Lista zawodów i specjalności 2015r
Transkrypt
Lista zawodów i specjalności 2015r
POWIATOWY URZĄD PRACY W SŁUBICACH LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY ZA ROK 2015 Styczeń 2016 LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e ZAWARTOŚĆ Wprowadzenie .......................................................................................................................... 2 Analiza popytu na zawody i specjalności na podstawie zebranych informacji ..................... 3 Strategia rozwoju regionalnego w zakresie zatrudnienia ................................................... 4 Analiza ofert pracy i informacji o wolnych miejscach pracy zgłaszanych przez pracodawców oraz zamieszczanych w prasie i Internecie.................................................. 6 Wyniki analiz i prognoz rynku pracy .................................................................................. 8 Analiza ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE SŁUBICKIM ..................................................................................................................... 10 Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie lubuskim ......... 12 Analiza BEZROBOCIA WEDŁUG BAROMETRU ZAWODÓW ............................... 14 Zgłoszenia pracodawców .................................................................................................... 16 Zgłoszenia organizacji związkowych ................................................................................. 16 WYNIK AnalizY efektywności i skuteczności organizowanych szkoleń ....................... 16 Wskaźniki skuteczności i efektywności szkoleń ........................................................... 17 Liczba i odsetek osób, które ukończyły szkolenia z wynikiem pozytywnym, w stosunku do rozpoczynających szkolenia. ................................................................. 17 Koszt ponownego zatrudnienia osób przeszkolonych, liczony jako stosunek poniesionych kosztów szkoleń do liczby osób zatrudnionych w okresie 3 miesięcy po ukończeniu szkoleń.................................................................................................... 19 Przeciętny koszt szkolenia i przeciętny koszt osobogodziny szkolenia. ...................... 21 Wnioski.................................................................................................................................... 21 1|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e WPROWADZENIE Elementarną podstawą utrzymania społeczeństwa i determinantem rozwoju jego dobrobytu jest praca zarobkowa. W stosunku do skali rozwoju społeczno-gospodarczego danego kraju może ona nie zawsze zagwarantować miejsca pracy jednostkom w wieku produkcyjnym. Odsetek tych osób, które z różnych przyczyn nie podjęły pracy zarobkowej w konsekwencji formuje grupę bezrobotnych. Biorąc pod uwagę źródło utrzymania społeczeństwa demografowie rozróżniają ludność na aktywną (czynną) zawodowo, która wykonuję pracę zawodową i bierną zawodowo, która posiada inne źródła utrzymania, w tym niezarobkowe. Wymagania aktualnego rynku pracy generują konieczność nieustannej adaptacji rodzaju zawodów i specjalności do dynamicznie zmieniającej się gospodarki. Niektóre z zawodów i specjalności są bardziej pożądane z powodu dużego zapotrzebowania na nie w określonym czasie na rynku pracy podczas gdy inne nie są w danej chwili niezbędne. Wzrost innowacyjności firm i przedsiębiorstw dodatkowo wpływa na rozwój zapotrzebowania na nowe zawody i specjalności, natomiast inne ulegają modyfikacji pod kątem użyteczności lub też w ogóle przestają być potrzebne. Mając na uwadze progres technologiczny oraz bezustanną ewolucję potrzeb rynku pracy ważnym jest ustawiczne doskonalenie zawodowe, przekwalifikowanie lub też nabywanie nowej wiedzy i umiejętności, na które istnieje popyt na rynku pracy. Niewystarczającym wydaje się przyuczenie do jednego zawodu, na które dodatkowo nie istnieje duże zapotrzebowanie. Ważnym jest, aby jednostka pragnąca długotrwale podjąć pracę była elastyczna kompetencyjnie, otwarta na nowe doświadczenia, rozwój zawodowy, mobilna zawodowa, gdyż taka postawa zwiększa szansę na stałe zatrudnienie. Adaptacyjna do wymogów rynku pracy postawa nie tylko potęguje możliwości na znalezienie stałej pracy, ale także buduje poczucie mocnej pozycji jako kandydata na rynku pracy. Osoba z optymalnym poczuciem własnej wartości, świadoma swoich możliwości, kompetentna w danym zawodzie lub specjalności, elastyczna zawodowa z pewnością ma duże szanse na stałe i satysfakcjonujące zatrudnienie. Fachowa wiedza na temat zapotrzebowań lokalnego rynku pracy na zawody i specjalności pozwala ocenić swoje możliwości oraz dokonać zmian w swoim życiu zawodowym, aby utrzymać pracę, znaleźć nową lub też przygotować się na nieprzewidziane zmiany jakie może postawić ewoluujący rynek pracy. 2|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Niniejsze opracowanie ma za zadanie stanowić źródło wiedzy na temat zawodów i specjalności, na jakie aktualnie istnieje zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy, które będzie przydatne w opracowywaniu kierunków szkoleń. Trafne ustalenie potrzeb szkoleniowych pozwoli na skuteczne przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie, podwyższenie kwalifikacji zawodowych lub naukę umiejętności poszukiwania i uzyskiwania zatrudnienia osób uprawnionych do szkoleń. Ponadto umożliwi zrozumieć specyfikę dynamiki rynku pracy pod kątem własnego rozwoju zawodowego, pozwoli ocenić zasadność szkolenia osób uprawnionych w danym kierunku szkolenia. ANALIZA POPYTU NA ZAWODY I NA PODSTAWIE ZEBRANYCH INFORMACJI SPECJALNOŚCI Niniejsza analiza zawodów i specjalności została opracowana zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2014 r. poz. 1145) oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych warunków realizacji oraz trybu i sposobów prowadzenia usług rynku pracy z dnia 14 maja 2014 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 667) na podstawie niżej wymienionych informacji: 1. Lubuski Plan Działań na Rzecz Zatrudnienia na rok 2014 oraz Lubuska Strategia Zatrudnienia na lata 2011-2020; 2. Analiza ofert pracy i informacji o wolnych miejscach pracy zgłaszanych przez pracodawców oraz zamieszczanych w prasie i Internecie w roku 2015; 3. Wyniki analiz i prognoz rynku pracy, w tym monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, prowadzonych przez samorząd województwa i samorząd powiatu za I półrocze 2015r.; 4. Zgłoszenia pracodawców, organizacji pracodawców i organizacji związkowych; 5. Analiza efektywności i skuteczności organizowanych szkoleń w roku 2015 przez Powiatowy Urząd Pracy w Słubicach. 