biuletyninformacyjny

SPZZOZ
IM. STEFANA NIEWIROWICZA
W STASZOWIE
ROK 2010, NUMER 7
BIULETYN
INFORMACYJNY
KWIECIEŃ - SIERPIEŃ
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
ROK 2010, NUMER 7
Str. 2
W NUMERZE:
Poznajmy się
Oddział Chirurgii Ogólnej
str. 3 - 4
Z życia Szpitala
Dzień Dziecka
str. 5
SPZZOZ im. Stefana Niewirowicza
w Staszowie w nakładzie:
500 egzemplarzy
Rozstrzygnięto konkurs na Ordynatorów
str. 5
Adres
Żyj Zdrowo Happening Wojewody Świętokrzyskiego
str. 7
Wydaje:
ul. 11 Listopada 78
28-200 Staszów
Redakcja
Red. Nacz. Agnieszka Noga
Z-ca Red. Nacz. Anna Belusiak
Ewelina Tarłowska
III Piknik Ekologiczny Powiatu Staszowskiego
str. 6
Blok Operacyjny - postępy w budowie...
str. 8
Zapraszamy na badania!!!
str. 9
Zbieramy zakrętki
str. 9
Certyfikat Akredytacyjny
str. 10 - 11
Przegląd Zarządzania
str. 11
Tomografia Komputerowa
str. 12 - 13
Warto Wiedzieć
Zdjęcia Anna Belusiak
Agnieszka Noga
Marek Baczewski
Adres
ul. 11 listopada 78
Budynek administracyjny pokój 103
tel. 015 864 85 75
E mail:
[email protected]
Lecz się bez bólu - Szpital bez bólu
str. 14
Jak zmniejszyć następstwa kontaktu człowieka
z kleszczem
str. 16 - 18
Warto wiedzieć czyli blok informacyjny dla pacjentów
i pracowników. Leczenie w krajach Unii Europejskiej
str. 21
Kącik BHP - Czynniki niebezpieczne, szkodliwe
i uciążliwe w pracy pielęgniarki
str. 22 - 23
Rozmaitości
Oprawa Graficzna
Agnieszka Noga
Abecadło zdrowia B - jak ból głowy
str. 15
Miód w kosmetyce
str. 19 - 20
ROK 2010, NUMER 7
Str. 3
Oddział pełni całodobowo ostry dyżur i wykonuje zabiegi
w stanach zagrożenia życia takie jak:
 trepanacje czaszki,
 operacje z zakresu klatki piersiowej i wszystkie zabiegi z zakresu ostrych schorzeń jamy brzusznej.
Zespół lekarski:
Ordynator - Zygmunt Burdzel spec. chirurgii ogólnej
i chirurgii onkologicznej,
Z - ca - Edward Grabowski spec. chirurgii ogólnej, anestezjolog.
Lekarze:
Krystyna Puto spec. chirurgii ogólnej,
Artur Fijałkowski spec. chirurgii ogólnej,
Oddział Chirurgii Ogólnej zlokalizowany jest na
III piętrze budynku szpitala w sąsiedztwie Bloku Operacyjnego i Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii.
Posiada 38 łóżek i dwa gabinety zabiegowe. Kilka lat
temu oddział przeszedł generalny remont.
W oddziale są sale wielołóżkowe oraz jedna
separatka z kompletnym węzłem sanitarnym. Oddział
posiada salę pooperacyjną wyposażoną w kardiomonitory i pulsoksymetry.
W 2009 roku w oddziale hospitalizowano 2200 pacjentów.
W oddziale wykonuje się ponad 700 zabiegów
rocznie. Od maja 2002 roku wykonuje się zabiegi techniką laparoskopową, a od 2008 roku zabiegi endoskopowe takie jak obliteracje żylaków przełyku, usuwanie
polipów żołądka i jelita grubego.
W oddziale wykonywane są następujące zabiegi:
 operacje żołądka, w tym totalne usuwanie żołądka
z użyciem techniki staplerowej,
 operacje pęcherzyka i dróg żółciowych,
 operacje trzustki,
 operacje jelita grubego,
 operacje przepuklin metodami beznapięciowymi
z użyciem wszczepów siatki,
 operacje sutka.
Techniką laparoskopową wykonywane są cholecystektomie, a od IV kwartału 2010 będą wykonywane appendectomie.
Mirosław Zagwożdżon spec. chirurgii ogólnej,
dr n. med. Maciej Szymański spec. chirurgii ogólnej, patomorfolog.
ROK 2010, NUMER 7
Oddział jak i cały szpital otrzymał Certyfikat ISO 9001
i akredytację, dlatego świadczone usługi realizowane są ściśle
z obowiązującymi procedurami i standardami medycznymi. Zapewnia to pacjentom bezpieczeństwo, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa zabiegów operacyjnych. Personel stara
się stworzyć przyjemną atmosferę, naszą troską jest zdobycie
zaufania pacjentów. Poziom satysfakcji badany jest za pomocą
ankiety, która zawsze jest dostępna na oddziale. Oddział od maja
2010 r. realizuje program „Szpital bez bólu”, którego celem jest
zmniejszenie bólu pooperacyjnego. Przy oddziale Chirurgii Ogólnej funkcjonuje Poradnia Chirurgiczna, Onkologiczna
i Pracownia Endoskopii.
Różnorodność i złożoność zabiegów operacyjnych zarówno pod względem jednostek chorobowych
czy metod operacyjnych
oraz specyfiki przyjmowania
chorych (operacje planowane i „ostrodyżurowe”) wymagają od zespołu pielęgniarek
Oddziału Chirurgicznego
wysokiego stopnia profesjonalizmu. W opiece nad chorym profesjonalizm pielęgniarek chirurgicznych nie opiera się wyłącznie na sprawności
manualnej, szybkości wykonywania określonych czynności, ale
przede wszystkich na wszechstronnym przygotowaniu teoretycznym i praktycznym. Głównym celem działań pielęgniarskich jest
jak najlepsze przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego
i postępowanie pooperacyjne. Ponadto pielęgniarki w całodobowej
opiece udzielają świadczenia zdrowotne przez:
 rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych,
 rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych,
 sprawowanie opieki pielęgnacyjnej,
 realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia
i rehabilitacji,
Str. 4
 s a m o d z i e l n e
udzielanie,
w określonym
zakresie, świadczeń zapobiegawczych, diag n o st y c zn y c h,
leczniczych
i rehabilitacyjnych,
 edukację zdrowotną,
 dokumentowanie wykonywanych czynności.
Zespół Pielęgniarski:
Teresa Rębacz, Alina Gondek, Janina
Wawryk, Zofia Golik, Maria Grabowska, Mirosława Sojka, Edyta Baczewska, Teresa Filipczak, Barbara Motyl,
Bożena Mandecka, Krzysztofa Zabramna, Beata Szymańska, Urszula Podsiadły, Aneta Przybyłek, Izabela Sobieniak – Bąk, Monika Lech, Anna
Krawczykowska.
Pielęgniarki zabiegowe:
Małgorzata Chwazik, Maria Stylska,
Urszula Arendarska.
W Poradni Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej pracuje pielęgniarka zabiegowa Beata Szczotkowska.
W Pracowni Endoskopii pracuje Anna Dzieciuch – pielęgniarka
zabiegowa.
Pracę zespołu pielęgniarskiego nadzoruje i koordynuje pielęgniarka oddziałowa Aleksandra Żmuda.
Sekretarka medyczna Edyta Lucińska.
Personel pomocniczy .
Zygmunt Burdzel
Aleksandra Żmuda
ROK 2010, NUMER 7
Str. 5
2 czerwca bieżącego roku, Dział Organizacyjno
Prawny i Jakości wspólnie z Dyrekcją Zakładu zorganizował dla małych pacjentów naszego szpitala Dzień
Dziecka. Pomoc w realizacji przedsięwzięcia udzieliło
także Starostwo Powiatowe w Staszowie oraz powiatowy koordynator ds. bezpieczeństwa Artur Garbacki,
którzy byli fundatorami upominków.
Punktualnie o godzinie 15, na piątym piętrze, tuż obok
Oddziału Pediatrycznego, zebrała się grupa dzieci
z rodzicami. Cześć artystyczną przygotowali uczniowie
Gimnazjum nr 2 w Staszowie pod kierunkiem Agnieszki
Laskowskiej. Wśród widzów byli także Starosta Romuald
Garczewski, Artur Garbacki, Dyrektor szpitala Tomasz
Zych, a także personel lekarski i pielęgniarski Oddziału
Dziecięcego.
Po występach uczniów starosta staszowski złożył dzieciom serdeczne życzenia i wręczył upominki.
Wszyscy mali pacjenci przebywający w tym dniu w szpitalu, otrzymali paczki z prezentami.
Również Oddział Pediatryczny szpitala wzbogacił się
w tym dniu o wiele prezentów m.in. telewizor, mikrofalówkę, maty edukacyjne, komplet ręczników i pościeli,
a także praktyczne torby do przewijania niemowląt.
Sponsorami prezentów byli: Nivea Polska S.A., Benckiser Poland S.A., Kimberly–Clark, Henkel Polska.
Spotkanie zostało uwieńczone wspólnym zdjęciem.
Anna Belusiak
Konkursy na Ordynatorów Oddziałów: Anestezjologii i Intensywnej
Terapii, Ginekologiczno – Położniczego,
Chirurgii Ogólnej oraz Neonatologicznego ogłoszono Zarządzeniami Dyrektora
w oparciu o Rozporządzenie MZiOS
sprawie szczegółowych zasad przeprowadzania konkursu na niektóre stanowiska kierownicze w publicznych zakładach
opieki, składu komisji konkursowej oraz
ramowego regulaminu przeprowadzania
konkursu, pod koniec zeszłego roku.
