Wenera

Wenera
Chlamydioza
Sprawcą jest bakteria Chlamydia trachomatis. Do zakażenia dochodzi
podczas stosunku (również analnego lub oralnego).
Objawy
Mogą wystąpić po 2–5 tygodniach od czasu
zakażenia. U mężczyzn najpierw pojawia się
śluzowo-ropna wydzielina z cewki moczowej i
niewielki ból przy oddawaniu moczu. U kobiet
chlamydioza objawia się upławami, pieczeniem
przy oddawaniu moczu, bólami podbrzusza.
Jak wykryć chorobę
Robi się wymaz z cewki moczowej lub pochwy i bada próbkę wydzieliny pod mikroskopem. Lekarz
może też zlecić analizę moczu. Najbardziej wiarygodną metodą jest jednak wykonanie posiewu,
czyli wyhodowanie bakterii z pobranego wymazu.
Leczenie
Zwykle od 7 do 14 dni trzeba zażywać antybiotyk. Po tym czasie należy poddać się badaniu
kontrolnemu, by się upewnić, że lek skutecznie poradził sobie z bakteriami. Nieleczona
chlamydioza może u mężczyzn prowadzić do zapalenia najądrzy i prostaty, u kobiet zaś – do
zapalenia szyjki macicy, jajników i jajowodów. Jeśli w wyniku stanu zapalnego w jajowodach
powstaną zrosty – może to stanowić przyczynę niepłodności.
1
Uwaga! Zakażenie chlamydiami w czasie ciąży może zakończyć się zapaleniem spojówek u
dziecka.
Kiła
Kiłę czyli syfilis wywołuje ją bakteria Treponema pallidum – krętek blady – która poza ludzkim
organizmem żyje niezwykle krótko.
foto: Purestock
Krętek blady rozprzestrzenia się po całym
organizmie, może więc być obecny np. w
wydzielinie błony śluzowej jamy ustnej,
sromu, a także na skórze okolic narządów
płciowych i odbytu, dlatego kiłą można się zarazić nie tylko w czasie stosunku płciowego (także
oralnego czy analnego), ale nawet przez pocałunek.
Objawy
Jeżeli w porę nie podejmiemy leczenia, kiła przejdzie przez kilka etapów:
 Pierwsze objawy choroby ujawniają się mniej więcej po 2–3 tygodniach od momentu
zakażenia. W miejscu wtargnięcia bakterii do organizmu (najczęściej na skórze lub błonie
śluzowej narządów płciowych) najpierw tworzy się jedno lub kilka zupełnie niewielkich,
bezbolesnych owrzodzeń. Powiększają się najbliższe węzły chłonne, zwykle w
pachwinach. W tym okresie kiła jest najbardziej zakaźna. Objawy te najczęściej same
ustępują.
Kiła wrodzona
Płód zaraża się nią w łonie chorej matki, która nie była leczona lub nie przestrzegała zaleceń
terapii. Jeśli ciąża nie zakończy się poronieniem lub porodem przedwczesnym, na świat
2
przychodzi noworodek z typowymi objawami: na skórze widać plamy lub grudki (płaskie albo z
obrzękiem), na stopach i dłoniach tworzą się pęcherze wypełnione płynem surowiczym, czasem z
domieszką krwi i ropy. Zmiany na błonach śluzowych nosa i jamy ustnej utrudniają oddychanie i
jedzenie. Zmiany w narządach wewnętrznych mogą spowodować ich trwałe uszkodzenia.
 Niestety, zwykle po 8–10 tygodniach od zakażenia, najczęściej na całym ciele, pojawia się
drobna wysypka (tzw. kiła wtórna). Mogą jej towarzyszyć ból głowy, gardła, gorączka, ogólne
osłabienie. Wtórna postać kiły może również sama ustąpić. Nie ma się jednak czym cieszyć –
nieleczona kiła przechodzi w okres utajenia.
 Krętki blade krążące we krwi mogą się umiejscawiać w narządach wewnętrznych i ośrodkowym
układzie nerwowym. Zdarza się, że co jakiś czas na skórze pojawia się tzw. wysypka nawrotowa.
Jeśli kiła nadal nie będzie leczona, przejdzie w okres późnego utajenia.
 Nawet po kilku czy kilkunastu latach od zakażenia na skórze, w narządach wewnętrznych, na
kościach mogą się tworzyć tzw. kilaki. To guzy o konsystencji gumy, które mogą pękać i
pozostawiać trwałe blizny. Na tym etapie kiła powoduje nieodwracalne zmiany w układzie
nerwowym (m.in. porażenia prowadzące do kalectwa) i w układzie sercowo-naczyniowym
(zagrażają życiu).
