Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1

Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1

Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) i pokrewne mu zaburzenia miesiączkowe są
powszechnymi źródłami cierpienia kobiet. Objawy te rozciągają się od łagodnych, aż po uporczywe
utrudnienia w pracy czy życiu rodzinnym i społecznym[1]. Identyfikacja PMS może być czasami trudna,
ponieważ dotyczy szerokiego zakresu symptomów. Szacuje się, że dotyka do 50 procent miesiączkujących
kobiet, u których pierwsze objawy często pojawiają się w wieku od 16 do 18 lat, natomiast najdotkliwsze
symptomy odczuwają kobiety po 20-stce i 30-stce[2]. Objawy PMS mają skłonność do łagodnienia wraz z
wiekiem, ustając z menopauzą. U kobiet, które stale doświadczają objawów PMS jest również bardziej
prawdopodobne, by w późniejszym wieku cierpiały na symptomy menopauzy[3].
PMS może wpłynąć na wiele układów i wywoływać szeroki wachlarz symptomów:
Psychologiczne. Napięcie, depresja, drażliwość, znużenie, panika, fobia.
Układu nerwowego. Migrena, bóle i zawroty głowy, zasłabnięcia.
Skórne. Trądzik, czyrak, pokrzywka.
Wpływające na mięśnie i stawy. Ból pleców i stawów, obrzęk.
Oddechowe. Astma, alergie[4].
Związane z głową i szyją. Zapalenie zatok, ból gardła, chrypka.
Układu moczowego. Infekcje pęcherza.
Gastrojelitowe. Wzdęcie, gazy, łaknienie.
Wpływające na piersi. Nadwrażliwość, obrzęk.
Poważniejszą formą PMS jest przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne (PMDD). Występuje ono u
2 do 9 procent miesiączkujących kobiet. Chociaż symptomy PMDD i PMS są podobne, w przypadku
PMDD przebiegają dużo poważniej. Choroba ta charakteryzuje się objawami, które są wystarczająco
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
uporczywe, by przeszkadzać w relacjach społecznych, zwłaszcza w obszarze rodzinnym i małżeńskim[5].
Niestety, tradycyjna medycyna nie jest na tyle rozwinięta by rozprawić się z PMS. Nie ma żadnych
unikalnych, naukowych odkryć lub testów laboratoryjnych, które mogą zdiagnozować PMS oraz tyko
niewiele leków, które wykazują stałe efekty bez skutków ubocznych. Jeśli objawy są łagodne, u większości
kobiet zaleca się zażywanie środków przeciwbólowych bez recepty (zwykle zawierających ibuprofen) oraz
zmianę trybu życia i odżywiania. W poważniejszych przypadkach, wliczając PMDD, czasami przepisywane
są antydepresanty.
Pigułki antykoncepcyjne oparte na hormonach są często zalecane, aby powstrzymać owulację.
Niedawno jednak, dowody odnośnie ich skuteczności zostały poddane pod wątpliwość. Badania
obejmujące nową formę syntetycznego progesteronu (progestin) wykazały pewną korzyść. Life Extension
zaleca jednak, by kobiety stosowały raczej naturalne progesterony lub fitoestrogeny, wywodzące się z
roślin, niż syntetyczny progestin lub estrogen.
Life Extension odkryło również kilka substancji odżywczych, które rozwiązują zasadnicze dolegliwości
związane z zespołem przedmiesiączkowym oraz problem nadmiaru poziomu prostaglandyny,
dołączonej do symptomów PMS. Główną metodą leczenia PMS jest zażywanie wapna, które stosuje się od
ponad 70 lat w leczeniu zaburzeń miesiączkowych. Inne terapie uwzględniają magnez, witaminę E,
witaminę B6 i wyciąg z owoców niepokalanka pospolitego.
Cykl menstruacyjny, hormony i zespół napięcia przedmiesiączkowego
Prawidłowy cykl menstruacyjny charakteryzuje się regularnym wzrostem i spadkiem hormonów
płciowych, w szczególności tych najważniejszych – estrogenu i progesteronu.