3|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO W ZAKRESIE ZATRUDNIENIA Lubuska Strategia Zatrudnienia w swoich założeniach stanowi uszczegółowienie celów Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego. Za horyzont czasowy przyjęto rok 2020. W toku konstrukcji Strategii posiadano świadomość, że w okresie jej realizacji mogą wystąpić zjawiska i zmiany istotne z punktu widzenia sytuacji na regionalnym rynku pracy. Stąd założenia zawarte w Strategii winno się traktować jako wyznaczenie głównych kierunków polityki zatrudnienia samorządu województwa, realizującego inicjatywy w ścisłej współpracy z partnerami społeczno-gospodarczymi. Jak wskazano w w/w dokumencie operacjonalizacja celów Strategii następować będzie w rocznych planach działań, ściśle dostosowanych do bieżących potrzeb i możliwości. Lubuski Plan Działania na Rzecz Zatrudnienia określa 4 priorytety, mające na celu rozwój aktywnej polityki rynku pracy i budowanie spójności w regionie: 1) poprawa zasobu miejsc pracy i zwiększenie aktywności zawodowej ludności; 2) dostosowywanie kwalifikacji kadr do zmieniających się potrzeb rynku pracy; 3) promocja włączenia zawodowego i społecznego; 4) wzmacnianie efektywności podejmowanych działań. Priorytet pierwszy zmierzać będzie do wsparcia przedsiębiorstw w realizowaniu inwestycji i w procesie tworzenia nowych miejsc pracy, co skutkować będzie zwiększeniem liczby nowych, trwałych miejsc pracy. W celu zwiększania wydajności i konkurencyjności przedsiębiorstw ważnym elementem będzie wdrażanie w przedsiębiorstwach nowoczesnych metod zarządzania i tworzenia możliwości elastycznego zatrudnienia. Wzmacniane będą również procesy dostosowawcze i restrukturyzacyjne, w tym w przemyśle i rolnictwie. Będą podejmowane działania zmierzające do wsparcia osób poszukujących nowej lub lepszej pracy poprzez świadczenie różnego rodzaju usług. Ich efektem będzie zwiększenie podaży pracy. Planuje się również aktywizację zawodową osób bezrobotnych poprzez formy zatrudnieniowe (prace interwencyjne, środki na podjęcie działalności gospodarczej, doposażenie lub wyposażenie miejsc pracy). Świadczone będzie pośrednictwo pracy, w tym w zakresie migracji zarobkowej. Prowadzenie profesjonalnego pośrednictwa do pracy za granicą, wzmocnienie funkcjonowania sieci EURES oraz realizacja zadań z zakresu koordynacji zabezpieczeń społecznych z tytułu bezrobocia zmierzać będzie do wsparcia legalnego uzyskiwania zatrudnienia za granicą i minimalizacji zjawiska nielegalnego zarobkowania. 4|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Realizacja drugiego priorytetu polegać będzie na podejmowaniu inicjatyw zmierzających do rozwoju sytemu edukacji na wszystkich jej szczeblach oraz minimalizacji skutków niedopasowania podaży i popytu w zakresie kwalifikacji. Osoby posiadające trudności w poruszaniu się na rynku pracy będą mogły skorzystać zarówno z podstawowych, jak i specjalistycznych usług poradnictwa i informacji zawodowej. Wsparcie będzie ukierunkowane również na nabywanie oraz podwyższanie kwalifikacji zawodowych i rozwijanie nowych umiejętności. Istotnym elementem realizacji celu będą kompleksowe programy rozwoju szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe. Prowadzone będą działania w kierunku podnoszenia kwalifikacji kadr szkolnictwa W obrębie priorytetu trzeciego szczególna uwaga zostanie skierowana na osoby posiadające największe trudności z uzyskaniem zatrudnienia, zwłaszcza osoby długotrwale bezrobotne, osoby młode i osoby powyżej 45 roku życia. Wzmocnione zostaną działania na rzecz promocji integracji społecznej, zmierzające do minimalizacji zjawiska wykluczenia społecznego osób i całych grup społecznych. W ramach priorytetu czwartego dążyć się będzie do swoistej koordynacji zadań, realizowanych przez służby zatrudnienia, pomocy społecznej ochotniczychhufców pracy i innych partnerów społeczno-gospodarczych. Planuje się również podejmowanie działań w celu poprawy jakości świadczonych usług, w tym poprzez poprawę informacji o rynku pracy oraz organizację i finansowanie szkoleń kadry służb zatrudnienia. Powyższe cele bardzo ściśle łączą się z działaniami urzędu pracy oferując bezrobotnym możliwość podwyższenia, zmiany lub uzupełnienia kwalifikacji zawodowych, usługi EURES czy też przyznawania środków na działalność gospodarczą. Szkolenia dla osób bezrobotnych organizowane przez urzędy pracy bywają niejednokrotnie jedyną szansą na zdobycie nowych umiejętności oraz znalezienie zatrudnienia. Profesjonalne wsparcie doradców zawodowych i dostęp do informacji zawodowej wpływa korzystnie na postawę oraz motywację beneficjentów do aktywnego uczestnictwa w rynku pracy. Realizacja działań na obszarze powiatu słubickiego ma wykreować sprawny rynek, który pozwoli wykorzystać w pełni istniejące zasoby pracy, zapewni ich płynną i efektywną alokację oraz spowoduje rozwój zasobu ludzkiego. Poprawa warunków dla podejmowania działalności gospodarczej ma przyczynić się do tworzenia nowych miejsc pracy. Wszelkie działania urzędu powinny skupić się na ułatwieniu powrotu na rynek pracy biernym zawodowo oraz dostosowaniu cech kwalifikacyjno – zawodowych bezrobotnych do potrzeb szybko zmieniającego się zapotrzebowania na pracę. 