Agropark Czaple_Raport2012

Transkrypt

O Ś R O D E K
P R O D U K C Y J N O - W D R O Ż E N I O W Y
Ekochem®
Spółka z o.o.
PRACOWNIA
71-215 Szczecin, ul. Łukasińskiego 38C
PROJEKTOWA
e-mail: [email protected]
tel./fax (091)48 77 295
Zamawiający: POLDANOR S.A.
ul. Dworcowa 25
77-320 Przechlewo
Tytuł pracy:
Raport o oddziaływaniu na środowisko projektowanego przedsięwzięcia
AGROPARK Czaple
polegającego na budowie fermy trzody chlewnej z biogazownią
na działce ewidencyjnej nr 124/4 obręb Zegrze Pomorskie,
gmina Świeszyno, powiat koszaliński
Nr opracowania:
Z-303/12
Autorzy opracowania: mgr inż Marek Łaciński
Biegły Wojewody Zachodniopomorskiego w zakresie
sporządzania ocen oddziaływania na środowisko
Nr Ś-044
mgr inż. Janusz Chuto
Biegły Wojewody Zachodniopomorskiego w zakresie
sporządzania ocen oddziaływania na środowisko
Nr Ś-024
mgr inż. Rafał Rozwarski
Szczecin, listopad 2012
Raport oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia inwestycyjnego AGROPARK Czaple
Zawartość opracowania:
1. WSTĘP................................................................................................................................................................... 6
1.1. Podstawa opracowania. ..................................................................................................................................... 6
1.2. Przedmiot i cel opracowania. ............................................................................................................................ 6
1.3. Zakres raportu. .................................................................................................................................................. 7
1.4. Opis metod prognozowania. .............................................................................................................................. 8
1.5. Faza inwestycji, dla której sporządza się raport. ............................................................................................ 8
1.6. Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia i użytków rolnych związanych z procesem chowu zwierząt . .. 8
1.6.1. Przedsięwzięcie Agropark Czaple .................................................................................................................. 8
1.6.2. Użytki rolne. .................................................................................................................................................... 9
1.7 Przeznaczenie terenu przewidywanego pod inwestycję w planie zagospodarowania przestrzennego. ........ 9
1.8. Wykorzystane materiały. ................................................................................................................................... 9
2. INFORMACJE O INWESTORZE ..................................................................................................................... 9
2.1. Informacje ogólne o Inwestorze. ....................................................................................................................... 9
2.2. Opis produkcji w gospodarstwach POLDANOR S.A. .................................................................................. 10
3. CHARAKTERYSTYKA PLANOWANEGO PRZESIĘWZIĘCIA pn. AGROPARK CZAPLE .............. 11
3.1 Zakres przedsięwzięcia ................................................................................................................................... 11
3.2 Charakterystyka planowanej fermy trzody chlewnej ................................................................................... 12
3.2.1 Rodzaj planowanej działalności. ................................................................................................................... 12
3.2.2. Charakterystyka działalności. ...................................................................................................................... 12
3.2.3. Projektowana zabudowa gospodarcza Fermy. ........................................................................................... 13
3.2.4 Technologia chowu zwierząt na Fermie. ...................................................................................................... 15
3.2.5. Instalacja gnojowicowa. ................................................................................................................................ 16
3.2.6 Transport, gospodarka materiałowa. ........................................................................................................... 16
3.2.7 Charakterystyka eksploatacyjna Fermy. ..................................................................................................... 17
3.2.7.1 Podstawowe wskaźniki technologiczne instalacji tuczu trzody chlewnej ............................................... 17
3.2.7.2 Warunki poboru wody. ............................................................................................................................... 18
3.2.7.3 Zapotrzebowanie paszy .............................................................................................................................. 18
3.2.7.4 Zapotrzebowanie energii przez Fermę ...................................................................................................... 19
3.3 Charakterystyka Biogazowni rolniczej .......................................................................................................... 19
3.3.1 Rodzaj planowanej działalności. ................................................................................................................... 19
3.3.2. Charakterystyka działalności. ...................................................................................................................... 20
3.3.3 Charakterystyka technologiczna biogazowni .............................................................................................. 21
3.3.4 Charakterystyka obiektów biogazowni ........................................................................................................ 24
3.3.5 Zapotrzebowanie wody i energii ................................................................................................................... 27
3.3.6. Gospodarka masą pofementacyjną (wytworzonym nawozem organicznym). ......................................... 27
4. Emisja do środowiska ........................................................................................................................................ 29
4.1. Ścieki. ................................................................................................................................................................ 29
4.2 Gospodarka odpadami..................................................................................................................................... 30
4.3. Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego. ................................................................................ 36
4.3.1. Charakterystyka przedsięwzięcia w aspekcie emisji zanieczyszczeń do powietrza. ............................... 36
