zobacz plansze wystawy - Polski Instytut Sztuki Filmowej
Transkrypt
zobacz plansze wystawy - Polski Instytut Sztuki Filmowej
Noc 22 lutego 2015 roku była wyjątkowa. Po raz pierwszy w historii naszej kinematografii pełnometrażowa fabuła – Ida Pawła Pawlikowskiego – zdobyła Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Do Nagrody Akademii nominowano Łukasza Żala i Ryszarda Lenczewskiego – autorów zdjęć do Idy, Annę Biedrzycką-Sheppard za kostiumy do Disneyowskiej Czarownicy, a Joanna Anety Kopacz i Nasza klątwa Tomasza Śliwińskiego dostały nominacje w kategorii najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny. To jak dotąd największy triumf polskiego kina na gali oscarowej, ale bynajmniej nie pierwszy. Polskie filmy zdobywały statuetki i liczne nominacje w innych kategoriach, a filmowcy polskiego pochodzenia wielokrotnie odbierali Oscary – za reżyserię, zdjęcia, muzykę, scenografię, wnętrza, całokształt twórczości i osiągnięcia techniczne, a lista nominacji obejmuje prawie trzydzieści nazwisk. Wystawa powstała dla uczczenia tegorocznego spektakularnego sukcesu i dla przypomnienia wcześniejszych nominacji i statuetek dla polskich filmów i twórców. Prezentujemy ich dokonania w porządku chronologicznym. Każdy z bohaterów wystawy zasługuje na pamięć, a wszyscy przyczynili się do tego, że o polskim kinie – i o Polsce – wie dziś cały świat. Michał Oleszczyk Dyrektor Artystyczny Festiwalu Filmowego w Gdyni The night of 22 February 2015 was truly unforgettable. For the first time in history, a Polish feature film — Paweł Pawlikowski’s Ida — received the Best Foreign Language Academy Award. This year’s Oscar nominees also included Łukasz Żal and Ryszard Lenczewski, the cinematographers who lensed Ida, and Anna Biedrzycka-Sheppard, nominated for her work as costume designer on Disney’s Maleficent, while Joanna by Aneta Kopacz and Our Curse by Tomasz Śliwiński were both nominated for an Academy Award in the Best Documentary – Short Subject category. This marks the biggest success of Polish cinema at the Academy Awards to date, but it is far from being the first. Polish films have received multiple Oscars and nominations in other categories, while Polish filmmakers have won a number of Academy Awards for best directing, best cinematography, best original score, best production design, best interior design, lifetime achievement, and technical achievements. Over the years, almost 30 Polish filmmakers have been nominated for these prestigious awards. Our exhibition celebrates this year’s spectacular success, while also honouring earlier nominations and wins for Polish films and filmmakers. Their accomplishments are presented here in chronological order. All filmmakers included in this narrative deserve a place in our memory; collectively, they have made the world aware of Polish cinema — and of Poland itself. Michał Oleszczyk Artistic Director of the Gdynia Film Festival Wystawa powstała z inicjatywy i środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Dyrektor: Agnieszka Odorowicz Muzeum Kinematografii w Łodzi Dyrektor: Marzena Bomanowska Współpraca: Filmoteka Narodowa Dyrektor: Tadeusz Kowalski Koordynator ze strony PISF: Anna Sienkiewicz-Rogowska Koordynator ze strony Muzeum Kinematografii: Krystyna Zamysłowska This exhibition was commissioned and funded by THE polish film institute General Director: Agnieszka Odorowicz Muzeum Kinematografii w Łodzi Director: Marzena Bomanowska Organized in partnership with Filmoteka Narodowa Director: Tadeusz Kowalski coordinator on behalf of the Polish Film Institute: Anna Sienkiewicz-Rogowska coordinator on behalf of Muzeum Kinematografii w Łodzi: Krystyna Zamysłowska Kurator: Natalia Chojna Współpraca: Olga Domżała, Robert Jaczewski, Kasia Sosnowska, Monika Witczak Scenariusz: Andrzej Bukowiecki Teksty: Michał Oleszczyk Opracowanie graficzne: Ola Kot Wybór ilustracji Natalia Chojna Współpraca: Piotr Kulesza, Krystyna Zamysłowska WYBÓR FRAGMENTÓW FILMOWYCH: ROBERT JACZEWSKI Korekta merytoryczna: Magda Sendecka TŁUMACZENIE: MICHAŁ OLESZCZYK Korekta językowa: Maria Armata Korekta angielska: Karolina Kołtun Curator: Natalia Chojna in cooperation with Olga Domżała, Robert Jaczewski, Kasia Sosnowska, Monika Witczak concept by Andrzej Bukowiecki texts written by Michał Oleszczyk graphic design by Ola Kot illustrations selected by Natalia Chojna in cooperation with Piotr Kulesza, Krystyna Zamysłowska Film clips selected by Robert Jaczewski copy editing in Polish by Magda Sendecka translated by MICHAŁ OLESZCZYK proofreading in Polish by Maria Armata copy editing and proofreading in English by Karolina Kołtun Fotokody: Łukasz Strzałkowski, Foto-kody.pl Druk: Marcin Krakowiak, D-pos Sp. j., www.produkcjafototapet.pl QR codes by Łukasz Strzałkowski, Foto-kody.pl printed by Marcin Krakowiak, D-pos Sp. j., www.produkcjafototapet.pl copyright: Muzeum Kinematografii w Łodzi warszawa 2015 copyright by Muzeum Kinematografii w Łodzi Warsaw 2015 WYSTAWA JEST NIEODPŁATNIE UŻYCZANA INSTYTUCJOM. Kontakt: [email protected], +48 695 363 342 THIS EXHIBITION IS AVAILABLE FOR HIRE BY OTHER ORGANIZATIONS FREE OF CHARGE Contact: [email protected], +48 695 363 342 Donald Gledhill, Anton Grot i Darryl F. Zanuck podczas 13. ceremoni wręczenia Oscarów w 1940 r., / Donald Gledhill, Anton Grot and Darryl F. Zanuck at the 1940 (13th) Academy Awards ceremony, fot. / photo by Cliff Wesselman, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Anton Grot podczas zdjęć do filmu JUAREZ, 1939 / Anton Grot during production of JUAREZ, 1939, fot. / photo by Muky, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences fragment plakatu do filmu Morski jastrząb / The Sea Hawk movie poster fragment Anton Grot wł. ANTONI FRANCISZEK GROSZEWSKI (1884-1974) Jako jeden z kluczowych scenografów Hollywood okresu klasycznego Anton Grot przyczynił się do stworzenia wyjątkowego stylu wizualnego wytwórni Warner Bros. Surowy realizm filmów gangsterskich w typie Małego Cezara, wymyślne dekoracje musicalowych przebojów, takich jak Poszukiwaczki złota, czy ekspresjonistyczne z ducha wizje zawarte w Svengalim pozostają wspaniałym dowodem wszechstronności wybitnego absolwenta krakowskiej ASP. 1931 Mały Cezar / Little Caesar 1933 Poszukiwaczki złota / Gold Diggers of 1933 1936 1937 1939 1940 1940 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NAJLEPSZA SCENOGRAFIA NAJLEPSZA SCENOGRAFIA NAJLEPSZA SCENOGRAFIA NAJLEPSZA SCENOGRAFIA NAJLEPSZA SCENOGRAFIA Oscar w filmie SVENGALI reż. Archie Mayo w filmie ANTHONY ADVERSE reż. Mervyn LeRoy w filmie ŻYCIE EMILA ZOLI reż. William Dieterle w filmie PRYWATNE ŻYCIE ELŻBIETY I ESSEXA reż. Michael Curtiz w filmie MORSKI JASTRZĄB reż. Michael Curtiz nominacja One of the key art directors of the classic Hollywood era, Grot was responsible for developing the key visual features of the style for which the Warner Bros. company became famous. The harsh realism of gangster films such as Little Caesar, the elaborate sets of musical hits like Gold Diggers of 1933 and the expressionistic vision of Svengali proved the amazing versatility of this Kraków-educated Polish artist. Wybrana filmografia / SELECTED Filmography 1930/1931 nominacja Morski Jastrząb – zwiastun Sea Hawk – trailer nominacja nominacja nominacja 1935 Sen nocy letniej / A Midsummer Night’s Dream nagrody akademii filmowej academy awards 1940 morski jastrząb / the sea hawk 1945 Mildred Pierce 1930/1931 1936 1937 1939 1940 1940 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NOMINATION NOMINATION NOMINATION NOMINATION NOMINATION ZA OSIĄGNIĘCIA TECHNICZNE BEST ART DIRECTION BEST ART DIRECTION BEST ART DIRECTION BEST ART DIRECTION BEST ART DIRECTION SCIENTIFIC & TECHNICAL AWARD opracowanie maszyny tworzącej iluzję fal i zmarszczek na wodzie w filmie MORSKI JASTRZĄB in SVENGALI dir. Archie Mayo in ANTHONY ADVERSE dir. Mervyn LeRoy in THE LIFE OF EMILE ZOLA dir. William Dieterle in THE PRIVATE LIVES OF ELIZABETH AND ESSEX dir. Michael Curtiz in THE SEA HAWK dir. Michael Curtiz for the design and perfection of the water ripple and wave illusion machine in THE SEA HAWK BRONISŁAW KAPER Lili – zwiastun Lili – trailer (1902-1983) Bronisław Kaper odebrał edukację w Warszawie i Berlinie. Skomponował muzykę do około 150 hollywoodzkich filmów, zyskując tym samym reputację jednego z najznakomitszych profesjonalistów w przemyśle filmowym. Jego niezapomniana piosenka do musicalu Lili Charlesa Waltersa (Hi-Lili, Hi-Lo, znana w Polsce jako Laleczki) stała się ukochanym standardem, a kompozycja do remake’u Buntu na Bounty połączyła symfoniczny rozmach i wpływy polinezyjskie w bezprecedensowy sposób. Having completed his education in Warsaw and Berlin, Bronisław Kaper composed scores for close to 150 Hollywood films and established a firm reputation as one of the finest professionals in the business. His unforgettable song for Charles Walters’ Lili (“Hi-Lili, Hi-Lo”) has become a beloved standard, while his grandiose score for the remake of Mutiny on the Bounty combined symphonic sweep with Polynesian influences in an unprecedented way. Wybrana filmografia / Selected Filmography 1935 Noc w operze / A Night at the Opera 1951 Szkarłatne godło odwagi / The Red Badge of Courage 1941 1953 1962 1962 Oscar Oscar Oscar Oscar NAJLEPSZA MUZYKA NAJLEPSZA PIOSENKA w filmie BUNT NA BOUNTY reż. Lewis Milestone w filmie BUNT NA BOUNTY reż. Lewis Milestone nominacja (wspólnie z Herbertem Stothartem) NAJLEPSZA MUZYKA W MUSICALU w filmie CZEKOLADOWY ŻOŁNIERZ reż. Roy Del Ruth NAJLEPSZA MUZYKA W DRAMACIE LUB KOMEDII w filmie LILI reż. Charles Walters nominacja Bronisław Kaper (w okularach) podczas 26. ceremonii wręczenia Oscarów w roku 1953 / Bronisław Kaper (wearing glasses) backstage at the 1953 (26th) Academy Awards ceremony, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Bronisław Kaper (przy fortepianie), Walter Jurmann, Louise Rainer i Robert Z. Leonard podczas produkcji Eskapady, 1935 / Bronisław Kaper (seated at the piano), Walter Jurmann, Louise Rainer and Robert Z. Leonard during production of Escapade, 1935 źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences plakat do filmu Lili / Lili movie poster, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi nominacja nagrody akademii filmowej academy awards 1953 Lili 1962 Bunt na Bounty / Mutiny on the Bounty 1941 1953 1962 1962 Oscar Oscar Oscar Oscar NOMINATION (shared with Herbert Stothart) BEST MUSIC (MUSICAL PICTURE) in THE CHOCOLATE SOLDIER dir. Roy Del Ruth BEST MUSIC (DRAMATIC OR COMEDY PICTURE) in LILI dir. Charles Walters NOMINATION NOMINATION BEST MUSIC BEST SONG in MUTINY ON THE BOUNTY dir. Lewis Milestone in MUTINY ON THE BOUNTY dir. Lewis Milestone Leopold Stokowski (dyryguje) podczas produkcji filmu Fantazja, 1940 / Leopold Stokowski (conducting) during production of Fantasia, 1940, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Leopold Stokowski, około roku 1940, autor: Walt Disney / Leopold Stokowski ca. 1940, author: Walt Disney, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Myszka