FORMY PRACY W ZASTĘPIE
Transkrypt
FORMY PRACY W ZASTĘPIE
FORMY PRACY W ZASTĘPIE Zasady doboru form 1. Forma musi być zgodna z treścią, którą chcesz przekazać. 2. Forma powinna pomóc ci w podkreśleniu i uwydatnieniu treści, unikaj takich, które mogą przesłonić przekaz. Nadmiernie rozbudowane formy spychają treść na drugi plan. 3. Formy które dobierasz powinny być oryginalne. 4. Korzystaj również z nowych form, które przynosi rozwój techniki i nauki (np. wideo, komputer). 5. Każda forma powinna mieć swoje tempo, unikaj dłużyzn. 6. Wybrana przez ciebie forma powinna zapewniać przeplatanie się różnych elementów, np. słuchanie i mówienie, oglądanie i pokazywanie. W miarę możliwości postaraj się, aby zawierała ona elementy statyczne i dynamiczne. 7. Wybrana forma powinna dać ci możliwość stopniowania napięcia i wprowadzenia punktu kulminacyjnego zabawy (zbiórki). 8. W doborze form wykorzystaj inspirujące cię wydarzenia, mogą być to na przykład informacje przekazane przez mas media, literatura i poezja, kroniki, filmy, muzyka oraz własne obserwacje. 9. Wykorzystuj rekwizyty, staraj się, aby wśród nich znalazły się rzeczy autentyczne, np. zdjęcia, nagrane wypowiedzi, wypożyczone stroje lub eksponaty oraz elementy wykonane przez ciebie (plansze, skrypty, listy itp.). Jeżeli jest to potrzebne, do formy dobierz odpowiedni podkład dźwiękowy oraz światło. 10. Jeżeli chcesz zapoznać harcerzy z wiedzą specjalistyczną lub ciekawym tematem, zapraszaj fachowców. Pamiętaj, aby zawsze powiedzieć, czego od nich oczekujesz oraz ustalić z nimi dokładnie temat i przebieg spotkania. 11. Dobierając formy na kurs pamiętaj, że powinny one: ukazywać możliwie dużo różnorodnych form, być inspiracją dla uczestników do ich pracy w drużynie, łączyć zajęcia na świeżym powietrzu i w budynku. Formy pracy w zastępie wycieczki i wędrówki, kominki, biegi harcerskie, gry terenowe, sport, służba, akcja zarobkowa, uczestnictwo w imprezach, biwaki, obchody świąt, zabawa urządzeniami technicznymi, zdobywanie stopni i sprawności (samokształcenie), pokazy zastępu na zewnątrz (imprezy dla drużyny, dla szkoły, itp.), nauka, wyjścia do teatru, kina, na wystawy, zbiórki z innymi zastępami itp. Formy przekazywania wiedzy na zbiórce Przekaz poprzez: radio (CB), telefon (polowy lub konwencjonalny), komputer, nagraną kasetę magnetofonową lub magnetowidową, informatora (oczywiście podstawionego), grę ruchową, grę terenową, gawędę, skrypt, bieg harcerski, formy sceniczno-teatralne (scenka, pantomima itp.), szukanie w książkach, opowiadanie z ukrytym podtekstem, rekwizyty, szyfrogram, rebus, krzyżówkę, listy, rysunki i plansze, puzzle, rozsypankę, fotografie, gry planszowe, poprawianie błędów, domino oraz wszystkie inne łamigłówki i w ogóle wszystko, co wam przyjdzie do głowy. Nie obawiajcie się szalonych pomysłów. Realizujcie je w pierwszej kolejności. Polecam książkę Grzegorza Całka pt. "Zamiast wykładów". Dostępna jest w sklepie harcerskim na ul. Konopnickiej 6. Kosztuje 1 złotego i 30 groszy. Co robić z zastępem na zbiórkach? Przede wszystkim to, czym zastęp się interesuje. Zbiórka ma być po pierwsze dobrą zabawą we wspaniałej, harcerskiej atmosferze, poprzez którą harcerze nabierają harcerskiego wyrobienia i zdobywają wiedzę. Niech każda wasza zbiórka zawiera fabułę, która pomoże wam w ukazaniu harcerzom celu zbiórki i połączeniu wszystkich jej elementów w logiczny ciąg. Podstawowym warunkiem, jaki musicie spełnić, aby frekwencja na