OPW EKOCHEM Szczecin
2
4.3.1.1. Emisja z procesu chowu świń. ................................................................................................................... 36
4.3.1.2. Emisja z procesów w biogazowni. ............................................................................................................. 37
4.3.2. Zestawienie emitorów oraz ilości gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza (stan projektowany).. 39
4.4. Emisja hałasu.................................................................................................................................................... 48
5. Charakterystyka gminy Świeszyno................................................................................................................... 50
5.1. Charakterystyka społeczno-gospodarcza obszaru gminy ............................................................................. 50
5.2. Charakterystyka fizjograficzna obszaru gminy ............................................................................................ 51
5.3. Budowa geologiczna i geomorfologia obszaru gminy .................................................................................... 51
5.4. Klimat................................................................................................................................................................ 52
5.5. Warunki hydrogeologiczne i hydrologiczne obszaru gminy ......................................................................... 53
6. CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO, OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA ....................................................................................................................................... 54
6.1. Położenie, rzeźba terenu, krajobraz. .............................................................................................................. 54
6.2. Istniejące zagospodarowanie terenu. .............................................................................................................. 55
6.3. Planowane zagospodarowanie terenu............................................................................................................. 55
6.4. Wody powierzchniowe i podziemne ................................................................................................................ 56
6.5. Gleby. ................................................................................................................................................................ 56
6. 6. Szata roślinna i świat zwierzęcy. .................................................................................................................... 56
6.6.1. Metodyka inwentaryzacji .......................................................................................................................... 56
6.6.2. Obszar objęty inwentaryzacją..................................................................................................................... 57
6.6.3. Charakterystyka zbiorowisk roślinności .................................................................................................... 57
6.6.4. Gatunki roślin występujące w rejonie przedsięwzięcia ............................................................................. 61
6.6.5. Fauna .............................................................................................................................................................. 64
6.7 .Obszary i obiekty na terenie gminy cenne pod względem przyrodniczym ................................................. 66
6.7.1. Istniejące w gminie obszary i obiekty chronione ........................................................................................ 66
6.7.1.1 Specjalny Obszar Ochrony „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli” (PLH320022) ..................................... 66
6.7.1.2. Obszar chronionego krajobrazu (OCHK) ............................................................................................... 68
6.7.1.4 Obiekty przewidziane do ochrony zasobów przyrodniczych................................................................... 70
6.8 Zabytki kultury materialnej ............................................................................................................................ 79
7. OPIS MOŻLIWYCH I ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA. .............................. 80
7.1. Warianty przedsięwzięcia. ............................................................................................................................... 80
7.1.1. Opis skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia. ................................... 80
7.1.2 WARIANT I - wariant wnioskowany przez Inwestora. ............................................................................. 80
7.1.3 WARIANT II - wariant najkorzystniejszy dla środowiska. ....................................................................... 80
7.2. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym
również w wypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego transgranicznego
oddziaływania na środowisko. ......................................................................................................................... 81
7.2.1. Przewidywane oddziaływanie na środowisko analizowanych wariantów przedsięzięcia ....................... 81
7.2.2. Możliwość wystąpienia poważnej awarii przemysłowej ............................................................................ 82
7.2.3 Możliwość transgranicznego oddziaływania na środowisko....................................................................... 82
7.3 Uzasadnienie wyboru wariantu realizacji przedsięwzięcia. .......................................................................... 82
8. ODDZIAŁYWANIE ZAMIERZONEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO .............................. 83
8.1. Oddziaływanie w fazie budowy. ...................................................................................................................... 83
3
8.2. Oddziaływanie w fazie eksploatacji. .............................................................................................................. 85
8.2.1. Zdrowie ludzi i warunki życia. ..................................................................................................................... 85
8.2.2 Krajobraz. ......................................................................................................................................... 85
8.2.3. Zwierzęta i roślinność. .................................................................................................................................. 86
8.2.4. Powierzchnia ziemi........................................................................................................................................ 86
