciała, tętna, nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego b) monitorowanie parametrów życiowych przy pomocy kardiomonitora, puls oksymetrię u chorych z chorobami zakaźnymi 57 1. Ocena wiedzy W ostatnim dniu ćwiczeń studenci 3 roku zdaja kolokwium końcowe składające się z części praktycznej i teoretycznej u asystenta prowadzącego. 2. Ocena umiejętności – sprawdzian praktyczny. W części praktycznej student wykazuje się umiejętnością zebrania wywiadu, badania klinicznego oraz najważniejszych elementów postepowania, ocenianego przez asystenta prowadzącego zajęcia. Niezaliczenie sprawdzianu praktycznego powoduje konieczność zdawania sprawdzianu praktycznego poprawkowego. 3. Ocena aktywności na zajęciach – przez asystenta prowadzącego zajęcia Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Warunkiem zaliczenia zajęć z chorób zakaźnych jest: • obecność na wszystkich seminariach i ćwiczeniach. Pojedynczą nieobecność należy odrobić w formie uzgodnionej z asystentem prowadzącym zajęcia lub z adiunktem kliniki odpowiedzialnym za dydaktykę. Nieobecność dłuższa niż pięć dni powoduje niezaliczenie zajęć i konieczność odrabiania całego bloku w innym terminie. Wyjątkowe sytuacje losowe będą rozpatrywane indywidualnie. • Zaliczenie ćwiczeń u asystenta na ocenę co najmniej dostateczną (w terminie pierwszym lub poprawkowym) • Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą ankietę oceny zajęć i nauczycieli akademickich. Dodatkowo studenci mogą przekazywać swoje uwagi bezpośrednio do adiunkta odpowiedzialnego za dydaktykę lub Kierowników Klinik/Zakładu realizujących nauczanie chorób zakaźnych. Wszelkie uwagi dotyczące zajęć będą rozpatrywane z najwyższą starannością. 1. Choroby zakaźne i pasożytnicze Tom 1-2red. Janusz Cianciara, Jacek Juszczyk, Wydawca: Czelej Lublin 2012, wydanie II. 1. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Red. Zdzisław Dziubek Wydawca PZWL 2012, wydanie 4. 2.Harrison. Choroby zakaźne. Tom I-II Denis L. Kasper, Anthony S Fauci, red. wyd. pol. Robert Flisiak, W jednostkach realizujących program z chorób zakaźnych istnieja Kola naukowe. Szczegółowe informacje organizacyjne znajduja się na stronach internetowych poszczególnych Klinik i Zakładu Immunopatologii Chorób Zakaźnych. Regulamin: 58 Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia - w zakresie wiedzy student: Lekarski III rok studiów, semestr zimowy Studia magisterskie jednolite - stacjonarne Medycyna Katastrof obowiązkowy podstawowy Język Polski Studium Medycyny Katastrof WUM 02-091 Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 81A, pok. 7, 8 Tel. 22/57-20-545 - Sekretariat; Kierownik: 57-20-536; fax: 57-20-543 e-mail: [email protected] Dr n. med. Witold Pawłowski Dr n. med. Witold Pawłowski Wykłady, seminaria, ćwiczenia 20 Wykłady: 5 Seminaria: 5 Ćwiczenia: 15 1 Całkowita liczba godzin - 25; zajęcia realizowane jest w bloku 1-tygodniowym; obejmuje 5 godzin wykładów; 5 godzin seminariów; 15 godzin ćwiczeń. Wykład informacyjny obejmuje 3 tematy główne z zakresu Medycyny Katastrof; seminaria są prowadzone w formie przygotowanych z udziałem studentów - prezentacji multimedialnych; ćwiczenia realizowane są w formie „gry decyzyjnej” w warunkach symulowanej katastrofy w warunkach zagrożenia cywilizacyjnego, studenci samodzielnie podejmują działania z zakresu planowania i kierowania akcją ratowniczą - z wykorzystaniem zestawów do segregacji medycznej poszkodowanych i sprzętu ratowniczego. Bez wymagań wstępnych 1. Wprowadzenie studentów w zagadnienia podstawowych wyróżników Medycyny Katastrof. 2. Zapoznanie studentów z zasadami organizacji zabezpieczenia medycznego w katastrofach i wypadkach masowych. 3. Zapoznanie z postępowaniem w stanach nagłego zagrożenia życia podczas 4. katastrof z uwzględnieniem segregacji medycznej poszkodowanych. 