docStro n a Kraków, 2013 AD Park Solution Systemy Parkingowe
download 
Reklamacja Transkrypt
Stro n a Kraków, 2013 AD Park Solution Systemy Parkingowe
Kraków, 2013 AD Park Solution Systemy Parkingowe – INSTRUKCJA OBSŁUGI Instrukcja systemowa Instalacja i ustawienia 4.1 Instalacja 4.2 Szablony czasowe 4.3 Opłaty 4.3.1 Cenniki 4.3.2 Tabele opłat 4.4 Artykuły 4.4.1 Bilet krótkoterminowy 4.4.2 Bilet długoterminowy 4.4.3 Bilet umowny 4.4.4 Bilet - debet czasowy 4.4.5 Bilet - debet kwotowy 4.4.6 Bilet wyjazdowy 4.4.7 Bilet okolicznościowy 4.5 Liczniki artykułów (biletów) 4.6 Klienci (lista użytkowników ) 4.7 Rachunki 4.8 Uprawnienia operatorów 4.9 Szablony dostępu 4.10 Klawisze skrótów 4.11 Sekcje 4.12 Strefy 4.13 Konsole obsługujące 11 12 12 12 12 13 13 14 15 15 15 16 16 18 18 18 18 18 18 18 19 19 19 20 20 20 21 22 1 Przykładowe rozwiązania 3.1 System parkingowy z opłatą przed wyjazdem 3.2 System parkingowy z opłatą przed wyjazdem oraz z automatyczną stacją płatniczą 3.3 System parkingowy z kontrolą dostępu 3.4 System parkingowy z systemem rabatowym on-line oraz terminalem hotelowym 3 4 4 5 6 8 10 10 Strona Spis treści Wstęp Podstawowe pojęcia 2.1 Podstawowe funkcje systemu parkingowego 2.2 Architektura systemu parkingowego 1. 2.3 Techniki taryfikacyjne, artykuły rozliczeniowe 2. 2.4 Strefy i sektory 3. 2.5. System dostępu 4. 2.6 System walidacji Przegląd rejestrów 5.1 Rejestr zmian 5.2 Rejestr opłat w kasie operatora 5.3 Rejestr opłat w kasach automatycznych 5.4 Rejestr płatności w terminalu hotelowym 5.5 Rejestr fiskalny 5.6 Rejestr udzielonych rabatów 5.7 Rejestr parkowania 5.8 Rejestr systemu dostępu 5.9 Zgłoszenia systemu 23 23 23 24 24 24 25 25 25 26 Użytkowania konsoli 6.1 Druki eksport 6.2 Arkusz urządzeń 6.3 Kasa 6.3.1 Tworzenie karty parkingowej 6.3.2 Tworzenie karty dostępu 6.3.3 Wyszukiwanie 6.3.4 Zachowanie porządku pracy kasy 26 26 26 27 30 30 30 32 2 22 22 Strona 4.14 Ustawienia systemowe 4.15 Licencja i Upgrade 1 Wstęp Zautomatyzowane systemy parkingowe stanowią sieć terminali użytkowych, które zapewniają użytkowanie i obsługę parkingów z zaporami. Każdy typ stosowanych terminali spełnia określoną funkcję. Terminal wjazdowy umożliwia samoobsługowy wjazd na parking. Drukuje i wydaje bilety oraz prowadzi kontrolę kart dostępu klientów. Steruje pracą zapory i semafora na wjeździe. Terminal operatora służy do realizowania płatności za usługi parkingowe. Umożliwia wydawanie artykułów obsługi parkingu czyli różnorodnych, przewidzianych systemowo kart dostępu. Może sterować pracą układu fiskalnego oraz zapory wyjazdowej. Do właściwego funkcjonowania terminal wykorzystuje konsolę graficzną parkc. Terminal wyjazdowy może zostać umiejscowiony na wyjeździe z parkingu, przy stanowisku operatora. Terminal hotelowy służy do realizowania opłaty za usługi parkingowe. Za jego pośrednictwem możliwe jest udzielanie rabatów na otrzymane usługi. Automatyczna stacja płatnicza służy do samodzielnego wykonania opłaty. Umożliwia płatność zarówno monetami jak i banknotami. Może prowadzić fiskalizację realizowanych operacji. Terminal walidacyjny zapewnia możliwość udzielania rabatów i zniżek za usługi parkingowe. Terminal prezentacji pozwala na dokonanie prezentacji przy zgłoszeniu karty na wjeździe lub opuszczeniu określonej strefy parkingu. Terminal dostępowy steruje funkcjonowaniem elektrycznych zapór stosowanych w systemie kontroli dostępu. Strona 3 Terminal wyjazdowy zapewnia samoobsługowy wyjazd z terenu parkingu. Odczytuje wszystkie rodzaje stosowanych kart. Rys. 1: Podstawowy (prosty) system parkingowy Na Rys. 1 przedstawiono model prostej, niezłożonej konfiguracji systemu parkingowego. Przykłady dalszych, typowych rozwiązań konfiguracyjnych i ich właściwości omówione zostaną w Rozdziale 3. Natomiast w Rozdziale 2 omówione zostaną podstawowe pojęcia wykorzystywane w dalszej części dokumentacji. 2. Podstawowe pojęcia 2.1 Podstawowe funkcje systemu parkingowego. Z punktu widzenia użytkownika system parkingowy funkcjonuje w następujący sposób: 1. Wjazd na teren parkingu – Przy wjeździe każdy użytkownik krótkoterminowy otrzymuje nośnik identyfikacyjny, którym może być karta z paskiem magnetycznym lub papierowy bilet z kodem kreskowym. Oprócz użytkowników krótkoterminowych system może obsługiwać klientów długoterminowych, którzy wykupili określony rodzaj nośnika identyfikacyjnego, a który okazują każdorazowo przy wjeździe. 2. Pobyt na parkingu – Jest to okres czasu, w ciągu którego pojazd klienta przebywa na terenie parkingu. Strona 4. Opuszczenie parkingu – Po dokonaniu zapłaty klient opuszcza teren parkingu. 4 3. Opłata za usługi parkingowe – Przed wyjazdem z parkingu klient zobowiązany jest dokonać opłaty za czas parkowania. Do jego dyspozycji pozostają: automatyczna stacja płatnicza. 2.2 Architektura systemu parkingowego. Dla lepszego zrozumienia działania systemu parkingowego i jego możliwości konieczne jest wyjaśnienie architektury jego składu. Pod tym pojęciem rozumie się głównie możliwości i sposoby podłączenia poszczególnych terminali do serwera zarządzającego. Z punktu widzenia programowego zarządzania systemem składa się on z następujących komponentów: Wirtualna maszyna, która zastępuje Serwer zarządzający parkd stanowi jądro systemu. Samodzielnie obsługuje całą aplikację systemową. Przyjmuje żądania z każdego urządzenia, wykonuje je i wysyła sygnały zwrotne – odpowiedzi. W podobny sposób komunikuje się z konsolą graficzną parkc. Do funkcjonowania serwera konieczna jest baza danych SQL. Serwer komunikuje się za pośrednictwem protokołu TCP/IP. Konsola operatora parkc służy do konfigurowania parametrów serwera takich jak cenniki, artykuły itp. Umożliwia prezentację czynności serwera, którymi są m.in. opłaty, dokonane zmiany, zgłoszenia itp. Służy operatorowi jako kasa przy wykonywaniu czynności związanych z dokonywaniem opłat za parkowanie. Po uruchomieniu konsola zostaje podłączona do serwera. Aby mogło dokonać się jej podłączenie do serwera muszą być dokonane następujące ustawienia: Strona 5 • adres IP komputera na którym uruchomiony jest parkd • port TCP na którym parkd przyjmuje zgłoszenie od parkc • numer identyfikacyjny ID. Dla każdej konsoli numer ten musi być odrębny. Ser2tcp jest aplikacją zainstalowaną w komputerze, która konwertuje komunikację szeregową portów RS lub USB na pakiety warstwy aplikacji w stosie TCP/IP i kieruje je do sieci. Skaner do biletów z kodem kreskowym oraz czytnik kart, którą używa pracownik obsługi parkingu korzysta z tej aplikacji do odczytu i wysyłania informacji do parkc.. 