nr 1/2013 (83) PDF

Transkrypt

nr 1/2013 (83) PDF

ISSN 1232-8634
Kwartalnik Informacyjny i Popularno-Naukowy
Najlepsza oferta na rynku
MARZEC
Nr 1/2013 (83)
1
Prof. zw. tyt. med.
J. Bożydar Latkowski
Niedosłuch – praktyczne
uwagi dotyczące
postępowania
Niedosłuch dotyczyć może
wszystkich trzech części narządu słuchu...
2
Dr Sergei Kochkin
MarkeTrak VIII:
Kluczowe czynniki
wpływające na chęć
zakupienia aparatu
słuchowego
Prof. zw. tyt. med. J. Bożydar Latkowski
Prawie 1 na 4 niedosłyszące
osoby jest posiadaczem aparatu
słuchowego– jeszcze w latach
80. XX wieku współczynnik ten
wynosił 1 na 5...
12
Niedosłuch
– praktyczne uwagi
dotyczące postępowania
Ciekawe informacje
Niepełnosprawni bez sprzętu
Migrena jako czynnik
ryzyka dla niedosłuchu
13
ABC Audioprotetyka
Słuch – słyszenie
Ucho
iedosłuch dotyczyć może wszystkich trzech
części narządu słuchu:
ucha zewnętrznego czyli małżowiny i przewodu słuchowego zewnętrznego, ucha środkowego,
a więc jamy bębenkowej, trąbki
słuchowej (przewodu łączącego jamę bębenkową z częścią
nosową gardła) oraz komórek
kostnych w wyrostku sutkowatym, wreszcie ślimaka, to znaczy części słuchowej ucha wewnętrznego.
Wyjaśnia to graficznie schemat przekroju ucha (obok):
N
WYDAWCA:
Warto słyszeć
ROK ZAŁOŻENIA 1951
Niedosłuch może mieć charakter
przewodzeniowy, a więc utrudniający przebieg fali dźwiękowej przez
przewód słuchowy i jamę bębenkową, oraz charakter odbiorczy gdy
uszkodzenie dotyczy ślimaka w uchu
wewnętrznym, gdzie znajdują się receptory nerwu słuchowego. Niedosłuch występuje nagle lub przewlekle
i może dotyczyć łącznie w różnym
stopniu obu tych systemów.
Ponieważ najbardziej niepokojący
chorego jest niedosłuch nagły – podaję prosty, praktyczny sposób aby
chory sam mógł określić czy upośledzenie słuchu jest głuchotą, to znaczy
stanem, w którym receptory ucha wewnętrznego nie reagują na żaden bodziec dźwiękowy (np. mowę, sygnały
informacyjne, hałas, muzykę) czy też
jest to niedosłuch - czyli różnego
stopnia nagłe uszkodzenie słuchu.
Podczas wystąpienia nagłej głuchoty,
pojawić się może zawrót głowy.
Przy nagłym niedosłuchu polecam wprowadzić opuszkę palca
wskazującego do ujścia przewodu słuchowego po stronie uszkodzenia i dość silnie wykonywać rytmicznie ruchy uciskowo-drapiące.
W przypadku głuchoty chory nie będzie słyszał żadnych szmerów (szumów). Natomiast w przypadku niedosłuchu (nawet bardzo głębokiego)
słyszalny będzie szmer. Aby ustalić
przyczynę, należy zgłosić się do placówki zajmującej się protezowaniem
słuchu lub do lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej. Niemal zawsze konieczna będzie konsultacja laryngologiczna. W niedosłuchu nagłym może
być niezbędne usunięcie woszczyny,
a w niedosłuchach przewlekłych, leczenie stanów zapalnych lub zaopatrzenie w aparaty poprawiające
słyszenie (nazywane potocznie aparatami słuchowymi). Pragnę wyraźnie
i z naciskiem podkreślić, że protezowanie słuchu należy wykonywać
wyłącznie w placówkach zajmujących
się profesjonalnie protezowaniem słu2
chu, choć robią to także niektórzy
moi koledzy laryngolodzy. Prawidłowo wykonają to jedynie ci lekarze,
którzy odbyli odpowiednie przeszkolenie w zakresie protezowania słuchu
lub specjaliści foniatrii tylko wówczas,
jeśli posiadają odpowiedni komputerowy sprzęt specjalistyczny, pozwalający w miarę optymalnie zmienić
i dostosować charakterystykę aparatu słuchowego do warunków, jakim
odpowiadają zarówno typ, jak i rozległość uszkodzeń komórek zmysłowych receptorów nerwu słuchowego
ślimaka w uchu wewnętrznym. Jeśli
takiego wyszkolenia lekarze nie mają,
a zwłaszcza nie posiadają specjalistycznego sprzętu, mogą jedynie w
aparacie słuchowym wzmocnić głośność odbieranych dźwięków, to znaczy mowy, sygnałów ostrzegawczych,
muzyki, itp. Ale o czym musi pamiętać i lekarz, i chory z niedosłuchem:
wzmocnienie głośności nie poprawia
rozumienia mowy (a o to przecież
chodzi), ponieważ w uszkodzeniach
odbiorczych zwiększenie głośności
może wręcz pogorszyć rozumienie
mowy. A zatem głośno to nie znaczy
najlepiej, co bardzo często słyszy
się od pacjentów – panie doktorze,
proszę tak głośno nie mówić, bo ja
gorzej rozumiem. Podczas protezowania słuchu należy zawsze dążyć do
tego, aby protezowanie dokonywane
było obustronnie, nawet jeśli po przeciwnej stronie jest nieznaczny ubytek
słuchu. Ułatwia to pacjentom określenie kierunku źródła dźwięku, a ma to
szczególne znaczenie u dzieci niedosłyszących podczas rehabilitacji.

Dr Sergei Kochkin
Dyrektor wykonawczy Better Hearing Institute
w Waszyngtonie, DC
MarkeTrak VIII:
Kluczowe czynniki
wpływające na chęć
zakupienia aparatu słuchowego
Jakie czynniki mają największy wpływ
na decyzję o zakupie aparatu słuchowego?
W niniejszym artykule z serii MarkeTrak oceniono znaczenie 53
czynników, które mogą przekonać niezdecydowaną osobę do
zaopatrzenia w aparaty słuchowe. Do omawianych czynników
należą m.in. cena i sytuacja finansowa, przydatność w wielu
środowiskach, cechy produktu oraz bariery psychologiczne
towarzyszące zakupowi aparatu słuchowego.
rawie 1 na 4 niedosłyszące
osoby jest posiadaczem aparatu słuchowego – jeszcze
w latach 80. XX wieku współczynnik
ten wynosił 1 na 5. Bariery na drodze do stosowania aparatów słuchowych zostały szczegółowo opisane
we wcześniejszych publikacjach MarkeTrak1-3. Dotychczas jednym z głównych powodów niestosowania aparatów słuchowych było stwierdzenie
„moja utrata słuchu jest zbyt mała
i nie wymaga stosowania aparatu”.
Począwszy od MarkeTrak VII zaczęliśmy dzielić the bariery w oparciu
o stopień niedosłyszenia. Osoby dotknięte niewielką utratą słuchu mogą nie wymagać zaopatrzenia; jeżeli
jednak twierdzą, że ich utrata słuchu
jest „zbyt niewielka”, mimo iż są one
dotknięte utratą słuchu w stopniu
umiarkowanym lub poważnym, można przypuszczać, że nie przyjmują do
wiadomości swojej utraty słuchu oraz
wpływu, jaki ma ona na ich życie.
Ponieważ osoby niestosujące
aparatów słuchowych są młodsze
i dotknięte utratą słuchu w znacznie
mniejszym stopniu, podczas badania współczynnika stosowania należy brać pod uwagę stopień utraty
słuchu. W poprzednich publikacjach
opracowaliśmy metodę podziału niedosłyszącej populacji na decyle niedosłuchu (1 = 10% osób, które są
dotknięte utratą słuchu w najsłabszym stopniu; 10 = 10% osób, które
są dotknięte najpoważniejszą utratą
słuchu).
W jednej z wcześniejszych publikacji4 porównaliśmy także demografię
i charakterystykę utraty słuchu u posiadaczy aparatów słuchowych i osób
niestosujących aparatów słuchowych.
Porównanie właścicieli aparatów słuchowych z osobami niestosującymi
aparatów słuchowych pozwoliło określić ilościowo co następuje:
 83% posiadaczy aparatów słuchowych znajduje się w decylach 5-10.
Dla porównania, w tych samych de-
P




cylach znajduje się 43% osób niestosujących aparatów słuchowych.
Około 11 milionów osób niestosujących znajduje się w decylach
5-10 – jest to część populacji, która
najbardziej przypomina typowego
konsumenta w tej branży.
40% osób z umiarkowaną lub poważną utratą słuchu posiada aparaty słuchowe; W przypadku osób
dotkniętych nieznaczną utratą słuchu jest to 9%.
Osoby niestosujące aparatów słuchowych są średnio o 11,2 roku
młodsze od posiadaczy aparatów
słuchowych (średni wiek to 59,9 roku dla osób niestosujących i 71,1 dla
posiadaczy aparatów słuchowych).
Osoby niestosujące aparatów słuchowych są świadome utraty słuchu od średnio 12,4 roku (mediana
= 4 lata)4.
Niniejsza praca miała na celu:
 Zbadanie wizyt u specjalistów ds.
aparatów słuchowych oraz lekarzy
specjalizujących się w kwestiach
związanych z utratą słuchu.
 Dokonanie opisu tych spośród osób
niestosujących, które wyraziły zamiar rozwiązania problemów związanych z utratą słuchu poprzez zakup aparatu słuchowego w ciągu
następnego roku.
 Ponieważ „przeszkody utrudniające
stosowanie aparatów słuchowych”
były już wcześniej obiektem naszych badań1-3, przydatny będzie
opis liczbowy czynników, które
skłaniają badanych do szybszego
uzyskania aparatów słuchowych.
Metodologia
W niniejszej pracy podamy jedynie
skróconą wersję metodologii badań,
ponieważ została już ona opisana
szczegółowo w jednej z wcześniejszych publikacji4.
 W grudniu 2008 r. wykonano ankietę
przesiewową, która została wysłana
do reprezentatywnej próbki krajowej – 80,000 członków panelu National Family Opinion (NFO).