zbiórkach była wysoka, jest to, aby były one ciekawe. W ten i tylko w ten sposób możecie doprowadzić do tego, aby ludzie na zbiórki przychodzili. Zacznijcie już teraz. Jeśli dopiero w połowie roku zorientujecie się, że na wasze zbiórki przychodzi 30% zastępu i zaczniecie przygotowywać lepsze, efekty nie będą natychmiastowe. Mimo iż na przygotowanie zbiórki poświęcicie cały dzień, i tak przyjdą na nie 2 - 3 osoby, pamiętając o jakości poprzednich. Na efekty musielibyście wtedy czekać przynajmniej 2 miesiące. Przeprowadzajcie wiele gier terenowych i harców (istnieje bogata literatura), które wykorzystywałyby umiejętności podchodzenia, maskowania, planowania strategii, wprowadzały współzawodnictwo, i które dawałyby duże możliwości rozwoju akcji. To naprawdę "jara" chłopców i zgrywa cały zastęp. Duch zastępu Jak wprowadzić w zastępie odpowiednią atmosferę ? Przede wszystkim poprzez dobry przykład pogody ducha ze strony zastępowego i innych starszych członków zastępu. Starajcie się działać tak, aby ludzie słysząc nazwę waszego zastępu, wyobrażali sobie grupę ludzi niepodobną do żadnej innej. Możecie to osiągnąć poprzez przygotowywanie ciekawych zbiórek (w każdej powinno być coś super, choć jeden element, który naprawdę odróżniałby ją od zwykłych, koleżeńskich spotkań). Poza tym pomoże wam w tym posiadanie proporca zastępu, apteczki, oraz innego przydatnego sprzętu (np. biblioteczki zastępu), a także prowadzenie kroniki, stosowanie znaczków zastępu (na mundurach i sprzęcie), posiadanie własnego szyfru, piosenki obrzędowej, okrzyku, przysięgi składanej za zaangażowanie w pracę zastępu i innych obrzędów (np. obrzędowe rozpoczęcie i zakończenie zbiórek, przyjęcie zuchów, tradycyjne funkcje w zastępie), obchodzenie rocznic i urodzin członków zastępu, służba prowadzona przez zastęp, posiadane trofea, rywalizacja i system nagród i kar w zastępie i indywidualne znaki graficzne harcerzy stosowane ze znakami patrolowymi w grach terenowych. Czego uczyć zastęp ? Techniki harcerskie: samarytanka: reanimacja (praktyka), wypadki drogowe, utonięcia, pozycja bezpieczna, porażenie prądem, zastosowanie leków, skład apteczki, ukąszenie przez żmiję, użądlenie przez pszczołę, złamania, krwotoki, poparzenia (termiczne i chemiczne), odmrożenia, padaczka, wstrząs mózgu, udar słoneczny, omdlenie, utrata przytomności, robienie noszy, zasady transportowania, kolejność postępowania, opatrunki (dłoń, ucho, oko, bark, czepiec Hipokratesa, łokieć - kolano, przedramię - łydka, palce u rąk); terenoznawstwo: znaki topograficzne, orientowanie mapy, znajomość jej oznaczeń, umiejętność korzystania z mapy, wyznaczanie azymutu punktu, wyznaczanie punktu o wskazanym azymucie, pomiar szerokości rzeki dwoma sposobami, pomiar wysokości drzewa, wyznaczanie kierunków świata bez kompasu i busoli (w terenie siedmioma, w mieście dwoma sposobami); sygnalizacja: alfabet morsa (szyfrowanie, nadawanie chorągiewkami, światłem, dźwiękiem), alfabet semaforowy, znaki patrolowe (rozszerzone), szyfry (czekoladka, typ gaderypoluki, ułamkowy, szyfr zastępu), umiejętność posługiwania się CB radio i telefonem polowym, znajomość znaków ręką w marszu (podchodzenie w grupie); historia: sylwetka B-P, jak i dlaczego powstał scouting, jak powstało harcerstwo w Polsce, krótka przedwojenna historia harcerstwa i scoutingu, struktura i kryptonimy Szarych Szeregów, mały sabotaż, akcje dywersyjne, batalion "Parasol", dowódcy Szarych Szeregów, Powstanie Warszawskie, powojenne