Alma Mater

informacje i komentarze
Doktorat h.c. – prof. J. Poesen
LUBLIN 24 kwietnia doktorat honorowy Uniwersytetu
Marii Curie-Skłodowskiej otrzymał prof. Jean Poesen
z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven (Belgia). Jest on
wybitnym specjalistą
w dziedzinie geografii fizycznej, geomorfologii, erozji i degradacji gleb oraz sedymentologii. Uczestniczył w ponad 100 projektach badawczych;
opublikował ponad
700 prac naukowych.
Obecnie uczestniczy
w realizacji projektu
NCN na temat ewolucji zagłębień bezodpłyFot. Stefan Ciechan
wowych na Lubelszczyźnie. Z naukowcami z UMCS współpracuje od 2000 r. M.in. dzięki tej
kooperacji badacze z lubelskiej uczelni byli organizatorami V międzynarodowego sympozjum wąwozowego.
Legia Honorowa dla prof. Banysia
KATOWICE 7 maja prof. Wiesław Banyś, rektor Uniwersytetu Śląskiego i przewodniczący KRASP, otrzymał insygnia Kawalera Legii Honorowej. Odznacze-
Fot. Agnieszka Sikora
nie nadane przez Republikę Francuską wręczył Pierre
Buhler, ambasador Francji w Polsce. Order został ustanowiony w 1802 roku przez Napoleona Bonapartego.
Francja odznacza Legią Honorową osoby, które wyróżniają się wybitnymi zasługami na rzecz Francji oraz
szerzą wartości, które ten kraj reprezentuje.
Legia Akademicka
LUBLIN Legia Akademicka KUL istnieje już 10 lat.
W dniach 7-9 maja wraz z Instytutem Nauk Politycznych i Spraw Międzynarodowych KUL zorganizowała Dni Bezpieczeństwa, które obejmują szkolenia, Zawody Cool Armia 2014 oraz konferencję naukową
„Bezpieczeństwo Polski AD 2014”. Legia Akademicka
KUL jest stowarzyszeniem studenckim nastawionym
na krzewienie postaw patriotycznych i proobronnych
w lubelskim środowisku akademickim. Działalność
! Uniwersytet Jagielloński
Alma Mater
Początki najstarszej polskiej uczelni nie
były łatwe. Gdy w 1364 roku Kazimierz
Wielki miał już zgodę papieża na utworzenie w Krakowie Studium generale (o nazwach UJ czytaj obok wypowiedź prof. K.J.
Stopki), wszystko wydawało się być łatwe.
12 maja 1364 r. król podpisał dokument
fundacyjny (prawdopodobnie uległ zniszczeniu podczas wojny; z dokumentu pozostały jedynie pieczęcie królewskie). Jednak
uczelnia rozpoczęła działalność dopiero
w 1367 r. I wkrótce potem – po śmierci
Kazimierza Wielkiego w 1370 r. – zakończyła. W tym czasie ukończyło ją tylko 6
absolwentów. Zajęcia prowadzone były
na trzech wydziałach: medycyny, prawa
i sztuk wyzwolonych. Nie było teologii. Papież zgodził się na jej utworzenie dopiero
w 1397 r. Świetne lata uniwersytetu rozpoczęły się wraz z jego odnowieniem przez
Władysława Jagiełłę w 1400 r., dzięki zapisowi testamentowemu królowej Jadwigi.
W XV wieku w gronie krakowskich studentów jest 44 proc. obcokrajowców – to
stopień umiędzynarodowienia, jakiego
zapewne nigdy nie osiągnie żadna polska
uczelnia. Fakt, że językiem wykładowym
była znana w całej Europie łacina miał zapewne znaczenie, ale pierwszorzędne musiała mieć renoma uczelni. Wśród wykładowców i studentów jest wielu wybitnych
Polaków, m.in. Mikołaj Kopernik.