Miki i Leopold Stokowski podczas produkcji filmu Fantazja, 1940 / Mickey Mouse and Leopold Stokowski during production of Fantasia, 1940, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Walt Disney, Deems Taylor i Leopold Stokowski podczas produkcji filmu Fantazja / Walt Disney, Deems Taylor and Leopold Stokowski during poduction of Fantasia, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Deems Taylor, Leopold Stokowski i Walt Disney podczas produkcji filmu Fantazja / Deems Taylor, Leopold Stokowski and Walt Disney during poduction of Fantasia, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences LEOPOLD STOKOWSKI Jeden z najlepszych i najsłynniejszych dyrygentów swego pokolenia. Leopold Stokowski zasłynął zarówno mistrzostwem muzycznego warsztatu, jak i energiczną osobowością sceniczną. W kinie pojawił się po raz pierwszy u boku śpiewającej gwiazdy Deanny Durbin w Ich stu i ona jedna. Towarzyszył też Myszce Miki w pionierskim filmie Walta Disneya Fantazja, łączącym muzykę klasyczną z animacją w sposób do dziś uwodzący widzów w każdym wieku. wł. Antoni Stanisław Bolesławowicz (1882-1977) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1937 Ich stu i ona jedna / One Hundred Men and a Girl 1941 Oscar 1940 Fantazja / Fantasia nagrody akademii filmowej academy awards specjalny za „wspaniałe osiągnięcie w stworzeniu nowej formy wizualizacji muzyki w filmie Fantazja Walta Disneya, rozszerzające zakres dzieła filmowego zarówno jako rozrywki, jak i formy sztuki” 1941 Oscar SPECIAL AWARD for „unique achievements in the creation of a new form of visualized music in Walt Disney’s production Fantasia, thereby widening the scope of the motion picture as entertainment and as an art form” Fantazja – zwiastun Fantasia – trailer One of the finest and most renowned conductors of his generation, Stokowski was known as much for his command of the musical craft as he was for his energetic and flamboyant public persona. In film, he first appeared as himself alongside beloved singing star Deanna Durbin in One Hundred Men and a Girl. Then, most famously, he shared the screen with Mickey Mouse in Walt Disney’s groundbreaking Fantasia, which combined classical music with animation in a way that continues to enchant viewers of all ages. Biały Orzeł White Eagle Film propagandowy ukazujący obecność Polaków w Wielkiej Brytanii w czasie drugiej wojny światowej, z Leslie Howardem jako narratorem. Sojusznicy Anglii zostają pokazani bardzo życzliwie, ze szczególnym zaakcentowaniem męstwa polskich pilotów. Bogactwo polskiej kultury jest podkreślone równie mocno, a na ekranie oglądamy kluczowe postaci polskiego rządu na uchodźstwie, w tym prezydenta Władysława Raczkiewicza i gen. Władysława Sikorskiego. Reżyser Eugeniusz Cękalski, współtwórca przedwojennego START-u, nasyca patriotyczną treść nienagannym rzemiosłem i siłą przekonania. 1941 / Wielka Brytania / United Kingdom / film dokumentalny / documentary reżyseria / directed by Eugeniusz Cękalski komentarz polski / Polish commentary by Zbigniew Grabowski komentarz angielski / English commentary by Val Gielgud lektor polski / Polish voice-over by Eugeniusz Cękalski, Zbigniew Grabowski lektor angielski / English voice-over by Leslie Howard, Alvar Lidell 1942 Oscar kadr z filmu / movie still, źródło / source: Filmoteka Narodowa muzyka / original score by Bronisław Leitgeber produkcja / produced by Derrick De Marney, Concanen Films Ltd, Denham Studios (Londyn / London) na zlecenie Biura Filmowego Ministerstwa Informacji i Dokumentacji RP w Londynie / as com- nagrody akademii filmowej academy awards 1942 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM DOKUMENTALNY BEST DOCUMENTARY missioned by the Film Office of the Ministry of Information and Documentation of the Republic of Poland in London Narrated by Leslie Howard, this propaganda short focuses on Polish expats in the United Kingdom during World War Two. Polish wartime allies are presented in very sympathetic light, with much of the footage devoted to the bravery of Polish air pilots. The richness of Polish culture is on display, as are some prominent figures of the government-in-exile, such as President Władysław Raczkiewicz and General Władysław Sikorski. Director Eugeniusz Cękalski, one of the key figures of the pre-war START movement, infuses the patriotic subject matter with impeccable craft and conviction. Aleksander Tansman: portrety / Aleksander Tansman: portraits, źródło / source: Archiwum Tansman Festival / Tansman Festival Archive Certyfikat Nominacji do Oscara / Certificate of Nomination for Oscar, źródło / source: Archiwum Tansman Festival / Tansman Festival Archive ALEKSANDER TANSMAN Urodzony w Łodzi światowej sławy kompozytor i pianista Aleksander (Alexandre) Tansman spędził większość twórczych lat we Francji, z przerwą na kilkuletni pobyt w Hollywood, wymuszony dojściem Hitlera do władzy w Europie. W trakcie swej kariery Tansman sięgał chętnie do polsko-żydowskich korzeni, a także do twórczości Fryderyka Chopina i piękna polskich pieśni ludowych. (1897-1986) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1943 Ciało i fantazja / Flesh and Fantasy 1944 Przeznaczenie / Destiny 1945 Oscar nagrody akademii filmowej academy awards 1945 Paryskie podziemie / Paris Underground 1945 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZA MUZYKA BEST MUSIC w filmie Paryskie podziemie reż. Gregory Ratoff in PARIS UNDERGROUND dir. Gregory Ratoff Aleksander Tansman – film dokumentalny A Brief History of Alexandre Tansman – Inside the Music Born in Łódź, world-famous composer and virtuoso pianist Aleksander (or Alexandre) Tansman spent most of his creative life in France, with a brief stint in Hollywood that followed his forced exile upon Hitler’s rise in Europe. Throughout his rich career, Tansman drew generously on his Polish-Jewish heritage, with a special place in his heart reserved for Frederic Chopin and the art of Polish folk songs. NÓŻ W WODZIE KNIFE IN THE WATER Znienawidzony przez I Sekretarza PZPR Władysława Gomułkę wybuchowy debiut Romana Polańskiego pozostaje jednym z najżywszych, najbardziej ironicznych i pełnych napięcia filmów w historii polskiego kina. Gdy zamożna para turystów bierze na pokład swej mazurskiej łódki młodego włóczęgę, erotyczne napięcie rośnie, różnice wieku i statusu społecznego dają się we znaki, a w końcu dochodzi do bezwzględnej walki o dominację. Klasyka minimalistycznej sztuki opowiadania, z niezapomnianym motywem muzycznym Krzysztofa Komedy w tle. 1961 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Roman Polański scenariusz / written by Roman Polański, Jerzy Skolimowski, Jakub Goldberg zdjęcia / director of photography Jerzy Lipman obsada / cast Leon Niemczyk (Andrzej), Jolanta Umecka (Krystyna), Zygmunt Malanowicz (chłopak / young man) 1963 Oscar Leon Niemczyk i Zygmunt Malanowicz w filmie Nóż w wodzie / Leon Niemczyk and Zygmunt Malanowicz in Knife in the Water, fot. / photo by Andrzej Kostenko, źródło / source: Fototeka FN montaż / edited by Halina Prugar muzyka / original score by Krzysztof Komeda scenografia / production design by Bolesław Kamykowski nagrody akademii filmowej academy awards 1963 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by Zespół Filmowy Kamera Fragment filmu / movie clip Notoriously hated by Władysław Gomułka (the First Secretary of the Communist Party), Roman Polański’s explosive feature debut remains one of the liveliest, most ironic and suspenseful films ever made in Poland. As a wealthy couple of vacationers take a young drifter for a cruise on their small boat in the Mazury district, sexual tension builds up, the generational and class gap becomes growingly uncomfortable, and a ruthless power struggle ensues. A classic of minimalist storytelling, scored to Krzysztof Komeda’s unforgettable musical theme. Jerzy Zelnik w filmie Faraon / Jerzy Zelnik in Pharaoh, fot. / photo by Jacek Stachlewski, źródło / source: Fototeka FN Zarazem wystawny i minimalistyczny Faraon Jerzego Kawalerowicza jest rzadkim przykładem wysoce intelektualnego podejścia do ekranowej epiki. Oparty na opublikowanej w 1897 roku powieści Bolesława Prusa, opowiada historię ostrej walki między władzą świecką i duchowną, rozgrywanej w starożytnym Egipcie czasów XX dynastii. Film, nakręcony przez Jerzego Wójcika i Wiesława Zdorta w formacie szerokoekranowym, w kojarzącej się z kolorem piasku sepii, porusza nieśmiertelne tematy i wskrzesza świat zamierzchłej przeszłości z niebywałą mocą. FARAON PHARAOH 1965 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Jerzy Kawalerowicz scenariusz / written by Tadeusz Konwicki, Jerzy Kawalerowicz, (na podstawie powieści Bolesława Prusa / based on the novel by Bolesław Prus) zdjęcia / directors of photography Jerzy Wójcik, Wiesław Zdort obsada / cast Jerzy Zelnik (Ramzes XIII / Lykon / Ramses XIII / Lycon), Wiesława Mazurkiewicz (Nikotris), Barbara Brylska (Kama), Krystyna Mikołajewska (Sara / Sarah) 1966 Oscar montaż / edited by Wiesława Otocka muzyka / original score by Adam Walaciński scenografia / production design by Jerzy Skrzepiński nagrody akademii filmowej academy awards 1966 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by Zespół Filmowy Kadr Film / Movie As sumptuous in its setting as it is minimalist in style, Jerzy Kawalerowicz’s Pharaoh is that rare example of an intellectual approach to a screen epic. Based on the 1897 historical novel by Bolesław Prus, the film tells the story of a heated power struggle between secular and spiritual leaders, set in the richly detailed milieu of ancient Egypt of the 20th dynasty. Shot in stunning, sand-and-sepia toned CinemaScope by Jerzy Wójcik and Wiesław Zdort, the film raises timeless issues and resurrects a world of the deepest past with indelible power. IDA KAMIŃSKA Ida Kamińska była kimś więcej niż legendarną gwiazdą teatru jidysz, utalentowaną aktorką i reżyserką, a także dyrektorką teatrów żydowskich w Łodzi, Wrocławiu i Warszawie. W pewnym sensie ucieleśniała pamięć o świecie Żydów z Europy Wschodniej, któremu kres przyniósł Holokaust. Jej rola w Sklepie przy głównej ulicy Jána Kádara i Elmara Klosa, gdzie zagrała zdezorientowaną żydowską właścicielkę tytułowego przybytku (przekazanego przez niemieckich okupantów lokalnemu prostaczkowi), to klasyk wyciszonego aktorstwa, jednocześnie łamiącego serce i budzącego szacunek dla nienagannego rzemiosła. (1899-1980) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1948 Ulica Graniczna / Border Street 1964 Czarna suknia / Black Robe 1965 Sklep przy głównej ulicy / Obchod na korze / The Shop on Main Street 1966 Oscar 1966 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZA PIERWSZOPLANOWA ROLA KOBIECA BEST ACTRESS w filmie SKLEP PRZY GŁÓWNEJ ULICY reż. Ján Kádar i Elmar Klos Ida Kamińska w filmie Sklep przy głównej ulicy, 1965 / Ida Kamińska in The Shop on Main Street, 1965, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Ida Kamińska podczas 39. ceremonii wręczenia Oscarów, 1966 / Ida Kamińska arriving at the 1966 (39th) Academy Awards Ceremony, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences plakat do filmu Sklep przy głównej ulicy, autor: Wiktor Górka / The Shop on Main Street movie poster designed by Wiktor Górka, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi nagrody akademii filmowej academy awards in THE SHOP ON MAIN STREET dir. Ján Kádar and Elmar Klos 1970 Mój anioł stróż / The Angel Levine Sklep przy głównej ulicy – zwiastun The Shop on Main Street – trailer Legendary Polish-Jewish film and theatre star Ida Kamińska was more than talented actress, director, and head of Jewish theatres in Łódź, Wrocław and Warsaw; in a way, she embodied a living memory of the world of Eastern European Jews, destroyed by the Holocaust. Her turn in Ján Kádar’s and Elmar Klos’ The Shop on Main Street, in which she played a confused Jewish shop-owner whose establishment is handed over to a local yokel by the German occupiers, is a classic of understated acting that breaks one’s heart even as it commands respect for the impeccable craft. ROMAN POLAŃSKI Roman Polański na planie filmu Pianista / Roman Polański on the set of The Pianist, fot. / photo by Guy Ferrandis, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi (ur. / born 1933) Mroczne, zabawne i niepokojące światy Romana Polańskiego rozpoznaje się od razu. Czy mamy do czynienia z błotem średniowiecznej Szkocji w krwawym i genialnym Makbecie, czy ze współczesnym Nowym Jorkiem Dziecka Rosemary – moment, w którym uzyskujemy dostęp do wyobraźni Polańskiego, jest zawsze początkiem niezapomnianej podróży. To reżyser zarazem wszechstronny i spójny, a jego klasyczne filmy, jak choćby Chinatown czy Tess, należą do najwspanialszych osiągnięć w historii kina. Za przejmujące odtworzenie Warszawy okresu wojennego w Pianiście otrzymał w końcu Oscara, tak bardzo należącego mu się od niemal pół wieku twórczości. 1961 Nóż w wodzie / Knife in the Water 1965 Wstręt / Repulsion 1968 Dziecko Rosemary / Rosemary’s Baby 1974 Chinatown 1968 1974 1980 2002 2002 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY NAJLEPSZY SCENARIUSZ ADAPTOWANY NAJLEPSZA REŻYSERIA NAJLEPSZA REŻYSERIA NAJLEPSZY FILM Oscar w filmie CHINATOWN w filmie TESS NÓŻ W WODZIE reż. Roman Polański w filmie DZIECKO ROSEMARY reż. Roman Polański PIANISTA reż. Roman Polański nominacja nominacja nominacja nominacja NAJLEPSZA REŻYSERIA w filmie PIANISTA 1980 Tess 1992 Gorzkie gody / Bitter Moon nagrody akademii filmowej academy awards Chinatown – Zwiastun Chinatown – trailer Dziecko Rosemary – zwiastun Rosemary’s Baby – trailer The dark, funny and unsettling worlds of the films by Roman Polański are instantly recognizable. Be it mud-drenched medieval Scotland of his gruesomely brilliant Macbeth or the modern NYC setting of Rosemary’s Baby – as soon as you enter Polański’s imagination, you are in for an unforgettable experience. As versatile as he is consistent, his classic works like Chinatown and Tess are amongst the greatest achievements of world cinema. His haunting re-creation of Second World War-era Warsaw in The Pianist brought him the Academy Award he so richly deserved for nearly half of a century. Wybrana filmografia / Selected Filmography 1963 nominacja Fragment gali oscarowej, 2003 A clip from the Oscars ceremony, 2003 2002 Pianista / The Pianist 2011 rzeź / carnage 1963 1968 1974 1980 2002 2002 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NOMINATION NOMINATION NOMINATION NOMINATION nomination BEST FOREIGN LANGUAGE FILM BEST ADAPTED SCREENPLAY BEST DIRECTING BEST DIRECTING BEST picture in CHINATOWN in TESS THE PIANIST dir. Roman Polański Knife IN THE WATER dir. Roman Polański in ROSEMARY’S BABY dir. Roman Polański BEST DIRECTING in THE PIANIST POTOP THE DELUGE Wielki epicki fresk Jerzego Hoffmana powstawał ponad trzy lata i przekroczył pięć godzin projekcji, by dziś cieszyć się reputacją nieśmiertelnego przeboju polskiego kina. Film, oparty na sążnistej powieści noblisty Henryka Sienkiewicza, traktuje XVII-wieczny potop szwedzki jako tło najprawdziwszej love story. Opowieść o porywczym Andrzeju Kmicicu, zmieniającym się w bohatera dla prześlicznej Oleńki, stała się nieodłączną częścią polskiej kultury, dostarczając ról życia parze charyzmatycznych gwiazd: Danielowi Olbrychskiemu i Małgorzacie Braunek. 1974 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Jerzy Hoffman scenariusz / written by Jerzy Hoffman, Adam Kersten, Wojciech Żukrowski (na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza / based on the novel by Henryk Sienkiewicz) zdjęcia / director of photography Jerzy Wójcik obsada / cast Daniel Olbrychski (Andrzej Kmicic), Małgorzata Braunek (Oleńka), Tadeusz Łomnicki (Michał Wołodyjowski), Kazimierz Wichniarz (Zagłoba) 1974 Oscar Franciszek Pieczka, Daniel Olbrychski, Lesław Janicki i Wacław Janicki w filmie Potop / Franciszek Pieczka, Daniel Olbrychski, Lesław Janicki and Wacław Janicki in The Deluge, fot. / photo by Franciszek Kondziołka, źródło / source: Fototeka FN montaż / edited by Zenon Piórecki muzyka / original score by Kazimierz Serocki scenografia / production design by Wojciech Krysztofiak nagrody akademii filmowej academy awards 1974 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by PRF Zespoły Filmowe Zwiastun / Trailer Jerzy Hoffman’s giant epic, three years in the making and over five hours in length, became one of Polish cinema’s most beloved hits. Based on the sprawling novel by Nobel Prize-winning author Henryk Sienkiewicz and set against the backdrop of the mid-17th century war between Poland and Sweden, this classic love story of hot-headed Polish nobleman Andrzej Kmicic, mending his ways for the lovely Oleńka, became an indelible part of Polish film culture and provided the roles of a lifetime for two charismatic leads: Daniel Olbrychski and Małgorzata Braunek. ZIEMIA OBIECANA THE PROMISED LAND Daniel Olbrychski, Andrzej Seweryn i Wojciech Pszoniak w filmie Ziemia obiecana / Daniel Olbrychski, Andrzej Seweryn and Wojciech Pszoniak in The Promised Land, fot. / photo by Renata Pajchel, źródło / source: Fototeka FN Porywająca historia trzech przyjaciół zakładających fabrykę tekstylną w Łodzi, buzującym centrum XIX-wiecznego kapitalizmu. Opierając się na prozie Władysława Reymonta, Andrzej Wajda nakręcił unikatowe widowisko o przyjaźni wystawionej na próbę w gwałtownie zmieniającym się świecie. Role Daniela Olbrychskiego, Wojciecha Pszoniaka i Andrzeja Seweryna do dziś elektryzują charyzmą i kunsztem aktorskim, a muzycznej ilustracji Wojciecha Kilara nie da się zapomnieć długo po seansie. 1974 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Andrzej Wajda scenariusz / written by Andrzej Wajda (na podstawie powieści Władysława Stanisława Reymonta / based on the novel by Władysław Stanisław Reymont) zdjęcia / directors of photography Witold Sobociński, Edward Kłosiński, Wacław Dybowski obsada / cast Daniel Olbrychski (Karol Borowiecki), Wojciech Pszoniak (Moryc Welt), Andrzej Seweryn (Maks Baum), Kalina Jędrusik (Lucy Zuckerowa) 1975 Oscar nagrody akademii filmowej academy awards 1975 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM montaż / edited by Halina Prugar, Zofia Dwornik muzyka / original score by Wojciech Kilar scenografia / production design by Tadeusz Kosarewicz produkcja / produced by Zespół Filmowy X Zwiastun / Trailer A sweeping tale of three friends establishing a textile factory in Łódź, a steaming hotbed of fierce 19th century capitalism. In his adaptation of Władysław Reymont’s novel, Andrzej Wajda created a unique tale of a friendship tested severely by turmoil of historical change. The trio of star turns by Daniel Olbrychski, Wojciech Pszoniak and Andrzej Seweryn is still electrifying, and Wojciech Kilar’s score remains unforgettable long after the screening is over. NOCE I DNIE NIGHTS AND DAYS Wyreżyserowana przez Jerzego Antczaka wystawna adaptacja epickiej powieści Marii Dąbrowskiej może być z powodzeniem opisana jako polski odpowiednik Przeminęło z wiatrem. Film skupia się na niełatwym, głęboko niedopasowanym związku odrobinę próżnej Barbary (Jadwiga Barańska) z pracowitym i prostodusznym drobnym właścicielem ziemskim Bogumiłem Niechcicem (Jerzy Bińczycki). Wątek osobisty rozgrywa się na szerokim tle historii Polski między powstaniem styczniowym roku 1863 a wybuchem pierwszej wojny światowej. 1975 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Jerzy Antczak scenariusz / written by Jerzy Antczak (na podstawie powieści Marii Dąbrowskiej / based on the novel by Maria Dąbrowska) zdjęcia / director of photography Stanisław Loth obsada / cast Jadwiga Barańska (Barbara), Jerzy Bińczycki (Bogumił), Karol Strasburger (Toliboski, syn Toliboskiego), Barbara Ludwiżanka (matka Barbary Niechcicowej) Stanisława Celińska (Agnieszka) 1976 Oscar Jerzy Bińczycki i Jadwiga Barańska w filmie Noce i dnie / Jerzy Bińczycki and Jadwiga Barańska in Nights and Days, źródło / source: Fototeka FN montaż / edited by Janina Niedźwiedzka muzyka / original score by Waldemar Kazanecki scenografia / production design by Jerzy Masłowski nagrody akademii filmowej academy awards 1976 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by Zespół Filmowy Kadr Zwiastun / Trailer Jerzy Antczak’s lavish adaptation of Maria Dąbrowska’s sprawling epic may be best described as the Polish equivalent of Gone with the Wind. Focusing on the troubled, deeply mismatched relationship between the slightly vain Barbara (Jadwiga Barańska) and the hard-working, down-to-earth small land owner Bogumił Niechcic (Jerzy Bińczycki), the film sets their personal story against a larger backdrop of Polish history between the January Uprising of 1863 and the onset of World War One. Maggie Smith, Stefan Kudelski i Maureen Stapleton podczas ceremonii wręczenia Oscarów, 1979 / Maggie Smith, Stefan Kudelski and Maureen Stapleton at the 1979 Academy Awards, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Stefan Kudelski pozuje z Ampex Nagra VPR-5 / Stefan Kudelski posing with the Ampex Nagra VPR-5 recorder, źródło / source: the Kudelski Group Carrey MacDonald, Arthur Hatch i Stefan Kudelski podczas 38. ceremonii wręczenia Oscarów, 1965 / Carrey MacDonald, Arthur Hatch and Stefan Kudelski backstage at the 1965 (38th) Academy Awards ceremony, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences STEFAN KUDELSKI Stefan Kudelski urodził się w Warszawie jako członek wybitnie zasłużonej rodziny inteligenckiej z tradycjami inżynierskimi. Wraz z bliskimi zbiegł z Polski w 1939, osiedlając się w Szwajcarii. W roku 1958 przedstawił magnetofon Nagra III, który zrewolucjonizował rynek przenośnych urządzeń nagrywających i uwolnił filmowców od dźwigania ciężkiego sprzętu. Relatywnie lekka (ważąca zaledwie 7 kg) Nagra umożliwiła rozwój m.in. francuskiej Nowej Fali i amerykańskiego „kina bezpośredniego”, ale wpływ technologii Kudelskiego wpłynął na całość filmowej produkcji i autentycznie zmienił światowe kino. Fragment gali oscarowej, 1979 A clip from the Oscars ceremony, 1979 (1929-2013) 1965 1977 1978 