5|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e ANALIZA OFERT PRACY I INFORMACJI O WOLNYCH MIEJSCACH PRACY ZGŁASZANYCH PRZEZ PRACODAWCÓW ORAZ ZAMIESZCZANYCH W PRASIE I INTERNECIE W roku 2015 do Powiatowego Urzędu Pracy w Słubicach zgłoszono łącznie 987 ofert na 2.305 wolnych miejsc pracy, podczas gdy w 2014r. liczba zgłoszonych ofert pracy kształtowała się na poziomie 861, natomiast liczba wolnych miejsc pracy wynosiła 1.067. Zestawienie najczęściej pojawiającego się zapotrzebowania na zawody, zgłaszane w ofertach pracy w roku 2015 zawarte jest w poniższej tabeli. Tabela nr 1. Zestawienie najczęściej oferowanych stanowisk wg. kodu zawodu w ofertach pracy w roku 2015 Nazwa zawodu Kod zawodu Ilość zgłaszanych ofert pracy Odsetek w ofertach zgłaszanych w 2015 (w%) Kierowca samochodu ciężarowego 833203 57 5,8 Magazynier 432103 52 5,3 Sprzedawca 522301 40 4,1 Kucharz 512001 33 3,3 Robotnik gospodarczy 515303 29 2,9 Barman 513202 28 2,8 Pomoc kuchenna 941201 26 2,6 Recepcjonista 422602 25 2,5 Kelner 513101 24 2,4 Spedytor 333105 20 2 Przedstawiciel handlowy 332203 16 1,6 Fryzjer 514101 14 1,4 Pokojowa 911203 13 1,3 Pomocniczy robotnik budowlany 931301 13 1,3 Sprzedawca w branży spożywczej 522304 13 1,3 Stolarz 752205 12 1,2 6|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Robotnik leśny 621002 12 1,2 Kasjer handlowy(kasjer- sprzedawca) 523002 11 1,1 Pracownik biurowy - 11 1,1 Pracownik administracyjny - 10 1 Pracownik produkcji - 10 1 Sekretarka 412001 10 1 Źródło: opracowanie własne PUP Słubice Jak wynika z powyższej tabeli wśród zgłoszonych wolnych stanowisk w 2015 roku dominowało zapotrzebowanie na przedstawicieli następujących zawodów: kierowca samochodu ciężarowego, magazynier, sprzedawca, robotnik gospodarczy, recepcjonista, spedytor oraz pracowników zatrudnianych w branży gastronomicznej, tj.: kucharz, barman, pomoc kuchenna, kelner. Monitorując oferty pracy z powiatu słubickiego niezgłaszane do Powiatowego Urzędu pracy lecz zamieszczane w prasie i Internecie można zauważyć, że najczęściej pojawiającymi się ofermami pracy m. in. na portalu słubice24.pl, pracu.pl czy olx.pl były zgłoszenia zapotrzebowania na nw. kierowca z prawem jazdy kategorii C + E oraz kierowca samochodu dostawczego posiadający prawo jazdy kat. B, magazynier, kasjersprzedawca oraz sprzedawca na stacji paliw, operator wózka widłowego, specjalista ds. obsługi klienta, opiekun do dzieci, opiekun osób starszych. Duże zapotrzebowanie odnotowano na pracowników branży gastronomicznej (kucharzy, kelnerów i pomoce kuchenne) oraz spedycyjno – logistycznej (spedytor, agent celny, referent ds. logistyki). Popyt na powyższe stanowiska wynika z położenia powiatu słubickiego blisko granicy polsko-niemieckiej i związanego z tym profilem działalności lokalnych firm, które nastawione są na świadczenie usług. Należy wskazać, że wiele ogłoszeń zawierało wymóg dot. znajomości języka niemieckiego przynajmniej w stopniu komunikatywnym. Osoby poszukujące zatrudnienia są zainteresowane podjęciem pracy na ww. stanowiskach, lecz nie posiadają dostatecznej znajomości języka niemieckiego. 7|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e WYNIKI ANALIZ I PROGNOZ RYNKU PRACY Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 8 ust. 1. pkt 3 i art. 9 ust. 1 pkt 9) opracowywanie badań i analiz rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. Na potrzeby niniejszego opracowania posłużono się wynikami nw. badań: Barometr zawodów 2016. Powiat słubicki (opublikowanego na stronie internetowej: http://barometrzawodow.pl/pl/lubuskie/prognozy-dla-powiatow/2016/slubicki.9..104.... 1....0.1.1.104.#) oraz Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie słubickim w I półroczu 2015 roku oraz Zawody deficytowe i nadwyżkowe. Województwo Lubuskie. Informacja sygnalna I półrocze 2015 r. (zamieszczonego na stronie internetowej: http://mz.praca.gov.pl/ Puls2/MZ/lista/wyswietl.do?id=MZ0020). Monitoring zawodów jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków oraz prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Umożliwia on zaznajomienie się z danymi odnośnie struktury bezrobocia czy poznanie potrzeb kadrowych pracodawców. Od roku 2015 obowiązują nowe zalecenia metodyczne dotyczące przeprowadzania monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zgodnie, z którymi monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych oparty jest o dane zgromadzone w systemie Syriusz Std. dotyczące liczby zarejestrowanych bezrobotnych, zgłoszonych wolnych miejscach pracy oraz miejsc aktywizacji zawodowej oraz o dane odnośnie ofert pracy podmiotów publicznych i dane odnośnie ofert pracy publikowane w Internecie. Analiza ta zostanie wzbogacona poprzez wykorzystanie danych Systemu Informacji Oświatowej MEN, badań Głównego Urzędu Statystycznego (BAEL, badanie popytu na pracę) oraz danych uzyskanych ze źródeł pierwotnych w ramach badań kwestionariuszowych przedsiębiorstw z terenu badanego powiatu. Zakres tematyczny monitoringu dotyczy zarówno zawodów i specjalności określonych w Klasyfikacji Zawodów i Specjalności dla potrzeb rynku pracy, jak i umiejętności i uprawnień posiadanych przez bezrobotnych oraz tych najbardziej pożądanych przez pracodawców. Należy podkreślić, że raport roczny będzie stanowił kompleksową analizę opartą o ww. elementy, natomiast informacja sygnalna, opracowana za I półrocze 2015 roku, zawiera jedynie „Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych”, który został przygotowany 8|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e w oparciu o kalkulację trzech mierników służących do identyfikacji elementarnych grup zawodów deficytowych i nadwyżkowych, tj.: wskaźnik dostępności oferty pracy, wskaźnik długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnik płynności bezrobotnych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych umożliwia klasyfikację zawodów na trzy grupy: zawodów deficytowych, zrównoważonych i nadwyżkowych (jak w Barometrze zawodów). Zgodnie z obowiązującą metodologią poniżej przedstawiono definicję poszczególnych grup zawodów: - zawody deficytowe to takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Są to te zawody, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. - zawody zrównoważone to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Są to te zawody, dla których liczba ofert pracy jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. - zawody nadwyżkowe to takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Są to te zawody, dla których liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym. Barometr zawodów to badanie, które stanowi krótkookresową prognozę zapotrzebowania na zawody na lokalnym rynku pracy. Efektem badania, opartego na wiedzy pracowników urzędów pracy oraz danych o liczbie ofert pracy i liczbie zarejestrowanych bezrobotnych w konkretnym zawodzie, jest zakwalifikowanie zawodów w trzy grupy: deficytowych, zrównoważonych i nadwyżkowych. Zgodnie z zaleceniami metodologicznymi w skład panelu eksperckiego rekomendowani są pośrednicy pracy, doradcy zawodowi, osoby odpowiedzialne za współpracę z przedsiębiorcami oraz organizację szkoleń, asystenci EURES i liderzy klubów pracy. W wyniku przeprowadzonego badania zostały utworzone raporty ukazujące jednoroczną prognozę sytuacji w zawodach w województwie lubuskim oraz w których zawody sklasyfikowano w trzy grupy: powiecie słubickim, zawodów deficytowych, zrównoważonych i nadwyżkowych. 9|Strona LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY ANALIZA ZAWODÓW POWIECIE SŁUBICKIM DEFICYTOWYCH I PUP Słub i c e NADWYŻKOWYCH W Konstrukcja rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w świetle przyjętej metodologii opiera się na zestawieniu popytowej i podażowej strony rynku pracy. Popyt na rynku pracy określono jako liczbę wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, natomiast podażową stroną rynku pracy jest liczba bezrobotnych zarejestrowanych w danym urzędzie pracy. W dotychczasowej metodologii ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych zawierał zestawienie zawodów i specjalności z uwzględnieniem sześciocyfrowego kodu zawodów. Natomiast w informacji sygnalnej za I półrocze 2015r. ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych prezentowany jest w formie tabelarycznej, gdzie ujęto jedynie nazwę elementarnej grupy zawodów, co zostało przedstawione w poniższej tabeli. Tabela nr 2. Zawody deficytowe i nadwyżkowe. Powiat słubicki. Informacja sygnalna. I półrocze 2015r. Sekcja Zaklasyfikowanie Grupa elementarna Agenci sprzedaży bezpośredniej Kierownicy w instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych Specjaliści do spraw rynku nieruchomości Czyściciele pojazdów Kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek Rzeczoznawcy (z wyłączeniem majątkowych) Sekretarki (ogólne) zawód maksymalnie deficytowy Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi Tancerze Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii Technicy elektrycy DEFICYT Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej Operatorzy maszyn do szycia Pracownicy obsługi płacowej Robotnicy wykonujący proste prace polowe Technicy medyczni i dentystyczni Kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym Kierowcy samochodów ciężarowych Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnozawód deficytowy komunikacyjnych) Robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie Tapicerzy i pokrewni Konstruktorzy i krojczowie odzieży 10 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani zawód RÓWNOWAGA zrównoważony Zamiatacze i pokrewni Mechanicy precyzyjni Robotnicy wykonujący prace proste w ogrodnictwie i sadownictwie Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych zawód nadwyżkowy Pracownicy obsługi biurowej Elektrycy budowlani i pokrewni Elektromechanicy i elektromonterzy Żołnierze szeregowi Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka NADWYŻKA zawód maksymalnie nadwyżkowy Filozofowie, historycy i politolodzy Operatorzy maszyn do prania Fotografowie Hodowcy ryb Technicy technologii chemicznej i pokrewni Źródło: strona internetowa: http://mz.praca.gov.pl Celem tworzenia rankingów zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest zidentyfikowanie elementarnych grup zawodów1 charakteryzujących się deficytem, równowagą bądź nadwyżką na rynku pracy. Ranking ma ponadto umożliwić wskazanie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowej, co z kolei ma się przyczynić do usprawnienia działań powiatowych urzędów pracy, a przede wszystkim umożliwić koordynację szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego, a także określenie kwalifikacji zawodowych osób bezrobotnych w stosunku do potrzeb lokalnego rynku pracy. Analizując ranking można stwierdzić, że w najdogodniejszej sytuacji na słubickim rynku pracy w I połowie 2015r. znalazły się osoby reprezentujące grupy zawodów należące do zawodów deficytowych, tj.: kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym; kierowcy samochodów ciężarowych; robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie; specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-komunikacyjnych); tapicerzy i pokrewni; konstruktorzy i krojczowie odzieży. Większość bezrobotnych posiadających kwalifikacje i uprawnienia do wykonywania pracy w tych elementarnych grupach zawodów ma szansę znaleźć pracę. 1 Statystyka z zakresu stosowania zawodów i specjalności zarejestrowanych bezrobotnych w systemie Syriusz Std. oparta jest o Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2014r. poz. 1145). Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Grupuje poszczególne zawody (specjalności) w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. W końcowym efekcie struktura klasyfikacji obejmuje 10 grup wielkich, 43 grupy duże, 133 grupy średnie i 445 grupy elementarne, przy czym grupy elementarne obejmują 2443 zawodów i specjalności. 