8.2.5 Dobra materialne, zabytki kultury. ............................................................................................................. 86
8.2.6. Wody powierzchniowe i gruntowe ............................................................................................................... 86
8.2.7. Wpływ emisji gazów i pyłów na stan jakości powietrza............................................................................. 86
8.2.7.1. Kryteria oceny stanu jakości powietrza. .................................................................................................. 87
8.2.7.2 Aktualny stan jakości powietrza. Tło zanieczyszczeń. ............................................................................ 88
8.2.7.3. Charakterystyka warunków meteorologicznych i parametru szorstkości terenu ................................ 89
8.2.7.4 Ocena oddziaływania emisji instalacji Agropark Czaple na stan jakości powietrza. .......................... 90
8.2.8 Oddziaływanie hałasu. ................................................................................................................................. 92
8.2.8.1 Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku.............................................................................................. 93
8.2.8.2 Klasyfikacja terenów otaczających działkę inwestycji pod względem ochrony akustycznej................ 93
8.2.8.3 Ocena oddziaływania emisji hałasu z instalacji Agropark Czaple na środowisko. ............................... 94
8.3. Etap likwidacji................................................................................................................................................. 95
9. POTENCJALNE ZNACZĄCE RODZAJE ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO ................................ 95
9.1. Oddziaływanie wynikające z istnienia przedsięwzięcia. .............................................................................. 95
9.2. Oddziaływanie wynikające z użytkowania zasobów naturalnych................................................................ 96
9.3 . Oddziaływanie związane z potencjalnym zanieczyszczeniem środowiska. ................................................ 96
9.4. Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszary Natura 2000. ................................................................. 97
1O. DZIAŁANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO.................................... 98
10.1. Działania mające na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko......... 98
10.2. Kompensacja przyrodnicza negatywnych oddziaływań na środowisko. ................................................... 99
11. PORÓWNANIE STOSOWANEJ TECHNIKI Z NAJLEPSZĄ DOSTĘPNĄ TECHNIKĄ. .................... 99
12. OBSZAR OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA ...................................................................................... 99
13. OPRACOWANIA GRAFICZNE. ................................................................................................................. 100
14. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ................................................................ 100
15. MONITORING ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO. ............................... 101
16. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOBORU TECHNIKI I WIEDZY PRZY
OPRACOWANIU RAPORTU. ........................................................................................................................... 102
17. WNIOSKI KOŃCOWE.................................................................................................................................. 103
18. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW. .................................................................................. 104
18.1. Literatura i wykorzystane materiały .......................................................................................................... 104
18.2 Przepisy związane z tematem opracowania ............................................................................................... 104
18.3. Analizy i oceny. ............................................................................................................................................. 105
4
ZAŁĄCZNIKI :
Załącznik nr 1 Odpis KRS Spółki POLDANOR S.A.
Załącznik nr 2 „Wypis ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Świeszyno” dla działki 124/4
Załącznik nr 3 Wykaz gruntów przeznaczonych do nawożenia nawozem organicznym
Załącznik nr 4 Wyniki badań masy pofermentacyjnej w biogazowniach POLDANOR, wykonane
przez Stację Chemiczno-Rolniczą w Koszalinie.
Załącznik nr 5 Pismo WIOŚ Szczecin w sprawie stanu jakości powietrza w rejonie Zegrze Pom.Czaple
Załącznik nr 6 Wyniki obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu (w postaci elekronicznej na załączonej płytce CD)
Załącznik nr 7 Wyniki obliczeń propagacji hałasu w środowisku (w postaci elektronicznej na
załączonej dyskietce CD).
Załącznik nr 8 pismo Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie Delegatura w
Koszalinie
RYSUNKI:
Rysunek nr 1 Lokalizacja przedsięwzięcia Agropark Czaple (skala 1:10.000)
Rysunek nr 2 Położenie przedsięwzięcia Agropark Czaple na tle Obszarów Natura 2000
(skala 1:50.000).
Rysunek nr 3 Charakterystyka środowiska przyrodniczego na terenach przylegających do działki
przeznaczonej pod inwestycję – wyniki inwentaryzacji (skala 1:5.000)
Rysunek nr 4 Koncepcja planu zagospodarowania terenu działki nr 124/4 (skala 1:2000)
Rysunek nr 5 Zasięg oddziaływania przedsięwzięcia Agropark Czaple na środowisko –
emisja hałasu (skala 1:5.000)
STRESZCZENIE (w odrębnym zeszycie).
5
1. WSTĘP
1.1. Podstawa opracowania.
Podstawą opracowania jest:
− Zlecenie Inwestora tj. POLDANOR S.A. z siedzibą w Przechlewie, przyjęte przez EKOCHEM
Sp. z o.o. w Szczecinie,
− Ustawa z dnia 3 października 2008 r o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, art.
66 i art. 71 ust.2 pkt. 2 (Dz.U. nr 199 poz. 1227).
− Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (POŚ), (tekst jedn. Dz.U.
nr 25/2008, poz. 150 z późn. zmianami)
− Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie rodzajów przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. nr 213 poz. 1397)
1.2. Przedmiot i cel opracowania.
Przedmiotem opracowania jest raport o oddziaływaniu na środowisko planowanego przedsięwzięcia pn. Agropark Czaple, w skład którego wchodzi budowa dwu instalacji na działce nr 124/4
o powierzchni 10,1418 ha, obręb Zegrze Pomorskie. Pierwsza z instalacji to ferma trzody chlewnej
o wielkości 13020 stanowisk dla tuczników. Drugą instalacją jest biogazownia rolnicza o nominalnej mocy elektrycznej 1200 kWe. Paliwo gazowe otrzymywane będzie w procesie fermentacji metanowej z gnojowicy powstającej w fermie, surowców rolniczych, produktów ubocznych rolnictwa,
produktów ubocznych lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub
biomasy leśnej.
