Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego

Załącznik nr 1
do Planu pracy dydaktyczno-wychowawczej
Szkolny program realizacji edukacji i doradztwa zawodowego – WSDZ –
Gimnazjum nr 56 w Poznaniu w roku szkolnym 2016/2017
Hasło przewodnie:
„ Poznanie siebie drogą do sukcesu i wymogiem zmieniającej się rzeczywistości”.
WSDZ obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku
kształcenia.
Program w założeniach uwzględnia:
 zdiagnozowane potrzeby i oczekiwania uczniów w realizacji zadań edukacji i doradztwa zawodowego - wyniki ankiety „ Mój
wymarzony zawód” (2015)
 nieprzewidywalność zjawisk społecznych wytyczają nowe rozumienie rzeczywistości i konieczność preferowania przez młodych
ludzi postaw aktywnych i elastyczności w działaniu, wymusza zmianę modelu działania – nie tylko zdobycie zawodu lecz rozwój
kariery przez całe życie,
 aktywność i zaangażowanie wszystkich podmiotów w realizację zadań edukacji i doradztwa zawodowego w szkole,
Cele ogólne:
1. wskazanie na istotne zmiany współczesnego rynku pracy: postęp naukowo-techniczny, postępujący proces globalizacji, zmieniające
się wymagania pracodawców.
2. Przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia, zwrócenie uwagi na coraz większe zapotrzebowanie na
„elastycznych” pracowników posiadających szereg rozmaitych umiejętności zawodowych, mogących pracować na różnych
stanowiskach.
3. Wspieranie uczniów metodami aktywnymi w planowaniu dalszej kariery zawodowej, poznania siebie jako wymogu zmieniającej się
rzeczywistości.
1
Cele szczegółowe:
1. Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku właściwej samooceny swoich możliwości psychofizycznych (osobowości)
w określaniu przydatności zawodowej.
2. Kształtowanie świadomych decyzji w wyborze zawodu i szkoły.
3. Aktywizowanie uczniów do poznawania różnych grup zawodowych – zawody przyszłości, „targi zawodów”
4. Inspirowanie młodzieży do poznawania kierunków kształcenia i wymagań edukacyjnych w szkołach ponadgimnazjalnych.
5. Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, kształtowanie właściwych relacji społecznych.
6. Poznawanie rynku pracy oraz zjawisk mobilności zawodowej i bezrobocia.
7. Aktywizowanie rodziców w proces dotyczący wyboru zawodu i właściwej szkoły ponadgimnazjalnej prze ich dziecko.
8. Włączanie placówek, instytucji, zakładów pracy, wydarzeń lokalnych i krajowych w proces orientacji i doradztwa zawodowego
w szkole.
9. Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa zawodowego na terenie gimnazjum.
Wnioski z diagnozy uczniów klas III w roku szkolnym 2015/2016 uwzględnione w edukacji i doradztwie zawodowym.
