Atrakcyjność Elbląga dla mieszkańców Obwodu Kaliningradzkiego

Elbląga – bramą do
Obwodu Kaliningradzkiego dla lokalnych firm.
1. Kluczowe położenie
Elbląg jest drugim co do wielkości miastem województwa warmińsko –
mazurskiego, liczącym ponad 126 tysięcy mieszkańców. Zasadniczym elementem
wyróżniającym Elbląg na tle całego województwa jest atrakcyjne położenie
geograficzne i najlepsza sieć komunikacyjna zarówno drogowa jaki i wodna.
Sąsiedztwo granicy z Rosją (około 50 km) sprawia, że w promieniu 120 km od
Elbląga zamieszkuje ponad 3 miliony potencjalnych klientów, w tym milion
mieszkańców Obwodu Kaliningradzkiego. W promieniu do 50 km od Elbląga
znajdują się dwa drogowe przejścia graniczne z Obwodem Kaliningradzkim: w
Gronowie (zał. nr 1) oraz Grzechotkach (zał. nr 2). Przez oba przejścia dokonuje
się ponad 60% ruchu osobowego na granicy polsko rosyjskiej (zał. nr 3). Do
przejścia granicznego w Grzechotkach prowadzi, zmodernizowana w 2008 roku,
droga krajowa S 22 połączona z obwodnicą Elbląga, w tym z bezkolizyjnym
Węzłem Elbląg-Wschód. Do tego należy doliczyć także możliwość pokonania
granicy na zbliżonym odcinku drogą wodną – przy wykorzystaniu Portu Morskiego
w Elblągu i Kaliningradzie oraz transportem kolejowym poprzez Braniewo. Pas do
50 km od granicy zgodnie z danymi GUS ( analizy dokonywane raz na kwartał)
jest najbardziej atrakcyjnym pod względem dokonywania zakupów – w
1
przypadku Rosjan jest to ponad 50% wizytujących nasz region, którzy w tym
rejonie ponieśli 61,5% wszystkich wydatków.
2. Mały ruch graniczny
W dniu 14 grudnia 2011 r. Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski
oraz szef rosyjskiej dyplomacji Serigiej Ławrow podpisali umowę o małym ruchu
granicznym (MRG) między Obwodem Kaliningradzkim, a częścią Warmii, Mazur i
Pomorza, której efektem jest wprowadzenie znaczących ułatwień w ruchu
transgranicznym. Pod koniec lipca 2012 roku formalnie rozpoczęto wydawanie
zezwoleń na podróżowanie między Polską a Rosją w ramach MRG. Od tego
momentu nastąpił zdecydowany wzrost liczby osób przekraczających granicę w
obu kierunkach, przy jednoczesnym zwiększaniu wymiany handlowej.
Tygodniowo granicę przekracza nawet 115 tysięcy osób - w dzień
powszedni 15, w weekendy 20 tysięcy osób (zał. nr 4). Chętnych na zakupy w
Polsce przybywa z dwóch powodów:
- po pierwsze, większość towarów można kupić u nas taniej, od 2 do 7 razy
taniej w zależności typu towaru, tym bardziej że każdemu wyjeżdżającemu
przysługuje zwrot VAT;
- po drugie, coraz łatwiej do Polski przyjeżdżać, bo obowiązują wspomniane
przepisy o MRG - mieszkańcy przygranicznych gmin nie muszą starać się o wizy.