Niniejszy Raport ma służyć do określenia warunków decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia Agropark Czaple zgodnie z art. 71 ust.2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dn. 9.11.2010 r w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. nr 213 poz. 1397) planowana instalacja tuczu trzody
chlewnej należy do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (§ 2.1
pkt 51 chów i hodowla zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 dużych jednostek przeliczeniowych
DJP). W związku z tym dla uzyskania decyzji środowiskowej dla realizacji fermy trzody chlewnej
w ramach planowanego przedsięwzięcia Agropark Czaple wykonanie raportu o oddziaływaniu na
środowisko jest obligatoryjne.
Planowana biogazownia rolnicza zgodnie z przytoczonym wyżej rozporządzeniem Rady Ministrów
zalicza się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wykonanie raportu oddziaływania na środowisko dla tej kategorii instalacji jest opcjonalne.
Ponieważ instalacje są planowane do realizacji w ramach jednego przedsięwzięcia Agropark Czaple
na wspólnej działce geodezyjnej i będą posiadać w części wspólną infrastrukturę, niniejszy raport
objął swym zakresem oddziaływanie na środowisko obu instalacji.
Celem opracowania jest:
− przedstawienie informacji o istniejącym stanie środowiska i prognozach jego stanu po zrealizowaniu przedsięwzięcia, dla którego opracowany jest raport, o istniejących i przewidywanych
emitorach zanieczyszczeń, o obiektach i obszarach chronionych, o obowiązujących ograniczeniach (prawnych) korzystania ze środowiska,
− oszacowanie w oparciu o zebrane informacje bezpośrednich skutków oddziaływania inwestycji
na środowisko na etapie realizacji, eksploatacji i likwidacji, a także wskazania sposobów zminimalizowania negatywnych skutków przedsięwzięcia na wszystkie elementy środowiska.
Oddziaływanie na środowisko instalacji intensywnego chowu trzody chlewnej spowodowane
jest głównie odchodami zwierząt, które w znacznych ilościach wprowadzane są do gleby jako naOPW EKOCHEM Szczecin
6
wozy naturalne (w formie gnojowicy w przypadku bezściołowego systemu chowu). Odchody zwierząt stanowią źródło azotu i fosforu dla roślin, ale także są źródłem emisji amoniaku i siarkowodoru
oraz substancji uciążliwych zapachowo do powietrza. Mogą być też źródłem emisji związków azotu
do wód powierzchniowych w przypadku spływu z nawożonych pól.
Gnojowica z planowanej fermy będzie wprowadzana do gleby po przetworzeniu w Biogazowni w
procesie fermentacji metanowej. Nawożenie masą pofermentacyjną jest bardziej bezpieczne w stosowaniu jako nawóz organiczny (likwidacja patogenów, skrócenie procesów fermentacji w glebie
dzięki fermentacji przeprowadzonej w biogazowni). Ograniczona jest też emisja do powietrza, w
tym uciążliwość zapachowa podczas magazynowania i w czasie nawożeń.
Przetwarzanie odchodów zwierząt przy instalacjach intensywnego chowu trzody chlewnej należy
do najlepszej dostępnej techniki (BAT) zalecanych dla ferm hodowlanych. Takim elementem najlepszej dostępnej techniki jest proces produkcji biogazu z gnojowicy z wytwarzaniem energii elektrycznej i cieplnej, który będzie prowadzony w planowanej w ramach Agroparku biogazowni rolniczej. Biogaz jest zaliczany do grupy źródeł energii odtwarzalnej poprzez zastąpienie paliw kopalnych oraz zmniejszających efekt cieplarniany.
1.3. Zakres raportu.
Zasady i tryb postępowania przy przeprowadzaniu ocen oddziaływania na środowisko określa
Dział V Ustawy z dnia 3 października 2008 r o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz.U. nr 199 poz. 1227). Przedmiotem analiz i ocen w myśl przepisu art. 62 jest:
a) bezpośredni i pośredni wpływ przedsięwzięcia na:
− środowisko oraz zdrowie i warunki życia ludzi,
− dobra materialne,
− zabytki,
− wzajemne oddziaływanie pomiędzy wymienionymi wyżej czynnikami,
− dostępność do złóż kopalin,
b) możliwość oraz sposoby zapobiegania i ograniczania negatywnego oddziaływania na środowisko,
c) wymagany monitoring środowiska,
d) charakterystykę znajdujących się w pobliżu lokalizacji przedsięwzięcia obszarów i obiektów
podlegających ochronie przyrodniczej (w tym europejskiej sieci Natura 2000) i ocenę ewentualnego oddziaływania przedsięwzięcia na te obszary.
