35. IDŐ/CZAS

35. IDŐ/CZAS
Mikor? – Kiedy?
w przyszłym roku – jövő évben
Mióta? – Od kiedy?
w tym roku – ebben az évben
Meddig? – Jak długo?
rok temu – egy évvel ezelőtt
*
Wtedy – akkor
za rok – egy év múlva
Teraz – most
w zeszłym miesiącu – múlt hónapban
Potem – azután
w przyszłym miesiącu – jövő hónapban
Niedawno – nemrég
w tym miesiącu – ebben a hónapban
Niedługo – nemsokára
dwa miesiące temu – két hónnappal ezelőtt
Często – gyakran
za dwa miesiące – két hónap múlva
*
Rzadko – ritkán
*
Czasem – néha
w zeszłym tygodniu – múlt héten
Zawsze – mindig
w przyszłym tygodniu – jövő héten
Nigdy – soha
w tym tygodniu – ezen a héten
Wcześnie – korán
trzy tygodnie temu – három héttel ezelőtt
Wcześniej – korábban
za trzy tygodnie – három hét múlva
Póżno – késő
*
Póżniej – később
przedwczoraj – tegnapelőtt
*
wczoraj – tegnap
Poranek – reggel; rano – reggel
dzisiaj / dziś – ma
Południe – dél; w południe – délben
jutro – holnap
Wieczór – este; wieczorem – este
pojutrze – holnapután
Północ – éjfél; o północy – éjfélkor
Przedpołudniem – délelőtt
Po południu – délután
Nocą (w nocy) – éjjel
Dniem (w dzień) – nappal
*
KALENDARZ – NAPTÁR
dzień – nap
tydzień – hét
miesiąc – hónap
rok – év
*
Dzień powszedni – hétköznap
Dzień robocy – munkanap
Dzień świąteczny – ünnepnap
*
w zeszłym roku – múlt évben
dwa dni temu – két napja
za dwa dni – két nap múlva
*
drugiego stycznia – január 2-án
siódmego lutego – február 7-én
piętnastego marca – március 15-én
czwartego kwietnia – április 4-én
pierwszego maja – május1-jén
dwunastego czerwca – június 12-én
dwunastego drugiego lipca – július 12-én
trzydziestego pierwszego sierpnia –
augusztus 31-én
trzeciego września – szeptember 3-án
dwudziestego szóstego października –
október 26-án
dziesiątego listopada – november 10-én
dwudziestego piątego grudnia –
december 25-én
MIESIĄC - hónap
JANUÁR
Boldogasszony hava Vízöntő hava
FEBRUÁR
Böjtelő hava –
Halak hava
LUTY
MÁRCIUS
Böjtmás hava –
Kos hava
MARZEC
ÁPRILIS
Szent György hava –
Bika hava
Pünkösd hava –
Kettősök hava –
Tavaszutó hó
Szent Iván hava –
Rák hava –
Nyárelő hó
Szent Jakab hava –
Oroszlán hó –
Nyár hó
Kisasszony hava –
Szűz hava – Nyárutó
hó
KWIECIEŃ
SZEPTEMBER Szent Mihály hava –
WRZESIEŃ
MÁJUS
JÚNIUS
JÚLIUS
AUGUSZTUS
Mérleg hava –
Őszelő hó
OKTÓBER
NOVEMBER
DECEMBER
Mindszent hava –
Skorpió hava
Szent András hava –
Nyilas hava –
Őszutó hó
Karácsony hava –
Bak hava – Télelő hó
co miesiąc, miesięcznie: hónaponként
STYCZEŃ
MAJ
CZERWIEC
LIPIEC
SIERPIEŃ
Styczniowy - januári
Styczność – érintkezés,
kapcsolat, összekötés
Lutowy - februári
Lutnia - lant
Marcowy – márciusi
Marzenie – álmodozás,
álom, merengés, ábránd
Kwietniowy - ápilisi
Kwiecić – felvirágoz
Majowy – májusi
Majaczeć – dereng,
lebeg
Czerwcowy - júniusi
Czerw – kukac, nyű;
Czerwień – pirosság (?)