Komisja konkursowa Świętokrzyskiej Izby
Lekarskiej w Kielcach ogłosiła wyniki
konkursów w dwóch turach 19.04.2010
oraz 28.04.2010r.
Nastąpiła zmiana na stanowisku
Ordynatora Oddziału Anestezjologii
i Intensywnej Terapii, nowym ordynatorem został lek. Robert Matraszek, na
pozostałych oddziałach wybrani zostali
po raz kolejny:
 lek. Tadeusz Lech – O. Ginekologiczno Położniczy.
 lek. Zygmunt Burdzel – O. Chirurgii
Ogólnej.
Konkurs na Ordynatora Oddziału Neonatologicznego nie odbył się.
W dniu 31.05.2010 roku odbyło
się uroczyste wręczenie nominacji przez
Dyrektora w SPZZOZ w Staszowie.
Agnieszka Noga
ROK 2010, NUMER 7
Str. 6
III Piknik Ekologiczny Powiatu Staszowskiego
SKA S.A., KiZChS Siarkopol S.A., Środowisko i Innowacje
odbył się 13 czerwca 2010 roku na stadionie staszow-
Sp. z o.o., Bohuslav Mrózek / MROZEK a.s. z Republiki Czeskiej,
skiej ,,Pogoni”. Impreza promuje idee proekologiczne i różnorodne
EKOPOL-Ż Sp. z o.o., ELPOLOGISTYKA Sp. z o.o., Elpoeko
działania na rzecz ochrony środowiska. Organizatorami imprezy
Sp. z o.o. Grupa Franspol, Ekologiczny Związek Gmin Dorzecza
jak co roku było Starostwo Powiatowe w Staszowie i fir-
Koprzywianki, PGK Sp. z o.o. Połaniec.
ma ,,EKOPOL– Ż” Sp. z o.o.. Do grona tegorocznych współorgani-
Uczestnicy Pikniku mieli okazję skorzystać z darmowych
zatorów dołączyło Stowarzyszenie ,,Bezpieczny Powiat Staszow-
badań: poziomu glukozy, ciśnienia tętniczego krwi a także spiro-
ski”, Komenda Powiatowa Policji i PSP w Staszowie, Nadleśnic-
metrii. Wszystkie badania, naukę pierwszej pomocy świadczyli
two Staszów, Staszowski Ośrodek Kultury, Centrum Kultury
pracownicy naszego szpitala – ratownicy Pogotowia ratunkowego
i Sztuki w Połańcu oraz nasz szpital.
oraz pielęgniarki. Uczestnicy Pikniku otrzymywali gadżety promo-
Piknik za główny cel miał nie tylko edukację ekologiczną
cyjne szpitala, bezpłatne wydania Biuletynu Informacyjnego, ulotki
uczniów, ale także naukę zasad bezpiecznego zachowania na
informacyjne. Kobiety ciężarne mogły uzyskać informacje o bez-
drodze. Imprezę prowadził Witt Chamera z Kielc. Zachęcał dzieci,
płatnych, specjalistycznych badaniach wykonywanych w naszym
młodzież, a także dorosłych do wzięcia udziału w konkursach
szpitalu. Natomiast mieszkanki powiatu staszowskiego, w odpo-
związanych z ochroną środowiska i segregacją odpadów.
wiednim przedziale wiekowym, mogły zapisać się na bezpłatne
Jednym z kluczowych punktów programu imprezy było
badania mammograficzne.
wręczenie nagród z okazji przyznania tytułu ,,Lidera Ekologii Powiatu Staszowskiego”. Otrzymali je: GDF SUEZ ENERGIA POL-
Anna Belusiak
ROK 2010, NUMER 7
10 lipca 2010 roku w Parku im. Adama Bienia w Staszowie odbył się happening
„Żyj zdrowo”. Impreza promuje aktywny i zdrowy styl życia. Kampania organizowana jest
przez Wojewodę Świętokrzyskiego Bożentynę
Pałkę-Korubę. Współorganizatorami akcji byli
redakcja „Echa Dnia”, Świętokrzyskie Centrum
Onkologii, Wojewódzka Stacja SanitarnoEpidemiologiczna w Kielcach oraz Nasz Szpital. W pikniku wzięli udział producenci zdrowej
żywności, wystawcy rękodzieła artystycznego,
Szydłowskie Towarzystwo Strzeleckie, Starostwo Powiatowe w Staszowie, Nadleśnictwo
Staszów.
Artystyczną stronę pikniku swoim
programem wypełnili: Małgorzata Nakonieczna
z Kielc, artyści Staszowskiego Ośrodka Kultury, a także Orkiestra Hut Szkła Gospodarczego
Tadeusza Wrześniaka.
W programie znalazły się pokazy ratownictwa
medycznego przygotowane przez ratowników
szpitala, konkursy z nagrodami oraz pokazy
ćwiczeń Nordic Walking i fitness, prowadzone
przez instruktorów Ośrodka Sportu i Rekreacji
w Staszowie.
Wszyscy chętni mogli zmierzyć poziom glukozy
we krwi i ciśnienia tętniczego oraz przeszkolić
się w nauce pierwszej pomocy. Cennych wskazówek udzielali Ratownicy Medyczni z Pogotowia Ratunkowego.
Kuchnia szpitala przygotowała świetne łazanki,
grochówkę, kilka rodzajów pierogów i bigos.
Podczas wydawania darmowych posiłków
zebrała kwotę 400 zł z przeznaczeniem dla
powodzian.
Dyrektor szpitala dr n. med. Marek Tombarkiewicz zachęcał panie z terenu powiatu staszowskiego do zgłaszania się na bezpłatne
badania profilaktyczne do szpitala: mammograficzne i cytologiczne, oraz kobiety ciężarne na
specjalistyczne badania. Chętne panie mogły
zapisać się już podczas imprezy na Mammo-
Str. 7
grafię i pozostałe badania z Programu Profilaktyki Raka Sutka. Zainteresowani informowani
byli
o pozostałych bezpłatnych badaniach prowadzonych w szpitalu, dostawali gadżety promocyjne, bezpłatne numery Biuletynu Informacyjnego szpitala, ulotki informacyjne.
Po zakończeniu imprezy Wojewoda
Świętokrzyski Bożentyna Pałka-Koruba wraz
ze Starostą Staszowskim Romualdem Garczewskim
i
Dyrektorem
szpitala
dr n. med. Markiem Tombarkiewiczem, odwiedziła budowę bloku operacyjnego przy szpitalu,
a także obejrzała nowoczesny tomograf komputerowy.
Anna Belusiak
ROK 2010, NUMER 7
20 kwietnia 2010 roku uroczyście
wmurowano kamień węgielny wraz z aktem
Str. 8
do użytkowania.
Po zakończeniu ceremonii wmurowa-
erekcyjnym pod budowę nowego bloku ope-
nia kamienia węgielnego w Auli Zespołu
racyjnego szpitala. Na uroczystość zapro-
Szkół im. S. Staszica w Staszowie, miało
szeni zostali przedstawiciele władz lokal-
miejsce uroczyste wręczenie Dyrektorowi
nych, instytucji oraz pracownicy szpitala.
Szpitala dr n. med. Markowi Tombarkiewi-
Każdy z gości miał możliwość złożenia pod-
czowi Certyfikatu Akredytacyjnego, przy-
pisu na akcie erekcyjnym. Dokument sporzą-
znawanego przez Ministra Zdrowia. Cer-
dzono w trzech egzemplarzach. Jeden z nich
tyfikat potwierdza, że Samodzielny Pu-
został wmurowany w ścianę nowopowstałe-
bliczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowot-
go budynku, drugi przekazano na ręce Staro-
nej w Staszowie zgodnie z Ustawą
sty natomiast ostatni zawieszono w gabine-
o akredytacji w ochronie zdrowia z dnia
cie Dyrektora Szpitala. Budowę poświęcili
06.08.2009 (Dz.U.2009.52.418) spełnia stan-
ks. prałat Henryk Kozakiewicz oraz ks. kan.
dardy akredytacyjne dla lecznictwa szpitalnego
Edward Zieliński.
Ministerstwa Zdrowia, opracowane przez Cen-
Budowa bloku operacyjnego dofinansowana jest z funduszy Regionalnego
Programu
Operacyjnego
trum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia i zatwierdzone przez Radę Akredytacyjną
Województwa
Świętokrzyskiego na lata 2007 – 2013, budżetu powiatu staszowskiego i budżetu
SPZZOZ w Staszowie. Koszt całkowity inwestycji wynosi 13 334 000 zł. Kwota dofinansowania z EFRR: 8 000 400zł., wkład
Powiatu Staszowskiego: 5 333 600 zł.
Prace budowlane postępują według
planu, z każdym tygodniem widać znaczne
efekty. Zakończenie budowy zaplanowano
na koniec marca przyszłego roku. Zrealizowano i odebrano stosownymi protokołami
prace obejmujące I etap budowy min. konstrukcje betonowe i żelbetonowe, stolarkę
zewnętrzną, przyłącza zewnętrzne mediów.
Obecnie, przed firmą CONDITE Sp. z o.o.
z Kielc, realizującą zadanie, pozostało wykonanie II i III etapu obejmującego min. montaż instalacji wewnętrznych oraz roboty wykończeniowe umożliwiające oddanie bloku
Anna Belusiak
Agnieszka Noga
foto archiwum Starostwa Powiatowego
ROK 2010, NUMER 7
W związku z realizacją „Programu
badań profilaktycznych dla dziecka i matki
w powiecie staszowskim” mieszkanki powiatu staszowskiego mogą skorzystać z bezpłatnych badaniach wykonywanych w naszym szpitalu.