11 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM I PUP Słub i c e NADWYŻKOWYCH Wg raportu: Zawody deficytowe i nadwyżkowe. Województwo lubuskie. Informacja sygnalna. I półrocze 2015r. wyróżniono grupy zawodów, które zostały ujęte w tabeli nr 3. Tabela nr 3. Zawody deficytowe i nadwyżkowe. Województwo lubuskie. Informacja sygnalna. I półrocze 2015r. Sekcja Zaklasyfikowanie Grupa elementarna Pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej niesklasyfikowani Rzeczoznawcy (z wyłączeniem majątkowych) Kierownicy w instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych Ankieterzy DEFICYT zawód deficytowy Agenci sprzedaży bezpośredniej Doradcy finansowi i inwestycyjni Przedstawiciele handlowi Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych Lektorzy języków obcych RÓWNOWAGA zawód zrównoważony Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji Pracownicy do spraw transportu Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Monterzy sprzętu elektrycznego Operatorzy aparatury medycznej Jubilerzy, złotnicy i pokrewni Uliczni sprzedawcy żywności Robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt zawód nadwyżkowy Gońcy, bagażowi i pokrewni Optycy okularowi Sekretarki (ogólne) NADWYŻKA Fotografowie Opiekunowie dziecięcy Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste Planiści produkcyjni Operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) Właściciele sklepów zawód maksymalnie nadwyżkowy Wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni Hodowcy ryb Funkcjonariusze celni i ochrony granic Kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy 12 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Takielarze i monterzy konstrukcji linowych Operatorzy maszyn do wyprawiania futer i skór Funkcjonariusze służb specjalnych Źródło: strona internetowa: http://mz.praca.gov.pl Analizując ranking można stwierdzić, że w najdogodniejszej sytuacji na lubuskim rynku pracy w I połowie 2015r. znalazły się osoby reprezentujące grupy zawodów należące do zawodów deficytowych, niesklasyfikowani, tj.: pośrednicy rzeczoznawcy w instytucjach finansowych i (z usług wyłączeniem ubezpieczeniowych, biznesowych gdzie majątkowych), ankieterzy, indziej kierownicy agenci sprzedaży bezpośredniej, doradcy finansowi i inwestycyjni, przedstawiciele handlowi, specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych, lektorzy języków obcych. Dla osób posiadających kwalifikacje i uprawnienia do wykonywania pracy w ww. elementarnych grupach zawodów w Województwie Lubuskim jest wiele ofert pracy. Należy zaznaczyć, iż trudno jest wyciągać wnioski i w pełni mówić o zawodach deficytowych na podstawie danych ujętych w informacji sygnalnej, gdyż nie wszyscy pracodawcy poszukują, bowiem swoich przyszłych pracowników za pośrednictwem urzędu pracy. Część ogranicza się do prywatnej sieci kontaktów, bądź zamieszczania ofert w lokalnej prasie. Jednakże ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych prowadzony jest m. in. w celu przedstawienia lokalnego rynku pracy. Okazać się może także pomocny w planowaniu działań mających na celu poprawę niekorzystnej sytuacji bezrobotnych, jak również przyczynia się do lepszego dopasowania popytu na pracę i podaży pracy, wobec czego jest cennym źródłem informacji. 13 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG BAROMETRU ZAWODÓW Wśród zawodów deficytowych, czyli takich, w których w najbliższym roku nie powinno być trudności ze znalezieniem pracy, gdyż zapotrzebowanie pracodawców będzie w ich przypadku duże, a podaż pracowników chętnych do podjęcia zatrudnienia i mających odpowiednie kwalifikacje – niewielka, wyróżniono nw. zawody: asystenci i technicy dentystyczni; doradcy finansowi i inwestycyjni; farmaceuci; fizjoterapeuci i masażyści; floryści; fryzjerzy; gospodarze obiektów, portierzy, woźni i dozorcy; kelnerzy i barmani; kierowcy ciągnika siodłowego; kierowcy samochodu ciężarowego; kierownicy sprzedaży; kosmetyczki; krawcy i pracownicy produkcji odzieży; kucharze; lekarze; magazynierzy; murarze; nauczyciele języków obcych, lektorzy; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej; pielęgniarki; pomoce kuchenne; pracownicy sprzedaży internetowej; pracownicy telefonicznej i elektronicznej obsługi klienta, ankieterzy, teleankieterzy; przedstawiciele handlowi; recepcjoniści i rejestratorzy; robotnicy budowlani; robotnicy obróbki drewna i stolarze; spawacze metodą MIG/MAG; spawacze metodą TIG; spawacze ręczni gazowi; specjaliści ds. marketingu i sprzedaży; spedytorzy i logistycy; sprzedawcy i kasjerzy; tapicerzy; technicy elektrycy; technolodzy robót wykończeniowych w budownictwie; tynkarze. Do grupy zawodów w równowadze, czyli takich, w których liczba ofert pracy będzie zbliżona do liczby osób zdolnych i chętnych do podjęcia zatrudnienia w danym zawodzie (podaż i popyt zrównoważą się), znalazły się nw. zawody: administratorzy systemów komputerowych; agenci ubezpieczeniowi; animatorzy kultury; architekci i urbaniści; archiwiści i muzealnicy; betoniarze i zbrojarze; bibliotekoznawcy, bibliotekarze i specjaliści informacji naukowej; biolodzy, biotechnolodzy, biochemicy; blacharze samochodowi; brukarze; ceramicy i rzemieślnicy obróbki szkła; cieśle i stolarze budowlani; cukiernicy; dekarze i blacharze budowlani; dentyści; diagności samochodowi; elektromechanicy i elektromonterzy; fakturzyści; filolodzy i tłumacze; fotografowie; geodeci i kartografowie; górnicy i operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych; graficy komputerowi; hydraulicy; inspektorzy nadzoru budowlanego; instruktorzy nauki jazdy; instruktorzy rekreacji i sportu; inżynierowie budownictwa; inżynierowie chemicy i chemicy; inżynierowie inżynierii środowiska; kadra kierownicza, menedżerowie; kamieniarze; kierowcy autobusów; kierowcy samochodów dostawczych; kierowcy samochodów osobowych; kierownic budowy, koordynatorzy projektów unijnych; lakiernicy samochodowi; lakiernicy wyrobów drzewnych i metalowych; listonosze i kurierzy; malarze budowlani; masarze i przetwórcy ryb; monterzy elektronicy, monterzy 14 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e instalacji budowlanych; monterzy konstrukcji metalowych; monterzy maszyn i urządzeń; monterzy okien i szklarze; nauczyciele praktycznej nauki zawodu; nauczyciele przedmiotów zawodowych; nauczyciele przedszkoli; nauczyciele szkół specjalnych; ogrodnicy; operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych; operatorzy obrabiarek skrawających; opiekunki dziecięce; palacze kotłów CO; piekarze; plastycy i dekoratorzy wnętrz; położne; posadzkarze; pracownicy administracyjni i