 W lutym 2009 r. do losowo wybranej
próbki 5 500 osób niestosujących,
które rozpoznają u siebie utratę słuchu. Odsetek odpowiedzi na szczegółowy sondaż wynosił 79%.
Podczas badania osoby niestosujące
aparatów zostały zapytane o:
 Ich doświadczenia podczas kontaktów ze specjalistami ds. utraty
słuchu.
 Ich postrzeganie przyczyn utraty
słuchu.
 Sposoby stosowania urządzeń
wspomagających słyszenie.
 Chęć zakupu aparatu słuchowego
w ciągu następnych 4 lat.
Dodatkowo mieli oni ocenić 53
czynniki, które mogą skłonić ich do
zakupu aparatu słuchowego w ciągu następnych 2 lat. Ankietowani
mieli ocenić każdy z czynników na
5-punktowej skali, gdzie 5 = „znacznie chętniej kupię aparat słuchowy”,
3 = „nieco chętniej”, a 1 = „czynnik
nie zwiększy mojej chęci zakupu”.
Czynniki obejmowały między innymi:
usprawnienia aparatów słuchowych
(22 czynniki), poprawa działania aparatów słuchowych (7), koszt aparatów słuchowych i zmiana sytuacji
finansowej (13) oraz czynniki psychologiczno-społeczne (13), w tym
poprawa jakości życia danej osoby
i zalecenia ich otoczenia społecznego i zawodowego.
W niniejszej publikacji będziemy
porównywać osoby dotknięte nieznaczną utratą słuchu (decyle 1-4)
z osobami dotkniętymi umiarkowaną
lub poważną utratą słuchu (decyle
5-10). Skupimy się na drugiej grupie,
ponieważ reprezentuje ona typowych
konsumentów aparatów słuchowych.
Należy też pamiętać, że we wszystkich przypadkach omawiane są jedynie opinie konsumentów.
3
WYDAWCA:
Warto słyszeć
2
1,5
1
0,5
0
 Rysunek 1. Zalecenia dotyczące
aparatów słuchowych dla poszczególnych
specjalistów - porównanie pacjentów
z nieznaczną (decyle 1-4) i umiarkowaną
lub poważną (decyle 5-10) utratą słuchu.
Przedstawiono stosunek pozytywnych
i negatywnych zaleceń (n = 3 975).
Skierowania i zalecenia
stosowania aparatu słuchowego
W Tabeli 1. przedstawiono wizyty
u lekarzy i specjalistów ds. słuchu,
podzielone pod względem stopnia
utraty słuchu pacjenta. Zarówno osoby dotknięte utratą słuchu w stopniu
nieznacznym, jak i te dotknięte umiarkowaną lub poważną utratą słuchu,
najczęściej omawiały stan słuchu
z lekarzem rodzinnym (odpowiednio
43% i 50%). Kolejnymi specjalistami
byli otorynolaryngolog, audiolog oraz
specjalista ds. aparatów słuchowych.
Lekarze rodzinni częściej wydają
skierowania na badanie słuchu zarówno
pacjentom dotkniętym nieznaczną, jak
i umiarkowaną lub poważną utratą słuchu (45% i 51%). Otorynolaryngolodzy
i audiolodzy częściej zalecali odczekanie i ponowne przebadanie słuchu
w przypadku nieznacznej utraty słuchu
(35% i 43%), natomiast mniej więcej
tyle samo specjalistów ds. aparatów
słuchowych zalecało dalsze badania
lub zastosowanie aparatu słuchowego (35% i 37%). Otorynolaryngolodzy
zalecali operację chirurgiczną znacznie
częściej od innych specjalistów (14%
i 12%). Dotyczyło to zarówno osób
dotkniętych nieznaczną, jak i umiarkowaną i poważną utratą słuchu.
4
Nieznaczna utrata słuchu (decyle 1-4)
Omówienie stanu słuchu
Odesłanie na dalsze badania
Zalecenie stosowania aparatu słuchowego
Aparat słuchowy nie pomoże
Zalecenie operacji chirurgicznej
Zalecenie odczekania i ponownego badania
Stosunek pozytywnych i negatywnych zaleceń dot. aparatu słuchowego
Umiarkowana lub poważna utrata słuchu (decyle 5-10)
Omówienie stanu słuchu
Odesłanie na dalsze badania
Zalecenie stosowania aparatu słuchowego
Aparat słuchowy nie pomoże
Zalecenie operacji chirurgicznej
Zalecenie odczekania i ponownego badania
Stosunek pozytywnych i negatywnych zaleceń dot. aparatu słuchowego
Z rysunku 1 i Tabeli 1 wynika, że
wszyscy specjaliści z wyjątkiem specjalistów ds. aparatów słuchowych
częściej odradzali stosowanie aparatów słuchowych w przypadku osób
dotkniętych nieznaczną utratą słuchu.
Przykładowo, lekarze rodzinni zalecali
aparaty słuchowe w przypadku 4%
osób dotkniętych nieznaczną utratą słuchu, a odradzali w przypadku
18%, co daje stosunek zaleceń pozytywnych do negatywnych równy 0,2
(4%/18%). Dla porównania, specjaliści
ds. aparatów słuchowych prawie dwukrotnie częściej zalecali niż odradzali
stosowanie aparatów słuchowych.
Jeżeli chodzi o osoby dotknięte
umiarkowaną lub poważną utratą słuchu, lekarze rodzinni równie często
zalecali co odradzali stosowanie aparatów słuchowych (16%). Otorynolaryngolodzy, audiolodzy i specjaliści ds.
aparatów słuchowych częściej zalecali
niż odradzali stosowanie aparatów słuchowych. Audiolodzy zalecali aparaty
słuchowe najczęściej (46%) ze wszystkich trzech grup. Należy jednak zauważyć, że częściej też odradzali stosowania aparatów słuchowych (24%).
Specjaliści ds. aparatów słuchowych
2,5 razy częściej zalecali niż odradzali
stosowania aparatów słuchowych.
43
45
4
18
6
31
0.2
50
51
16
16
7
19
1.0
Procent
32
29
28
9
15
22
23
26
14
6
35
43
0.7 0.8
Procent
41
39
32
10
32
46
24
24
12
7
21
24
1.3 1.9
Specjalista
ds. aparatów
słuchowych
Audiolog
3
2,5
Otolaryngolog
Zawód
 Tabela 1. Wizyty u lekarzy i specjalistów
od aparatów słuchowych
Lekarz
rodzinny
Wizyty u lekarzy i specjalistów
od aparatów słuchowych
8
9
37
21
5
35
1.8
16
5
35
14
6
14
2.5
Rysunek 2 wskazuje, że tylko około
2 na 5 (41,2%) osób niestosujących
aparatów słuchowych badało swój
słuch na przestrzeni ostatnich 5 lat.
Prawie Połowa (46,3%) nie badała słuchu nigdy, przechodziła badanie w wieku dziecięcym lub ponad 10 lat temu.
W jednej z wcześniejszych publikacji1 sformułowaliśmy hipotezę, że
40% osób dotkniętych umiarkowaną
lub poważną utratą słuchu jest jej
świadoma, lecz brakuje im informacji
niezbędnych do podjęcia kolejnego
kroku, którym jest profesjonalne badanie słuchu.
W dzieciństwie
Nigdy
10 lat
10,1%
19%
18,2%
W ciągu
ostatniego roku
15,1%
11,5%
26,1%
6-10 lat
2-5 lat
 Rysunek 2. Czas ostatniego badania
słuchu osób niestosujących aparatów
przez specjalistę (n = 4 243).
< 2 lata
2-4 lata
25
1,8
1
25,4
9,2
14,1
15,3
17,6
6,3
9,2
3
4
5
6
7
8
 Rysunek 3. Postrzegane przyczyny utraty słuchu wśród osób
niestosujących aparatów słuchowych (n = 4 243).
Bariera ta nadal stoi na drodze
do stosowania aparatów słuchowych
– w tym przypadku metodą motywującą do wizyty u specjalisty mogą
okazać się „wstępne badania słuchu”
w wersji drukowanej lub online. Rozpoznanie stopnia utraty słuchu nadal
jest głównym powodem zakupu aparatów słuchowych4.
Na Rysunku 3. przedstawiono postrzegane przyczyny utraty słuchu
wśród osób niestosujących aparatów
słuchowych. Niemal połowa badanych (48,1%) zgłosiła jako przyczynę
hałas związany z pracą, 2 osoby na
5 (41,7%) wskazały wiek, a 1 na 5
(20,2%) zgłosiła hałas związany z rekreacją jako przyczynę utraty słuchu.
Około 14% badanych stwierdziło, że
utrata słuchu ma podłoże genetyczne lub jest wynikiem infekcji ucha
w dzieciństwie. Poniżej 5% badanych
zgłosiło, że przyczyną ich utraty słuchu był uraz głowy, choroba, wada
wrodzona, reakcja na leki albo operacja chirurgiczna.
Zamiar zakupu w niedalekiej
przyszłości: charakterystyka
Osoby dotknięte utratą słuchu miały określić chęć zakupu aparatu słuchowego w ciągu następnych 4 lat.
Na Rysunku 4 przedstawiono zamiar
zakupu w niedalekiej (<2 lat) i dalekiej
(3-4 lata) przyszłości względem stopnia utraty słuchu mierzonego w decylach.
19,5
2,7
2
26,6
24,3
23,3
12,9
23,4
26,4
20,1
23,9
22,5
9
10
 Rysunek 4. Zamiar zakupu aparatu słuchowego względem
stopnia utraty słuchu (decyl 1 = nieznaczna, decyl 10 = poważna).
Zamiar zakupu aparatu słuchowego jest w dużym stopniu powiązany
ze stopniem utraty słuchu. Na przykład, zamiar zakupu aparatu słuchowego w ciągu następnych 2 lat
wyraziło tylko 1,8% z badanych, którzy byli dotknięci utratą słuchu w najmniejszym stopniu (decyl 1), podczas
gdy ten sam zamiar wyrażało niemal
1 na 5 badanych w decylu 9. Zmniejszenie wartości w decylu 10 wynika
prawdopodobnie z faktu, że wiele
osób z tego decyla jest głucha lub nie
spełnia warunków wymaganych przy
tradycyjnym wzmocnieniu słuchu.