Język polski staje się na dobre językiem
wykładowym dopiero od reformy kołłątajowskiej w XVIII w. Okresowo w XIX stuleciu bywa nim także język niemiecki, co
wiąże się z położeniem Krakowa w zaborze austriackim. Kolejny okres świetności uniwersytetu przypada właśnie na XIX
stulecie. Rośnie liczba studentów, która na
początku XX w. osiąga 3 tys., a tuż przed
II wojną światową – 4 tys. Znakomitą
passę przerywa wojna. Niemcy aresztują
znaczną część profesorów. Wielu mordują.
Do mordu na krakowskiej profesurze dołączają sowieci. W podziemnym uniwersytecie kształci się ok. 900 studentów.
W 1945 r. na uniwersytet zapisuje 5
tys. młodzieży. Wtedy do akcji wkraczają
komuniści. Bez PZPR nic nie może się na
UJ wydarzyć. Wkrótce – w 1950 r. – z uniwersytetu wyłączony zostaje wydział teologiczny, medycyna, rolnictwo. Medycyna
wraca na UJ w 1993 r. W ostatnich latach
UJ prowadzi wspólne kierunki z Uniwersytetem Rolniczym, np. weterynarię.
Obecnie strukturę UJ tworzy 15 wydziałów, w tym 3 medyczne (zgrupowane
w Collegium Medicum). W wyniku ostatniej oceny wydziały UJ otrzymały następujące kategorie: Prawa i Administracji – A;
Lekarski – A ; Farmaceutyczny – A; Nauk
o Zdrowiu – B; Filozoficzny – A; Historyczny – A; Filologiczny – B; Polonistyki –
A+; Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej – A+; Matematyki i Informatyki
– A; Chemii – A+; Biologii i Nauk o Ziemi
– A; Zarządzania i Komunikacji Społecznej – A; Studiów Międzynarodowych i Politycznych – B; Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii – A+. Jednostki UJ mają 42
uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora i 33 prawa do habilitowania.
Na UJ kształci się 48 tys. osób: 42,5 tys.
studentów, 3,2 tys. doktorantów i 2,4 tys.
słuchaczy studiów podyplomowych.
Uczelnia oferuje im 78 kierunków i 149
specjalności.
UJ zatrudnia 7212 pracowników
(liczba etatów); 3844 to nauczyciele akademiccy, w tym 269 profesorów zwyczajnych, 418 profesorów nadzwyczajnych, 2
profesorów wizytujących, 1 docent, 1735
adiunktów, 742 asystentów, 575 wykładowców i starszych wykładowców, 79 lektorów i instruktorów oraz 23 dyplomowanych bibliotekarzy i pracowników dokumentacji i informacji naukowej.
Uniwersytet Jagielloński od swoich
początków w średniowieczu, po dziś wyznacza w naszym kraju standardy naukowe i dydaktyczne, a także kultury akademickiej.
(P)
UJ i parytety
Od Nawojki do dominacji kobiet
Fot. Stefan Ciechan
2
Przez pierwsze kilka stuleci swojego istnienia Uniwersytet Jagielloński był jednopłciowy – wykładali na nim i kształcili się wyłącznie mężczyźni. Choć podobno
w XV wieku w męskim przebraniu studiowała tam Nawojka, której imię nosi dziś jeden z uniwersyteckich akademików. Pierwsze kobiety pojawiły się na UJ – jako studentki – w ostatnich latach XIX wieku. Dziś zdominowały uniwersytet – stanowią
większość wśród studentów i pracowników.
!"#$%&'("&)*+,-"./"01."2345)46(*7*8"6923"/:"/;:"<#,)93=">!69"3#"?:"@="A!<B9"
CDE%5"0;:/"5#<3#E!'3%C"39B"FE+9C!B!6("<#,)937"G"6923")*8"HIHIJ"*+7&)"K:"@="LDE%5"
11H:"#2%,"+!3E45')#'7*8"'!"MN"6923"..?;"<#,)93J"*#"5!69"KI"@="LDE%5".;:K"'!4*+7*)9&)"!<!59O)*<)*8"6923"/;HI"<#,)93"G".:"@="L"$E#')9"0?/."F#+#23!P7*8"FE!*#C')<%C"4*+9&')"2("/../"<#,)937"G"?1"@.
(P)
Forum Akademickie 6/2014