W samym IV kwartale 2012 roku Rosjanie wydali w Polsce 93,5 mln zł, to o
prawie 100% więcej niż rok wcześniej1. Z ankiet GUS wynika, że średnie
wydatki pojedynczego Rosjanina podróżującego w IV kwartale ubiegłego roku do
Polski wyniosły około 340 zł – wzrost o 27,6% w stosunku do IV kwartału 2011
roku. Największą część wydatków pochłania odzież i obuwie (29,1%), usługi
głownie gastronomiczne i hotelowe (12,3%) oraz artykuły spożywcze - mięso i
wyroby mięsne (11,7%). Ale sprzedaje się też wiele innych produktów, a
zwłaszcza: sprzęt RTV i AGD, meble i materiały dekoracyjne, chemia gospodarcza
i kosmetyki. O skali wymiany handlowej świadczy ilość faktur przedstawianych
przez Rosjan na granicy w celu odzyskania zapłaconego podatku VAT. Do
swoistego rekordu doszło w dniach 8-10 marca br. w trakcie długiego weekendu
po stronie rosyjskiej. W tym okresie tylko na przejściu granicznym w
Grzechotkach, polscy celnicy otrzymali zgłoszenia dotyczące 700 faktur na
kwotę 800 tysięcy złotych2. Trzeba wziąć pod uwagę, że ciągle stosunkowo
niewiele polskich firm może wystawiać takie dokumenty – nie każda korzysta z
systemu „tax free” umożliwiającego wystawianie tego typu faktur.
3. Promocja Elbląga w Kaliningradzie
Władze miasta Elbląg uwzględniając wprowadzenie nowych zasad
przekraczania granic Polski z Obwodem Kaliningradzkim oraz wychodząc
naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu zintensyfikowania obustronnych
kontaktów między Elblągiem a Kaliningradem, w dniu 29 czerwca 2012 roku
odświeżyły i podpisały porozumienie o współpracy pomiędzy miastami w zakresie
kształtowania powiązań w sferze społecznej i gospodarczej. W ostatnich
1
Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie, 19 lutego 2013 – „Badanie obrotu towarów i
usług na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej na terenie Polski w IV kwartale 2012 roku”.
2
Na podstawie danych Izby Celnej w Olsztynie.
2
miesiącach, po uruchomieniu Małego Ruchu Granicznego, nastąpiło znaczne
ożywienie stosunków z Kaliningradem.
Elbląg jako jedyne miasto w Polsce posiada swoje przedstawicielstwo
(zał. nr 5) w największym mieście obwodu. Identyczną placówkę w Elblągu
otworzył również Kaliningrad. W obu przedstawicielstwach przedsiębiorcy Polski i
Rosji uzyskują niezbędne informacje na temat możliwości współpracy z
zagranicznymi partnerami. Przedstawicielstwo Informacyjne Elbląga w
Kaliningradzie, dzięki uprzejmości Konsula Generalnego RP jest umiejscowione w
siedzibie Konsulatu przy ul. Prospekt Mira 81/2. Lustrzany punkt
Przedstawicielstwa Informacyjnego Kaliningradu powstał w Elblągu w siedzibie
Ratusza Staromiejskiego na ul. Stary Rynek 25. W ramach przedstawicielstwa do
chwili obecnej przeprowadzono dwie misje gospodarcze dla branży turystycznej.
W 2013 roku władze Elbląga zaplanowały dużą kampanię reklamową miasta w
Kaliningradzie, połączoną z wsparciem lokalnych przedsiębiorstw MŚP. Promocja
Elbląga będzie polegała m.in. na zamieszczeniu reklam na ekranach
wielkoformatowych umiejscowionych w Kaliningradzie. Dodatkowo miasto Elbląg
zakupi Infomaty, które następnie zostaną ulokowane w centralnych miejscach
Kaliningradu – w celu przedstawienia możliwie największej liczbie mieszkańców
naszej kompleksowej oferty. Ponadto Elbląg dysponuje 4 punktami na terenie
Kaliningradu, w których są umieszczone oferty elbląskich firm w postaci ulotek i
folderów. Urząd Miejski w Elblągu dysponuje także dedykowana stroną
internetową www.inwestycje.elblag.pl , która wkrótce będzie przetłumaczona na
język rosyjski i zgodnie z założeniami oprócz informacji gospodarczych z miasta,
posłuży do „kojarzenia” firm z obu miast.