W Tabeli 2a przedstawiono demografię osób, które wyraziły zamiar zakupu aparatu słuchowego w okresie
od 6 miesięcy do roku. Osoby te mają
średnio 66 lat, są więc nieco młodsze ot typowego nowego użytkownika (68,8 lat). Ponad połowa z nich
(55%) to mężczyźni. Są one też bardziej zamożne od typowego nowego
użytkownika (61 500 $ w porównaniu
z 54 000 $ dochodu rocznego gospodarstwa domowego). Do czynników,
które miały wpływ na ich decyzję
o zakupie w niedalekiej przyszłości,
należą: rozpoznane pogorszenie słuchu (69%), wpływ współmałżonka lub
krewnych (53%), troska o bezpieczeństwo (21%) a także zalecenia audiologa (20%) lub otorynolaryngologa
(18%). Tylko 5% nowych użytkowników stwierdza, że bezpieczeństwo
jest jednym z głównych czynników
 Tabela 2a. Demografia osób,
które nie stosują aparatów słuchowych
i planują zakupić aparat w niedalekiej
przyszłości (6 miesięcy – 1 rok).
Demografia
%
(n=359)
Wiek
Średnia
66
Mediana
66
Płeć
Mężczyźni
55
Kobiety
45
Dochód
(000 $)
Średnia
61.5
Mediana
48.8
Wartość modalna
112.5
Przyczyna zakupu aparatu
Stwierdzenie pogłębienia utraty słuchu
69
Współmałżonek lub krewny
53
Troska o bezpieczeństwo
21
Audiolog
20
Otorynolaryngolog
18
Koszt pokryty przez ubezpieczenie
17
Cena aparatu
14
Media (prasa, telewizja, radio)
13
Lekarz rodzinny
12
Darmowy aparat słuchowy
11
Inny użytkownik aparatu
10
Artykuł o aparatach słuchowych
7
Poprawa sytuacji finansowej
7
Reklama w telewizji
6
Reklama w gazecie
5
Specjalista ds. aparatów słuchowych
4
List reklamowy
4
Szef lub współpracownik
3
Reklama w czasopiśmie
3
Telemarketing
1
Reklama w radiu
1
Internet
1
Celebryta z aparatem słuchowym
0.3
5
WYDAWCA:
Warto słyszeć
Miara utraty słuchu
%
(n=359)
Utrata słuchu jedno/dwustronna
Jednostronna
27
Dwustronna
73
Postrzegana utrata
Nieznaczna
18
Umiarkowana
61
Poważna
20
Bardzo poważna
1
Skala Gallaudeta
Słyszenie szeptu
6
Słyszenie normalnej mowy
38
Słyszenie krzyku
48
Słyszenie krzyku na lepiej słyszące ucho
7
Odróżnianie mowy od głośnego hałasu
1
albo gorsze
Trudności przy słuchaniu
w hałaśliwym otoczeniu
Wyjątkowo trudne
23
Bardzo trudne
34
Dość trudne
33
Trochę trudne
9
Łatwe
1
Test BHI Quick Hearing Check
1 kwartyl
9
2 kwartyl
25
3 kwartyl
29
4 kwartyl
37
Kompozytowy stopień utraty słuchu
(decyle)
1 - 10%
3
2 - 20%
4
3 - 30%
10
4 - 40%
12
5 - 50%
10
6 - 60%
15
7 - 70%
13
8 - 80%
13
9 - 90%
12
10 - 100%
8
1-4 (dolne 40%)
29
5-10 (górne 60%)
71
Liczba lat od stwierdzenia u siebie
utraty słuchu
Średnia
9.5
Mediana (50 percentyl)
5
Wartość modalna (najczęstsza odpowiedź)
5
motywujących ich decyzję4. Cena, refundacja z ubezpieczenia oraz kupon
na darmowy aparat słuchowy mają
wpływ na decyzję odpowiednio 14%,
17% i 11% badanych (nowi użytkownicy uznają cenę oraz darmowy aparat
słuchowy jako jeden z decydujących
czynników w 6% i 8,5% przypadków).
Środki masowego przekazu (prasa,
telewizja, radio) miały wpływ na de6
 Tabela 2b. Charakterystyka utraty słuchu u osób, które nie stosują aparatów
słuchowych i planują zakupić aparat w niedalekiej przyszłości (6 miesięcy – 1 rok).
cyzję 13% badanych, jednak wpływ
żadnego z nich nie przekroczył 5%.
W Tabeli 2b przedstawiono charakterystykę utraty słuchu u osób
wyrażających zamiar zakupu w niedalekiej przyszłości. Siedem na 10
osób dostrzega u siebie obustronną utratę słuchu, a większość (61%)
określa utratę słuchu jako umiarkowaną. Prawie połowa z badanych
nie słyszy szeptu z drugiego końca
pokoju bez sygnałów wizualnych,
podczas gdy ponad połowa zgłasza,
że słyszenie w hałaśliwym otoczeniu jest dla nich dość lub bardzo
trudne, ich wyniki wypadają częściej
w górnej ćwiartce testu BHI Quick
Hearing Test (37%) oraz w decylach
6-9. Średnio wiedzą o swojej utracie
słuchu od 9,5 roku (mediana = 5 lat),
czyli dłużej od typowego użytkownika aparatu słuchowego (średnia
= 6,7 lat, mediana = 3 lata)4.
Czy osoby niestosujące aparatów
słuchowych wykorzystują inne urządzenia do kompensacji straconego
słuchu? W jednej z wcześniejszych
publikacji wykazaliśmy, że ponad
milion osób korzysta z osobistych
urządzeń wzmacniających dźwięk
(personal sound amplification products, PSAP) o cenie poniżej 50 $.
Jak wygląda sytuacja z urządzeniami
wspomagającymi słyszenie (assistive
listening devices, ALD)? Osoby niedosłyszące, niestosujące aparatów
słuchowych zgłaszały, że nie korzystają z układów zapętlonych podczas
telekonferencji, usługi wyświetlania
napisów podczas rozmów telefonicznych, urządzeń alarmowych oraz mikrofonów zewnętrznych. Tylko niewielka grupa korzysta z sygnalizatora
telefonicznego (14%), wzmacniacza
telefonicznego (7%), słuchawek do telewizora (3%), słuchawek ze wzmac-
niaczem w miejscach publicznych
(2%) oraz słuchawek z pętlą indukcyjną w miejscach publicznych (0,5%).
Czynniki, które mogą
przyspieszyć zakup aparatu
słuchowego
Ankieta MarkeTrak dotychczas
skupiała się na przeszkodach utrudniających zakup aparatu słuchowego1-3. Naszym zdaniem warto poprawić cztery kluczowe dla niedosłyszącego konsumenta kwestie: aspekt finansowy, przydatność urządzeń pod
kątem słyszenia i słuchania, ulepszenia produktów oraz zmiany psychologiczne oraz społeczne.
W Tabeli 3a przedstawiono średnie prawdopodobieństwo zakupu (na
skali 1-5, gdzie 5 oznacza „wysokie prawdopodobieństwo” zakupu
aparatu słuchowego w ciągu 2 lat)
dla ludzi z nieznaczną utratą słuchu
(decyle 1-4) oraz umiarkowaną lub
poważną utratą słuchu (decyle 5-10).
Dwie ostatnie kolumny przedstawiają
procent respondentów (dotkniętych
nieznaczną/umiarkowaną lub poważną utratą słuchu), którzy wyrazili „wysokie prawdopodobieństwo” zakupu
aparatu słuchowego w ciągu 2 lat,
jeżeli dany czynnik wystąpi. Pierwsza
kolumna przedstawia znaczenie czynnika dla populacji dotkniętej umiarkowaną lub poważną utratą słuchu.
Ogólnie rzecz biorąc, profil populacji dotkniętej nieznaczną utratą słuchu przypomina profil populacji dotkniętej w stopniu umiarkowanym lub
poważnym – różni się jedynie niższymi wynikami prawdopodobieństwa.
Czynniki w każdej z czterech kategorii
zostały dodatkowo posortowane malejąco pod względem procentu populacji dotkniętej umiarkowaną lub
poważną utratą słuchu. Tabela 3b
zawiera te same dane, co Tabela 3a,
jednak wszystkie 53 czynniki zostały
posortowane pod względem znaczenia dla populacji dotkniętej umiarkowaną lub poważną utratą słuchu.
Kwestie finansowe
Nieznaczny
Umiarkowany
lub poważny
44
47
50
51
52
15
18
29
33
37
38
41
42
48
49
53
Umiarkowany
lub poważny
40
100% kosztu aparatu pokryte przez ubezpieczenie
Cena poniżej 500 $
1000 $ pokryte przez ubezpieczenie
Mniejsze koszty naprawy
Przedłużony okres spłaty
500$ odpisu od podatku
Dramatyczna poprawa gospodarcza
Cena poniżej 1000 $
Wypożyczanie lub leasing aparatów słuchowych
Wzrost wartości akcji/obligacji
Wzrost odsetek za certyfikaty depozytowe
Możliwość słyszenia cichych dźwięków
Działa bez zarzutu podczas rozmów telefonicznych
Dobre słyszenie podczas spotkań publicznych
Dobre słyszenie w hałaśliwej restauracji
Dobre słyszenie w miejscu kultu religijnego
Dobre słyszenie przy okienku dla kierowców
Muzyka brzmi lepiej przez aparat słuchowy
Gwarancja zwrotu pieniędzy
Bardziej niezawodny/rzadko się psuje
Brak sprzężeń i pisków
Wygodniejszy aparat
Kontrola głośności aparatu
Znacznie lepsza jakość dźwięku
Dłuższy okres gwarancyjny
Blokuje szumy tła
Dłuższy czas eksploatacji
90-dniowy okres próbny
Mniej głośny lub bolesny aparat
Aparat redukuje szumy uszne
Możliwość ładowania baterii
Możliwość zakupu aktualizacji oprogramowania
Modniejszy wygląd
Bezprzewodowa łączność z telefonem komórkowym
Możliwość sterowania aparatem za pomocą komputera
lub komórki
HA w modnych oprawkach na okulary
Aparat – implant
Bezprzewodowa łączność z odtwarzaczem MP3
Tłumacz języków obcych w aparacie
Radio FM w aparacie
Stygmatyzacja – aparat jest prawie niewidoczny
Utrata słuchu jest przyczyną troski o bezpieczeństwo
Utrata słuchu jest przyczyną izolacji
Zalecenie lekarza
Pogorszone wyniki w pracy
Zalecenie współmałżonka
Dobre doświadczenia innych użytkowników aparatów
Zalecenie dzieci/wnuków
Zalecenie szefa
Zalecenie doradcy religijnego
Podziwiany celebryta nosi aparat słuchowy
Nieznaczny
1
4
5
6
21
23
24
30
31
32
43
45
46
12
19
22
25
27
28
34
2
3
7
8
9
10
11
13
14
16
17
20
26
35
36
39
Czynnik
Zmiany
procentowe**
Stopień utraty
słuchu
Kategoria
 Tabela 3a. Przyrostowe prawdopodobieństwo zakupu aparatu słuchowego
w ciągu 2 kolejnych lat ze względu na
zmiany, pogrupowane pod względem
stylu życia lub czynników produktu (n=3
975). Porównanie populacji dotkniętej
nieznaczną (decyle 1-4 i umiarkowaną lub
poważną utratą słuchu (decyle 5-10).