losy harcerstwa, obecny kształt harcerstwa i scoutingu (inne organizacje harcerskie w Polsce); obozownictwo: kuchnie polowe, rolowanie koca, układanie i maskowanie ogniska, ekwipunek i pakowanie plecaka, rozbijanie i zwijanie namiotów, inżynieria pionierkowa, maskowanie się i podchodzenie, wartowanie, zabezpieczanie ciała na wycieczkę, budowa szałasu, wiązanie i wykorzystywanie węzłów; pozostałe: oznaczenia funkcji w ZHP, oznaczenia stopni harcerskich, oznaczenia stopni instruktorskich, rodowód i symbolika krzyża harcerskiego, rodowód i symbolika lilijki skautowej i harcerskiej (ew. koniczynki skautek), prawo i przyrzeczenie harcerskie, przyrodoznawstwo, musztra. Zainteresowania: fotografia, modelarstwo, puszczaństwo, informatyka, sport (rower, piłka nożna, lekkoatletyka), turystyka, wiedza o świecie (polityka, etnografia, geografia, historia, fizyka, chemia, biologia), literatura, teatr, malarstwo, kino, spotkania towarzyskie (gra, restauracja, mini golf, basen, urodziny, imieniny, wigilia itp.), religia, ekologia, muzyka (koncerty, nauka piosenek, gra na instrumentach), zajęcia interpersonalne, dyskusje. Akcja zarobkowa: sprzedaż obnośna, kolportaż prasy, sprzedaż podręczników, usługi (doręczycielstwo, przepisywanie na maszynie, sprzedaż wysyłkowa, sprzedaż koszulek z nadrukami, działalność wydawnicza dla szczepu), roznoszenie ulotek Zasady doboru form Podstawą zbiórki jest treść. Jednak z zasady pośredniości metody harcerskiej wynika między innymi to, że aby przekazać treść, musimy dobrać do niej odpowiednią formę. Oto zasady, które przy tym doborze powinno się stosować: Forma musi być zgodna z treścią, którą chcesz przekazać. Absurdem i śmiesznością byłaby na przykład nauka samarytanki przy kominku albo ćwiczenie terenoznawstwa poprzez czytanie książki. Dla przykładu odpowiednią formą jest gra terenowa przeprowadzona dla ćwiczenia znaków patrolowych. Pomoże ona uczestnikom zbiórki lepiej zapamiętać jej treść. Forma powinna pomóc Ci w podkreśleniu i uwydatnieniu treści, unikaj form takich, które mogłyby przesłonić przekaz. Nadmiernie rozbudowane formy spychają treść na drugi plan. Dzieje się tak, gdy forma jest bardzo atrakcyjna, lecz sam moment przekazu treści jest nieciekawy. Uczestnicy zbiórki nie zapamiętają tego, co w niej najważniejsze (wiadomości, przekazu ideowego), lecz to, co najciekawsze. Wynika z tego, że najważniejszy moment zbiórki powinien być zarazem najciekawszym. Należy pamiętać, że najważniejsza jest treść. Nie ma również sensu robić dwugodzinnej gry terenowej, by pokazać jak bandażować kolano. To strata czasu. Taką grę albo należało by skrócić, albo zwiększyć dawkę treści (wiedzy samarytańskiej). Formy, które wybierasz powinny być oryginalne. Zachęcą one harcerzy do regularnego chodzenia na zbiorki (zwykła ciekawość), wywołają miłą atmosferę, pomogą zapamiętać treść. Wreszcie są rozwijające dla samego ich autora. Korzystaj również z nowych form, które przynosi rozwój techniki i nauki (kamera, magnetowid, komputer). Daje to zwiększone możliwości dydaktyczne (służy przyswajaniu wiedzy) oraz wpływa na atrakcyjność zbiórki (patrz punkt 3.). Każda forma powinna mieć swoje tempo, unikaj dłużyzn. Wpływają one negatywnie na odbiór treści, nudzą, czyli zniechęcają, uczestników. Wybrana przez Ciebie forma powinna zapewniać przeplatanie się różnych elementów aktywności (np. słuchanie i mówienie, oglądanie i pokazywanie, zajęcia na dworze i w budynku), w miarę