Jak wykryć chorobę
Wystarczy wykonać proste badanie serologiczne krwi na odczyn VDRL.
Leczenie
Jeżeli wynik badania będzie dodatni, koniecznie trzeba przyjąć odpowiednią dawkę silnego
antybiotyku (zwykle penicyliny). Kiła jest chorobą uleczalną, jednak pod warunkiem, że kurację
rozpocznie się wcześnie (zanim krętek zajmie układ nerwowy i sercowo-naczyniowy) i
3
przeprowadzi się ją bardzo sumiennie, do końca.
Uwaga! Kobieta ciężarna chora na kiłę może zakazić nią rozwijający się płód. Grozi to
poronieniem, urodzeniem dziecka martwego albo chorego na kiłę wrodzoną (jej skutki to m.in.
upośledzenie umysłowe, głuchota, ślepota). Dlatego tak ważne jest podjęcie leczenia przed ciążą
lub w jej pierwszej połowie.
Kłykciny kończyste
Powstają, gdy do organizmu, poprzez kontakty płciowe, wniknie wirus brodawczaka ludzkiego
(Human papilloma virus – HPV).
foto: PhotoSpin
Objawy
Pojawiają się 2–3 miesiące po stosunku z
osobą zakażoną. Kłykciny to płaskie lub
wypukłe brodawki, które umiejscawiają się
nie tylko na zewnątrz narządów płciowych, ale też w środku (np. u kobiet – w pochwie i na szyjce
macicy) oraz wokół odbytu. U mężczyzn – na żołędzi, w kroczu i wokół odbytu, a nawet wewnątrz
cewki moczowej. Kłykciny są małe, wielkości ziaren ryżu, ale mogą się ze sobą zlewać, tworząc
większe, nawet kilkucentymetrowe narośla.
Jak wykryć chorobę
Lekarz stawia diagnozę zwykle podczas badania ogólnego lub ginekologicznego.
Leczenie
Kłykciny zazwyczaj usuwa się, koagulując, zamrażając ciekłym azotem lub wycinając laserem.
Jednak usunięcie ich nie gwarantuje, że nie powrócą – kto raz zaraził się wirusem HPV, zostaje
jego nosicielem do końca życia. Wirus Papilloma podejrzewany jest o wywoływanie raka szyjki
4
macicy, dlatego kobiety, które miały kłykciny kończyste (zwłaszcza umiejscowione w szyjce
macicy), po wyleczeniu muszą poddawać się cytologii co pół roku.
W 1974 r. Światowa Organizacja Zdrowia wycofała z oficjalnego nazewnictwa określenie „choroby
weneryczne”, zastępując je „chorobami przenoszonymi drogą płciową”.
Uwaga! Kłykciny kończyste bywają wskazaniem do cesarskiego cięcia. Chodzi o to, żeby podczas
porodu nie doszło do zakażenia dziecka.
Rzęsistkowica
Wywołuje ją pierwotniak – rzęsistek Trichomonas vaginalis, który w pochwie lub w cewce
moczowej znajduje odpowiednie środowisko (ciepło i wilgoć).
foto: PhotoSpin
Woli kobiety niż mężczyzn. Rzęsistkiem
można się zarazić nie tylko podczas
współżycia. Potrafi on przetrwać czas jakiś
np. na bieliźnie, ręcznikach, gąbkach do
mycia.
Objawy
Mogą się pojawić już po 3 dniach od zakażenia. U kobiet są to obfite, pieniste upławy o
nieprzyjemnym zapachu, pieczenie i swędzenie pochwy i sromu, dotkliwe szczególnie podczas
oddawania moczu. U mężczyzn, którzy są nosicielami pierwotniaka, rzęsistkowica bardzo często
przebiega bezobjawowo. Czasem pojawia się tylko białawy wyciek z cewki moczowej i pieczenie.
Jak wykryć chorobę
5
Potwierdzeniem wstępnej diagnozy jest laboratoryjne badanie próbki wydzieliny pobranej u
kobiety z pochwy, u mężczyzny zaś – z cewki moczowej. W przypadku rzęsistkowicy także oboje
partnerzy powinni być leczeni. Terapia polega na krótkotrwałym stosowaniu np. tynidazolu,
metronidazolu.
Rzeżączka
To inaczej tryper. Odpowiedzialne za nią są bakterie dwoinki Neisseria gonorrhoeae, zwane też
gonokokami.
foto: PhotoSpin
Neisseria gonorrhoeae to bakterie, które
wywołują rzeżączkę. Mówi się o nich dwoinki,
ponieważ zawsze występują parami: po dwie,
często także we wspólnej otoczce. Rzadko,
ale zdarza się, że gonokoki powodują
zapalenia spojówek, stawów, okostnej czy opon mózgowych.
