gimnazjalne wieści - Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika w

gimnazjalne wieści - Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika w

GIMNAZJALNE
WIEŚCI
GAZETKA SZKOLNA WYDAWANA W GIMNAZJUM NR 2 IM.
MIKOŁAJA KOPERNIKA W ŚWIECIU
11 listopada obchodzimy Święto Odzyskania Niepodległości najważniejsze polskie święto narodowe związane z odzyskaniem w 1918
roku , po 123 latach zaborów, niepodległości.
Jest takie miejsce u zbiegu dróg,
Gdzie się spotyka z zachodem wschód...
Nasz pępek świata,
Nasz biedny raj...
Jest takie miejsce,
Taki kraj.
Nadziei uczą ci, co na stos
Umieli rzucić swój życia los,
Za ojców groby,
Za Trzeci Maj...
Jest takie miejsce,
Taki kraj.
Z pokoleń trudu, z ofiarnej krwi
Zwycięskiej chwały nadchodzą dni.
Dopomóż Boże
I wytrwać daj!
Tu nasze miejsce,
To nasz kraj!
M I K O Ł A J K O P E R NI K - N A S Z P A T R O N
2 października minęła rocznica nadania naszej szkole imienia
Wielkiego Astronoma. Myślimy, że warto przypomnieć najważniejsze fakty z jego
niezwykłej biografii. Już niedługo imieniny Mikołaja (6 grudnia), a więc można się
spodziewać jakichś konkursów, quizów … Poza tym nie wypada nie wiedzieć, kim był i
czym się zasłużył. W końcu to nasz patron i jego idee powinny nam przyświecać.
MIKOŁAJ KOPERNIK (19.02.1473 - 24.05.1543)
Polski astronom, urodzony w 1473 r. w Toruniu przy ul. św. Anny (obecnie: Kopernika). W
latach 1491-1495 studiował w Krakowie, a następnie we Włoszech (Bolonia, Padwa, Ferrara).
W 1503 doktoryzował się z prawa kanonicznego. Po powrocie do Polski mieszkał w
Lidzbarku Warmińskim, Fromborku (1510), Olsztynie (1520-1521, w czasie wojny polskokrzyżackiej).
Opracował heliocentryczny model Układu Słonecznego, według którego Słońce znajduje się
w centrum, Ziemia jest planetą i podobnie jak pozostałe planety obiega Słońce po orbicie
kolistej. Jego teoria została opublikowana w 1543 r. w księdze De revolutionibus orbium
coelestium (O obrotach sfer niebieskich). Mimo zadedykowania dzieła ówczesnemu
papieżowi, nie została przychylnie przyjęta przez Kościół, a nawet umieszczono ją w 1616 r.
w indeksie ksiąg zakazanych.
Teoria Kopernika wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce Ziemi i człowieka we
Wszechświecie i stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych. Określa się ją mianem "rewolucji
kopernikańskiej". Z idei Kopernika wywodzi się późniejsza zasada kosmologiczna, zwana
także zasadą kopernikańską, według której część Wszechświata dostępna obserwacjom nie
różni się od jego pozostałych części. W wersji uogólnionej przyjmuje się, że żaden punkt we
Wszechświecie nie jest wyróżniony.
Kopernik był także matematykiem, lekarzem, prawnikiem, ekonomistą, publikował prace o
reformie monetarnej i sformułował prawo, iż "gorszy pieniądz wypiera z rynku lepszy".
Imię Kopernika nadawano sondom kosmicznym, instytucjom i obiektom na ciałach
niebieskich. Noszą je:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
duży krater na Księżycu (107 km średnicy)
duży krater na Marsie (292 km średnicy)
planetoida nr 1322 (orbita 1.86 - 2.99 j.a., okres obiegu 3.77 lat)
OAO-3 Copernicus (1972-065A) - amerykański satelita do obserwacji w promieniach
nadfioletowych i rentgenowskich, działał w latach 1972-1980
Kopernik 500 (Interkosmos 9; 1973-022A) - satelita radziecko-polski do badania
promieniowania Słońca i jonosfery, działał w roku 1973
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk (CAMK)
w Toruniu znajduje się Dom Kopernika, będący muzeum poświęconym astronomowi.
