Biuletyn Psychologiczny

spokoju i niejednokrotnie wymagać będzie od rodziców cierpliwości. Sprawmy by łóżko kojarzyło się
BIULETYN PSYCHOLOGICZNY
maluchowi z czasem snu, a nie oglądaniem bajek, czy zabawami.
Musimy pamiętać, że sen jest jednym z podstawowych elementów funkcjonowania
wrzesień - październik 2013
warunkujących zdrowie naszego przedszkolaka. Badania dowodzą, że przedszkolaki, które śpią mniej niż 10
godzin na dobę częściej ulegają wypadkom, mają trudności z koncentracją uwagi, bywają agresywne, mają
obniżoną odporność organizmu, są nerwowe i drażliwe, ich reakcje zdają się być spowolnione, mają zły
humor, brak im motywacji, a dorośli określają je jako niegrzeczne. Jeśli Wasza pociecha także doświadcza
JAK SOBIE POŚCIELESZ, TAK SIĘ WYŚPISZ
powyższych trudności, warto zastanowić się czy śpi wystarczająco długo.
Dla pewnej części dzieci sen jest czymś nieskomplikowanym, a proces zasypiania postępuje w
sposób naturalny. Jednakże mnóstwo dzieci (a co za tym idzie - także rodziców) doświadcza rozmaitych
Sny rodzą rzeczywistość.
problemów, gdy zbliża się nocna pora. Wiele przedszkolaków niechętnie kieruje się w stronę łóżka, ich sen
jest lekki, śpią niespokojnie, wielokrotnie budzą się w nocy i opowiadają o różnorodnych lękach, czy
Monteskiusz
koszmarach. Warto pamiętać, że pewne etapy rozwoju charakteryzują się określonymi trudnościami
związanymi ze snem i nawet dziecko, które do tej pory spało bezproblemowo, może zacząć miewać pewne
Niejednokrotnie rozmawiając z rodzicami dzieci w wieku przedszkolnym odnoszę wrażenie, że
kwestia spania ich pociechy spędza dorosłym przysłowiowy sen z powiek. Trudnością jest zaproszenie
dziecka do jego łóżka, usypianie, spanie oraz ranna pobudka. Dookoła zagadnienia jakim jest sen dziecka
kłopoty. Jeśli w Waszym domu pojawiają się omawiane wyżej problemy, wówczas warto wiedzieć w jaki
sposób wspomóc dziecko w przezwyciężaniu strapień związanych ze snem.
Trzylatek i jego życie nocne – Większość dwulatków w momencie, gdy już zaśnie, bez większych
narosło wiele mitów i błędnych przekonań. Co więc jest prawdą i jak powinniśmy dbać o komfortowy sen
problemów spokojnie dosypia do rana. Sytuacja częstokroć odmienia się, gdy dziecko ma 3 lata.
przedszkolaka? Jak przeciwdziałać trudnościom?
Nawet jeśli pociecha z chęcią kieruje się w stronę łóżka i błogo zasypia, po kilku godzinach, gdy
Dla dziecka w wieku przedszkolnym optymalna długość snu wynosi 10 - 12 godzin na dobę. Aby
pozostali domownicy akurat pogrążają się w cudownym śnie, wówczas maluch się budzi. Część dzieci
nasza pociecha faktycznie zaspokajała potrzebę snu w takim nasileniu w jakim powinna, warto ją w tym
angażuje się w wybrane przez siebie aktywności (np. zabawę w pokoju), zaś inne bezzwłocznie
wspomóc. W jaki sposób? Bardzo ważny jest rytuał wieczorny. Kiedy zbliża się czas wieczoru warto uspokoić
obierają kierunek - łóżko rodziców. Jeśli rodzice doświadczają tego problemu, warto w ciągu dnia
zabawy syna, czy córki (pobudzenie psychoruchowe z pewnością utrudni nam sprawne zaproszenie dziecka
ustalić wspólnie z dzieckiem na co w kwestii funkcjonowania nocnego mama i tata się zgadzają, a na
do łóżka i sprawienie by maluch szybko zasnął). W większości domów po okresie wieczornej zabawy
co nie. Specjaliści podkreślają, że nie należy udzielać dziecku reprymendy za to, że budzi się w nocy
przychodzi czas na wspólną, rodzinną kolację. Wówczas domownicy mają niepowtarzalną okazję prowadzić
(jest to zachowanie typowe dla repertuaru trzylatka) jednak dbajmy o to, by dziecka nie pobudzać, a
życzliwe rozmowy, opowiadać o przygodach minionego dnia - o sukcesach i porażkach, radościach i
je wyciszać - wówczas zwiększamy szanse na przyspieszenie ponownego zaśnięcia. Pamiętajmy też,
smuteczkach. Po wieczornym posiłku przychodzi pora kąpieli. Wskazane jest by był to czas błogiego relaksu
że przy konsekwencji rodziców, około czwartego roku życia entuzjazm do nocnych eskapad zacznie
po dniu pełnym wrażeniem. Po wyjściu z wanny dziecko wskakuje w pidżamkę, zabiera ulubioną maskotkę i
znikać.
