Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne

SYLABUS MODUŁU/PRZEDMIOTU KSZTAŁCENIA
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
Element
Nazwa
modułu/przedmiotu
Instytut
Kierunek,
poziom, profil
kształcenia
Forma studiów
Rok studiów,
semestr
Rodzaj zajęć i
liczba godzin
Typ modułu
kształcenia
Punkty ECTS
(1 pkt = 25-30g)
Pracochłonność
studia
stacjonarne
Opis
Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne
Pielęgniarstwa
Pielęgniarstwo, studia pierwszego stopnia, profil praktyczny
stacjonarne
Rok. III, sem.VI
Wykład
niestacjonarne
I, sem. II
45(20+25)
Ćwiczenia / seminarium
Zajęcia praktyczne
Praktyka zawodowa
80
80
9
11
12
Suma
Prowadzący
zajęcia
Egzaminator/
Zaliczający
Wymagania
(kompetencje)
wstępne
13
Cel przedmiotu
14
Efekty
kształcenia
10
A-70;C-110
D-90
4+4+2
Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela
Wykłady
Ćwiczenia/
Seminaria/
Zajęcia
praktyczne
Konsultacje
obowiązkowe/
PZ
80
235
Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela
Wykłady
80
Ćwiczenia/
Seminaria/
Zajęcia
praktyczne
Konsultacje
obowiązkowe
PZ
10
A-75; C-110
D- 90
20
10
20
Ćwiczenia / seminarium
Zajęcia praktyczne
Praktyka zawodowa
Obowiązkowy
45
Suma
Pracochłonność
studia
niestacjonarne
Wykład
Praca własna studenta
Projekty/
opracowania
Nauka
własna/
15
15
Inne
Praca własna studenta
Projekty/
opracowania
Nauka
własna/
Inne
C-10
A-105, C-150 D-120
Dr n. med. Wioletta Ławska
Dr n. med. Bogusław Kopp
Dr n. med. Wioletta Ławska
Wiedza, umiejętności i kompetencje z zakresu podstaw pielęgniarstwa, patologii,
interny i pielęgniarstwa internistycznego, farmakologii, psychologii, socjologii,
chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego, neurologii i pielęgniarstwa
neurologicznego.
Wyposażenie studenta w podstawową wiedzę i umiejętności do sprawowania opieki
pielęgniarskiej nad osobą w podeszłym wieku oraz kształtowanie pozytywnej
postawy niezbędnej do odpowiedzialnej i sumiennej pracy.
Efekt (Wiedza, Umiejętności, Kompetencje społeczne)
Odniesienie do
efektów
kierunkowych
W wyniku kształcenia student:
Symbol efektu
w dziedzinie wiedzy:
Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie geriatrycznym.
D.W.5
Wyjaśni zasady planowania opieki nad chorymi w zależności
D.W.6
od wieku i stanu.
Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki
D.W.10
w zależności od wieku i stanu zdrowia.
Różnicuje reakcje chorego na chorobę/hospitalizację
D.W.11
z uwzględnieniem wieku i stanu.
Scharakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-psychoD.W.13
społeczno-ekonomicznym.
Określi swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej tj.:
D.W.14
geriatrycznej w Polsce.
Zróżnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego:
D.W.15
wiedza
Forma i warunki
potwierdzenia
efektu kształcenia
umiejętności
15
cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy,
zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona, depresji.
Scharakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia osób
D.W.16
starszych i ich rodzin.
Opisze zasady aktywizacji chorego objętego opieką
D.W.17
geriatryczną.
w dziedzinie umiejętności:
Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską,
D.U.1
ustala cele i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki
zdrowia.
Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców
D.U.2
opieki w różnym wieku i stanie.
Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów
D.U.3
w różnym stanie i wieku, dotyczące wad rozwojowych chorób
i uzależnień.
Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób.
D.U.5
Diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich
D.U.8
klasyfikacji.
Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych w wymiarze
D.U.12
fizycznym i psychicznym.
Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę
D.U.13
zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską.
Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom
D.U.26
zespołu terapeutycznego.
Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji,
D.U.28
zabiegów pielęgnacyjnych i raportów.
Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie
D.U.33
lub na zlecenie lekarza.
w dziedzinie kompetencji społecznych:
Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece.
D.K.1
Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka
D.K.4
i wykonywanie zadań zawodowych.
Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz
D.K.10
współpracownikami.
Efekt kształcenia
Sposób potwierdzenia (weryfikacji)
osiągany przez
moduł/przedmiot
Symbol
efektu
D.W5
D.W6
D.W10
 sprawdzian pisemny lub ustny, lub krótki test wyboru
D.W11
D.W13
D.W14
D.W15
D.W16
D.W17
D.U1
D.U2
D.U3
D.U5
D.U8
D.U12
D.U13
D.U26
D.U28
D.U33

dokumentowanie procesu pielęgnowania i raportu
pielęgniarskiego, sprawdzian praktyczny
Kompetencja
społeczne
16
Stosowane
metody
dydaktyczne
17
Forma i warunki
zaliczenia
modułu, zasady
dopuszczenia do
egzaminu oraz
zaliczenia
poszczególnych
zajęć
D.K1
D.K4
D.K10

obserwacja postawy studenta na zajęciach, ocena przez
kolegów i koleżanki, samoocena studenta
Wykład (wykład informacyjny, konwersatoryjny), praca z podręcznikiem, referat,
praca zbiorowa, uczenie innych, dyskusja dydaktyczna, metody sytuacyjne, pacjent
symulowany, ćwiczenia praktyczne, pokaz, instruktaż, zajęcia praktyczne, projekcje
filmu, przeźroczy.