Gimnazjum nr 2 w Świeciu
(Kopernikowska wizja wszechświata)
PATRON W ANEGDOCIE
To, że do patrona należy podchodzić z szacunkiem, wie każdy. Warto jednak
czasami pozwolić mu zejść z pomnika. Anegdoty i humor z zeszytów ukazują
Mikołaja Kopernika w bardziej „ludzki” sposób. Przymrużmy więc oko na chwilę☺
Mikołaj Kopernik tłumaczył kiedyś w towarzystwie, że Ziemia obraca się wokół
Słońca, a nie na odwrót, jak dotąd sądzono. Ktoś z obecnych na biesiadzie nie
zgodził się z tym. Dyskusja trwała dość długo, ale Kopernik nie potrafił przekonać
niedowiarka. Wreszcie zniecierpliwiony astronom rzucił na salę ostatni argument:
- Przecież nie ogień kręci się wokół pieczeni, lecz pieczeń przy ogniu obracać
się musi...
W 1516 roku Krzyżacy próbowali zdobywać zamek Olsztyn, którego
dowódcą był Kopernik. W czasie oblężenia cała załoga cierpiała na chorobę.
Kopernik wykrył, że przyczyną jest spożywanie chleba. Niestety, w warunkach
oblężenia spożywanie czegoś innego nie było możliwe. Kopernik wysnuł, że szkodzi
nie tyle chleb, ile raczej sposób jego spożywania na zamku. Kromki ówczesnego
chleba, dość twardego, z grubo zmielonej mąki, nie dało się szybko zjeść. Często
jedli w marszu i często zdarzało im się upuścić chleb na ziemie, otrząsali go i
zjadali. A przy okazji połykali całą masę brudu. I być może to właśnie, jak
podejrzewał Kopernik, a nie sam chleb, było przyczyną tajemniczej epidemii.
Lekarz-astronom wpadł na pomysł, aby powierzchnię chleba posmarować jakąś
jasną, jadalną substancją, tak aby na jej tle łatwo było zauważyć ewentualne
zabrudzenia, a w razie potrzeby brud wraz z ochronną warstwą usunąć z
bochenka. Do tego celu znakomita okazała się mocno ubita śmietana, czyli masło. I
tak powstała kanapka..
Kopernik tak długo patrzył na gwiazdy, aż Ziemia ruszyła.☺
Dowodem kulistości Ziemi jest to, że kiedy statek dopłynie do
horyzontu, to tonie.☺
Mikołaj Kopernik odkrył, że Ziemia obraca się wokół własnej osi, a nie oś wokół
Ziemi.☺
Kopernik ruszył Ziemię i dlatego zobaczył, że jest okrągła.☺
☺
Od czasów Kopernika Ziemia krąży wokół Słońca.
Na zakończenie prezentujemy Wam kilka pięknych myśli autorstwa naszego
patrona:
Nie ma obowiązków większych nad obowiązek względem ojczyzny, dla której
nawet życie należy poświęcić.
Nic piękniejszego nad niebo, które przecież ogarnia wszystko, co piękne.
Gorsza lepszą monetę z obiegu wypędziła.
ROK MIŁOSZA
W roku 2011 minęła 100. rocznica urodzin Czesława Miłosza. Sejm
Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu dorobku
twórczego naszego Noblisty dla dziedzictwa narodowego i światowego,
ogłosił rok 2011 Rokiem Czesława Miłosza.
W tym samym roku przypadł też moment objęcia przez Polskę
przywództwa w Unii Europejskiej. Mottem polskiej prezydencji w Unii jest
hasło
zaczerpnięte z twórczości Noblisty: "Rodzinna Europa".