2.3 Techniki taryfikacyjne, artykuły rozliczeniowe System parkingowy King Parking oferuje szeroką gamę nowoczesnych sposobów prowadzenia rozliczeń za świadczone usługi parkingowe. Decyzją administratora parkingu jest określenie jaki rodzaj obsługi będzie dla niego i jego klientów najwygodniejszy. Prowadzenie rozliczeń w obrębie oferowanego systemu wynika z rodzaju zastosowanych artykułów rozliczeniowych (dalej: artykułów). W skrócie można je zaprezentować następująco: Strona • Artykuły długoterminowe – Umożliwiają regularny dostęp do parkingu. Ich ważność jest ustalana czasowo. Możliwe jest określenie interwałów czasowych, np. karta dzienna (7:00 - 16:00), karta nocna, karta weekendowa, karta kongresowa (na czas trwania imprezy, podczas której klient ma prawo dowolnie korzystać z parkingu). Ze względu na sposób opłaty za parkowanie wyróżnić można artykuły: - Advance – cała płatność jest zrealizowana z góry, 6 • Artykuły krótkoterminowe – W przypadku jednokrotnego wjazdu na parking; artykuł wydawany jest przez dystrybutory biletów umieszczone na wjazdach do parkingu. Opłata realizowana jest przed opuszczeniem parkingu – wyjazdem. - - Debet – artykuł ważny jest do czasu wykorzystania określonego na wstępie limitu kwotowego lub pieniężnego. Podczas użytkowania parkingu każdorazowo saldo klienta jest odpowiednio debetowane. Płatność dokonywana jest przed pierwszym wykorzystaniem artykułu, Credit – Klient opłaca zaliczkę a administrator obiektu wystawia fakturę na świadczone usługi za okresy rozrachunkowe (np. miesięczne). Takie rozwiązanie jest stosowane w przypadku zawierania umów ze stałymi użytkownikami parkingu. • Artykuł wyjazdu – Wykorzystywany jest jako bilet zastępczy do zagubionego biletu i umożliwia jednorazowy wyjazd z parkingu. • Artykuł promocyjny – Umożliwia nieodpłatny wstęp na teren parkingu. Liczba wjazdów jest ustalana przez operatora, zwykle jest to jeden wjazd. Każdy artykuł rozliczeniowy reprezentuje, zatem określony pakiet usług i związane z nim własności takie jak sposób taryfikacji, płatności itp. Z punktu widzenia systemu konieczne jest rozróżnienie trzech obszarów związanych z przygotowaniem artykułów: • Własności artykułu – Określają zakres możliwych konfigurowalnych własności, w zależności od oferowanych usług parkingowych, które wykorzystane są przy tworzeniu określonych artykułów, • Artykuł – Zestaw skonfigurowanych własności dla określonego artykułu gotowego do sprzedaży, • Bilet (Karta) – Fizyczny nośnik informacji systemowych przypisanych dla określonego rodzaju artykułu. Oznaczony jednoznacznym numerem identyfikacyjnym. Od momentu jego wydania uważany za aktywny. Klient otrzymuje bilet (kartę) każdorazowo w przypadku skorzystania z usług parkingu (usługą może być jednorazowy lub wielokrotny wjazd na parking). Administrator parkingu tworzy artykuł poprzez programowanie zestawu własności odpowiednimi parametrami. Artykuł może zostać utworzony w postaci biletu lub karty parkingowej. Przy każdorazowym prezentowaniu biletu w terminalu parkingowym odtwarzane są własności artykułu. Na tej podstawie system parkingowy podejmuje decyzję o sposobie dalszego postępowania terminalu względem okazanego biletu / karty. Strona 7 Każdy bilet może mieć przypisanego użytkownika, którym jest klient parkingu. Może również zostać wydany anonimowo. Jeden użytkownik może dysponować kilkoma biletami (kartami) parkingowymi. System umożliwia kontrolowanie danych o biletach i ich użytkownikach. 2.4 Strefy i sekcje Rozbudowane systemy parkingowe, jak na przykład parkingi wielopoziomowe, są podzielone na większą ilość obszarów, oferujących różny poziom komfortu1 dla klienta. Z uwagi na ten fakt konieczne jest opracowanie odpowiednich planów taryfikacyjnych. Do naliczania opłaty konieczna jest informacja o sektorze, w którym pojazd parkował. Istnieją trzy główne możliwości realizacji takiego zadania w systemie parkingowym: 1. System zaporowy. Na miejscach przejazdów poszczególnych sekcji parkingu umiejscowione są zapory, które otworzą się dopiero po odebraniu biletu. Zapora sterowana jest przez terminal odczytujący bilety i zapisujący je do bazy danych. Przy wyliczeniu opłaty system rozpoznaje na podstawie biletu, w którym rejonie pojazd parkował. 2. System bezzaporowy. W miejscach przejazdów między sekcjami parkingu umiejscowione są wyłącznie terminale służące dobrowolnej prezentacji klienta. Jeśli klient prezentował się przy parkowaniu w określonej strefie zostanie naliczona opłata dla tej strefy. Jeśli klient nie dokonał prezentacji zakłada się, że korzystał z ze strefy najwygodniejszych miejsc parkingowych i zostanie naliczona opłata wg najwyższych stawek za parkowanie. 3. System mieszany. W niektórych miejscach wykorzystuje się sterowane zapory, w innych miejscach ustawione są jedynie terminale do prezentacji. Dodatkowe własności: Strona 8 • System bezzaporowy jest najbardziej ekonomiczny, gdyż nie wykorzystuje zapór. Przy jego zastosowaniu należy zadbać jednak o zapewnienie właściwej informacji dla klientów o sposobie korzystania z parkingu. Od użytkowników parkingu wymaga się dużego zdyscyplinowania przy korzystaniu z takiego rozwiązania. • Taryfikacja w poszczególnych strefach jest logicznie powiązana z wykorzystanymi artykułami rozliczeniowymi. Oznacza to, że każdy artykuł musi mieć przypisany plan taryfikacyjny dla poszczególnych stref. 1 W przypadku parkingów podziemnych wygodniejsze jest miejsce tuż przy wyjeździe niż miejsce na –5 poziomie. Rys. 3: Przykład rozległego systemu parkingowego. Strona 9 W związku z powyższym konieczne jest wskazanie różnicy pomiędzy strefą a sekcją. Sekcja to obszar parkingu, przez który nie da się przejechać bez przekraczania zapory. Może składać się z większej ilość stref. Strefa natomiast to minimalny obszar logiczny parkingu z którego prowadzi jeden wyjazd. Oprogramowanie nie umożliwia przeglądu przemieszczania się klientów w obrębie strefy. Oznacza to, że nie można określić obsadzenia strefy a jedynie obłożenie sekcji. Rys. 3 przedstawia przykładowy schemat systemu mieszanego. Składa się on jak widać z czterech stref, tworzących razem trzy sekcje. Strefa kino i pracownicy przynależą do jednej sekcji dlatego, że nie rozdziela ich żadna zapora. Pozostałe strefy pokrywają się z sekcjami. 2.5 System dostępu System parkingowy może zostać rozszerzony o system dostępu. Jest on utworzony z sieci terminali dostępu, które umożliwiają czytanie kart i zarządzają urządzeniami elektrycznymi takimi jak: kołowrotki, bramy, drzwi. Szablon dostępu wskazuje, które terminale mają zezwalać na dostęp i o jakiej porze. Każda karta może mieć przypisany jeden bądź więcej szablonów dostępu. System umożliwia tworzenie kart dostępu i odpowiedniej bazy danych dla tych kart. Po zakończeniu okresu ważności karty może ona zostać zatrzymana przez terminal. Automatyczna taryfikacja umożliwia, by każdy użytkownik w zależności od szablonu dostępu (systemu organizacji obiektu) otrzymał zniżkę na opłatę parkingową. 2.6 System walidacji (retaryfikacji) Pod pojęciem walidacji (retaryfikacji) rozumie się oznaczenie biletu celem zmiany wysokości należnej opłaty. W praktyce zmiana polega najczęściej na obniżeniu wysokości opłaty. Zniżki udzielać może zarządca parkingu albo inna uprawniona organizacja. Walidacji można dokonać bezpośrednio w kasie za pośrednictwem terminalu operatora, przypisując ją na konto właściwej organizacji, bądź za pomocą terminalu walidującego (walidatora), znajdującego się w siedzibie (biurze) uprawnionej organizacji i podłączonego do systemu parkingowego. Walidacja jest zapisywana w systemie i wyrażana jako wielkość pieniężna: „cena bez walidacji minus cena z walidacją”. Na podstawie tego zapisu zarządca może wystawić fakturę obciążającą dla organizacji korzystającej z walidatora. System umożliwia dokonanie walidacji na trzy różne sposoby: 1. Zniżka polegająca na odliczeniu czasu parkowania. Przy naliczeniu opłaty od czasu parkowania jest odliczony czas objęty walidacją. Wysokość zniżki zależy w takiej sytuacji od cennika w bieżącym użyciu. Strona 3. Zniżka polegająca na zmianie obowiązującego cennika. Przy dokonaniu zniżki zmienia się cennik stosowany do obliczenia należnej kwoty. Przykładowe użycie tego rodzaju walidacji: właściciel kina chce, aby dla klientów kina stosować inne taryfy opłat za parkowanie. 10 2. Zniżka pieniężna. Przy naliczeniu opłaty od należnej kwoty odjęta zostanie zadeklarowana kwota zniżki. 3. Przykładowe rozwiązania Podczas projektowania systemu parkingowego konieczne jest rozważenie następujących kwestii: 1. Kto będzie klientem parkingu? • Parking firmowy z umożliwieniem dostępu klientom realizującym opłaty (Hotel). Głównymi klientami parkingu są pracownicy. Klienci indywidualni mogą z niego korzystać za opłatą. Od opłaty można odstąpić. • Parking firmowy z wykluczeniem klientów indywidualnych. Bez obsługi komercyjnej. Obiekt zamknięty. • Parking komercyjny. Głównymi klientami są użytkownicy indywidualni realizujący opłaty. Nadrzędnym celem działalności jest maksymalizacja zysku. 