Kobiety ciężarne w wieku od 15 do 45 roku
życia zapraszamy do dwóch programów:
 Profilaktyki wad wrodzonych płodu wykonywane będą badania:
- Badanie hormonalne PRISCA,
CRP, PCT, OB;
- Pobranie wód płodowych, krwi
płodu lub biopsji z kosmówki (w ośrodku
o wyższym stopniu referencyjności).
 Profilaktyki Porodu Przedwczesnego
wykonywane będą badania:
- CRP, PCT;
- badanie w kierunku Toksoplazmozy;
W obu programach Panie będą miały wykonywane także:
- Badanie USG zgodne ze standardami PTG ;
ROZPOCZYNAMY AKCJĘ EKOLOGICZNO
–
CHARYTATYWNĄ
„Pomagamy nie tylko przyrodzie…”.
Akcja polega na zbieraniu plastikowych
zakrętek z butelek po wodzie mineralnej,
napojach, sokach, itp. Zbieramy tylko
i wyłącznie plastikowe zakrętki typu PET.
Zakrętki zbierane są na zakup wózków
inwalidzkich dla niepełnosprawnych dzieci. Na poszczególnych oddziałach szpitala
oraz przy Informacji znajdują się oznakowane pojemniki, do których wrzucamy
zakrętki.
Akcja ma szczytny cel, oprócz
Str. 9
- Wymazy bakteriologiczne z szyjki macicy,
pochwy i posiewy moczu;
- KTG z oceną zapisów.
Do końca lipca 2010 roku zostało przebadanych 110 kobiet w ciąży, w ramach Programu Profilaktyki Porodu Przedwczesnego
i 115 ciężarnych w ramach Profilaktyki Wad
Wrodzonych Płodu.
W szpitalu wykonywane są również bezpłatne badania w kierunku Profilaktyki Raka Szyjki Macicy, skierowane do kobiet w wieku od 20 do 50 lat. W ramach tego
programu mieszkanki powiatu staszowskiego mają wykonywane nieodpłatnie badanie
cytologiczne, posiew moczu oraz badania
laboratoryjne – CRP, PCT, OB, CA 125, CA
15,3, AFP. Dotychczas zostało przebadanych 540 kobiet.
- Wizytę u onkologa i badanie palpacyjne piersi;
- W razie konieczności wykonanie
biopsji cienkoigłowej z badaniem histopatologicznym.
Z badań skorzystało już 180 mieszkanek
powiatu staszowskiego.
Chętne pacjentki nadal zapraszamy na badania. Niezbędne informacje można uzyskać na stronie internetowej szpitala:
www.szpitalstaszow.pl oraz pod numerami
telefonów:
15 864 86 67 – Rejestracja DDO,
15 864 86 50 – Sekretariat Oddziału Ginekologiczno - Położniczego.
Anna Belusiak
Dla kobiet w wielu od 25 do 49 lat
realizujemy także Program Profilaktyki Raka
Sutka. Oferujemy pacjentkom pełny pakiet
badań:
- Badanie mammograficzne;
- USG piersi;
dbania o środowisko naturalne, głównym
celem jest zebranie jak największej ilości
nakrętek, które potem zostaną oddane do
firmy recyklingowej. Ta z kolei wpłaci środki finansowe za skup zakrętek, za które
zakupiony zostanie wózek inwalidzki dla
niepełnosprawnego dziecka.
Głównym organizatorem akcji
jest Uczelniana Rada Samorządu Studentów Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona
Kołłątaja w Krakowie, (www.zakretki.info).
Po dwóch tygodniach trwania
akcji zebraliśmy już ponad 20 kg. Najwięcej zakrętek udało się do tej pory zebrać
w punkcie Informacji szpitala oraz na Oddziale Wewnętrznym, Ginekologiczno Położniczym i Chirurgii Ogólnej.
ZACHĘCAMY DO DALSZEGO
ZBIERANIA ZAKRĘTEK !!!
Redakcja
ROK 2010, NUMER 7
20 kwietnia 2010 roku Dyrektor Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie
Zdrowia Jerzy Hennig w imieniu Podsekretarza Stanu Ministerstwa Zdrowia Marka Habera, uroczyście wręczył na ręce Dyrektora
SPZZOZ w Staszowie Marka Tombarkiewicza oraz Starosty Staszowskiego Romualda
Garczewskiego certyfikat akredytacyjny
(2009/21) przyznany przez Ministra Zdrowia
certyfikat akredytacyjny.
Certyfikat akredytacyjny jest poświadczeniem świadczenia wysokiej jakości
usług zgodnie z określonymi przez Centrum
Monitorowania Jakością w Ochronie Zdrowia
standardami. Na dzień 09.08.2010 – 95
szpitali w Polsce posiada certyfikat akredytacyjny. Szpital pozostaje jednostką akredytowaną przez okres 3 lat, tj. do 31.12.2011
roku, po czym podda się kolejnej ocenie
akredytacyjnej, tym razem zgodnie z nowymi, bardziej rygorystycznymi standardami.
Otrzymanie certyfikatu zostało poprzedzone pozytywną decyzją Rady Akredytacyjnej, zgodnie z ustawą z dnia 6 listopada
2008 r. o akredytacji w ochronie zdrowia.
Decyzja została podjęta na podstawie raportu z wizyty akredytacyjnej przeprowadzonej
w naszym zakładzie 15-17.06.2009 roku.
SPZZOZ uzyskał 82 % spełnienie wszyst-
Str. 10
kich standardów akredytacyjnych – do uzyskania certyfikatu niezbędny był poziom
75%.
Ocenie podlegało 15 obszarów funkcjonowania organizacji: zarządzanie ogólne,
Zarządzanie zasobami ludzkimi, Zarządzanie informacją, Kontrola zakażeń szpitalnych, Prawa pacjenta, Ocena stanu pacjenta, Opieka nad pacjentem, Anestezjologia,
Leki, Odżywianie, Ciągłość opieki, Poprawa
jakości, Zarządzanie środowiskiem opieki,
Izba przyjęć, Laboratorium.
Wizyta akredytacyjna (oceniająca)
została przeprowadzona w ramach projektu
„Wsparcie procesu akredytacji zakładów
opieki zdrowotnej” współfinansowanego
przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Szpital, jako ważna część tego systemu ochrony zdrowia w Polsce, uzyskując
akredytację, informuje o dobrym funkcjonowaniu i realizacji oczekiwań pacjentów. Korzyści z akredytacji nie
ograniczają się tylko
do pacjenta. Akredytacja niesie ze sobą
usprawnienie funkcjonowania szpitala jako
jednostki i całego systemu stacjonarnej opieki zdrowotnej. Do niewątpliwych zalet akredytacji możemy zaliczyć m.in. stymulacje
poprawy jakości opieki nad pacjentem,
zwiększenie zaufania społecznego do szpitala, wspieranie edukacji personelu, podnoszenie kwalifikacji, identyfikację szpitali najlepszych i korzystanie z ich wiedzy i doświadczeń (uczenie się od najlepszych),
popularyzację dobrych wzorów organizacyjnych aktywizację działania zespołowego
oraz wiele innych.
Uzyskując certyfikat akredytacyjny
mamy nadzieję, iż wysoka jakość udzielanych świadczeń przełoży się na wysokość
finansowania naszej organizacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Paweł Wojtasik
Foto Jan Mazanka
ROK 2010, NUMER 7
01 czerwca 2010 roku odbył się coroczny, wymagany normą PN-EN ISO 9001:2009, prowadzony przez Dyrektora SPZZOZ przegląd zarządzania. W spotkaniu
uczestniczyło kierownictwo organizacji. Osoby odpowiedzialne za funkcjonowanie poszczególnych obszarów organizacji omawianych w czasie przeglądu przygotowały materiały celem zapoznania się dla pozostałych
uczestników. Zgodnie z pismem DOPiJ 0331-01/10 w przeglądzie zarządzania mogli
uczestniczyć pracownicy po wcześniejszym
zgłoszeniu do Pełnomocnika ds. SZJ.
Str. 11
(Przewodniczący Zespołu ds. Analizy
Zgonów).
 Omówienie sytuacji finansowej zakładu - Józef Żółciak (Główny Księgowy).
 Ocena Systemu Zarządzania Jakością w DDO – Małgorzata Ślizawska
(Pełnomocnik ds. SZJ w Dziale Diagnostyki
Obrazowej).
 Ocena funkcjonowania systemu
HACCP - przygotowania do certyfikacji Anna Gęca (Kierownik Działu Żywienia).
 Realizacja programów finansowanych z funduszy norweskich – Tadeusz Lech
(Ordynator Oddziału Ginekologiczno Położniczego), Bożena Kwiecień (Kierownik
Działu Diagnostyki Obrazowej).
W czasie spotkania omawiane były następujące kwestie (oraz osoby odpowiedzialne):
 Realizacja programu „Szpital bez
bólu” – Robert Matraszek (Przewodniczący
Zespołu ds. zwalczania ostrego bólu pooperacyjnego).
 Realizacja planu audytów zrealizowanych w roku 2009 – Paweł Wojtasik
(Pełnomocnik ds. Systemu Zarządzania Jakością).
 Ocena Systemu Zarządzania Jakością w DDL – Arleta Wilk Pawletta
(Pełnomocnik ds. SZJ w Dziale Diagnostyki
Laboratoryjnej).
 przedstawienie stanu epidemiologicznego zakładu –– Marzena Lech
(Pielęgniarka Epidemiologiczna).