Uczniowie wskazali na następujące priorytety:
a) na wybór szkoły ponadgimnazjalnej mają wpływ własne informacje i własne ambicje (60%)
b) pomoc w określeniu predyspozycji zawodowych- 69%
c) uzyskanie wiedzy o zawodach - 50%
d) uzyskanie wiedzy o rynku pracy -39%
e) utwierdzenie w wyborze szkoły -45%
f) pomoc w zaplanowaniu własnej kariery – 40%
g) szkołę zawodową wybrało 70% uczniów ( 58% - technikum, 12% ZSZ)
2
Formy i sposoby realizacji programu:
- lekcje wychowawcze;
- zajęcia edukacyjne z zakresu doradztwa (warsztaty, pogadanki, dyskusje, karty pracy, testy predyspozycji, ankiety, konkursy,)
- testy diagnostyczne;
- lekcje przedmiotowe, na których są realizowane treści z zakresu orientacji zawodowej;
- wyjścia edukacyjne;
- spotkania z zaproszonymi gośćmi;
- indywidualne konsultacje;
- rozmowa doradcza
- spotkania z rodzicami;
- kierowanie do specjalistów;
- poradnictwo indywidualne i grupowe
- wycieczki do zakładów pracy
- szkolny punkt konsultacyjny
-współpraca z instytucjami pozaszkolnymi wspomagającymi orientację edukacyjno-zawodową
1. W pracy z młodzieżą uwzględnia się:








wdrażanie uczniów do samopoznania jako niezbędnego działania w planowaniu swojej kariery,
kształcenie umiejętności analizy swoich mocnych i słabych stron,
konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów,
wyzwalanie wewnętrznego potencjału uczniów planowanych działaniach ogólnoszkolnych,
rozwijanie umiejętności pracy zespołowej i współdziałania w grupie,
przełamywanie barier emocjonalnych,
planowanie własnego rozwoju,
poznanie możliwych form zatrudnienia,
3


poznanie możliwości dalszego, całożyciowego kształcenia i doskonalenia zawodowego planowanie kariery zawodowej,
wypracowanie form wspierania uczniów wyborze ich dalszej drogi życiowej.
Uczniowie – oczekiwane efekty
 poznają własne predyspozycji zawodowe, zainteresowania, uzdolnienia, umiejętności,
 rozwijają umiejętności pracy zespołowej, przełamywania barier środowiskowych oraz kształtowania właściwych relacji
społecznych,
 potrafią określić swoje mocne strony, są świadomi swoich ograniczeń,
 są aktywni w planowaniu swojej przyszłości zawodowej,
 znają czynniki trafnego wyboru zawodu,
 posiadają informacje o zawodach i sytuacji na rynku pracy, systemie kształcenia i znają źródła informacji edukacyjnej
i zawodowej,
 wybierają zawód i szkołę po dokonaniu analizy własnych możliwości psychofizycznych z wymaganiami szkoły i zawodu,
 znają przeciwwskazania zdrowotne do wyboru zawodu.
1. Nauczyciele, wychowawcy:
 w realizacji podstawy programowej z poszczególnych przedmiotów podejmują zadania wynikające z edukacji i doradztwa
zawodowego,
 rozwijają umiejętności i pogłębiają kompetencje uczniów niezbędne na współczesnym rynku pracy,
 prowadzą ćwiczenia integrujące grupę, rozwijające samowiedzę itp., organizują spotkania z przedstawicielami różnych
zawodów z udziałem rodziców; uczestniczą w wycieczkach zawodoznawczych, wspierają uczniów w procesie decyzyjnym,
pełnią funkcję wspierająco-informacyjną dla rodziców,
 są wspomagani w zakresie realizacji orientacji i doradztwa zawodowego w szkole poprzez wymianę doświadczeń i dzielenie
się wiedzą.
Nauczyciele - oczekiwane efekty:
4
 potrafią diagnozować potrzeby i zasoby uczniów,
 rozwijają talenty, zainteresowania, zdolności, predyspozycje,
 wspierają uczniów w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych,
 realizują działania z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej i roli pracownika,
 wspierają rodziców w procesie doradczym, udzielają informacji lub kierują do specjalistów,
 angażują przedstawicieli instytucji i zakładów pracy w działania doradcze szkoły.
3. Praca z rodzicami:
 zapoznanie z planem pracy WSDZ,
 przygotowanie rodziców do wspierania swoich dzieci w wyborze drogi życiowej - „Rodzic doradca”, poprzez organizowanie
spotkań w ramach zaplanowanych konferencji, warsztaty dla rodziców,
 poinformowanie uczniów i rodziców o warunkach rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych, zapoznanie z typami szkół,
 indywidualna praca z rodzicami uczniów,
 udział rodziców jako przedstawicieli różnych zawodów w spotkaniach z uczniami,
 przedstawienie oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadgimnazjalnego oraz możliwości dalszej edukacji i szans zatrudnienia po
ukończeniu tego etapu edukacyjnego w wybranych szkołach,
 gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie informacji o rynku pracy w regionie, o tendencjach krajowych i unijnych.