2. Jak rozmieścić wjazdy i wyjazdy? Gdzie umiejscowić stanowiska płatnicze? 3. Czy jest konieczny podział klientów na określone grupy według któregokolwiek z poniższych podziałów: • położenie miejsca parkingowego • dzienny okres roboczy • firma obca wynajmuje część parkingu i płaci za wykorzystanie miejsc parkingowych 4. Czy jest konieczne zorganizowanie dostępu do innych obiektów tak jak do parkingu? System parkingowy AD Parking zapewnia tworzenie rozwiązań, które będą precyzyjnie spełniać oczekiwania związane z powyższymi problemami, ponieważ umożliwiają: 1. dowolne rozmieszczanie wjazdów i wyjazdów 2. dzielenie obszaru parkingu na strefy i sekcje 3. dowolne położenie i ilość płatnych miejsc parkingowych 4. realizację opłat przy wyjeździe z parkingu lub w innym miejscu różnym od wyjazdu 5. instalację samoobsługowych automatycznych stacji płatniczych. Obecność takich stacji odciąża obsługę przy pobieraniu opłat i pozwala na zminimalizowanie poziomu nakładów na personel obsługi parkingu Strona 7. połączenie z systemem dostępu, zarządzającym dostępem do określonego budynku lub dalszego wydzielonego parkingu. 11 6. podłączenie systemu walidującego, który rozwiązuje problem przyznawania zniżek. System może funkcjonować w postaci urządzeń on-line bądź samodzielnych, niezależnych, mobilnych jednostek walidujących 3.1 System parkingowy z płatnością przy wyjeździe Taki system reprezentuje najprostsze rozwiązanie organizacji parkingu. Zakłada się, że klient zostaje obsłużony na wyjeździe przed opuszczeniem parkingu. Oddaje operatorowi bilet parkingowy, który otrzymał na wjeździe terminalu wjazdowego i dokonuje płatności za parkowanie. Operator przebywa na stanowisku operatora, w niewielkim pawilonie, gdzie umieszczony jest również komputer i dalsze konieczne oprzyrządowanie. 3.2 System parkingowy z płatnością przy wyjeździe i automatyczną stacją płatniczą Taki system reprezentuje rozwiązanie, w którym obsługa jest w pełni zautomatyzowana. Przy wjeździe klient pobiera z terminalu bilet i parkuje pojazd. Przed wyjazdem z parkingu samodzielnie dokonuje zapłatyw automatycznej stacji płatniczej, do której zgłasza się z biletem parkingowym. Na wyjeździe umieszczony jest terminal, do którego należy podać bilet po zrealizowanej opłacie. Jeśli bilet został opłacony zapora otworzy się, umożliwiając wyjazd. Jeżeli jednak upłynął czas na opuszczenie parkingu (po dokonaniu płatności) klient musi dokonać dopłaty w kasie automatycznej. Centrala umieszczona w obszarze parkingu może również być wyposażona w terminal płatniczy i klient może sam zdecydować, czy chce dokonać opłaty w kasie automatycznej czy u operatora. 3.3 System parkingowy z systemem dostępu System parkingowy można rozszerzyć o system dostępu, który umożliwia zarządzanie dostępem do dowolnych obiektów. Takie rozwiązanie jest nadzwyczaj wygodne w przypadku centrów biurowych i obiektów, gdzie istnieje konieczność zabezpieczenia z pomocą jednej karty dostępu do parkingu i przemieszczanie się w obrębie samego budynku. Klienci otrzymują z terminalu wjazdowego bilet. Po jego przedstawieniu na terenie recepcji wręczane są im karty umożliwiające poruszanie się po budynku. Przy wyjeździe istnieje możliwość automatycznego odbioru otrzymanej karty w terminalu wyjazdowym. System może zostać rozszerzony o automatyczną lub manualną walidację kart. 3.4 System parkingowy z walidacją on-line i terminalem hotelowym Strona Terminal hotelowy to urządzenie, które umożliwia pobieranie opłat za parkowanie, udzielanie zniżek i wydawanie kart parkingowych. Przykładowym miejscem jego wykorzystania jest hotel, który nie dysponuje własnym terenem parkingowym. Dla swoich klientów musi jednak zabezpieczyć miejsca parkingowe na okres zameldowania. Poza okresem zameldowania w hotelu klienci ci, o ile korzystają z parkingu, są klientami parkingu a nie hotelu. Terminal hotelowy przejmuje klienta parkingu pod swoje zarządzanie, gdy zablokuje parkowanie na bilet parkingowy i wyda klientowi odrębną kartę parkingową. Przy wyprowadzeniu z hotelu klient zdaje kartę i otrzymuje wcześniejszy bilet parkingowy. Opłata za ten bilet może zostać zrealizowana w innym terminie, lub od razu, u operatora parkingu. 12 Rozwiązanie obejmuje rozszerzenie systemu parkingowego o sieć terminali walidacyjnych rozmieszczonych w organizacjach, które chciałyby udzielać zniżek na parkowanie. Udzielane zniżki są rejestrowane a przyznający je może otrzymać od zarządzającego parkingiem fakturę na wystawione zniżki. Przy płatności zniżka jest automatycznie uwzględniona. Płatnik może dokonać zapłaty w automatycznej stacji płatniczej lub innym wyznaczonym do opłat miejscu. Takie rozwiązanie wykorzystuje stałe podłączenie do sieci, stąd jego nazwa on-line. Innym wariantem jest walidacja off-line i wykorzystanie w systemie żetonów. Organizacja wykupuje żetony, które następnie wydaje swoim klientom, ci z kolei prezentują je podczas realizacji opłaty. Terminal hotelowy może być wykorzystywany wszędzie tam, gdzie istnieje konieczność pobierania opłat parkingowych i jednoczesne minimalizowanie nakładów na utrzymanie parkingu. 4. Instalacja i ustawienia Do funkcjonowania systemu konieczne jest wykonanie określonych ustawień, według których system będzie funkcjonować zgodnie z życzeniem i potrzebami administratora parkingu. Poszczególne ustawienia podzielono na kilka grup w zależności od ich rodzaju. Niniejszy rozdział objaśnia proces konfigurowania systemu według typowych wymagań administratorów parkingami. W skrócie, najbardziej podstawowe ustawienia obejmują: • utworzenie przynajmniej jednego szablonu czasowego • utworzenie przynajmniej jednej tabeli opłat i schematu opłat • utworzenie przynajmniej jednej sekcji i strefy • utworzenie przynajmniej jednego artykułu • utworzenie przynajmniej jednego rachunku, na który rejestrowane będą opłaty za parkowanie • utworzenie przynajmniej jednego operatora kasowego 4.1 Instalacja Do podstawowej instalacji systemu konieczny jest: Komputer typu PC Wirtualna Maszyna • bez systemu operacyjnego • Processor Intel Xeon 2GHz 4Cores • Procesor Pentium II, 200MHz lub więcej • 8GB Memory • Pamięć operacyjna co najmniej 64 MB • HDD 500GB Raid 1 Mirror • Dysk twardy o pojemność co najmniej 1 GB • Karta graficzna obsługująca 1042x768, 16 bpp rozdzielczość • Karta sieciowa – Ethernet • Port USB, port szeregowy Strona Do instalacji potrzebna jest płyta instalacyjna CD Parker, nie są konieczne żadne inne płyty instalacyjne z systemami operacyjnymi itp. Instalację rozpoczyna się od ustawienia bootowania CD w BIOS-ie komputera. Następnie należy włożyć płytę instalacyjną CD Parker. Po jej odczytaniu pojawi się komunikat o instalacji i komputer przejdzie w stan oczekiwania. Należy podać komendę parker i potwierdzić ją. Podczas procesu instalacyjnego zainstalowany zostanie system operacyjny, konieczne komponenty grafiki i system Parker. Po zakończonej instalacji komputer należy zrestartować, wyjmując wcześniej płytę instalacyjną z 13 Trzeba pamiętać, że komputer wykorzystywany będzie przez okres co najmniej kilku lat. Jest również możliwe, że będzie funkcjonować nieprzerwanie, bez wyłączania go z sieci. Zaleca się zatem, aby wykorzystać komputer znanej i solidnej marki. Odradza się zastosowanie urządzenia „desktop”, gdyż ograniczy przestrzeń roboczą. Konektory USB powinny być łatwo dostępne. kieszeni napędu CD. Po zrestartowaniu komputer jest gotowy do pracy i można przystąpić do konfigurowania parametrów pracy systemu Parker. UWAGA! Po rozpoczęciu instalacji wykasowane zostaną wszelkie wcześniej zapisane na twardym dysku komputera informacje. Z pomocą powyższego procesu autoinstalacji można zainstalować system typu A opisany w rozdziale 2.2. Dla innych systemów konieczne jest skonfigurowanie następujących katalogów: • /home/park/.parkc/parkc.cfg dla kolejnych konsoli parkc; konieczne jest ustawienie: - IP adres czyli adresu serwera - gui-ID czyli numeru konsoli, dla każdej konsoli numer ten musi być odrębny • /home/park/.canlined/canlined.cfg dla dalszego konwertera; konieczne jest ustawienie: - IP adres czyli adresu serwera - ID czyli numeru interfejsu, dla każdego interfejsu numer ten musi być odrębny 4.2 Szablony czasowe Szablon czasowy to model, według którego definiowany jest dostęp do określonej sekcji na przestrzeni poszczególnych dni tygodnia i w określonych ramach godzinowych w ciągu dnia – z marginesem do 0,5 godziny. Ustawienie to wykorzystywane jest przy konfigurowaniu artykułów. Na Rys. 4 zaprezentowano szablon, który zezwala na wjazd tylko przez weekend. Rys. 4: Przykładowy szablon czasowy. 