Jednym z elementów postępowania przy przeprowadzaniu ocen jest raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Ramowy zakres zagadnień analizowanych w raportach został określony
w art. 66 ustawy. W świetle zapisów tego artykułu raport powinien zawierać:
a) opis planowanego przedsięwzięcia, w tym charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki
wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych, przewidywane wielkości emisji, wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia,
b) opis elementów przyrodniczych środowiska w obszarze potencjalnego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia, w tym objętych ochroną na podstawie przepisów o ochronie przyrody,
c) opis analizowanych wariantów planowanego przedsięwzięcia, w tym wariantu polegającego na
niepodejmowaniu przedsięwzięcia oraz wariantu najkorzystniejszego dla środowiska, wraz z
uzasadnieniem wyboru,
d) określenie oddziaływania na środowisko, w tym również w wypadku wystąpienia poważnej
awarii przemysłowej, a także ocenę możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko,
e) uzasadnienie wybranego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na
środowisko, w szczególności na ludzi, zwierzęta, roślinność, powierzchnię ziemi, wodę, powietrze, klimat, zabytki i krajobraz kulturowy oraz wzajemne oddziaływanie między tymi elementami,
7
f) opis potencjalnie znaczących oddziaływań przedsięwzięcia na środowisko, wynikających z istnienia przedsięwzięcia, wykorzystania zasobów środowiska oraz emisji,
g) opis działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko,
h) wskazanie potrzeb ustanawiania obszaru ograniczonego użytkowania,
i) graficzną prezentację zagadnień raportu,
j) propozycję monitoringu oddziaływań ,
k) analizę możliwych konfliktów społecznych.
Zakres niniejszego raportu jest zgodny z zakresem przedstawionym powyżej i został dostosowany do rodzaju i charakteru działalności planowanej w projektowanej fermie i biogazowni.
1.4. Opis metod prognozowania.
Tabela nr 1.4.1
Rodzaj oddziaływania
Metoda prognozowania
przedsięwzięcia na środowisko
1. Zanieczyszczenie powietrza
1) Metodyka referencyjna modelowania poziomu substancji
w powietrzu na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dn.26 stycznia 2010r. (Dz. U. nr 16/2010, poz.
16).
2) Pomiar emisji z silników opalanych biogazem w
Pawłówku, gm. Przechlewo, woj. pomorskie.
3) Bilans masowy zawartości azotu w paszy
2. Hałas
1) Ocena mocy akustycznej budynku technicznego biogazowni na podstawie pomiarów na zbliżonym obiekcie.
2) Pomiar hałasu w środowisku od istniejących ferm.
3) Prognoza obliczeniowa hałasu w środowisku od fermy i
biogazowni.
3. Zanieczyszczenie innych ele1) Analiza pracy biogazowni rolniczych Poldanoru (8sztuk)
mentów środowiska
2) Analiza pracy podobnych ferm.
3) Pomiary jakości wód gruntowych, wód podziemnych.
4) Pomiary zawartości azotu w przefermentowanej gnojowicy.
Lp.
1.5. Faza inwestycji, dla której sporządza się raport.
Planowana inwestycja znajduje w fazie uzyskania warunków zabudowy. Wniosek o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy musi być poprzedzony uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.
1.6. Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia i użytków rolnych związanych z procesem chowu zwierząt .
1.6.1. Przedsięwzięcie Agropark Czaple
Planowane przedsięwzięcie zlokalizowane zostanie na gruntach we władaniu Inwestora, znajdujących się w użytkowaniu rolniczym:
Miejscowość:
Czaple,
obręb geodezyjny Zegrze Pomorskie,
nr działki 124/4, powierzchnia działki 10,1418 ha
Gmina:
Świeszyno
Powiat:
koszaliński
Województwo:
zachodniopomorskie
8
Działka na której planowana jest budowa przedsięwzięcia zlokalizowana jest przy drodze lokalnej
Zegrze Pomorskie – Czaple, w odległości ok. 500 m od najbliższych zabudowań mieszkalnych
Zegrza Pomorskiego oraz 1650 m od osady Czaple.
W ramach przedsięwzięcia planowana jest również budowa drogi dojazdowej na wschodniej krawędzi sąsiedniej działki nr 124/3.
Właścicielem działek przewidzianych pod inwestycję jest Zegrol Sp. z o.o z siedzibą w Zegrzu
Pomorskim. Inwestor tj. Poldanor S.A. jest ich dzierżawcą i ma uprawnienia do dysponowania terenem na cele budowlane.
Lokalizację planowanego przedsięwzięcia przedstawiono na wycinku mapy topograficznej
w skali 1:10000 (Rysunek nr 1).
1.6.2. Użytki rolne.
Będący we władaniu Inwestora Zakład Rolny w Zegrzu Pomorskim prowadzi produkcję rolniczą na polach o powierzchni ok. 2700 ha. Z tego areału Inwestor planuje przeznaczyć 1265,92 ha
pod nawożenie nawozem organicznym, który będzie wytwarzany w planowanym Agropark Czaple.