Rodzice - oczekiwane efekty:
 mają wiedzę na temat wymagań współczesnego rynku pracy i konieczności zarządzania karierą przez całe życie,
 wykazują zainteresowanie, są zaangażowani i przygotowani do pełnienia roli „doradców” swojego dziecka; wspomagają dzieci
w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych;
 znają aktualną i pełną ofertę edukacyjną na różnych jego poziomach;
 wiedzą, gdzie szukać pomocy dla dzieci z problemami: zdrowotnymi, emocjonalnymi, decyzyjnymi, intelektualnymi, rodzinnymi itp.;
 włączają się do działań informacyjnych szkoły (np. jako przedstawiciele różnych zawodów).
5
Treści zadań do realizacji na poszczególnych poziomach nauczania:
Klasy I – Uczeń poznaje siebie:
Klasy II – Uczeń poznaje różne
Klasy III – Kim będę? – Planuję swoją przyszłość. Poznanie
zawody:
ścieżek kształcenia ponadgimnazjalnego i rynku pracy
1.Co lubię, moje hobby, moje
zainteresowania.
2. Moje mocne i słabe strony.
3. Moje wartości i cele życiowe.
4. Stosunek i motywacja do pracy
i obowiązków.
5. Jak uczyć się i zorganizować własny
warsztat pracy?
6. Jak pracować w zespole?
7. Predyspozycje zdrowotne i ich wpływ na
wybór zawodu.
8. Rola osobowości w wyborze właściwego
zawodu
1. Praca w życiu człowieka - wybór
zawodu.
2. Co to znaczy dobrze czy źle
wybrany zawód.
3. Rola temperamentu przy wyborze
zawodu.
4. i 5. Znaczenie uzdolnień
i zainteresowań w wyborze zawodu.
6. i 7. Klasyfikacja zawodów
i specjalności.
8. Poznajemy zawody przyszłości.
9.Wymagania współczesnego rynku
pracy i oczekiwania pracodawców.
1 .Oferta edukacyjna poznanie sieci szkół ponadgimnazjalnych,;
2.Podejmowanie decyzji związanych z wyborem zawodu;
3. Określenie drogi prowadzącej do zawodu, strategie kariery
zawodowej.
4. Umiejętność właściwego zarządzania czasem warunkiem sukcesu;
5. Oczekiwania pracodawców wobec pracowników – czytanie ofert
pracy; umiejętności uniwersalne;
6. Jak szukać pracy ?;
7. Autoprezentacja czyli moc pierwszego wrażenia;
8. Dokumenty – CV, list motywacyjny;
9. Konieczność kształcenia ustawicznego jako wymóg obecnych
czasów.
EWALUACJA:
1. Propozycje uczniów dotyczące wyboru przyszłej szkoły. (maj).
2. Losy absolwentów- opracowane na podstawie list uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych. (październik).
3. Przeprowadzenie wśród uczniów ankiety oceniającej przydatność zajęć z zakresu orientacji i doradztwa zawodowego. (czerwiec).
6
Program szkolnych działań w doradztwie zawodowym w roku szkolnym 2015/2016
Lp.
Rodzaj działań
Zapoznanie Rady
pedagogicznej z programem
1.
szkolnym doradztwa
zawodowego
2.
3.
Zapoznanie Rodziców
ze szkolnym programem
doradztwa zawodowego
Rodzice jako pierwsi
doradcy swojego dziecka
4.
Zapewnienie ciągłości
działań doradczych WSDZ
5.
