Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do

Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do

Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do planowania finansowego na
przykładzie
organizacji
pożytku
publicznego
działającego
w
charakterze
stowarzyszenia.
M. Korzeniowska, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Streszczenie: Praca pod tytułem „Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do
planowania finansowego na przykładzie organizacji pożytku publicznego działającego w
charakterze stowarzyszenia.” obrazuje analizę finansową organizacji non profit dla lat 2014 i
2015. Analiza bazuje na indeksie zdrowia finansowego zwanego PHI Zietlowa. Oceniono
również zapotrzebowanie na kapitał oraz zinterpretowano wyniki. Wszystkie służące do
obliczeń wskaźnika PHI Zietlowa dane pochodzą ze sprawozdań finansowych proforma, które
powstały na podstawie rzeczywistych danych pochodzących z roku 2012.
Słowa kluczowe: PHI Zietlowa, zapotrzebowanie na kapitał, sprawozdanie proforma
Use the financial health of an organization in financial planning non-profit organization
acting as a association case.
Abstract: Work named “Use the financial health of an organization in financial planning
non-profit organization acting as a association case.” illustrates the financial analysis of nonprofit organizations for years 2014 and 2015. The analysis is based on the financial health
index called Zietlow PHI. Also assessed the need for capital, and interpreted the results. All
used for index calculation Zietlow PHI data comes from a pro-forma financial statements,
which are based on actual data from 2012.
Key words: Zietlow PHI, the demand of capital, report pro-forma
JEL: D92, L29,L31,M21
Recenzent 1
D. Placek
https://eportal.ue.wroc.pl/blog/index.php?entryid=253
Recenzent 2
C. Perzyna
http://figshare.com/articles/recenzja_2_pdf/979289
Wstęp
W obecnych czasach rozległa wiedza z działu ekonomii daje możliwość pojawiania się
rozlicznych modeli i wskaźników ekonomicznych, które pomagają ocenić jak wygląda
kondycja finansowa podmiotów gospodarczych. Zdobyta w ten sposób wiedza służy do
planowania finansowego w jednostkach. Pozytywne oddziaływanie badań wskaźników
ekonomicznych powoduje osiąganie stabilnego rozwoju. PHI Zietlowa uznawany jest za
jeden z najbardziej cenionych i najczęściej wykorzystywanych wskaźników ekonomicznych.
Inaczej nazywany również FHI Zietlowa jest wskaźnikiem określającym zdrowie finansowe
jednostki. Gdy wskaźnik ten osiąga zbyt niskie lub zbyt wysokie wartości, jest to sygnał o
występowaniu określonych zjawisk w jednostce. PHI Zietlowa został stworzony aby badać
organizacje non profit, dlatego też w raporcie tym do badania wybrano jednostkę działającą w
obszarze organizacji pożytku publicznego w charakterze stowarzyszenia1.
Aby móc obliczyć wskaźnik PHI Zietlowa dla danych z 2014 i 2015 r. należy skorzystać z
możliwości sporządzenia sprawozdań finansowych pro-forma2 dla tych okresów dla badanej
jednostki. Jednym z założeń przy tworzeniu tych sprawozdań był coroczny wzrost
przychodów w organizacji non profit. Według danych roku 20123 w porównaniu do roku
20114 było to 5%. Wynika to z faktu, iż co roku zauważa się wzrost wielkości funduszy
przekazywanych organizacjom pożytku publicznego, w tym także stowarzyszeniom. Ma to
miejsce dzięki programowi „ 1% podatku dochodowego”. Ponadto dla lat 2014 i 2015
przewidywany jest przez Komisję Europejską wzrost gospodarczy Polski5.
Wskaźnik zdrowia finansowego PHI Zietlowa obliczany jest według następującego wzoru:
Równanie 1 PHI Zietlowa
Φ (wartość indeksu zdrowia finansowego) = (0,10 x kategorie ogólne) + (0,40 x kategorie
natychmiastowe)
+
(0,30
x
kategorie
krótkoterminowe)
+
(0,20
x
kategorie
średnioterminowe)
źródło: Zietlow J., A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability
1
http://www.mpips.gov.pl/bip/wykaz-organizacji-pozytku-publicznego/#akapit1
Pluta Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, strona 143
3
http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2012
4
http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2011
5
http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,14896558,Bruksela_prognozuje_w_Polsce_wzrost_PKB_o_2_3_proc_.ht
ml
2
Indeks ten pozwala na zidentyfikowanie słabych i mocnych stron jednostki. Jego wartość
zależy od czterech kategorii: ogólnej, natychmiastowej, krótkoterminowej i
średnioterminowej. Zaś do tych kategorii należy piętnaście wskaźników oraz odpowiednie
wagi.