1.7 Przeznaczenie terenu przewidywanego pod inwestycję w planie zagospodarowania przestrzennego.
Gmina Świeszyno nie posiada aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. W uchwalonym przez Radę Gminy „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Świeszyno” teren obejmujący działkę nr 124/4 oznaczony jest jako:
RPP Czapla i K,Ł – rolnicza przestrzeń produkcyjna znajdująca się w strefie ochronnej stacji radiolokacyjnej lotniska (Załącznik nr 2). Obecnie lotnisko jest nieczynne, a stacja radiolokacyjna od
której wyznaczono strefę ochronną jest zdemontowana.
1.8. Wykorzystane materiały.
W opracowaniu wykorzystano informacje i materiały uzyskane od Inwestora tj. Poldanor S.A., w
tym wyniki badań dla zbliżonych typów przedsięwzięć eksploatowanych w firmie Poldanor S.A.
Przy opracowywaniu niniejszej oceny odnoszono się również do Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej.
Wykaz materiałów, danych i informacji otrzymanych od Zamawiającego i zebranych w toku prac
oraz wykaz literatury i wykorzystanych przepisów prawa związanych z tematem opracowania, zestawiono w Rozdziale 19 niniejszego raportu.
2. INFORMACJE O INWESTORZE
2.1. Informacje ogólne o Inwestorze.
Nazwa i adres przedsiębiorstwa:
POLDANOR S.A.
ul. Dworcowa 25
77-320 Przechlewo
Spółka prowadzi swoją działalność od 1994 roku.
Poldanor S.A. prowadzi działalność w następujących głównych dziedzinach:
− chów i hodowla zwierząt,
− uprawy rolne połączone z chowem zwierząt (działalność mieszana),
− uprawy rolne, warzywnictwo, ogrodnictwo,
− sprzedaż hurtowa płodów rolnych i żywych zwierząt,
− działalność usługowa związana z uprawami rolnymi, z chowem i hodowlą zwierząt z wyjątkiem
działalności weterynaryjnej,
9
− towarowy transport drogowy,
− wynajem maszyn oraz urządzeń rolniczych i budowlanych,
− produkcja energii elektrycznej i cieplnej w biogazowniach.
Spółka prowadzi wielkotowarową produkcję roślinną i zwierzęcą na bazie nieruchomości rolnych
własnych lub dzierżawionych od osób prawnych i fizycznych (głównie od Agencji Nieruchomości
Rolnych).
Wśród obiektów we władaniu Poldanor S.A. znajduje się Zakład Rolny w Zegrzu Pomorskim zajmujący się produkcją roślinną, w pobliżu którego przewiduje lokalizację przedsięwzięcia Agopark
Czaple, będące tematem niniejszego raportu.
2.2. Opis produkcji w gospodarstwach POLDANOR S.A.
Strategia działalności rolniczej Poldanor S.A. polega na wąskiej specjalności poszczególnych
zakładów rolnych rozproszonych w terenie, które prowadzą wyłącznie produkcję roślinną lub chów
i hodowlę zwierząt.
Obsługą techniczną i logistyczną zakładów produkcji roślinnej zajmuje się kilka wyspecjalizowanych ośrodków. Ośrodki te w zależności od specjalności wykonują pełny zakres prac polowych
związanych z uprawą roli, zasiewami, ochroną roślin, nawożeniem (w tym gnojowicą), zbiorem,
magazynowaniem i przetwarzaniem plonów we wszystkich obsługiwanych gospodarstwach oraz
serwisem i remontami sprzętu i budynków.
Na analogicznych zasadach funkcjonują fermy chowu i hodowli zwierząt, które prowadzą wyłącznie chów zwierząt. Obsługę w zakresie dostaw pasz i materiałów, wywozu zwierząt i gnojowicy,
bieżących remontów prowadzą wyspecjalizowane ośrodki Spółki.
Koordynacją działalności wszystkich zakładów, zarządzaniem ekonomicznym, finansowym oraz
ochroną środowiska zajmuje się centrala Poldanoru w Przechlewie.
Poldanor S.A. należy do dużych organizacji gospodarczych, których działalność prowadzona
jest w sposób nowoczesny z zastosowaniem najnowszych zdobyczy wiedzy i przy pomocy najlepszych dostępnych technik. Zatrudnienie w Poldanorze w roku 2012 r. wynosi ok. 530 osoby .
Zasadą produkcji zwierzęcej prowadzonej w Poldanor S.A. jest przestrzenne rozdzielenie poszczególnych etapów produkcji (system trójfazowy):
− hodowla materiału reprodukcyjnego, w tym rozród i wychów prosiąt do 4 tygodnia (tzw.
fermy mateczne),
− wychów prosiąt o wadze do 30 kg (wiek od 4 do 11 tygodni), (tzw. fermy klimatyczne),
− tucz trzody o wadze od 30 kg do ok. 105 kg (wiek 11 do 23 tygodni)
Każdy z etapów realizowany jest w odrębnych fermach, w chlewniach podzielonych na sekcje,
których wyposażenie dostosowane jest do wymogów przebywających w nich zwierząt. Chów i hodowla prowadzone są w systemie bezściołowym, w wysokim reżimie sanitarnym, z pełną automatyzacją zadawania granulowanej paszy i pojenia.
