Bilans Kapitału Ludzkiego Kompetencje przyszłości: czy uczelnie
Transkrypt
Bilans Kapitału Ludzkiego Kompetencje przyszłości: czy uczelnie
2014 Bilans Kapitału Ludzkiego Kompetencje przyszłości: czy uczelnie mogą (i powinny) kształcid na potrzeby rynku pracy? Prof. Jarosław Górniak Dr Grzegorz Żmuda Dr Piotr Prokopowicz Warszawa 26 maja 2014r. Bilans Kapitału Ludzkiego Co to znaczy kształcić na potrzeby rynku pracy? • Umiejętności czy dyplomy? • Sprawność praktyczna czy wykształcenie? • Kompetencje zawodowe czy ogólne? • Kompletne wykształcenie czy umiejętność uczenia się? • Wiedza i umiejętności nabyte w szkole i uczelni czy doświadczenie i rozwój w miejscu pracy? Bilans Kapitału Ludzkiego Dynamika oczekiwań pracodawców - Mniej pracodawców poszukuje pracowników, a zwiększa się odsetek mających trudności ze znalezieniem właściwych kandydatów – jaki to ma sens? - Nacisk na znalezienie gotowego pracownika rośnie w warunkach silniejszej presji konkurencyjnej – cykl koniunkturalny a wymagania - Rynek pracy składa się ze stanowisk o różnym znaczeniu kompetencji specjalistycznych i ogólnych - Pracodawca unika inwestowania w kompetencje transferowalne pracowników Bilans Kapitału Ludzkiego Dlaczego badania branżowe bilansu kompetencji? • Co pokazał Bilans Kapitału Ludzkiego? Między innymi: • Znaczenie kompetencji ogólnych, jak samoorganizacja czy umiejętności społeczne • Rola umiejętności zawodowych w różnych profesjach i branżach • Ale – umiejętności zawodowe jako czarna skrzynka • Branżowe analizy pozwalają zajrzeć w głąb czarnej skrzynki zróżnicowanych oczekiwań dotyczących kompetencji związanych z bardziej konkretną charakterystyką miejsca pracy • Dotychczasowe badania mają zasięg lokalny choć wnioski mogą być odczytywane ogólniej Bilans Kapitału Ludzkiego Pytanie na początek Jaka jest pojedyncza, najważniejsza charakterystyka, jakiej u absolwentów krakowskich uczelni szukają pracodawcy? Bilans Kapitału Ludzkiego Ogólne informacje o bilansie krakowskim Cel: zestawienie oczekiwań wybranych branż w Krakowie (BPO/SSC, IT/ITO [2012], life science, energetyka, budownictwo pasywne i energooszczędne, wybrane sektory branży kreatywnej [2013]) w zakresie kompetencji studentów i absolwentów szkół wyższych z efektami kształcenia realizowanymi przez krakowskie uczelnie Podmioty zaangażowane: 1) Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych UJ 2) Interdyscyplinarne Centrum Badań i Rozwoju Organizacji przy Instytucie Psychologii UJ 3) Wojewódzki Urząd Pracy 4) Urząd Miasta Krakowa 5) Stowarzyszenia i klastry branżowe Bilans Kapitału Ludzkiego Popyt na kompetencje (BPO) Ważność / Dostępność 4,00 1 „Wrażliwość” międzykulturowa Trudne do pozyskania przez biznes 2 Komunikacja pisemna Komunikacja ustna Zaangażowanie Zdolności analityczne Język włoski Język niderlandzki Adaptacja Wpływ na innych Innowacyjność Umiejętności matematyczne Orientacja na klienta Orientacja na cele Język francuski 3,25 Radzenie sobie ze stresem Język niemiecki Współpraca Inicjatywa Troska o jakość Organizowanie pracy własnej Uczenie się Dyspozycyjność czasowa Język angielski 3 2,50 2,50 Mobilność Podstawy rachunkowości 3,75 Ważne Obsługa pakietu MS Office Uczciwość 4 5,00 Bilans Kapitału Ludzkiego Bilans kompetencji (obraz ogólny) Bilans Kapitału Ludzkiego Bilans kompetencji (BPO) Podaż / Popyt 4,00 1 2 Komunikacja pisemna Trudne do pozyskania przez biznes „Wrażliwość” międzykulturowa Komunikacja ustna Zaangażowanie Radzenie sobie ze stresem Orientacja na cele Adaptacja Orientacja na klienta Troska o jakość 3,25 Umiejętności matematyczne Wpływ na innych Innowacyjność Inicjatywa Współpraca Organizowanie pracy własnej Uczenie się Język angielski 3 2,50 2,50 Obsługa pakietu MS Office 3,75 Osiągane przez uczelnie 4 5,00 Bilans Kapitału Ludzkiego Zadanie uczelni (obraz ogólny) Bilans Kapitału Ludzkiego Zadanie uczelni (life science) Bilans Kapitału Ludzkiego Kompetencje przyszłości Najważniejsze kompetencje w perspektywie 5 lat BPO/SSC IT/ITO Life science Energetyka Bud. pasywne i energooszczędne Kreatywna Innowacyjność Inicjatywa Troska o jakość Obsługa programów projekt. 