1990 Oscar Oscar Oscar Oscar NAGRODA NAUKOWA I TECHNICZNA za stworzenie przenośnego magnetofonu (Nagra) NAGRODA NAUKOWA I TECHNICZNA za unowocześnienia w zapisie dźwięku (Nagra 4.2L) NAGRODA ZA ZASŁUGI za kontynuację badań w dziedzinie zapisu dźwięku HONOROWA NAGRODA GORDONA E. SAWYERA nagrody akademii filmowej academy awards Stefan Kudelski was born in Warsaw into a highly distinguished family with traditions in engineering. He and his family fled Poland in 1939 and settled in Switzerland. In 1958, he introduced Nagra III, an innovative tape recorder that revolutionized the market and freed filmmakers from the need to carry massive equipment. Relatively lightweight (about 15 pounds), Nagra fostered the emergence of the French New Wave and American Direct Cinema, but the influence of Kudelski’s device effectively reshaped the entire scope of film production, redefining world cinema as we know it. 1965 1977 1978 1990 Oscar SCIENTIFIC OR TECHNICAL AWARD Oscar SCIENTIFIC OR TECHNICAL AWARD Oscar Oscar for the design and development of the Nagra portable tape recording for the engineering of the improvements incorporated in the Nagra 4.2L sound recorder for the continuing research, design and development of the Nagra Production Sound Recorder for Motion Pictures ACADEMY AWARD OF MERIT GORDON E. SAWYER AWARD PANNY Z WILKA THE MAIDS OF WILKO Najsubtelniejszy film w karierze Andrzeja Wajdy: adaptacja noweli Jarosława Iwaszkiewicza, rozgrywającej się w na poły wyśnionej krainie pierwszych miłości i dawno utraconej niewinności. Osiągnąwszy wiek średni, Wiktor Ruben (Daniel Olbrychski) powraca do tytułowego majątku w poszukiwaniu młodzieńczych uniesień sprzed lat. Konfrontacja z grupą sióstr, z którymi niegdyś łączyły go rozmaite więzi, każe Wiktorowi odczuć przeszywającą bezwzględność mijającego czasu. 1979 / POlska, Francja / poland, France / film fabularny / feature reżyseria / directed by Andrzej Wajda scenariusz / written by Zbigniew Kamiński (na podstawie noweli Jarosława Iwaszkiewicza / based on the SHORT STORY by Jarosław Iwaszkiewicz) zdjęcia / director of photography Edward Kłosiński obsada / cast Daniel Olbrychski (Wiktor), Stanisława Celińska (Zosia), Anna Seniuk (Julcia), Christine Pascal (Tunia), Maja Komorowska (Jola), Krystyna Zachwatowicz (Kazia) 1979 Oscar Christine Pascal i Daniel Olbrychski w filmie Panny z Wilka / Christine Pascal and Daniel Olbrychski in The Maids of WIlko, fot. / photo by Renata Pajchel, źródło / source: Fototeka FN montaż / edited by Halina Prugar muzyka / MUSIC BY Karol Szymanowski scenografia / production design by Allan Starski nagrody akademii filmowej academy awards 1979 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by Zespół Filmowy X, Pierson Productions - Les Films Moliere Fragment filmu / movie clip Perhaps the most fleeting and delicate film in Andrzej Wajda’s ouevre, this adaptation of a short story by Jarosław Iwaszkiewicz takes place in a half-dreamed world of first loves and long-lost innocence. Middle-aged Wiktor Ruben (Daniel Olbrychski) revisits the titular estate in rural Poland in search of the youthful passions he once experienced. As he confronts a group of sisters with whom he was once variously involved, Wiktor endures the piercing ruthlessness of passing time. plakat do filmu, autor: Andrzej Pągowski / poster designed by Andrzej Pągowski, źródło / source: GAPLA FN CZŁOWIEK Z ŻELAZA MAN OF IRON W tym rozgrzanym do białości sequelu Człowieka z marmuru (1976) Andrzej Wajda wrzuca widza w sam środek politycznej wirówki, jaką latem 1980 roku stanowiły strajki w Stoczni Gdańskiej, gdzie Solidarność odniosła swe pierwsze zwycięstwo. Nakręcony w spontanicznym pośpiechu film sprawia wrażenie dokumentu zrodzonego z palącej potrzeby chwili. To właśnie ona czyni Człowieka z żelaza klasycznym przykładem kina świadkującego narodzinom Historii. 1981 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Andrzej Wajda scenariusz / written by Aleksander Ścibor-Rylski zdjęcia / director of photography Edward Kłosiński obsada / cast Jerzy Radziwiłowicz (Maciej Tomczyk / Mateusz Birkut), Krystyna Janda (Agnieszka), Marian Opania (Winkel), Bogusław Linda (Dzidek) 1981 Oscar montaż / edited by Halina Prugar muzyka / original score by Andrzej Korzyński scenografia / production design by Allan Starski nagrody akademii filmowej academy awards 1981 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by Zespół Filmowy X Zwiastun / Trailer In this white-hot sequel to Andrzej Wajda’s own Man of Marble (1976), we are thrown head-first into the political turmoil of 1980 shipyard strikes in Gdańsk, where the Solidarity movement had its first political victory. Shot in a hasty, spontaneous manner, the film has a documentary feel that was born of the need of the moment. It is the latter that turns Man of Iron into a classic case of cinematic witnessing of History being born. TANGO Zamknięta przestrzeń ciasnego mieszkania. W tle hipnotyczne tango. Na ekranie: bezkolizyjny ruch ponad trzydziestu postaci, zapętlonych w upartym powtarzaniu czynności dnia codziennego. Eksperymentalny film animowany Zbigniewa Rybczyńskiego, zarazem liryczny i groteskowy, do dziś fascynuje misterną realizacją. Tango zawiera w swych skromnych ośmiu minutach więcej akcji i bohaterów niż niejedna pełnometrażowa fabuła. 1980 / POlska / poland / film animowany / animation reżyseria / directed by Zbigniew Rybczyński scenariusz / written by Zbigniew Rybczyński zdjęcia / director of photography Zbigniew Rybczyński montaż / edited by Barbara Sarnocińska 1982 Oscar NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY kadr z filmu / movie still, źródło / source: Fototeka FN Fragment gali oscarowej A clip from the Oscars ceremony nagrody akademii filmowej academy awards muzyka / original score by Janusz Hajdun produkcja / produced by STUDIO MAŁYCH FORM FILMOWYCH se-ma-for 1982 Oscar BEST ANIMATED SHORT FILM The confined space of a tiny apartment. Hypnotic tango playing on the soundtrack. More than thirty characters passing one another, as each performs an endless loop of everyday routine. Zbigniew Rybczyński’s experimental short, at once lyrical and grotesque, still fascinates with its painstakingly achieved visuals. The mere eight minutes of Tango contains action much richer and characters more numerous than most run-of-themill feature films. plakat do filmu Europa, Europa , autor: Mieczysław Górowski / Europa Europa movie poster designed by Mieczysław Górowski, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi werk z filmu Gorzkie żniwa / Angry Harvest, on set, źródło / source: Deutsches Filminstitut we Frankfurcie / Deutsches Filminstitut in Frankfurt AGNIESZKA HOLLAND Urodzona w Polsce, wykształcona w Pradze, pracująca na całym świecie Agnieszka Holland jest najbardziej uniwersalną spośród wielkich polskich reżyserek. Przenikliwie inteligentna i bezkompromisowa, podejmuje trudną tematykę z odwagą, której inni filmowcy mogą jej pozazdrościć. W Europie, Europie opowiedziała historię człowieka zmiennego niczym kameleon oraz ceny, jaką płaci się za przetrwanie historycznej zawieruchy w dwudziestowiecznej Europie. Gorzkie żniwa to z kolei historia wyjątkowo złożonego związku między prześladowaną Żydówką a jej katolickim sąsiadem, jednocześnie oferującym pomoc i wpędzającym kobietę w relację brutalnej zależności. (ur. / born 1948) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1978 Aktorzy prowincjonalni / Provincial Actors 1980 Gorączka / Fever 1981 Kobieta samotna / A Woman Alone 1985 gorzkie żniwa / Angry harvest 1988 Zabić księdza / To Kill a Priest 199o europa, europa / europa europa 1997 Plac Waszyngtona / Washington Square 2011 W ciemności / In Darkness 1985 1991 2011 Oscar Oscar Oscar nominacja NOMINATION NOMINATION NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY NAJLEPSZY SCENARIUSZ ADAPTOWANY NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM BEST ADAPTED SCREENPLAY GORZKIE ŻNIWA (RFN) reż. Agnieszka Holland w filmie EUROPA, EUROPA reż. Agnieszka Holland W CIEMNOŚCI reż. Agnieszka Holland ANGRY HARVEST (West Germany) dir. Agnieszka Holland in EUROPA EUROPA dir. Agnieszka Holland BEST FOREIGN LANGUAGE FILM nominacja nominacja nagrody akademii filmowej academy awards 1985 1991 2011 Oscar Oscar Oscar IN DARKNESS dir. Agnieszka Holland gorzkie żniwa – Zwiastun angry harvest – Trailer Europa, Europa – zwiastun Europa Europa – trailer Born in Poland, educated in Prague and working around the world, Agnieszka Holland is arguably the most universal of great Polish female filmmakers. Fiercely intelligent and uncompromising, she plunges into thorny issues with gusto many filmmakers could envy. In Europa Europa, she told the story of a chameleon-like character and the price to be paid for surviving the turmoil of the 20th century. In Angry Harvest, she gave us one of the most complex portrayals of a relationship between a persecuted Jewish woman and her Catholic neighbor, who offers her a helping hand while also placing her under ruthless domination. ANNA BIEDRZYCKA-SHEPPARD Urodzona i wykształcona w Warszawie, niebywale wszechstronna kostiumografka, Anna Biedrzycka-Sheppard z równą łatwością tworzy wyśnione światy Czarownicy czy Kapitana Ameryki, jak przywołuje konkretne okresy historyczne. Jej nominowana do Oscara praca pomogła w odtworzeniu Polski okresu Drugiej Wojny Światowej w Liście Schindlera i Pianiście, łącząc drobiazgową dokumentację z autentycznym wyczuciem tego, jak obecny na ekranie kostium kształtuje świat filmowych postaci i opowiadanej historii. (ur. / born 1946) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1971 Życie rodzinne / Family Life 1980 constans 2002 pianista / the pianist 2009 Bękarty wojny / Inglourious Basterds 2011 Kapitan ameryka: pierwsze starcie / Captain America: The First Avenger 2014 Czarownica / Maleficent 1993 2002 2014 Oscar Oscar Oscar nominacja NOMINATION NOMINATION NOMINATION NAJLEPSZE KOSTIUMY NAJLEPSZE KOSTIUMY NAJLEPSZE KOSTIUMY BEST COSTUME DESIGN BEST COSTUME DESIGN BEST COSTUME DESIGN w filmie LISTA SCHINDLERA reż. Steven Spielberg w filmie PIANISTA reż. Roman Polański w filmie CZAROWNICA reż. Robert Stromberg in SCHINDLER’S LIST dir. Steven Spielberg in THE PIANIST dir. Roman Polański in MALEFICENT dir. Robert Stromberg nominacja Anna Biedrzycka-Sheppard, fot. / photo by Adam Kozak, źródło / source: Agencja Gazeta Czarownica / Maleficent, źródło / source: Disney Enterprises, INC. 1993 lista schindlera / schindler’s list 1999 Informator / The Insider nominacja nagrody akademii filmowej academy awards 1993 2002 2014 Oscar Oscar Oscar Czarownica – zwiastun Maleficent – trailer Born and trained in Warsaw, remarkably versatile costume designer Anna Biedrzycka-Sheppard is as much at ease when creating the fantasy worlds of Maleficent and Captain America as she is while reproducing historical period detail. Her Oscar-nominated work on Schindler’s List and The Pianist helped bring the World War Two period in Poland to life by combining meticulous research with