historię - Historia Mieleckiej Opozycji 1940-1990

historię - Historia Mieleckiej Opozycji 1940-1990

Historia Konfederacji Polski Niepodległej
(przedruk ze strony KPN)
„Naród który nie szanuje swej przeszłości, nie zasługuje na szacunek”
(Marszałek Polski Józef Piłsudski)
Jesteś w miejscu w którym możesz poznać i pisać historię największej partii antykomunistycznej, jaka
działała w okresie PRL pomiędzy Łabą a Władywostokiem. Byłoby bardzo niedobrze, gdyby w przyszłości
cała wiedza o KPN pochodziła z akt bezpieki. Dlatego powstała ta strona, aby historia została spisana
rękami jej bohaterów i uczestników. Miejsce te jest ogólnodostępne, jednak aby pisać niniejsze karty należy
się zarejestrować. Praca ta dedykowana jest tym wszystkim, którzy swe życie poświęcili Ojczyźnie.
Akt
My, niżej podpisani uczestnicy i przedstawiciele różnych ugrupowań niepodległościowych,
demokratycznych, ludowych, socjalistycznych i narodowych, oraz działający indywidualnie
- połączeni wspólną wolą odzyskania niepodległości i prawa do samostanowienia narodu;
- ożywieni przekonaniem, że tylko na drodze własnego wysiłku naród polski może odzyskać należne mu
prawa i zrealizować swoje aspiracje;
- przeświadczeni, że zespolenie wysiłków całego społeczeństwa w oparciu o zasady
współodpowiedzialności, solidarności i wzajemnego poszanowania oraz powszechnej demokracji jest
niezbędnym warunkiem odbudowy niepodległej Rzeczypospolitej;
- świadomi potrzeby narodowej, szans, jakie daje nam czas historyczny, oraz odpowiedzialności, jaka na
nas spoczywa.
Zawiązujemy niniejszy AKT KONFEDERACJI, aby złączyć swe siły i działania w celu odzyskania
niezawisłej państwowości polskiej, której ustrój, władza i charakter określą swobodnie wszyscy
współobywatele.
Częścią integralną niniejszego AKTU KONFEDERACJI jest Deklaracja Ideowa Konfederacji Polski
Niepodległej, oraz Tymczasowy Statut, który obowiązywał będzie do czasu zwołania w demokratycznym
trybie, Pierwszego Zjazdu Konfederacji Polski Niepodległej.
Deklaracja Ideowa Konfederacji Polski Niepodległej
Jesteśmy kolejną zmianą w długim pochodzie pokoleń. Już ponad dwieście lat, od czasów Konfederacji
Barskiej, społeczeństwo tysiącletniej Rzeczypospolitej prowadzi walkę o niepodległy byt państwowy.
Czterdzieści lat mija gdy pod ciosami hitlerowskich Niemiec i komunistycznej Rosji upadło Państwo
Polskie. Zbliża się trzydziesta piąta rocznica niesławnej pamięci układów jałtańskich, w których mocarstwa
zachodnie – wbrew głoszonym przez siebie szczytnym hasłom międzynarodowej sprawiedliwości i
demokracji – usankcjonowały postanowienia ostatniego rozbioru Rzeczypospolitej i podporządkowanie
Polski radzieckiej hegemonii. PRL – rządzona totalitarnie przez PZPR, stanowi współczesną formę
zinstytucjonalizowanego władztwa rosyjskiego nad Polską.
Dziś naród polski znów budzi się i prostuje przygięty niewolą kark. Wkraczamy w nową fazę naszych
dziejów. Od nas – przede wszystkim od nas samych zależy, kiedy Polska odzyska niepodległość, a naród
polski możność stanowienia o swoim losie.
Tradycją historycznej Rzeczypospolitej było, że w chwilach narodowej potrzeby obywatele zawiązywali
konfederację w obronie swych praw i w obronie Ojczyzny. Utworzenie Konfederacji Polski Niepodległej –
KPN – jest odpowiedzią na wyzwanie, wobec którego postawił Polaków zmieniający się czas. Pojawiająca
się szansa stworzenia niepodległej i demokratycznej Trzeciej Rzeczypospolitej – nie może zostać
zaprzepaszczona. Jedyną drogą prowadzącą do tego celu jest usunięcie radzieckiej dominacji przez
likwidację władzy PZPR.
Konfederacja Polski Niepodległej jednoczy działania i wysiłki na rzecz niepodległości. Skupia różne
ugrupowania, odmienne w wielu kwestiach ideowych, społecznych i politycznych, lecz wierne nadrzędnej
sprawie niepodległości. Stanowi ośrodek krystalizacyjny współczesnego Czynu Niepodległościowego.
Zmierza do zespolenia tych wszystkich, których łączy wspólne przekonanie, że:
1. Niepodległa Rzeczpospolita jest jedyną formą, jaka we współczesnym świecie zapewnia należytą
egzystencję, możność rozwoju, oraz spełnienie narodowych i indywidualnych aspiracji Polaków.
2. Utworzenie Rzeczypospolitej może nastąpić tylko w rezultacie realizacji zasady samostanowienia narodu
i zależy przede wszystkim od woli i działań Polaków.
3. Samostanowienie narodu polega na swobodnym wyrażaniu woli społeczeństwa co do:
- suwerenności międzynarodowej państwa,
- ustroju społecznego i państwowego,
- władzy kierującej państwem.
4. Podstawą powszechnego ustroju demokratycznego są niezbywalne prawa człowieka i obywatela,
wzajemna tolerancja, oraz poszanowanie praw innych ludzi. Powszechny ustrój demokratyczny wyraża się
w formowaniu władz państwowych wyłącznie w oparciu o społeczny mandat zaufania, oraz w działaniu
tych władz w nieprzekraczalnych granicach danego mandatu i tak długo, jak długo posiadają zaufanie
społeczne.
5. Konieczne zapewnienie sprawiedliwości społecznej i faktycznej równości wszystkich obywateli wymaga
współuczestnictwa w zarządzaniu gospodarką narodową i współkontroli społecznej własności, przy
uznaniu interwencyjno-koordynacyjnej funkcji państwa.
6. Warunkiem należytego funkcjonowania Rzeczypospolitej, pomyślności jej społeczeństwa i
poszczególnych obywateli jest wypełnianie równych dla wszystkich obowiązków wobec samych siebie,
wobec innych ludzi, wobec społeczeństwa i narodu, wobec naszych braci z narodów, z którymi złączyła nas
historia i wspólny byt na tej samej ziemi, wobec Rzeczypospolitej, wobec ludzkości. Poczucie obowiązku
wyraża się w postawie służby przyświecającym nam szczytnym ideałom i Ojczyźnie, zaś postawa służby
kształtuje ofiarność i gotowość do poświęceń.
7. Ukształtowana historycznie wspólnota narodowa, łącząca przeszłe, teraźniejsze i przyszłe pokolenia
Polaków, uwielokrotnia siły społeczne, zaś w jej ramach spełniane są aspiracje poszczególnych ludzi i
całych zbiorowisk. Polska świadomość narodowa ukształtowała się w ponadtysiącletnim procesie rozwoju
społeczeństwa i państwa, którym w dobrych i złych dniach towarzyszyła obecność Kościoła Katolickiego.