możliwości postaraj się, aby zawierała ona elementy statyczne i dynamiczne. Zapobiega to znudzeniu i rozpraszaniu się uczestników. Jeśli zastęp przeszkadza Ci podczas jakichkolwiek zajęć statycznych, oznacza to, że nie wyszalał się dość w formie dynamicznej, która zawsze powinna poprzedzać dłuższą formę statyczną. Wybrana forma powinna dać Ci możliwość stopniowania napięcia i wprowadzenia elementu kulminacyjnego zabawy. Alfred Hitchcock powiedział, że "film powinien zaczynać się wybuchem wulkanu, a dalej napięcie powinno stale rosnąć". Jeśli nawet jest to lekka przesada, to jego stwierdzenie świetnie obrazuje na czym polega stopniowanie napięcia w filmie. Zbiórka powinna wyglądać podobnie. Musi kończyć się w punkcie kulminacyjnym, gdy napięcie jest najwyższe, nie należy przeciągać zbiórki tak, by napięcie spadło. Jeżeli przerwie się zabawę w najciekawszym jej momencie, pozostawiając pewną dawkę niedosytu, harcerze chętnie przyjdą na następną zbiórkę. W doborze form wykorzystaj inspirujące Cię wydarzenia, mogą być to na przykład informacje przekazywane przez mass media, literatura, kroniki, filmy, muzyka oraz własne obserwacje. Jeśli robisz zbiórkę o tym, co Ciebie interesuje, z natury rzeczy będzie ona ciekawsza niż ta, której temat jest narzucony. Nie wolno Ci jednak przy tym zapomnieć o zainteresowaniach innych - to, co pasjonuje Ciebie może w ogóle nie obchodzić innych, a przecież to właśnie dla nich jest zbiórka. Dostosuj ją więc do zainteresowań harcerzy. To bardzo ważne, aby ich "podjarać". To samo dotyczy formy. Forma interesująca Ciebie, będzie przez Ciebie przeprowadzona ciekawiej od innych. Postaraj się, by zainteresowała uczestników zbiórki. Stosowanie tej zasady wpływa też na aktualność zbiórki, a przez to na jej ciekawość. Unikaj skostnienia formy. Wykorzystuj rekwizyty, staraj się, aby wśród nich znalazły się rzeczy autentyczne (np. zdjęcia, nagrane wypowiedzi, wypożyczone stroje lub eksponaty) oraz elementy wykonane przez Ciebie (plansze, skrypty, listy itp.). Jeżeli jest to potrzebne, do form dobierz odpowiedni podkład dźwiękowy i światło. Wszystko to buduje atrakcyjność zbiórki, jej niepowtarzalność. Pamiętaj o estetyce rekwizytów. Nikt nie akceptuje rzeczy brzydkich (choćby podświadomie). Jeżeli chcesz zapoznać uczestników zbiórki z wiedzą specjalistyczną lub ciekawym tematem, zapraszaj fachowców, pamiętaj, aby zawsze powiedzieć, czego od nich oczekujesz oraz ustalić z nimi dokładnie temat i przebieg spotkania. Ich obecność podwyższa wiarygodność przekazywanej wiedzy, wpływa na jej atrakcyjność oraz atrakcyjność i oryginalność zbiórki, a tym samym na to, ile z wiedzy przekazanej na zbiórce zrozumieją i zapamiętają uczestnicy. Wszystkie formy zostały spisane podczas zbiórki Rady Drużyny 54 ŁDH „Bulgot” 30 X 2006 przez druhny zastępowe oraz niektóre pomocniczo przez przyboczną i drużynową. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Zebrała i opracowała pwd. Aleksandra Depczyńska HO drużynowa 54 ŁDH Formy terenowe Czyli takie, które dzieją się poza harcówką 1. gra terenowa 2. zwiad 3. wyjście (do kina, teatru, na basen, na łyżwy, do herbaciarni) 4. służba 5. INO 6. HBT 7. biwak 8. rajd 9. olimpiada 10. wyścigi 11. sztafeta 12. mierzenie drzewa, drogi, rzeki 13. wyznaczanie stron świata 14. ........... Formy manualne Czyli takie, które wymagają pracy naszych rąk (najczęściej jakaś forma prostej twórczości) 1. rysowanie 2. lepienie z gliny, plasteliny, modeliny, masy