a genuine feeling for how costume defines both the characters and the story being told. Allan Starski, Ewa Braun, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences Jeden z najwybitniejszych polskich scenografów, stały współpracownik Andrzeja Wajdy i częsty Romana Polańskiego (jemu zawdzięczamy niezapomnianą wojenną Warszawę z Pianisty). Jego najsłynniejszym dziełem jest scenografia do Listy Schindlera Stevena Spielberga, w którym to filmie amerykański reżyser odtworzył rzeczywistość nazistowskiej okupacji Krakowa i przerażające warunki niemieckiego obozu śmierci w Auschwitz. allan starski (ur. / born 1943) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1976 Człowiek z marmuru / Man of Marble 1979 Panny z Wilka / The Maids of Wilko 1982 Danton 1990 Europa, Europa 1993 Oscar NAJLEPSZA SCENOGRAFIA I DEKORACJA WNĘTRZ w filmie LISTA SCHINDLERA reż. Steven Spielberg 1993 lista schindlera / schindler’s list 2002 Pianista / The Pianist nagrody akademii filmowej academy awards 1993 Oscar BEST ART DIRECTION in SCHINDLER’S LIST dir. Steven Spielberg Fragment gali oscarowej A clip from the Oscars ceremony One of the finest art directors ever to emerge from Poland, Starski is a regular collaborator on films by Andrzej Wajda who also frequently worked with Roman Polański (most notably on the unforgettable wartime Warsaw we see in the latter’s The Pianist). His most famous work is featured in Steven Spielberg’s Schindler’s List, in which the American director used Starski’s expertise to recreate the look of Nazi-occupied Kraków and the grim conditions of the German death camp in Auschwitz. EWA BRAUN Ewa Braun – współpracująca z tak wyczulonymi na stronę wizualną filmu reżyserami, jak Wojciech Jerzy Has, Costa-Gavras, Volker Schlöndorff i Andrzej Wajda – jest artystką wszechstronną, z równym smakiem projektuje kostiumy i zajmuje się dekoracją wnętrz. Oscara zdobyła za epicką Listę Schindlera Stevena Spielberga, w której przygotowane przez nią wnętrza pomogły stworzyć czarno-białą wizję codziennej grozy wojny, przełamanej determinacją jednego człowieka, pragnącego uratować tyle istnień ludzkich, ile to możliwe. (ur. / born 1944) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1973 Zazdrość i medycyna / Jealousy and Medicine 1975 Zaklęte rewiry / Hotel Pacific 1993 Oscar NAJLEPSZA SCENOGRAFIA I DEKORACJA WNĘTRZ w filmie LISTA SCHINDLERA reż. Steven Spielberg Liam Neeson i Ben Kingsley w filmie Lista Schindlera / Liam Neeson and Ben Kingsley in Schindler’s List, fot. / photo courtesy of Universal Pictures, źródło / source: East News 1993 lista schindlera / schindler’s list 1996 Król olch / Der Unhold / The Ogre 1985 C.K. Dezerterzy / H.M. Deserters 1990 Europa Europa nagrody akademii filmowej academy awards 1993 Oscar BEST ART DIRECTION in SCHINDLER’S LIST dir. Steven Spielberg Lista Schindlera – zwiastun Schindler’s List – trailer Distinguished by her work for such visually gifted directors as Wojciech Jerzy Has, Volker Schlöndorff, Costa-Gavras and Andrzej Wajda, Ewa Braun is a highly versatile artist, equally adept as costume designer and set decorator. She won her Oscar for Steven Spielberg’s epic Schindler’s List, in which her set decoration helped create the black-and-white vision of the everyday horror of war, broken by one man’s determination to save as many lives as possible. JANUSZ KAMIŃSKI Janusz Kamiński, Uma Thurman, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences (ur. / born 1959) Janusz Kamiński i Steven Spielberg, których owocem współpracy jest jak dotąd trzynaście filmów i dwa Oscary, tworzą jeden z najlepszych duetów operatorsko-reżyserskich w historii kina: niezapomniana czerń i biel Listy Schindlera, brutalnie realistyczne sekwencje wojenne w Szeregowcu Ryanie, czy stylowo oświetlone wnętrza w Lincolnie. Zachwyca też odważnym ekspresjonizmem w Motylu i skafandrze Juliana Schnabla… To po prostu jedna z najbardziej zdumiewających filmografii współczesnego kina. 1993 Lista Schindlera / Schindler’s List 1997 Amistad 1998 Szeregowiec Ryan / Saving Private Ryan 2001 A.I. Sztuczna inteligencja / A.I. Artificial Intelligence 1997 1998 2007 2011 2012 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NAJLEPSZE ZDJĘCIA NAJLEPSZE ZDJĘCIA NAJLEPSZE ZDJĘCIA NAJLEPSZE ZDJĘCIA w filmie SZEREGOWIEC RYAN reż. Steven Spielberg w filmie MOTYL I SKAFANDER reż. Julian Schnabel w filmie CZAS WOJNY reż. Steven Spielberg w filmie LINCOLN reż. Steven Spielberg NAJLEPSZE ZDJĘCIA NAJLEPSZE ZDJĘCIA w filmie LISTA SCHINDLERA reż. Steven Spielberg w filmie AMISTAD reż. Steven Spielberg nominacja nominacja nominacja nagrody akademii filmowej academy awards Szeregowiec Ryan – zwiastun Saving Private Ryan – trailer The partnership of Janusz Kamiński and Steven Spielberg has already produced thirteen features and two Oscars, making them one of the finest creative duos in the history of film; the fruits of this collaboration include the unforgettable black-and-white images of Schindler’s List, the brutal immediacy of war rendered in Saving Private Ryan, and the stylishly lit interiors of Lincoln. The bold expressionism of Julian Schnabel’s The Diving Bell and the Butterfly is equally admirable. It all adds up to one of the most astonishing filmographies in contemporary cinema. Wybrana filmografia / Selected Filmography 1993 nominacja Fragment gali oscarowej, 1994 A clip from the Oscars ceremony, 1994 2010 Skąd wiesz? / How Do You Know? 2011 Czas wojny / War Horse 1993 1997 1998 2007 2011 2012 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NOMINATION BEST CINEMATOGRAPHY BEST CINEMATOGRAPHY in SCHINDLER’S LIST dir. Steven Spielberg in AMISTAD dir. Steven Spielberg NOMINATION NOMINATION NOMINATION BEST CINEMATOGRAPHY BEST CINEMATOGRAPHY BEST CINEMATOGRAPHY BEST CINEMATOGRAPHY in SAVING PRIVATE RYAN dir. Steven Spielberg in THE DIVING BELL AND THE BUTTERFLY dir. Julian Schnabel in WAR HORSE dir. Steven Spielberg in LINCOLN dir. Steven Spielberg KRZYSZTOF KIEŚLOWSKI Do czasu spektakularnego sukcesu Idy to właśnie trylogia Krzysztofa Kieślowskiego Trzy kolory zaoferowała najmocniej brzmiący polski głos w światowym kinie artystycznym. Trzy filmy badały obietnice rewolucji francuskiej (Niebieski zajmował się wolnością, Biały równością, a Czerwony braterstwem), tworząc zarazem misterną siatkę zazębiających się opowieści, których inspirująca moc okazała się ogromna. (1941-1996) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1979 Amator / Camera Buff 1981 Przypadek / Blind Chance 1984 Bez końca / No End 1988-89 Dekalog / Decalogue (TV) 1990 Podwójne życie Weroniki / The Double Life of Veronique 1993 trzy kolory. niebieski / Three colors. blue 1993 trzy kolory. biały / Three colors. white 1994 trzy kolory. czerwony / Three colors. red 1994 1994 Oscar Oscar nominacja NOMINATION NOMINATION NAJLEPSZA REŻYSERIA NAJLEPSZY SCENARIUSZ ORYGINALNY BEST DIRECTING BEST ORIGINAL SCREENPLAY nominacja w filmie TRZY KOLORY. CZERWONY Krzysztof Kieślowski, Jean-Louis Trintignant i Irène Jacob na planie filmu Trzy kolory. Czerwony / Krzysztof Kieślowski, Jean-Louis Trintignant and Irène Jacob on the set of Krzysztof Kieślowski’s Three Colors. Red, fot. / photo by Piotr Jaxa, źródło / source: Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej / Academy of Motion Picture Arts and Sciences w filmie TRZY KOLORY. CZERWONY reż. Krzysztof Kieślowski nagrody akademii filmowej academy awards 1994 1994 Oscar Oscar in THREE COLORS. RED in THREE COLORS. RED dir. Krzysztof Kieślowski Trzy kolory. czerwony, biały, NIebieski – zwiastuny Three Colors. red, white, blue – trailers Prior to the spectacular success of Ida, it was Krzysztof Kieślowski’s Three Colors trilogy that offered the most resounding Polish voice in international art house cinema. The three features examine the promises of the French Revolution (Blue for Liberty, White for Equality and Red for Fraternity), even as they offer an intricate network of interlocking stories that proved immensely inspiring. plakat do filmu / Three Colors. Red poster, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi Certyfikat Nominacji do Oscara / Certificate of Nomination for Oscar, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi KRZYSZTOF PIESIEWICZ Jako wciąż aktywny adwokat Krzysztof Piesiewicz wniósł do twórczego partnerstwa z Krzysztofem Kieślowskim głęboką znajomość ludzkiego charakteru i wyjątkową moralną wrażliwość, co zaowocowało ich dziesięcioodcinkowym Dekalogiem dla Telewizji Polskiej. W Czerwonym autorzy ukazują niecodzienne przyciąganie między żyjącym w odosobnieniu sędzią (Jean-Louis Trintignant) a piękną, młodą modelką (Irène Jacob). Każde z nich przebywa w swym własnym więzieniu samotności. (ur. / born 1945) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1988-89 Dekalog / Decalogue (TV) 1993 Trzy kolory. Niebieski / Three Colors. Blue 1993 Trzy kolory. Biały / Three Colors. White 1994 Trzy kolory. Czerwony / Three Colors. Red 1994 Oscar nagrody akademii filmowej academy awards 2002 Niebo / Heaven 1994 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY SCENARIUSZ ORYGINALNY BEST ORIGINAL SCREENPLAY w filmie TRZY KOLORY. CZERWONY reż. Krzysztof Kieślowski in THREE COLORS. RED dir. Krzysztof Kieślowski Trzy kolory. czerwony, biały, NIebieski – zwiastuny / Three Colors. red, white, blue – trailers Still an active lawyer at the time he teamed up with Krzysztof Kieślowski to create the ten-part Decalogue for Polish TV, Krzysztof Piesiewicz brought his deep knowledge of human character and unique moral sensitivity to the creative partnership. In Three Colors. Red, they depict an unusual attraction developing between an estranged judge (Jean-Louis Trintignant) and a gorgeous young model (Irene Jacob) – each of them locked in their respective prisons of solitude. PIOTR SOBOCIŃSKI Obrazy Czerwonego są niezapomniane: tytułowy kolor pojawia się w sposób dominujący i subtelny zarazem, a twarze dwojga głównych bohaterów wyłaniają się z mroku gabinetu sędziego z wielką delikatnością. Przedwcześnie zmarły operatorski geniusz Piotr Sobociński dopiero zaczynał międzynarodową karierę, brutalnie zakończoną zawałem serca na planie filmu 24 godziny. Jego ojciec Witold, a także syn Piotr junior również należą do najwybitniejszych polskich operatorów. (1958-2001) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1994 Trzy kolory. Czerwony / Three Colors. Red 1996 Okup / Ransom 1994 Oscar Irène Jacob w filmie Trzy kolory. Czerwony / Irène Jacob in Three Colors. Red, fot. / photo by Piotr Jaxa / SF Tor, źródło / source: Muzeum Kinematografii w Łodzi 1996 Pokój Marvina / Marvin’s Room nagrody akademii filmowej academy awards 1994 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZE ZDJĘCIA BEST CINEMATOGRAPHY w filmie TRZY KOLORY. CZERWONY reż. Krzysztof Kieślowski in THREE COLORS. RED dir. Krzysztof Kieślowski Trzy kolory. Czerwony – film Three colors. Red – movie The images of Three Colors. Red are unforgettable: the titular color appears in a fashion both dominant and subtle, while the faces of the two main characters emerge from the darkness of the judge’s room with great delicacy. Piotr Sobociński, the prematurely deceased brilliant cameraman, was at the cusp of an international career when he suffered a fatal heart attack on the set of Trapped. His father Witold and son Piotr Jr. are also among Poland’s finest cinematographers. kadry z filmu / movie stills, źródło / source: SF Kalejdoskop 89 MM OD EUROPY 89 MM FROM EUROPE Wybitny alegoryczny dokument Marcela Łozińskiego pokazuje codzienne czynności na stacji kolejowej w Brześciu, stanowiącej punkt graniczny między Rosją a Europą. To tutaj tory kolejowe nieznacznie zmieniają swój rozstaw, co zmusza mechaników do kalibrowania kół pociągu przy każdym mijaniu stacji. W miarę jak załogi pracują nad swym zadaniem, żmudnemu procesowi przyglądają się pasażerowie, przekraczający granicę między dwoma bardzo odmiennymi światami. 