Nieusuwalnymi wartościami tej świadomości są:
- poczucie, że państwo jest wspólną własnością – Rzeczą Pospolita ogółu obywateli,
- zrozumienie potrzeby ofiarności w imię celów wyższych i wspólnych wszystkim Polakom,
- przywiązanie do świata wartości stworzonego przez katolicyzm i do zasad moralności chrześcijańskiej.
8. Z naszej przeszłości, oraz tradycji narodowej wynika poczucie współodpowiedzialności za wolność i
pomyślność bratnich narodów, z którymi złączyła nas historia, a które mają własne prawo do
samostanowienia o swoim losie.
9. Honor narodu i Rzeczypospolitej stanowi wspólną wartość, jest wspólnym obowiązkiem wszystkich
obywateli.
10. Rzeczpospolita, stanowiąca wspólna własność i potrzebę ogółu obywateli, może tylko do nich należeć, i
działając w ich interesie, świadczyć na rzecz ludzkości.
Działania Konfederacji Polski Niepodległej, wchodzących w jej skład Grup Skonfederowanych, oraz
wszystkich członków KPN oparte są o powyższe zasady kardynalne. Konfederacja otwarta jest dla
wszystkich, którzy te zasady uznają. Każda z Grup Skonfederowanych określa we własnym programie
kwestie szczegółowe.
Zawiązując Konfederację Polski Niepodległej, wzywamy wszystkich Polaków w kraju i na obczyźnie, aby
łączyli się we wspólnych działaniach na rzecz wolności i niepodległości.
Geneza KPN
Geneza KPN wiąże się z Leszkiem Moczulskim oraz z ROPCiO, który Moczulski traktował jako etap na
drodze do utworzenia jawnej partii niepodległościowej.
Nieoficjalnym programem KPN stała się praca Leszka Moczulskiego Rewolucja bez rewolucji,
opublikowana w czerwcowym numerze "Drogi" w 1979. W tym dokumencie Leszek Moczulski nazywał
PRL "formą władztwa radzieckiego nad Polską". Prognozował, że państwo stoi u progu spontanicznego
wybuchu społecznego gniewu spowodowanego załamaniem się gospodarki planowej. Twierdził, że w
perspektywie czasu, w którym nastąpi ta społeczna eksplozja interwencja radziecka jest mało
prawdopodobna. Umożliwia to realizację programu niepodległościowego metodą "konstruktywnej
rewolucji", "która jest niczym innym jak polską rewolucją narodową". Autor postulował stopniową budowę
"Trzeciej Rzeczypospolitej" i sformułował pięć kolejnych faz osiągnięcia tego celu. Podkreślał, że jest on
realny oraz że można go osiągnąć bez rozlewu krwi. "Cała sprawa polega więc na tym, aby sprowokowaną
eksplozję społeczną przekształcić w masowe działania oparte na trzech zasadach: strajk okupacyjny
zamiast konfrontacji ulicznej, powszechność strajku we wszystkich regionach i dziedzinach gospodarki,
samoorganizacja". Dziś ten dokument jest postrzegany jako manifest realizmu politycznego, zakładający
drogę do odzyskania przez obywateli niepodległego bytu politycznego przy jednoczesnym
minimalizowaniu kosztów. Realizacja programu niepodległościowego miała być rewolucyjna ze względu
na cel, a nie z uwagi na metodę.
W latach 1977–1979 powstało kilka niewielkich grup opozycyjnych, które później weszły w skład KPN
(obok środowiska "Drogi"). Były to: Lubelska Grupa Ludowa, Ruch Porozumienia Polskich Socjalistów,
Siedlecko-Podlaska Grupa Ludowo-Narodowa i Związek Narodowy Katolików.
Lata 1979-89
Pod Aktem Konfederacji Polski Niepodległej znalazły się nazwiska (w niektórych wypadkach pseudonimy)
50 osób. Proklamowanie KPN ogłosiła Nina Milewska 1 września 1979 w Warszawie, przy Grobie
Nieznanego Żołnierza. Inni przywódcy KPN byli w tym czasie w areszcie. 17 września 1979 na zebraniu
organizacyjnym w mieszkaniu Moczulskiego zdołano wybrać przewodniczącego partii (został nim Leszek
Moczulski) po czym ponownie wkroczyli funkcjonariusze SB i zatrzymali zebranych. Integralną częścią
aktu założycielskiego były Deklaracja Ideowa oraz Tymczasowy Statut. Struktura terenowa partii była
wzorowana na strukturze Armii Krajowej i obejmowała początkowo 4 obszary: I z siedzibą w Warszawie,
II z siedzibą w Krakowie, III z siedzibą we Wrocławiu oraz IV z siedzibą w Szczecinie. Na czele każdego z
obszarów stało Kierownictwo Akcji Bieżącej (KAB) podległe Centralnemu Kierownictwu Akcji Bieżącej
(CKAB).
Rezolucja Rady Politycznej z 11 listopada 1979 podkreślała solidarność i wspólnotę interesów wszystkich
narodów Europy środkowo-wschodniej. Kolejna rezolucja Rady Politycznej z 15 maja 1980 protestowała
przeciwko zniewoleniu Ukrainy przez ZSRR, wyrzekała się jakichkolwiek pretensji terytorialnych,
wzywała do przezwyciężenia wzajemnych uprzedzeń oraz apelowała o "zapewnienie obu narodom
swobodnego przekraczania granicy miedzy Polską a Ukrainą w warunkach demokratycznego bytu obu
państw".
Kapeenowski model opozycyjności cechowały: radykalnie krytyczny stosunek do ZSRR, postulat
współpracy wszystkich ośrodków demokratycznej opozycji w PRL oraz połączenie radykalnego,
maksymalistycznego programu z umiarkowanymi i odbywającymi się na wielu polach działaniami.
Przed Sierpniem KPN wydawała trzy pisma. Były to: "Droga", "Gazeta Polska" oraz "Opinia Krakowska".
Otwarto także biura zagraniczne KPN: w Szwecji (pełnomocnicy: Jerzy Kleban i Tomasz Strzyżewski), w
Norwegii (Władysław Gauza), w RFN (Maciej Pstrąg-Bieleński), we Francji (Tadeusz Brzostek), w
Hiszpanii (Jerzy Radłowski), w Wielkiej Brytanii (Franciszek Wilk), w USA (Henryk Szuster) oraz w
Kanadzie (Marian Orłowski). Działacze KPN za granicą (Władysław Gauza, Maciej Pstrąg-Bieleński oraz
Tomasz Strzyżewski) mieli też reprezentować KPN na madryckim posiedzeniu Konferencji
Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w 1980.
Między 21 a 25 lutego 1980 KPN usiłowała zarejestrować w czterech okręgowych komisjach wyborczych
8 kandydatów w wyborach do Sejmu PRL VIII kadencji. Byli to: Leszek Moczulski i Tadeusz Stański w
Warszawie, Roman Kściuczek w Katowicach, Krzysztof Gąsiorowski i Stanisław Tor w Krakowie,
Stanisław Franczak, Zdzisław Jamrożek i Janusz Piotrowski w Lublinie. Równocześnie przeprowadzona
została akcja popularyzująca niepodległościowy program KPN (ulotki i plakaty drukowane w drugim
obiegu, napisy na murach). Rada Polityczna KPN uchwaliła w lutym 1980 "Platformę Wyborczą KPN".