biurowi; pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej; pracownicy ds. budownictwa drogowego; pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości; pracownicy fizyczni; pracownicy myjni; pracownicy poczty; pracownicy pralni i prasowalni; pracownicy produkcyjni; pracownicy przetwórstwa spożywczego; pracownicy służb mundurowych i ochrony; pracownicy socjalni; prawnicy; programiści i administratorzy stron internetowych; projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży; ratownicy medyczni; robotnicy leśni; robotnicy poligraficzni; samodzielni księgowi; sekretarki; spawacze ręczni łukiem elektrycznym; specjaliści administracji publicznej; specjaliści automatyki i robotyki; specjaliści ds. bezpieczeństwa i jakości; specjaliści ds. finansowych; specjaliści ds. organizacji produkcji; specjaliści ds. public relations i reklamy; specjaliści ds. rynku nieruchomości; specjaliści ds. zamówień publicznych; specjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji; specjaliści ochrony środowiska; sprzątaczki i pokojowe; sprzedawcy na targowiskach i bazarach; szefowie kuchni; technicy budownictwa; terapeuci zajęciowi; weterynarze; wychowawcy w placówkach oświatowych i opiekuńczych; zaopatrzeniowcy i dostawcy. Natomiast do zawodów nadwyżkowych, czyli takich w których znalezienie pracy może być trudniejsze ze względu na małe zapotrzebowanie oraz wielu kandydatów chętnych do podjęcia pracy i spełniających wymagania pracodawców, pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy w Słubicach zaliczyli nw. zawody: architekci krajobrazu; dziennikarze i redaktorzy; ekonomiści; mechanicy maszyn i urządzeń; mechanicy pojazdów samochodowych; nauczyciele nauczania początkowego; nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących; operatorzy wózków jezdniowych; pedagodzy; politolodzy, historycy i filozofowie; pracownicy obsługi ruchu szynowego; psycholodzy i psychoterapeuci; rolnicy i hodowcy; socjolodzy i specjaliści ds. badań społeczno-ekonomicznych; specjaliści elektroniki i telekomunikacji; specjaliści rolnictwa i leśnictwa; specjaliści technologii żywności i żywienia; ślusarze; technicy informatycy; technicy mechanicy. 15 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e ZGŁOSZENIA PRACODAWCÓW Pracodawcy w roku 2015, jak wynika z wskazań doradców klienta instytucjonalnego zatrudnionych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Słubicach, informowali, że największym ich zainteresowaniem sieszyłby się szkolenia na: kasjera walutowego, spedytora ze znajomością języka obcego (niemiecki, angielski, francuski), fryzjera, kucharza lub pomocy kuchennej, sprzedawcę z obsługą kasy fiskalnej. Powodem zainteresowania pracodawców tymi szkoleniami jest fakt, że poszukują chętnych do pracy na ww. stanowiskach, natomiast wśród zarejestrowanych bezrobotnych nie ma osób posiadających kwalifikacje niezbędne do pracy na nich. ZGŁOSZENIA ORGANIZACJI ZWIĄZKOWYCH Zaproszono organizacje pracodawców i organizacje związkowe z gminy Słubice do współpracy w zakresie sporządzenia wykazu potrzeb szkoleniowych oraz listy zawodów i specjalności, na które istnieje zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy. Do pracodawców z Powiatu Słubickiego zwrócono się z prośbą o udzielenie pisemnej informacji na temat rodzaju zawodów, specjalności i kwalifikacji zawodowych, na które aktualnie istnieje zapotrzebowanie w ich firmie. Niestety nie otrzymano żadnej informacji od w/w podmiotów. WYNIK ANALIZY EFEKTYWNOŚCI I SKUTECZNOŚCI ORGANIZOWANYCH SZKOLEŃ W 2015r. realizowano jedno szkolenie grupowe, tj. kurs na kwalifikację wstępną przyspieszoną, które rozpoczęto w 2014r. Jednakże koszty związane z organizacją tego szkolenia (w tym również wypłata stypendiów szkoleniowych dla uczestników) zostały poniesione w 2015r. Wobec czego szkolenie to zostało również poddane analizie w niniejszym opracowaniu. Plan Szkoleń na rok 2015 zakładał możliwość realizacji szkoleń grupowych w ramach trójstronnych umów szkoleniowych, których postanowienia stanowią gwarancję zatrudnienia skierowanych osób uprawnionych przez okres co najmniej 6 miesięcy po zakończonym wsparciu, jednakże żaden pracodawca nie zwrócił się z wnioskiem o organizację takiego szkolenia. Ponadto zrealizowano 4 szkolenia indywidualne. Wśród kierunków szkoleń organizowanych w formie szkoleń indywidualnych wyróżnić można: kurs na kwalifikację wstępną przyspieszoną prowadzoną w formie kursu kwalifikacyjnego dla kierowców wykonujących transport drogowy; kurs czeladnik fryzjerstwa; kurs początkowy 16 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e podstawowy ADR (przewóz materiałów niebezpiecznych) wraz z kursem specjalistycznym na cysterny oraz szkolenie z zakresu: makijaż permanentny standard + microblading eyebrows premium (specjalista lingerista). WSKAŹNIKI SKUTECZNOŚCI I EFEKTYWNOŚCI SZKOLEŃ Zagadnienie to zostało szczegółowo opisane w odrębnym opracowaniu, a mianowicie Analizie skuteczności i efektywności szkoleń organizowanych w 2015 roku przez Powiatowy Urząd Pracy w Słubicach. LICZBA I ODSETEK OSÓB, KTÓRE UKOŃCZYŁY SZKOLENIA Z WYNIKIEM POZYTYWNYM, W STOSUNKU DO ROZPOCZYNAJĄCYCH SZKOLENIA. Szkolenia organizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Słubicach w 2015r. ukończyło 7 osób, tj. wszyscy spośród rozpoczynających szkolenie (3 uczestników szkolenia grupowego oraz 4 uczestników szkoleń indywidualnych), co stanowi 100% osób rozpoczynających szkolenie. Można zatem wywnioskować, iż każdy z uczestników szkoleń stawał się jego absolwentem z wynikiem pozytywnym, co pozwala wysunąć hipotezę, iż kandydaci na szkolenia w 2015r. wykazali się dużą motywacją do ukończenia szkolenia. Liczba i odsetek osób przeszkolonych w poszczególnych kategoriach wyróżnionych według: kryterium statusu w rozumieniu ustawy, płci, wieku, poziomu wykształcenia, miejsca zamieszkania i przynależności do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy została przedstawiona poniżej: LICZBA I ODSETEK OSÓB PRZESZKOLONYCH WG STATUSU W ROZUMIENIU USTAWY Wszyscy uczestnicy szkoleń w momencie kierowania ich na szkolenie posiadali status osoby bezrobotnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 149 z późn. zm.), zwaną dalej „ustawą”. LICZBA I ODSETEK OSÓB PRZESZKOLONYCH WG PŁCI Spośród wszystkich osób rozpoczynających szkolenie 5 z nich, tj. 71,4% osób stanowili mężczyźni, 2 osoby, czyli 28,6% stanowiły kobiety. Uczestnikami szkoleń w większej części byli zatem przedstawiciele płci męskiej. 