1993 / POlska / poland / film dokumentalny / documentary reżyseria / directed by Marcel Łoziński scenariusz / written by Marcel Łoziński zdjęcia / directors of photography Arthur Reinhart, Jacek Petrycki 1994 Oscar montaż / edited by Katarzyna Maciejko-Kowalczyk nagrody akademii filmowej academy awards 1994 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY BEST DOCUMENTARY – SHORT SUBJECT produkcja / produced by Studio Filmowe Kalejdoskop, Telewizja Polska Film / Movie Marcel Łoziński’s gem of an allegorical documentary portrays the everyday routine at the Brest train station that marks the border between Russia and Europe. It is here that the railway tracks shift to a different width, forcing the mechanics to regauge the wheels on every train that passes the station. As the teams work on their task, the arduous process is looked upon by passengers, who are clearly crossing the frontier between two very different worlds. andrzej wajda (ur. / born 1926) „Ladies and gentlemen… Będę mówił po polsku, bo chcę powiedzieć to, co myślę, a myślę zawsze po polsku” – tak zaczął swą przemowę Andrzej Wajda, odbierając 26 marca 2000 roku Oscara za całokształt twórczości. Nikt nie miał wątpliwości, że statuetka należy się mu jak nikomu innemu, a oficjalną rekomendację dla Akademii Filmowej napisał sam Steven Spielberg. Filmy Andrzeja Wajdy towarzyszyły losom powojennej Polski, komentując je a nierzadko na nie wpływając. Pamiętne obrazy z takich arcydzieł jak Popiół i diament, Popioły, Ziemia obiecana i Człowiek z marmuru stanowiły ucieleśnienie sztuki filmowej na najwyższym światowym poziomie. Andrzej Wajda, Jane Fonda, źródło / source: East News “Ladies and gentlemen — I will speak in Polish, since I want to say what I think, and I always think in Polish.” These words opened Andrzej Wajda’s speech as he accepted his lifetime achievement Oscar on 26 March 2000. No one had any doubt that the award was richly deserved, and the official Academy recommendation was written by Steven Spielberg himself. Andrzej Wajda’s films have accompanied the history of post-war Poland, commenting upon it and often influencing it. Memorable images from masterpieces such as Ashes and Diamonds, The Ashes, The Promised Land and Man of Marble embodied film art at its very finest. Wybrana filmografia / Selected Filmography 1957 kanał / canal 1958 Popiół i Diament / Ashes and Diamonds 1966 Popioły / The Ashes 1975 Ziemia obiecana / The Promised Land 1976 Człowiek z marmuru / Man of Marble 1978 Bez znieczulenia / Rough Treatment 1975 1979 1981 2000 2007 Oscar Oscar Oscar NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY Oscar Oscar ZIEMIA OBIECANA reż. Andrzej Wajda PANNY Z WILKA reż. Andrzej Wajda CZŁOWIEK Z ŻELAZA reż. Andrzej Wajda nominacja Fragment gali oscarowej, 2000 A clip from the Oscars ceremony, 2000 nominacja nominacja NAGRODA SPECJALNA „Za pięćdziesiąt lat wybitnej reżyserii filmowej” 1979 Panny z Wilka / The Maids of Wilko 1981 Człowiek z żelaza / Man of Iron 1982 Danton nagrody akademii filmowej academy awards 1990 Korczak 1995 Wielki tydzień / Holy Week 2007 Katyń 1975 1979 1981 2000 2007 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar nominacja NOMINATION NOMINATION NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST foreign language film BEST foreign language film BEST foreign language film KATYŃ reż. Andrzej Wajda THE PROMISED LAND dir. Andrzej Wajda THE MAIDS OF WILKO dir. Andrzej Wajda MAN OF IRON dir. Andrzej Wajda HONORARY AWARD “In recognition of five decades of extraordinary film direction” NOMINATION BEST foreign language film KATYN dir. Andrzej Wajda kadr z filmu / movie still, źródło / source: archiwum Sławomira Fabickiego / Sławomir Fabicki archive Certyfikat Nominacji do Nagrody / Certificate of Nomination for Award, źródło / source: archiwum Sławomira Fabickiego / Sławomir Fabicki archive MĘSKA SPRAWA A MAN THING Niemal monochromatyczny, surowy obraz w etiudzie studenckiej Sławomira Fabickiego do dziś przeszywa serca dzięki roli młodego aktora Bartosza Idczaka. Opowieść o wrażliwym chłopcu dorastającym wśród beznadziei i przemocy, dla którego najważniejsza staje się przyjaźń z bezpańskim psem, przywodzi na myśl siłę takich filmów jak Kes Kena Loacha i pozostaje jednym z najlepszych filmowych portretów zagrożonej niewinności. 2001 / POlska / poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Sławomir Fabicki scenariusz / written by Sławomir Fabicki zdjęcia / director of photography Bogumił Godfrejów obsada / cast Bartosz Idczak (Bartek), Mariusz Jakus (trener / coach), Marek Bielecki (ojciec Bartka / Bartek’s father) 2001 Oscar montaż / edited by Joanna Fabicka scenografia / production design by Sebastian Molski nagrody akademii filmowej academy awards 2001 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM FABULARNY BEST SHORT FILM – LIVE ACTION (nominacja dla reżysera Sławomira Fabickiego i operatora Bogumiła Godfrejowa) (nomination shared by director Sławomir Fabicki and cinematographer Bogumił Godfrejów) produkcja / produced by Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi / The National Film School in Łódź Film / Movie Featuring austere, nearly monochrome images and a heartbreaking performance by young actor Bartosz Idczak, A Man Thing was Sławomir Fabicki’s film school project. The story of a young, sensitive boy growing up in a hopeless, brutal environment and forming a tender friendship with a stray dog has a raw power similar to Ken Loach’s Kes and is one of cinema’s finest portraits of innocence in peril. SŁAWOMIR IDZIAK Sławomir Idziak udowodnił, że jest operatorem obdarzonym własnym stylem i wielkim talentem już w trakcie wczesnej współpracy z Krzysztofem Zanussim i Krzysztofem Kieślowskim. Jego wizja interwencji wojsk ONZ w Somalii w 1993 roku, ukazana w filmie Ridleya Scotta Helikopter w ogniu, zawiera jeden z najtrudniejszych do zapomnienia obrazów nowoczesnej wojny uchwyconych w filmie fabularnym. (ur. / born 1945) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1987 Krótki film o zabijaniu / A Short Film About Killing 1991 Podwójne życie Weroniki / The Double Life of Veronique 1993 Trzy kolory. Niebieski / Three Colors. Blue 2001 Helikopter w ogniu / Black Hawk Down 2001 Oscar Sławomir Idziak, źródło / source: East News Helikopter w ogniu / Black Hawk Down nagrody akademii filmowej academy awards 2004 Król Artur / King Arthur 2001 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZE ZDJĘCIA BEST CINEMATOGRAPHY w filmie HELIKOPTER W OGNIU reż. Ridley Scott in BLACK HAWK DOWN dir. Ridley Scott Helikopter w ogniu – zwiastun Black Hawk Down – trailer It was already in his early collaborations with Krzysztof Zanussi and Krzysztof Kieślowski that Sławomir Idziak proved himself as a cinematographer with a highly personal style and great ability. His vision of the UN intervention in Somalia in 1993, as featured in Ridley Scott’s Black Hawk Down, offers some of the most memorable and immediate images of modern warfare ever created in contemporary film. PIANISTA THE PIANIST werk z filmu Pianista: Adrien Brody, Roman Polański / The Pianist on set: Adrien Brody, Roman Polański, fot. / photo by Guy Ferrandis, źródło / source: East News Najbardziej osobiste dzieło w reżyserskiej karierze Romana Polańskiego opowiada o wojennych losach kompozytora i pianisty Władysława Szpilmana, w którego wciela się nagrodzony Oscarem Adrien Brody. W miarę jak przedwojenna Warszawa ulega zniszczeniu, a żydowska społeczność zostaje stłoczona w getcie i wywieziona do obozów zagłady, tytułowy bohater stara się przeżyć w jedyny znany mu sposób: chwytając się muzyki jako deski ratunku… 2002 / Polska, Wielka Brytania, Francja / Poland, United Kingdom, France / film fabularny / feature reżyseria / directed by Roman Polański scenariusz / written by Ronald Harwood zdjęcia / director of photography Paweł Edelman obsada / cast Adrien Brody (Władysław Szpilman), Thomas Kretschmann (Wilm Hosenfeld), Frank Finlay (ojciec Władysława / Władysław’s father), Maureen Lipman (matka Władysława / władysław’s mother) 2002 2002 2002 2002 2002 2002 2002 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar NAJLEPSZY FILM NAJLEPSZE ZDJĘCIA NAJLEPSZE KOSTIUMY NAJLEPSZY MONTAŻ PAWEŁ EDELMAN ANNA BIEDRZYCKA-SHEPPARD Hervé de Luze NAJLEPSZA REŻYSERIA ROMAN POLAŃSKI NAJLEPSZY AKTOR PIERWSZOPLANOWY ADRIEN BRODY NAJLEPSZY SCENARIUSZ ADAPTOWANY RONALD HARWOOD Zwiastun / Trailer nominacja nominacja nominacja nominacja montaż / edited by Herve De Luze muzyka / original score by Wojciech Kilar scenografia / production design by Allan Starski nagrody akademii filmowej academy awards produkcja / produced by R.P. Productions, Heritage Films, Studio Babelsberg, Runteam The most personal project in Roman Polański’s directorial career tells the story of the wartime struggle of composer and pianist Władysław Szpilman, played by Adrien Brody in an Oscar-winning turn. As we see the prewar Warsaw turned to rubble and the Jewish community huddled into the ghetto and then transported to the death camps, the eponymous main character tries to survive in the only fashion he can: by clinging to music as his one hope of rescue. 