Lipcowy - júniusi
Lipiec - hársméz
Sierpniowy – augusztusi
Sierp - sarló
Wrześniowy –
szeptemberi
Wrzeszczeć – ordít,
üvölt, visít
–
PAŹDZIERNIK Pażdziernikowy
októberi
Paż – apród (fagyott
földmorzsák)
Listopadowy –
LISTOPAD
novemberi
Listowy – levél; listowie
– lomb; pod – alá, alatt
Grudniowy - decemberi
GRUDZIEŃ
MIESIĄC – HÓNAP
Ciekawe, że miesiące w jezyku polskim mają swoje własne polskie nazywy. –
Érdekes, hogy a hónapoknak a lengyel nyelvben saját lengyel nevük van.
styczeń
luty
marzec
kwiecień
maj
czerwiec
lipiec
sierpień
wrzesień
październik
listopad
grudzień
január
február
március
április
május
június
július
augusztus
szeptember
október
november
december
w styczeniu
w lutym
w marcu
w kwietniu
w maju
w czerwcu
w lipcu
w sierpniu
w wrześniu
w październiku
w listopadzie
w grudniu
januárban
februárban
márciusban
áprilisban
májusban
júniusban
júliusban
augusztusban
szeptemberben
októberben
novemberben
decemberben
Kalendarze – Kalendáriumok, Naptárak
Gdy przychodzi Nowy Rok, kupujemy jakiś
kalendarz, by mieć rozeznanie w czasie.
Kalendarz mały czy duży, ścienny czy
kieszonkowy wyznacza rytm naszych kolejnych
dni, przypomina nam też o nieuchronnym
przemijaniu czasu, rzeczy i zjawisk.
Amikor eljön az Újév, vásárolunk valamilyen
naptárat, hogy legyen eligazodás az időben. A
naptár kicsi vagy nagy, fali- vagy zseb,
meghatározza a mi egymás utáni napjainknak
ritmusát, emlékeztet minket az idő, dolgok és
jelenségek elkerülhetetlen múlásáról.
PORA ROKU – ÉVSZAK
wiosna
lato
jesień
zima
– tavasz
– nyár
– ősz
– tél
Tydzień = hét; dzień – nap
Heti: tygodniowy
hétfő
– poniedziałek
hétfőn
hétfői
– w poniedziałek
– poniedziałkowy
kedd
– wtorek
kedden
keddi
– we wtorek
– wtorkowy
szerda
– środa
(środek: középpont)
szerdán
szerdai
– w środę
– środowy
csütörtök
– czwartek
csütörtökön
csütörtöki
– we czwartek
– czwartkowy
péntek
– piątek
pénteken
pénteki
– w piątek
– piątkowy
szombat
– sobota
szombat
szombati
– w sobotę
– sobotni
vasárnap
– niedziela
vasárnap
vasárnapi
– w niedzielę
– niedzielny
Pojutrze będzie piątek.
Jaki dzień będzie jutro? / Jaki dzień był wczoraj?
Wczoraj była niedziela.
Którego dziś mamy? – Hányadika van ma?
Dziś jest pierwszy. – Ma elseje van.
Dziś jest piętnasty. – Ma tizenötödike van.
Dziś jest dwudziesty ósmy. – Ma huszonnyolcadika van.
Którego będzie uroczystość? – Hányadikán lesz az ünnepség?
Którego będzie przedstawienie? – Hányadikán lesz előadás?
Którego będzie spotkanie? – Hányadikán lesz találkozó?
Którego będzie mecz? – Hányadikán lesz mérkőzés?
Kiedy Pan przyjechał do Polski? – Mikor érkezett Lengyelországba?
Którego Pani przyjechała do Polski? – Hányadikán érkezett Lengyelországba?
Kiedy Pan wyjeżdża na Węgry? – Mikor utazik Magyarországra?
Jeszcze nie wiem dokładnie. – Még nem tudom pontosan.