Cykl menstruacyjny zwykle dzieli się na cztery fazy:
Faza pęcherzykowa. Podczas tego etapu, wzrost poziomu hormonu folitropiny (FSH)
powoduje, że kilka pęcherzyków (każdy zawiera komórkę jajową) zaczyna rozwijać się
na powierzchni jajnika. Pod wpływem przysadkowego hormonu luteinizującego
(lutropiny, LH), pęcherzyki te wydzielają estradiol, formę estrogenu. Estrogen
spowalnia produkcję hormonu pobudzania pęcherzykowego przez mechanizm
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
ujemnego sprzężenia zwrotnego, powodując spowolnienie rozwoju pęcherzyków.
Estrogen pobudza również tkankę endometrium (wyściółki macicy) do wzmocnienia
przygotowań na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. W końcu jeden pęcherzyk
wyłania się jako ten dominujący.
Owulacja. W fazie tej, dominujące pęcherzyki pękają, uwalniając komórkę jajową do
jajowodu. Faza ta jest spowodowana przez eksplozję produkcji hormonu
luteinizującego. Owulacja zwykle pojawia się około 14 dnia cyklu, ale dokładny termin
zależy od kobiety. Gdy tylko komórka jajowa znajdzie się w jajowodzie, następuje
możliwość zapłodnienia.
Faza lutealna. Po uwolnieniu komórki jajowej, pozostała tkanka pęcherzyka nosi
nazwę ciałka żółtego. Podczas następnych dwóch tygodni cyklu menstruacyjnego,
ciałko żółte produkuje progesteron, by przygotować organizm do wczesnej ciąży i
przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej. Jeżeli komórka jajowa nie jest zapłodniona,
poziom progesteronu spada.
Menstruacja. Menstruacja charakteryzuje się niskimi poziomami zarówno
progesteronu, jak i estrogenu. Występuje, kiedy komórka jajowa nie została
zapłodniona. W fazie tej, rozrośnięta część ściany macicy zaczyna się złuszczać i
przechodzi przez pochwę jako krew, śluz i pozostałości tkanki. To łuszczenie się
spowodowane jest przez skurcz tętniczek zaopatrujących te zgrubiałe endometrium w
krew, jak również skurcz mięśni gładkich ściany endometrium. To mięśniowe
kurczenie się powoduje skurcze i jest kontrolowane przez enzymy cyklooksygenezy
(COX). Enzymy COX są niewybiórczo zatrzymywane przez niesteroidowe
przeciwzapalne środki dostępne bez recepty (NSAIDS).
Wśród kobiet cierpiących na PMS, podczas fazy lutealnej, pojawia się
pewna forma hormonalnego zaburzenia. PMS pozostaje niezbadany na tyle, by wyjaśnić te niejasne
symptomy. W rzeczywistości, kliniczna diagnoza PMS nie została nawet sformułowana aż do ostatnich 15
lat. Do tego czasu istniała znaczna różnica poglądów, czy uznać PMS za medyczne schorzenie.
Wiele nowatorskich teorii zostało przedstawionych, by pomóc wyjaśnić PMS. Istnieje dowód, że w
poważnych przypadkach symptomy związane z silnymi menstruacyjnymi zaburzeniami są spowodowane
przez zaburzenia serotoniny, ważnego neuroprzekaźnika, który kontroluje nastrój i zachowanie[6].
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
Dowody wykazują również obniżoną wrażliwość alfa receptorów kwasu gamma-aminomasłowego
(GABA), zwiększoną wrażliwość neuronów ruchowych mózgu oraz zaburzenia osi podwzgórze-przysadkanadnercza, która reguluje poziom hormonu stresu[7]. GABA-alfa jest hamującym neuroprzekaźnikiem,
związanym z osiąganiem stanu relaksu i obniżaniem niepokoju.