Znaczenie
Z Rysunku 5a i pierwszej części
Tabeli 3a wynika, że całkowita refundacja kosztu aparatów słuchowych
przez programy ubezpieczenia zdrowotnego jest najważniejszym czynnikiem zarówno dla populacji dotkniętej
nieznaczną, jaki tej dotkniętej umiarkowaną lub poważną utratą słuchu.
Dwie na 3 osoby (66,6%) dotknięte umiarkowaną lub poważną utratą
słuchu oraz połowa osób (49,0%)
dotkniętych nieznaczną utratą słuchu
znacznie chętniej zastosowałoby aparat słuchowy, gdyby ubezpieczenie
zdrowotne pokrywało jego koszty.
Około połowa (47%) konsumentów
dotkniętych umiarkowaną lub poważną utratą słuchu zastosowałaby aparaty słuchowe, gdyby ich cena nie
przekraczała 500 $, albo gdyby ubezpieczenie zdrowotne pokrywało 1000
$ kosztu zakupu każdego aparatu
słuchowego. Pokrycie kosztów aparatu słuchowego w wysokości 500 $
lub odpis od podatku równy 500 $
pociągnęłoby za sobą zmniejszenie
zapotrzebowanie na aparaty o ponad
połowę. Oferta zawierająca aparaty
słuchowe o cenie poniżej 1500 $ lub
1000 $ za sztukę zmniejszyłaby zapotrzebowanie do jednej trzeciej pełnej
sumy refundacji.
Wypożyczanie lub leasing aparatów słuchowych, wzrost odsetek za
certyfikaty depozytowe albo większa
wartość akcji/obligacji zwiększą zapotrzebowanie w niewielkim stopniu.
Natomiast znacząca poprawa gospodarki może skłonić 1 na 5 osób (18%)
dotkniętych umiarkowaną lub poważną utratą słuchu do zakupu aparatu.
Średnia chęć
zakupu*
Stopień
utraty słuchu
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Przydatność
Przydatność
Przydatność
Przydatność
Przydatność
Przydatność
Przydatność
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
3.7
3.3
3.3
3.3
2.9
2.8
2.9
2.5
2.7
2.5
2.2
2.0
2.0
3.2
3.0
2.9
2.9
2.6
2.8
2.7
3.5
3.4
3.3
3.3
3.3
3.0
3.1
3.1
3.1
3.0
3.1
2.8
2.9
2.5
2.6
2.1
4.2
3.8
3.8
3.9
3.4
3.4
3.3
2.9
3.1
2.8
2.5
2.1
2.1
3.8
3.6
3.5
3.5
3.2
3.4
3.2
4.1
4.0
3.8
3.9
3.9
3.8
3.8
3.7
3.7
3.7
3.7
3.3
3.4
2.8
2.9
2.5
49.0
33.1
32.8
30.7
20.1
18.6
19.3
13.6
15.3
14.2
7.4
7.9
8.1
24.3
21.0
15.9
15.3
14.9
13.4
12.6
40.4
34.7
32.6
30.0
29.4
28.5
27.1
22.7
23.5
23.6
22.7
20.9
16.9
12.0
13.9
7.0
66.6
47.4
47.3
47.1
31.8
30.3
29.1
22.5
22.4
21.1
11.0
9.1
8.9
39.3
34.2
30.8
28.8
26.5
25.4
20.3
58.9
51.4
46.6
45.6
45.5
42.8
42.2
39.2
38.0
37.1
36.5
32.5
28.0
19.4
19.4
12.9
Produkt
2.1
2.4
5.6
11.4
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
2.1
1.8
1.6
1.4
1.6
3.2
3.5
3.1
3.0
2.7
2.7
2.5
2.4
2.1
1.8
1.4
2.4
2.0
1.8
1.5
1.7
3.6
3.6
3.3
3.1
2.6
2.8
2.8
2.7
2.1
1.9
1.4
6.0
3.7
2.2
1.9
1.7
29.4
30.9
21.3
16.4
16.1
9.5
6.9
6.0
4.9
2.3
0.8
10.6
6.0
4.0
3.3
3.1
37.8
35.0
25.1
21.0
15.5
14.7
11.3
11.2
5.7
4.2
1.7
* Średnia chęć zakupu = średnia wartość na 5-punktowej skali, gdzie 5 = „znacznie chętniej kupię aparat słuchowy”,
3 = „nieco chętniej”, a 1 = „czynnik nie zwiększy mojej chęci zakupu”.
** Zmiana procentowa = prawdopodobieństwo zwiększenia chęci zakupu oparte na ocenie 5 = „znacznie chętniej kupię aparat słuchowy”.
7
WYDAWCA:
Warto słyszeć
Nieznaczny
Umiarkowany
lub poważny
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
Umiarkowany
lub poważny
40
100% kosztu aparatu pokryte przez ubezpieczenie
Cena poniżej 500 $
Wygodniejszy aparat
Blokuje szumy tła
Stygmatyzacja – aparat jest prawie niewidoczny
Utrata słuchu jest przyczyną troski o bezpieczeństwo
Działa bez zarzutu podczas rozmów telefonicznych.
Przedłużony okres spłaty
500$ odpisu od podatku
Dramatyczna poprawa gospodarcza
Zalecenie lekarza
Modniejszy wygląd
Możliwość sterowania aparatem za pomocą komputera
lub komórki
Dobre doświadczenia znajomych użytkowników aparatów
HA w modnych oprawkach na okulary
Aparat – implant
Zalecenie szefa
Radio FM w aparacie
Podziwiany celebryta nosi aparat słuchowy
Nieznaczny
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
Czynnik
Zmiany
procentowe**
Stopień utraty
słuchu
Kategoria
Znaczenie
Średnia chęć
zakupu*
Stopień
utraty słuchu
Finansowe
Produkt
Produkt
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Produkt
Przydatność
Produkt
Produkt
Psychol.-społ.
Produkt
Produkt
Psychol.-społ.
Przydatność
Produkt
Finansowe
Przydatność
Finansowe
Finansowe
Przydatność
Produkt
Przydatność
Przydatność
Psychol.-społ.
Finansowe
Finansowe
Finansowe
Psychol.-społ.
Przydatność
Produkt
Produkt
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Produkt
3.7
3.5
3.4
3.3
3.3
3.3
3.3
3.3
3.3
3.0
3.1
3.2
3.1
3.1
3.2
3.0
3.1
3.5
3.0
2.8
2.9
2.9
2.8
2.9
2.9
2.9
2.6
2.8
3.1
2.5
2.7
2.5
3.0
2.7
2.5
2.6
2.7
2.7
2.1
4.2
4.1
4.0
3.8
3.8
3.9
3.8
3.9
3.9
3.8
3.8
3.8
3.7
3.7
3.6
3.7
3.7
3.6
3.6
3.3
3.4
3.5
3.4
3.3
3.5
3.4
3.2
3.4
3.3
2.9
3.1
2.8
3.1
3.2
2.8
2.9
2.6
2.8
2.5
49.0
40.4
34.7
33.1
32.8
30.7
32.6
30.0
29.4
28.5
27.1
24.3
22.7
23.5
29.4
23.6
22.7
30.9
21.0
20.9
20.1
15.9
18.6
19.3
15.3
16.9
14.9
13.4
21.3
13.6
15.3
14.2
16.4
12.6
12.0
13.9
16.1
9.5
7.0
66.6
58.9
51.4
47.4
47.3
47.1
46.6
45.6
45.5
42.8
42.2
39.3
39.2
38.0
37.8
37.1
36.5
35.0
34.2
32.5
31.8
30.8
30.3
29.1
28.8
28.0
26.5
25.4
25.1
22.5
22.4
21.1
21.0
20.3
19.4
19.4
15.5
14.7
12.9
Produkt
2.1
2.4
5.6
11.4
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Finansowe
Produkt
Finansowe
Finansowe
Produkt
Psychol.-społ.
Psychol.-społ.
Produkt
Produkt
Produkt
Psychol.-społ.
2.5
2.4
2.2
2.1
2.0
2.0
1.8
2.1
1.8
1.6
1.4
1.6
1.4
2.8
2.7
2.5
2.4
2.1
2.1
2.0
2.1
1.9
1.8
1.5
1.7
1.4
6.9
6.0
7.4
6.0
7.9
8.1
3.7
4.9
2.3
2.2
1.9
1.7
0.8
11.3
11.2
11.0
10.6
9.1
8.9
6.0
5.7
4.2
4.0
3.3
3.1
1.7
* Średnia chęć zakupu = średnia wartość na 5-punktowej skali, gdzie 5 = „znacznie chętniej kupię aparat słuchowy”,
3 = „nieco chętniej”, a 1 = „czynnik nie zwiększy mojej chęci zakupu”.
** Zmiana procentowa = prawdopodobieństwo zwiększenia chęci zakupu oparte na ocenie 5 = „znacznie chętniej kupię aparat słuchowy”.
8
 Tabela 3b. Przyrostowe prawdopodobieństwo zakupu aparatu słuchowego
w ciągu 2 kolejnych lat ze względu na
zmiany stylu życia lub czynników produktu,
pogrupowane pod względem znaczenia
(n = 3 975). Znaczenie oparto na odpowiedziach osób dotkniętych umiarkowaną lub
poważną utratą słuchu.
Przydatność
Na Rysunku 5b oraz w drugiej
części Tabeli 3a przedstawiono poprawę przydatności podczas słuchania i słyszenia. Oczywiście, liczba
potencjalnych sytuacji akustycznych,
w jakich mogą znaleźć użytkownicy
aparatów, jest nieskończona. Dlatego wybraliśmy siedem sytuacji, które
naszym zdaniem są reprezentatywne
i nie powielają się.
