KTO I KIEDY STAJE SIĘ TZW. ALKOHOLIKIEM?

KTO I KIEDY STAJE SIĘ TZW. ALKOHOLIKIEM?
Zacznę od tego, że zamiast używać słowa ALKOHOLIK będę starać się używać
słowa OSOBA UZALEZNIONA OD ALKOHOLU.
Gdy prowadzę zajęcia z uczniami na temat profilaktyki alkoholowej, na
pytanie „kim jest osoba uzależniona od alkoholu?” często odpowiadają, że to
ktoś, kto wstaje rano i musi się napić, trzęsą mu się ręce, część dnia spędza pod
sklepem pijąc i zdarza mu się „sikać pod siebie”.
Otóż niekoniecznie i nie do końca tak jest.
Przeważnie gdy pada słowo ALKOHOLIK to wyświetla nam się w głowie
obraz tzw. „żula” – brudnego, śmierdzącego alkoholem słabego gatunku,
leżącego gdzieś w rowie, nie kontaktującego z rzeczywistością – jednym
słowem obraz odpychający.
A osoby uzależnione od alkoholu to także te, którym na pierwszy rzut oka,
nikt nie przypisałby cech powyższego, stereotypowego obrazu alkoholika.
Coraz częściej po alkohol sięgają na przykład młode kobiety sukcesu, nie
mające rodzin, stałego partnera życiowego. Jest to całkiem inny wzór picia, nie
ma tu obrazka odpychającego dla ludzi, którzy są obok.
POZA TYM – NIE OD RAZU STAJEMY SIĘ UZALEŻNIENI OD
ALKOHOLU.
Jak więc to wygląda?
 Co ósmy dorosły Polak nie pije w ogóle alkoholu.
 Większość pijących spożywa alkohol w sposób, który nie powoduje
negatywnych konsekwencji dla nich i dla osób z ich otoczenia.
 Kilkanaście procent dorosłych Polaków spożywa alkohol problemowo.
Szacuje się, że w grupie tej znajduje się ponad 2 mln osób pijących alkohol
ryzykownie lub szkodliwie oraz
 ok. 900 tys. osób uzależnionych.
SPOSÓB, W JAKI PIJEMY ALKOHOL MOŻE SIĘ ZMIENIAĆ:
 Ktoś, kto dziś pije alkohol na poziomie niskiego ryzyka, może w wyniku
różnego rodzaju okoliczności zwiększyć swoje picie do poziomu
wysokiego ryzyka
 Osoba pijąca ryzykownie lub szkodliwie, może na tyle ograniczyć swoje
picie, aby radykalnie zmniejszyć wynikające z niego szkody
 Abstynent może w każdej chwili zacząć pić
 Osoba uzależniona może zostać abstynentem
 Najmniej prawdopodobna jest sytuacja, że osobie uzależnionej uda się
trwale ograniczyć spożywanie alkoholu, a więc wrócić na stałe do picia
kontrolowanego, o niskim ryzyku szkód.
Ryzykowne spożywanie alkoholu to picie nadmiernych ilości alkoholu
(jednorazowo i łącznie w określonym czasie) nie pociągające za sobą
aktualnie negatywnych konsekwencji, przy czym można oczekiwać, że
konsekwencje te pojawią się, o ile obecny model picia alkoholu nie zostanie
zmieniony.
Picie szkodliwe to taki wzorzec picia, który już powoduje szkody zdrowotne,
fizyczne bądź psychiczne; ale również psychologiczne i społeczne, przy
czym nie występuje uzależnienie od alkoholu.
Zespół uzależnienia od alkoholu należy definiować jako wystąpienie
przynajmniej trzech z następujących objawów, w okresie przynajmniej
jednego miesiąca lub w ciągu ostatniego roku w kilkukrotnych okresach
krótszych niż miesiąc:
1. Silne pragnienie lub poczucie przymusu picia ("głód alkoholowy").
2. Upośledzenie zdolności kontrolowania zachowań związanych z piciem
(upośledzenie zdolności powstrzymywania się od picia, trudności
w zakończeniu picia, trudności w ograniczaniu ilości wypijanego
alkoholu).
3. Fizjologiczne objawy zespołu abstynencyjnego w sytuacji ograniczenia
lub przerywania picia (drżenie, nadciśnienie tętnicze, nudności, wymioty,
biegunka, bezsenność, niepokój, w krańcowej postaci majaczenie
drżenne) lub używanie alkoholu w celu uwolnienia się od objawów
abstynencyjnych.
4. Zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja alkoholu, potrzeba