Uwzględniając te wyniki, można by wyjaśnić pewne problemy związane z nastrojem i neuronami, tak
powszechnie doświadczane w PMS. Istnieją również dowody, że PMS dotyka całe rodziny, a kobiety z
zespołem napięcia przedmiesiączkowego mają skłonności do posiadania osobistej lub rodzinnej historii z
nadużywaniem alkoholu oraz – związanych z nastrojem – psychiatrycznych zaburzeń[8]. Co więcej,
odkryto, że ofiary wykorzystywania seksualnego są bardziej narażone na poważne cierpienie z powodu
PMS. Badania wykazały, że u blisko 95 procent tych kobiet, które często doznawały molestowania w
młodym wieku, istnieje większe prawdopodobieństwo cierpienia na PMS[9].
W końcu, prostaglandyna, hormono-podobna substancja chemiczna, która kontroluje różne funkcje
fizjologiczne, może odegrać ważną rolę w PMS. Wiadomo, że prostagladyna wspomaga skurcze mięśni
gładkich i rozszerza naczynia krwionośne, czyli wspiera oba istotne warunki normalnego cyklu
menstruacyjnego. Badania wykazały, że wydalanie tego hormonu jest zaburzone u kobiet z PMS w
porównaniu z tymi, które na niego nie cierpią[10]. Produkcja prostaglandyny, okazuje się być znacznie
niższa w późnej fazie lutealnej u kobiet z PMS, co zostało potwierdzone w badaniach nad 20 kobietami
cierpiącymi na te dolegliwości, podczas gdy produkcja prostagladyny jest dużo wyższa w fazie
pęcherzykowej i wczesnej fazie lutealnej[11].
Zmiana hormonalna i syndromy menstruacyjne
Wpływ hormonów na PMS i syndromy menstruacyjne były intensywnie
badane naukowo, dając często wykluczające się wyniki. Kobiety cierpią zazwyczaj na PMS podczas fazy
lutealnej w cyklu menstruacyjnym, który charakteryzuje się zwiększonym poziomem progesteronu i
wahającymi poziomami innych steroidowych hormonów. Mając nadzieję na wyjaśnienie związku między
hormonami i napięciami przedmiesiączkowymi, naukowcy badali kobiety cierpiące na PMS, by zobaczyć,
czy mają one nieprawidłowe poziomy różnych hormonów w porównaniu z kobietami nie odczuwającymi
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
PMS. W jednym badaniu, naukowcy odkryli, że 20 kobiet z PMS miało wyższy poziom
dehydroepiandrosteronu i wolnego testosteronu podczas fazy lutealnej menstruacji, wraz ze
zmniejszonymi poziomami allopregnanolonu, w porównaniu z 20 pozostałymi[12]. Allopregnanolon jest
metabolitem progesteronu i aktywnym neurosteroidem, który jak wykazano, wpływa na nastrój i
zachowanie.
Wiele badań poddało analizie rolę terapii hormonalnej, używając konwencjonalnych środków
antykoncepcyjnych estrogen-progestin (syntetyczny progesteron), by kontrolować objawy, związane z
PMS. Te preparaty hormonalne stosowane są, by zatrzymać owulację, umożliwiając tym samym obejście
hormonalnych wahań, występujących podczas owulacji, a co za tym idzie – towarzyszących im
symptomów[13]. Niestety dowody na ich skuteczność są poddawane pod wątpliwość.
Sporo kobiet usiłuje kontrolować objawy PMS za pomocą progestiny lub syntetycznego progesteronu.
Niestety ich skuteczność konsekwentnie zawodzi. W ostatnich latach jednak progestin, nazywany
drospirenon, włączono do metod leczenia PMS. Drospirenon pochodzi z innego źródła (spironolakton 17alfa) niż progestina, zwykle używanej w ustnej antykoncepcji. Ma on działanie
antymineralokortykoidowe i dzięki temu nie wiąże się z przyrostem wagi i zatrzymywaniem płynów w
organizmie, w przeciwieństwie do innych preparatów hormonalnych.