W fermach matecznych kojce dla prosiąt posiadają podgrzewaną część legowiskową podłogi
i dodatkowe dogrzewanie lampowe. Ogrzewane płyty legowiskowe mają również fermy klimatyczne (dla wychowu prosiąt starszych).
Fermy tuczu nie posiadają ogrzewania, a termiczne warunki bytowania regulowane są intensywnością wentylacji pomieszczeń.
Pasza dostarczana jest z Wytwórni Pasz w miejscowości Koczała (woj. pomorskie), która jest
własnością Poldanor S.A. Pasza produkowana jest w formie granulatu, a jej jakość gwarantuje efektywny system kontroli jakości surowców oraz wykorzystanie najnowszej wiedzy w zakresie optymalnego bilansowania mieszanek dla poszczególnych grup zwierząt. Pasza przewożona jest do
ferm „luzem” za pomocą własnego specjalistycznego transportu, tzw. paszowozów. Na fermach
pasza przechowywana jest w silosach, z których jest podawana do budynków chlewni w sposób automatyczny paszociągami.
10
3. CHARAKTERYSTYKA PLANOWANEGO PRZESIĘWZIĘCIA PN. AGROPARK
CZAPLE
3.1 Zakres przedsięwzięcia
W ramach planowanego przedsięwzięcia przewiduje się budowę dwu instalacji rolniczych wraz
z infrastrukturą techniczną i instalacjami pomocniczymi:
1. Fermy trzody chlewnej o wielkości 13020 szt. stanowisk dla tuczników,
2. Biogazowni rolniczej o zdolności produkcyjnej biogazu 5 256 000 m3/rok.
Zakres inwestycji przestawiono poniżej. Bliższą charakterystykę elementów inwestycji przedstawiono w punktach 3.2 do 3.4
Instalacja Fermy trzody chlewnej
Projektuje się budowę siedmiu budynków inwentarskich (chlewni). Chlewnie będą w pełni przygotowane i wyposażone dla prowadzenia tuczu świń zgodnie z przepisami o dobrostanie zwierząt
gospodarskich. Przewidywana ilość urządzonych w chlewniach stanowisk dla tuczników wynosić
będzie łącznie 13020 szt. Każda z chlewni podzielona będzie na dwie sekcje. W każdej sekcji będzie po 930 stanowisk dla tuczników, rozmieszczonych w kojcach grupowych (po 40 stanowisk).
W każdym kojcu zainstalowane zostaną karmniki i poidła.
Podłogi w chlewniach będą wykonane z rusztów betonowych, a pod podłogami znajdą się wanny
gnojowicowe o łącznej pojemności 4830 m3 (7 x 690m3).
Przewiduje się w chlewniach wymuszoną wentylację z automatycznym sterowaniem intensywności
wymiany powietrza w zależności od temperatury w sekcji. Zastosowane zostaną wentylatory dachowe wyciągowe z silnikami o płynnej regulacji obrotów. Instalacje wentylacyjne pracować będą
w sposób ciągły. Nawiewy umieszczone w ścianach bocznych będą posiadać klapy zamykające
z automatycznym sterowaniem uchyłu klap.
Budynki inwentarskie będą połączone łącznikiem komunikacyjnym z dwoma rampami: dla dostawy warchlaków i dla odbioru tuczników. Spływ odchodów i wód opadowych z ramp będzie następował wpustem do kanału gnojowego budynków.
Ferma będzie wyposażona w magazyn pasz złożony z 4 cylindrycznych silosów stalowych o pojemności 30 Mg każdy. Silosy zostaną posadowione na wspólnej płycie fundamentowej o powierzchni ok. 100 m2. Pasza z silosów transportowana będzie do poszczególnych kojców
w chlewniach systemem paszociągów ślimakowych.
Obok chlewni przewidziano posadowienie odrębnego budynku socjalno-magazynowego z tzw. śluzą sanitarną dla pracowników obsługi zwierząt, pomieszczeniami gospodarczymi i magazynowymi.
Ponieważ nie przewiduje się budowy kanalizacji deszczowej, wody opadowe z budynków będą odprowadzane bezpośrednio na grunt na terenie działki.
Instalacja Biogazowni rolniczej.