Obie populacje zaznaczyły, że
przydatność aparatów słuchowych
zwiększyłaby się najbardziej dzięki
możliwości słyszenia cichych dźwięków. Mniej więcej 2 na 3 osoby
(39,3%) dotknięte umiarkowaną lub
poważną utratą znacznie chętniej
stosowałyby aparaty słuchowe, gdyby mogły słyszeć ciche dźwięki otoczenia. Około jedna trzecia znacznie
chętniej kupiłaby aparat słuchowy,
gdyby działał bez zarzutu podczas
rozmów telefonicznych.
Jeżeli chodzi o przydatność przy
słyszeniu dalekim (publiczne spotkania, zjazdy, kina, restauracje, miejsca kultu religijnego i okienka dla
kierowców), od 25% do 30% osób
dotkniętych umiarkowaną lub poważną utratą słuchu znacznie chętniej
kupiłaby aparat, gdyby pozwalał im
lepiej funkcjonować w tego typu sytuacjach. Tylko 1 osoba na 5 (20,3%)
dokonałaby zakupu chętniej, gdyby
poprawiono jakość słuchania muzyki.
Usprawnienia produktów
Na Rysunku 5c oraz w trzeciej części Tabeli 3a przedstawiono usprawnienia aparatów słuchowych. Głównym czynnikiem pożądanym przez
100% pokryte przez ubezpieczenie
Cena poniżej 500 $
500 $ pokryte przez ubezpieczenie.
Przedłużony okres spłaty.
500 $ ulgi podatkowej
Dramatyczna (znacząca) poprawa gospodarcza
66,6
47,4
47,3
47,1
31,8
30,3
29,1
22,5
22,4
21,1
11,0
9,1
8,9
0
34,2
30,8
28,8
26,5
25,4
Procent osób dotkniętych umiarkowaną lub poważną utratą słuchu
 Rysunek 5a. Procentowe prawdopodobieństwo stosowania
aparatów słuchowych w ciągu 2 lat w oparciu o zmiany ceny
i stanu finansowego dla osób dotkniętym umiarkowaną lub
poważną utratą słuchu.
20,3
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
potencjalnych Klientów jest gwarancja zwrotu pieniędzy, jeżeli aparat
słuchowy nie przynosi dostatecznych
korzyści. Tego typu gwarancja skłoniłaby do zakupu 3 na 5 osób (58,9%)
dotkniętych umiarkowaną lub poważną utratą słuchu.
Około połowa potencjalnych Klientów (45% do 51%) szuka aparatów,
które są bardziej niezawodne (rzadziej
się psują), tańsze w naprawie, nie
emitują pisków ani sprzężeń, są wygodniejsze i posiadają kontrolę głośności. Około 2 na 5 osób (37% do
43%) chętniej stosowałoby aparaty
słuchowe, gdyby zapewniały one lepszą jakość dźwięku, posiadały dłuższy okres gwarancyjny, blokowały
szumy tła, cechowały się dłuższym
okresem eksploatacyjnym i oferowały
90-dniowy okres próbny.
Pomiędzy jedną czwartą a jedną
trzecią potencjalnych Klientów (28%
do 36%) szuka aparatów słuchowych,
które nie emitują tak głośnego lub
bolesnego dźwięku, redukują szumy
uszne i posiadają baterie pozwalające na ponowne ładowanie. Jeden
na czterech potencjalnych Klientów
(19,4%) chętniej stosowałby aparaty
słuchowe, gdyby aktualizacji oprogramowania była możliwa bez konieczności zakupu nowego aparatu
słuchowego, a sam aparat był modniejszy.
39,3
Działa bez zarzutu podczas rozmów telefonicznych.
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
 Rysunek 5b. Procentowe prawdopodobieństwo stosowania
aparatów słuchowych w ciągu 2 lat w oparciu o zmiany przydatności dla osób dotkniętym umiarkowaną lub poważną utratą słuchu.
części Tabeli 3a przedstawiono wpływ
zmian w jakości życia oraz zalecenia
od kluczowych osób w sieci społecznej badanych.
Główny czynnikiem w tej kategorii
(prawie 2 na 5 osób) będzie polegał
na przekonaniu potencjalnego Klienta, że aparat słuchowy jest całkowicie lub prawie niewidoczny. Pragnienie niewidoczności aparatu może
być wywołane jedynie stygmatyzacją
związaną z jego noszeniem. Około
jedna trzecia badanych (35%) chętniej
kupiłaby aparat, gdyby utrata słuchu
miała wpływ na ich bezpieczeństwo
lub bezpieczeństwo innych. Jedna
Usprawnieniami nie należącymi do
czynników, które znacząco zwiększyłyby zapotrzebowanie (<13% prawdopodobieństwa) są: bezprzewodowa
łączność z telefonem komórkowym lub
odtwarzaczem MP3, możliwość sterowania aparatem za pomocą komputera lub telefonu komórkowego, wbudowanie aparatu słuchowego w modne
oprawki okularów, implanty wprowadzane chirurgicznie, wbudowany tłumacz języków obcych lub radio.
Czynniki psychologiczno-społeczne
Na rysunku 5d oraz w ostatniej
 Rysunek 5c. Procentowe prawdopodobieństwo stosowania aparatów słuchowych
w ciągu 2 lat w oparciu o zmiany w aparatach słuchowych dla osób dotkniętym
umiarkowaną lub poważną utratą słuchu.
Wygodniejszy aparat
Blokuje szumy tła
Modniejszy wygląd
Możliwość sterowania aparatem za pomocą komputera lub komórki
Aparat w modnych oprawkach na okulary
Aparat – implant
Radio FM w aparacie
58,9
51,4
46,6
45,6
45,5
442,8
42,2
39,2
38,0
37,1
36,5
32,5
28,0
19,4
19,4
12,9
11,4
10,6
6,0
4,0
3,3
3,1
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
9
WYDAWCA:
Warto słyszeć
 Rysunek 5d.
Procentowe prawdopodobieństwo stosowania aparatów słuchowych w ciągu 2 lat
w oparciu o zmiany
psychologiczno-społeczne dla osób
dotkniętym umiarkowaną lub poważną
utratą słuchu.
Stygmatyzacja
– aparat jest prawie niewidoczny
Utrata słuchu powoduje troskę o bezpieczeństwo
25,1
Zalecenie lekarza
21,0
15,5
Dobre doświadczenia znajomych
użytkowników aparatów
Zalecenie szefa
14,7
11,3
11,2
5,7
4,2
Podziwiany celebryta nosi aparat słuchowy 1,7
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
czwarta badanych (25,1%) chętniej
kupiłaby aparat, gdyby odczuwała
większą izolację społeczną.
Najważniejszym wpływem pochodzącym z sieci społecznej jest lekarz
rodzinny: 1 na 5 osób (21%) wskazała,
że znacznie chętniej kupiłaby aparat
słuchowy, jeżeli zaleciłby go lekarz rodzinny. Tylko około 15% badanych
chętniej kupiłoby aparat, gdyby utrata
słuchu pogorszyła ich wyniki w pracy,
lub gdyby otrzymali oni zalecenie od
współmałżonka.
Czynnikami o najmniejszym wpływie na konsumentów (11% lub mniej)
są: dobre doświadczenia znajomych
użytkowników aparatów, zalecenia ze
strony dzieci/wnuków, szefów lub doradców religijnych. Najmniejsze znaczenie ma fakt noszenia aparatu słuchowego przez celebrytę.
Dziesięć wskazówek
dla branży oraz specjalistów
Podczas rozważań nad populacją
osób niestosujących aparatów oraz
czynników, które ich zdaniem mogłyby skłonić ich do podjęcia decyzji
o stosowaniu aparatu, wyraźnie jawi
się kilka kwestii:
 Niedostateczne możliwości przebadania słuchu. Prawie połowa
osób niestosujących aparatów słuchowych nie badała swojego słuchu na przestrzeni ostatnich 10 lat,
ostatni raz badała słuch w dzieciństwie albo nigdy nie poddawała się
badaniu słuchu. Wyniki te zgadzają
10
37,8
35,0
się z ustaleniami wcześniejszych
publikacji dotyczących barier na
drodze do stosowania aparatów
słuchowych1. Zgodnie z naszą hipotezą, badane osoby są świadome utraty słuchu, jednak posiadają
zbyt mało informacji, by szukać
pomocy. Szeroka dostępność online wstępnych badań słuchu, takich
jak www.hearingcheck.org (test
słuchu zatwierdzony przez BHI),
może skłonić do wcześniejszej wizyty u lekarza większą liczbę osób,
które nie stosują aparatów słuchowych mimo utraty słuchu.
 Zmniejszanie bieżących wydatków. Refundacja aparatów słuchowych z ubezpieczenia zdrowotnego oraz aparaty słuchowe w cenie
poniżej 500 $ mają duże znaczenie
dla badanych (odpowiednio 1. i 5.
miejsce na liście). Odpis od podatku w wysokości 500 $ znajduje się
dużo niżej na liście (24). W poprzednich publikacjach wykazano już, że
aparaty słuchowe nie są elastyczne
pod względem ceny (tzn. spadek
ceny detalicznej nie zostaje zrównoważony przez wzrost sprzedaży).
Co prawda zgadzamy się z tymi wynikami, jednak opłacanie aparatów
przez strony trzecie może spowodować wzrost zapotrzebowania bez
naruszania stabilności finansowej
sprzedawców detalicznych. Czy
dostępność tańszych aparatów słuchowych albo szerszy zakres refundacji z ubezpieczenia zdrowotnego
może skłonić większą liczbę osób
o niższych zarobkach do leczenia
utraty słuchu? Odpowiedź na to
pytanie można wywnioskować ze
średnich dochodów osób, które interesują aparaty słuchowe o cenie
poniżej 500 $ oraz osób zainteresowanych pełną refundacją z ubezpieczenia zdrowotnego. Mediany ich
dochodów wynoszą odpowiednio
46 300 $ i 48 800 $. Jeżeli porównamy ich dochód z dochodem
typowego użytkownika aparatu
słuchowego (41 300$)5, możemy
stwierdzić, że tego typu inicjatywy
najprawdopodobniej skłonią osoby
o wyższych dochodach do stosowania aparatów słuchowych. Dalsza analiza sugeruje, że poniosłoby
to za sobą zmniejszenie mediany
wieku użytkowników aparatów z 74
do 61 lat. W ten sposób w grupie
użytkowników znalazłoby się dużo
więcej osób, które nadal są aktywne zawodowo.