Kategoria ogólna jest pierwszą z badanych kategorii i składa się z trzech składników:
1. Wskaźnik logarytmu naturalnego wieku
2. Wskaźnik logarytmu naturalnego rozmiaru
3. Wskaźnik niestabilności aktywów
Pierwszy wskaźnik powinien osiągać jak najwyższe wartości, ponieważ im badana jednostka
ma większe doświadczenie tym lepszą ma pozycję na rynku.
W przypadku drugiego wskaźnika osiągane wartości również powinny być jak największe, a
informuje on o poziomie stabilności i elastyczności finansowej jednostki.
Trzeci wskaźnik, zwany wskaźnikiem niestabilności aktywów, jest miarą elastyczności
finansowej jednostki.
Dla badanej fundacji wskaźniki kategorii ogólnych wyniosły:
Tabela 1 Kategorie ogólne
Kategorie ogólne
ln wieku
ln rozmiaru
indeks niestabilności aktywów
podsumowanie
2014
2015
1,39
1,61
10,52
10,53
369,21
71,45
5,200433029 5,485438682
Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, iż jednostka ta będzie się rozwijać w
nieznacznym stopniu, ale za to sukcesywnie. Jedynie wskaźnik niestabilności aktywów ulega
drastycznym wahaniom i zmniejszeniu co nie jest dobrym znakiem dla sytuacji podmiotu.
Kolejną z kategorii, na podstawie których oblicza się wskaźnik PHI Zietlowa jest kategoria
najbliższej przyszłości. Posiada ona następujące składowe:
1. Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej
2. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki
3. Docelowa płynność Lambda6
4. Skorygowany wskaźnik płynności
Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej informuje o zdolności organizacji do
pokrywania wydatków gotówką.
Zmodyfikowany wskaźnik gotówki jest zestawieniem wielkości środków pieniężnych
netto i krótkoterminowych aktywów finansowych.
Docelowa płynność Lambda wskazuje poziom płynności finansowej, czyli informuje o
zdolności jednostki do terminowego regulowania zobowiązań krótkoterminowych.
Skorygowany wskaźnik płynności7 umożliwia ocenienie ilości środków wypłacalności, a
także płynności co do przychodzących stałych płynności finansowych.
Wskaźniki kategorii najbliższej przyszłości prezentuje poniższa tabela:
Tabela 2 Wskaźniki kategorii najbliższej przyszłości
Kategorie najbliższej przyszłości
Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej
Zmodyfikowany wskaźnik gotówki
Docelowa płynność Lambda
Skorygowany wskaźnik płynności
Podsumowanie wskaźnika najbliższej przyszłości
6
7
2014
0,915890894
0,988635656
35,59274464
14,20608503
8,522926353
2015
0,917535938
0,988082024
35,75121439
13,43440429
8,579383354
Grzegorz Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach ,Strona 82
Grzegorz Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach ,Strona 80
Zmodyfikowany wskaźnik gotówki i współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej
zmieniają się tylko nieznacznie co świadczy o tym, że w badanej jednostce wypłacalność
finansowa oraz ryzyko finansowe plasują się na mniej więcej takim samym poziomie.
Skorygowany wskaźnik płynności cechuje się w tym przypadku najwyższą zmiennością.
Kategoria krótkoterminowa stanowi trzecią z kategorii indeksu zdrowia finansowego.
Składają się na nią:
1. Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej
2. Wskaźnik aktywów
3. Administracyjny współczynnik wydatków
Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej8 informuje o zdolności do
regulowania zobowiązań krótkoterminowych jednostki.
Wskaźnik aktywów9 wskazuje jaki udział w łącznej wartości aktywów mają aktywa trwałe.
Administracyjny wskaźnik wydatków daje pojęcie o zdolności jednostki do zmniejszania
wydatków administracyjnych, co jest bardzo pożądane.