Władze PRL nie zezwoliły na rejestrację kandydatów niezależnych, a SB odpowiedziała represjami: w
Krakowie rozbito przygotowane spotkanie przedwyborcze, trzykrotnie uniemożliwiono konferencje
prasowe w mieszkaniu Moczulskiego, dokonano ok. 150 zatrzymań działaczy KPN na 48 godzin, Romana
Kściuczka pobito i skazano na trzy miesiące aresztu. W tej sytuacji KPN wezwała do bojkotu wyborów z
23 marca 1980 lub do skreślania wszystkich kandydatów i wrzucania do urn kartek z napisem KPN.
26 lipca 1980 w prywatnym domu w Lądku Zdroju odbył się I Kongres KPN. W trakcie Kongresu doszło
do interwencji SB i uczestnicy Kongresu zostali zatrzymani. Ponieważ nie mieścili się w areszcie
umieszczono ich w milicyjnej świetlicy, gdzie kontynuowali obrady do czasu, aż rozwieziono ich do
okolicznych aresztów lub zwolniono. Najważniejsze uchwały I Kongresu dotyczyły przyjęcia
tymczasowego statutu oraz wyboru władz statutowych. Leszek Moczulski został formalnie
Przewodniczącym Rady Politycznej KPN.
W ciągu pierwszych czterech miesięcy "karnawału Solidarności" aresztowano kolejno 7 działaczy KPN:
Moczulskiego (już we wrześniu 1980), Zygmunta Goławskiego, Tadeusza Stańskiego (obu w listopadzie
1980), Krzysztofa Bzdyla, Tadeusza Jandziszaka oraz Jerzego Sychuta (wszystkich w grudniu 1980),
Romualda Szeremietiewa (w styczniu 1981). W obawie przed represjami wobec innych działaczy KPN w
grudniu 1980 zawieszono jej działalność (do lipca 1981), natomiast członkowie i sympatycy KPN podjęli
aktywną działalność w Komitetach Obrony Więzionych za Przekonania.
Akcje protestacyjne KOWzaP-ów (zwłaszcza protesty głodowe i marsze protestacyjne w maju i czerwcu
1981) oraz wysiłki śmiertelnie chorego prymasa Stefana Wyszyńskiego doprowadziły do uwolnienia
wszystkich aresztowanych działaczy KPN (6 czerwca 1981).
15 czerwca 1981 rozpoczął się przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie proces czterech przywódców
KPN: Jandziszaka, Moczulskiego, Stańskiego i Szeremietiewa. Trzej ostatni na wniosek prokuratury 9 lipca
1981 zostali ponownie aresztowani.
Jawny proces przywódców KPN spowodował upowszechnienie się niepodległościowego programu KPN i
znaczący wzrost liczby członków i sympatyków tej partii. Stało się tak mimo, że drugiej połowie 1981
funkcję p.o. przewodniczącego Rady Politycznej KPN pełnił Krzysztof Gąsiorowski, ewidencjonowany w
archiwach MSW jako tajny współpracownik SB. Świadectwem wzrostu siły KPN w omawianym okresie są
też nowe pisma, m.in. "Słowo" w Lublinie, "Przedświt" w Bydgoszczy i "Czyn" w Białymstoku.
W oficjalnych publikacjach oceniano, że w tym czasie liczebność KPN wynosiła od ok. 1,5 tys. do ok. 3
tys. członków. Najbardziej aktywnie rozwijała się KPN w województwie katowickim oraz w Krakowie, a
także: w Warszawie, Częstochowie, Płocku, Radomiu, Kielcach, Siedlcach, Lublinie i Toruniu. Grupy KPN
zaczęły się tworzyć w niewielkich miastach a nawet wsiach. Zaczęły powstawać komórki organizacyjne
KPN w zakładach pracy. Zwracano uwagę, że KPN działała jako organizacja kadrowa a szybki wzrost
popularności KPN w drugiej połowie 1981 oznaczał, że liczebność potencjalnych jej zwolenników należało
szacować znacznie wyżej.
Spodziewając się wybuchu stanu wojennego, KPN bezskutecznie wzywała do podjęcia uprzedzającego
strajku generalnego od dnia 8 grudnia 1981.
W związku z wprowadzeniem stanu wojennego internowano 272 działaczy KPN.
Po wprowadzeniu stanu wojennego proces KPN wznowiono 22 lutego 1982 przed Sądem Warszawskiego
Okręgu Wojskowego. 8 października 1982 ogłoszono wyrok. Moczulskiego skazano na karę 7 lat
pozbawienia wolności, Stańskiego i Szeremietiewa – na 5 lat a poważnie chorego Jandziszaka na 2 lata w
zawieszeniu na 5 lat. Tego samego dnia ogłoszono wyrok w krakowskim procesie KPN – 25-letni Witold
Toś i 20-letni Marek Bik zostali skazani na kary po 3 lata pozbawienia wolności. Po 13 grudnia 1981
skazano wielu innych działaczy KPN. Byli to m.in.: Krzysztof Bzdyl, Zenon Szendo, Ludwik Juszkiewicz,
Julian de Fabritis, Zbigniew Rybarkiewicz, Ryszard Kostrzewa, Piotr Opozda, Brunon Ponikiewski,
Christoforos Tulasz, Jan Kóz. W tym czasie w niewyjaśnionych okolicznościach śmierć poniosło kilka osób
związanych z KPN. Byli to m.in.: Emil Barchański (3 czerwca 1982), Jacek Jerz (31 stycznia 1983),
Zbigniew Tokarczyk (22 lutego 1984) i Witold Toś (6 sierpnia 1985). Działacze KPN byli prześladowani za
druk i kolportaż bibuły, organizowanie strajków, czynny udział w manifestacjach ulicznych. W tym czasie
KPN działała w sposób rozproszony w samodzielnych grupach. Najsilniejsze ośrodki KPN istniały w
Krakowie i w Warszawie. W Krakowie rozpoczęto wydawanie pisma "Niepodległość", a w Katowicach
pisma "Wolny Czyn. 1 września 1983 ukazał się komunikat Rady Politycznej KPN o pozbawieniu
Krzysztofa Gąsiorowskiego praw członkowskich KPN na zawsze.
Przywódcy KPN wyszli na wolność na mocy amnestii latem 1984. Już w sierpniu 1984 Leszek Moczulski
przystąpił do odbudowy partii, jako organizacji ogólnopolskiej. Jednak część przywódców opowiedziała się
za kontynuowaniem działalności w konspiracji. M.in. na tym tle 9 grudnia 1984 doszło do rozłamu. KPN
opuścili: Zygmunt Goławski, Tadeusz Jandziszak, Tadeusz Stański, Romuald Szeremietiew i 22 stycznia
1985 utworzyli Polską Partię Niepodległościową.
22 grudnia 1984 odbył się w Warszawie II Kongres KPN, na którym wybrano nowe władze.
Przewodniczącym został ponownie Leszek Moczulski. W skład Rady Politycznej weszli: Krzysztof Król,
Andrzej Szomański, Adam Słomka, Dariusz Wójcik, Zygmunt Łenyk i Zbigniew Rybarkiewicz.