Badanie osób niestosujących aparatów z 1978 r. wykazało, wprowadzenie darmowych aparatów
słuchowych skłoniłoby do ich stosowania jedynie 35% rynku. Obiecująca jest informacja, że w przypadku wprowadzenia darmowych
aparatów słuchowych za sprawą
płatności stron trzecich 56% osób
niestosujących aparatów stałoby
się użytkownikami.
 Gwarancje. Gwarancja zwrotu pieniędzy to jedna z najważniejszych
(2) cech produktu oczekiwanych
przez potencjalnych Klientów aparatów słuchowych. Wysoką pozycję (14) zajmuje też 90-dniowy
okres próbny. Biorąc pod uwagę
liczbę projektów nowych aparatów
słuchowych4, warto spojrzeć na
tę kwestię z pozycji konsumenta
i zastanowić się, co niesie za sobą
gwarancja zwrotu pieniędzy, w jaki
sposób wiąże się ona z rozsądnym okresem próbnym, a także
czy zastosowanie rozszerzonych




protokołów wykorzystujących weryfikację i zatwierdzanie wpływa na
postrzeganie korzyści przez Klienta, co opisano we wcześniejszym
artykule w niniejszej serii.11
Zwiększenie niezawodności i redukcja napraw. Większa niezawodność
aparatów słuchowych (3) i zmniejszenie kosztu napraw (6) mogą
skłonić znaczną grupę osób do
stosowania aparatów słuchowych.
Postrzegane słabe strony produktów. Można jedynie przypuszczać, że osoby niestosujące aparatów słuchowych czerpią o nich
informacje z literatury i mediów,
a także przez rozmowy i obserwację użytkowników aparatów
słuchowych. Osoby niestosujące
aparatów bardzo wysoko oceniają
następujące cechy: brak sprzężeń
zwrotnych i pisków (7), wygodę
(8), możliwość kontroli głośności
aparatu słuchowego (9) oraz lepszą jakość dźwięku (10). Wcześniejsze badania wykazały, że znaczna
liczba osób oczekuje w aparatach
słuchowych funkcji sterowania głośnością, która w sytuacjach wymagających wzmocnienia sygnału
jest wykorzystywana „od czasu do
czasu” lub „rzadko”.12-14
Znaczny wpływ lekarzy. Lekarze
rodzinni są najważniejszym spośród wszystkich przedstawionych
konsumentom czynników społecznych (33). Najmniej ważnym jest
podziwiany celebryta, który nosi
aparat słuchowy (53).
Redukcja postrzeganej stygmatyzacji. Najważniejszą kwestią psychologiczno-społeczną jest stygmatyzacja związana z noszeniem
aparatów słuchowych (15) i związane z nią pragnienie, by aparaty
były niewidoczne. Ta ocena jest
spójna z wynikami poprzednich badań15, które wykazały, że im mniej
widoczny jest produkt, tym wyższe
oceny otrzymuje w każdej kategorii.
Biorąc pod uwagę wysoką pozycję
tego czynnika, ciągłe przekonywanie o prawie zupełnej niewidoczności aparatów słuchowych może
okazać się skuteczną metodą wpływu na decyzje o ich stosowaniu.
 Słyszalność „cichych dźwięków”
i rozmów telefonicznych. Podczas
oceny siedmiu sytuacji związanych
ze słyszeniem potencjalni Klienci
ocenili najwyżej możliwość słyszenia cichych dźwięków (12). Kolejnym z wymienionych czynników
było działanie bez zarzutu podczas
rozmów telefonicznych (19).
 Mniej ważne czynniki. Bardzo nisko oceniane usprawnienia to: wbudowanie w modne oprawki okularów (44), aparat słuchowy – implant
(47), bezprzewodowa łączność
z odtwarzaczem MP3 (50), tłumacz
języków obcych (51) oraz wbudowane w aparat radio FM (52).
 Warunki finansowe. O ile wzrost
wartości akcji i obligacji nie zwiększyłby popytu, poprawa sytuacji
gospodarczej mogłaby wpłynąć na
zapotrzebowanie.


with hearing impairment. Hearing Review.
2010;17(6):12-16. Dostępne pod adresem:
http://www.hearingreview.com/issues/articles/
2010-06_01. asp. Data dostępu: 1 lutego 2012.
6. Kochkin S, Bentler R. The validity and reliability of the BHI Quick Hearing Check. Hearing
Review. 2010; 17(12):12-28. Dostępne pod
adresem: http://www.hearingreview.com/issues/
articles/2010-11_01. asp. Data dostępu: 1 lutego
2012.
7. Amlani, A.M. How patient demand impacts
pricing and revenue. Hearing Review. 2008;
15(3):16-19. Dostępne pod adresem:
8. Aaron MJ. An Economic Study of the United
States Hearing Aid Industry: A Demand- and
Supply-Side Examination [dissertation]. Chicago:
University of Illinois; 1987.
9. Amlani AM, De Silva DG. Effects of business
cycles and FDA intervention on the hearing aid
industry. Am J Audiol. 2005; 14(1):71-79.
10. Kochkin S. MarkeTrak IV: Correlates of hearing
aid purchase intent. Hear Jour. 2000; 51(1):
30-38.
11. Kochkin S, Beck DL, Christensen LA, et al.
MarkeTrak VIII: The impact of the hearing healthcare professional on hearing aid user success.
Podziękowania
Hearing Review. 2010; 17(4):12-34. Dostępne
Opisywanie w niniejszym artykule badanie było
pod adresem: http://www.hearingreview.com/
możliwe dzięki specjalnemu grantowi firmy
issues/articles/2010-04_01.asp. Data dostępu:
Knowles Electronics, Inc, Itasca, Ill.
Korespondencję proszę wysyłać do działu HR
1 lutego 2012.
12. Kochkin S. MarkeTrak VI: Isolating the impact
lub do Dr. Segeia Kochkina na adres:
of the volume control on customer satisfaction.
mailto:[email protected].
Hearing Review. 2003; 10(1):26- 35. Dostępne
Bibliografia
pod adresem: http://www.hearingreview.com/
1. Kochkin S. MarkeTrak VII: Obstacles to adult
issues/articles/2003-01_02.asp. Data dostępu:
non-user adoption of hearing aids. Hearing Jour.
2007; 60(4):27-43.
2. Kochkin S. MarkeTrak IV: Correlates of hearing aid
purchase Intent. Hear Jour. 1998; 51(1):30-41.
3. Kochkin S. MarkeTrak III: Why 20 million in US
1 lutego 2012.
13. Kochkin S. MarkeTrak VI: Consumers rate improvements sought in hearing instruments. Hearing
Review. 2002; 9(11):18-22. Dostępne pod
adresem: http://www.hearingreview.com/issues/
don't use hearing aids for their hearing loss. Hear
articles/2002-11_01.asp. Data dostępu: 1 lutego
Jour. 1993; 46(1):20-27; 46(2):26-31; 46(4):36-37.
2012.
4. Kochkin S. MarkeTrak VIII: 25-year trends in the
14. Surr RK, Cord MT, Walden BE. Response of
hearing health market. Hearing Review. 2009;
hearing aid wearers to the absence of a user-
16(11):12-31. Dostępne pod adresem:
-operated volume control. Hear Jour. 2001;
54(4):32-36.
5. Kochkin S. MarkeTrak VIII: Utilization of
PSAPs and direct-mail hearing aids by people
15. Kochkin S. MarkeTrak IV: Impact on purchase
intent of cosmetics, stigma, and style of hearing
instrument. Hear Jour. 1994; 47(9):29-36.
11
WYDAWCA:
Warto słyszeć
CIEKAWE INFORMACJE
na przysługujący im sprzęt. Przez pierwsze półrocze tego
roku niemal 50 tys. osób czekało od miesiąca do niemal
czterech na realizację zleceń na pomoce, które są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Wojciech Kamiński: Dane przedstawione przez
NFZ pokazują średni czas oczekiwania. W rzeczywistości kolejki bywają znacznie dłuższe. Np. na
aparaty słuchowe, które częściowo są refundowane
przez Fundusz, trzeba czekać nawet ponad rok.
Największą cierpliwością muszą się wykazać niedosłyszący z województw dolnośląskiego, małopolskiego,
pomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Zanim dostaną
aparat, mija nawet 13–14 miesięcy. Elżbieta Kozak z NFZ
próbuje tłumaczyć, że w wielu wypadkach to wina samych
pacjentów, którzy nie dopełniają na czas formalności.
Polska, grudzień 2012
Niepełnosprawni bez sprzętu
Osoby niepełnosprawne są skazane na wielomiesięczne
oczekiwanie na różnego rodzaju pomoce refundowane
przez NFZ. Najgorsza sytuacja jest w woj. łódzkim i kujawsko-pomorskim. Tam liczba oczekujących ponad
100 dni na realizację zleceń na sprzęt jest największa.
N
iepełnosprawni nie dość, że cierpią z powodu chorób i różnego rodzaju dysfunkcji, to jeszcze są upokarzani, czekając w wielomiesięcznych kolejkach
USA, grudzień 2012
Migrena jako czynnik
ryzyka dla niedosłuchu
U osób cierpiących na migrenę występuje podwyższone ryzyko wystąpienia niedosłuchu. Wykazały to
najnowsze badania.
osób z migrenami istnieje prawdopodobieństwo
wystąpienia obniżonej emisji otoakustycznej
(OAE) oraz obniżonego progu odpowiedzi ABR (BERA, ABR – Auditory Brainstem Response). Są to, zgodnie
z przeprowadzonymi badaniami, wczesne objawy dysfunkcji
słuchowej, która może prowadzić do niedosłuchu.
Odnotowano również, że dwu z trzech pacjentów z migrenami wykazuje anomalie w badaniach elektrofizjologicznych także wtedy, kiedy osoba taka uznawana jest za prawidłowo słyszącą. Zaburzenia słuchowe takie jak fonofobia
(lęk przed głośnymi dźwiękami) oraz tinnitus (szumy w
uszach) zostały stwierdzone u 20,7% uczestników badań,
przy czym, w porównaniu z przeciętną ogólna populacją,
występują jedynie u 13,8%.
W porównaniu z grupą kontrolną, u pacjentów z migrenami występowała istotnie niższa (zjawisko przejściowe)
otoemisja akustyczna (TEOAE) (ang. transiently-evoked
o. e.) w zakresie częstotliwości 1kHz, 3 kHz oraz 4 kHz.