Pierwsze wyniki stosowania doustnej antykoncepcji zawierającej drospirenon, zapowiadają się obiecująco.
Przeprowadzono wielokrotne badania pod kątem zarówno PMS, jak i PMDD, stosując ten związek.
Badania wykazały, że drospirenon zmniejsza wzdęcia, skurcze i nadwrażliwość piersi oraz działa na inne
skutki uboczne[14]. Pigułka zawierająca drospirenon zwana Yasmin® okazała się być skuteczna w
leczeniu PMDD[15]. Na początku roku 2006, przy okazji badań nad tą pigułką, na rynek wprowadzono
pokrewną kapsułkę nazwaną Yaz®, działającą jako doustny środek antykoncepcyjny. Yaz ® zawiera
kombinację drospirenonu i estradiolu etinylowego (3 mg drospirenon/20 mcg estriadolu etinylowego)
i wykazuje podobne korzyści do Yasmin ®.
Jeśli chodzi o modulacje hormonalną do kontrolowania symptomów PMS, Life Extension zaleca bardziej
naturalne podejście, niż takie, które może zostać osiągnięte dzięki syntetycznemu estrogenowi i
progestinowi. Naturalne, bezpieczne progesterony wyprowadza się z pochrzynów i mogą być użyte
zamiast progestiny. Ponadto, fitoestrogeny lub estrogeno-podobne związki chemiczne pochodzące z
roślin, wykazały pewną skuteczność w uwalnianiu od objawów PMS. W jednym z ostatnich losowych
badań metodą podwójnej ślepej próby, kontrolowanej za pomocą grupy placebo, zdolności fitoestrogenu,
wywodzącego się z soi, były badane pod kątem zmniejszenia symptomów PMS. Po dwóch miesiącach,
badacze donieśli, że kobiety zażywające te produkty z soi podczas okresu doświadczyły zmniejszenia bólu
głowy, nadwrażliwości piersi, skurczy i puchnięć w porównaniu z grupą placebo[16].
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
Hormon melatoniny, który zwykle kojarzony jest ze snem i bezsennością, może również odegrać ważną
rolę w łagodzeniu symptomów PMS i PMDD. Melatonina wiąże się z wahaniami nastroju i poczuciem
niepokoju, jest również blisko związana z hormonami płci i innymi hormonami osi podwzgórze-przysadkanadnercza. Badania wykazują, że poziomy melatoniny są niskie u kobiet z PMDD[17].
Odżywcza terapia
Wapń i witamina D
Wapń posiada długą historię w leczeniu PMS i zaburzeń menstruacyjnych[18]. Rzeczywiście, jego użycie
w przynoszeniu ulgi w objawach sięga wstecz do lat 1930, kiedy kobiety cierpiące na problemy
menstruacyjne rutynowo przyjmowały wapń. Od tego czasu to “ludowe” lekarstwo zostało testowane w
próbach klinicznych z pozytywnymi skutkami. W badaniu przeprowadzanym na Columbia University w
Nowym Jorku odkryto, że suplementacja wapnia to proste i efektywne leczenie zespołu napięcia
przedmiesiączkowego[19]. Po trzech kolejnych cyklach menstruacyjnych stosowania wapnia, zdrowo
miesiączkujące kobiety zgłosiły 48-procentową redukcję wszystkich symptomów PMS, w porównaniu z
miesiączkującymi kobietami otrzymującymi placebo podczas tego samego okresu[20]. Powtórne badania
wykonane na Columbia University odkryły, że kobiety, które otrzymały wapń połączony z witaminą D,
doświadczyły znacznej ulgi w psychicznych i fizycznych symptomach PMS. Było to potwierdzeniem dla
badaczy, że PMS oznacza kliniczną manifestację braku wapnia[21].
Magnez
Pośród wielu jego funkcji, magnez odgrywa ważną rolę w utrzymaniu funkcji przytarczycy i produkcji
hormonu[22]. Niedobór magnezu został zaliczony jako przyczyna napięcia przedmiesiączkowego[23].