Uchwalono nowy statut, nakazano weryfikację dotychczasowych członków, cofnięto wcześniejsze
pełnomocnictwa do reprezentowania KPN za granicą. Uchwała polityczna II Kongresu potwierdziła
aktualność programu niepodległościowego przedstawionego w "Rewolucji bez rewolucji i położyła nacisk
na konieczności integracji opozycji. W lutym 1985 działacze KPN przekazali ambasadorom USA i Wielkiej
Brytanii Memorandum do rządów państw-sygnatariuszy konferencji jałtańskiej, domagające się
wywiązania się ze zobowiązania przeprowadzenia w Polsce wolnych wyborów parlamentarnych. 9 marca
1985 SB przerwała posiedzenie Rady Politycznej i zatrzymała jej uczestników. Pięciu przywódców KPN
zostało aresztowanych. Drugi proces KPN toczył się przed Sadem Wojewódzkim w Warszawie od 3 marca
do 22 kwietnia 1986. Moczulski został skazany na 4 lata pozbawienia wolności, Król i Słomka – na 2,5
roku, Szomański i Wójcik – na 2 lata. Wszyscy wyszli na wolność we wrześniu 1986.
W 1987 KPN wydawała m.in. następujące pisma: "Droga", "Gazeta Polska", "Niepodległość", "Wolny
Czyn", "Nie chcemy komuny", "Świt Niepodległości", "Orzeł Biały", "Contra", "Niezawisłość",
"Podbudka", "Naród i Niepodległość", "Konfederat Dolnośląski", "Victoria", "Wiarus", "Biuletyn
Informacyjny".
W pierwszej połowie 1987 Leszek Moczulski wyjechał do Europy Zachodniej i Ameryki Północnej,
spotykając się z politykami zachodnimi (m.in. z ówczesnym wiceprezydentem USA Georgem Bushem) i
przedstawicielami Polonii. Po jego powrocie do kraju nastąpiła reorganizacja biur zagranicznych KPN.
Było ich 13, z czego 5 w USA. Najważniejsze działały w Nowym Jorku (pod kierunkiem Marka
Ruszczyńskiego, w Karlstadt (Paweł Wielechowski), w Paryżu (Przemysław Zawadzki) oraz w Londynie
(Andrzej Goltz). Po aresztowaniu Kornela Morawieckiego działacze KPN zaangażowali się w działania
mające na celu jego uwolnienie, m.in. z inicjatywy kierownika amerykańskiego biura KPN Marka
Ruszczyńskiego powstał w USA w listopadzie 1987 Komitet na rzecz Uwolnienia Kornela Morawieckiego.
W kraju Konfederacja rozbudowywała struktury (m.in. w oparciu o działające jawnie Krajowe Biura
Informacyjne). Pod koniec 1988 struktura KPN obejmowała już 12 obszarów: Obszar I KPN – Warszawa,
Obszar II KPN – Kraków, Obszar III KPN – Łódź, Obszar IV KPN – Lublin, Obszar V KPN – Katowice,
Obszar VI KPN – Poznań, Obszar VII KPN – Wrocław, Obszar VIII KPN – Toruń, Obszar IX KPN –
Gdańsk, Obszar X KPN – Rzeszów, Obszar XI KPN – Szczecin, Obszar XII KPN – Białystok.
KPN nadal organizowała demonstracje uliczne w ważne święta narodowe w dużych miastach. Jedna z
takich demonstracji – 3 maja 1987 w Krakowie – została zaatakowana przez ubraną po cywilnemu grupę
milicjantów, którzy brutalnie pobili i skopali osoby idące w pierwszym szeregu. Dopiero pod koniec 2009
wpłynął do sądu w Krakowie akt oskarżenia przeciwko niektórym bezpośrednim sprawcom tego pobicia.
Strajki w Polsce w 1988 były współorganizowane przez członków KPN, w szczególności w sierpniu 1988
na Śląsku. Strajki zostały zakończone wbrew stanowisku KPN, która postulowała ich kontynuację aż do
uzyskania zgody władz na relegalizację "Solidarności".
W przededniu Okrągłego Stołu KPN usiłowała zacieśnić współpracę z innymi środowiskami opozycyjnymi
oraz podejmowała działania mające na celu integrację całej opozycji niepodległościowej. 11 października
1988 w Warszawie doszło do spotkania Komisji Przygotowawczej Opozycji Niepodległościowej. 13
października 1988 z inicjatywy Jacka Kuronia, Bronisława Geremka i Leszka Moczulskiego spotkali się
przedstawiciele większości środowisk opozycyjnych. Przedstawiciele KPN oraz innych środowisk
niepodległościowych nie weszli jednak w skład utworzonego w grudniu 1988 Komitetu Obywatelskiego
przy Lechu Wałęsie.
Lata 1989-2007
KPN nie wzięła udziału w rozmowach w Magdalence i Okrągłego Stołu. W przededniu tych rozmów, w 4
lutego 1989, zwołano III Kongres KPN w Warszawie, który został rozbity przez SB. 25 lutego 1989 w
Jastrzębiu KPN współorganizowała Kongres Opozycji Antyustrojowej, który również został rozbity przez
SB.
Obrady III Kongresu KPN kontynuowano 4 marca 1989 w Krakowie. Kongres nie wykluczył udziału KPN
w wyborach kontraktowych. Podkreślono jednak, że "Udział w takich wyborach będzie formą walki
politycznej z narzuconym Polsce systemem i satelickimi władzami PRL". Wybrano nową Radę Polityczną
w składzie: Stanisław Dronicz, Krzysztof Król (obaj z Warszawy), Ryszard Bocian, Maciej Gawlikowski,
Andrzej Izdebski i Zygmunt Łenyk (wszyscy czterej z Krakowa), Barbara Czyż i Adam Słomka (oboje z
Katowic), Andrzej Ostoja-Owsiany (Łódź), Dariusz Wójcik (Lublin), Wojciech Pęgiel (Poznań) i Antoni
Lenkiewicz (Wrocław).
Wiosną 1989 członkowie KPN aktywnie uczestniczyli w walkach ulicznych, jakie w całej Polsce miały
miejsce w wielu miastach (brali w nich udział także działacze Federacji Młodzieży Walczącej, NZS oraz
Ruchu Wolność i Pokój). Walki te rozpoczęły się 17 lutego 1989 w Krakowie, gdzie jedyny raz w dziejach
PRL członek rządu (minister edukacji narodowej Jacek Fisiak) wpadł w ręce demonstrantów. Apogeum
tych walk miało miejsce w maju 1989 również w Krakowie ("krakowski maj"), gdzie w trakcie
trzydniowych walk ZOMO używało pałek, armatek wodny, gazu łzawiącego i rakiet oświetlających a
demonstranci kamieni, butelek z benzyną i prętów. ZOMO strzelało rakietami, petardami i granatami
wprost w tłum. Dochodziło do walk wręcz a demonstranci budowali barykady. Rannych było kilkadziesiąt
osób po obu stronach. Walki zakończyły się 18 maja 1989 po rozmowach delegacji (z udziałem Leszka
Moczulskiego) z przedstawicielami władz. Następnego dnia na Rynku Głównym w Krakowie odbył się
wiec przedwyborczy Moczulskiego.