U
12

Źródło: Gazeta Polska Codziennie, Numer 386 – 13.12.2012, Polska
http://gpcodziennie.pl/15565-niepelnosprawni-bez-sprzetu.html
Emisje
otoakustyczne
Także emisja produktów zniekształceń nieliniowych (DPOAE) (ang.
Distortion Product Otoacoustic Emissions) była
istotnie niższa w zakresie częstotliwości 1 kHz,
2 kHz, 3 kHz i 5 kHz.
TEOAE i DPOAE powstają wtedy, kiedy zewnętrzne komórki włosowate w narządzie Cortiego, które są odpowiedzialne za
odbieranie fal dźwiękowych, są wprowadzane w drgania
jako skutek wystąpienia danego impulsu. Zjawisko to nazywamy emisją otoakustyczną.
„Emisję otoakustyczną zapewnia wrażliwość funkcjonowania ślimaka. Może to znaleźć zastosowanie w monitorowaniu jego funkcjonowania. Tym sposobem mogą
zostać wychwycone najmniejsze zmiany w funkcjonowaniu
słuchu zanim wystąpi znaczący jego ubytek” wyjaśnia to
wraz z kolegami Sherifa Ahmad Hamed (Assiut University
Hospital, Egipt).
Badania powyższe zostały opublikowane w American
Journal of Otolaryngology.

Źródła: www.news-medical.net
http://www.german.hear-it.org/Migrane-ist-ein-Risikofaktor-fur-Schwerhorigkeit
ABC
Audioprotetyka*
Słuch – słyszenie
Jeden z 5 narządów zmysłów: słuchu,
wzroku, smaku, powonienia i czucia
oraz narządu równowagi oraz odczuwania temperatury („7 zmysłów”).
Słyszenie jest zdolnością postrzegania zjawisk dźwiękowych i ich rozumienia.  Narządem słuchu jest
ucho (receptor), który z informacji zawartych w dźwięku, dokonuje zmian w potencjałach nerwowych
– czynnościowych (recepcja), które
rozumie mózg i może je przetwarzać.
W zakresie czynności słyszenia mieści się jednak także nieświadome
przetwarzanie informacji na różnych
poziomach  drogi słuchowej (percepcja) i wreszcie świadoma ocena
tego co słyszymy w powiązaniu z już
istniejącym doświadczeniem jak też
gromadzeniem nowych doświadczeń
(apercepcja).
Ponieważ rozwój mowy jest funkcją słyszenia, zdolność człowieka
do słyszenia mowy i jej rozumienia
stanowi ważną cechę odróżniającą
człowieka od zwierząt. Defekt funkcji
słuchowej  niedosłuch  głuchota w konsekwencji oznaczają z tego powodu utratę integralności całej osobowości, gdyż uczestniczenie
w uzyskiwanych za pośrednictwem
słyszenia doświadczeniach ludzi nie
jest możliwe lub możliwe jedynie
w ograniczonym zakresie (P)
Ucho
(Patrz: rycina, łac. auris). W języku
potocznym przeważnie odnoszone do
zewnętrznej, widocznej części ucha,
do małżowiny usznej („zraniłem się
w ucho”) oraz do przewodu słucho-
wego („mam wodę w uchu”), jednak
także uogólnione do słuchu i percepcji słuchowej („trzeba mu dodatkowo wyjaśniać”). W medycynie pojęcie
„ucho” określają 3 części składowe
(ucho zewnętrzne, ucho środkowe oraz  ucho wewnętrzne) składające się na całość narządu, który tworzą  narząd słuchu i jednocześnie
także  narząd równowagi. Większość chorób narządu słuchu w konsekwencji prowadzą do niedosłuchu,
wiele także prowadzi do zaburzeń
narządu równowagi lub  zawrotów
głowy. Do najważniejszych chorób
uszu wywołujących w konsekwencji
niedosłuch należą: zapalenie ucha
środkowego,  otoskleroza,  ura-
cie nadmiernego palenia papierosów
a w szczególności zażywania tabaki
przez przyszłe matki, niewłaściwe odżywianie się lub zażywane lekarstwa
(patrz  leki ototoksyczne). Wady
rozwojowe uszu dotknąć mogą każdą część ucha z osobna, lub równocześnie wiele ich części. Szczególnie często występują wady rozwojowe
 ucha zewnętrznego z małżowiną
uszną lub przewodu słuchowego. Wady rozwojowe  ucha środkowego
i/lub ucha wewnętrznego są często
ze sobą powiązane. Wszystkie postacie wad rozwojowych ucha nierzadko
współwystępują z wadami rozwojowymi innych organów gdyż kształtują
się one w tym samym okresie rozwoju



 Rycina:
Schematyczne
przedstawienie
trzech części
składowych ucha:
 Ucho zewnętrzne wraz z małżowiną uszną i przewodem słuchowym zewnętrznym
 Ucho środkowe z kosteczkami słuchowymi i trąbką słuchową
 Ucho wewnętrzne i nerw słuchowy.
zy spowodowane hałasem,  niedosłuch uwarunkowany dziedzicznie
oraz zatrucia wywołane  substancjami ototoksycznymi (leki). (P)
Wady rozwojowe
Wrodzona wada rozwojowa (dysplazja) bądź brak (aplazja) jakiejś
części ciała lub narządu. Wady rozwojowe powstają w wyniku uszkodzeń
genetycznych (patrz  niedosłuch
dziedziczny), w wyniku choroby matki
lub dziecka w trakcie trwania ciąży
lub w wyniku zatrucia, np. przez alkohol, środki odurzające lub w rezulta-
embrionalnego (3-4 miesiąc ciąży),
przy czym nerki, serce oraz mózg jak
również twarz z oczami i żuchwą są
szczególnie często nimi dotknięte.
Znamy wiele takich połączonych wad
rozwojowych, w których z uchem powiązany jest najczęściej uszkodzony
słuch. Wiele tych syndromów wad
rozwojowych są dziedziczne (np. zespół Franceschettiego; patrz także
niedosłuch dziedziczny). (P)
*Lexikon der Hörschäden, Peter Plath (red.) przy
współpracy: Herbert Bonsel, Claus Harmsen,
Werner Saltz, Wyd. 2 poprawione, Gustav Fischer
Verlag, Stuttgart · Jena · New York 1995
13
WYDAWCA:
Warto słyszeć
14
ADRESY ODDZIAŁÓW ZAJMUJĄCYCH SIĘ
DOPASOWYWANIEM I SPRZEDAŻĄ
APARATÓW SŁUCHOWYCH
Bełchatów
Biłgoraj
Biała Podlaska
Białystok
Bielsko-Biała
Bielsko-Biała
Bochnia
Brzeg
Brzesko
Bydgoszcz
Bytom
Chełm
Chojnice
Cieszyn
Częstochowa
Chełmno
Chorzów
Chorzów
Chrzanów
Dąbrowa Górnicza
Dąbrowa Górnicza
Dębica
Elbląg
Ełk
Gdańsk
Gdańsk
Gdynia
Gdynia
Gliwice
Gliwice
Gniezno
Gorlice
Gorzów Wielkopolski
Gostynin
Grodzisk Maz.
Grudziądz
Inowrocław
Jarosław
Jastrzębie Zdrój
Jaworzno
Jelenia Góra
Jelenia Góra
Kalisz
Katowice
Katowice
Kędzierzyn-Koźle
Kępno
Kętrzyn
Kielce
Kluczbork
Kłodzko
ul. 9 Maja 1/3
ul. Kościuszki 2
Plac Rubina 1
ul. Stołeczna 25
pl. Wolności 1
pl. Żwirki i Wigury 9
ul. Kazimierza Wielkiego 13
ul. Mleczna 3
ul. Zielona 4
ul. Gimnazjalna 8
ul. Chrobrego 5
ul. Pijarska 3
pl. Niepodległości 1-2, lok. nr 1
ul. Bielska 37
al. Kościuszki 14a
ul. Grudziądzka 25
ul. Dąbrowskiego 52
ul. Żeromskiego 2
ul. Sokoła 19
ul. Bandrowskiego 3a
ul. Królowej Jadwigi 23
ul. Rynek 50
ul. Stary Rynek 48a
ul. Chopina 4/1
ul. Bora Komorowskiego 43
ul. Stągiewna 1
ul. Kartuska 14a
ul. Zygmunta Augusta 6/50
ul. Dubois 2
ul. Grodowa 2
ul. Mieszka I 12
ul. Stróżowska 55
ul. Wł. Łokietka 31
ul. Wojska Polskiego 35
ul. Kościelna 9
ul. Wybickiego 5
ul. Św. Ducha 2
ul. Słowackiego 26a
ul. Wielkopolska 1Ł
Rynek Główny 10
ul. Długa 18
ul. Groszowa 1
ul. Złota 1
ul. Słowackiego 22
ul. Wojewódzka 50
al. Jana Pawła II 36 E
ul. Kilińskiego 8
ul. Daszyńskiego 31
ul. Paderewskiego 33
ul. Podwale 12
ul. Łąkowa 5
/44/ 632 81 63
/84/ 627 46 42
/83/ 343 69 17
/85/ 742 43 57
/33/ 822 06 45
/33/ 814 08 55
/14/ 612 35 40
/77/ 416 45 03
/14/ 663 20 23
/52/ 321 47 80
/32/ 282 65 19
/82/ 565 67 64
/52/ 397 01 98
/33/ 858 23 34
/34/ 368 10 98
/56/ 686 39 96
/32/ 241 30 35
/32/ 345 01 30
/32/ 623 00 38
/32/ 261 40 30