 Omówienie zrealizowanych remontów w roku 2009 i plany na 2010 rok – Marek
Wieczorek (Kierownik Działu TechnicznoGospodarczego).
 przedstawienie realizacji zadań Komitetu Terapeutycznego – Urszula Ślusarczyk
(Przewodniczący Komitetu Terapeutycznego).
 Przedstawienie realizacji zadań Zespołu ds. Profilaktyki Odleżyn – Małgorzata
Bana (Przewodniczący Zespołu ds. Profilaktyki Odleżyn).
 Przedstawienie realizacji zadań Zespołu ds. Analizy Zgonów – Zygmunt Burdzel
 Omówienie stanu bezpieczeństwa
zakładu, przygotowania do wdrożenia PN-N
18001:2004 – Iwona Rogala (Specjalista ds.
BHP).
 Omówienie wpływu zakładu na środowisko - przygotowania do wdrożenia PNEN ISO 14001:2005 – Ewelina Tarłowska
(Inspektor Ochrony Środowiska).
 Informacje na temat skarg pacjentów
- Tomasz Zych (Pełnomocnik ds. Praw Pacjenta).
 Omówienie polityki kadrowej zakładu
- Barbara Nowak (Kierownik Działu Kadr).
 Przedstawienie wyników okresowej
oceny dostawców -Karolina Nowak
(Kierownik DZPiZ).
 Omówienie informacji zwrotnych od
pacjentów (wyniki ankiet satysfakcji)- Paweł
Wojtasik (Pełnomocnik ds. SZJ).
 Informacji na temat funkcjonowania
procesów - Paweł Wojtasik (Pełnomocnik ds.
SZJ).
 Świętokrzyska Nagroda Jakości Paweł Wojtasik (Pełnomocnik ds. SZJ).
Ogólna ocena systemu zarządzania w SPZZOZ Marek Tombarkiewicz
(Dyrektor).

W czasie przeglądu powstał „Plan
jakości na lata 2010-2011” zawierający cele
do realizacji w ramach powyższych obszarów.
Paweł Wojtasik
ROK 2010, NUMER 7
Str. 12
Już od miesiąca w naszym szpitalu działa pracownia tomografii komputerowej wyposażona w 16 - rzędowy tomograf komputerowy marki Philips Brilliance
CT16-slice.
16-rzędowa konfiguracja systemu pozwala
wykonywanie nieinwazyjnych precyzyjnych
badań ujawniających patologie niemożliwe
do wykrycia w inny sposób. Zainstalowany
system komputerowy potrafi uzyskać przestrzenną, trójwymiarową wizualizację badanych narządów.
Dzięki zastosowaniu nowoczesnego,
16-rzędowego tomografu komputerowego
można precyzyjnie określić stan organizmu
oraz charakter zmian, jakie zachodzą
w jego obrębie.
Odkrycie przez Röentgena
w 1895 roku promieni X pozwoliło zobaczyć to, czego do tej pory zobaczyć nie
można było, a mianowicie wnętrze żywego
organizmu bez konieczności rozcinania
jego powłok skórnych. To była prawdziwa
rewolucja w medycynie. Postęp był ogromny lecz niestety ówczesna aparatura pozostawiała wiele do życzenia zarówno pod
względem bezpieczeństwa jak i walorów
diagnostycznych. Konstruktorzy coraz to
nowych urządzeń zaczęli się prześcigać
w udoskonalaniu swoich aparatów tak, aby
jak najdokładniej można było diagnozować
na podstawie uzyskanego z badania obrazu. Doskonale uwidacznia to, w jakim stopniu postęp w naukach medycznych stał się
zależny od rozwoju technologicznego.
Nowoczesne techniki otrzymywania obrazu dały początek nowym możliwościom diagnostycznym w medycynie. Przewrót jaki dokonał się w technologii obrazowania, w wielkim stopniu przyczynił się do
poprawy dokładności diagnostycznej przy-
nosząc wymierne korzyści pacjentom jak
i lekarzom.
Z chwilą kiedy naukowcy do rentgenodiagnostyki zaprzęgli komputery powstała nowoczesna radiologia cyfrowa,
jakże odbiegającą od tej, którą zapoczątkował Wilhelm Conrad Röentgen. Jego odkrycie stało się nieocenionym narzędziem,
bez którego trudno wyobrazić sobie dzisiejszą medycynę. Znaczenia temu odkryciu
dodaje fakt, iż zostało ono uhonorowane
Nagrodą Nobla.
Wynalazcy tomografu komputerowego, którego zasada działania oparta
jest także na promieniowaniu X, również
otrzymali to zaszczytne wyróżnienie
w świecie nauki, jakim jest Nagroda Nobla,
bowiem wkład jaki wnieśli do współczesnej
medycyny pozwala na precyzyjne jak nigdy
dotąd obrazowanie tkanek w oparciu
o komputerowo wygenerowany obraz ludzkiego ciała.
Chociaż koncepcje budowy tomografu komputerowego powstały w połowie XX wieku, to dopiero komputery obaliły
przeszkody technologiczne, uniemożliwiające uzyskanie poprzecznych obrazów
ciała. Wynika stąd wniosek, że omawiana
metoda diagnostyczna jest stosunkowo
młoda, lecz podlega ona stałym modyfikacjom i ulepszeniom, dlatego to co dzisiaj
wydaje się nam czymś nadzwyczajnym
i genialnym jutro może okazać się czymś
zupełnie normalnym i pospolitym. Nauka
dostarcza ciągle nowych rozwiązań technologicznych, co ma ogromny wpływ na
dynamiczny rozwój nauk medycznych,
w tym diagnostyki obrazowej.
Przy pomocy konwencjonalnej
lampy rentgenowskiej możliwe było uwidacznianie głównie kości i to tylko
w rzucie czołowym lub strzałkowym, tzn.
jedna ekspozycja – jeden obraz. Zastosowanie komputerów o ogromnej mocy
obliczeniowej umożliwiło generowanie
obrazów dwuwymiarowych (2D) oraz
trójwymiarowych (3D). Rekonstrukcje nie
wymagały już powtarzania sekwencji
diagnostycznych w celu uzyskania nowej
akwizycji danych tylko polegały na analizie wcześniej zebranych danych i ponownym przeliczeniu ich w celu uzyskania wybranych przekrojów i warstw.
Komputery stały się wrotami wirtualnej
rzeczywistości, do której sprowadzono
ludzki organizm. Dzięki nim stało się
możliwe odbywanie wycieczek w ludzkim
ciele przy pomocy myszki komputerowej.
Pierwszy sprawny i używany
klinicznie tomograf komputerowy do
badań głowy zainstalowano w 1971 roku
w Atkinson-Morley Hospital w Londynie.
Już dwa lata później w 1973 roku pojawiły się pierwsze aparaty przeznaczone do
ROK 2010, NUMER 7
badań całego ciała. Były to tomografy
pierwszej generacji, to znaczy wykorzystujące pojedynczy detektor poruszany translacyjnie i obrotowo wraz z lampą. Czas
zbierania danych do jednej warstwy przekroju wynosił ok. 4,5 minuty. Tak długi czas
akwizycji danych powodował występowanie
artefaktów związanych z ruchami oddechowymi pacjenta.
Tomografy komputerowe najnowszej generacji nie niosą za sobą już takich
niedogodności. Użycie spiralnych wielorzędowych tomografów komputerowych skraca czas wykonania pełnego badania nawet
do kilku sekund, co pozwala na wykonanie
badania klatki piersiowej czy jamy brzusznej na jednym wdechu nawet u pacjentów z
ograniczona wydolnością krążeniowooddechową.
Tomografia Komputerowa (TK)
należy obecnie do najlepszych metod diagnostycznych we współczesnej medycynie.
Wspólnie z rezonansem magnetycznym
oraz scyntygrafią stanowi potężną broń
w wykrywaniu wielu schorzeń. Tomografia
komputerowa w pewnych sytuacjach przewyższa wartością wymienione wcześniej
badania. Między innymi w przypadku urazów wielonarządowych TK odgrywa decydującą rolę ze względu na dużo krótszy
czas wykonania badania oraz lepsze obrazowanie świeżo wynaczynionej krwi. Pacjenci z podejrzeniem udaru krwotocznego
także powinni być poddawani badaniu TK,
gdyż tomografia komputerowa precyzyjnie
pozwala ustalić miejsce, w którym doszło
do uszkodzenia naczyń krwionośnych
i szybko podjąć decyzję co do dalszego
Str. 13
i właściwego sposobu leczenia. TK doskonale sprawdza się w obrazowaniu kości
a więc biernego aparatu ruch i dlatego
szczególnie jej walory doceniają ortopedzi.
Badania miednicy ze stawami biodrowymi,
stawów kolanowych, skokowych, łokciowych, barkowych czy ręki stanowią poza
badaniami czynnościowymi podstawę funkcjonowania oddziału czy poradni ortopedycznej.
Tomografia komputerowa przydatna jest w diagnostyce bólów kręgosłupa
a szczególnie w urazach przy których dochodzi do złamań kręgów z przesunięciem
odłamów do kanału kręgowego.
Rezonans magnetyczny jest także wykorzystywany do obrazowania wnętrza ludzkiego ciała jednak silne pole magnetyczne u pacjentów, u których wykorzystane są różnego rodzaju metalowe stabilizatory czy endoprotezy w leczeniu aparatu
ruchu, stanowi spore niebezpieczeństwo
osteolizy kości, co w konsekwencji może
prowadzić do obluzowania tych elementów.
Rekonstrukcja objętościowa kości jamy
brzusznej.