W wyborach kontraktowych KPN wystawiła własną listę kandydatów. Mimo braku środków finansowych,
dostępu do mediów, krótkiego czasu oraz wysiłków SB zarejestrowano 17 kandydatów na posłów oraz 6 na
senatorów. W plebiscycie, jakim okazały się wybory 4 czerwca 1989, KPN nie zdobyła ani jednego
mandatu, jednak w latach 1988–1989 Konfederacja zyskała na znaczeniu.
W 1989 "nieznani sprawcy" zamordowali dwóch kapelanów KPN. Byli to ks. Stanisław Suchowolec
(zginął 29 stycznia 1989) oraz ks. Sylwester Zych (zginął 11 lipca 1989).
Po wyborach kontraktowych nastąpił wzrost znaczenia KPN. Partia ta stała się trzecią siłą polityczną w
kraju po obozie rządzącym i "Solidarności". SB szacowała w tym czasie liczebność KPN na 6 do 8 tysięcy
osób. Liczące się struktury KPN istniały już nie tylko w Krakowie, Warszawie, Katowicach, Lublinie,
Łodzi, Wrocławiu i Tarnowie, ale także w 17 innych miastach wojewódzkich. Przez cały czas, także w
czasie kampanii wyborczej przed 4 czerwca oraz później, Konfederacja była inwigilowana przez SB. Po
powstaniu rządu Tadeusza Mazowieckiego nastąpił wręcz wzrost inwigilacji.
KPN zdystansowała się wobec układu powstałego wokół Okrągłego Stołu. Od 3 do 19 lipca 1989 (data
wyborów prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe) konfederaci organizowali wielodniową pikietę przed
Sejmem pod hasłem: "Chcemy prezydenta, nie agenta". Przeciwko wyborowi Wojciecha Jaruzelskiego na
prezydenta KPN zorganizowała też demonstracje m.in. w Krakowie, Katowicach, Lublinie, Białymstoku,
Kielcach, Opolu, Radomiu i Toruniu. Akcja ta zakończyła się niepowodzeniem, gdyż część
parlamentarzystów OKP umożliwiła wybór Wojciecha Jaruzelskiego.
13 października 1989 KPN zainicjowała w Katowicach akcję okupowania lokali PZPR i jej
"przybudówek". Akcja objęła cały kraj i trwała kilkanaście tygodni. Okupowano łącznie około 120
komitetów PZPR na różnym szczeblu, a także lokale ZSMP oraz PRON. Celem tej akcji było wypieranie
komunistów z przestrzeni publicznej oraz zapewnienie równego traktowania wszystkich organizacji
politycznych, także tych, które nie wzięły udziału w rozmowach Okrągłego Stołu. Do akcji przyłączyły się
także inne radykalne grupy młodzieży (m.in. FMW, NZS, Ruch WiP). Na żądanie ministrów rządu
Tadeusza Mazowieckiego (Aleksander Hall, Jacek Kuroń) przeciwko radykalnej młodzieży interweniowały
siły milicyjne. Ataki na komitety miały miejsce m.in. w Katowicach, Warszawie, Lublinie, Bydgoszczy,
Krakowie, Wodzisławiu Sląskim, Białymstoku, Gdańsku, Łodzi, Poznaniu, Przemyślu, Rzeszowie i
Wrocławiu. Do największych zamieszek doszło w listopadzie i grudniu 1989 Krakowie, gdzie
demonstranci usiłowali zniszczyć pomnik Lenina. Ostatecznie został on zdemontowany przez władze
jeszcze w 1989. Największe natężenie wystąpień miało miejsce w styczniu 1990 – przed i po
samorozwiązaniu PZPR.
Podczas aksamitnej rewolucji w Czechosłowacji rada polityczna KPN wydała oświadczenie wyrażające
solidarność ze słusznymi żądaniami Czechów i Słowaków, pragnących żyć we własnym kraju w warunkach
demokracji i wolności oraz sprzeciwiające się rozwiązaniom siłowym w celu stłumienia tej rewolucji.
Jeden z Konfederatów przekazał to oświadczenie demonstrantom w Pradze i Bratysławie.
Pod hasłem Sowieci do domu KPN prowadziła od 23 sierpnia do 17 września 1990 blokadę jednostek
Armii Radzieckiej stacjonujących w Polsce. Zablokowano kilkadziesiąt baz wojsk sowieckich i zajęto m.in.
budynek Sztabu Północnej Grupy Wojsk Sowieckich. Akcja ta doprowadziła do wszczęcia rozmów
międzypaństwowych nt. wycofania wojsk ZSRR z Polski.
KPN, jako jedyna siła polityczna kontestująca porządek ustanowiony przy Okrągłym Stole, zebrała
wymagane 100 000 podpisów i zarejestrowała swego kandydata (Leszka Moczulskiego) w wyborach
prezydenckich w 1990. Dzięki temu Konfederacja uzyskała po raz pierwszy w swej historii możliwość
przedstawienia polskiemu społeczeństwu swojego programu za pomocą środków masowego przekazu. Nie
zdołała jednak pozyskać środków finansowych na kampanię wyborczą (rekordowo niski budżet
Moczulskiego stanowił zaledwie 4% budżetu Lecha Wałęsy i 17% budżetu Włodzimierza Cimoszewicza).
W rezultacie Moczulski w wyborach prezydenckich zajął ostatnie, szóste miejsce, zdobywając 2,50%
głosów.
W wyborach parlamentarnych w 1991 KPN odniosła największy sukces po 1989, zdobywając w 7,50%
głosów, co dało jej wraz z listami sojuszniczymi 51 mandatów w Sejmie oraz 4 w Senacie. W Sejmie I
kadencji była jedną z sześciu największych partii politycznych. 6 grudnia 1991 poparła kandydaturę Jana
Olszewskiego na premiera jednak później zerwała rozmowy koalicyjne. 6 grudnia 1991 złożyła wstępny
wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej oraz do odpowiedzialności karnej osób
odpowiedzialnych za wprowadzenie stanu wojennego (postępowanie w tej sprawie zostało umorzone przez
Sejm II kadencji w 1996). 31 stycznia 1992 Sejm odrzucił już w 1. czytaniu wniesiony przez KPN projekt
ustawy o Restytucji Niepodległości przewidujący rozliczenie z dziedzictwem komunistycznej przeszłości w
tym dekomunizację i lustrację. 26 maja 1992 KPN poparła projekt uchwały lustracyjnej Sejmu. W nocy 2
czerwca 1992 załamały się ponowne rozmowy między KPN a Janem Olszewskim w sprawie poszerzenia
koalicji. W trakcie tych rozmów i bezpośrednio po ich zakończeniu Olszewski i Antoni Macierewicz
ujawnili wybranym przywódcom KPN (Wójcikowi i Słomce) materiały SB mające świadczyć o
współpracy Moczulskiego z SB w latach 1969–1977. Zdaniem kierownictwa KPN była to próba szantażu w
celu ratowania mniejszościowego rządu. Gdy 4 czerwca 1992 ujawniona została Lista Macierewicza, KPN
poparła wniosek o odwołanie mniejszościowego rządu Jana Olszewskiego, a w debacie sejmowej Adam
Słomka zarzucił członkom rządu działania "politycznie niegodziwe i moralnie obrzydliwe". KPN poparła
też 5 czerwca 1992 powołanie Waldemara Pawlaka na premiera, ale już 16 czerwca 1992 zerwała rozmowy
koalicyjne. KPN wstrzymała się od głosu, gdy Sejm powoływał premier Hannę Suchocką. Potem
stanowczo występowała przeciwko polityce gospodarczej tego rządu, dwukrotnie zgłaszając wniosek o
wotum nieufności wobec ministra przekształceń własnościowych w rządzie Suchockiej Janusza
Lewandowskiego (w 1992 i w 1993) oraz występując przeciwko programowi powszechnej prywatyzacji
forsowanemu przez ten rząd.