Inne, ustalone losowo metodą podwójnej ślepej próby badanie, poddało analizie wyniki doustnego
przyjmowania magnezu[24]. Na podstawie specjalnie przygotowanej ankiety wykazano, że u pacjentek,
które stosowały magnez przez dwa cykle menstruacyjne zaobserwowano mierzalne zmiany[25].
Cynk
Badacze naukowi w Baylor College of Medicine w Houston, stanie Teksas odkryli, że pacjentki z PMS
miały niższe poziomy cynku oraz zwiększone poziomy miedzi, podczas fazy lutealnej menstruacji, niż
zdrowo miesiączkujące kobiety. Naukowcy wywnioskowali, że podwyższony poziom miedzi sprzyja
zmniejszaniu przyswajalności cynku u kobiet z PMS[26].
Witamina B6
Naukowcy przeprowadzili metaanalizę, by ocenić skuteczność witaminy B6. Badacze przyjrzeli się
dziewięciu próbom kontrolowanym za pomocą grupy placebo i w maju 1999 roku opublikowali wyniki 940
pacjentek cierpiących na PMS. Wnioski pokazały, że przyjmowanie do 100 mg witaminy B6 dziennie,
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
prawdopodobnie korzystnie wpływa na leczenie depresji i symptomów związanych z PMS[27]. W 1987
roku, naukowcy przeprowadzili metodą podwójnej ślepej próby badanie skuteczności suplementacji
witaminy B6, przy zespole napięcia przedmiesiączkowego na 55 kobietach, które zgłosiły od
umiarkowanych do poważnych przedmiesiączkowych wahań nastroju. Wyniki wskazują, że witamina B6
złagodziła objawy PMS odnoszące się do autonomicznych reakcji (np., zawrót głowy i wymioty) i
behawioralnych zmian (np., słaba wydajność i wycofanie z życia społecznego)[28].
Niepokalanek pospolity
Ekstrakt z owoców niepokalanka pospolitego (Vitex agnus castus) jest szeroko stosowany, by leczyć
zespół napięcia przedmiesiączkowego. Badanie metodą podwójnej ślepej próby, kontrolowanej za pomocą
grupy placebo wykazało, że wpływa on korzystnie na jeden z najbardziej powszechnych
przedmiesiączkowych objawów – nadwrażliwość piersi. Co więcej, liczne badania wskazują, że ekstrakt z
tej rośliny działa korzystnie również na inne psychiczne i somatyczne objawy PMS[29].
Zespół niemieckich naukowców zbadał skuteczność ekstraktu niepokalanka pospolitego na grupie kobiet
ze zdiagnozowanym PMS, przy użyciu grupy kontrolnej placebo. Zarówno przed, jak i po okresie leczenia,
pacjentki zostały poproszone o ocenę stopnia dotkliwości objawów PMS. Naukowcy zauważyli znaczne
zmiany w zgłaszanych symptomach. Więcej niż 50 procent kobiet doświadczyło redukcję objawów
związanych z PMS. Wyniki tych badań skłoniły niemiecki rząd do uznania niepokalanka pospolitego –
Vitex agnus casus, za sprzyjający w leczeniu nieprawidłowości menstruacyjnych, bólu piersi i
przedmiesiączkowych dolegliwości[30]. W badaniu, porównującym skuteczność działania ekstraktu z
niepokalanka pospolitego i fluoksetyny, selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny
(SSRI), odnośnie wahań nastroju związanego z PMDD, pacjentki odpowiedziały pozytywnie zarówno na
ekstrakt z niepokalanka, jaki i fluoksetynę. Niepokalanek jednak okazał się być lepszy w poprawie
fizycznych symptomów[31]. Naukowcy zbadali również skuteczność niepokalanka pod kątem
zmniejszania bólu piersi – symptomu PMS. W kontrolowanym placebo, ustalonym losowo badaniu,
ekstrakt z niepokalanka pospolitego okazał się był skutecznym i dobrze tolerowanym środkiem leczącym
cykliczne bóle piersi[32].