Technologie medyczne podlegają
ciągłemu rozwojowi, co wpływa na poprawę
jakości życia każdego człowieka. W przypadku tomografii komputerowej jej ciągły
rozwój polega na skracaniu czasu badania i
ograniczaniu dawki promieniowania pochłoniętego przez pacjenta.
Obecnie tomografia komputerowa
staje się metodą powszechnie dostępną,
a duża ilość tych urządzeń wpływa na
znaczna redukcję czasu oczekiwania
na badanie.
Gustaw Wójcik
Technik elektroradiologii
Rekonstrukcja objętościowa tętnic szyjnych.
Rekonstrukcja objętościowa narządów jamy
brzusznej.
Powyższe obrazy są możliwe do uzyskania na naszym tomografie.
ROK 2010, NUMER 7
Str. 14
Ponad połowa chorych
w polskich szpitalach jest skazana
na niepotrzebne cierpienie po
operacji. A boleć nie musi. Polskie
Towarzystwo Badania Bólu prowadzi projekt przyznawania certyfikatów „Szpital bez bólu” placówkom,
które wdrożą procedury gwarantujące odpowiedni poziom uśmierzania bólu pooperacyjnego.
W Polsce wciąż pokutuje
przekonanie, że ból jest nieodzowną częścią choroby i trzeba go
cierpliwie znosić. Takie przekonanie panuje
zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy.
Tymczasem uśmierzanie bólu pooperacyjnego powinno być standardem. Nie tylko ze
względu na to, że polepsza komfort życia
pacjenta, ale także przynosi konkretne korzyści finansowe budżetowi państwa. W
polskich szpitalach u ponad połowy chorych
bólu pooperacyjnego nie uśmierza się we
właściwy sposób [1] .
Ból pooperacyjny jest nie tylko
źródłem cierpienia dla pacjenta - jest także
przyczyną innych dolegliwości, takich jak
zaburzenia krążenia czy oddychania. Ból
osłabia wentylację płuc, zwiększa pobór
tlenu, nasila rozpad białek, powoduje także
zaburzenia elektrolitowe (utratę potasu oraz
zatrzymanie wody i sodu). Nie bez znaczenia jest stres związany z bólem, który rozregulowuje układ odpornościowy przedłużając
czas rekonwalescencji. Nadmierny ból wywołuje depresję, która sprawia, że cierpienie
jest jeszcze bardziej dotkliwe.
W Polsce średni poziom bólu,
odczuwany podczas pobytu w szpitalu, po
operacji, chorzy oceniają na 5 punktów
(w skali od zera do dziesięciu) [3] . Taki ból
może paraliżować i nie pozwalać logicznie
myśleć. Nieuśmierzony lub źle leczony ból
pooperacyjny i wynikające z niego powikłania lub silne dolegliwości bólowe, są też
najczęstszą przyczyną przedłużającego się
pobytu pacjenta w szpitalu.
skie Towarzystwo Badania Bólu
od lat walczy o to, aby w Polsce
wprowadzić standardy, które
obowiązywałyby we wszystkich
szpitalach. W 2008 roku PTBB
rozpoczęło projekt przyznawania certyfikatów placówkom,
które wdrożą procedury gwarantujące odpowiedni poziom
uśmierzania bólu pooperacyjnego.
Z danych Polskiego Towarzystwa Badania
Bólu (PTBB) wynika, że powikłania spowodowane niewłaściwym uśmierzaniem bólu
wydłużają pobyt chorego w szpitalu średnio
o jeden dzień. PTBB szacuje, że ok. 190 tys.
pacjentów rocznie pozostaje w szpitalu dłużej z powodu komplikacji wywołanych bólem
pooperacyjnym. Dla szpitali oznacza to dodatkowe koszty [4]. Wydatków tych można
by uniknąć, gdyby uśmierzanie bólu prowadzone było w usystematyzowany sposób.
Mimo, iż ból uznawany jest powszechnie za jeden z podstawowych parametrów życiowych, w większości szpitali
w Polsce nie monitoruje się jego natężenia,
podczas gdy obowiązkowo kontroluje się
inne parametry: np. oddech, tętno, ciśnienie
tętnicze i temperaturę ciała. W polskich szpitalach nie ma formalnego obowiązku wprowadzenia specjalnych procedur przeciwbólowych, które funkcjonują w wielu krajach europejskich. We Francji, gdzie wprowadzono
ogólnokrajowy program walki z bólem po
kilkunastu miesiącach odsetek pacjentów
skarżących się na ból pooperacyjny spadł
z 46% do zaledwie 4,2% [5] . W Holandii,
w każdym szpitalu działają zespoły zajmujące się wyłącznie leczeniem bólu, w skład
których wchodzą pielęgniarki oraz anestezjolog.
Ból mierzy się tak samo jak temperaturę, ciśnienie czy tętno - co kilka godzin,
pacjenci sami określają jego natężenie. Pol-
Certyfikat „Szpital bez bólu”
mogą otrzymać szpitale lub
pojedyncze oddziały. Aby go otrzymać cały
personel zajmujący się pacjentem w okresie
okołoooperacyjnym (czyli anestezjolodzy,
lekarze chirurdzy oraz pielęgniarki) musi
ukończyć szkolenie z zakresu uśmierzania
bólu.
W szpitalu obowiązkowo prowadzony jest
monitoring natężenia bólu. Polega to na tym,
że pacjent po operacji powinien, co najmniej
4 razy w ciągu doby, sam ocenić poziom
odczuwalnego bólu. Poza tym chory musi
zostać poinformowany o możliwościach
i metodach uśmierzania bólu jeszcze przed
zabiegiem. Obowiązkowe jest także prowadzenie dokumentacji dotyczącej pomiarów
bólu i zastosowanego postępowania przeciwbólowego oraz zgłaszanie działań niepożądanych zastosowanych leków przeciwbólowych do odpowiednich ośrodków.
Źródło:
[1] Dane Polskiego Towarzystwa Badania Bólu,
2008 r.
[2] Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich,
2008 r.
[3] „Ból pooperacyjny w Polsce”, PTBB, 2009 r.
[4] Dane EFIC, 2009
[5] Breivik H: Management of acute postoperative
pain: Still a long way to go! Pain 2008
www.extrapolska.pl - Extra Kielce
ROK 2010, NUMER 7
Str. 15
Proste sposoby na ból głowy
Ból głowy jest bardzo często
spotykaną dolegliwością. Jest on bezpośrednio związany z podrażnieniem wrażliwych struktur mających bólowe zakończenia nerwowe.
Najczęstszymi przyczynami ogólnymi bólu głowy są: choroby zakaźne
(np. grypa), choroby narządów wewnętrznych (dolegliwości żołądka), choroby krwi, przewlekłe zatrucia lub bodźce
biometeorologiczne. Tępe bóle, pulsujące i rozpoczynające się w okolicy potylicznej mogą być spowodowane wysokim
ciśnieniem rozkurczowym przekraczającym 120 -130 mm Hg. Tego rodzaju
bólowi głowy towarzyszą często zawroty
głowy, uderzenia fali ciepła i zaczerwienienie twarzy. Do przyczyn miejscowych
wywołujących ból głowy mogą należeć
także nowotwory w obrębie czaszki,
ropnie, krwiaki, zmiany pourazowe i pozapalne.
Bóle głowy samoistne powodowane są
zaburzeniami naczynioruchowymi i występują w połączeniu z nadmiernym
napięciem mięśni głowy i karku. Takie
bóle mogą być wyzwalane przez stres,
przemęczenie, palenie papierosów, alkohol czy brak snu.
Leczenie bólów głowy polega przede
wszystkim na wykryciu pierwotnej przyczyny. Zazwyczaj wystarcza przeprowadzenie EEG - badania elektroencefalograficznego, a w przypadku podejrzenia
ucisku, także badania neuroradiologicznego.
Akupensura - uciskanie odpowiednich
punktów na ciele pobudza wydzielanie
naturalnych substancji przeciwbólowych - endorfin. Ta metoda przynosi
ulgę przy każdym rodzaju bólu głowy.
Punkty akupresurowe trzeba uciskać
rytmicznie ok. 20 razy przez dwie minuty.
Najpierw palcem wskazującym uciskaj
punkt położony między brwiami - w miejscu, gdzie nos łączy się z czołem. Potem
kciukiem i palcem wskazującym wymasuj
- na zmianę w obu dłoniach - punkty
między kciukiem i palcem wskazującym.
Przejdź do wgłębienia znajdującego się
na środku karku, tuż pod włosami - naciskaj go palcem wskazującym. Na zakończenie wymasuj w obu stopach punkty
znajdujące się między paluchem i drugim
palcem.
Leki z apteki - kiedy nie masz czasu na
wypróbowanie naturalnych sposobów
walki z bólem, sięgnij po gotowe preparaty. Zażyj je, gdy tylko zaczyna się atak.
Bardzo dobrze radzą sobie z bólem głowy środki zawierające paracetamol (np.
Panadol, Apap) kwas acetylosalicylowy
(np. Aspiryna, Polopiryna), ibuprofen (np.
Ibuprofen, Ibuprom).
Masaż - gładzenie, ugniatanie
lub uciskanie napiętych mięśni
twarzy i karku pomoże zwalczyć
ból wywołany stresem. Osoba
masująca staje za twoją głową i
kładzie ci dłonie na czole tak,
aby kciuki znajdowały się na jego
środku,
a pozostałe palce obejmowały
boki twarzy. Potem powoli przesuwa kciuki w kierunku skroni.