100. rocznica urodzin poety została wpisana do kalendarium rocznic
obchodzonych przez UNESCO. Rok Miłosza świętowany był nie tylko w
Polsce, ale też na Litwie, w USA, we Francji, w Chinach, Indiach, Izraelu, Rosji
i w innych krajach.
Na program Roku Miłosza złożyły się nowe wydania książkowe,
konferencje, dyskusje, poświęcone mu wystawy, organizowane w Polsce i za
granicą.
Rok co prawda zbliża się ku końcowi, ale uważamy, że warto
przypomnieć niewielkie urywki z niezwykle bogatej twórczości autora
„Zniewolonego umysłu”.
Który skrzywdziłeś
Który skrzywdziłeś człowieka prostego
Śmiechem nad krzywdą jego wybuchając,
Gromadę błaznów koło siebie mając
Na pomieszanie dobrego i złego,
Choćby przed tobą wszyscy się kłonili
Cnotę i mądrość tobie przypisując,
Złote medale na twoją cześć kując,
Radzi że jeszcze dzień jeden przeżyli,
Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta.
Możesz go zabić - narodzi się nowy.
Spisane będą czyny i rozmowy.
Lepszy dla ciebie byłby świat zimowy
I sznur i gałąź pod ciężarem zgięta.
Moja wierna mowo
Moja wierna mowo,
służyłem tobie.
Co noc stawiałem przed tobą miseczki z kolorami,
żebyś miała i brzozę i konika polnego i gila
zachowanych w mojej pamięci.
Trwało to dużo lat.
Byłaś moją ojczyzną bo zabrakło innej.
Myślałem że będziesz także pośredniczką
pomiędzy mną i dobrymi ludźmi,
choćby ich było dwudziestu, dziesięciu,
albo nie urodzili się jeszcze.
Teraz przyznaję się do zwątpienia.
Są chwile kiedy wydaje się że zmarnowałem życie.
Bo ty jesteś mową upodlonych,
mową nierozumnych i nienawidzących
siebie bardziej może niż innych narodów,
mową konfidentów,
mową pomieszanych,
chorych na własną niewinność[…]
Na cześć księdza Baki
Ach te muchi,
Ach te muchi,
Wykonują dziwne ruchi,
Tańczą razem z nami,
Tak jak pan i pani
Na brzegu otchłani.
Otchłań nie ma nogi,
Nie ma też ogona,
Leży obok drogi
Na wznak odwrócona.
Ej muszki panie,
Muszki panowie
Nikt się już o was
Nigdy nie dowie,
Użyjcie sobie.
Na krowim łajnie
Albo na powidle
Odprawcie swoje figle,
Odprawcie figle.
Otchłań nie je, nie pije
I nie daje mleka.
Co robi? Czeka.
Poznajecie ten ostatni tekst? Tak, tak, to właśnie piosenka śpiewana przez
Staszka Sojkę i Czesława Mozila. Czesław nagrał całą płytę z tekstami Noblisty.
Ciekawe, prawda? Może warto sięgnąć po tomik poezji. Zachęcamy serdecznie.
Aby uświadomić Wam, że wielki poeta to nie tylko postać z
podręczników i pomników, ale człowiek z krwi i kości, przytaczamy jedną z
wielu anegdot o Panu Czesławie:
Znana ze skłonności do żartów inna polska noblistka Wisława Szymborska
opowiedziała o tym, jak tuż po zakończeniu wojny zobaczyła Miłosza w restauracji
w Krakowie.
- Przy sąsiednim stoliku, w towarzystwie, siedzi Miłosz i kelner przynosi mu
schaboszczaka z kapustą, a on wcina z apetytem. Pamiętam, że ten widok:
uduchowiony poeta, cherubin, z kotletem wieprzowym w ustach, głęboko mnie
przeraził. Wiedziałam, że i poeci czasem muszą jeść, ale żeby dania tak
pospolite? – wspominała Szymborska.
Krakowska poetka jest też autorką zabawnego dystychu o autorze "Zniewolonego
umysłu”: "Oto Czesław Miłosz – chmurna twarz/ Klęknij i odmów "Ojcze nasz”.