Wskaźniki kategorii krótkoterminowej kształtują się następująco:
Tabela 3 Wskaźniki kategorii krótkoterminowych
kategorie krótkoterminowe
Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności
operacyjnej
Wskaźnik aktywów
Administracyjny współczynnik wydatków
Podsumowanie kategorii krótkoterminowych
8
9
2014
2015
11,01019158 10,38697183
0
0
0,2105944921 0,2105246420
10,0118958 9,543899142
czyli 10
www.analizy-prognozy.pl/plynnosc-dynamiczna.html
www.analizafinansowafirmy.bugs3.com/analiza-wstepna-bilansu-i-rachunku-wynikow-cz1.html
Według wartości zaprezentowanych w tabeli zmniejszeniu uległ wskaźnik przepływów
pieniężnych z działalności operacyjnej, co może świadczyć o spadku płynności finansowej
badanej jednostki. Wskaźnik aktywów ma w obu latach wartość 0, ponieważ badany podmiot
nie posiada aktywów trwałych. Administracyjny współczynnik wydatków jest na stałym
poziomie, co może świadczyć o nieumiejętności zwiększania zdolności finansowej
polegającej na obniżaniu poziomu kosztów administracyjnych.
Kategoria średnioterminowa jest ostatnią z kategorii wpływających na wskaźnik PHI
Zietlowa i posiada najwięcej składników. Należą do niej:
1. Wskaźnik zmiany aktywów netto10
2. Wskaźnik wniesionego wkładu
3. Współczynnik samofinansowania11
4. Wskaźnik zadłużenia finansowego
5. Wskaźnik pozyskania funduszy12
Dla wskaźnika zmiany aktywów netto sytuacją pożądaną jest stały wzrost, który jest cechą
charakterystyczną zrównoważonych podmiotów.
Wartości wskaźnika wniesionego wkładu nie powinny być wysokie, ponieważ wówczas
jednostka nie jest w dobrej sytuacji finansowej.
Współczynnik samofinansowania osiąga wartości wyższe wtedy, gdy jednostka pragnie
samodzielnie finansować własny rozwój.
Gdy jednostka cechuje się mniejszym zadłużeniem, wówczas wskaźnik zadłużenia
finansowego osiąga niskie wartości.
10
www.findict.pl/academy/rachunkowosc/podstawy_rachunkowosci/rachunek_zyskow_i_strat/wynik_finansowy
_a_bilans.php
11
https://managementmania.com/en/self-financing-ratio
12
http://www.kredyty-gotowkowe.portalbankowy.info/
Dla badanej fundacji wartości wskaźników kategorii średnioterminowej prezentuje poniższa
tabela:
Tabela 4 Wskaźniki kategorii średnioterminowych
kategorie średnioterminowe
Zmiana aktywów netto
Wskaźnik wniesionego wkładu
Współczynnik samofinansowania
Wskaźnik zadłużenia finansowego
Wskaźnik kosztów pozyskania funduszy
podsumowanie wskaźników średnioterminowych
2014
1682,51975
0,96643902
8,08571706
0,23832826
0,03774763
13,7032295
czyli 10
2015
83
0,96449685
7,68801466
0,24707021
0,04001249
12,8737038
czyli 10
Największą zmiennością charakteryzuje się zmiana aktywów netto co jest bardzo negatywną
oznaką dla podmiotu. Równoczesny spadek współczynnika samofinansowania i wzrost
wskaźnika zadłużenia finansowego świadczy o spadku elastyczności finansowej badanej
jednostki oraz zwiększeniu ryzyka. Wskaźnik wniesionego wkładu wykazuje wartości zgodne
z pożądanymi.
Dla badanej jednostki wskaźnik zdrowia finansowego PHI Zietlowa kształtuje się
następująco:
Tabela 5 PHI Zietlowa
PHI Zietlowa
2014
2015
89,2921384 88,4346695
Indeks ten w 2015 nieznacznie zmalał (o 0,96%) w porównaniu do jego wartości osiągniętej
w 2014 r. Świadczy to o nieznacznym pogorszeniu sytuacji finansowej jednostki. Powinno to
stanowić sygnał alarmujący dla osób, które odpowiadają za zarządzanie jednostką. Dzięki
wczesnemu zapobieganiu pogarszania się sytuacji podmiotu można zapobiec dalszym
spadkom zdrowia finansowego a nawet jego upadkowi. Dla uzyskanych ze sprawozdań por-
forma danych można było obliczyć zapotrzebowanie na kapitał w danej jednostce w latach
2014 i 2015. Wyniosło ono odpowiednio 14 150,83 i 14 284,33 i wykazuje nieznaczną
tendencję wzrostową.
Zakończenie
PHI Zietlowa stanowi niezwykle przydatny dla jednostek gospodarczych miernik
ekonomiczny. Dzięki niemu podmioty mogą dowiedzieć się jaka jest ich kondycja finansowa.