4.3 Opłaty Do ustawienia naliczania opłat konieczne jest utworzenie tabeli opłat, która definiuje stosowanie cenników na przestrzeni godzin poszczególnych dni tygodnia. 4.3.1 Cenniki • W drugim przypadku stosuje się tabelę, która określa zależność między czasem parkowania a ceną. Zakres tabeli definiujemy za pomocą pól Dodaj, Zmień, Kasuj. Zestaw informuje o tym, że parkowanie do określonego czasu będzie kosztować określoną kwotę. Gdy tabela obejmować będzie żądany zakres pozycji trzeba dokonać jej zakończenia: - pierwszy sposób to zadanie maksymalnej ceny za parkowanie dla odpowiednio bardzo dużego interwału czasowego, tak aby w realnym okresie parkowania cena prawie w ogóle nie rosła. Ostatni przedział można zatem ustalić na 1000 dni i przypisać do niego maksymalną żądaną kwotę za Strona • Przy wykorzystaniu systemu, który za określony interwał czasowy nalicza określoną kwotę: np. za każde 30 minut 2 zł należności będzie można skorzystać z opcji Stała cena, do której przypiszemy określoną kwotę. W takim przypadku opłata zostaje naliczana od momentu wjazdu na parking. 14 Cena za parkowanie zależy od długości pobytu klienta (pojazdu) na terenie parkingu, ewentualnie w jego określonej sekcji. Opłata może być naliczana na dwa sposoby: parkowanie. Gdy czas parkowania przekroczy ostatni zakres czasowy naliczanie będzie kontynuowane z zastosowaniem tabeli od początku. - Innym sposobem jest wykorzystanie opcji Użyj otwartej tabeli. W takim przypadku za czas przekraczający ostatni zakres tabeli będzie naliczana stała opłata za czas parkowania zgodna z kwotą zadaną w ostatnim przedziale tabeli, podobnie jak przy opcji Stała cena. Nowy cennik tworzymy następująco w oknie: Ustawienia → Opłaty → Cenniki → Nowy Po wykonaniu ustawień należy jeszcze za pomocą pola Symbol koloru wybrać kolor z palety barw. 4.3.2. Tabele opłat Jak już wcześniej opisano, tabele opłat prezentują przypisanie określonych cenników do poszczególnych godzin dni tygodnia. Nową tabelę tworzymy w menu: Ustawienia → Opłaty → Tabele opłat → Nowa Dla każdej godziny (pół godziny) w tygodniu istnieje możliwość przypisania cennika z utworzonej wcześniej listy cenników. W praktyce zakresy te stanowią określone pasma cenowe które korespondują z obciążeniem parkingu, tak, że w godzinach szczytu obowiązują wyższe opłaty parkingowe niż np. nocą. Rys. 5: Przykładowa tabela opłat Utworzenia tabeli opłat dokonuje się w następujący sposób: 1. Wybieramy cennik, który chcemy zastosować w tabeli 2. Klikając lewym klawiszem myszy w wybrany początkowy obszar planu zaznaczamy czas i dzień, do którego przypisany będzie cennik. Klawisz myszy trzymamy. 3. Przeciągamy kursor w miejsce końcowe na planie. Zwalniamy klawisz myszy. Zaznaczony obszar zostanie podświetlony kolorem przypisanym do wybranego cennika Tak wypełniona tabela musi zostać opatrzona określoną nazwą w polu Nazwa i trzeba do niej przypisać kolor: za pomocą pola Symbol koloru wybrać kolor z palety barw. 4.4 Artykuły 2. Wartość – wartość artykułu stanowić może debet czasowy lub pieniężny. Z debetu pieniężnego można automatycznie odliczać opłaty za parkowanie podczas każdorazowego opuszczenia parkingu. Z debetu czasowego automatycznie odliczany będzie czas parkowania. 3. Liczniki artykułów – kategoria cenowa, do której zostanie dopisany użytkownik artykułu. Więcej na ten temat w rozdziale 4.5 Strona 1. Cena – pod tym pojęciem rozumiana jest jednorazowa opłata za zakup artykułu. Gdy artykuł wydawany jest na żądanie, płatność zrealizowana zostanie z pomocą operatora, który wydaje artykuł. Gdy artykuł wykonany jest na drodze przedsprzedaży opłata dokonywana jest w miejscu przedsprzedaży. 15 Artykuł stanowi „towar” parkingowy który może kupić klient parkingu. Charakteryzuje się określonymi własnościami, do których należy cena, sposób płatności, zadatkowany czas, zadatkowana kwota, dostęp w zależności od pory dnia, cennik w zależności od sekcji i data ważności. Dla właściwej orientacji przy konfiguracji artykułów w pierwszej kolejności omówione zostaną własności wspólne dla wszystkich artykułów. 4. Maksymalna ilość wykorzystań – parametr ten definiuje ile razy z danym biletem można korzystać z parkingu. Oznacza to ilość wjazdów. 5. Termin ważności – określa, w jakich ramach czasowych możliwy jest wjazd na parking i wjazd do określonej sekcji. Dostęp do parkingu określony jest dwoma granicami datowymi. Początkowy termin ważności może być ustalony jako wartość stała lub relatywna w odniesieniu do momentu początkowego (np. jeden tydzień). Może też zostać ustalona jako wartość otwarta. Dostęp do sekcji parkingu określany jest szablonami czasowymi, które dla poszczególnych godzin dni tygodnia definiują dostęp lub jego brak. 6. Ustawienie opłat – Ten parametr definiuje schemat opłat w poszczególnych sekcjach. Oznacza to, że sekcje mogą być zróżnicowane cenowo. Taki mechanizm może wpływać na klientów tak, aby korzystali z sekcji preferowanych dla określonego typu artykułu. W ten sposób można sterować rozmieszczeniem klientów. W oparciu o powyższe właściwości można konfigurować różnorodne typy artykułów. 4.4.1 Krótkoterminowy Artykuł krótkoterminowy wydawany jest z automatycznego dystrybutora biletów przy wjeździe na parking. Jest on bardzo wygodny dla przypadkowych klientów korzystających jednorazowo, krótko z parkingu. Płatności dokonuje się przy wyjeździe z parkingu w automatycznej stacji płatniczej lub bezpośrednio u operatora parkingu. Utworzenie takiego artykułu wykonuje się w menu: Ustawienia → Artykuły → Krótkoterminowy → Nowy - Nawa artykułu – nazwa krótkoterminowego artykułu rozliczeniowego w postaci dowolnie wybranego tekstu, który w przyszłości będzie ułatwiał orientację w artykułach przy obsłudze innych obszarów oprogramowania, np. przy sprzedaży w kasie, gdzie pojawiają się wyłącznie ich nazwy - Cena (pieniądze) – cena za jaką sprzedaje się bilet – minimalna wartość usługi parkowania - Dopłata / zniżka – opłata zwiększająca / zmniejszająca doliczana jest do wartości parametru Cena. Kwota będąca wynikiem tej operacji stanowi wysokość opłaty, jaką zapłaci klient przy wyjeździe z parkingu. Wartość zaporowa pojawi się jako zniżka. W praktyce parametr wykorzystywany jest gdy chcemy zastosować zniżkę w określonym czasie, a potem wrócić do ustalonych na stałe pierwotnych wartości - Liczniki artykułów – kategoria cenowa do jakiej ma zostać zaliczony użytkownik biletu. Normalnie dla tego artykułu ustawiona jest wartość <Żadne> - Nośnik danych – umożliwia wybór medium, na którym będzie sporządzony artykuł - Podanie biletu – Sposób pozyskania nośnika na artykuł. Istnieją trzy sposoby: • Zasobnik – nośnik na zapis