KPN była jedną z sześciu partii politycznych, które dostały się do Sejmu II kadencji (1993–1997). W
wyborach uzyskała 5,77% głosów, zdobywając 22 mandaty. Wobec dominacji w Sejmie ugrupowań
wywodzących się z PRL KPN przez całą kadencję pozostawała w opozycji. Równocześnie zaczął narastać
kryzys wewnętrzny w partii, co doprowadziło w 1994 do odejścia grupy działaczy jako tzw. Frakcji
Reformatorskiej KPN.
Kryzys KPN pogłębił się wraz z następnym rozłamem: 16 marca 1996 nastąpił podział na KPN – Obóz
Patriotyczny Adama Słomki oraz KPN Leszka Moczulskiego. W 1996 KPN i KPN-OP weszły w skład
bloku Akcja Wyborcza Solidarność. Jednak tuż przed wyborami w 1997 KPN Leszka Moczulskiego
wycofała się z uczestnictwa w AWS, tworząc komitet wyborczy pod nazwą "Porozumienie Prawicy
Polskiej", który rozwiązał się w przeddzień głosowania, po wykorzystaniu bezpłatnego czasu antenowego
w mediach publicznych. Wbrew wezwaniu Leszka Moczulskiego, spośród działaczy KPN kilku jednak
pozostało w AWS i weszli do Sejmu: Grzegorz Cygonik, Krzysztof Kamiński, Dariusz Wójcik. Frakcja
KPN-OP pod wodzą Adama Słomki pozostawała w AWS także po wyborach, ale tylko do kwietnia 1998,
gdy KPN-OP i Adam Słomka (wiceprzewodniczący AWS) zostali usunięci z Akcji za domaganie się
realizacji programu. Wtedy nastąpiła zmiana nazwy na KPN-Ojczyzna i do maja 2000 w Sejmie
funkcjonowało Koło Poselskie KPN-Ojczyzna. W maju 2000 5 posłów tego Koła założyło wraz z liderem
ZZ "Sierpień 80" Danielem Podrzyckim oraz posłem Dariuszem Grabowskim Koalicję dla Polski, która w
wyborach w 2001 (w których nie przekroczyła progu wyborczego) funkcjonowała pod nazwą Alternatywa
Ruch Społeczny (potem na jej bazie powstała partia "Alternatywa Partia Pracy" – później działająca pod
nazwą Polska Partia Pracy). Działacze KPN-Ojczyzna, przeciwni pomysłowi na bliżej nieznane formacje,
powrócili do nazwy KPN-OP.
W wyborach parlamentarnych w 2001 KPN Leszka Moczulskiego startowała z list koalicji wyborczej –
Akcja Wyborcza Solidarność Prawicy i zdobyła 10 294 głosy, tj. 0,08%. KPN wystawiła w tych wyborach
43 kandydatów do Sejmu RP. Cała AWSP nie osiągnęła progu wymaganego dla koalicji wyborczych
(wynoszącego 8%), uzyskując 5,60%.
W 2003 Sąd Okręgowy w Warszawie wykreślił KPN z rejestru partii politycznych. Powodem wykreślenia
było nieterminowe złożenie sprawozdania finansowego z kampanii wyborczej do samorządów lokalnych w
2002. Działalność partii zamarła, ale KPN nie została rozwiązana. Przed wyborami w wyborach
parlamentarnych w 2005 powstała koalicyjna partia Polska Konfederacja – Godność i Praca, z której list w
startowali m.in. działacze KPN oraz KPN-OP. Ugrupowanie w wyborach uzyskało 0,07% głosów i wkrótce
zostało rozwiązane. W 2006 Adam Słomka próbował zjednoczyć kilka niewielkich i niezarejestrowanych
ugrupowań pod szyldem Konfederacji, ale nie udało mu się zarejestrować takiego ugrupowania.
Lata 2007-2011
Członkowie KPN z Krakowa, Siedlec, Warszawy, Poznania i Śląska doprowadzili w 2007 do zebrania
podpisów i złożenia wniosku o ponowną rejestrację KPN. W 2007 KPN została ponownie wpisana do
ewidencji. We wrześniu 2007 w Krakowie odbył się I Kongres odbudowanej partii, który wyłonił nowe
władze. Leszek Moczulski został uhonorowany tytułem "Honorowego Przewodniczącego KPN".
Przewodniczącym KPN został Władysław Borowiec.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 dwóch członków KPN wystartowało z listy komitetu
Naprzód Polsko-Piast, który wystawił listę jedynie w okręgu katowickim i otrzymał 1537 głosów, zajmując
ostatnie, 11. miejsce w okręgu oraz 11. na 12 komitetów w skali kraju. Członkowie KPN uzyskali łącznie
459 głosów – 392 głosy (najwięcej na liście NP-Piast) otrzymał lider listy Krzysztof Fijałkowski, zaś
Tomasz Hyła uzyskał 67 głosów (najmniej na liście). W wyborach prezydenckich w 2010 partia nie
udzieliła poparcia żadnemu z kandydatów, zachęcając jednak do głosowania.
Kalendarium
1979 1 września publicznie proklamowano utworzenie Konfederacji Polski Niepodległej, pierwszej w
krajach obozu komunistycznego jawnej partii opozycyjnej
1980 W maju odbył się I Kongres KPN. Mimo rozbicia obrad przez Służbę Bezpieczeństwa uchwalono trzy
zasadnicze dokumenty:
- rezolucję na temat stosunków polsko-radzieckich,
- instrukcję o przygotowaniach do przewidywanej eksplozji społecznej,
- uchwałę o udziale Konfederacji w wyborach do Sejmu PRL.
Przed wyborami kandydaci KPN zostali aresztowani.
1981 W czerwcu rozpoczął się proces przywódców KPN. W sierpniu, na I Zjeździe Solidarności,
Konfederacja przedstawiła tzw. Plan Stabilizacji Gospodarki. 2 grudnia wezwała do strajku generalnego
jako przeciwdziałanie przed przewidywanym uderzeniem władz PRL w Solidarność.
1982 Ponad 2000 działaczy KPN przebywało w więzieniach lub było internowanych. W październiku
zapadły wyroki dla przywódców Konfederacji. Leszek Moczulski, Przewodniczący KPN, otrzymał 7 lat
więzienia.