Zasady dopuszczenia do egzaminu:
1. zaliczenie godzin bez udziału nauczyciela (praca własna studenta):
(np. opracowanie tematu w formie pisemnej lub prezentacji multimedialnej)
lub streszczenia artykułu o tematyce psychiatrycznej
2. uzyskanie zaliczenia z zajęć praktycznych,
Zaliczenie zajęć praktycznych
1. obowiązkowa obecność 100% na zajęciach
2. przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych
3. zaliczenie procesu pielęgnowania (i/lub raportu)
4. zaliczenie tematów
5. zaliczenie efektów kształcenia- wg dziennika
Ocena z zajęć praktycznych stanowi:
(35% oceny wiedzy +50% oceny umiejętności +5% oceny kompetencji
społecznych +10% oceny procesu pielęgnowania)
Forma egzaminu – pisemny test obejmujący treści wykładów i zajęć
praktycznych.
Na ocenę końcową składa się:
80% oceny z testu końcowego (60% prawidłowych odpowiedzi-ocena dostateczna)
20% oceny z zajęć praktycznych
18
Treści
merytoryczne
przedmiotu
Student może być zwolniony z egzaminu końcowego i uzyskuje ocenę bardzo
dobrą (o zwolnieniu decyduje koordynator przedmiotu) jeżeli:
- uczestniczył w wykładach w 100%
- wykazał się szczególną aktywnością na zajęciach praktycznych
- uzyskał z zajęć praktycznych ocenę bardzo dobrą
Tematyka wykładów :
Geriatria -klinika:
1. Proces starzenia się ludności - przyczyny, etapy, konsekwencje .
2. Fizjologia procesu starzenia się - teorie starzenia się człowieka.
3. Prewencja gerontologiczna - próby zapobiegania procesowi starzenia.
4. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka cukrzycy w wieku starszym .
5. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka wybranych chorób układu.
krążenia w wieku starszym - choroba niedokrwienna serca, niewydolności
serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy .
6. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu ruchu choroby reumatyczne, choroby zwyrodnieniowej stawów, osteoporozy .
7. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka choroby Parkinsona.
8. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka najczęściej występujących
nowotworów w wieku starszym .
9. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu oddechowego
w wieku starszym - POChP, zapalenie płuc .
10. Choroby układu krwiotwórczego w wieku starszym .
11. Choroby układu moczowo- płciowego w starszym wieku.
12. Leczenie bólu oraz postępowanie z przewlekłymi uszkodzeniami skóry
u chorych w wieku podeszłym .
13. Chirurgia a wiek podeszły.
Pielęgniarstwo geriatryczne:
1. Proces starzenia się w aspektach: biologicznym, psychologicznym, społecznym
i ekonomicznym .
2. Potrzeby ludzi starszych i źródła problemów zdrowotnych.
3. Sytuacja zdrowotna ludzi w podeszłym wieku.
4. Choroby wieku podeszłego – odrębności diagnostyki i terapii chorób
wewnętrznych w wieku podeszłym.
5. Sytuacja zdrowotna ludzi w podeszłym wieku w Polsce.
6. Wybrane modele opieki geriatrycznej na świecie.
7. Specyfika pielęgniarstwa geriatrycznego, zindywidualizowana opieka
pielęgniarska.
8. Postępowanie pielęgniarki w wybranych problemach geriatrycznych (upadki,
depresja, demencja, nietrzymanie moczu i stolca, zaburzenia słuchu, wzroku,
mowy).
9. Postępowanie pielęgniarki wobec chorych z wybranymi chorobami
(z cukrzycą, serca i krążenia, chorobie Parkinsona) .
10. Zagadnienia ostatniego etapu życia i śmierci pacjenta w opiece geriatrycznej.
Tematyka zajęć praktycznych:
1. Specyfika pracy pielęgniarki w oddziale geriatrycznym/DPS-ie. Definicje, cele
i zadania pielęgniarstwa geriatrycznego.
2. Pielęgnacja i komunikowanie się z pacjentem w wieku podeszłym.
3. Czynniki wpływające na przebieg działań opiekuńczo – pielęgnacyjnych wobec
osób w wieku starszym.
4. Pielęgnowanie pacjenta w wybranych chorobach układu nerwowego (choroba
Parkinsona, udar mózgu)
5. Obserwacja pacjenta w wieku geriatrycznym, dokumentacja medyczna,
interpretacja istotnych dla pielęgnacji objawów i wyników badań u chorych
w starszym wieku.
6. Promowanie zdrowia u ludzi starszych i planowanie systemu profilaktyki
chorób w wieku geriatrycznym.