/32/ 262 85 23
/14/ 670 30 07
/55/ 232 41 21
/87/ 610 13 06
/58/ 346 11 44
/58/ 305 41 40
/58/ 663 00 09
/58/ 620 98 09
/32/ 230 84 29
/32/ 331 60 17
/61/ 415 41 22
/18/ 353 53 61
/95/ 720 32 62
/24/ 235 05 23
/22/ 724 28 35
/56/ 462 18 29
/52/ 352 26 25
/16/ 623 00 03
/32/ 476 40 85
/32/ 222 05 24
/75/ 752 20 58
/75/ 752 49 92
/62/ 766 44 21
/32/ 206 80 03
/32/ 255 50 12
/77/ 483 50 11
/62/ 782 11 04
/89/ 751 07 25
/41/ 345 43 02
/77/ 418 24 19
/74/ 867 23 06
Koło
Kołobrzeg
Konin
Koszalin
Kozienice
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Krosno
Krotoszyn
Kutno
Kwidzyn
Legnica
Leszno
Leżajsk
Lębork
Lidzbark Warmiński
Limanowa
Lubin
Lublin
Lublin
Łańcut
Łomża
Łowicz
Łódź
Łódź
Łódź
Malbork
Mielec
Mielec
Mikołów
Mrągowo
Myślenice
Nowy Sącz
Nowy Targ
Olkusz
Olsztyn
Opole
Ostrołęka
Ostrowiec Świętokrzyski
Ostrów Wielkopolski
Ostrzeszów
Oświęcim
Oświęcim
Pabianice
ul. Toruńska 46
ul. Dubois 27/1
al. 1 Maja 11
ul. Dworcowa 12
ul. Sienkiewicza 28
al. Słowackiego 58
os. Handlowe 8
ul. Dietla 46
ul. Długa 34
ul. Limanowskiego 12
os. Szklane Domy 1
ul. Św. Marka 11
os. Bohaterów Września 1b
ul. Kalwaryjska 60
ul. Pawła z Krosna 2
ul. Zdunowska 9
ul. Barlickiego 28
ul. Piłsudskiego 48
ul. Chojnowska 7
al. Krasińskiego 8
ul. Leśna 22
ul. Staromiejska 1B
ul. 11 listopada 15 (przychodnia)
ul. Kościuszki 19
ul. Armii Krajowej 32a
ul. Narutowicza 83
ul. Kowalska 4
ul. Rynek 32
al. Legionów 27
ul. Stanisławskiego 25B
ul. Piotrkowska 289
ul. Więckowskiego 6
ul. Narutowicza 84
ul. Kotarbińskiego 10
ul. Rynek 8
ul. Żeromskiego 17
ul. Okrzei 3
ul. Królewiecka 58
ul. Słowackiego 37e
ul. Hoffmanowej 3
ul. Długa 84
ul. Króla K. Wielkiego 48
ul. Kościuszki 13
ul. Koraszewskiego 17
ul. Goworowska 2A
ul. Okólna 1
ul. Kolejowa 26
ul. Piekary 9
ul. Dąbrowskiego 13a
ul. Wysokie Brzegi 4
ul. Reymonta 2
/63/ 272 40 45
/94/ 355 44 55
/63/ 242 33 41
/94/ 342 32 55
/48/ 614 52 10
/12/ 633 09 39
/12/ 643 78 24
/12/ 429 14 20
/12/ 631 79 75
/12/ 260 12 26
/12/ 680 50 90
/12/ 423 12 65
/12/ 645 70 12
/12/ 656 71 61
/13/ 431 25 60
/62/ 722 63 52
/24/ 254 15 05
/55/ 279 50 71
/76/ 852 30 79
/65/ 529 56 36
/17/ 242 67 89
/59/ 841 42 85
/89/ 767 00 07
/18/ 337 10 10
/76/ 844 19 70
/81/ 538 24 35
/81/ 532 26 54
/17/ 22 55 414
/86/ 215 00 19
/46/ 830 03 62
/42/ 682 81 92
/42/ 630 32 44
/42/ 213 42 27
/55/ 272 45 25
/17/ 586 23 22
/17/ 585 43 23
/89/ 741 36 76
/12/ 272 19 19
/18/ 443 54 74
/18/ 266 44 50
/32/ 641 16 96
/89/ 534 56 45
/77/ 454 23 42
/29/ 764 20 46
/41/ 265 16 06
/62/ 736 14 89
/62/ 730 09 62
/33/ 842 38 67
/33/ 844 83 79
/42/ 212 11 99
c.d. 
ADRESY ODDZIAŁÓW ZAJMUJĄCYCH SIĘ
DOPASOWYWANIEM I SPRZEDAŻĄ
APARATÓW SŁUCHOWYCH
c.d.
Piła
Pionki
Piotrków Trybunalski
Płock
Police
Poznań
Poznań
Poznań
Poznań
Poznań
Przemyśl
Pszczyna
Puławy
Pyskowice
Racibórz
Radom
Radomsko
Ruda Śląska
Rybnik
Rzeszów
Rzeszów
Sandomierz
Sanok
Siedlce
Sieradz
Skawina
Skierniewice
Słupsk
Sosnowiec
Stalowa Wola
Stargard Szczeciński
Starogard Gdański
Strzelce Opolskie
Strzyżów
Suwałki
Swarzędz
Szczecin
Szczecin
Szczecin
ul. Bydgoska 34E
ul. Legionistów 38
pl. Kościuszki 6
ul. Nowy Rynek 11
ul. Wróblewskiego 1
os. Marysieńki 25
os. Rzeczypospolitej 6
ul. Głogowska 87
ul. Półwiejska 30
ul. Prusa 1
ul. Plac na Bramie 10
ul. Piastowska 3
ul. Centralna 18B
ul. Wojska Polskiego 10
ul. Browarna 16/2
ul. Wyszyńskiego 15
ul. Żeromskiego 9
ul. Piotra Niedurnego 39
pl. Wolności 21
ul. 3 Maja 20
ul. Batorego 18/9
ul. Schinzla 13
ul. Kościuszki 31
ul. 3 Maja 28
ul. Sarańska 6f
ul. 29 Listopada 9
ul. Batorego 9
ul. Filmowa 4
ul. Warszawska 1
ul. Komisji Edukacji Narodowej 13
ul. Słowackiego 2
ul. Kościuszki 27
ul. Dąbrowskiego 12
ul. Słowackiego 26a
ul. Noniewicza 93
ul. Cieszkowskiego 100/102
al. Wyzwolenia 5
ul. Bolesława Śmiałego 22
ul. Leszczynowa 18-19
/67/ 212 47 38
/48/ 612 51 76
/44/ 646 00 27
/24/ 264 45 46
/91/ 317 72 21
/61/ 823 42 11
/61/ 877 10 26
/61/ 866 59 28
/61/ 853 48 68
/61/ 843 50 93
/16/ 675 11 24
/32/ 447 01 53
/81/ 888 32 85
/32/ 230 12 47
/32/ 418 15 44
/48/ 363 30 62
/44/ 683 50 97
/32/ 244 20 14
/32/ 423 30 30
/17/ 853 88 48
/17/ 862 00 53
/15/ 833 30 25
/13/ 463 04 20
/25/ 632 21 79
/43/ 822 30 58
/12/ 276 01 12
/46/ 832 60 26
/59/ 843 24 50
/32/ 292 10 32
/15/ 842 71 37
/91/ 578 08 98
/58/ 563 30 95
/77/ 451 01 13
/17/ 276 50 05
/87/ 565 00 37
/61/ 817 41 59
/91/ 433 93 47
/91/ 484 11 89
/91/ 461 31 40
Świdnica
Świnoujście
Tarnobrzeg
Tarnowskie Góry
Tarnów
Tczew
Tomaszów Mazowiecki
Toruń
Turek
Tychy
Tychy
Wadowice
Wałbrzych
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wieluń
Włocławek
Wodzisław Śląski
Wrocław
Wrocław
Wrocław
Wrocław
Wrocław
Wrocław
Września
Zabrze
Zabrze
Zamość
Zduńska Wola
Zgierz
Żory
Żywiec
ul. Rynek 19
ul. Dąbrowskiego 1d
ul. Mickiewicza 4/1
ul. Piastowska 13
ul. Goldhammera 7/2
ul. Jana III Sobieskiego 40
pl. T. Kościuszki 6
ul. Szczytna 8
ul. Łąkowa 4a
ul. Czarnieckiego 6
ul. Edukacji 5
ul. Zatorska 33
ul. Słowackiego 13
Samodzielny Publiczny Centralny
Szpital Kliniczny
ul. Banacha 1a, blok A, gab. 140
al. KEN 96
al. Niepodległości 54
al. Stanów Zjednoczonych 72
ul. Hoża 40
ul. Senatorska 22
ul. Targowa 37
ul. Warecka 11
Plac Legionów 5
ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 22a
ul. Powstańców Śląskich 1
pl. Powstańców Śl. 11/1 (rondo)
ul. Piłsudskiego 66
ul. Piotra Skargi 21
ul. Sienkiewicza 42
ul. Strzegomska 3 abc
ul. Św. Antoniego 21
ul. Fabryczna 11
ul. Goethego 30
ul. Woloności 270
ul. Staszica 35
ul. Łaska 43
ul. Narutowicza 21
ul. Moniuszki 28c/16
ul. Dworcowa 36
REDAKCJA
Redaktorzy:
Konsultant medyczny:
Sekretarz redakcji:
Siedziba:
e-mail:
Nakład:
DTP i druk:
dr Bogdan Hoffmann, mgr Grzegorz Lorens, mgr inż. Tomasz Poremski
prof. zw. dr hab. n. med. J. Bożydar Latkowski
mgr Magdalena Lasota
90-146 Łódź, ul. Narutowicza 130
tel. 42 616 26 70, fax. 42 616 26 51
[email protected]
www.geers.pl
8000 egz.
101 studio DTP T. Tęgi, www.101studio.com.pl
Redakcja pozwala na przedruki materiałów pod warunkiem podania źródła
/74/ 748 57 86
/91/ 321 27 76
/15/ 823 50 10
/32/ 380 50 52
/14/ 621 75 98
/58/ 532 08 09
/44/ 724 34 56
/56/ 621 08 62
/63/ 278 00 01
/32/ 217 66 08
/32/ 227 97 78
/33/ 874 09 43
/74/ 842 58 04
/22/ 599 23 47
/22/ 644 31 37
/22/ 854 00 69
/22/ 740 90 62
/22/ 629 18 24
/22/ 826 12 03
/22/ 619 39 90
/22/ 890 98 70
/43/ 843 34 02
/54/ 232 32 76
/32/ 455 65 17
/71/ 338 03 93
/71/ 781 54 10
/71/ 344 45 27
/71/ 321 01 88
/71/ 346 98 20
/71/ 343 31 69
/61/ 436 51 79
/32/ 370 16 51
/32/ 376 32 75
/84/ 638 45 68
/43/ 824 79 05
/42/ 715 12 67
/32/ 469 63 10
/33/ 867 46 08

nr 1/2013 (83) PDF

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ulotka BonTon - Polska Fundacja Osób Słabosłyszących

Wskazania do pracy z dzieckiem niedosłyszącym

Materiał na spotkanie PSPS i Technomed