biletu pobrane zostanie z zasobnika • Manualnie – nośnik na zapis poda obsługa parkingu • Zewnętrzny – nośnik do odczytu poda obsługa parkingu W praktyce dla tego artykułu wykorzystuje się ustawienie Zasobnik - Tylko autoryzowana sprzedaż – określa czy do sprzedaży artykułu konieczne są szczególne uprawnienia - Opóźniony termin płatności – gdy artykuł nie jest sprzedawany przed wjazdem ale wydawany jest z wyprzedzeniem, w przedsprzedaży (możliwa jedynie opłata wstępna), płatność za niego będzie zrealizowana w późniejszym terminie. W takim przypadku należy ustalić termin ważności biletu, aby nie dokonał się automatyczny zapis do systemu fiskalnego i przyjęcie pieniędzy do kasy - Druk potwierdzenia – wskazuje, czy przy płatności za zostać wydrukowane potwierdzenie – kwit opłaty. Gdy bilet jest oznaczony (system magnetyczny) nie ma konieczności drukowania potwierdzenia. Kopia rachunków jest zawsze w postaci elektronicznej zapisywana do bazy Zakładka Termin ważności obsługuje ustawienia dotyczące możliwości wykorzystania biletu w określonym czasie. Składa się z dwóch części: Termin ważności: Interwał czasowy – definiuje okres podczas którego artykuł jest ważny. Zakres definiowany jest wartościami granicznymi, określającymi początek i koniec terminu ważności. Mogą to być stałe wartości datowe albo wartość relatywna od początku terminu ważności. 16 • Zakładka Ustawienia podstawowe obsługuje podstawowe parametry artykułu krótkoterminowego. Lista tych parametrów jest następująca: Strona • Termin ważności: Wybrane dni i godziny – definiuje dostęp do określonych sekcji parkingu. Do każdej sekcji trzeba przydzielić wcześniej przygotowany szablon czasowy, co objaśnia rozdział 4.2. W taki sposób można w dowolnym czasie ograniczyć dostęp klientom do wygrodzonych sekcji. Zwykle ustawiona jest opcja, w której bilet jest ważny od zadanej daty, koniec ważności nie jest ustalony, bilet jest ważny we wszystkie dni tygodnia 24 godziny na dobę. Gdy jest konieczna rezerwacja parkingu, można ustawienia tak dopasować, aby w czasie rezerwacji artykuł nie umożliwiał wjazdu na parking. Ogólnie można powiedzieć, że bilety krótkoterminowe są przeznaczone do identyfikacji klientów jednorazowych. Gdy istnieje konieczność ograniczenia ich dostępu – można tego dokonać za pomocą powyższego ustawienia. • Zakładka Ustawienia opłat obsługuje przypisywanie schematów opłat dla poszczególnych stref. Pozwala to na cenowe zróżnicowanie stref parkowania – np. na strefy o pogorszonym komforcie dostępu, tj. dolne piętra podziemnych parkingów, i strefy oferujące wygodny wyjazd z parkingu. • Zakładka Ustawienia druku wskazuje informacje, gdzie ma być drukowany pierwotny bilet z informacją o numerze biletu i jego podstawowymi parametrami. Przy ustawieniu Druk na bilecie dane zostaną przesłane do urządzenia, które wydaje bilety. Przy ustawieniu Druk na drukarce kasowej dane zostaną wydrukowane na drukarce rachunków. 4.4.2 Długoterminowy Artykuł długoterminowy otrzymuje klient, który regularnie korzysta z parkingu. Daty ważności artykułu można wyznaczyć dwoma parametrami czasowymi. Dostęp do poszczególnych sekcji może być kontrolowany za pomocą szablonów czasowych. Opłata z reguły następuje w późniejszym terminie. Można jednak korzystać z ustalonego cennika, a płatność dokonywana jest przy opuszczaniu parkingu. 4.4.3 Umowny Artykuł umowny charakteryzuje się tym, że w trakcie wydania można dla niego określić terminy ważności i cenę. W pozostałych parametrach pokrywa się z artykułem długoterminowym. 4.4.4 Debet czasowy Główną cechą charakterystyczną debetu czasowego jest wartość artykułu wyrażona w jednostkach czasowych. Przy każdorazowym opuszczeniu parkingu z początkowej wartości czasowej odliczana jest wielkość wykorzystanego czasu parkowania. Ustawienie opłat trzeba tak przystosować, aby po wykorzystaniu limitu czasu pozostała zerowa wartość do zapłaty. Gdy limit czasu biletu wykorzystany został w godzinach bezpłatnego parkowania konieczne jest przed opuszczeniem parkingu wypłacenie równowartości czasu parkowania wykorzystanego w tym okresie. 4.4.5 Debet kwotowy Główną cechą charakterystyczną debetu kwotowego jest wartość artykułu wyrażona w jednostkach pieniężnych. Przy każdorazowym opuszczeniu parkingu z początkowej wartości pieniężnej odliczany jest wykorzystany czas parkowania. Cena artykułu może być różna od jego wartości. Artykuł umożliwia podanie ceny niższej niż wartość oferowanego debetu parkingowego, np. karta z ceną 100 zł a wartością debetu 110 zł. Dla tego artykułu można również ustalić korzystniejszy cennik w określonych godzinach parkowania. Podobne rozwiązanie można jednak również stosować dla innych artykułów. 4.4.6 Wyjazdowy Artykuł wyjazdowy umożliwia opuszczenie parkingu klientowi, który zgubił pierwotny bilet. Cena artykułu stanowi umowną karę za zgubiony bilet. 4.5 Liczniki artykułów System umożliwia ograniczenie ilości artykułów dopuszczanych do poszczególnych sekcji w taki sposób, że przy żądaniu wjazdu do sekcji kontroluje się, czy w danym miejscu nie jest obłożona pełna ilość miejsc. Wjazd zostanie umożliwiony, gdy jest wolne miejsce. Do śledzenia obłożenia sekcji wykorzystywane są liczniki artykułów. Nowy licznik tworzymy w menu: Ustawienia → Liczniki artykułów → Nowy Strona Bilet okolicznościowy na imprezy promocyjne itp. 17 4.4.7 Okolicznościowy Konieczne jest podanie Nazwy licznika, Ilości miejsc i zaznaczenie Sekcji, która ma być monitorowana. W ustawieniach artykułu, który chcemy ograniczyć, konieczne jest zgłoszenie utworzonego licznika. Trzeba pamiętać, że takim sposobem można ograniczyć jedynie łączną ilość miejsc w sekcji. Nie da się jednak tą drogą rezerwować miejsc. Liczniki mają dwa główne zastosowania: • Określona firma korzysta z artykułu, który umożliwia ułatwione parkowanie bez rezerwacji miejsca. Potrzebuje zabezpieczyć miejsca dla swoich 10 pojazdów i zakłada, że jednocześnie parkować będą tylko 3 z tych pojazdów. Zarządca parkingu utworzy zatem licznik artykułów i poda ilość 3, a następnie ustali w których sekcjach artykuły mają być zliczane. Następnie przygotuje artykuły dla firmy i przypisze do nich utworzony licznik. System działa w taki sposób, że gdy liczba pojazdów we wskazanych sekcjach osiągnie wartość 3, to kolejne pojazdy z tej firmy nie będą do sekcji wpuszczane. Inne pojazdy posiadające artykuł z dostępem do tej sekcji będą mogły swobodnie wjeżdżać według odrębnych, własnych definicji. W takim przypadku użytkownik nadprogramowego pojazdu ma możliwość pobrania biletu krótkoterminowego z dystrybutora. Trzeba również pamiętać, że dostęp do sekcji nie objętych licznikiem nie będzie ograniczony. • Parking wykorzystywany jest głównie przez pracowników firm i ich klientów. Konieczne jest ograniczenie ilości pojazdów klientów. Utworzyć zatem należy licznik i ustawić maksymalną ilość artykułów dla klientów, którzy identyfikowani są określonym rodzajem biletu krótkoterminowego. W ustawieniach tego artykułu trzeba dodać utworzony licznik. Należy pamiętać, że wraz ze zwiększeniem miejsc pracowniczych konieczne jest obniżenie ilości miejsc dla klientów. 4.6. Klienci Pod pojęciem klienta rozumiana jest w tym przypadku organizacja, której członkowie dysponują kartami parkingowymi lub dostępowymi. Przy tworzeniu nowego klienta wypełniamy pola w menu: Ustawienia → Klienci→ Nowy Jedyną wymaganą informacją jest nazwa organizacji. Dalsze dane dotyczą jej reprezentantów i nie są wymagane. Po podaniu danych należy je potwierdzić klawiszem Utwórz. Po utworzeniu organizacji można: • utworzyć nowego użytkownika • edytować dane użytkownika • wykasować użytkownika • przygotować dla użytkownika bilet parkingowy • przygotować dla użytkownika kartę dostępu Zmiana danych może być wywołana dwukrotnym kliknięciem w obszar użytkownika. Dokonując zmian w polu Organizacja w menu edycji danych użytkownika, można użytkownika przesunąć do innej organizacji. 