Raport z realizacji projektu 2012/2013 - Polsko

WARSZTATY EDUKACJI
MIĘDZYKULTUROWEJ
DLA STUDENTEK I STUDENTÓW
SPRAWOZDANIE
Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” oraz Polsko-Niemiecka Współpraca
Młodzieży przedstawiają raport z drugiej edycji projektu warsztatów edukacji międzykulturowej
„Między innymi”. Warsztaty zostały przeprowadzone w roku akademickim 2012/2013 na uczelniach
w Warszawie, Włocławku, Poznaniu, Łodzi, Białej Podlaskiej, Szczecinie.
Cele projektu:
Rozwinięcie przez studentki i studentów kompetencji międzykulturowej rozumianej jako:
o
wiedza dotycząca różnic kulturowych i ich wpływu na zachowanie
o
umiejętność nawiązywania i budowania pozytywnych relacji międzykulturowych
o
postawa tolerancji dla niejednoznaczności i ciekawość poznawcza
Przygotowanie
studentek
i
studentów
pedagogiki i
kierunków
pokrewnych
do roli
multiplikatorów wiedzy i postaw związanych z edukacją międzykulturową wśród różnych grup
pokoleniowych oraz do roli animatorek i animatorów międzynarodowej wymiany młodzieży.
Profil uczestników:
W warsztatach uczestniczyły osoby, które w przyszłości będą pracować z dziećmi i młodzieżą studentki i studenci pedagogiki i kierunków ze specjalizacją nauczycielską, studentki i studenci
animacji i kultury, studentki i studenci resocjalizacji, a także innych kierunków, związanych z pracą z
młodymi ludźmi.
Struktura warsztatów:
Struktura warsztatów, tak jak w fazie pilotażowej, miała charakter modułowy, pozwalający na
„komponowanie” i dostosowanie programu warsztatów do potrzeb i zainteresowań studentek
i studentów. Składał się na nią ośmiogodzinny „moduł podstawowy” (stanowiący bazę dla dalszych
warsztatów) oraz różne „moduły komplementarne” poszerzające i ugruntowujące wiedzę o kolejne
aspekty i zagadnienia związane z edukacją międzykulturową.
Lista modułów:
1. Wprowadzenie do edukacji międzykulturowej – moduł podstawowy.
2. Wspieranie rozwoju kompetencji międzykulturowych dzieci i młodzieży.
3. Komunikacja międzykulturowa.
4. Praca w zespole międzykulturowym.
5. Stereotypy - wpływ na relacje międzykulturowe.
Realizacja poszczególnych modułów:
Nazwa modułu
Liczba realizacji
Wprowadzenie do edukacji międzykulturowej
10
Komunikacja międzykulturowa
2
Praca w zespole międzykulturowym
2
Wspieranie rozwoju kompetencji międzykulturowych dzieci i młodzieży
4
Stereotypy - wpływ na relacje międzykulturowe
1
Razem
19
Uczelnie uczestniczące w projekcie:
W projekcie wzięły udział następujące uczelnie:
Uczelnia / Instytut:
Liczba
Liczba uczestników
zrealizowanych
i uczestniczek
modułów
Uniwersytet Warszawski,
4
44
2
23
Europejska Akademia Dyplomacji w Warszawie
2
16
Wyższa Szkoła Humanistyczno – Ekonomiczna we
1
24
2
13
Wydział Pedagogiczny
Uniwersytet Warszawski,
Instytut Germanistyki
Włocławku
Uniwersytet Łódzki, Wydział Psychologii
Uniwersytet Szczeciński, Wydział Humanistyczny
2
16
Państwowa Wyższa Szkoła im. Papieża Jana Pawła II w
2
21
2
19
2
19
19
195
Białej Podlaskiej
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Poznań, Wydział
Psychologii
Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Instytut Anglistyki
w Warszawie
Razem
Na poszczególnych uczelniach warsztaty „Między innymi” miały podobny przebieg. Uczelnie
zazwyczaj realizowały warsztaty dwudniowe, najczęściej weekendowe. Każdy z nich składał się
z
dwóch
części
tematycznych:
modułu
wprowadzającego
(Wprowadzenie
do
edukacji
międzykulturowej) i jednego z modułów komplementarnych. Lista wszystkich modułów projektu
została umieszczona powyżej. Tylko jedna z uczelni realizowała warsztat jednodniowy, na który
składał się moduł podstawowy.