1984 Po zwolnieniu, na mocy amnestii, przywódcy Konfederacji zwołali II Kongres KPN. Przyjęto do
realizacji tzw. Płaszczyznę Trzech Horyzontów:
- walka o pluralizm związkowy,
- walka o pluralizm polityczny,
- walka o niepodległą III Rzeczpospolitą.
1985 W lutym działacze KPN wręczyli ambasadorom USA i Wielkiej Brytanii Memorandum do rządów
państw-sygnatariuszy Konferencji Jałtańskiej, w którym przypominali o wciąż niewypełnionym przez te
mocarstwa zobowiązaniu przeprowadzenia w Polsce wolnych wyborów parlamentarnych.
W marcu rozpoczął się II proces KPN. Tym razem Leszek Moczulski otrzymuje wyrok "tylko" 4 lat
więzienia.
1986 Już w październiku tego roku kierownictwo Konfederacji wyszło na wolność.
1987 Leszek Moczulski został przyjęty w Białym Domu przez Wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych
Georga Busha.
1988 KPN aktywnie uczestniczy w sierpniowej akcji strajkowej górników śląskich, wbrew kapitulanckim
zachowaniom części działaczy Solidarności.
1989 W lutym odbył się III Kongres KPN zwołany tuż przed obradami okrągłego stołu, w których
Konfederacja nie wzięła udziału.
1990 KPN podjęła akcję przejmowania bezprawnie użytkowanego przez PZPR i PRON majątku. Zajęto i
okupowano około 200 budynków. Mimo prób pacyfikowania przez milicję uzyskano oczekiwane rezultaty:
opozycja otrzymała pomieszczenia na biura i zaplecze.
Pod hasłem Sowieci do domu KPN przeprowadziła na przełomie sierpnia i września blokadę radzieckich
jednostek wojskowych na terenie Polski. To zmusiło władze do podjęcia działań w celu wyprowadzenia z
kraju obcych wojsk (mimo bardzo "ostrożnego" stanowiska premiera Mazowieckiego).
Udział Moczulskiego w wyborach prezydenckich (poparcie zwycięskiego Lecha Wałęsy w drugiej turze
wyborów) kończy zmagania z PRL.
1991 W pierwszych po wojnie wolnych wyborach parlamentarnych KPN wprowadza do Sejmu i Senatu
swoich przedstawicieli. Zgłasza projekt kluczowej ustawy o restytucji niepodległości. Niestety, za
projektem głosowali praktycznie tylko konfederaci; przeciwko ustawie opowiedzieli się nie tylko byli
komuniści ale także przedstawiciele tzw. prawicy postsolidarnościowej. M.in. przeciwni jej byli: Geremek,
Kaczyński, Macierewicz, Niesiołowski, Olszewski.
W grudniu, z inicjatywy KPN, rozpoczęło się przed Trybunałem Stanu postępowanie przeciwko sprawcom
stanu wojennego.
1992 IV Kongres KPN.
1993 Przedterminowe wybory parlamentarne. Z prawicy jedynie KPN i BBWR zdobyli mandaty.
1994 Wybory samorządowe. KPN zdobyła około 400 mandatów w całym kraju.
W Kijowie odbył się pierwszy Zjazd Partii Politycznych Krajów Międzymorza.
1995 Kolejne wybory prezydenckie. Moczulski - posiadając zebrane 130 tysięcy podpisów - wycofuje się z
rywalizacji wzywając swoich zwolenników do poparcia kandydatury Wałęsy, jedynego kandydata, który
mógł pokonać Kwaśniewskiego. Niezrozumienie sytuacji przez innych polityków prawicy dało zwycięstwo
komuniście.
V Kongres KPN.
1996 W perspektywie kolejnych wyborów powstała Akcja Wyborcza Solidarność z udziałem KPN.
Grupa Adama Słomki próbowała rozbić Konfederację od wewnątrz. VI Kongres KPN uporządkował
sprawy organizacyjne. Słomka dokonuje rozłamu, tworząc "KPN - Obóz Patriotyczny".
1997 W wyniku dyskryminowania KPN w Akcji Wyborczej Solidarność Konfederacja opuściła szeregi
AWS. Po raz pierwszy w odrodzonej Polsce KPN znalazła się poza Parlamentem.
1998 We wrześniu na ogólnopolskiej naradzie aktywu KPN przyjęto założenia uaktualnionego "Programu
dla Rzeczypospolitej".
Październikowe wybory samorządowe nie wypadły korzystnie dla Konfederacji.
1999 Dwudziestolecie KPN. Wystawa okolicznościowa w Krakowie.
2000 VII Kongres KPN.
2001 Wybory parlamentarne. Leszek Moczulski kandyduje do Senatu RP.
2002 Wybory samorządowe.
samorządowych.
KPN
wystawiła
kandydatów
do
wszystkich
szczebli
organów
2003 Sąd Okręgowy w Warszawie wykreślił KPN z rejestru partii politycznych. Powodem wykreślenia
było nieterminowe złożenie sprawozdania finansowego z kampanii wyborczej do samorządów lokalnych w
roku 2002.
2004 Wybory do Parlamentu Europejskiego. Leszek Moczulski kandyduje z listy własnego komitetu
wyborczego.
2006 Zbieranie podpisów pod wnioskiem o ponowną rejestrację KPN (bez udziału osób, które dopuściły do
wyrejestrowania partii).
2007 Zarejestrowanie KPN. Kongres w Krakowie.
2009 Obchody trzydziestej rocznicy powstania KPN.
Dokumenty
REZOLUCJA
RADY POLITYCZNEJ KONFEDERACJI POLSKI NIEPODLEGŁEJ
Ogłoszona 17 września 1979 r.
Czterdzieści lat temu 17 września 1939 roku, łamiąc podpisane przez siebie układy międzynarodowe i
działając w zmowie z hitlerowskimi Niemcami – Związek Radziecki najechał zbrojnie na Polskę.
Napaść ZSRR stała się główną przyczyną klęski Polski w kampanii jesiennej 1939 roku i następnej
wieloletniej okupacji kraju. Na mocy układu rozbiorowego między Niemcami a ZSRR, obszar
Rzeczypospolitej został podzielony między obu agresorów. Naród polski poddany został straszliwemu
terrorowi. Na obszarze okupowanym przez ZSRR w latach 1939-41 ponad dwa miliony osób
wymordowano bądź osadzono w łagrach. Wielu tych zesłańców nadal przebywa w głębi ZSRR, bez
możliwości powrotu do kraju. Symbolem tych zbrodni radzieckich na narodzie polskim jest bezprzykładny
mord w Katyniu.
W końcowej fazie drugiej wojny światowej, gdy armia radziecka w swym marszu do Berlina wkroczyła na
ziemie polskie – ofiarą radzieckiego terroru padły tysiące Polaków. Związek Radziecki uczynił też
wszystko, aby umożliwić Niemcom zburzenie ogarniętej Powstaniem Warszawy i wymordowanie 250
tysięcy jej mieszkańców. Związek Radziecki ponosi również współodpowiedzialność za zbrodnie
popełnione przez zależną od siebie władzę PRL, a w szczególności za terror lat 1944-1955 oraz krwawe
masakry ludności w czerwcu 1956 w Poznaniu i w grudniu 1970 na Wybrzeżu.