kieruje się wraz z rodzicem w stronę własnego łóżka. I tu rodzic ma niepowtarzalną okazję, by zapewnić
Nocne wędrówki do łóżka rodziców - Bardzo wielu rodziców doświadcza na jakimś etapie dylematu,
dziecku bliskość, której maluch tak bardzo potrzebuje. Zacznijmy więc od masażyku plecków (inspirację
czy zgodzić się na to, by przedszkolak spał z nimi w łóżku. Maluchy często usilnie nalegają na to, by
czerpać można z publikacji Marty Bogdanowicz- „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki”),
być nocami gościem w rodzicielskim łożu. Co wówczas zrobić - ulec czy zaprotestować? Zasadniczo
następnie czytamy dziecku bajkę relaksacyjną, włączamy muzykę relaksacyjną dla maluchów, dajemy
zależy to od 3 kwestii - nastawienia matki, nastawienia ojca oraz charakteru dziecku. Niejednokrotnie
buziaka i wychodzimy z pokoju dziecka. Pamiętajmy, że wieczorny rytuał powinien przebiegać w atmosferze
rodzice wychodzą z założenia, że sporadyczne wyrażenie zgody na małego lokatora nie wyrządzi
wielkich szkód, a zaspokoi potrzeby dziecka. Pamiętajmy jednak, że w jakimś momencie rodzice będą
Pod żadnym pozorem, bez względu na to, jak bardzo błahy i nieistotny wydaje się rodzicowi
chcieli się z takiej sytuacji wycofać, a to z dużym prawdopodobieństwem wywoła w dziecku sprzeciw.
przedmiot lęku malucha, nie wolno z dziecka się naśmiewać, bądź z niego szydzić. Jeżeli przedszkolak
Któż bowiem lubi, gdy nagle odbiera mu się przywileje? Najrozsądniej jest więc nie rozpoczynać
obawia się ciemności, warto zostawić mu w pokoju zapaloną lampkę (dbając o to, by nie rzucała na
nowych schematów (takich jak nocne wędrówki do łóżka rodziców) skoro nie chcemy ich później
ścianę „strasznych” cieni). Starsze przedszkolaki często obawiają się widniejących na ścianie cieni,
kontynuować. Jeżeli jednak przedszkolak stał się już Waszym nocnym kompanem, należy mu w ciągu
przypominających im duchy, kościotrupy, czy innych złoczyńców. Należy wówczas zminimalizować
dnia oświadczyć, że daną noc i wszystkie kolejne spędzi w swoim łóżku, a później konsekwentnie
ilość źródeł światła, które przyczyniają się do tworzenia się na ścianach różnorodnych zarysów. Warto
tego przestrzegać. Nie dezorientujmy dziecka uzależniając zgodę, bądź sprzeciw wobec wspólnego
także wytłumaczyć dziecku w ciągu dnia czym jest cień i w jaki sposób on powstaje, by budziły one
spania od nastroju rodzica, który jednego dnia ma ochotę na czułości z dzieckiem i chętnie je
bardziej pozytywne skojarzenia. Jeżeli Wasze dziecko obrało sobie na cel inne nocne lęki,
przyjmie, a drugiego dnia marzy o spokojnej nocy i wygania dziecko chcąc się wyspać. Jak w wielu
dorównajcie wyobraźnią przedszkolakowi i zamieńcie się na moment w pogromcę duchów, czy
innych sferach wychowywania dziecka, tu także bardzo istotna jest konsekwencja. Zadajmy więc
dzikich zwierząt. Rozpylcie w pokoju zaczarowany płyn, który odstrasza wszystkie stwory lub
sobie pytanie - czy doświadczenie poczucia odrzucenia w momencie wyprowadzki dziecka do
urządźcie polowanie ☺ Rodzice znają swoje dzieci najlepiej, więc jeśli będą uważnie obserwować
własnego łóżka, warte jest wcześniejszej radości ze wspólnego spania?