17 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e LICZBA I ODSETEK OSÓB PRZESZKOLONYCH WG WIEKU Poddając analizie strukturę wieku uczestników szkoleń można stwierdzić, iż najliczniejszą grupę (4-osobową), liczącą 57,1% ogółu wszystkich uczestników szkoleń stanowiły osoby w przedziale wiekowym 31 – 49 lat. Kolejną grupę stanowiło 3 uczestników znajdujących się w przedziale wiekowym do 30 roku życia mieszcząc się w 42,9% ogółu uczestników szkoleń. W 2015 roku w szkoleniach organizowanych przez tutejszy urząd nie uczestniczyła żadna osoba powyżej 50 roku życia. LICZBA I ODSETEK OSÓB PRZESZKOLONYCH WG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA. Najwięcej przeszkolonych osób stanowili uczestnicy z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (3 osoby) stanowiący 43% wszystkich uczestników szkoleń. Kolejną najliczniejszą grupą były osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (2 osoby) - 29% ogółu osób przeszkolonych. Kolejnymi co do wielkości są grupy osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej oraz z wykształceniem zasadniczym zawodowym, liczące odpowiednio po jednym uczestniku szkoleń. W 2015 roku w szkoleniach organizowanych przez tutejszy urząd nie uczestniczyła żadna osoba posiadająca wykształcenie wyższe. LICZBA I ODSETEK OSÓB PRZESZKOLONYCH WG MIEJSCA ZAMIESZKANIA. Biorąc pod uwagę zróżnicowanie uczestników szkoleń pod kątem ich miejsca zamieszkania należy zauważyć, iż największą grupę stanowili mieszkańcy miast – grupa ta liczyła 5 osób i stanowiła 71,4% przeszkolonych. Pozostała część uczestników szkoleń stanowiła grupa 2-osobowa (28,6% ogółu). LICZBA I ODSETEK OSÓB PRZESZKOLONYCH WG PRZYNALEŻNOŚCI DO GRUPY OSÓB BĘDĄCYCH W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY 2. Spośród wszystkich 7 osób rozpoczynających szkolenie 4 z nich znajdowało się w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Koncentrując się na art. 49 ustawy mówiącym o osobach będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy można zaobserwować, iż w najliczniejszej grupie znaleźli się bezrobotni do 30 roku życia, liczącej 3 osoby, co stanowi 43% ogółu absolwentów szkoleń. Kolejną co do wielkości grupą 2Podziału uczestników szkoleń wg ich przynależności do zbioru danej cechy dokonano na podstawie przynależności konkretnego uczestnika szkolenia do zbioru pojedynczej cechy. Uczestnik szkolenia może przynależeć do zbioru więcej niż jednej cechy, toteż suma uczestników przynależnych do poszczególnych zbiorów cech może różnić się od faktycznej liczby uczestników szkolenia. Przynależność do zbioru danej cechy jest zaliczana do kategorii rozłącznej, w związku z czym nie należy sumować tych wielkości. 18 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e przeszkolonych był zbiór osób długotrwale bezrobotnych licząc 2 osoby, co stanowi 29% ogółu wszystkich uczestników szkoleń. LICZBA I ODSETEK OSÓB ZATRUDNIONYCH W ORAZ W OKRESIE 3 MIESIĘCY PO JEGO UKOŃCZENIU TRAKCIE SZKOLENIA Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej liczony jest wg zapisu § 84 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji oraz trybu i sposobów prowadzenia usług rynku pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 667), jako stosunek osób zatrudnionych w trakcie szkolenia oraz w okresie 3 miesięcy po jego ukończeniu do liczby osób, które z wynikiem pozytywnym ukończyły szkolenie. Z grupy 7 osób, które z wynikiem pozytywnym ukończyły szkolenia trwające w 2015 r., w trakcie szkolenia lub w okresie 3 miesięcy po jego ukończeniu, zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą podjęły 2 osoby, zatem wskaźnik efektywności zatrudnieniowej wyniósł 29%. Dokonując całorocznego posumowania, należy wskazać, że pięciu uczestników szkoleń powróciło do aktywności zawodowej. Jednakże w przypadku trzech z nich trwało to dłużej niż 3 miesiące po zakończeniu szkolenia (z czego jeden z uczestników podjął zatrudnienie za granicą). KOSZT PONOWNEGO ZATRUDNIENIA OSÓB PRZESZKOLONYCH, LICZONY JAKO STOSUNEK PONIESIONYCH KOSZTÓW SZKOLEŃ DO LICZBY OSÓB ZATRUDNIONYCH W OKRESIE 3 MIESIĘCY PO UKOŃCZENIU SZKOLEŃ. Zgodnie z art. 2, ust. 1, pkt 12 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2015r., poz. 149 z późn. zm.) kosztem szkolenia jest: a) uprzednio uzgodnioną należność przysługującą instytucji szkoleniowej, b) koszt ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków w przypadku osób nieposiadających prawa do stypendium oraz osób posiadających prawo do stypendium, o którym mowa w art. 41 ust. 3b ww. ustawy, 19 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e c) koszty przejazdu, a w przypadku gdy szkolenie odbywa się w miejscowości innej niż miejsce zamieszkania, także koszty zakwaterowania i wyżywienia, d) koszty badań lekarskich i psychologicznych wymaganych w przepisach odrębnych, e) koszty egzaminów umożliwiających uzyskanie świadectw, dyplomów, zaświadczeń, określonych uprawnień zawodowych lub tytułów zawodowych oraz koszty uzyskania licencji niezbędnych do wykonywania danego zawodu. W roku 2015 na organizację szkoleń w Powiatowym Urzędzie Pracy w Słubicach poniesiono łącznie koszty w wysokości 37.176,47 zł (wraz z kosztami stypendiów szkoleniowych oraz ubezpieczeń społecznych), natomiast bez stypendiów szkoleniowych i ubezpieczeń społecznych wydatkowano kwotę 28.826,52 zł. Biorąc pod uwagę powyższe dane można obliczyć, że: całkowity koszt szkoleń (CK): 37.176,47 zł; koszt szkoleń bez kosztów stypendiów szkoleniowych i ubezpieczeń społecznych (K): 28.826,52 zł; liczba osób zatrudnionych (LZ): 2; Koszt ponownego zatrudnienia uwzględniający stypendia szkoleniowe i ubezpieczenia zdrowotne: CK 37.176,47 zł = = 18.588,24 zł LZ 2 Koszt ponownego zatrudnienia nieuwzględniający