5. Przekazanie zasad planowania, kierowania i prowadzenia akcji ratunkowej 6. podczas wypadków masowych i katastrof. Efekty kształcenia 1. poznaje mechanizmy prowadzące do nagłych zagrożeń zdrowia i życia. 2. zna zasady dekontaminacji fizycznej i mechanicznej; zna odtrutki w przypadku zatruć. 3. zna rodzaje, objawy i skutki działania czynników masowego rażenia (promieniowania, skażenia chemicznego, biologicznego). 4. zna zasady postępowania w zdarzeniach mnogich, masowych i katastrofach. 5. zna organizację, funkcjonowanie i finansowanie systemu „Państwowe Ratownictwo Medyczne” oraz organizację i funkcjonowanie innych służb i organizacji powołanych w zakresie ratownictwa medycznego. 6. decyduje o wyborze właściwego postępowania w przypadku segregacji medycznej. 59 - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin: 1. 2. 3. 4. posiada umiejętność stosowania skal ciężkości obrażeń poszkodowanych, potrafi dokonać segregacji medycznej, dokonuje na miejscu zdarzenia analizy sytuacji narażenia na czynniki szkodliwe, posiada umiejętność opatrywania ran, tamowania krwotoków, unieruchomienia kręgosłupa i kończyn po urazie, 5. potrafi prowadzić podstawowe czynności wspomagania oddechu, resuscytacyjne u dorosłych i dzieci, 6. potrafi ocenić stan poszkodowanego w katastrofie w celu ustalenia postępowania, 7. potrafi działać zespołowo i z innymi służbami powołanymi do niesienia pomocy, 8. potrafi przygotować poszkodowanego i zapewnić mu opiekę podczas transportu. - posiada umiejętność działania w trudnych warunkach terenowych, w stresie i niepewności; - potrafi skutecznie komunikować się z poszkodowanym, świadkami zdarzenia i innymi służbami; - umie zadbać o bezpieczeństwo własne, poszkodowanego i współpracowników w sytuacji masowego zdarzenia i katastrofy. Ocena formująca podczas zajęć - za przygotowanie referatów i prezentacji. Ocena podsumowująca - zaliczenie w formie kolokwium pisemnego w ostatnim dniu zajęć; kolokwium pisemne (5 pytań otwartych, opisowych); ocenianie pytań - każde pytanie oceniane jest w skali od 0-5 punktów. 1. Fiedor Piotr, Pawłowski Witold: „Medycyna katastrof - Kompendium edukacyjno-szkoleniowe” Oficyna Wyd. WUM, Warszawa 2011. 2. Goniewicz Mariusz „Problemy organizacyjno-diagnostyczne” WSEiP, Kielce 2012. 3. Zawadzki Andrzej:”Medycyna ratunkowa i katastrof” PZWL, Warszawa 2006. 4. Klukowski Krzysztof: „Medycyna wypadków w transporcie” PZWL, Warszawa, 2005. 5. Latalski Maciej, Majewski Gabriel: Medycyna Katastrof, AM Lublin 2000. 1. Rump S., Kołaciński Z. „Medycyna katastrof chemicznych” PZWL Warszawa 2004. 2. Strużyna J., „Oparzenia w katastrofach i masowych zdarzeniach” PZWL Warszawa 2004. SKN Ratownictwa Ogólnego i Medycyny Katastrof - działa od 2005 r przy Studium Medycyny Katastrof; Tematy spotkań: Współczesne katastrofy: naturalne, intencjonalne, techniczne i społeczne; Medyczne ratownictwo taktyczne; stany nagłe, postępowanie przedszpitalne - szkolenie. Zaliczenie zajęć Medycyna Katastrof- warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach i uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium pisemnego. Warunkiem przystąpienia do kolokwium pisemnego jest obecność na wszystkich zajęciach. Każdą nieobecność należy zaliczyć ustnie lub pisemnie u osoby prowadzącej zajęcia dydaktyczne. Kolokwium pisemne - czas trwania zaliczenia: 30 minut, kolokwium pisemne (5 pytań – otwarte, opisowe), ocenianie pytań- każde pytanie oceniane w skali od 0-5 punktów, minimalna suma uzyskana to 0 punktów, maksymalna liczba to 25 punktów OCENA KRYTERIA 2,0 (ndst) poniżej 15 pkt 3,0 (dost.) 17,5-15,5 pkt 3,5 (ddb) 19-18 pkt 4,0 (db) 21,5-19,5 pkt 4,5 (pdb) 23-22 pkt 5,0 (bdb) 25-23,5 pkt 60