2002 2002 2002 2002 2002 2002 2002 Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar Oscar BEST DIRECTING BEST ACTOR IN A LEADING ROLE ROMAN POLAŃSKI ADRIEN BRODY BEST WRITING (ADAPTED SCREENPLAY) RONALD HARWOOD NOMINATION NOMINATION NOMINATION NOMINATION BEST PICTURE BEST CINEMATOGRAPHY BEST COSTUME DESIGN BEST FILM EDITING PAWEŁ EDELMAN ANNA BIEDRZYCKA-SHEPPARD Hervé de Luze PAWEŁ EDELMAN Jedną z cech najsilniej wyróżniających Pianistę na tle innych filmów wojennych jest intymny charakter tego filmu. Ograniczenie przestrzeni życiowej Władysława Szpilmana, przeżywającego drugą wojnę światową w odosobnieniu kolejnych pokojów, uzyskuje wizualny wyraz w obiektywie Pawła Edelmana. Praca jego kamery przenosi nas w przeszłość, czyniąc ją zarazem dojmująco obecną. (ur. / born 1958) Wybrana filmografia / Selected Filmography 1991 Kroll 1992 psy / pigs 2000 Pan Tadeusz 2002 Pianista / The Pianist 2005 oliver twist 2007 Katyń 2002 Oscar Adrien Brody w filmie Pianista / Adrien Brody in The Pianist, fot. / photo by Guy Ferrandis, źródło / source: East News nagrody akademii filmowej academy awards 2010 Autor widmo / The Ghost Writer 2011 rzeź / carnage 2002 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZE ZDJĘCIA BEST CINEMATOGRAPHY w filmie PIANISTA reż. Roman Polański in THE PIANIST dir. Roman Polański Pianista – zwiastun The Pianist – trailer Compared to other war films, one of the most striking features of The Pianist is its nearly intimate scale. Władysław Szpilman’s confinement to one isolated room after another, which allows him to survive in World War Two Warsaw, is rendered with visual panache by Paweł Edelman. His cinematography transports us into the past, while making it feel painfully present. kadry z filmu / movie stills, źródło / source: Platige Image KATEDRA THE CATHEDRAL Samotna postać wkracza do zapomnianej, niby-gotyckiej katedry, której wielowiekowe mury nagle ożywają za sprawą padających na nie promieni słońca… Zainspirowany prozą Jacka Dukaja i malarstwem Zdzisława Beksińskiego debiut Tomasza Bagińskiego powstawał ponad trzy lata i okazał się objawieniem. Twórca studia Platige Image od lat tworzy unikatowe animacje i zaostrza nasz apetyt na zbliżający się debiut pełnometrażowy… 2002 / Polska / Poland / film animowany / animation reżyseria / directed by Tomasz Bagiński scenariusz / written by Tomasz Bagiński opracowanie plastyczne / art design by Tomasz Bagiński muzyka / original score by Adam Rosiak 2002 Oscar nagrody akademii filmowej academy awards produkcja / produced by Jarosław Sawko, Piotr Sikora, Platige Image 2002 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY BEST ANIMATED SHORT FILM Film / Movie A lone figure enters a forgotten, mock-Gothic cathedral; the ancient walls suddenly come to life when hit by sunshine… Inspired by the prose of Jacek Dukaj and the paintings by Zdzisław Beksiński, this debut short by Tomasz Bagiński was three years in the making and proved to be a revelation. The founder of Platige Image has now been directing remarkable animated shorts for years, and we all eagerly await his upcoming feature-length debut. JAN A.P. KACZMAREK Muzyka do Marzyciela, na przemian melancholijna i beztroska, oddaje hołd duchowi arcydzieła J.M. Barriego, jakim jest Piotruś Pan, ilustrując zarazem opowieść o jego stworzeniu. Barrie, grany przez Johnny’ego Deppa, zaprzyjaźnia się z rodziną dotkniętą stratą i chorobą, by natchnąć jej codzienne życie wyobraźnią i cudownością – a przy okazji dać światu jedną z najbardziej ukochanych i uniwersalnych opowieści. (ur. / born 1953) 1992 białe małżeństwo / white marriage 1995 całkowite zaćmienie / total eclipse 1997 plac waszyngtona / washington square 2001 quo vadis 2004 Oscar NAJLEPSZA MUZYKA w filmie MARZYCIEL reż. Marc Foster John Travolta, Jan A.P. Kaczmarek, źródło / source: PAP nagrody akademii filmowej academy awards 2004 marzyciel / finding neverland 2013 Joanna 2004 Oscar BEST ORIGINAL SCORE in FINDING NEVERLAND dir. Marc Foster Fragment gali oscarowej A clip from the Oscars ceremony The score for Finding Neverland, by turns melancholy and playful, pays tribute to the spirit of J. M Barrie’s masterpiece, Peter Pan, even as it illustrates the story of its creation. Barrie, played by Johnny Depp, befriends a family touched by loss and illness, only to infuse their everyday life with imagination and wonder – and give the world one of its most beloved and universal tales in the process. fotos z filmu / movie still, fot. / photo by Hanna Polak, źródło / source: archiwum Hanny Polak / Hanna Polak archive DZIECI Z LENINGRADZKIEGO THE CHILDREN OF LENINGRADSKY Ta wstrząsająca opowieść o zniszczonej niewinności pozostaje jednym z najmocniejszych filmów dokumentalnych w dziejach kina. Hanna Polak i Andrzej Celiński kierują spojrzenie na bezdomne dzieci Moskwy. Zaniedbane przez rodziców, uzależnione od narkotyków, często zmuszane do prostytucji, mimo wszystko wciąż są dziećmi, a ich połamane marzenia układają się w akt oskarżenia pod adresem obojętności, jaka otacza je na co dzień. 2004 / POlska / poland / film dokumentalny / documentary reżyseria / directed by Hanna Polak, Andrzej Celiński zdjęcia / directors of photography Hanna Polak, Andrzej Celiński, Hans Jurgen Burkard 2004 Oscar montaż / edited by Ewa Romanowska-Różewicz, Andrzej Celiński produkcja / produced by Forte Andrzej Celiński Hanna Polak nagrody akademii filmowej academy awards 2004 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY BEST DOCUMENTARY – SHORT SUBJECT Zwiastun / Trailer This devastating tale of destroyed innocence, dire poverty and a society in decay remains one of the strongest documentaries ever made. Polak and Celiński focus their gaze on the homeless children of Moscow. Neglected by their parents, drug-addicted and often forced into prostitution, they nevertheless remain children, and what’s left of their broken dreams works as a powerful accusation against the indifference that surrounds them. KATYŃ Bodaj najbardziej osobisty film w twórczości Andrzeja Wajdy, którego ojciec, kapitan Jakub Wajda, został zamordowany w Charkowie. Szokująca historia zbrodni katyńskiej popełnionej w 1940 roku przez Sowietów na ponad 20 tysiącach Polaków – przedstawicieli elit wojskowych, politycznych i intelektualnych. Film przeszywa niczym krzyk rozpaczy, mimo że zrealizowano go ze spokojem godnym starego mistrza. Jest hołdem złożonym ofiarom zbrodni, których pamięć przez cały okres komunizmu nie została uczczona. 2007 / Polska / Poland / film fabularny / feature reżyseria / directed by Andrzej Wajda scenariusz / written by Andrzej Wajda, Władysław Pasikowski, Przemysław Nowakowski zdjęcia / directors of photography Paweł Edelman, Marek Rajca (sekwencja wrześniowa / the September sequence) obsada / cast Andrzej Chyra (Jerzy), Artur Żmijewski (Andrzej), Maja Ostaszewska (żona Andrzeja / Andrzej’s wife), Jan Englert (generał / the General) 2007 Oscar Maja Ostaszewska, Artur Żmijewski w filmie Katyń / Maja Ostaszewska, Artur Żmijewski in Katyn, fot. / photo by Piotr Bujnowicz / Fabryka Obrazu, źródło / source: AKSON Studio Zwiastun / Trailer nagrody akademii filmowej academy awards 2007 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM montaż / edited by Milenia Fiedler, Rafał Listopad muzyka / music by Krzysztof Penderecki scenografia / production design by Magdalena Dipont produkcja / produced by AKSON STUDIO Possibly the most personal piece in Andrzej Wajda’s oeuvre, this shocking account of the 1940 Soviet massacre of some 20,000 members of Poland’s military, political and intellectual elite in the forests of Katyń is as piercing as a desperate cry and as calm as an old master’s film can get. Wajda’s own father being among the murdered officers, the film pays tribute to the victims of a crime that remained unmentionable throughout the communist period. PIOTRUŚ I WILK PETER & THE WOLF kadr z filmu / movie still, fot. / photo courtesy of BreakThru Films, Se-Ma-For, źródło / source: Se-Ma-For Oparta na słynnym balecie Sergiusza Prokofiewa lalkowa animacja została w całości nakręcona w polskim studio Se-Ma-For i w Łódzkim Centrum Filmowym. Marek Skrobecki był jej drugim reżyserem i współautorem scenografii. Delikatna, poruszająca opowieść o drodze chłopca ku dorosłości i przebaczeniu przypomina z wielką siłą, że współczesna animacja nie musi ograniczać się do obrazu generowanego komputerowo, by lśnić autentycznym pięknem. 2006 / POlska, Wielka Brytania / poland, United Kingdom / film animowany / animation reżyseria / directed by Suzie Templeton II reżyser / first assistant dircetor marek skrobecki scenariusz / written by Suzie Templeton, Marianela Maldonado zdjęcia / directors of photography Hugh Gordon, Mikołaj Jaroszewicz 2007 Oscar NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY montaż / edited by Suzie Templeton, Tony Fish scenografia / production designers marek skrobecki, Jane morton nagrody akademii filmowej academy awards 2007 Oscar BEST ANIMATED SHORT FILM muzyka / music by Sergiusz Prokofiew / Sergei Prokofiev produkcja / produced by BreakThru Films, Se-Ma-For Produkcja Filmowa Film / Movie Based on the famous ballet by Sergei Prokofiev, this stunning puppet animation short was shot entirely in Poland’s Se-Ma-For studio and at the Łódź Film Centre, with Marek Skrobecki serving as assistant director. A gentle and moving tale of a young boy’s journey towards maturity and forgiveness, it serves as a powerful reminder that contemporary animation doesn’t need to rely solely on CGI to shine with true beauty. madame tutli-putli Mimo że film jest produkcją kanadyjską, postanowiliśmy włączyć go do naszej wystawy ze względu na po wielokroć polski rodowód tej zdumiewającej krótkiej animacji. Zainspirowany wierszem Stanisława Ignacego Witkiewicza, film powstał przy udziale współscenarzysty Maćka Tomaszewskiego i współreżysera Maćka Szczerbowskiego, którzy wnieśli doń swą unikatową wrażliwość. Fabuła opowiada o tytułowej podróżniczce – obarczonej niezliczonymi walizami i wspomnieniami – i o spotkaniu z samą sobą, jaką przeżywa w trakcie nocnej jazdy pociągiem. 2007 / Kanada / canada / film animowany / animation reżyseria / directed by Chris Lavis, Maciek Szczerbowski scenariusz / written by Maciek Tomaszewski, Maciek Szczerbowski, Chris Lavis zdjęcia / directors of photography Stéphanie Anne, Weber Biron obsada / cast Laurie Maher (głos Madame Tutli-Putli / voice of Madame Tutli-Putli) 2007 Oscar kadr z filmu / movie still, źródło / source: National Film Board of Canada (all rights reserved) nagrody akademii filmowej academy awards 2007 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY BEST ANIMATED SHORT FILM muzyka / original score by David Bryant, Frédéric Messier produkcja / produced by National Film Board of Canada (NFB) Film / Movie Even though it is a Canadian production, this stunningly realized animated short has enough of a Polish pedigree for us to decide to include it in our exhibition. Inspired by a poem by the notoriously unruly Stanisław Ignacy Witkiewicz, the film was co-written by Maciek Tomaszewski and co-directed by Maciek Szczerbowski, who brought their distinctive sensibility to the project. The story is that of the eponymous traveler, embarking on a night train with all the clutter of belongings and memories, only to get to know herself better by the end of the journey. kadr z filmu / movie still Zwiastun KRÓLIK PO BERLIŃSKU RABBIT À LA BERLIN Reżyser Bartosz Konopka buduje zabawną alegorię wokół pojedynczego obiektu, który ucieleśnił całą epokę zimnej wojny: muru berlińskiego. Pozornie jest to opowieść o królikach zamieszkujących okolice muru w latach powojennych – w istocie zaś historia ludzi, których losy podlegały wielkim przemianom i mocnym ciosom w wyniku gry politycznych sił, dzielących świat. 