solnej 3. kolarz 4. malowanie 5. malowanie twarzy 6. robótki ręczne (np. szydełko, druty) 7. robienie korali (koralików) 8. rzeźbienie ze śniegu 9. wykorzystanie form elementów przyrody (ludki z kasztanów, malowanie liśćmi) 10. komiks 11. robienie obrazków z kulek bibuły 12. plakat 13. witraże 14. malowanie na szkle (kubeczki) 15. malowanie kleksami 16. usypywanie wzorów pieprzem i solą (np. koniczynkę WAGGGS) 17. ozdabianie butelek i szklanek 18. kompozycje kwiatowe 19. stemple z ziemniaków 20. wspólne szycie 21. haftowanie sprawności 22. budowanie z klocków 23. robienie ramek na zdjęcia 24. robienie papieru czerpanego 25. ........ Formy audiowizualne Czyli takie w których wykorzystując urządzenia elektroniczne działamy dodatkowo obrazem lub dźwiękiem 1. oglądanie filmu (telewizor lub rzutnik) 2. kręcenie filmu 3. robienie audycji radiowej 4. wysłuchanie audycji radiowej (jako forma wstępna, potem np. quiz, malowanie) 5. robienie wywiadów 6. robienie fotografii 7. oglądanie slajdów, fotografii, prezentacji 8. wystawa fotograficzna 9. nauka piosenki z magnetofonu 10. puszczanie piosenek w tle zbiórki 11. wyjście do kawiarenki internetowej 12. wyjście do kina 13. nagrywanie własnej kasety z piosenkami 14. ....... Formy operowania słowem 1. tabu 2. piosenka 3. scenka 4. nauka modelowania głosu 5. ćwiczenia i zabawy językowe 6. nauka jakiś słów, zwrotów z języka obcego 7. opowiadania 8. gawęda 9. kominek 10. czytanie książek na głos 11. sonda 12. opisywanie jakiegoś przedmiotu lub jego zastosowania 13. ćwiczenie płynności języka i dykcji 14. dyskusja 15. pisanie artykułu 16. okrzyki 17. kuźnica 18. ..... Formy statyczne Czyli takie, które przez cały czas swojego trwania dzieją się w jednym miejscu 1. gawęda 2. apel drużyny 3. czytanie książek 4. jedzenie w restauracji 5. nauka zachowania przy stole 6. wyjście do teatru 7. kuźnica 8. dyskusja 9. gotowanie 10. haftowanie sprawności 11. ognisko 12. kominek 13. .......... Formy zabaw intelektualnych 1. quiz 2. czytanie książek 3. tabu 4. krzyżówka 5. uzupełnianka 6. wisielec 7. drzewo genealogiczne 8. zagadki logiczne 9. gry strategiczne 10. dyskusja 11. kuźnica 12. skojarzenia 13. gra planszowa 14. sąd 15. interpretowanie piosenki 16. ....... Formy towarzyskie 1. pizza 2. kino 3. teatr 4. basen 5. lodowisko 6. herbaciarnia 7. wspólne wyjście na szkolną dyskotekę 8. spotkanie z innym zastępem 9. spotkanie z zastępem z innej drużyny 10. spacer 11. wyjście do Mc Donalda 12. wyjście na zawody (wspólne kibicowanie) – najlepiej gdy ktoś z zastępu startuje 13. spotkanie z ciekawymi ludźmi (którzy coś osiągnęli, zapisali się jakoś w historii) 14. wędrówki 15. ognisko 16. pośpiewisko 17. filharmonia 18. pidżama party 19. ....... Formy taneczno – ruchowe 1. pantomima 2. pląs 3. scenka 4. nauka tańca 5. twister 6. wyścigi 7. skakanie na skakance 8. nauka pływania / jazdy na łyżwach 9. aerobic 10. mini konkurs tańca 11. zabawy (np. ludzie do ludzi) 12. mini playbeck show 13. ćwiczenia rytmiczne 14. olimpiada 15. gimnastyka 16. wymyślanie układów 17. ........ Ćwiczenia praktyczne, które muszą być pokazywane bezpośrednio; gdzie formy pracy wykorzystujemy tylko wspomagająco 1. bandażowanie 2. wszelakie symulacje 3. pionierka 4. składanie munduru 5. HBT 6. musztra 7. nauka obsługi komputera 8. orienotwanie mapy 9. wyznaczanie azymutów 10. nadawanie alfabetem Morse’a 11. mierzenie drzewa / rzeki / drogi 12. nauka obsługi telefonów polowych 13. …………………..