4. Elbląg miastem wspomagającym lokalne firmy.
Wsparcie podmiotów prywatnych z Elbląga w roku bieżącym w oparciu o
Przedstawicielstwo Informacyjne charakteryzuje się wielowymiarową ofertą.
Władze samorządowe podjęły decyzję o zaangażowaniu środków finansowych w
wykup powierzchni wystawowej na targach FASADA – targi dla branży
budowlanej. Jest to najbardziej prestiżowe wydarzenie tego typu w
Kaliningradzie, w którym w zeszłym roku wzięło udział ponad 220 wystawców z
m.in. terenu całej Rosji, Ukrainy, Białorusi czy Litwy. W tym roku według danych
organizatora w targach uczestniczyło 229 firm nie tylko z w/w państw, ale także
m.in. z Włoch czy Słowacji. W przedmiotowym wydarzeniu wzięło udział 19
firm z Elbląga, które zaprezentowały swoją ofertę wykorzystując powierzchnię
wystawową wydzierżawioną przez miasto. W opinii uczestników targi okazały się
sukcesem. Część elbląskich firm dokonała rozpoznania rynku kaliningradzkiego,
inne podmioty nawiązały relację z przedsiębiorcami uczestniczącymi w targach,
natomiast 5 firmom udało się porozumieć w zakresie sprzedaży swoich
produktów i usług na rynek rosyjski. Sektor budowlany ma obecnie
szczególne znaczenie, gdyż w 2018 roku Rosja będzie gospodarzem Mistrzostw
Świata w piłce nożnej, a Kaliningrad jest jednym z miast gospodarzy turnieju. W
związku z czym istnieją realne szanse na korzyści finansowe dla elbląskich firm z
w/w branży. Ponadto szacuje się, że do Kaliningradu przyjedzie na finały około
200 tys. turystów, zwłaszcza z Niemiec ze względu na uwarunkowania
historyczne. Według ekspertów MSZ Polska w tym zwłaszcza Elbląg ma realne
szanse na „przejęcie” około 50 tys. osób spośród wymienionej grupy – co będzie
miało wymierne przełożenie dla elbląskich firm z branż turystycznej, handlowej i
3
usługowej. Oprócz wspomnianego sektora budowlanego władze Elbląga w marcu
ogłosiły nabór na udział w kolejnych targach tematycznych dla innych branż,
zainteresowanych we współpracy z Obwodem. Efektem ma być z jednej strony
pozyskanie klientów dla elbląskich firm na rynku rosyjskim, a z drugiej promocja
miasta jako całości.
Przedstawiciele miasta od początku bieżącego roku regularnie wizytują
Kaliningrad, w celu rozwoju więzi gospodarczych poprzez nawiązywanie i
utrzymywanie kontaktów z przedstawicielami lokalnych władz oraz instytucji
otoczenia biznesu. Aktualnie dysponujemy ofertą ze strony Fundacji INOK z
Kaliningradu, która jest największym podmiotem usług z zakresu kojarzenia firm
na lokalnym rynku. W jej bazie znajduje się ponad 10 tys. przedsiębiorstw, także
z terenu Rosji „centralnej” oraz Ukrainy i Białorusi, z którymi elbląskie firmy będą
nawiązywały współpracy przy wsparciu władz miasta. Jednocześnie jesteśmy
również w stałym kontakcie z Kaliningradzką Izbą Przemysłowo-Handlową, która
posiada uprawnienia nadawania specjalistycznych certyfikatów dla firm
zainteresowanych w prowadzeniu działalności na terenie Obwodu.
4
Załącznik nr 1
Drogowe Przejście Graniczne w Gronowie jest całodobowym przejściem
granicznym, przeznaczonym dla międzynarodowego ruchu osobowego oraz
towarowego dla samochodów o maksymalnej masie do 6 ton.
Pojazdy wyjeżdżające z Polski do Rosji odprawiane są obecnie na czterech pasach.