Współpraca z instytucjami
wspierającymi realizację
doradztwa zawodowego w
szkole
Forma
realizacji
osiągnięcia
prelekcja
Nauczyciele znają program działań
szkoły w realizacji doradztwa
zawodowego i wspomaganiu ucznia w
planowaniu swojej kariery
pogadanka
Znają program i planują swój aktywny
udział
Prezentacje
warsztaty, dyskusje,
indywi. konsultacje,
konferencje
Uwzględnienie
przygotowania do
funkcjonowania na
rynku w nauczaniu
przedmiotowym
CDZM
PUP
PPP
Zakłady pracy
Osoba
odpowiedzia
lna
Realizator
zadania
uczestni
cy
Termin
Doradca
zawodowy
Doradca
zawodowy
Członkowi
e RP
IX
DZ
DZ
rodzice
X
Rodzice są przygotowani do roli doradcy
swojego dziecka,
Znają mocne strony swojego dziecka,
wiedzą gdzie należy szukać informacji
wychowawcy
DZ
Wychowawcy,
DZ
rodzice
w roku
szkolnym
Tworzenie bazy informacji
Realizacja działań długofalowych
DZ
Zespół WSDZ
w roku
szkolnym
Działania szkoły są wspierane przez
specjalistów
doradca
zawodowy
Rodzice,
uczniowie
nauczyciel
e
Rodzice,
uczniowie
nauczyciel
e
Wychowawcy
Bibliotekarz
Informatyk
DZ
Nauczyciele
przedmiotu
Wychowawcy,
n-le przedmiotów,
doradca
zawodowy
w roku
szkolnym
7
uwagi
MODUŁ I (diagnoza osobowości – KIM JESTEM?) –klasa I
Rodzaj działań - zadania
Poznanie siebie warunkiem
planowania własnego rozwoju i
wymogiem zmieniającej się
rzczywistości.
1.Określanie zainteresowań.
2.Uświadomienie własnych
uzdolnień.
3.Formułowanie swoich mocnych
i słabych stron
Poznaję siebie.
-Cechy osobowości
-Temperament i cechy
charakteru
-Znaczenie cech osobowości w
planowaniu drogi zawodowej,
-„ elastyczna osobowość” – co to
znaczy?
- system wartości
Umiejętność komunikowania
się.
- wyrażania swoich uczuć,
poglądów i przekonań –
budowanie relacji,
- autoprezentacji
forma realizacji
Godzina do dyspozycji
doradcy
zawodowego,
wychowawcy; pogadanka,
ankieta, kwestionariusze,
testy komputerowe,
Godzina do dyspozycji
doradcy zawodowego,
wychowawcy, pogadanka,
ankieta, warsztaty
Godzina wychowawcza,
Lekcje przedmiotowe,
pogadanka, warsztaty,
ankiety
Rozpoznawanie swojego profilu osobowościowego
wykonawca
Wychowawcy
klas,
doradca
zawodowy
Wychowawca,
doradca ,
n-le
przedmiotów, j.
polski,
psycholog
Wychowawca,
doradca ,
n-le
przedmiotów,
j. polski,
psycholog
Uczestnicy - osiągnięcia
Uczeń potrafi określić swoje: zainteresowania ,
uzdolnienia,
-mocne i słabe strony,
-wyjaśnić znaczenie pozytywnego myślenia i
samoakceptacji w swoim życiu.
-ma świadomość własnego potencjału i potrafi
dokonać analizy pod kątem planowania dalszej
kariery.
- Uczeń potrafi określić swoje cechy charakteru i
typ temperamentu i ich przydatność w
poszczególnych grupach zawodowych,
- wie nad którymi cechami charakteru musi
popracować,
Termin
realizacji
uwagi
w roku
szkolnym
w roku
szkolnym
- rozumie, że zrządzanie swoją karierą wymaga
elastyczności działania
Uczeń potrafi:
- określić obszary w których czuje się pewnie,
-dobrać sposób zachowania adekwatnie do sytuacji,
-uzasadnić swoje zachowanie,
- dokonać autoprezentacji.
w roku
szkolnym
Indywidualne konsultacje dla uczniów klasy I dotyczą udzielania pomocy w:
8
­
­
poznaniu swojego profilu osobowościowego, poziomu zainteresowań, typu temperamentu, cech charakteru, uzdolnień, umiejętności,
modalności sensorycznych – przygotowanie do ustawicznego kształcenia,
rozpoznania swoich mocnych i słabych stron, formułowanie własnych oczekiwań wobec przyszłej pracy,
MODUŁ II
Rodzaj działań zadania
Poznajemy potrzeby
rynku pracy –
oczekiwane
kompetencje
- niezbędne kwalifikacje,
aktywność i mobilność
zawodowa
Poznajemy zawody,
wymagania środowisko,
przeciwskazania,
wymagania
kwalifikacyjne
Zawody przyszłości
Szkoły zawodów w
środowisku lokalnym
i w regionie
Rynek pracy i edukacji
Forma realizacji
wykonawca
Uczestnicy - osiągnięcia
Praca w oparciu o
informatory, Internet,
programy komputerowe,
Wycieczki zawodoznawcze,
spotkania z pracodawcami.
Wychowawca,
Nauczyciele przedmiotów,
doradca zawodowy,
zaproszeni goście
Uczeń potrafi odszukać w Internecie
informacje o danym zawodzie (doradca
2000)
Zna wymagania współczesnego rynku
pracy, ma świadomość ustawicznego
kształcenia się i mobilności zawodowej
Filmy o zawodach. „Kariera
na Maksa”, ćwiczenia,
dyskusje, symulacje
Wychowawca,
doradca,
zaproszony gość
Zajęcia grupowe dla chętnych
Prezentacje, filmy,
wyszukiwanie informacji
Zajęcia grupowe,
Prezentacje, wyszukiwanie
informacji,
doradca zaw.,
przedstawiciel szk.
ponadgimnazjalnych
wychowawca, nauczyciele
przedmiotów,
doradca zawodowy
pedagog, przedstawiciel
zawodów
Lekcje wychowawcze i
przedmiotowe, wycieczka do
zakładu pracy,
Zaproszony gość,
Zna podziały zawodów, warunki,
środowisko pracy, wymagania psychofizyczne, przeciwwskazania, potrafi
określić szanse zatrudnienia w danym
zawodzie
Zna wymagania współczesnego rynku
pracy, ma świadomość, że należy
interesować się trendami rozwojowymi
i śledzić rynek pracy, aby właściwie
planować i realizować swój rozwój
zawodowy.
Zna rodzaje szkół zawodowych
w swoim środowisku i regionie
Termin
realizacji
w roku
szkolnym
w roku
szkolnym
Uwagi
/uczestnicy
Kl. I- III
Kl. I-III
Kl I - III
w roku
szkolnym
w roku
szkolnym
Kl. I - III
9
Szanse zatrudnienia,
analiza rynku pracy,
definicja, podaż, popyt,
podmioty, instytucje
wspomagające proces
poszukiwania pracy
Lekcje wychowawcze,
przedmiotowe (WOS)
warsztaty, ankieta,
pogadanka, dyskusja
spotkania z przedstawicielami
PUP
Uczeń potrafi zdefiniować pojęcia,
rozpoznać i analizować najważniejsze
aspekty sytuacji gospodarczej w
regionie, opisać lokalny rynek pracy,
wskazać lokalne i regionalne instytucje
wspomagające proces poszukiwania
pracy
WOS, bibliotekarz,
informatyk, doradca
zawodowy
w roku
szkolnym
Kl. I - III
Indywidualne konsultacje dla uczniów klasy II dotyczą udzielania pomocy w:
­ rozpoznaniu rynku pracy
­ zapoznaniu z instytucjami wspomagającymi w poszukiwaniu pracy,
­ rozpoznaniu specyfiki wybranego zawodu,
­ analizie własnych zainteresowań, predyspozycji zawodowych w kontekście rozpatrywanego zawodu,
­ formułowaniu własnych oczekiwań wobec przyszłej pracy,
­ rozważeniu możliwych kierunków własnego rozwoju zawodowego.
Moduł III
„ Kim będę?” Podejmowanie decyzji
Rodzaj działań - zadania
Forma realizacji
Realizator/
wykonawca
Uczestnicy - osiągnięcia
Termin
realizacji
Uczestnicy
uwagi
Wytyczanie celów
edukacyjnych i zawodow.,
uwarunkowania trafnego
wyboru zawodu i drogi
kształcenia, co gimnazjalista
powinien wiedzieć
Czynniki występujące w
procesie podejmowania
decyzji (bariery, rola
informacji, instytucje
wspierające)
Pogadanka, warsztaty,
lekcje przedmiotowe,
prezentacja „Wybrać
zawód – co gimnazjalista
powinien wiedzieć”
Lekcje
wychowawcze,
doradca zawodowy
N-l WOS,
informatyk
Uczeń potrafi:
- wskazać wady i zalety procesu
decyzyjnego,
- podać przykład decyzji racjonalnej i
nieracjonalnej
Semestr I
Kl. III
Lekcje wychowawcze i
przedmiotowe, warsztaty,
pogadanka, dyskusja
Lekcje
wychowawcze,
doradca zawodowy
Psycholog,
nauczyciele przed.
Ocenić wartość posiadanych informacji i
wykorzystanie ich w procesie decyzyjnym,
Wskazać źródła pozyskania brakujących
informacji,
Scharakteryzować proces decyzyjny
Luty/ marzec
Kl. III
10
Decyzje zawodowe
Wybór zawodu a rynek
pracy (rozwój techniki,
globalizacja, mobilność
zawodowa)
Struktura kształcenia
ponadgimnazjalnego,
Zasady rekrutacji,, Targi
edukacyjne, Drzwi otwarte,
OTK
Warsztaty w których
uczeń poznaje proces
podejmowania decyzji
Lekcje wychowawcze,
wycieczki, indywidualne
wejścia do szkół
Doradca zawodowy
psycholog
Wychowawca,
doradca zawodowy
Uczeń potrafi:
- stworzyć listę czynników od których
zależy wybór zawodu,
- aktywnie uczestniczyć w procesie
decyzyjnym,
- podjąć próbę oceny swoich preferencji w
aspekcie wyboru zawodu i szkoły
Uczeń zna:
- system kształcenia i możliwości
uzupełniania kwalifikacji,
czas trwania nauki
- procedurę przyjęć
Semestr I
Kl. III
OTK
semestr I
semestr II
Kl. III
Konsultacje dla uczniów kl. III dotyczą:
 Poznania przez uczniów:
o procesu decyzyjnego i aktualnej sytuacji na rynku pracy,
o instytucji wspierających w wyborze zawodu i szkoły,
o własnych zainteresowań i predyspozycji zawodowych,
o specyfiki wybranej przez siebie szkoły.
 Formułowania własnych oczekiwań w odniesieniu do przyszłej pracy.
 Omówienia z doradcą zawodowym możliwych kierunków własnego rozwoju.
 Zapoznania z Europejskimi i Krajowymi Ramami Kwalifikacji Zawodowych
Zajęcia pozalekcyjne, warsztaty dla uczniów i rodziców dotyczą przygotowania do funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy i
podejmowania przemyślanych działań w planowaniu drogi zawodowej.
Przewidywane rezultaty - uczeń dokona wyboru dalszego kształcenia zgodnie z własnymi zdolnościami i zainteresowaniami i będzie:
a. uzupełniał, zdobywał wykształcenie zgodnie z potrzebami rynku pracy,
b. świadomy swoich możliwości i predyspozycji co pozwoli mu na elastyczne funkcjonowanie na rynku pracy
c. orientował się w specyfice kolejnych etapów edukacji i możliwości dopełniania swoich kwalifikacji w ciągu swojego życia.
doradca zawodowy
11
Aniela Kobusińska - Luty
12