Stan prawny stosunków między Polską a ZSRR – od czterdziestu lat pozostaje nieuregulowany. Agresja
ZSRR spowodowała między naszymi krajami stan wojny. Układ Sikorski-Majski z lipca 1941,
prowizorycznie uregulował stosunki polsko-radzieckie, lecz w kwietniu 1943 został jednostronnie zerwany
przez ZSRR. Układy zawierane przez ZSRR z mianowanymi przez nie władzami PRL moc prawną
mogłyby posiadać dopiero wówczas, gdyby w sposób rzeczywiście wolny i nieskrępowany naród polski
wyraził wolę ich uznania.
Przypominając społeczeństwu powyższe fakty, w pełni rozumiejąc kluczową wagę stosunków polskoradzieckich zarówno dla Polski, jak i dla Związku Radzieckiego – Rada Polityczna Konfederacji Polski
Niepodległej oświadcza co następuje:
1. Nie żywimy wrogości wobec Związku Radzieckiego oraz któregokolwiek z narodów mieszkających w
tym państwie (narodu rosyjskiego nie wyłączając).
2. Przeszłość historyczna i straszliwe zbrodnie, których na narodzie polskim dopuścił się Związek
Radziecki i ludzie działający w imieniu ZSRR bądź z mandatu ZSRR – nie mogą być zapomniane, ani
wyłączone spod oceny moralnej i prawnej.
3. Podstawą normalizacji stosunków polsko-radzieckich może być jedynie szczere i jawne potępienia
wszystkich zbrodni popełnionych na narodzie polskim, rekompensata wyrządzonych szkód, oraz
rzeczywiste odstąpienie od imperialnej polityki uzależniania Polski, czego wyrazem winno stać się w
szczególności wycofanie wojsk radzieckich z Polski.
4. Polsko-radziecki układ normalizujący może zostać zawarty tylko przez autentyczne władze najwyższe
niepodległej Rzeczypospolitej.
5. Normalizacja stosunków między Polska a ZSRR leży bowiem w interesie obu stron, Europy i świata.
RADA POLITYCZNA KONFEDERACJI POLSKI NIEPODLEGŁEJ
REZOLUCJA
RADY POLITYCZNEJ KONFEDERACJI POLSKI NIEPODLEGŁEJ
(Ogłoszona 11 listopada 1979 r.)
Sześćdziesiątą pierwszą rocznicę utworzenia niepodległej Drugiej Rzeczypospolitej obchodzimy w
momencie, gdy powstała już i krzepnie Konfederacja Polski Niepodległej – pierwsza od ponad 30 lat
jawnie działająca na ziemiach polskich partia niepodległościowa, stawiająca sobie za cel utworzenie
niepodległej i demokratycznej Trzeciej Rzeczypospolitej.
Od ponad dwustu lat walczą Polacy o odzyskanie niepodległego bytu państwowego. Odrodzenie
Rzeczypospolitej 11 listopada dowiodło, że walka poprzednich pokoleń była celowa i realna.
Dwudziestoletnie istnienie Drugiej Rzeczypospolitej, nim padła pod ciosami Niemiec i ZSRR we wrześniu
1939 – dowiodło, że tylko w warunkach własnej suwerennej państwowości społeczeństwo polskie może
realizować swe aspiracje, kształtować własny byt i wytyczać odpowiadające mu drogi rozwoju.
Odbudowa niepodległej Rzeczypospolitej w listopadzie 1918 r. stała się faktem przełomowym nie tylko dla
narodu polskiego, lecz także dla większości społeczeństw tej części Europy. Poza Ukraińcami,
Białorusinami i Łużyczanami – wszystkie narody środkowoeuropejskie utworzyły własne państwa, a
stabilność i wolność całej tej strefy zależy od istnienia Rzeczypospolitej. Zniewoleniu Polskie po II wojnie
światowej przez Związek Radziecki towarzyszyło podobne zniewolenie innych narodów, lecz utrzymanie
odrębnej państwowości polskiej miało zasadnicze znaczenie dla ocalenia odrębności państwowej
większości krajów tej strefy.
Rozpoczynająca się obecnie nowa faza walki o odzyskanie niepodległości ma największe znaczenie dla
przyszłych dziejów Polski, lecz także dla innych narodów naszej strefy, dla całej Europy – której jesteśmy
nierozerwalną częścią.
Oddając hołd bohaterom, z których krwi i znoju odrodziła się Rzeczpospolita w listopadzie 1918 r. – Rada
Polityczna Konfederacji Polski Niepodległej stwierdza:
1. Konfederacja Polski Niepodległej jest kontynuacją wysiłków niepodległościowych wszystkich
poprzednich pokoleń Polaków. Z ich ofiarności i oddania czerpiemy naszą siłę moralną.
2. Uczynimy wszystko, aby wybić się na niepodległość i zbudować Trzecią Rzeczpospolitą. Świadomi
jednak jesteśmy faktu, że możemy być jedynie ogniwem w długiej walce Polaków, gdyby zaś działań
naszych nie uwieńczył upragniony rezultat, spełnimy swój obowiązek przekazując – niczym płonącą
żagiew – wolę niepodległości następnym generacjom.
3. Dążymy do utworzenia Trzeciej Rzeczypospolitej, która będzie bezpośrednim kontynuatorem i prawnym
następcą Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej. Utrzymanie prawnej sukcesji wymaga zachowania ciągłości
państwowej i utrzymania zasady legalizmu – co jest ważnym zadaniem emigracji polskiej. Kierowniczy
ośrodek niepodległościowy znajduje się jednak na terenie kraju, o kształcie, formie i władzy niepodległej
Rzeczypospolitej rozstrzygnie swobodnie społeczeństwo, gdy tylko będzie to możliwe.
4. Nasze działania na rzecz niepodległości Polski nie są wymierzone przeciw jakimkolwiek godziwym
interesom państwa, krajów i narodów sąsiadujących. Dążymy do nawiązania braterskiej współpracy z
wszystkimi społeczeństwami naszej części Europy – również z Rosjanami i Niemcami. Świadomi jesteśmy
obowiązku pomocy narodom, z którymi ongiś połączyła nas historia, oraz narodom znajdującym się w
sytuacji podobnej do naszej. Odbudowa niepodległej Rzeczypospolitej przyczyni się do normalizacji
nieuregulowanej od 40 lat sytuacji naszej części Europy i będzie jednym z filarów rzeczywistego systemu
wzajemnego bezpieczeństwa europejskiego.
5. Działania na rzecz niepodległości wymagają skupiania wysiłków wszystkich istniejących obecnie i
powstających w przyszłości ugrupowań niezależnych. Apelujemy o nawiązanie tej współpracy jak
najszybciej. Ze swej strony deklarujemy gotowość współdziałania z każdym ugrupowaniem niezależnym,
bez względu na jego charakter, skład i program – bez żadnych uwarunkowań wstępnych.
Wzywamy też wszystkie działające w kraju ugrupowania niezależne do jasnego i wyraźnego publicznego
określenia ich stosunku do programu niepodległości – opartego o dwa podstawowe założenia: uwolnienie
Polski od dominacji radzieckiej oraz usunięcie narzuconej nam, uzurpatorskiej dyktatury PZPR.
RADA POLITYCZNA KONFEDERACJI POLSKI NIEPODLEGŁEJ