Poeta podobno nie był zachwycony tym wierszykiem.
GIMNAZJALIŚCI CZYTAJĄ GŁÓWNIE O
WAMPIRACH
Zainteresował nas zamieszczony na Facebooku artykuł z Kuriera Lubelskiego.
Przeczytajcie fragment. Daje do myślenia…
„Dziewczyna, z dużego miasta, z opasłym tomem Stephanie Mayer w plecaku. Tak wygląda
statystyczny nastolatek czytający książki dla własnej przyjemności. Choć wielu ma obawy,
że temu gatunkowi młodzieży grozi całkowite wyginięcie, badania dowodzą, że nie jest
tak tragicznie.
Ogólnopolskie badania czytelnictwa nastolatków pokazują jednak, że z czytaniem
książek w tej grupie wcale nie jest tak najgorzej. - Choć nie da się ukryć, że pojawiły się pewne
niepokojące trendy - mówi dr Zofia Zasacka, socjolog z Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki
Narodowej.
Top 10 ulubionych autorów młodzieży (wg badań Zasackiej): S. Meyer, J. K. Rowling, J.
R. R. Tolkien, P. Coelho, B. Rosiek, Christine F., D. Brown, M. Cabot, A. Onichimowska
Nowe trendy wśród nastoletnich czytelników
Fantastyka umacnia swoją pozycję kosztem literatury obyczajowej dla młodzieży. Poszerzyła
się grupa interesujących młodzież polskich pisarzy. Obok czytanych wcześniej J. Dukaja, S.
Lema i A. Pilipiuka pojawiły się też nowe nazwiska: Jacek Piekara, Jacek Komuda, Maja
Lidia Kossakowska, Andrzej Ziemiański, Marcin Ciszewski. Spadło zainteresowanie
książkami popularnonaukowymi.
Typy nastoletnich czytelników (wg Zasackiej)
czytelnicy wiejscy
nastawieni na poznawcze walory lektury, z książek chcą się czegoś dowiedzieć, szukają w
nich odbicia rzeczywistości
czytelniczki małomiasteczkowe
dziewczyny z rodzin robotniczych, które czytają literaturę w najbardziej empatyczny sposób,
identyfikują się z postaciami, w tej grupie znajdują się czytelniczki literatury obyczajowej dla
młodzieży
czytelnicy wielkomiejscy
młodzież mająca za sobą bogate doświadczenie czytelnicze, są to czytelnicy najbardziej
kompetentni, sięgający po najtrudniejsze lektury, często pisane z myślą o dorosłych
czytelniczki codzienne
mają różne gusty literackie, to, co je łączy to fakt sięgania po książki codziennie lub niemal
codziennie
czytelnicy jednej książki
w większości chłopcy, nie pamiętają tytułu, nie pamiętają, o czym była książka
czytelnicy ludyczni
książki czytają dla rozrywki, książkę musi się dobrze czytać, musi mieć wartką, szybką akcję.
W tej grupie znajdują się czytelnicy kryminałów i powieści sensacyjnych.
czytelniczki "wielkiego świata"
głównie dziewczyny, często z małych miast, sięgają po książki opowiadające o życiu
wyższych sfer, najczęściej w innych krajach (np. powieści Meg Cabot)
koneserzy fantastycznych opowieści i wielkiej przygody
najczęściej chłopcy, czytelnicy książek Jacka Komudy czy Andrzeja Sapkowskiego
czytelnicy moralnego przesłania
czytają książki historyczne, z wątkami patriotycznymi
czytelnicy poznający świat i jego historię
w grupie tej są czytelnicy książek typowo historycznych”
I co, znaleźliście siebie w którymś typie? Zapraszamy wszystkich czytających, by na
łamach naszej gazetki dzielili się swoimi wrażeniami na temat przeczytanych książek. Może
uda nam się rozbudzić wśród gimnazjalistów pozytywny snobizm na czytanie…
„Kącik mola książkowego” czeka na reaktywację.