Konspekty lekcji na temat: „Wojna z perspektywy dziecka

„Archiwum Historii Mówionej www.e-historie.pl” jako narzędzie do pracy z młodzieżą w ramach edukacji regionalnej
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, opracowanie dr Magdalena Mazik-Gorzelańczyk
Konspekty lekcji na temat:
„Wojna z perspektywy dziecka” – wspomnienia mieszkańców Górnego Śląska
Cel: uczeń poszerza wiedzę na temat wydarzeń historycznych na Górnym Śląsku w okresie II wojny
światowej, dostrzega i reflektuje wpływ historii na losy pojedynczych ludzi, wzmacnia swoje poczucie
tożsamości z regionem i odpowiedzialności społecznej, zostaje uwrażliwiony na skutki
totalitaryzmów, buduje więzi międzypokoleniowe, potrafi pracować w zespole
Metody:
- praca z materiałem nagraniowym
- analiza tekstu źródłowego
- indywidualna refleksja
- praca w podgrupach
- dyskusja
- meta plan
- wywiad
- prezentacja wyników pracy zespołowej
Materiały:
- wywiady zamieszczonych na stronie internetowej http://www.e-historie.pl lub na płycie
- teksty źródłowe zamieszczone w publikacji „Ocalone słowa, ocalone dziedzictwo regionu”,
publikacja DWPN
- duże kartki typu flip-chart
- pisaki
- małe karteczki samoprzylepne
Przebieg:
1.lekcja
1) Uczniowie wspólnie słuchają nagrania ze strony internetowej http://www.e-historie.pl, np.:
- „II wojna światowa w relacji pani Marii Alter”, dział „Życie w Polsce Ludowej”, czas 9 minut
- „II Wojna Światowa w relacji Tomasza Gondzika”, dział: „Repatriacja i relacje z ludnością
miejscową”, czas 15 minut
2) Uczniowie indywidualnie czytają tekst „Wyrwanie z domu”, relacja Teresy Fabijańskiej
zamieszczony w publikacji „Ocalone słowa, ocalone dziedzictwo regionu”.
3) Na małych karteczkach piszą swoje osobiste refleksje i odczucia na temat tego, czego się
dowiedzieli. Karteczki nie są komentowane, tylko zawieszane na tablicy/ścianie
„Archiwum Historii Mówionej www.e-historie.pl” jako narzędzie do pracy z młodzieżą w ramach edukacji regionalnej
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, opracowanie dr Magdalena Mazik-Gorzelańczyk
2. lekcja
1) Nauczyciel przypomina uczniom na jaki temat pracowali na poprzedniej lekcji (i np. odczytuje
jeszcze raz refleksje uczniów zapisane na kartkach)
2) Nauczyciel rozmawia z uczniami:
- W jakim okresie historycznym miały miejsce opisane wydarzenia?
- Jak wyglądał wówczas Górny Śląsk?
- W jaki sposób historia dotknęła pojedynczych osób?
- Jakie odczucia towarzyszą dzieciom w ich wspomnieniach?
- Dlaczego perspektywa dziecka jest szczególna?
- Jakie znaczenie mają dla nas współcześnie te relacje?
Nauczyciel moderuje dyskusję i sporządza meta plan, który zawieszony jest w klasie.
3) Uczniowie dzielą się na zespoły i opracowują plan realizacji projektu, który składa się z 2
części:
a) zebranie relacji o okresie II wojny w swoim otoczeniu
b) udokumentowanie własnych doświadczeń i wspomnień w kontekście regionu i jego historii
(np. udział w wydarzeniu lokalnym, wspomnienia z dzieciństwa, które związane są z miejscem
zamieszkania i szczególnie zapadły w pamięć). Druga część zadania może być trudna dla
młodszych grup wiekowych, dlatego nauczyciel decyduje, czy ją wprowadzi
3. lekcja
1) Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy w zespołach. Nauczyciel wspiera prezentację
pytaniami: Jak przebiegał podział pracy w zespole? Co było najtrudniejsze w zadaniu? Jak
czujecie się po jego wykonaniu? Co dla was było najważniejsze w tym projekcie?
2) Nauczyciel podsumowuje pracę w zespołach. Wyniki zostają wyeksponowane w klasie/szkole
(należy zapytać uczniów, czy tego chcą, gdyż prace mogą mieć osobisty charakter)
3) Nauczyciel prowadzi dyskusję z uczniami : Dlaczego zajęliśmy się tym tematem? Czego
nauczyliście się podczas całego projektu? Co będzie dla Was ważne z tego zadania w
przyszłości? W jaki inny sposób chcielibyście zgłębiać wiedzę na ten temat?