3D Znajomość technologii energoosz. Środowiska produkcji gier Wpływ na innych Innowacyjność Uczciwość Uczenie się Podstawy ekonomii Komunikacja pisemna Badania kliniczne Finansowanie inwestycji Efektywne gospod. energią Interakcja człowiekkomputer Radzenie sobie ze stresem Komunikacja ustna Zdolności analityczne Zamówienia publiczne Projektowanie budynków pasywnych Uczenie się Inicjatywa Orientacja na cele Współpraca Efektywne gospodarowanie energią Dokumentacja projektowa Zdolności analityczne Orientacja na cele Organizowanie pracy własnej Obsługa pakietów biurowych Język angielski Uczciwość Nowe trendy Adaptacja Współpraca Zaangażowanie Obsługa pakietów biurowych Instalacje wentylacji mech. i klimatyzacji Projektowanie gier Zdolności analityczne Zaangażowanie Adaptacja Innowacyjność Obsługa programów symulacyjnych Troska o jakość Umiejętności matematyczne Wrażliwość międzykultur. Język angielski Perspektywa holistyczna Znajomość materiałów budowlanych Test-driven development Orientacja na klienta Uczenie się Orientacja na klienta Uczciwość Optymalizacja energetyczna Inicjatywa Projektowanie Znajomość metodologii budynków energoosz. AGILE Bilans Kapitału Ludzkiego Kompetencje przyszłości Najważniejsze kompetencje w perspektywie 5 lat BPO/SSC IT/ITO Life science Energetyka Bud. pasywne i energooszczędne Kreatywna Innowacyjność Inicjatywa Troska o jakość Obsługa programów projekt. 3D Znajomość technologii energoosz. Środowiska produkcji gier Wpływ na innych Innowacyjność Uczciwość Uczenie się Podstawy ekonomii Komunikacja pisemna Badania kliniczne Finansowanie inwestycji Efektywne gospod. energią Interakcja człowiekkomputer Radzenie sobie ze stresem Komunikacja ustna Zdolności analityczne Zamówienia publiczne Projektowanie budynków pasywnych Uczenie się Inicjatywa Orientacja na cele Współpraca Efektywne gospodarowanie energią Dokumentacja projektowa Zdolności analityczne Orientacja na cele Organizowanie pracy własnej Obsługa pakietów biurowych Język angielski Uczciwość Nowe trendy Adaptacja Współpraca Zaangażowanie Obsługa pakietów biurowych Instalacje wentylacji mech. i klimatyzacji Projektowanie gier Zdolności analityczne Zaangażowanie Adaptacja Innowacyjność Obsługa programów symulacyjnych Troska o jakość Umiejętności matematyczne Wrażliwość międzykultur. Język angielski Perspektywa holistyczna Znajomość materiałów budowlanych Test-driven development Orientacja na klienta Uczenie się Orientacja na klienta Uczciwość Optymalizacja energetyczna Inicjatywa Projektowanie Znajomość metodologii budynków energoosz. AGILE Bilans Kapitału Ludzkiego post hoc ergo propter hoc? Bilans Kapitału Ludzkiego Bilans Kapitału Ludzkiego Wnioski (1/2) • Każda z branż ma swoją specyfikę a różnice w poszukiwanych kompetencjach mają charakter fundamentalny • Bardzo ważne dla pracodawców są umiejętności miękkie, m.in. Współpraca, Zaangażowanie, Radzenie sobie ze stresem i Komunikacja, które są niezbędnym uzupełnieniem wiedzy i umiejętności specjalistycznych (różnych dla poszczególnych branż) • Uczelnie radzą sobie znacznie lepiej z kształceniem kompetencji technicznych i specjalistycznych niż umiejętności miękkich • Przedstawiciele uczelni i biznesu zgadzają się zwykle w zakresie odpowiedzialności szkół wyższych w zakresie kształcenia wiedzy i umiejętności specjalistycznych. Bilans Kapitału Ludzkiego Wnioski (2/2) • Większa rozbieżność pojawia się w zakresie kompetencji miękkich – pracodawcy oczekując ich od kandydatów do pracy nie uważają, że odpowiedzialność za ich kształcenie ponoszą uczelnie • W dużej części firm (szczególnie mniejszych) zatrudnienie wśród pracodawców planowane jest krótkoterminowo (niski poziom SHR) utrudniając dopasowanie oferty dydaktycznej • Firmy współpracujące już z uczelniami deklarują większą łatwość w pozyskiwaniu kompetencji z rynku pracy • Na część deficytów odpowiedzią może być wprowadzenie elementów nauczania projektowego oraz zajęć opartych na rzeczywistych studiach przypadków, prowadzonych we współpracy z biznesem Bilans Kapitału Ludzkiego Jakie wnioski płyną z tej analizy dla przyszłości BKL? • Potrzeba uzupełnienia o ogólnopolskie badania branżowe • Opracowana metodyka przyniosła interesujące wyniki • Potrzebna jest adaptacja metodyki badań dla potrzeb zawodów nie wymagających wykształcenia wyższego Bilans Kapitału Ludzkiego Czy uczelnie powinny kształcić dla potrzeb rynku pracy? TAK, ALE: 1. TE POTRZEBY NALEŻY DOBRZE ODCZYTYWAĆ 2. NALEŻY KSZTAŁCIĆ Z MYŚLĄ O PRZYSZŁYM I ZMIENNYM RYNKU PRACY Bilans Kapitału Ludzkiego bkl.parp.gov.pl Dziękujemy za uwagę.