spożywania zwiększonych dawek dla osiągnięcia oczekiwanego efektu.
5. Koncentracja życia wokół picia kosztem zainteresowań i obowiązków.
6. Uporczywe picie alkoholu mimo oczywistych dowodów występowania
szkodliwych następstw picia.
Uzależnienie od alkoholu jest chorobą chroniczną, postępującą i potencjalnie
śmiertelną. Nie jest możliwe całkowite jej wyleczenie, a jedynie zahamowania
narastania jej objawów i szkód zdrowotnych z nią związanych.
ALKOHOL ETYLOWY, zawarty we wszystkich napojach alkoholowych:
piwie, winie, wódce jest substancją psychoaktywną, mającą zdolność
szybkiego przenikania do układu nerwowego i wywoływania zmian, których
rodzaj i nasilenie są związane z poziomem stężenia alkoholu we krwi:
!!! NIE PRZEKRACZAJ TEJ GRANICY !!! :
 Powyżej stężenia 0,6 promila skutki spożycia alkoholu są wyraźnie
negatywne
 Do maksymalnego stężenia alkoholu we krwi dochodzi po upływie około
1godziny - 1,5 godziny od chwili jego spożycia
 Alkohol rozkładany jest w organizmie przede wszystkim w wątrobie ze
średnią szybkością ok. 0,15 promila na godzinę. Nie ma skutecznych
sposobów na radykalne przyspieszenie tego procesu
 Wbrew powszechnej opinii alkohol jest substancją tłumiącą (działającą
depresyjnie), a pobudzenie odczuwane po jego spożyciu jest przejściowe
i związane z hamowaniem mechanizmów kontrolujących
A TERAZ… SKUTKI PICIA WÓDKI :
Alkohol jest substancją toksyczną, mającą silny, szkodliwy wpływ na
niemal wszystkie tkanki i narządy.
Według Światowej Organizacji Zdrowia alkohol znajduje się na 3 miejscu
wśród czynników ryzyka dla zdrowia.
Ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma związek ze spożywaniem alkoholu:
 układ nerwowy: polineuropatia, zmiany zanikowe móżdżku i mózgu,
zwyrodnienia w płatach czołowych, ubytek szarej substancji mózgu,
encefalopatia Wernickiego i inne;
 układ pokarmowy: przewlekłe stany zapalne błon śluzowych jamy
ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy, zaburzenia perystaltyki jelit oraz
upośledzenie wchłaniania, stany zapalne trzustki wątroby (stłuszczenie,
zwłóknienie i marskość) i inne;
 układ krążenia: nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia alkoholowa
(zmiany zwyrodnieniowe włókien mięśnia sercowego, stłuszczenie
i powiększenie serca) i inne;
 układ oddechowy: przewlekłe zapalenie błony śluzowej tchawicy
i oskrzeli; u osób nadużywających alkoholu 10-krotnie częściej występuje
rak jamy ustnej, krtani oraz tchawicy;
 układ moczowy: ostra niewydolność nerek, wzrost stężenia kwasu
moczowego we krwi i związane z tym objawy dny moczanowej
(zapalenie stawów spowodowane gromadzeniem się złogów
moczanowych) i inne;
 układ hormonalny: nieprawidłowe wydzielanie testosteronu,
zmniejszenie ruchliwości plemników i zniszczenie ich struktury;
hypogonadyzm i feminizacja u mężczyzn, u kobiet zaburzenia
miesiączkowania, zanik jajników i maskulinizacja.
SPRAWDŹ CZY TWOJE PICIE JEST BEZPIECZNE:
Do sprawdzenia, na ile ryzykowny (lub bezpieczny) jest aktualny model
spożywania alkoholu, może okazać się pomocny poniższy test.
Test Rozpoznawania Zaburzeń Związanych z Piciem Alkoholu
Przeczytaj dokładnie kolejne pytania. Zastanów się nad odpowiedzią.
Przelicz ilość wszystkich wypijanych przez siebie rodzajów alkoholu (piwa, wina, wódki) na porcje standardowe
wg podanego powyżej schematu.
Zanotuj liczbę punktów w okienku na dole każdego pytania.
Bądź uczciwy, tylko wtedy wypełnianie testu ma sens.
1.
2.
Ile porcji standardowych zawierających alkohol
wypijasz w trakcie typowego dnia picia ?
(0) 1-2 porcje
(1) 3-4 porcje
(2) 5-6 porcji
(3) 7,8 lub 9 porcji
(4) 10 lub więcej

4.
Jak często w ciągu ostatniego roku
stwierdziłeś/aś, że nie możesz zaprzestać picia po
jego rozpoczęciu?
(0) nigdy
(1) rzadziej niż raz w miesiącu
(2) raz w miesiącu
(3) raz w tygodniu
(4) codziennie lub prawie codziennie

Jak często w ciągu ostatniego roku zdarzyło Ci się
z powodu picia alkoholu zrobić coś
niewłaściwego, co naruszałoby normy i zwyczaje
przyjęte w Twoim środowisku?
(0) nigdy
(1) rzadziej niż raz w miesiącu
(2) raz w miesiącu
(3) raz w tygodniu
(4) codziennie lub prawie codziennie

6.
Jak często w ciągu ostatniego roku musiałeś/ aś
się rano napić, aby móc dojść do siebie po
„dużym piciu” z poprzedniego dnia?
(0) nigdy
(1) rzadziej niż raz w miesiącu
(2) raz w miesiącu
(3) raz w tygodniu
(4) codziennie lub prawie codziennie
Jak często w ciągu ostatniego roku
doświadczyłeś/aś poczucia winy lub wyrzutów
sumienia po wypiciu alkoholu?
(0) nigdy
(1) rzadziej niż raz w miesiącu
(2) raz w miesiącu
(3) raz w tygodniu
(4) codziennie lub prawie codziennie
8.
Jak często pijesz napoje zawierające alkohol?
(0) nigdy
(1) raz w miesiącu lub rzadziej
(2) 2 do 4 razy w miesiącu
(3) 2 do 3 razy w tygodniu
(4) 4 razy w tygodniu lub częściej

3.
Jak często wypijasz 6 lub więcej porcji podczas
jednej okazji?
(0) nigdy
(1) rzadziej niż raz w miesiącu
(2) raz w miesiącu
(3) raz w tygodniu
(4) codziennie lub prawie codziennie

5.
7.


Jak często w czasie ostatniego roku nie byłeś/aś
w stanie z powodu picia przypomnieć sobie co
wydarzyło się poprzedniego wieczoru?
(0) nigdy
(1) rzadziej niż raz w miesiącu
(2) raz w miesiącu
(3) raz w tygodniu
(4) codziennie lub prawie codziennie

9.
Czy zdarzyło się, że Ty lub jakaś inna osoba
doznała urazu w wyniku Twojego picia?
(0) Nie
(2) tak, ale nie w ostatnim roku
(4) tak, w ciągu ostatniego roku

10. Czy zdarzyło się, że krewny, przyjaciel albo lekarz
interesował się Twoim piciem lub sugerował jego
ograniczenie?
(0) Nie
(2) tak, ale nie w ostatnim roku
(4) tak, w ciągu ostatniego roku

TUTAJ ZAPISZ SUMĘ PUNKTÓW OGÓŁEM
PONIŻEJ 7 PUNKTÓW
 Jeśli jesteś pewien, że odpowiedziałeś poprawnie i szczerze na wszystkie
pytania, możesz być spokojny. Twoje picie nie powinno skutkować
problemami ani dla Ciebie, ani dla innych, zwłaszcza jeśli w pytaniach 4, 5 i
6 odpowiedziałeś „nigdy”.
 Jeśli pijesz alkohol często, zachowaj co najmniej 2 dni abstynencji w
tygodniu, najlepiej dzień po dniu.
 Powstrzymaj się od picia w okresie ciąży, karmienia piersią, przyjmowania
leków wchodzących w skład z alkoholem, kierowania pojazdami i w innych
sytuacjach, gdy picie nawet niewielkich ilości alkoholu pociąga za sobą
ryzyko da Ciebie lub innych.
 Nie zwiększaj ilości i częstotliwości picia.
 Nie namawiaj do picia tych, którzy nie piją.
OD 8 DO 15 PUNKTÓW
 Pijesz ryzykownie. Nawet, jeśli nie odczuwasz jeszcze negatywnych
skutków picia, bądź pewien, że pojawią się one, jeśli nie zmienisz ilości i
częstotliwości spożywania alkoholu.
 Spróbuj ograniczyć swoje picie do poziomu niskiego ryzyka.
 Świadomie kontroluj ilość i częstotliwość spożywania napojów
alkoholowych.
 Nie upijaj się.
 Słuchaj informacji osób trzecich na temat swojego picia, zwłaszcza wtedy,
gdy wyrażają zaniepokojenie i troskę.
OD 16 DO 19 PUNKTÓW
 Pijesz szkodliwie – Twoje picie staje się powodem problemów ze zdrowiem,
nauką, pracą, z innymi ludźmi.
 Musisz ograniczyć picie, zarówno jeśli chodzi o częstotliwość, jak i ilość
spożywanego alkoholu.
 Umów się z samym sobą na nieprzekraczalnie limitu picia o niskim poziomie
ryzyka i staraj się dotrzymać obietnicy.
 Pij wolniej. Wydłuż czas picia każdej porcji alkoholu.
 Spożywaj alkohol z osobami, które piją mało. Unikaj miejsc i sytuacji, w
których pijesz nadmiernie.
 Gdyby próby ograniczenia picia nie przyniosły powodzenia przez kilka
tygodni, nie zwlekaj z poszukaniem pomocy u specjalisty.
POWYŻEJ 20 PUNKTÓW
 Prawdopodobnie jesteś uzależniony od alkoholu. Sprawdź to podejrzenie
udając się do specjalistów pracujących w poradniach uzależnienia od
alkoholu. Listę poradni znajdziesz na stronie internetowej: www.parpa.pl.
 Nie warto odwlekać konsultacji sprawdzając ponownie swoje możliwości
ograniczenia picia.
 Specjalista, lepiej niż ten test, zdiagnozuje Twój problem i udzieli Ci porady,
jak go rozwiązać.
JAK MOŻNA POZNAC, ŻE PICIE STAJE SIĘ NIEBEZPIECZNE ???
 Zwiększa się ilość i częstotliwość spożywania alkoholu.
 Zmienia się funkcja picia i rola alkoholu w życiu – picie staje się lekarstwem
na stres, smutek, samotność, lęk.
 Narasta przywiązanie do sytuacji picia, koncentracja na sytuacjach
związanych z piciem, oczekiwanie na moment picia, celebrowanie picia,
niepokój w sytuacji niemożności napicia się.
 Alkohol spożywany jest w nieodpowiednich sytuacjach, takich jak: okres
ciąży i karmienia piersią, prowadzenie pojazdów, podczas przyjmowania
leków wchodzących w reakcję z alkoholem, pomimo chorób wykluczających
spożywanie alkoholu, w sytuacjach zagrożenia wypadkami, przemocą itp…
 Coraz częściej dochodzi do stanów upojenia.
 Używanie alkoholu staje się sposobem usuwania przykrych skutków
poprzedniego picia (klinowanie).
 Zaczynają się trudności w przypominaniu sobie, co się działo poprzedniego
dnia po spożyciu alkoholu.
 Rosną negatywne konsekwencje nadużywania alkoholu:
 zdrowotne (stany zatrucia, schorzenia wynikające z picia, wypadki,
próby samobójcze)
 społeczne (kłótnie z bliskimi, zaniedbywanie obowiązków
rodzinnych, zawodowych, społecznych
 Otoczenie sygnalizuje zaniepokojenie piciem i próbuje skłonić osobę pijącą
do ograniczenia ilości i częstości spożywania alkoholu.
NIE LEKCEWAŻ TYCH SYGNAŁÓW.
STARAJ SIĘ OGRANICZYĆ PICIE DO POZIOMU NISKIEGO
RYZYKA SZKÓD.
ZACZNIJ ŚWIADOMIE KONTROLOWAĆ ILOŚĆ, CZĘSTOTLIWOŚĆ
I TEMPO SPOŻYWANIA ALKOHOLU.
 GDZIE SZUKAĆ POMOCY

1. Szpital w Żurominie SPZZOZ – Poradnia Terapii Uzależnienia od
Alkoholu i Współuzależnienia/ Leczenia Uzależnień
Adres:
ul. Szpitalna 56
09-300 Żuromin
tel. 23-657-22-01 wew. 360
2. Ośrodek Pomocy Rodzinie i Uzależnień w Żurominie
 Punkt Konsultacyjno – Informacyjny dla osób uzależnionych i ich
rodzin oraz dla ofiar i sprawców przemocy w rodzinie;
 Świetlica o charakterze profilaktycznym i socjoterapeutycznym
w Żurominie i Chamsku;
 Grupa Wsparcia dla osób uzależnionych i współuzależnionych.
Adres:
Pl. Piłsudskiego 1
09-300 Żuromin
tel. 23-657-24-76
3. Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych – znajdują
się przy Urzędach Gmin
 GKRPA prowadzi postępowania wobec osób nadużywających
alkoholu, które poprzez swoje zachowanie:
a) powodują rozkład życia rodzinnego
b) uchylają się od pracy
c) demoralizują małoletnich
d) stosują przemoc albo systematycznie zakłócają spokój lub
porządek publiczny
 Działania rozpoczynają się złożeniem informacji/ wniosku przez
członka rodziny lub przedstawiciela instytucji państwowej.
 GKRPA w trakcie wyznaczonych spotkań próbuje motywować
osobę nadużywającą alkoholu do leczenia.
 W przypadku braku porozumienia GKRPA jest zobowiązana do
wystąpienia do Sądu Rejonowego z wnioskiem o orzeczenie
obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu.
 Postępowanie sądowe jest poprzedzone badaniem przez biegłego,
który określa stopień uzależnienia i wskazuje formę leczenia.
 O zastosowaniu obowiązku leczenia orzeka Sąd Rejonowy po
rozpatrzeniu dokumentacji oraz przeprowadzeniu rozprawy.
4. Placówki lecznictwa dla młodzieży
 Na terenie województwa mazowieckiego znajdują się w
miejscowościach: Białobrzegi, Ostrów Mazowiecka, Warszawa
oraz Wołomin
 Dokładne adresy i numery telefonów dostępne na stronie
Państwowej
Agencji
Rozwiązywania
Problemów
Alkoholowych: www.parpa.pl w zakładce Placówki Lecznictwa.
JESZCZE WIĘCEJ INFORMACJI ZNAJDZIECIE NA STRONIE PARPA –
PAŃSTWOWEJ
AGENCJI
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW
ALKOHOLOWYCH: www.parpa.pl