Ewaluacja poszczególnych warsztatów”
Po każdym warsztacie uczestniczki i uczestnicy dokonywali oceny/ewaluacji przeprowadzonych
zajęć oraz pracy pary trenerskiej. Odpowiadali na trzy podstawowe pytania:
1. Co wynoszę z warsztatów? Co chcę wykorzystać w przyszłości?
2. Co by można zmienić (treść, tematyka, sposób prowadzenia)? Co by można ulepszyć?
3. Inne komentarze.
Z zebranych odpowiedzi wyłania się bardzo pozytywna ocena zajęć "Między Innymi". Studentki
i studenci bardzo wysoko oceniali warsztaty, ich zakres tematyczny, metody nauczania oraz sposób
prowadzenia przez pary trenerskie. Wskazywali na fakt, iż były to często pierwsze zajęcia
w czasie ich studiów, w czasie których mogli tak dobrze poznać inne osoby studiujące na tym samym
wydziale. Oceniali, że była to doskonała szansa na integrację.
To, na co osoby uczestniczące często zwracały uwagę to fakt, iż mało na uczelniach jest zajęć
interaktywnych, pokazujących poza - formalne metody kształcenia. Nawet jeśli mówi się o edukacji
międzykulturowej, to rzadko jest to właśnie interaktywny warsztat, oparty na doświadczeniu
uczestniczek i uczestników, częściej wykład lub seminarium. Dlatego warsztaty "Między Innymi"
wydają się być doskonałą opcją dla młodych ludzi studiujących na polskich uczelniach, łączącą w sobie
dwie ścieżki: edukację międzykulturową i poza - formalne metody uczenia.
Jeśli chodzi o kwestie dotyczące samej edukacji międzykulturowej, to z ewaluacji wynika, że
warsztaty dały konieczne podstawy z tej dziedziny oraz zachęciły osoby uczestniczące do dalszych
eksploracji tego tematu.
Pojawiły się również głosy o uwzględnieniu w programie szerszego kontekstu różnorodności,
tzn. aby mówić nie tylko o różnorodności kulturowej, ale też o kwestiach niepełnosprawności oraz
mniejszości seksualnych.
Ogólne wnioski z pracy trenerskiej oraz rekomendacje na przyszłość:
Spotkanie ewaluacyjne/podsumowujące dla zespołu trenerek i trenerów oraz przedstawicielek
i przedstawicieli organizacji odpowiedzialnych za projekt odbyło się w maju 2013 roku. Została wtedy
podjęta decyzja, że projekt „Między Innymi” będzie kontynuowany w roku akademickim
2013/2014. W chwili obecnej rozpoczynamy przygotowania do promocji projektu na kolejny rok oraz
wysyłamy oferty do uczelni, potencjalnie zainteresowanych naszymi warsztatami. Zespół zdecydował
również o zaproponowaniu wybranym uczelniom z obu dotychczas zrealizowanych edycji projektu
ponowną realizację warsztatów.
To, na co trenerki i trenerzy zwracali uwagę to długość warsztatów. Przy warsztatach
jednomodułowych (jednodniowych) osoby prowadzące mówiły o tym, że za mało było czasu na
głębokie wejście w temat - w tej edycji dotyczyło to tylko jednej uczelni, niemniej jednak nadal
uważamy to, za ważną kwestię. W związku z tym, nadal podtrzymujemy rekomendację, by prowadzić
warsztaty dwudniowe, tak aby grupy uczestników i uczestniczek dostały możliwość większego
zanurzenia w temacie, a prowadzący i prowadzące mieli większą swobodę w planowaniu działań
edukacyjnych.
W drugiej edycji projektu pracowaliśmy z dwiema grupami studentek i studentów studiów
filologicznych (anglistyka i germanistyka) i mamy wrażenie, że jest to bardzo ważna grupa docelowa
naszych warsztatów. Osoby te najpewniej w przyszłości będą pracować w szkołach, ucząc języków
obcych,
a
to
właśnie
najczęściej
nauczycielki
i
nauczyciele
języków
organizują
wymiany
międzynarodowe, mają styczność z osobami pochodzącymi z różnych kultur. Już w trakcie warsztatów
mówili, że zabierają ze sobą konkretne metody, które wykorzystają do pracy w klasach.
Po raz drugi zwróciliśmy uwagę to fakt, iż w grupach wiedza dotycząca zagadnień związanych
z międzykulturowością była bardzo zróżnicowana. Niektóre osoby miały już za sobą doświadczenia
wyjazdów, a nawet pracy w środowisku międzykulturowym, inni/e takich doświadczeń nie mieli/ły. W
związku z tym chcemy warsztaty w kolejnych edycjach jeszcze lepiej dostosować do potrzeb osób
uczestniczących.
Noty o organizatorach:
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE) – fundacja Skarbu Państwa, której głównym celem
jest wspieranie działań związanych z reformą i rozwojem edukacji w Polsce. Do końca 2006 r. swój cel
realizowała przede wszystkim poprzez koordynację dwóch programów Unii Europejskiej w Polsce SOCRATES II i MŁODZIEŻ. Od 2007 r. zajmuje się realizacją programów: "Uczenie się przez całe
życie" i "Młodzież w działaniu". Fundacja prowadzi także Krajowe Punkty Kontaktowe ds. Programów
UE: ERASMUS MUNDUS i TEMPUS, Krajowe Biuro Programu Eurodesk oraz Centrum Współpracy
z Europą Wschodnią i Krajami Kaukazu SALTO EECA. Fundacja realizuje w Polsce inicjatywę
wspólnotową European Language Label oraz program eTwinning. Przy Fundacji działa także Polskie
Biuro Eurydice - sieć informacji o edukacji w państwach europejskich. Od 2007 r. Fundacja realizuje
Polsko-Litewski Fundusz Wymiany Młodzieży. Od 2008 r. FRSE prowadzi także Fundusz Stypendialny
i Szkoleniowy. Więcej informacji na stronie: www.frse.org.pl.
Realizowany przez Fundację program „Młodzież w działaniu” to program Unii Europejskiej
wspierający uczestnictwo w kształceniu pozaszkolnym, czyli w edukacji pozaformalnej. Jest
skierowany do młodych ludzi oraz do osób pracujących z młodzieżą. Program umożliwia nawiązywanie
kontaktów międzynarodowych i wymianę doświadczeń. Zachęca do podejmowania różnorakich działań
na rzecz społeczności lokalnej, służących również indywidualnemu rozwojowi. Więcej informacji na
stronie: www.mlodziez.org.pl.
Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) - organizacja powołana w 1991 roku przez
rządy Polski i Niemiec. Jej głównym celem jest finansowe i merytoryczne wspieranie dwui trójstronnych projektów wymian młodzieży, które mają za zadanie pogłębiać i ulepszać zrozumienie
między młodymi ludźmi z różnych krajów. PNWM ma oficjalnie status organizacji międzynarodowej.
Fundusze na działalność PNWM pochodzą od rządów Rzeczypospolitej Polskiej oraz Republiki
Federalnej Niemiec. Oba kraje łącznie zasilają budżet organizacji rokrocznie kwotą ok. 8,9 miliona
euro. Więcej informacji na stronie: www.pnwm.org.
Kontakt:
Koordynatorka projektu – Elżbieta Kielak: [email protected]
Program „Młodzież w działaniu” – Magdalena Malinowska: [email protected]
Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży – Jarosław Brodowski: [email protected]