002 - Prawo rzymskie _Z

WyŜsza Szkoła
Administracji i Zarządzania
w Przemyślu
Zamiejscowy Wydział
Administracyjno-Prawny
w Rzeszowie
SYLABUS
1.
Kierunek: „PRAWO”
2.
Nazwa przedmiotu: PRAWO RZYMSKIE
3.
Rok studiów: I
4.
Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne
Semestr: I
Bez wymagań wstępnych
Stacjonarne
Niestacjonarne
5.
Liczba godzin:
75 godzin
60 godzin
6.
Wykład:
45 godzin
30 godzin
7.
Ćwiczenia:
30 godzin
30 godzin
8.
Punkty ECTS:
8 punktów
8 punktów
9.
ZałoŜenia i cele przedmiotu
Prawo rzymskie legło u podstaw niemalŜe wszystkich europejskich ustawodawstw, a dzięki temu weszło
na trwałe do ogólnoludzkiego dorobku kulturalnego, na równi z osiągnięciami staroŜytnych Greków w zakresie
sztuki i filozofii. Zagadnienie roli prawa rzymskiego w kształceniu polskiego studenta sprowadza się głównie do
wprowadzenia go do obecnie obowiązującego naszego prawa cywilnego.
Po 1918 roku w odrodzonej Polsce utrzymano w mocy prawa zaborcze, a głównie zawierające liczne
elementy prawa rzymskiego kodyfikacje cywilne XIX wieku: kodeks Napoleona, kodeks cywilny austriacki i
kodeks cywilny niemiecki. A gdy w Polsce odrodzonej po pierwszej wojnie światowej opracowywano pierwsze
akty unifikacyjne prawa polskiego, sięgano do owych kodyfikacji jako bezpośrednich źródeł normatywnych,
pośrednio niejednokrotnie wprowadzając tą drogą uległe dalszej akceptacji i ewolucji elementy wykształcone w
prawie rzymskim.
Wpływ owych bezpośrednich źródeł trwał i po drugiej wojnie światowej, a takŜe gdy opracowywano
obecnie obowiązujący polski Kodeks cywilny z 1964 roku (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Tak więc
znajomość prawa rzymskiego pozwala naszemu studentowi odnaleźć pochodzenie, porównać z dotychczasową
wiedzą i łatwiej zapamiętać zasady oraz instytucje prawa cywilnego.
Poznanie prawa rzymskiego pozwala teŜ na lepsze ugruntowanie w pamięci instytucji polskiego prawa
cywilnego, które nie mają związku z tradycją romanistyczną, w tym wypadku nie drogą wyszukiwania analogii,
ale poprzez wyławianie przeciwieństw.
10.
Metody dydaktyczne
Wykład i ćwiczenia
11.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Egzamin. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń na podstawie uzyskania
pozytywnych ocen z kolokwiów.
12.
Treści programowe
Rozwijające się przez kilkanaście wieków prawo rzymskie zawiera ulegające ciągłym przekształceniom
poszczególne instytucje. Na wykładach trzeba będzie zatem przedstawić ich formy, które w najwyŜszym stopniu
wpłynęły na ukształtowania polskiego prawa cywilnego.
Lp.
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
13.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Tematyka zajęć
Rys historyczny ustroju państwa rzymskiego
Podstawowe źródła prawa rzymskiego
Rzymskie postępowanie sądowe i polubowne w
sprawach cywilnych.
Rzymskie prawo osobowe
Rzymskie prawo rodzinne
Rzymskie prawo spadkowe
Rzymskie prawo rzeczowe
pojęcie i rodzaj rzeczy
posiadanie: istota, rodzaje, nabycie, ochrona
własność: pojęcie, nabycie, ochrona
ograniczone prawa rzeczowe
Zobowiązania według prawa rzymskiego
pojęcie i rodzaje zobowiązań
poszczególne zobowiązania z kontraktów
kontrakty nienazwane i pacta
zobowiązania jak gdyby z kontraktu
zobowiązania jak gdyby z deliktu
umocnienie, przeniesienie, i umorzenie
zobowiązań
Liczba godzin
stacjonarne
wykład
ćwiczenia
Liczba godzin
niestacjonarne
wykład
ćwiczenia
3
2
7
2
1
5
2
1
5
2
1
5
7
6
4
6
4
4
3
4
4
4
3
4
4
4
3
4
10
7
7
7
Literatura podstawowa
W. Bojarski, Prawo rzymskie, Toruń 1999
K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, Warszawa 2005
M. Kuryłowicz, A. Wiliński, Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu, Zakamycze 2005
M. Kuryłowicz, Prawa antyczne. Wykłady z historii najstarszych praw świata, Lublin 2006
W. Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje, Warszawa 2005
M. śołnierczuk, Zarys prawa rzymskiego, Lublin 1995
14.
1.
2.
3.
4.
Literatura uzupełniająca
M. Kuryłowicz, Prawa antyczne. Wykłady z historii najstarszych praw świata, Lublin 2006
M. Kuryłowicz, Prawo rzymskie. Historia - tradycja - współczesność, Lublin 2003
W. Litewski, Podstawowe wartości prawa rzymskiego, Kraków 2001
W. Bojarski, W. Dajczak, A. Sokala, Reguły i kazusy prawa rzymskiego, Toruń 2000
15.
Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia na studiach stacjonarnych
- wykład: dr hab. M. śołnierczuk
- ćwiczenia: dr hab. M. śołnierczuk
16.
Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia na studiach niestacjonarnych
- wykład: dr hab. M. śołnierczuk
- ćwiczenia: dr hab. M. śołnierczuk