Taki ruch powtarza 20-30 razy,
za każdym razem przesuwając
kciuki nieco wyżej. Następnie
masujący kładzie ci prawą dłoń na karku,
tuż pod włosami, tak aby kciuk znajdował
się po jednej stronie, a reszta palców po
drugiej. Przytrzymując lewą dłonią czoło,
prawą delikatnie ściska mięśnie karku 20-30 razy.
Samoistnym bólom głowy można zapobiegać poprzez prowadzenie higienicznego trybu życia, przebywanie na świeżym powietrzu bądź uprawianiu sportu.
Zalecane jest także stosowanie ćwiczeń
rozluźniających mięśnie karku.
Unikanie stresu, hałasu, silnego światła,
długiego oglądania telewizji, wielogodzinnego czytania czy zbyt długiego prowadzenia samochodu - to również podstawowe wskazania przy występujących
bólach głowy.
Źródło:
www.cai.pl
www.kobieta.pl
ROK 2010, NUMER 7
Z nadejściem lata wzrasta zainteresowanie
potencjalnymi niebezpieczeństwami czyhającymi na
ludzi o tej porze roku. Od kilku lat w mediach coraz
głośniej o chorobach, których przyczyną może być ukąszenie kleszcza. Istnieją dwie różne postawy wobec
zagrożeń spowodowanych przez kleszcze. Są to wyolbrzymianie lub negacja możliwych skutków. Zagrożenie
istnieje. Zwiększa się częstotliwość kontaktów człowieka z tymi roztoczami, gdyż stały się one elementem
pospolitym środowiska nie tylko łąkowo – leśnego, ale
także miejskiego.
Kleszcze atakują szybko i skutecznie. Swoje ofiary wyczuwają już z odległości 20 m. Wkłuwając się
w ciało, wprowadzają wraz ze śliną substancje znieczulające, dzięki temu na swoich ofiarach mogą żerować
niezauważone nawet kilka dni. Kleszcze przenoszą
liczne wirusy, riketsje i inne bakterie, pierwotniaki oraz
robaki wywołujące groźne dla człowieka i zwierząt choroby. Wśród nich najszerzej rozpowszechnione w Europie (w tym także w Polsce) są borelioza i kleszczowe
zapalenie mózgu. Zmiany w aktywności oraz zachowaniu kleszczy sprawiają, że nawet we własnym domu nie
możemy czuć się bezpiecznie. Jednak nie każdy kontakt jest groźny. Nie każdy kleszcz jest zakażony patogenami. Nie każdy człowiek choruje po kontakcie
z patogenami.
Str. 16
Letnie promienie słońca
sprzyjają wędrówkom,
biwakowaniu. Jest to
czas, kiedy najczęściej
i najchętniej obcujemy
z przyrodą – wyjeżdżamy
na urlopy, kolonie, obozy,
na długie weekendy, na
działkę poza miasto. Na
tę porę roku przypada
również czas największej
aktywności kleszczy.
Dlaczego ukąszenia kleszczy są niebezpieczne?
Kleszcze to drobne pajęczaki, żyjące na terenach zielonych i odżywiające się krwią ssaków. Nie są one jadowite , a ilość krwi, jaką są w stanie wyssać, jest niewielka, tak więc nie samo ukąszenie stanowi niebezpieczeństwo, lecz fakt, że insekty te są często nosicielami
groźnych drobnoustrojów. Mniej więcej co 10 kleszcz
jest rezerwuarem wirusa powodującego kleszczowe
zapalenie mózgu i opon mózgowo – rdzeniowych,
a kilkanaście do kilkudziesięciu procent (w zależności
od regionu) przenosi krętki Borrelia burgdorferi, wywołując boreliozę. Wirus może dostać się do organizmu
człowieka, gdy kleszcz przekłuwa naskórek i zaczyna
wysysać krew; prawdopodobieństwo zakażenia borelią
jest tym większe, im dłużej pozostaje przyssany do
skóry. Fakt, że ukąszenie jest niebolesne (gdyż ślina
insekta zawiera substancję o działaniu znieczulającym)
często opóźnia znalezienie kleszcza na skórze, zmniejszając szanse zapobiegnięcia zakażeniu.
Skutkiem kontaktu człowieka z kleszczem bywają:
 odczyn toksyczny na skórze,
 choroby odkleszczowe (borelioza, odkleszczowe
zapalenie mózgu i opon)
Odczyn skórny to niewielkie zaczerwienienie w miejscu
wkłucia, które może przejść w guzek, o ile powstanie
ziarniak. Jest to reakcja zapalna na pozostawiony przez
kleszcza cementowy futeralik ochraniający narząd ssąco – gębowy. Istotna jest średnica tej zmiany – do 5 cm
– oraz jednolita, różowa barwa.
Są minimalnych rozmiarów - dorosłe samiczki
mają długość 3 - 4 mm, a samce ok. 2,5 mm. Gołym
okiem wyglądają na niegroźne „czarne kropeczki”.
Dopiero pod mikroskopem widać zakończony haczykami aparat gębowy, przy pomocy którego zakotwiczają się w ciele ofiary.
ROK 2010, NUMER 7
Str. 17
Odkleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest
zgowych. Jeżeli musimy przez dłuższy czas przebywać na terechorobą wirusową, przebiegającą w dwóch fazach. Pierwsza objanach, gdzie występuje kleszczowe zapalenie mózgu, warto
wia się dolegliwościami podobnymi do tych, które towarzyszą grypie.
pomyśleć o zabezpieczeniu się szczepionką. Szczepienie podPojawiają się one po okresie utajenia trwająstawowe składa się z trzech dawek, z których
cym od kilku do około 30 dni od ukąszenia
pierwszą najlepiej podać jesienią lub zimą; potem
kleszcza. Po ustąpieniu objawów grypopowystarcza jedna dawka przypominająca co trzy
dobnych i kolejnych kilku dniach utajenia
lata. Oczywiście szczepienie trzeba uzgodnić ze
choroba przechodzi w drugą, znacznie groźswoim lekarzem, który musi ocenić, czy nie ma
niejszą fazę, w trakcie której mogą wystąpić
przeciwwskazań do wykonania szczepienia.
m.in. wysoka gorączka, zaburzenia świadoSposoby usunięcia kleszcza
mości, śpiączka, bóle głowy, wymioty. NaNie należy oczekiwać uczucia podrażniestępstwem tego bywają ciężkie powikłania
nia skóry w miejscu wniknięcia kleszcza, ponieneurologiczne. Zdarza się, że odkleszczowe
waż w tym czasie działa substancja znieczulająca
zapalenie mózgu i opon mózgowo - rdzenioze śliny kleszcza. Nie należy smarować skóry
Rumień wędrujący
wych ma łagodny przebieg. Nigdy jednak nie
niczym, ponieważ powoduje to stres kleszcza
wiadomo, jak kontakt z kleszczem zakażoi wydalanie śliny zawierającej patogeny. Osoba przystępująca do
nym wirusem wywołującym chorobę się skończy, dlatego epidemiousunięcia kleszcza powinna zabezpieczyć rękę rękawicą, a warunlodzy zachęcają do szczepień przeciwko niej.
kach polowych torebką plastikową, chroniąca przed zakażeniem.
Niestety, przeciwko boreliozie, innej ciężkiej chorobie roznoszonej
Do usuwania kleszczy należy stosować wąskie szczypczyki, które
przez kleszcze, szczepionki nie ma. Pierwszym charakterystycznym
należy umieścić jak najbliżej skóry. Kleszcza usuwamy delikatnym
objawem boreliozy jest tzw. rumień wędrujący, pojawiający się wokół
ruchem równoległym do osi wkłucia. Jeżeli dojdzie do zmiażdżenia
miejsca ukąszenia. Występuje on zwykle po 1-3 tygodniach. Najodwłoku, skórę należy starannie umyć i zdezynfekować. Jeżeli
pierw - w postaci niewielkiej czerwonej plamki, która z czasem osiączęść kleszcza pozostanie w skórze i jej usunięcie metodami nieinga coraz większe rozmiary. Rumieniowi towarzyszą często pieczewazyjnymi nie jest możliwe, należy ją pozostawić, a miejsce to
nie, świąd, ból a także ogólne zmęczenie, stany podgorączkowe,
zdezynfekować, aby zapobiec dodatkowym zakażeniom bakteryjbóle mięśni, głowy. To pierwsza faza choroby. W drugiej - zmiany
nym. W takiej sytuacji zagrożenie zakażeniem odkleszczowym jest
skórne nasilają się, do nich dołączają ostre zapalenia stawów, ukłajuż minimalne. Wszelkie próby nacinania skóry stwarzają zbędne
du nerwowego, dolegliwości serca. Trzecia faza choroby, określana
ryzyko nadkażenia bakteryjnego. Przy niepowodzeniu należy usujako późna borelioza, może ujawnić się po roku a nawet po kilku
nąć kleszcza grubą igłą, podobnie jak drzazgę, lecz jest to sposób
latach od zakażenia. Jej główne objawy to przewlekłe zapalenie
inwazyjny i często niekompletny. Najlepszym sposobem usunięcia
skóry, stawów, przewlekłe zespoły neurologiczne i psychiatryczne.
kleszcza jest zastosowanie pompki ssącej (Aspivenin – dostępny
Najbardziej narażonymi miejscami na ciele na atak kleszcza są okojest w formie niewielkiego pudełka i może być zabrany na wycieczlice uszu, zgięcia w stawach na ramionach i nogach oraz pachwiny.
kę do lasu) lub przyrządu działającego na zasadzie lasso (Trix –
Listę newralgicznych miejsc uzupełniają stopy i ręce. Należy pamięjest łatwy i prosty w użyciu, co jest szczególnie pomocne w przytać, że szczególnie zagrożone są dzieci. Dlaczego? Otóż maluchy
mają delikatniejszą skórę. Poza tym ich nadpobudliwość prowadzi
Żaden wypoczynek na łonie natury, zwłaszcza
do intensywniejszego pocenia się i wyższej temperatury ciała co
w sąsiedztwie lasu czy podmokłych terenów
przyciąga kleszcze. Dzieci lubią jaskrawe i intensywne kolory. Niez wysoką trawą, nie powinien być całkiem
beztroski. Należy zawsze pamiętać o konieczstety kleszcze też ... Poza tym odczyn po ukąszeniu dłużej utrzymuności zabezpieczenia się przed kontaktem
je się na ciele dzieci, szczególnie tych młodszych.
z kleszczami.