Świetnie rozwijają się w środowisku ciepłym i wilgotnym, a więc intymne okolice są dla nich
wymarzonym miejscem do życia.
Do zakażenia może dojść podczas stosunku płciowego – także analnego i oralnego. Jak wynika z
najnowszych badań, dwoinki rzeżączki przeżywają do 4 godzin na tzw. powierzchniach
nieorganicznych, np. na desce klozetowej czy ręczniku!
Objawy
U mężczyzn rzeżączka rozwija się znacznie szybciej niż u kobiet, szybciej też można ją wykryć.
Już po 3–5 dniach od momentu zakażenia pojawia się bowiem ropny wyciek z cewki moczowej.
Towarzyszy mu silne pieczenie oraz ból podczas oddawania moczu. U kobiet zazwyczaj z 1–2-
6
tygodniowym opóźnieniem pojawiają się niewielkie upławy, czasem zapalenie cewki moczowej i
kanału szyjki macicy.
Stan zapalny
Obok rzeżączki najczęstszą chorobą narządów moczowo-płciowych jest u mężczyzny
nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej, a u kobiety – błon śluzowych cewki moczowej i
pochwy. Może być wywołane przez bakterie, pierwotniaki, drożdżaki i wirusy.
Do zakażenia zwykle dochodzi na drodze kontaktów płciowych. Objawy pojawiają się od jednego
do kilku tygodni po zakażeniu. Charakterystycznym objawem nierzeżączkowego nieżytu cewki
moczowej jest skąpa wydzielina śluzowa, która pojawia się zwykle po nocnym wypoczynku lub w
ciągu dnia, po dłuższym nieoddawaniu moczu. Leczenie zależy od przyczyny choroby.
Jak wykryć chorobę
Rzeżączkę można wykryć podczas badania bakteriologicznego wydzieliny z cewki moczowej – u
mężczyzn, z pochwy – u kobiet.
Leczenie
Rzeżączkę zwykle leczy się, podając Penicylinę, ale niektóre szczepy gonokoków już się
uodporniły na ten antybiotyk. W takich przypadkach wenerolodzy sięgają po inne, np.
Doksycyklinę.
Nieleczona rzeżączka prowadzi do bardzo poważnych powikłań, wśród których jest niepłodność.
Skutkiem przebytej rzeżączki u mężczyzn może być również zapalenie najądrzy, prostaty oraz
stawów albo opon mózgowych, a u kobiet – zapalenie jajników czy stawów. Rzeżączka, na którą
choruje kobieta w ciąży, jest groźna dla płodu, bo może prowadzić np. do utraty wzroku u dziecka.
Uwaga! U małych dziewczynek ze względu na budowę oraz skład wydzieliny narządów płciowych,
7
łatwo o zakażenie gonokokami drogą pośrednią, np. przez przebywanie w łóżku z chorymi
dorosłymi czy wspólne używanie np. gąbek do mycia lub ręczników do wycierania okolic
intymnych. Zakażenie obejmuje przede wszystkim srom i pochwę. Dzieci leczy się tak samo
antybiotykami.
To choroba
weneryczna
(od Wenery rzymskiej
bogini miłości), czyli przenoszona drogą płciową. Jest
wywoływana przez bakterię - krętka bladego (Treponema
pallidum). Do Europy przywędrowała prawdopodobnie w
XV w. jako jeden z owoców wypraw Krzysztofa
Kolumba.
Krętek blady zakaża krew i inne płyny ustrojowe.
Choroba przebiega w trzech stadiach. Pierwsze to
bezbolesne
owrzodzenia
narządów płciowych, niekiedy
też w jamie ustnej lub
odbycie. Może pojawić się
dopiero po kilku tygodniach
od zakażenia i trwa zwykle
dwa-trzy tygodnie. Drugie
stadium trwa od dwóch do
sześciu miesięcy i najczęściej
objawia się wysypką na ciele,
gorączką, bólem głowy czy gardła. Pierwsze dwa etapy choroby
mogą przebiegać w sposób niezauważalny. Ostatnie stadium jest
dość rzadkie i może nastąpić po upływie wielu lat od momentu
zakażenia, jeżeli choroba nie była leczona. Prowadzi do trwałego
uszkodzenia mięśnia sercowego, mózgu i innych organów. Syfilis
leczy się penicyliną.
8
rzeżączka
rzęsistki
chlamotynoza & krętek blady
9
10