2009 / Polska, Niemcy / Poland, Germany / film dokumentalny / documentary reżyseria / directed by Bartosz Konopka scenariusz / written by Bartosz Konopka, Piotr Rosołowski zdjęcia / director of photography Piotr Rosołowski 2009 Oscar montaż / edited by Mateusz Romaszkan muzyka / original score by Maciej Cieślak produkcja / produced by MS Films – Anna Wydra nagrody akademii filmowej academy awards 2009 Oscar nominacja nomination NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY BEST DOCUMENTARY – SHORT SUBJECT (nominacja dla reżysera Bartosza Konopki i producentki Anny Wydry) (nomination shared by director Bartosz Konopka and producer Anna Wydra) Trailer Director Bartosz Konopka constructs a playful allegory around the single structure that epitomized the entire Cold War era: the Berlin Wall. While seemingly focusing on the life of rabbits inhabiting the vicinity of the wall in the post-war decades, the film in fact tells the story of the people whose lives were heavily altered and sometimes broken by the powerful political forces that divided the world into uneven halves. Zwiastun Zachwycający wizualnie, a zarazem wstrząsający film Agnieszki Holland opowiada historię Leopolda Sochy, pracownika lwowskich kanałów, który ocala grupę Żydów, ukrywając ich w kanałach podczas drugiej wojny światowej. Film, utrzymany w gęstych, ciemnych barwach przez wybitną operatorkę Jolantę Dylewską, błyszczy także dzięki genialnej roli Roberta Więckiewicza, wspaniale ukazującego szlachetność kompasu moralnego, jakim posługuje się jego robotniczy bohater w czasie historycznej zawieruchy. W CIEMNOŚCI IN DARKNESS 2011 / Polska, Kanada, Niemcy / Poland, Canada, Germany / film fabularny / feature reżyseria / directed by Agnieszka Holland scenariusz / written by David F. Shamoon zdjęcia / director of photography Jolanta Dylewska obsada / cast Robert Więckiewicz [Leopold], Benno Fürmann [Mundek], Kinga Preis [Wanda], Agmieszka Grochowska [Klara] montaż / edited by Michał Czarnecki 2011 Oscar Robert Więckiewicz w filmie W ciemności / Robert Więckiewicz in In Darkness , fot. / photo by Robert Pałka / Fotos-Art, źródło / source: SF ZEBRA muzyka / original score by Antoni Komasa-Łazarkiewicz scenografia / production design by Erwin Prib, Katarzyna Sobańska, Marcel Sławiński nagrody akademii filmowej academy awards 2011 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY BEST FOREIGN LANGUAGE FILM produkcja / produced by Schmidtz Katze Filmkollektiv GmbH, Studio Filmowe Zebra, The Film Works Trailer Visually striking and emotionally unrelenting, Agnieszka Holland’s In Darkness tells the story of Leopold Socha, a Lviv-based sewer worker who saved a number of Jews by hiding them in the city’s sewers during the Second World War. Shot in rich dark tones by acclaimed cinematographer Jolanta Dylewska, the film features a brilliant turn by Robert Więckiewicz, who expertly shows the unerring moral compass of a working-class man in a time of historical turmoil. Certyfikat Nominacji do Oscara / Certificate of Nomination for Oscar, źródło / source: archiwum Anety Kopacz / Aneta Kopacz archive kadry z filmu / movie stills, źródło / source: Wajda School JOANNA Joanna Anety Kopacz to jeden z najintymniejszych portretów relacji między matką i dzieckiem, jakie kiedykolwiek uchwycono w filmie. Dokument Kopacz, zainspirowany poczytnym blogiem nieżyjącej już Joanny Sałygi, która dokumentowała swą walkę ze śmiertelnym nowotworem, jest tyleż delikatny, co nieustraszony: pokazuje nam kobietę jednocześnie rozstającą się ze światem i wprowadzającą w życie swe dziecko. 2013 / Polska / Poland / film dokumentalny / documentary reżyseria / directed by Aneta Kopacz scenariusz / written by Aneta Kopacz, Tomasz Średniawa zdjęcia / directors of photography Łukasz Żal, Agata Byrska montaż / edited by Aneta Kopacz, Paweł Laskowski, Rafał Samborski 2014 Oscar muzyka / original score by Jan A.P. Kaczmarek produkcja / produced by Wajda Studio, Narodowy Instytut Audiowizualny / the National Audiovisual Institute nagrody akademii filmowej academy awards 2014 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY BEST DOCUMENTARY – SHORT SUBJECT Zwiastun / Trailer Aneta Kopacz’s Joanna is one of the most intimate portraits of a motherchild relationship ever caught on film. Inspired by a hit blog by the late Joanna Sałyga, who documented her struggle with cancer as it reached its terminal stage (at about the same time her son slowly approached the brink of puberty), the film is as delicate as it is unrelenting, telling the story of a woman forced to let go of life just as she does her best to ease her son’s way into it. NASZA KLĄTWA OUR CURSE Skrajnie intymny, nieustraszony, a zarazem inspirujący film Tomasza Śliwińskiego dokumentuje zmagania reżysera, który wraz z żoną musi zaakceptować nieuleczalną chorobę ich nowo narodzonego dziecka, cierpiącego na klątwę Ondyny. Film jest jednocześnie portretem związku dwojga ludzi i medytacją nad odpowiedzialnością, której bohaterowie nie wybrali, ale którą z odwagą przyjmują. 2013 / Polska / Poland / film dokumentalny / documentary reżyseria / directed by Tomasz Śliwiński scenariusz / written by Tomasz Śliwiński zdjęcia / directors of photography Tomasz Śliwiński, Magda Hueckel 2014 Oscar kadr z filmu / movie still, źródło / source: Warszawska Szkoła Filmowa / Warsaw Film School montaż / edited by Justyna Król, Tomasz Śliwiński produkcja / produced by Warszawska Szkoła Filmowa / Warsaw Film School nagrody akademii filmowej academy awards 2014 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZY KRÓTKOMETRAŻOWY FILM DOKUMENTALNY BEST DOCUMENTARY – SHORT SUBJECT Zwiastun / Trailer Extremely intimate, fearless, and ultimately uplifting, Tomasz Śliwiński’s film chronicles the director’s own struggle, as he and his wife are forced to accept the fact that their infant child is suffering from an incurable disease known as Ondine’s Curse. The film is at once a portrait of a relationship between two people and a meditation on a responsibility they never chose, but have nevertheless bravely assumed. ida Łukasz Żal, Agata Kulesza, Paweł Pawlikowski, Agata Trzebuchowska, Ewa Puszczyńska fot. / photo courtesy of The Grosby Group, źródło: / source: East News Fenomenalny sukces Idy, rozpoczęty wygraną na Festiwalu Filmowym w Gdyni i przypieczętowany oscarowym triumfem, jest przykładem na to, jak skromne czarno-białe i głęboko osobiste kino może podbić świat. Zakorzeniona we wspomnieniach, jakie z Polski wczesnych lat sześćdziesiątych wyniósł reżyser Paweł Pawlikowski, opowieść o kandydatce na zakonnicę (Agata Trzebuchowska), odkrywającej swą żydowską tożsamość i budującej niecodzienną relację z ciotką, niesławną stalinowską sędzią (Agata Kulesza), okazała się zdumiewająco uniwersalna. Przyniosła także Polsce dziesiątą nominację w kategorii Najlepszy film nieanglojęzyczny oraz pierwszą w historii złotą statuetkę w tej kategorii. Fragment gali oscarowej A clip from the Oscars ceremony 2013 / Polska, Dania / Poland, Denmark / film fabularny / feature reżyseria / directed by Paweł Pawlikowski scenariusz / written by Paweł Pawlikowski, Rebecca Lenkiewicz zdjęcia / directors of photography Łukasz Żal, Ryszard Lenczewski obsada / cast Agata Trzebuchowska (Ida), Agata Kulesza (Wanda), Dawid Ogrodnik (chłopak / young man), Joanna Kulig (piosenkarka / singer) 2014 2014 Oscar Oscar NAJLEPSZY FILM NIEANGLOJĘZYCZNY nominacja NAJLEPSZE ZDJĘCIA łukasz żal i Ryszard Lenczewski montaż / edited by Jarosław Kamiński muzyka / original score by Kristian Eidnes Andersen scenografia / production design by Katarzyna Sobańska, Marcel Sławiński nagrody akademii filmowej academy awards produkcja / produced by Opus Film, Phoenix Film producenci / producers Ewa Puszczyńska, Piotr Dzięcioł, Eric Abraham 2014 2014 Oscar Oscar BEST FOREIGN LANGUAGE FILM NOMINATION BEST CINEMATOGRAPHY łukasz żal and Ryszard Lenczewski The phenomenal success of Ida, which started out with the film’s victory at the Gdynia Film Festival and ended in full Oscar triumph, is a case study of how low-key, black-and-white, deeply personal filmmaking can win over the world. Rooted in Paweł Pawlikowski’s own recollection of early 1960s Poland, this story of a novice nun (Agata Trzebuchowska) discovering she is Jewish and developing an unusual relationship with her aunt, an infamous Stalinist judge (Agata Kulesza), proved to be stunningly universal. It also brought Poland its tenth Best Foreign Language Film Oscar nomination, and its very first win in this category. Łukasz żal / ryszard lenczewski Unikatowy wkład operatora Łukasza Żala w formalną doskonałość Idy jest bezsporny: wąski obraz utrzymany w proporcji 1,33:1, monochromatyczne piękno i niekonwencjonalne kadrowanie uczyniły z filmu fenomen estetyczny. Warto dodać, że w tym samym roku inny jeszcze film ze zdjęciami Żala – Joanna Anety Kopacz – także uzyskał nominację do Oscara, tym razem w kategorii Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny. Łukasz Żal (ur. / born 1981) 2011 odwyk / rehab Agata Trzebuchowska i Agata Kulesza w filmie Ida / Agata Trzebuchowska and Agata Kulesza in Ida, fot. / photo by Sylwester Kaźmierczak, Liliana Milewska, źródło / source: Opus Film 2013 Joanna 2013 Ida ryszard lenczewski (ur. / born 1948) 1980 Mniejsze niebo / SMALLER SKY Ryszard Lenczewski jest operatorem cenionym równie wysoko w Polsce, jak i za granicą: jego talent uświetnił kilkadziesiąt filmów w kraju i poza jego granicami, takich jak Margaret Kennetha Lonergana, czy Ostatnie wyjście i Lato miłości Pawła Pawlikowskiego. To właśnie kolejna współpraca z tym ostatnim, wzmocniona współpracą z Łukaszem Żalem, przyniosła mu nominację do Oscara za stworzenie niezapomnianej, czarno-białej poezji obrazu w Idzie. 2013 Lewa połowa twarzy / Left Side of the Face 1998 U Pana Boga za piecem / IN HEAVEN AS IT IS ON EARTH 2014 Oscar 2000 Ostatnie wyjście / Last Resort nagrody akademii filmowej academy awards 2014 Oscar nominacja NOMINATION NAJLEPSZE ZDJĘCIA BEST CINEMATOGRAPHY w filmie IDA reż. Paweł Pawlikowski in IDA dir. Paweł Pawlikowski Ida – Zwiastun Ida – Trailer Łukasz Żal’s unique contribution to Ida’s formal excellence is undisputed: the film’s narrow Academy ratio of 1.33:1, its monochromatic beauty and the unsettling quality of its framing made the film into an aesthetic landmark. It’s worth noting that the very same year, another film lensed by Żal – Aneta Kopacz’s Joanna – received an Oscar nomination in the Best Documentary Short Subject category. 2004 Lato miłości / My Summer of Love Ryszard Lenczewski is as celebrated as a cinematographer in Poland as he is abroad: he has contributed his talent to a number of domestic and international films, including Kenneth Lonergan’s Margaret and Paweł Pawlikowski’s Last Resort and My Summer of Love. It was his reunion with the latter, enforced by the presence of co-credited Łukasz Żal, that brought him an Oscar nomination for the striking black-and-white poetry of Ida. Paweł Palikowski, fot. / photo courtesy of The Grosby Group, źródło / source: East News Agata Trzebuchowska w filmie Ida / Agata Trzebuchowska in Ida, fot. / photo by Sylwester Kaźmierczak, Liliana Milewska, źródło / source: Opus Film