Profilaktyka chorób odkleszczowych
 ubiór szczelnie osłaniający całe ciało w kontakcie z terenem,
 szczegółowe obejrzenie skóry całego ciała po kontakcie
z terenem,
 jak najwcześniejsze usuniecie kleszcza,
 stosować repelenty (np. AUTAN, OFF!),
 profilaktyka przedekspozycyjna poprzez zaszczepienie się szczepionką przeciwko odkleszczowemu zapaleniu mózgu i opon mó-
ROK 2010, NUMER 7
Str. 18
padku ruchliwych dzieci).
Czy z każdym ukąszeniem przez kleszcza trzeba zgłosić się
do lekarza?
Powinna to zrobić osoba nieszczepiona, która została pokąsana przez kleszcze w rejonach o wysokim stopniu zagrożenia
kleszczowym zapaleniem mózgu – w celu ustalenia, czy nie ma
wskazań do podania specjalnej surowicy przeciw kzm; zastrzyk taki,
podany nie później niż 96 godzin od ukąszenia, zapewnia wystarczający poziom przeciwciał przeciw wirusom przez 4 tygodnie.
Na terenach, gdzie takiego zagrożenia nie ma, należy tylko starannie obserwować miejsce ukąszenia i udać się do lekarza, jeżeli
w ciągu 3 do 30 dni ukaże się na skórze czerwona plama lub guzek
(mogą to być wczesne objawy boreliozy, co wymaga zastosowania
odpowiedniego antybiotyku) lub też, jeśli w tym czasie pojawią się
objawy przypominające grypę: gorączka, bóle głowy i mięśni. Należy
również zasięgnąć porady lekarskiej, jeśli po paru miesiącach od
ukąszenia kleszcza występują bóle stawów, osłabienie, stany podgorączkowe – nawet, gdy wcześniej nie było żadnych zmian na
skórze, gdyż borelioza może rozwijać się w sposób utajony.
Kleszczowe zapalenie mózgu występuje endemicznie w większości krajów europejskich, w Federacji Rosyjskiej i prawdopodobnie w Chinach. Jest to najważniejsza choroba wirusowa
przenoszona przez stawonogi w Europie i w niektórych krajach stanowi poważny problem zdrowia publicznego. W obszarach endemicznych nadal dochodzi do powstawania dużych ognisk zakażeń
KZM, liczących niekiedy tysiące osób. Mapa Europy przedstawia
rozmieszczenie obszarów zagrożenia kleszczowym zapaleniem
mózgu. Obszary te zostały zaznaczone na ciemno żółto. Co roku
w Europie wykrywa się nowe tereny endemiczne (zaznaczone kolorem jaśniejszym).
W latach 1990-2008 na kontynencie europejskim zgłoszono 162.835 przypadków KZM. Roczna średnia zakażeń KZM na
wynosi 8570 przypadków, czyli ponad 23 zachorowania na dobę.
W Polsce w ostatnich latach rozpoznaje się rocznie średnio 250-300
przypadków zachorowań na KZM. Eksperci oceniają, że dane te są
mocno niedoszacowane i uważają, że to tylko około 30 proc.
wszystkich zachorowań. Wstępne podliczenia wskazują, że
w 2009 r. w Polsce KZM zakaziło się 330 osób. W Słowacji, Słowenii, Polsce, Niemczech, Czechach i Szwajcarii odnotowano w ubiegłym roku 1924 przypadki KZM. Liczba ta wzrośnie po uzupełnieniu
brakujących danych ze wszystkich szpitali.
Austria to lider wyszczepialności w zakresie kleszczowego
zapalenia mózgu. Dzięki wprowadzeniu powszechnych szczepień
jest to jedyny kraj w Europie, w którym notuje się stały spadek zachorowalności. Liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu
Okres od maja do października jest okresem największej
aktywności kleszczy oraz znaczącego wzrostu zachorowań
na choroby odkleszczowe.
od początku lat osiemdziesiątych spada tam w wyniku konsekwentnie prowadzonych szczepień. Przed wprowadzeniem masowych szczepień kleszczowe zapalenie mózgu stanowiło aż 56
proc. wszystkich wirusowych zakażeń ośrodkowego układu nerwowego w Austrii. 87 proc. mieszkańców Austrii poddało się szczepieniom, a dzięki temu liczba zachorowań zmniejszyła się ponad
dziesięciokrotnie. W Austrii odsetek zaszczepionych dzieci w wieku
1 – 12 lat sięga 80 proc. Dla porównania, przeciw KZM zaszczepionych jest 26 proc. Niemców i 17 proc. Czechów. Liczba zaszczepionych przeciw KZM w Polsce oscyluje wokół 1 proc.
Przygotowała Marzena Lech
Źródło:
lek.med. D. Tutkaj, Lekarz podstawowej
opieki zdrowotnej „Kleszcze i przenoszone
przez nie choroby”, 06/04, s. 102
Strona internetowa:
www. sidoz.pl
www. pip.gov.pl
www.halat.pl/kleszczyca.html
ROK 2010, NUMER 7
Str. 19
Miód jest znakomitym środkiem kosmetycznym, gdyż bardzo szybko przenika do skory zasilając jej komórki
glukozą. Równocześnie zawarta w miodzie inhibina działa dezynfekująco
i leczniczo. Miód zmiękcza skórę i uelastycznia ją, przez co wygładza zmarszczki
Przez całe stulecia, legendarne kobiety,
dla podtrzymania młodości, pięknej skóry, lśniących
włosów stosowały kosmetyki zawierające miód.
Kleopatra stosowała kąpiele w oślim mleku i miodzie. Poppea, żona cesarza Nero, używała mieszaniny mleka i miodu w formie okładów podtrzymujących piękny, młody wygląd jej twarzy.
Gdy powstawały pierwsze fabryki kosmetyków w XIX w. miód był częstym ich składnikiem.
Współczesne wytwórnie kosmetyków powracają do
starych receptur i coraz częściej stosują miód
w swoich wyrobach. Ostatnie badania naukowe
potwierdzają bowiem silne działanie antybiotyczne
miodu - miód hamuje rozwój bakterii, grzybów, wirusów, pierwotniaków.
Zdolność skóry do utrzymywania odpowiedniej wilgotności jest warunkiem jej elastyczności, miękkości, gładkości. Z upływem czasu, zwłaszcza gdy skóra jest wystawiona na działanie niekorzystnego środowiska, różnych środków chemicznych traci zdolność utrzymywania wody, staje się
sucha, pomarszczona. Miód jest środkiem pomagającym w nawilżeniu i utrzymaniu odpowiedniej wilgotności skóry. Stąd jest naturalnym składnikiem
wszelkiego rodzaju kosmetyków, nawet tych do
delikatnej skóry, w tym dzieci.
Maseczka miodowa (na każda cerę)
Składniki: 4 dag miodu (rzepakowy, akacjowy, lipowy),
2 żółtka, 3 łyżki śmietany słodkiej.
Składniki utrzeć na jednolity krem i nałożyć na twarz. Po 15 –
20 minutach maseczkę spłukać letnia wodą. Uwaga!, twarzy
nie wycierać. Po przeschnięciu natrzeć twarz kremem nawilżającym.
Emulsja do pielęgnacji szorstkiej skóry
Składniki: 2 łyżki miodu, 1 łyżka soku z cytryny.
Miód lekko ogrzać i wymieszać z sokiem cytrynowym
(naczynie z miodem wstawić do naczynia z ciepłą wodą).
Ciepłym jeszcze płynem natrzeć skórę na łokciach, kolanach
i piętach. Pozostawić na 20 minut, a następnie zmyć letnią
wodą i wetrzeć tłusty krem lub oliwę z oliwek.
ROK 2010, NUMER 7
Mydło miodowe
Składniki: 1 kg zwykłego mydła, 1 szklanka wody, 100 g
miodu.
Mydło pokroić na drobno, włożyć do emaliowanego garnka,
dolać wody. Pozostawić do rozmoczenia. Następnie dodać
miód, wymieszać i podgrzać do zagotowania. Odstawić
z ognia, dodać kilka kropel wonnego olejku, dobrze wymieszać i rozlać do foremek, pozostawić do stężenia. Mydło ma
właściwości zmiękczające skórę. Zamiast wody możemy
dodawać napary ziołowe według potrzeb.
Miodowa kąpiel
Składniki: 100 l wody, 25 dag miodu.
Do wanny z wodą o temperaturze 37°C dodać miód. Miodowe kąpiele stosuje się dla chorych długo leżących i wyczerpanych. Kąpieli należy zażywać tak długo, aż temperatura
wody spadnie do 34 0C. Po wyjściu z takiej kąpieli wziąć
prysznic.
Kąpiel miodowo-sosnowa
Składniki: młode pędy sosny, 2-3 litry wody, 20 dag miodu.