4.7 Rachunki Każda operacja pieniężna jest połączona z rachunkiem. Gdy system wyposażony jest w jeden system poboru gotówkowego opłat wystarczy jeden rachunek. Gdy akceptujemy karty kredytowe, do tego celu wygodnie jest utworzyć odrębny rachunek. W przypadku większej ilość miejsc realizacji opłat jest konieczne utworzenie nowego rachunku dla każdego miejsca poboru płat. Jeśli umożliwiamy płatność w terminalach hotelowych muszą one mieć swoje rachunki. Nowy rachunek tworzy się w menu: 4.8 Uprawnienia operatorów Za pomocą opcji Uprawnienia można ustalać dostęp do określonych funkcji oprogramowania z konsoli operatora. System umożliwia tworzenie grup uprawnień i zapisywanie ich pod wybranymi nazwami. Każdy operator systemu ma przydzieloną grupę uprawnień, która zezwala mu na wykonywanie określonych czynności. Wstępnie ustawiono następujące grupy uprawnień: Manager może wykonywać wszystkie operacje oprócz konfiguracji hardware. Strona Konieczne jest podanie nazwy i opisu rachunku. Należy również ustalić, czy operacje mają być zapisywane do systemu fiskalnego. 18 Ustawienia → Szczegółowe → Rachunki → Nowy Parker może wykonywać operacje związane ze sprzedażą kart, płatnością za parkowanie, i operacje na początek i koniec zmiany. Service może wykonywać wyłącznie operacje związane z konfiguracją hardwarową. Nie może wykonywać operacji związanych z przepływem gotówki, zmieniać cenników i innych ustawień. Nową grupę uprawnień można utworzyć w menu: Ustawienia → Operatorzy → Grupy → Nowa Nowego operatora można utworzyć w menu: Ustawienia → Operatorzy → Operator → Nowy Przy tworzeniu nowego operatora w polu Nazwa2 należy podać imię i nazwisko. W polu Login3 należy podać Nazwę zgłoszeniową. Zabronione jest pisanie nazwiska z małych liter, używanie znaków diakrytycznych, ewentualnie skróconych form. Następnie należy wybrać Grupy uprawnień dostępowych i Język w którym będzie następować komunikacja. Po zadaniu wszystkich parametrów należy kliknąć pole Dodaj. Po kliknięciu pola Hasło należy podać hasło zgłoszeniowe. 4.9 Szablony dostępu Każdy szablon dostępu charakteryzuje się następującymi parametrami: • Lista terminali dostępu - z zaznaczeniem, które umożliwiają dostęp, a które nie. • Szablon czasowy – definiuje czasowe pasma, w których możliwy jest dostęp. Ustawienia szablonów czasowych objaśniono w rozdziale 4.2. • Autoryzacja – kontroluje, czy dla przypisanych szablonów potrzebne są dodatkowe uprawnienia. Jeżeli tak, kartę taką może wydać tylko operator o odpowiednich uprawnieniach. • Automatyczna walidacja – jeśli jest możliwa należy wybrać organizację, która jej udziela (i która zostanie obciążona kwotą przyznanych rabatów) oraz rodzaj walidacji. Więcej o walidacjach w rozdziale 2.6. Nowy szablon dostępu utworzymy w menu: Ustawienia → Szczegółowe → Szablony dostępu → Nowy 4.10 Klawisze skrótów Klawisze skrótów usprawniają dostęp do poszczególnych często używanych funkcji. Aby przygotować odpowiednie skróty należy wejść do menu: Ustawienia → Szczegółowe → Klawisze skrótów jak zaprezentowano na Rys. 6, wybrać funkcję, do której chcemy dodać klawisz skrótu i wpisać odpowiedni skrót. Aby wykasować skrót należy kliknąć pole Usuń. Zapamiętanie skrótu potwierdza się polem Zapisz. 4.11 Sekcje Sekcja to określona część parkingu, do której można dostać się wyłącznie przejeżdżając przez zaporę. W sekcji można w łatwy sposób kontrolować obłożenie miejsc parkingowych. Nową sekcję tworzy się w menu: Ustawienia → Szczegółowe → Sekcje → Nowa Strona 19 Konieczne jest skonfigurowanie następujących parametrów: 2 3 Służy do identyfikacji operatora przy zamknięciu zmiany Używany przy zgłoszeniu do systemu Rys 6: Ustawienia klawiszy skrótów • Nazwa sekcji – nazwa, przy pomocy której będzie identyfikowana • Ilość miejsc – całkowita pojemność obszaru, ilość pojazdów • Obłożenie – ilość pojazdów aktualnie parkujących w sekcji • Czerwone gdy wolne – ilość wolnych miejsc, przy których zapali się czerwony semafor na wjeździe do sekcji • Zielone gdy wolne – ilość wolnych miejsc, przy których zapali się zielony semafor na wjeździe do sekcji W zależności od obłożenia sekcji konieczne jest ustawienie stanu na semaforze. Przy ustawieniu należy uwzględnić: • odległość semafora od wjazdu. Zapewni odpowiednią granicę na zapalenie czerwonego światła. Jeżeli pomiędzy semafor a wjazd wejdą 3 pojazdy granicę te należy ustalić na 3. • zwolnienie – definiuje, kiedy semafor ma zaświecić na zielono. Wielkość musi być wyższa od wartości przyjętej dla semafora czerwonego. Dla małych parkingów czerwony semafor ustawimy na poziomie 0 a zielony na poziomie 1. W takim przypadku czerwony semafor zaświeci gdy na parkingu nie będzie ani jednego wolnego miejsca. Zielony semafor zaświeci, gdy pojawi się jedno wolne miejsce. 4.12 Strefy Strefa to podstawowy obszar parkingu, do którego dojechać można bez konieczności przekraczania zapory. Sekcja składa się z jednej bądź więcej stref. Po utworzeniu strefy bezzaporowej prezentacja przy wjeździe do niej jest dobrowolna. Strefy przeznaczone są z reguły dla długoterminowych klientów, których karta wydana jest na określone obszary parkingu. Po prezentacji klient otrzymuje określone gratyfikacje (udogodnienia). Do prezentacji przeznaczony jest terminal prezentacji. Nie obsługuje on zapory. Trzeba ustawić następujące parametry strefy: • Nazwa strefy – nazwa, którą sekcja będzie identyfikowana • Strefa w sekcji – nazwa sekcji, w której strefa się znajduje W każdej sekcji należy utworzyć przynajmniej jedną strefę. Strona Ustawienia → Szczegółowe → Strefy → Nowa 20 Nową strefę tworzymy w menu: 4.13 Konsole Ustawienia graficznej konsoli parkc składają się z trzech części: • Ustawienia podstawowe obejmują: - Nazwę – nazwa konsoli - Kod identyfikacyjny – identyfikuje w systemie konsolę; każda konsola musi mieć inny numer - Moduł fiskalny – urządzenie, które ma fiskalizować płatności wykonane na danej konsoli - Czytanie biletów – urządzenie, za pomocą którego odczytywane będą bilety do zapłaty na tej konsoli - Wydanie biletów – urządzenie, za pomocą którego bilety będą przygotowane do wydania na konsoli - Druk zmian, zamknięć kasy – urządzenie, na którym drukowane będą dokumenty zamknięcia zmian - Druk rachunków – urządzenie, na którym drukowane będą inne krótkie dokumenty - Druk raportów – urządzenie, na którym drukowane będą raporty z pracy systemu • Zniżki – umożliwia wstępne ustawienie, jakiego rodzaju walidacje będzie można wykonać na tej konsoli. Podczas przygotowania biletu Zniżki pojawią się w zakładce w postaci pól • Rachunki – ustawienia rachunków, które można wykorzystywać na tej konsoli. Wszystkie operacje na kasie mogą być rejestrowane na oferowanych rachunkach 4.14 Ustawienia systemowe Do ustawień systemowych zalicza się: • Język komunikacji programowej. Do dyspozycji są języki: angielski, polski, czeski i słowacki • Czas systemowy. Przy ustawieniu czasu na serwerze podany jest czas, który wskazywany będzie przez wszelkie urządzenia systemowe • Funkcje bazy danych. Eksport bazy danych umożliwia zapisanie bazy w formie zbioru na twardym dysku lub na dysku USB. Import bazy danych umożliwia nadpisanie aktualnej bazy danych inną bazą. Ustawienia systemowe dostępne są z menu: Ustawienia → Szczegółowe → System 4.15 Licencja i Upgrade Aby aktywować otrzymaną licencję należy przejść do menu: Licencja i Upgrade W tym polu zapisany jest numer aplikacji, na którą wydano licencję. Aby podać licencję, należy kliknąć pole Podaj klucz licencji. Po poprawnym podaniu klucza pojawi się informacja o aktualnym kredycie, kredycie dziennym i czasowej ważności licencji. W podobny sposób aktywujemy żetony uzupełniające kredyt licencji. Po podaniu kodu żetonu podwyższy się poziom kredytu. Zestawienia informują o funkcjonowaniu systemu. Umożliwiają funkcjonowaniem i gotowością systemu. Znaleźć je można w menu: przegląd operacji związanych z Zestawienia → Typ Przy przeglądaniu zestawienia za dłuży okres może nastąpić przesyłanie dużej ilości danych między serwerem a konsolą, co może wpłynąć na spowolnienie pracy i przedłużeniem okresu oczekiwania po zadaniu polecenia. Jeżeli konsola jest podpięta do sieci o niskiej przepustowości, przesył danych może trwać zbyt długo i konsola przerwie transmisję. Konieczne będzie skrócenie okresu przeglądanych danych. Strona 5. Przegląd rejestrów 21 Przy instalacji nowszej wersji oprogramowania należy włożyć do napędu płytę instalacyjną i kliknąć pole Upgrade. Pojawi się okno, z którego należy wybrać pożądaną wersję programu i potwierdzić. 