Indeks zdrowia finansowego pozwala na rzetelną ocenę sytuacji oraz na prognozowanie jej w
przyszłości. Dlatego też PHI Zietlowa dostarcza cennych informacji jednostce i warto go
wykorzystywać. Pomimo iż został on stworzony do badania sytuacji zdrowia finansowego w
organizacjach pożytku publicznego, to jest również często wykorzystywany do badania
jednostek nimi nie będących. Jego duża skuteczność przekłada się na popularność. Każda
jednostka, która dba o swój dalszy zrównoważony rozwój powinna się zainteresować PHI
Zietlowa by, w miarę możliwości, zmniejszyć bądź zlikwidować niepokojące symptomy.
Spis równań:
Równanie 1 PHI Zietlowa ....................................................................................................................... 3
Spis tabel:
Tabela 1 Kategorie ogólne ......................................................................................................... 4
Tabela 2 Wskaźniki kategorii najbliższej przyszłości ................................................................ 5
Tabela 3 Wskaźniki kategorii krótkoterminowych .................................................................... 6
Tabela 4 Wskaźniki kategorii średnioterminowych ................................................................... 8
Tabela 5 PHI Zietlowa ............................................................................................................... 8
Bibliografia:
1) 1. Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial
Sustainability
(September
26,
2012).
Available
at
SSRN:
http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
2) http://pozytek.gov.pl/BAZA,OPP,3403.html (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
3) Michalski Grzegorz, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, 2013, ISBN: 978-8301-17289-3
4) Pluta Wiesław, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2003, ISBN: 978-83-2081-450-7
5) http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2011
(ostatni
dostęp: 20 marca 2014)
6) http://www.jedenprocentpodatku.pl/index.php?p=statystyki&a=1proc_2012
(ostatni
dostęp: 20 marca 2014)
7) http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,14896558,Bruksela_prognozuje_w_Polsce_wzro
st_PKB_o_2_3_proc_.html (ostatni dostęp: 20 marca 2014)
8) http://www.kredyty-gotowkowe.portalbankowy.info/ (ostatni dostęp: 10 marca 2014)
9) http://www.mpips.gov.pl/bip/wykaz-organizacji-pozytku-publicznego/#akapit1
,
(ostatni dostęp : 30 marca 2014)
10) Z.Chrzan, A.Cłapka, J.Czech, S.Gajęcki, Indeks zdrowia finansowego dla osiągnięcia
stabilności
finansowej,
(21
grudnia
2013)
dostępny
pod
adresem
:
http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact
=8&ved=0CCcQFjAA&url=http%3A%2F%2Ffiles.figshare.com%2F1308651%2FZR
P_Z.Chrzan_A.C_apka_J.Czech_S.Gaj_cki.pdf&ei=1UYaU6XrMJOy7AbkkYDgCg
&usg=AFQjCNGykPTYWes6solmdBvn8KyNacueQw&bvm=bv.62578216,d.bGE
(ostatni dostęp: 20 marca 2014)
,
11) M. Bułka, Analiza ryzyka przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstwa z branży
usługowej związanej ze sprzedażą detaliczną mebli i umeblowania, ( 9 grudnia 2013),
dostępne
pod
adresem
SSRN:
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2365400 , (ostatni dostęp: 20
marca 2014)
12) https://managementmania.com/en/self-financing-ratio , (ostatni dostęp:10 marca2014)
13) I. Teppel, Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskiej instytucji
finanosowej,
(30
grudnia
2013),
dostępne
pod
adresem:
http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact
=8&ved=0CC4QFjAC&url=http%3A%2F%2Fhal.archivesouvertes.fr%2Fdocs%2F00%2F92%2F27%2F09%2FPDF%2FAnalizaFinansowaIzab
elaTeppelZadanieF_144005.pdf&ei=X0UaU7yKDoGJ7Aby0oDgAQ&usg=AFQjCN
FNGYKN7hYnLR4l6uWu-o79Jb_w0A&bvm=bv.62578216,d.bGE , (ostatni dostęp:
10 marca 2014)
14) Tomasz Batko, Indeks zdrowia finansowego dla osiągnięcia stabilności finansowej,
(10
grudnia
2013),
dostępny
pod
adresem:
http://figshare.com/articles/Indeks_zdrowia_finansowego_dla_osi_gni_cia_stabilno_ci
_finansowej/872614, (ostatni dostęp : 20 marca 2014)
15) www.analizafinansowafirmy.bugs3.com/analiza-wstepna-bilansu-i-rachunkuwynikow-cz1.html , (ostatni dostęp: 20 marca 2014)
16) www.analizy-prognozy.pl/plynnosc-dynamiczna.html , (ostatni dostęp: 20 marca
2014)