reakcje dziecka, sukces będzie murowany (Ilg F. L., Bates Ames L., Baker S. M. 2012).
Złe sny i nocne koszmary – Mniej więcej od trzeciego roku życia dzieci zaczynają mówić o tym, że w
nocy coś im się śniło. Sporadycznie dany sen może sprawić, że maluch się przebudzi, natomiast
przeważnie nie powoduje on zbyt dużego poruszenia. Trzyipółlatek zaczyna śnić dużo więcej,
występować mogą pierwsze lęki, natomiast malucha w tym wieku dość łatwo uspokoić. Czterolatki
charakteryzują się mniejszą liczbą snów, natomiast w drugiej połowie piątego roku życia wzrasta
liczba snów oraz ich znaczenie. Złe sny i nocne koszmary są największą zmorą dzieci pięcioletnich.
Opracowanie:
Zdarza się, że dziecko budzi się w nocy z przeraźliwym krzykiem. Wówczas rodzic stoi przed trudnym
mgr Agnieszka Szatkiewicz - psycholog
zadaniem - by uspokoić i ukoić rozdygotane dziecko, dorosły sam musi być opanowany. Dodatkowo
należy znaleźć rozwiązanie odpowiadające pięcioletnim pociechom - dla jednego dziecka pomocne
będzie przemycie twarzy zimną wodą, dla innego ważna będzie obecność rodzica, aż do momentu,
gdy zaśnie, jeszcze inne dzieci ukołysze wizja bycia pod dobrą opieką misia - strażnika. W kwestii
nocnych koszmarów to pięciolatki stanowią dla mamy i taty największe wyzwanie. Druga połowa
BIBLIOGRAFIA:
1.
szóstego roku życia, to czas, kiedy dziecko czasami budzi się w nocy i przybiega do rodziców, lecz
opowiedziawszy swój sen i zostawszy uściśniętym, samodzielnie wraca do swojego pokoju. Nawet
jeśli sześciolatek potrzebuje więcej czasu z rodzicem po takiej przygodzie, to w większości sytuacji
jest to i tak proces łatwiejszy niż w przypadku pięciolatków. Rodzice muszą zdać się na własną
intuicję, by wyczuć kiedy dziecko autentycznie potrzebuje przebywania z nimi w nocy, a kiedy stara
się wymuszać takie sposobności do wspólnego spania.
Lęki związane ze spaniem – „Boję się ciemności”, „Widzę tam potwory”, „Pod łóżkiem są robaki”. To
zaledwie kilka z deklaracji, jakie usłyszeć można od przedszkolaka. Jeżeli Wasze pociechy także
doświadczają różnorodnych lęków, pamiętajcie, aby podchodzić do nich z empatią i przychylnością.
Bogdanowicz, M. (2008). Przytulanki czyli wierszyki na dziecięce masażyki. Gdańsk: Wydawnictwo
HARMONIA.
2.
Green, Ch. (2009). Poskramianie małego dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Laurum.
3.
Ilg, F. L., Bates Ames, L., Baker, S. M. (2012). Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat. Sopot:
GWP.