Kilkanaście młodych pędów sosny zalać wodą, gotować
przez 10 min pod przykryciem. Po 15 min przecedzić do wanny wypełnionej do ½ wodą o temp. 37 °C, dodać miód. Czas
kąpieli 10-20 minut. Kąpiel działa pobudzająco na krążenie
krwi, uspokajająco, moczopędnie, zmniejsza bóle reumatyczne.
www.pasieka.rostkowski.info
przedruk „Miód w kuchni” Leszek Rum
Str. 20
ROK 2010, NUMER 7
Str. 21
CZYLI... blok informacyjny dla pacjentów
i pracowników
Leczenie w krajach Unii Europejskiej
Wyjeżdżając na wypoczynek lub w celu odwiedzenia rodziny do któregokolwiek kraju Unii Europejskiej UE lub
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu EFTA
(Islandii, Lichtensteinu, Norwegii i Szwajcarii) warto zabrać
ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego –
EKUZ. Jest to dokument w postaci plastikowej karty, potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne, dzięki któremu
w razie nagłego zachorowania czy wypadku nie będziemy
płacić pełnego kosztu leczenia. EKUZ gwarantuje nam
takie same świadczenia jak ubezpieczonym w kraju gdzie
przebywamy. Oznacza to, że jeżeli w danym państwie na
przykład dopłaca się do transportu sanitarnego, pierwszych dni pobytu w szpitalu, leków, wizyty u lekarza – my
też będziemy musieli dopłacić. Są to jednak niewielkie
sumy w porównaniu z kwotami, które musielibyśmy zapłacić nie mając EKUZ – wówczas bowiem pokrywamy pełne
koszty udzielonej pomocy medycznej, wynoszące często
tysiące euro. EKUZ gwarantuje nam pomoc medyczną
wyłącznie w stanach nagłego zachorowania – nie jest
dokumentem na podstawie którego za granicą możemy
leczyć chorobę przewlekłą czy wykonać operacje planową. Każde państwo UE/EFTA ma własny system opieki
zdrowotnej i dlatego należy się zapoznać z ulotkami informacyjnymi, aby wiedzieć jakie świadczenia będą udzielone nieodpłatnie, a ile i za co będziemy musieli zapłacić.
EKUZ wydany przez NFZ nie jest też dokumentem potwierdzającym prawo do bezpłatnej opieki medycznej
w Polsce- tą kartą nie możemy się posługiwać udając się
do przychodni czy szpitala na terenie naszego kraju.
EKUZ uzyskamy w Oddziale Wojewódzkim Narodowego
Funduszu Zdrowia właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. W tym celu w oddziale wojewódzkim Funduszu albo ze strony internetowej musimy pobrać wniosek
o wydanie EKUZ. Z wypełnionym kwestionariuszem oraz
aktualnymi dokumentami potwierdzającymi ubezpieczenie
zdrowotne oraz dowodem osobistym zgłaszamy się do
Wydziału Współpracy Międzynarodowej NFZ. Jeżeli nie
możemy osobiście złożyć dokumentów i odebrać EKUZ
możemy to zrobić przez zaufaną osobę, której wystawimy
pisemne upoważnienie. Osoba wyjeżdżająca do pracy
otrzymuje Kartę tylko na okres do momentu podjęcia pracy. W pozostałych przypadkach Karta wystawiana jest na
dwa miesiące, licząc od końca miesiąca, za który została
odprowadzona ostatnia składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Inne terminy maksymalne obowiązują dla:

bezrobotnych – 30 dni;

uczniów i studentów – do końca semestru lub roku
szkolnego;

emerytów – 5 lat;

rencistów – na okres przyznanego świadczenia,
maksymalnie 5 lat.
Źródło:
„Jak i gdzie leczyć się bezpłatnie” Poradnik Świętokrzyskiego
Oddziału Wojewódzkiego NFZ dla pacjentów korzystających
ze świadczeń opieki zdrowotnej
ROK 2010, NUMER 7
Str. 22
Personel pielęgniarki jest narażony w swoim środowisku pracy na występowanie wielu czynników zagrożeń. Niejednokrotnie są one powiązane ze sobą i nakładają się na
siebie. Zdefiniujmy pojęcia tych czynników.
 mikroklimat,
Czynnik niebezpieczny występujący w procesie
pracy oddziaływujący na organizm ludzki prowadzi lub może
prowadzić do urazu lub być przyczyną wypadku przy pracy.
Zagrożenia spowodowane przez te czynniki wynikają z oddziaływania na pracowników mikroorganizmów tj. wirusy, bakterie,
grzyby, pasożyty, pierwotniaki, substancje wytwarzane przez
mikroorganizmy w postaci
toksyn i alergenów, a także
mikroorganizmy
(toksyny
roślinne, jady zwierzęce).
Natomiast czynniki szkodliwe występujące w procesach pracy oddziaływując na pracującego prowadzą lub mogą
prowadzić do schorzenia.
Czynnik uciążliwy to czynnik, którego oddziaływanie na pracownika może być przyczyną złego samopoczucia
lub nadmiernego zmęczenia, które nie prowadzi jednak do
trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Może on jednak prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu choroby
i obniżenia wydajności.
Na stanowisku pracy pielęgniarki mogą wystąpić
zagrożenia spowodowane przez wyżej wymienione czynniki
występujące w procesie pracy zaliczane do czterech grup:
 czynniki fizyczne,
 czynniki biologiczne,
 czynniki chemiczne,
 czynniki psychofizyczne.
Zagrożenia spowodowane czynnikami fizycznymi
Spowodowane są przez urządzenia stosowane m.in. w pracowniach fizykoterapii, na salach operacyjnych i zabiegowych,
w pracowniach rentgenowskich,
w laboratoriach, w kuchni, w kotłowni, przy stosowaniu gazów
sprężonych itp. Do grupy tych
czynników należą:
 promieniowanie jonizujące
i laserowe,
 promieniowanie elektromagnetyczne,
 drgania mechaniczne (wibracja),
 prąd elektryczny,
 oraz niebezpieczne czynniki mechaniczne.
Zagrożenia spowodowane czynnikami biologicznymi
W zakładach opieki zdrowotnej skala narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne
jest bardzo duża. Główne
grupy czynników biologicznych, na które narażony jest personel medyczny, to:
 wirusy,
 bakterie,
 grzyby,
 pasożyty.
Istnieje możliwość zakażenia w wyniku kontaktu bezpośredniego z:
 krwią, płynami ustrojowymi i tkankami zakażonych pacjentów,
 w wyniku kontaktu bezpośredniego z chorym podopiecznym,
 oraz przez mikroorganizmy chorobotwórcze przenoszone
drogą naruszenia ciągłości tkanek: wzw typu B i C, wirus
HIV.
Zagrożenia spowodowane czynnikami chemicznymi
Zagrożenia spowodowane przez czynniki chemiczne związane
są z kontaktem substancji chemicznych z organizmem człowieka. Przez substancje chemiczną należy rozumieć pierwiastki
chemiczne i ich związki, a także ich mieszaniny, zarówno pochodzenia naturalnego, jak i otrzymane w wyniku syntezy chemicznej.
ROK 2010, NUMER 7
Szkodliwa substancja chemiczna jest to substancja powodująca szkodliwe skutki w organizmach żywych.
Wchłanianie tych substancji w warunkach narażenia zawodowego następuje przez drogi oddechowe, skórę i układ
pokarmowy.
Niebezpieczne substancje chemiczne klasyfikuje się według
ich właściwości w następujących grupach:
 o właściwościach wybuchowych,
Str. 23
Praca w narażeniu na czynniki psychofizyczne może prowadzić do powstania zespołu wypalenia zawodowego.
Sposobami radzenia sobie ze stresem i przeciwdziałanie
wypaleniu zawodowemu może być: emocjonalne dystansowanie się, bycie asertywnym, umiejętne rozpoznawanie
przyczyn i skutków, kierowanie się optymizmem.
Aby skutecznie eliminować lub ograniczać ilość i wielkość omawianych zagrożeń należy podejmować działania
profilaktyczne i korekcyjne tj.:
 o właściwościach utleniających,
 planowanie i realizacja cyklicznych szkoleń,
 skrajnie łatwo palne
 przestrzeganie zasad, przepisów, procedur, standar-
 wysoce łatwo palne,
dów obowiązujących w naszym zakładzie,
 łatwo palne,
 przestrzeganie przepisów bhp i p/poż,
 bardzo toksyczne,
 stosowanie środków ochrony indywidualnej,
 toksyczne,
 przestrzeganie czasu pracy i norm zatrudnienia,
 szkodliwe,
 nadzór inspektora ochrony radiologicznej,
 żrące,
 oznaczenie stref ochronnych,
 drażniące
 uczulające,
 rakotwórcze,
 profilaktyczne badania lekarskie,
 bieżący nadzór nad aparaturą i urządzeniami w celu
zapewnienia odpowiedniego stanu technicznego.
 mutagenne,
 działające na rozrodczość,
 niebezpieczne dla środowiska.
Iwona Rogala
Źródło:
Zagrożenia spowodowane czynnikami
psychofizycznymi
Czynnikami psychofizycznymi zagrożeni są wszyscy pracownicy służby zdrowia, a zwłaszcza narażeni na:
 nadmierne i niewłaściwe obciążenie fizyczną pracą
statyczną, co powoduje obciążenie głównie układu
mięśniowo-szkieletowego,
 nadmierne obciążenie dynamiczne,
 nadmierne obciążenie psychiczne pracą,
 stres.
H. Wojciechowska-Piskorska, L. Skuza, ”Bezpieczeństwo
i higiena pracy w zakładach opieki zdrowotnej”, ODDK 2002
- PIP, „Stres w pracy poradnik dla pracodawców”, GIP 2007