5.1 Rejestr zmian Zestawienia zmianowe przechowują wszelkie informacje dotyczące operacji zmian operatorów. Kto, kiedy i w jakim miejscu pracował, ile pobrano pieniędzy z kasy i z jakich rachunków. Zestaw parametrów wyświetlony zostanie w tabeli: Numer zmiany Operator Konsola Początek zmiany Koniec zmiany Rachunek Ilość płatności Uzupełnienie kasy Pobranie z kasy Przyjęto Storno Wjazdy Wyjazdy Przyjazdy R Wyjazdy R Numer zmiany, którą obejmuje zestawienie Operator, który pracował na zmianie Konsola, na której pracował operator Czas rozpoczęcia zmiany Czas zakończenia zmiany Rachunek, którego dotyczy zestawienie Liczba zrealizowanych opłat podczas zmiany Kwota włożona do kasy Kwota podjęta z kasy Kwota przyjęta z opłat Kwota stornowanych opłat Ilość wjazdów na zmianie Ilość wyjazdów na zmianie Ilość wjazdów – otwieranie ręczne Ilość wyjazdów – otwieranie ręczne Zestawienia można filtrować według operatorów, konsoli, rachunku i interwału czasowego. 5.2 Opłaty w kasie Poprzez płatności w kasie rozumie się każdą operację płatniczą obsługiwaną przez operatora. Zestawienie płatności w kasie obejmuje pozycje wyświetlone w poniższej tabeli: Gotówka Zapłacona kwota Numer paragonu Numer dokumentu fiskalnego Czas Godzina dokonanej operacji Typ płatności Wskazuje typ płatności Rachunek Rachunek, na który zapisano płatność Konsola Nazwa konsoli, na której dokonano płatności Login Zgłoszeniowa nazwa operatora Opis Informacje indywidualne dla danej płatności – nazwa towaru Zestawienie płatności w stacjach płatniczych obejmuje pozycje wyświetlone w poniższej tabeli: Gotówka Numer paragonu Czas Rachunek Urządzenie Zapłacona kwota Numer dokumentu fiskalnego Godzina dokonanej operacji Rachunek, na który zapisano płatność Urządzenie, na którym dokonano Strona 5.3 Płatności w stacjach płatniczych 22 Zestawienie jest sporządzane po wykonaniu płatności. Można go filtrować według konsoli, operatora, rachunku, interwału czasowego. Kod biletu płatności Kod opłaconego biletu Zestawienie jest sporządzane po wykonaniu płatności. Można go filtrować według urządzenia, rachunku, interwału czasowego. 5.4. Płatności w terminalu hotelowym Zestawienie płatności w terminalach hotelowych obejmuje pozycje wyświetlone w poniższej tabeli: Gotówka Numer paragonu Czas Rachunek Urządzenie Kod biletu Zapłacona kwota Numer dokumentu fiskalnego Godzina dokonanej operacji Rachunek, na który zapisano płatność Urządzenie, na którym dokonano płatności Kod opłaconego biletu Zestawienie jest sporządzane po wykonaniu płatności. Można go filtrować według urządzenia, rachunku, interwału czasowego. 5.5 Zestawienia modułów fiskalnych Moduł fiskalny rejestruje wszelkie opłaty przyjęte w systemie. Zestawienie płatności które zarejestrowano w module fiskalnym obejmuje pozycje wyświetlone w poniższej tabeli: Gotówka Numer paragonu Czas Urządzenie Podatek VAT Kod kasy fiskalnej Zapłacona kwota Numer dokumentu fiskalnego Godzina dokonanej fiskalizacji Nazwa modułu fiskalnego Kwota podatku z opłat Kod fiskalny urządzenia Zestawienie dokonywane jest po fiskalizacji opłaty. Zestawienie służy jako kopia dokumentu podatkowego na wypadek kontroli skarbowej. Można go filtrować według urządzenia, interwału czasowego. 5.6 Udzielone walidacje Urządzenie Nazwa zniżki Kod biletu Zniżka Czas przyjazdu Czas walidacji Czas wyjazdu Organizacja, która dokonała walidacji Urządzenie, na którym dokonano walidacji. Może to być nazwa konsoli lub terminalu walidacyjnego Nazwa udzielonej zniżki Kod walidowanego biletu Kwota zniżki Czas wjazdu na parking Czas walidacji biletu Czas wyjazdu z parkingu Strona Nazwa organizacji 23 Zestawienie udzielonych walidacji obejmuje pozycje wyświetlone w poniższej tabeli Zestawienie jest tworzone po opuszczeniu parkingu, ponieważ dopiero wtedy można odczytać wysokość zniżki. Można go filtrować według urządzenia, na którym udzielono walidacji, organizacji, interwału czasowego. Gdy przygotowujemy dane do faktury za udzielone zniżki można ustawić filtr za wybrany miesiąc. 5.7 Przegląd parkowania Dla każdego biletu parkingowego można odczytać kiedy nastąpił wjazd na parking, kiedy wyjazd i jaka była opłata za parkowanie. Te zestawienia mają praktyczne zastosowanie w przypadku długoterminowych biletów. Czas przyjazdu Czas wyjazdu Czas pobytu Cena Czas wjazdu na parking Czas opuszczenia parkingu Czas parkowania Cena za parkowanie Zestawienie można filtrować według interwału czasowego. 5.8 Przegląd systemu dostępu W tym przeglądzie można śledzić pobyt (miejsca, czas) użytkownika w obrębie systemu, w tym przejścia przez określone urządzenia. Czas Urządzenie Tytuł Imię Nazwisko Numer biletu Czas wejścia Urządzenie dostępu Tytuł użytkownika Imię Nazwisko użytkownika Numer karty dostępowej Zestawienie można filtrować według użytkownika, urządzenia, karty i czasu. 5.9 Zgłoszenia systemu W zestawieniu zgłoszeń systemu można przeglądać zaburzenia, jakie wystąpiły w pracy systemu i otrzymać informację, kto je wywołał. Można rozpoznać zgłoszenia urządzeń i raporty o czynnościach operatorów. Czas Operator Konsola Stacja Urządzenie Opis Czas, kiedy nastąpiło zaburzenie Operator, który wywołał zaburzenie Konsola, na której operator pracował w tym czasie Stacja, która zgłosiła zaburzenie Urządzenie, którego zaburzenie dotyczyło Opis zaburzenia 6.1 Druk i eksport System drukowania umożliwia, by dowolne zestawienie lub wyniki przeszukiwania zostały: • wydrukowane na drukarce, która może być podłączona bezpośrednio do komputera lub w sieci • w postaci gotowego do druku pliku pdf zapisane na dyskietce, USB, lub twardym dysku • w formie tekstowej, gotowej do dalszej obróbki zapisanie na dyskietce, USB lub twardym dysku. Strona 6. Użytkowanie konsoli 24 Zestawienie można filtrować według stacji, operatora i interwału czasowego. 6.2. Arkusz urządzeń Arkusz urządzeń obrazuje wszystkie urządzenia, które są połączone w systemie i umożliwia ich obsługę oraz zdalne ustawienie ich parametrów. Obsługuje również komputery poszczególnych sekcji, które obrazują stan obłożenia sekcji. Na Rys. 11 przedstawiono przykładowy system składający się z: • Terminalu wjazdowego, umożliwiającego wjazd klientów jednorazowych i stałych • Terminalu operatora, który umożliwia realizację opłat i wyjazd z parkingu • Automatycznej stacji płatniczej, umożliwiającej samoobsługową płatność za parkowanie • Terminal dostępu, który umożliwia uprawnionym osobom dostęp do samodzielnego budynku • Licznik obrazujący stan semafora i obsadzenia sekcji. Należy pamiętać, że system przedstawiony na Rys. 11 obrazuje nieskomplikowane rozwiązanie parkingowe, obsługujące tylko jeden obszar parkowania, tzn. jedną sekcję. Każda stacja obejmuje określone urządzenia. Na rysunku stacją jest terminal wjazdowy, który składa się z następujących urządzeń: • zapora • drukarka kodu kreskowego • semafor • zegar • moduł sieciowy • moduł płatniczy Każde urządzenie można wywołać na arkusz lub pozostawić ukryte. Na przykładzie prezentowana jest tylko zapora. Każde z urządzeń ma przypisaną nazwę użytkową. Wywołuje się je kliknięciem prawym klawiszem myszy na ikonę urządzenia – gdy je widać. Gdy ikona jest ukryta należy skorzystać z menu stacji, przez które można dotrzeć do danego urządzenia. Z pomocą menu możemy zmieniać parametry konfiguracyjne poszczególnych urządzeń. 