Pojazdy wjeżdżające z Rosji do Polski odprawiane są na trzech pasach dla busów
i autobusów, na jednym dla samochodów osobowych i jednym pasie „zielonym”.
Drogowe Przejście Graniczne w Gronowie funkcjonuje od października 1995 r.
Zlokalizowane jest przy drodze krajowej nr 54.
Załącznik nr 2
Drogowe Przejście Graniczne w Grzechotkach, które uruchomiono 7 grudnia
2010 r., funkcjonuje jako całodobowe, międzynarodowe przejście dla ruchu
samochodów osobowych, autobusów i samochodów ciężarowych bez odpraw
weterynaryjnych i fitosanitarnych.
Zajmuje 30,3 hektarów powierzchni. Składa się łącznie z 23 pasów odpraw, w tym
na wjeździe:
2 pasy ruchu dla samochodów ciężarowych,
2 pasy dla autobusów,
5 pasów dla samochodów osobowych,
1 pas ruchu dla VIP-ów,
1 pas „zielony” (nic do oclenia)
i wyjeździe:
2 pasy ruchu dla samochodów ciężarowych,
2 pasy dla autobusów,
6 pasów dla samochodów osobowych
2 pasy dla VIP-ów
Powierzchnia zabudowy dróg i placów wynosi 129.387,4 m2, natomiast wiat i
zadaszeń – 8.071,00 m2.
5
Załącznik nr 3
Ruch osobowy na Drogowych PG w roku 2012
(% udział)
Drogowe PG
Bezledy
26%
Drogowe PG
Grzechotki
41%
Drogowe PG
Gołdap
13%
Drogowe PG
Gronowo
20%
Załącznik nr 4
Ruch osobowy na drogowych przejściach granicznych województwa warmińsko-mazurskiego
w 2012 r.
Nazwa
przejścia
granicznego
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Bezledy
68123
58813
76710
67960
76954
80561
91 080
93873
99234
110567
121089
123 169
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Gronowo
47868
40150
54 817
56020
66999
67212
78 012
79293
72414
86601
87306
93 631
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Gołdap
37152
33993
42008
38935
42809
47004
47 571
50112
49799
54192
51071
45 686
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Grzechotki
102621
81346
108253
103928
125877
136221
150 766
170810
159442
162705
156684
160 617
6
Załącznik nr 5
Główne sfery współpracy obu przedstawicielstw to przede wszystkim pełnienie funkcji
informacyjnej i koordynacyjnej w ramach poniższych działań:
1. Misje gospodarcze (B2B) – comiesięczne spotkania w podziale branżowym,
jako forum wymiany informacji oraz nawiązywania nowych kontaktów
handlowych. Wsparcie dla firm z terenu Elbląga i Kaliningradu, którego celem
jest wzrost liczby podpisywanych kontraktów handlowych. Dodatkowo
kompendium wiedzy o możliwości zakładania działalności gospodarczej na
terenie Elbląga i Kaliningradu, wsparte przez ekspertów udzielających
odpowiedzi na pytania problemowe.
2. Kompleksowa informacja turystyczna – stale aktualizowane informacje
dotyczące oferty turystycznej, w tym bezpośrednie przedstawianie możliwości
poszczególnych podmiotów z branży. Oferta będzie dostosowana do
poszczególnych pór roku – adekwatnie do zapotrzebowania.
3. Informacja edukacyjna – oferta szkół wyższych z możliwością podjęcia nauki
przez rosyjską i polską młodzież.
4. Promocja instytucji kultury i sportu – szczegółowa oferta poszczególnych
jednostek z aktualnymi informacjami dot. oferty.
5. Wsparcie oferty handlowej i usługowej ukierunkowanej na rynek rosyjski –
Obwód Kaliningradzki.
6. Promocja elbląskich przedsiębiorstw na rynku Obwodu Kaliningradzkiego,
przede wszystkim w zakresie handlu, usług i turystyki.
7