7. Pielęgnowanie starszego pacjenta w zaparciach i biegunce. Fizykoterapia
i specjalne metody pielęgnacyjne, zasady usprawniania starszych pacjentów.
8. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu ruchu -osteoporoza, choroba
zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów.
9. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu krążenia (niewydolność serca,
choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca).
10. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu endokrynologicznego (cukrzyca,
choroby tarczycy).
Zadania do samodzielnej pracy studenta:
Student ma możliwość wyboru tematyki podanej przez nauczyciela, bądź
zaproponowanie własnej, zgodnie z zainteresowaniami studenta. Student może
pogłębić wiedzę m.in. na temat:
1. Eliminacja i profilaktyka bólu w starości
2. Promowanie zdrowia u ludzi starszych
3. Choroba Alzheimera jako wyzwanie dla rodziny i pracowników służby
zdrowia
4. Profilaktyka i leczenie wybranej jednostki chorobowej w geriatrii.
5. Problemy osoby starszej w Domu Opieki Społecznej
6. Rola rodziny w opiece nad osobą w starszym wieku
Tematyka praktyki zawodowej
1. Założenia organizacyjne, cele praktyki, wykaz umiejętności, kryteria oceny.
Organizacja oddziału. Poznanie zadań w ramach zespołu terapeutycznego.
Nawiązanie współpracy. Standard przyjęcia pacjenta do oddziału
geriatrycznego/ ZOL/DPS-u.
2. Zbieranie informacji o pacjencie znanymi metodami dla celów diagnozy
pielęgniarskiej i leczenia.
3. Pisemne sprawozdanie z opieki.
Badania diagnostyczne stosowane w schorzeniach wieku podeszłego,
przygotowanie pacjenta do badań, postępowanie z pacjentem po badaniu.
5. Metody terapii w oddziale geriatrycznym/DPS-ie, współudział pielęgniarki,
obserwacja pacjenta geriatrycznego. Analiza prowadzonej dokumentacji
procesu pielęgnowania w oddziale geriatrycznym /DPS-ie – ocena
efektywności .
6. Prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania u starszej osoby.
7. Przygotowanie pacjenta geriatrycznego i jego rodziny do samoopieki.
8. Planowanie wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodziną działań
pozwalających na optymalne funkcjonowanie osoby starszej i skuteczne
postępowanie leczniczo pielęgnacyjno- rehabilitacyjne w określonej sytuacji
zdrowotnej.
9. Stosowanie procedur postępowania w pielęgnacji człowieka starszego według
przyjętych standardów
10. Ocena realizacji założonych celów kształcenia. Samoocena studenta..
Podsumowanie praktyki zawodowej.
1. Biercewicz M, Szewczyk M.T, Ślusarz R. Pielęgniarstwo w geriatrii. Wyd.
Med. Borgis Warszawa 2006.
2. Jabłoński L. Podstawy gerontologii i wybrane zagadnienia z geriatrii. Wyd.
Czelej, Lublin 2000.
3. Kędziora – Kornatowska K, Muszalik M. (p.red) Kompendium pielęgnowania
pacjentów w starszym wieku. Podręcznik dla studentów i absolwentów
kierunku pielęgniarstwo. Wyd. Czelej Lublin 2007.
4. Wieczorowska – Tobis K, Talarska D. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne.
Podręcznik dla studiów medycznych. Wyd. Lek. PZWL Warszawa 2008.
1. Garrett G. Potrzeby zdrowotne ludzi starszych. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa
1990.
2. Grodzicki T, Kocemba J, Skalska A. (p.red.) Geriatria z elementami
gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Wyd. Via Medica,
Gdańsk 2007.
3. Schiefele J. Pielęgniarstwo geriatryczne. Wyd. Med. Urban & Partner,
Wrocław 1998.
4. Żakowska-Wachełko B. Zarys medycyny geriatrycznej. Wyd. Lek. PZWL,
Warszawa 2000.
Studia stacjonarne: 80 godz; 2 tygodnie; III rok; VI semestr; semestralna
Studia niestacjonarne pomostowe I semestr
4.
19
Wykaz literatury
podstawowej
20
Wykaz literatury
uzupełniającej
(pomocniczej)
21
Wymiar, zasady
i forma
odbywania
praktyki
zawodowej
Miejsce odbywania praktyki : Zakład Opiekuńczo Leczniczy lub Dom Pomocy
Społecznej
Cel praktyki : Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad
człowiekiem starszym.
Warunki zaliczenia praktyki zawodowej:
 obowiązkowa 100% obecność na zajęciach
 przestrzeganie regulaminu praktyk zawodowych
 zaliczenie procesu pielęgnowania
 zaliczenie tematów
 zaliczenie efektów kształcenia – wg dziennika
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia:
Sprawdzian praktyczny, sprawozdanie pisemne, sprawdzian ustny, ocena
prowadzonej dokumentacji, samoocena studenta
Zaliczenie na ocenę: średnia arytmetyczna oceny (wiedzy, umiejętności
i kompetencji społecznych ) przez opiekuna dydaktycznego praktyk w
porozumieniu z opiekunem praktyk/ pielęgniarką z ramienia zakładu pracy