CZAS – IDŐ
Napi: dzienny
7:00 – 8:00
9:00 – 12:00
12:00
12:00- d.u. 5-6
d.u. 5-6 – 8-9
dzień
– nap
świt
wschód słońca
rano
w dzień
przed południem
południe
w południe
po południu
pod wieczór
zachód słońca
wieczór
wieczorem
noc
północ
– hajnal, virradat
– napfelkelte
– reggel
– nappal
– délelőtt
– dél
– délben
– délután
– este felé
– napnyugta
– este
– este
– éjszaka, éjjel
– éjfél
zegar - óra
zegar idzie
zegar spieszy się
zegar spóźnia się
wskazwka
sekunda
minuta
godzina
– jár az óra
– siet az óra
– késik az óra
– óramutató
– másodperc
– perc
– óra
pół godzina
o godzinie trzeciej
za godzinę
w godzinę
on godzinę
godzimi
niebo
– égbolt
słońce
gwiazda
– nap
– csillag
księżyc
chmura
deszcz
śnieg
burza
piorun
– hold
– felhő
– eső
– hó
– vihar
– villám
– félóra
– három órakor
– egy óra múlva
– egy óra alatt
– minden órában, óránként
– órákig, órák hosszat
→ słonce świeci: süt a nap
→ niebo gwiażdziste: csillagos az ég,
gwiazdy świecą: csillognak a csillagok
→ księżyc świeci – világít a hold
→ deszcz pada: esik az eső
→ topnienie śniegów: hóolvadás (odwilż)
Która godzina? – Hány óra van?
Która jest godzina? – Mennyi az idő?
Jest godzina czwarta. – Négy óra van.
pierwsza, druga, trzecia, czwarta, szósta, dziesiąta – egy, kettő, három, négy, öt, tíz
(Jest) wpół do szóstej. – Fél hat.
0.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
godzina zerowa
godzina pierwsza
godzina druga
godzina trzecia
godzina czwarta
godzina piąta
godzina szósta
godzina siódma
godzina ósma
godzina dziewiąta
godzina dziesiąta
godzina jedenesta
godzina dwunasta
godzina trzynasta
godzina czternasta
godzina piątnasta
godzina szesnasta
godzina siedemnasta
godzina osiemnasta
godzina dziewiętnasta
godzina dwudziesta
godzina dwudziesta pierwsza
godzina dwudziesta druga
godzina dwudziesta trzecia
godzina dwudziesta czwarta
zerowa godzina
pierwsza godzina
druga godzina
trzecia godzina
czwarta godzina
piąta godzina
szósta godzina
siódma godzina
ósma godzina
dziewiąta godzina
dziesiąta godzina
jedenesta godzina
dwunasta godzina
trzynasta godzina
czternasta godzina
piątnasta godzina
szesnasta godzina
siedemnasta godzina
osiemnasta godzina
dziewiętnasta godzina
dwudziesta godzina
dwudziesta pierwsza godzina
dwudziesta druga godzina
dwudziesta trzecia godzina
dwudziesta czwarta godzina
Która godzina? – Hány óra van?
(Godzina) ósma rano. – Reggel nyolc (óra).
Dwunasta w południe. – Déli tizenkettő.
(Godzina) piąta po południu. – Délután öt (óra).
Dziewiąta wieczorem. – Este kilenc.
Godzina dwunasta w nocy. – Éjjel tizenkettő óra.
Jest godzina piąta. – Öt óra van.
Dwie (minuty) po piątej. – Öt óra múlt kettő perccel.
Pięć (minut) po piątej. – Öt óra múlt öt perccel.
Kwadrans po piątej. – Negyed hat.
Za pięć (minut) wpół do szóstej. – Öt perc múlva fél hat.
Wpół do szóstej. –Fél hat.
Za dwadzieścia szósta. – Öt perc múlva háromnegyed hat. (Húsz perc múlva hat.)
Za kwadrans szósta. – Háromnegyed hat. (Negyed óra múlva hat.)
Za pięć (minut) szósta. – Öt perc múlva hat.
Szósta za minutę. – Egy perc múlva hat.
Jest godzina szósta. – Hat óra van.