6.3. Kasa Kasa służy w głównej mierze do naliczenia opłaty za parkowanie i dokonania opłaty, jak również do sprzedaży i przedłużania ważności artykułów długoterminowych. Udostępnia trzy obszary – Rys. 7. - Numer biletu – Kod biletu, którego dotyczy płatność - Czas przyjazdu – Czas wjazdu na teren parkingu - Czas opłaty – Aktualny czas - Okres parkowania – Czas spędzony na terenie parkingu Kasa – obejmuje klawisze do wykonania operacji związanych z gotówką: - Moja zmiana – Aktualny stan zmiany. Rys. 8 przedstawia przykładowy stan zmiany - Zamknięcie – Drukowanie dziennego raportu modułu fiskalnego - Opłata – Umożliwia płatność i obsługę dowolnego biletu - Storno – Stornowanie dowolnego dokumentu kasowego. Do stornowania należy podać numer stornowanego biletu. Potwierdzenie stornowania wraz z dokumentem o płatności należy dołożyć do dziennego raportu zamknięcia kasy - Przyjęto – Kwota wprowadzona do kasy, gdy jest potrzeba uzupełnienia gotówki w kasie - Pobrano – Podjęcie gotówki z kasy przy poborze utargu. 25 • Informacje o kliencie – obsługuje informacje o bieżącym kliencie: Strona • • Bilety – umożliwia poszukiwanie danego biletu według różnorodnych kryteriów, utworzenie biletu parkingowego, neutralizowanie biletów Rys. 7: Arkusz urządzeń • Płatność – przedstawia naliczoną cenę, umożliwia zmianę artykułu (np. dla autobusu), pozwala wybrać rachunek, na który płatność ma zostać naliczona (gotówka, karta) Przy standardowych opłatach nie trzeba nic ustawiać. Wystarczy jedynie potwierdzić klawiszem Enter • Zniżki – umożliwia dokonanie walidacji biletu, w tym udzielanie rabatu • Polecenia biletu – kopiowanie, zapisanie, wykasowanie, odłożenie Strona Odczytanie biletu następuje po włożeniu biletu do czytnika. Po przeczytaniu na ekranie pojawi się okno przedstawione na Rys. 9. W jego obrębie znajduje się kilka zakładek, które umożliwiają przejrzenie właściwości biletu i wykonanie następujących operacji: 26 Rys. 8: Aktualny stan zmiany • Właściwości biletu – prezentuje podstawowe ustawienia artykułu. Umożliwia unieważnienie parkowania lub jego podtrzymanie (użytkownik biletu decyduje się na przedłużenie parkowania i wycofuje bilet z naliczenia opłaty po doręczeniu go do kasy). Pozwala na przegląd użytkowania biletu. • System dostępu – umożliwia ustawienie dostępu w systemie dostępu dla danego biletu • Przedłużenie – ustawienie przedłużenia terminu ważności biletu, doładowanie kredytu itp. • Informacje o użytkowniku – informacje o właścicielu biletu, lista biletów pozostających do jego dyspozycji. Rys. 9: Okno obsługi biletu Strona 27 W lewym dolny rogu znajduje się pole Zmienić użytkownika, które umożliwia zalogowanie do systemu bez konieczności dokonywania zamknięcia zmiany. Funkcja jest wygodna, gdy podczas zmiany chcemy dokonać modyfikacji ustawień, do których zwykły operator nie posiada uprawnienia. Po zakończeniu operacji należy ponownie kliknąć powyższe pole. Rys. 10: Arkusz roboczy kasy 6.3.1 Tworzenie karty parkingowej Pod pojęciem utworzenia karty (bilet) parkingowej rozumie się przypisanie właściwości wstępnie ustawionego artykułu karcie i uzupełnienie ich o dalsze parametry identyfikacyjne. Tworzenie karty rozpocząć należy od kliknięcia pola Utworzyć bilet. Następnie trzeba dokonać wyboru artykułu, który chcemy utworzyć w postaci karty. Kolejnymi parametrami są: • Rachunek, na który rejestrowana będzie płatność • Urządzenie, na którym karta zostanie utworzona • Ilość kart do utworzenia • Przypisanie użytkownika 6.3.2 Tworzenie karty dostępu Pod pojęciem utworzenia karty dostępu rozumie się przypisanie wstępnie ustawionego szablonu dostępu do karty i uzupełnienie go o dalsze parametry identyfikacyjne, tj.: • Automatyczne pobranie karty przy wyjściu • Urządzenie, na którym karta zostanie utworzona • Przypisanie użytkownika Strona Wyszukiwanie pozwala znaleźć użytkownika lub kartę według podanych kryteriów. Wynikiem wyszukiwania jest zawsze para informacji: użytkownik – karta. Oznacza to, że jeżeli użytkownik posiada więcej kart - więcej będzie też wyników wyszukiwana. Wynik wyszukiwania można wydrukować lub eksportować jako plik z danymi. 28 6.3.3 Wyszukiwanie Przeszukiwanie możemy rozpocząć na dwa sposoby: • Gdy potrzebujemy znaleźć kartę z konkretnym numerem, wystarczy wprowadzić pierwszą cyfrę a pojawi się poszukiwane okno. Po wprowadzeniu kolejnych 3 cyfr szukanie zostanie rozpoczęte. Gdy wynik wyszukiwania będzie jednoznaczny wyświetli się okno karty, tzn. pojawi się okno z jej własnościami, takie jak na Rys. 11. • Gdy konieczne jest wyszukanie według innych kryteriów - należy kliknąć pole Szukaj. Pojawi się okno wyszukiwania, gdzie można przeglądać zbiory według numeru karty, imienia, nazwiska – Rys 12. Szukanie rozpoczyna się automatycznie po wprowadzeniu więcej niż trzech znaków. Znaki diakrytyczne są ignorowane. Gdy wymagane są inne kryteria należy za pomocą pola Zaawansowane przejść się do trybu wyszukiwania szczegółowego. Z wynikami wyszukiwania można za pomocą odpowiednich pól wykonać następujące operacje: • opracować znalezioną kartę, zmieniając dowolnie jej ustawienia • wywołać przegląd użytkowania karty • kopiować lub nadpisać kartę • wykasować kartę • edytować dane osobowe użytkownika • wykasować klienta • utworzyć artykuł dla klienta • utworzyć kartę dostępu dla klienta • edytować dane organizacji • wykasować organizację Strona 29 Rys. 11 Proste wyszukiwanie Rys. 12. Wyszukiwanie szczegółowe 6.3.4 Zachowanie porządku pracy kasy Każdy kasjer ma przydzieloną nazwę roboczą i hasło. Umożliwiają one śledzenie kto jakie operacje wykonał i przeglądanie zamknięć zmianowych. • Przed zakończeniem zmiany kasjer kończący pracę musi się wylogować klawiszem Koniec zmiany i potwierdzić klawiszem Tak. Po wydrukowaniu zamknięcia zmiany kasjer, którego zmiana się rozpoczyna kontroluje, czy stan gotówki w kasie jest zgodny z raportem. Następnie loguje się z wykorzystaniem swoich danych (login, hasło). • Przy podjęciu pieniędzy z kasy po kliknięciu pola Pobranie należy podać dokładnie pobieraną kwotę. • Przy wpłacie pieniędzy do kasy po kliknięciu pola Wpłata należy podać dokładnie wpłacaną kwotę. • Zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi na koniec każdego dnia księgowego należy wykonać raport dzienny. Zamknięcie to przed zakończeniem pracy parkingu może wykonać kasjer, który kończy zmianę. Po wydrukowaniu raportu dziennego musi się on wylogować. W obiektach czynnych całą dobę raport należy sporządzić przed północą, następnie się wylogować i ponownie zalogować. W ten sposób liczba dziennych zamknięć kasy będzie zgodna z liczbą raportów fiskalnych. Zamknięcie dzienne dostępne jest po kliknięciu pola Zamknięcie. • Dla parkingów nie całodobowych należy pamiętać, aby po zamknięciu kasy podnieść szlabany. Konieczne jest wykonanie neutralizacji i wykasowanie biletów krótkoterminowych. Wykonuje się to przez kliknięcie pola Neutralizować. W oknie dialogowym należy wskazać żądanie wykasowania biletów i kliknąć pole Wykonaj. Strona • 30 Aby utrzymać porządek kasy podczas użytkowania systemu należy stosować się do następujących zaleceń:
