Katedra Kultury XX wieku

Katedra Kultury XX wieku
Katedra Kultury XX wieku to interdyscyplinarny zespół naukowo-dydaktyczny.
Problematyka badań naukowych pracowników i pracowniczek dotyczy przestrzeni, mediów,
pamięci i przeszłości:

przestrzennego i materialnego wymiaru praktyk kulturowych, w tym zamieszkiwania,
domu, miasta i miejskości;

relacji literatury i polityki, w tym mowy nienawiści i dyskursu antysemicki;

relacji między pismem i obrazem, grafiką;

kulturowej teorii i praktyki tekstu;

historii książki i edytorstwa oraz czytelnictwa i związanych z książką zjawisk
kulturowych epoki Renesansu;

treści i form sztuki późnośredniowiecznej;

sztuki i wizualności XX w.;

metodologii badań wizualnych;

pamięci społecznej i kulturowej;

kapitału społecznego i kulturowego;

empirycznych badań kultury.
Tematyka zajęć dydaktycznych realizowanych przez pracowników i pracowniczki Katedry
skupia się wokół problemów współczesnej i najnowszej kultury polskiej i europejskiej,
zagadnień teoretycznych i metodologicznych dotyczących kierunków analizy i interpretacji
dziedzictwa kulturowego i jego współczesnych, często zmiennych i niepewnych znaczeń;
współczesnych form jego reprezentacji oraz historycznych warunków ich semantycznej
zmienności. Synchroniczna, a co za tym idzie interdyscyplinarna, refleksja nad tekstami
i artefaktami, materialno-symboliczną sytuacją kultury współczesnej, współistnieje z refleksją
nad diachronicznymi przemianami znaczeń tekstów kultury (od tekstów pisanych, przez obrazy
i przedstawienia aż po problematykę mediów klasycznych i nowoczesnych). Potencjał kultury
współczesnej w różnych jej odmianach (kultury masowej, kultury wysokiej, popkultury)
prezentowany jest w kontekście ruchomym i otwartym, a jednak zakorzenionym w tradycji
i kanonie przeszłych odczytań i interpretacji.
Pracowniczki i pracownicy Katedry Kultury XX wieku, dysponując różnymi metodologiami
opisu kultury, tworzą podczas zajęć mapę współczesności i dziedzictwa kulturowego,
podlegającą przemianom interpretacyjnym, metodologicznym, formalnym i komunikacyjnym.
W skład Katedry Kultury XX wieku wchodzą: pełniący obowiązki kierownika Katedry
dr Marcin Jewdokimow, dr Paweł Freus, dr Paweł Kuciński, dr Joanna Pietrzak-Thébault
i dr Agnieszka Smaga.
Działania realizowane w ramach Katedry w roku 2012/13:


Organizacja konferencji Przestrzenie badań kulturoznawczych (UKSW, 2012)
Organizacja Jubileuszowej Międzynarodowej Konferencji Naukowej, Józef Ignacy
Kraszewski 1812 -2012. Pisarz -€ Myśliciel -€Autorytet
(IBL PAN, UwB, UKSW,
Warszawa – Białystok – Romanów, 2012)

Organizacja Dni Książki Dawnej na UKSW, 25.02-1.03.2013: wystawa starych druków,
trzy wykłady Gości z zewnątrz (Universita di Torino, UŚ, BUW) – we współpracy ze
Studenckim Naukowym Kołem Staropolskim WNH UKSW

Organizacja konferencji Przestrzenie badań kulturoznawczych II (kwiecień 2013, we
współpracy z UwB i AIK)
Pracownicy i pracowniczki brali udział m.in. w następujących projektach badawczych
(2012/2013):
- dr Marcin Jewdokimow:

Koordynacja zespołu Dziedzictwo pamięci w ramach projektu: „Dziedzictwo kulturowe
po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku
w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja”. Projekt dofinansowany w ramach
Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, moduł 1.1. Szef projektu: prof. Marek
Derwich (UWr). www.kasaty.pl.

Udział w badaniu Społeczne światy Białowieży: diagnoza kapitału kulturowego. Grant
MKiDN (Nr EBOI - 20610/11); http://bps.civitas.edu.pl/.

Udział w badaniu Scenariusze rozwoju lokalnych polityk kultury. Grant MKiDN
05210/12/DMP ;
program/priorytet:
Edukacja
Kulturalna
i
diagnoza
kultury/Obserwatorium
kultury.
http://www.cal.org.pl/projekty2/ogolnopolskie/scenariusze-rozwoju-lokalnych-polityk-kultury

Udział w projekcie Program Wzmocnienia Efektywności Systemu Nadzoru
Pedagogicznego i Oceny Jakości Pracy Szkoły Etap II. W ramach Programu
Operacyjnego „Kapitał Ludzki” na lata 2007-2013, w priorytecie – wysoka jakość
systemu
oświaty,
http://www.npseo.pl/
„Modernizowanie
systemu
nadzoru
pedagogicznego”.
- dr Joanna Pietrzak-Thébault:

Członek redakcji pisma „Hereditas monasteriorum” (http://hm.kasaty.pl) w ramach
projektu: „Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej
Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja”.
Projekt dofinansowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, moduł
1.1. Szef projektu: prof. Marek Derwich (UWr); www.kasaty.pl.

Główny wykonawca w grancie „Wydanie krytyczne drobnych pism francuskich Adama
Mickiewicza”, kier. grantu prof. Maria Prussak, IBL PAN.

Wykonawca w grancie „Nowe wydanie krytyczne pism Zygmunta Krasińskiego”,
odpowiedzialna za wydanie pism francuskich poety, kier. grantu prof. Mirosław
Strzyżewski, UMK.
Opublikowano następujące książki (2011/2012/2013):

Pietrzak-Thébault Joanna (red.). 2012. Mickiewicz – Turcja – Europa. Muzeum
Literatury Adama Mickiewicza/Oficyna Wydawnicza „Errata”: Warszawa.

Jewdokimow Marcin, Magdalena Łukasiuk. 2012. Niedom. Socjologiczna monografia
mieszkań migracyjnych. Warszawa: Wydawnictwo Żak.

Paweł Kuciński [red. wspólnie z Grzegorzem Krzywcem]. 2011. Analizować nienawiść.
Dyskurs antysemicki jako tekstowe wyzwanie. IBL PAN: Warszawa.

Jewdokimow Marcin. 2011. Zmiany społecznych praktyk zamieszkiwania. Warszawa:
Wydawnictwo UKSW.
Planowane działania:
Obecnie katedra pracuje nad przygotowaniem czasopisma kulturoznawczego („Załącznik”),
organizacją konferencji (Przestrzenie badań kulturoznawczych II) oraz propozycją ścieżki o
tematyce miejskiej.
Zajęcia dydaktyczne realizowane przez katedrę:

Komunikacja kulturowa XX wieku i czasów najnowszych (sytuacja polska i europejska):
ikonosfera, audiosfera, logosfera.

Komunikacja kulturowa epok dawnych (sytuacja polska i europejska): ikonosfera,
audiosfera, logosfera.

Antropologia współczesności.

Podstawy antropologii (z uwzględnieniem antropologii kulturowej).

Podstawy socjologii.

Translatorium (j. francuski).

Technologie informacyjne.

Propedeutyka wiedzy o sztuce.

Ikonografia.

Dzieło sztuki jako tekst kultury.

Metody badań wizualnych.

Przemiany komunikacji medialnej (media, multimedia, hipermedia).

Komparatystyka mediów w kontekście sztuki XX i XXI wieku.

Analiza utworów multimedialnych.

Podstawy projektowania graficznego.

Metody, techniki i zastosowanie badań ewaluacyjnych w kulturze.

Włosi i Włochy w Warszawie.

Historia i kultura Włoch.

Historia Włoch z elementami cywilizacji.

Analiza dzieła literackiego.

Wprowadzenie do współczesności.
Kontakt:
[email protected].