O której godzinie? – Hány órakor?
O godzine dziewiątej rano. – Reggel kilenckor.
O godzina jedenastej przedpołudniem. – Délelőtt tizenegykor.
O dwunastej w południe. – Délben tizenkettőkor.
O godzinie piątej po południu. – Délután öt órakor.
O ósmej wieczorem. – Este nyolc órakor.
O dwunastej w nocy. – Éjjel tizenkettőkor (éjfélkor).
O godzinie pierwszej w nocy. – Éjjel egy órakor.
O siódmej piętnaście. – Negyednyolckor.
Za kwadrans dziesiąta. – Háromnegyed tízkor.
O czwartej dwanaście. – Négy óra tizenkét perckor.
Godzinę temu. – Egy órával ezelőtt.
Za godzinę. – Egy óra múlva.
O której godzinie się spotkamy? – Hány órakor találkozunk?
O której odjeżdża piciąg. – Hány órakor indul a vonat?
O której zaczyna się przedstawienie? – Hány órakor kezdődik az előadás?
Kiedy przyjedziemy? – Mikor érkezünk meg?
Dokładnie o godzinie jedenastej. – Pontosan tizenegy órakor.
Około piątej. - Öt óra körül.
Jutro po południu o wpół do czwartej. – Holnap délután fél négykor.
Czy to nie będzie za wcześnie ? – Nem lesz nagyon korán?
Czy to nie będzie za póżno? – Nem lesz nagyon későn?
Od piątej do siódmej będę zajęnty/zajęta. – Öttől hétig el leszek foglalva.
Do której Pan/Pani prcuje? – Meddig dolgozik?
Do godziny czwartej (piątej) po południu. – Délután négyig (ötig).
Jak długo potrwa droga? – Mennyi ideig tart az út?
Na którą kupiłeś bilet do kina? – Hány órára vettél jegyet a moziba?
Na kiedy kupiłaś bilet do kina? – Mikorra vettél jegyet a moziba?
Na czwartą / na wpół do piątej / na szóstą / na ósmą. – Négyre/fél ötre/hatra/nyolcra.
Jeszcze nie ma piątej. – Még nincs öt óra.
Lubię punktualność. – Szeretem a pontosságot.
Nie chcę się spóźnić. – Nem akarok elkésni.
Czy ma Pan/Pani dokładny czas? – Pontos az órája?
Teraz mój zegarek dobrze chodzi. – Most jól jár az órám.
Mój zegarek spieszy się (o pięć minut). – (Öt percet) siet az órám.
Mój zegarek spóźnia się (o dziesięć minut). – (Tíz percet) késik az órám.
Zapomniałem / zapomniałam nakręcić mój zegarek. – Elfelejtettem felhúzni az órámat.
Mój zegarek stanął. Nie chodzi. – Megállt az órám. Nem jár.
Mój zegarek popsuł się. – Elromlott az órám.
Muszę go oddać do naprawy. –Meg kell javíttatnom.
Folyamatos igék kifejezéséhez az idők meghatározása
codzienne – naponta; często – gyakran
raz dziennie – naponta egyszer; raz na tydzień – hetente egyszer
codzienne - naponta
co tydzień - hetente
co miesiąc - havonta
co rok - évente
(1) raz dziennie - naponta egyszer
wiele razy dziennie – naponta sokszor (többször)
kilka razy dziennie – naponta egy-kétszer (párszor)
6 razy dziennie – naponta hatszor
(1) raz na tydzień – egyszer egy nap
(1) raz na miesiąc – egyszer egy hónapban
(1) raz na rok – egyszer egy évben
dwa, trzy, cztery razy na tydzień / na miesiąc / na rok
kétszer, háromszor, négyszer hetente / havonta / évente
pięć razy na tydzień / na miesiąc / na rok
ötször hetente / havonta / évente
kilka razy na tydzień / na miesiąc / na rok
párszor hetente / havonta / évente
bardzo często – nagyon gyakran
często – gyakran
rzadko - ritkán, elvétve
bardzo rzadko – nagyon ritkán, elvétve