Podstawy psychologii sądowej/ Fundamentals of forensic psychology

Wydział Zamiejscowy SWPS we Wrocławiu
Kierunek studiów: psychologia
Rok akademicki 2013/2014,
semestr letni
Podstawy psychologii sądowej/ Fundamentals of forensic psychology
Forma: seminarium
Liczba godzin: 18 (14 w sali i 4 w e-learningu)
ECTS: 3
Tryb studiów: niestacjonarne
Wpis do indeksu: Uzyskanie wpisu możliwe na ostatnich zajęciach
Prowadzący
Mgr Izabela Pawłowska
Kontakt dla studentów
[email protected]; [email protected]
Wymagania; kursy
Wykład z psychologii ogólnej i psychologii społecznej
wprowadzające wymagane lub
zalecane
Opis kursu: Psychologia sądowa jest działem psychologii stosowanej ściśle związanym z istnieniem i funkcjonowaniem
aparatu wymiaru sprawiedliwości. Pełni funkcję wspomagającą – psycholog sądowy zajmuje się przeprowadzaniem
ekspertyz i wydawaniem opinii oraz profilowaniem sprawców przestępstw. Obejmuje również psychologię zeznań świadków,
psychologiczne orzecznictwo cywilne i postępowanie adopcyjne. Podczas zajęć zagadnienia z zakresu psychologii sądowej
zostaną przedstawione w formie wykładów, z wykorzystaniem studiów przypadków wraz prezentacją narzędzi i metod
używanych w pracy psychologa sądowego.
Cel zajęć: Zapoznanie się z podstawową wiedzą z zakresu psychologii niezbędną do wykonywania pracy biegłego
sądowego. Opanowanie podstaw stosowania wiedzy z zakresu psychologii sądowej. Umiejętność sporządzenia ekspertyzy
lub opinii psychologicznej dla sądu lub prokuratury.
Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną. Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z zajęć jest aktywne uczestnictwo
i obecność (podczas semestru możliwa jest nieobecność na dwóch dwugodzinnych zajęciach), aktywny udział w e-learningu,
a także uzyskanie pozytywnej oceny z prezentacji dotyczącej omawianej tematyki.
1.
Zakres psychologii sądowej i zagadnienia dotyczące orzecznictwa psychologicznego – wykład i prezentacja
używanych narzędzi
 Psycholog w procesie karnym – psycholog jako biegły i opiniodawca
 Kryteria użycia testów
 Odpowiedzialność psychologa – konflikty interesów, nakazy i zakazy etyczne
2.
Orzecznictwo sądowe – opiniowanie w sprawach (wykład i opisy przypadków):
 O opiekę nad dziećmi
 W sprawach dotyczących nieletnich
 W sprawach dotyczących maltretowania i nadużyć wobec dzieci
 Przesłuchanie dziecka w polskiej procedurze karnej
3.
Orzecznictwo sądowe - opiniowanie w sprawach (wykład i opisy przypadków):
 Dotyczące symulowania
 Dotyczące zdolności do uczestniczenia w procesie sądowym
 Dotyczące przymusowej hospitalizacji
4.
Psychologia zeznań świadków – ocena wiarygodności i opiniowanie psychologiczne (wykład, prezentacja
metody i opisy przypadków)
 Treściowe kryteria zeznania dziecka – ofiary przemocy seksualnej
 Diagnoza kompetencji poznawczych i osobowości
 Struktura opinii sądowo – psychiatrycznych w sprawach karnych i cywilnych
5.
Opiniowanie w orzecznictwie cywilnym (ZUS, zespoły orzekające o niepełnosprawności) (prezentacja metody,
wykład)



6.
Wybór metod
Sporządzenie diagnozy i opinii
Zagadnienia prawne
Podsumowanie zajęć
 Prezentacja praz zaliczeniowych
 Podsumowanie
 Wpisy ocen do indeksów
Literatura obowiązkowa
Ackerman, A.J. (red.) (2005). Podstawy psychologii sądowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Ciosek, M. (2003). Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
Eichstaedt, K. (2012). Metodyka pracy biegłego psychiatry, psychologa oraz seksuologa w sprawach karnych. Warszawa:
LexisNexis Polska.
Kwiatkowska-Darul, V. (2007). Przesłuchanie małoletniego świadka w polskim procesie karnym. Toruń: TNOiK Dom
Organizatora.
Ledwoch, B. (red.) (2011). Wybrane problemy psychologii sądowej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie
-Skłodowskiej.
Lipczyński, A. (2007). Psychologia sądowa. Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin.
Mamon, A. (2003). Prawo i psychologia [wiarygodność zeznań z materiału dowodowego]. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
Sęk, H. (2008). Psychologia kliniczna. T.2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Vrij, A. (2009). Wykrywanie kłamstw i oszukiwania. Psychologia kłamania i konsekwencje dla praktyki zawodowej. Kraków:
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Literatura uzupełniająca
Arntzen, F. (1989). Psychologia zeznań świadków. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Draheim, M. (1993). Za i przeciw instytucji eksperta w dziedzinie szacowania wiarygodności zeznań świadków. Przegląd
Psychologiczny, 1, 127-133.
Draheim, M. (1995). Jak psychologowie oceniają wiarygodność zeznań świadków? Czasopismo Psychologiczne, 3, 161-164.
Zyss, T. (2006). Orzecznictwo rentowe. Ze szczególnym uwzględnieniem psychiatrii. Warszawa: Wydawnictwo Medyczne.