stypendiów i ubezpieczeń społecznych: K 28.826,52 zł = = 14.413,26 zł LZ 2 szkoleniowych 20 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e PRZECIĘTNY KOSZT SZKOLENIA I PRZECIĘTNY KOSZT OSOBOGODZINY SZKOLENIA. - suma kosztów zakończonych i ubezpieczenia zdrowotne:(CK): szkoleń uwzględniająca stypendia szkoleniowe 37.176,47 zł - suma kosztów zakończonych szkoleń nieuwzględniająca stypendia szkoleniowe i ubezpieczenia zdrowotne:(K): 28.826,52 zł - liczba bezrobotnych rozpoczynających szkolenie (LR): 7 Przeciętny koszt szkolenia uwzględniający stypendia szkoleniowe i ubezpieczenia zdrowotne: CK 37.176,47 zł = = 5.310,92 zł LR 7 Przeciętny koszt szkolenia nieuwzględniający stypendiów szkoleniowych i ubezpieczeń społecznych: K 28.826,52 zł = = 4.118,07 zł LR 7 2. Koszt osobogodziny wyliczany na podstawie następujących mierników: - suma kosztów zakończonych i ubezpieczenia zdrowotne:(CK): szkoleń uwzględniająca stypendia szkoleniowe 37.176,47 zł - suma kosztów zakończonych szkoleń nieuwzględniająca stypendia szkoleniowe i ubezpieczenia zdrowotne:(K): 28.826,52 zł - suma godzin zorganizowanych szkoleń (GS): 847 godz. - liczba bezrobotnych rozpoczynających szkolenie (LR): 7 Koszt osobogodziny uwzględniający stypendia szkoleniowe i ubezpieczenia zdrowotne: CK 37.176,47 zł ÷ LR = ÷ 7 = 6,27 zł GS 847 Koszt osobogodziny społecznych: nieuwzględniający stypendiów szkoleniowych i ubezpieczeń K 28.826,52 zł ÷ LR = ÷ 7 = 4,86 zł GS 847 21 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e WNIOSKI Zgodnie z art. 40 ust. 2a pkt. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) oraz § 66 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych warunków realizacji oraz trybu i sposobów prowadzenia usług rynku pracy z dnia 14 maja 2014 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 667) Powiatowy Urząd Pracy w oparciu o wskazane w w/w aktach prawnych informacje i analizy dokonał opracowania listy zawodów i specjalności z uwzględnieniem kwalifikacji i umiejętności, na które istnieje zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy. Poniższa lista przedstawia zawody, na które istnieje zapotrzebowanie na rynku pracy w powiecie słubickim. Tabela nr 4. Zestawienie zawodów i specjalności, na które istnieje zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy w powiecie słubickim Nazwa zawodu Kod zawodu Kierowca samochodu ciężarowego 833203 Sprzedawca 522301 Recepcjonista 422602 Magazynier 432103 Kucharz 512001 Pomoc kuchenna 941201 Kelner 513101 Barman 513202 Sekretarka 412001 Robotnik gospodarczy 515303 Spedytor 333105 Kasjer handlowy 523002 Opiekun osoby starszej 341202 Przedstawiciel handlowy (specjaliści ds. sprzedaży) 332203 Specjalista ds. logistyki (logistyk) 242108 Tapicer 753402 Źródło: opracowanie własne PUP Słubice 22 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Powyższe informacje są istotnymi danymi niezbędnymi do opracowania kierunku działań mających na celu walkę z bezrobociem w powiecie słubickim poprzez trafne sporządzenie planu szkoleń oraz wyznaczenia dalszej drogi aktywizacji zawodowej dla osób pozostających bez zatrudnienia. Jednakże mimo faktu, iż w powiecie słubickim istnieje zapotrzebowanie na zawód sekretarki to należy on do grupy zawodów nadwyżkowych. Oznacza to, że w ewidencji tutejszego urzędu figuruje dostateczna ilość osób posiadających kwalifikacje i umiejętności, które mogą sprostać potrzebom kadrowym zainteresowanych pracodawców, zatem nieuzasadnionym wydaje się organizowanie szkoleń w tym zawodzie. Nieuzasadnionym jest również organizowanie szkolenia w recepcjonista. Gdyż Szkolenie recepcjonista z językiem niemieckim organizowane było w 2014r. i miało być odpowiedzią na zapotrzebowanie zgłaszane przez osoby uprawnione, jednakże nie przyniosło zamierzonych efektów zatrudnieniowych. Ponadto należy podkreślić, że pracodawcy zgłaszając oferty w tym zawodzie rzadko wskazują potrzebę posiadania doświadczenia czy kwalifikacji do wykonywania pracy, najczęstszym wymogiem stawianym kandydatom do zatrudnienia jest znajomość języków obcych, a przede wszystkim języka niemieckiego. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku robotnika gospodarczego. Analizując ilość składanych ofert pracy obserwowane jest duże zapotrzebowanie na chętnych do podjęcia pracy w tym zawodzie. Jednakże ze względu na fakt, iż pracodawcy nie wymagają posiadania specyficznych uprawnień szkolenie osób uprawnionych przez tutejszy urząd pracy z tym zakresie jest bezcelowe. Biorąc pod uwagę dane zaprezentowane w niniejszym opracowaniu oraz dokonanych analizach można stwierdzić, że najbardziej zasadnym byłaby organizacja szkoleń w nw. kierunkach szkoleń, które uplasowały się w czołówce zgłaszanych potrzeb szkoleniowych: - kierowca samochodu ciężarowego, - kucharz, - pomoc kuchenna, - kelner, - barman, - magazynier. 23 | S t r o n a LISTA ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI Z UWZGLĘDNIENIEM KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI, NA KTÓRE ISTNIEJE ZAPOTRZEBOWANIE NA LOKALNYM RYNKU PRACY PUP Słub i c e Należy pamiętać, że ważnym jest, aby uwzględniając powyższe dane mieć na względzie dynamicznie rozwijający się rynek pracy oraz zmiany jakie mogą występować w aktualnym zapotrzebowaniu na zawody i specjalności. Do powiatowych urzędów pracy trafia tylko część ze wszystkich dostępnych na rynku pracy ofert zatrudnienia, jak również istnieją zawody, których przedstawiciele rzadko rejestrują się jako osoby bezrobotne, a zatrudnienia poszukują samodzielnie nie korzystając z usług urzędu pracy. Dlatego niezbędnym zatem jest nieprzerwany monitoring lokalnego rynku pracy pod kątem jego wymagań co do kandydatów na pracowników. Ponadto kierując uprawnionych na szkolenia Powiatowy Urząd Pracy w Słubicach nie może ograniczać się do wyłonionych w ramach niniejszej analizy zawodów, gdyż w sytuacji udowodnienia przez wnioskodawcę celowości wskazanego przez niego szkolenia należy się kierować jego dobrem i podejmować działania, których rezultatem będzie jego aktywizacja. Opracowała: M. Baran, 28.01.2016r. 24 | S t r o n a