Ginkgo biloba (zwany również miłorząb dwuklapowy lub japoński).
W badaniu klinicznym, Ginkgo biloba okazał się skutecznie redukować objawy poczucia niepokoju oraz
bólu głowy. Wszystkie ze 165 kobiet w wieku 18 – 45 lat, codziennie od dnia 16 pierwszego cyklu do 5
dnia następnego cyklu, zażywało 160 mg wyciągu z Ginkgo bądź placebo. Objawy takie, jak:
zatrzymywanie płynów i nadwrażliwość piersi uległy poprawie, podobnie jak i psychologiczne
aspekty[33].
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
Witamina E
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem i akceptorem wolnym rodników, które chronią integralność
błon komórkowych w organizmie. Naukowcy zbadali wpływ D-alfa-tokoferolu, formy witaminy E, na
kobiety cierpiące z powodu PMS. Codzienne przez trzy miesięczne cykle przyjmowały one 400 IU D-alfatokoferolu. Po zakończeniu badań zaobserwowano znaczną poprawę w fizycznych symptomach[34].
Teanina
Herbata zawierająca unikalny aminokwas, znana jako teanina może zmniejszyć wpływ działania PMS.
Teanina z łatwością pokonuje barierę krew-mózg i w sposób wyważony oddziałuje na zmiany
biochemiczne. Udokumentowano wzrost emitowania fal alfa, a efekt ten został porównany do działania
masażu lub przyjmowania gorącej kąpieli. Teanina nie powoduje senności i w przeciwieństwie do środków
uspokajających, nie działa otępiająco. Badania zielonej herbaty, zawierającej wysoką ilość teaniny, które
przeprowadzono na szczurach wykazały, że w trakcie podawania teanina zmieniała uwalnianie dopaminy
do mózgu[35]. Jest ona dostępna jako dietetyczny suplement w Stanach Zjednoczonych.
Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Otwórz listę źródeł naukowych
[1] Frackiewicz EJ et al 2001
[2] Cleckner-Smith CS et al 1998
[3] Freeman EW et al 2004
[4] Redmond AM et al 2004
[5] Freeman EW et al 2004
[6] Clayton AH et al 2006
[7] Smith MJ et al 2003; Sundstrom I et al 1998; Rabin DS et al 1990
[8] Berga S 2005
[9] Golding JM et al 2000
[10] Piccoli A et al 1993
[11] Koshikawa N et al 1992
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
[12] Lombardi I et al 2004
[13] Mayo Clinic 2005
[14] Rapkin A 2003
[15] Rapkin A 2003
[16] Bryant M et al 2005
[17] Parry BL et al 1989
[18] Abraham GE 1983
[19] Thys-Jacobs S et al 1998
[20] Thys-Jacobs S et al 1998
[21] Thys-Jacobs S 2000; Thys-Jacobs S et al 1995
[22] Ganong W 2003
[23] Abraham GE et al 1981
[24] Facchinetti F et al 1991
[25] Facchinetti F et al 1991
[26] Chuong CJ et al 1994
[27] Wyatt KM et al 1999
[28] Kendall KE et al 1987
[29] Wuttke W et al 2003
[30] Schellenberg R 2001
[31] Atmaca M et al 2003
[32] Halaska M et al 1998
Zespół napięcia przedmiesiączkowego PMS – CZĘŚĆ 1
[33] Tamborini A et al 1993
[34] London RS et al 1987
[35] Yamada T et al 2005
follicle stimulating hormone
Powiązane produkty:
Certyfikowany Wyciąg z Miłorzębu Japońskiego
189.00 zł CZYTAJ DALEJ
Magnez (cytrynian)
38.00 zł CZYTAJ DALEJ
Naturalna Ulga w Stresie
119.00 zł CZYTAJ DALEJ
Witamina D3 1000 j.m.
52.00 zł CZYTAJ DALEJ