Przewiduje się budowę kompletnej biogazowni rolniczej wykorzystującej wytworzany biogaz do
produkcji energii (moc elektryczna do 1,2 MW i moc cieplna do 1,4 MW). Podstawowe elementy
biogazowni przewidywane w ramach budowy to:
– plac magazynowy komponentów stałych,
– zbiornik wstępny,
– system przygotowania, mieszania i dozowania komponentów,
– 2 zbiorniki fermentacyjne,
– system oczyszczania biogazu,
11
– budynek techniczny, w którym znajdować się będzie agregat kogerencyjny i kocioł grzewczy oraz aparatura kontrolno-pomiarowa i zaplecze socjalno-sanitarne biogazowni,
– zestaw chłodnic wentylatorowych,
– przepompownie,
– studnie zbiorcze,
– system separacji masy pofermentacyjnej,
– 3-komorowy, ziemny zbiornik na masę pofermentacyjną o pojemności 3 x 13.500m3 , ca
40.500 m3, wraz z przepompowniami i punktem nalewczym cystern
Obiekty towarzyszące i pomocnicze oraz infrastruktury technicznej
Budowa obiektów towarzyszących i pomocniczych oraz infrastruktury podziemnej i nadziemnej, placów, dróg zakładowych, ogrodzenia , w tym:
– budowę ujęcia wód podziemnych (studnia wiercona) wraz z hydrofornią – wariant na wypadek braku możliwości zakupu wody z istniejącego ujęcia w Zegrzu Pomorskim.
– budowę zakładowej drogi dojazdowej z Zegrza Pom. - przebieg na działkach 124/3 i 290 –
jako równoległa droga gruntowa do istniejącej drogi brukowej, przy której rośnie szpaler
cennych lip, odsunięta poza zasięg koron i systemów korzeniowych,
– budowę zakładowych dróg wewnętrznych oraz placów postojowo-manewrowych na działce
124/4, drogi i place utwardzone, przepuszczalne.
– budowę infrastruktury: wodno-kanalizacyjnej z 2 szambami, elektro-energetycznej łącznie ze
stacją transformatorową i oświetleniem terenu oraz przyłączy c.o. na terenie fermy
– budowę ciepłociągu dla zasilania w ciepło wsi Zegrze Pomorskie (opcjonalnie, jeżeli Rada
Gminy i wszyscy mieszkańcy wyrażą zgodę na podłączenie i sfinansowania przyłączy).
3.2 Charakterystyka planowanej fermy trzody chlewnej
3.2.1 Rodzaj planowanej działalności.
Rodzaj działalności podstawowej:
Ilość chlewni:
Technologia hodowli:
tucz trzody chlewnej
7 sztuk
bezściołowa, żywienie fazowe, pełnoporcjowe.
Rodzaje i ilość stanowisk dla trzody chlewnej przewidywanych w Fermie Agropark
L.p.
1.
Skład stada
Tuczniki
Ilość urządzonych
stanowisk
[ szt. ]
13020
Wskaźnik przeliczenia na DJP
Liczba DJP
0,14
1822,8
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dn. 9.11.2010 r w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. nr 213 poz. 1397) planowana instalacja tuczu
trzody chlewnej należy do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko
(§ 2.1 pkt 51 chów i hodowla zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 dużych jednostek przeliczeniowych DJP).
3.2.2. Charakterystyka działalności.
Ferma trzody chlewnej w Agropark Czaple będzie jednym z kilkunastu przedsiębiorstw rolnych
w zintegrowanym systemie chowu, obsługi, zarządzania produkcją rolną i logistyką w Poldanor
12
S.A. W ramach tego systemu planowana ferma będzie prowadzić działalność gospodarczą ukierunkowaną na tucz trzody chlewnej. Usuwanie awarii, obsługa serwisowa, wykorzystanie gnojowicy, przywóz i wywóz zwierząt należą do zadań innych jednostek organizacyjnych Poldanoru.
Tucz prowadzony będzie w siedmiu jednakowych budynkach inwentarskich, każdy podzielony
na dwie sekcje. W każdej sekcji urządzonych zostanie po 930 stanowisk dla tuczników, rozmieszczonych w kojcach grupowych po 40 szt.
Do tuczu przywożone będą warchlaki o wadze ok. 30 kg, tj. po ukończeniu 12 tygodnia życia.
Tucz będzie trwał przez ok. 13 tygodni do wagi ok. 105 kg. Po osiągnięciu takiej wagi sprzedażowej, w wieku ok. 26 tygodni będą wywożone do uboju. Zakłada się 3,4 cykle tuczu na rok, przy
93 % realnej obsady stanowisk tj. ok. 12.100 obsady, stąd roczna produkcja wyniesie ok. 41.100
sztuk tuczników.
Każdy kojec wyposażony zostanie w 4 automatyczne poidła miseczkowe oraz 2 karmniki automatyczne (żywienie – „do woli”). Średnie zużycie paszy wynosi około 2,4 kg/ dobę/tucznika . Średnie
zużycie wody 8,5 l/dobę/tucznika.
Chów tuczników prowadzony będzie w systemie bezściołowym na podłogach rusztowych. Pod
rusztami znajdą się wanny na gnojowicę, z których okresowo jest ona odprowadzana szczelnymi
kanałami do przepompowni i skąd będzie przepompowana do zbiornika wstępnego Biogazowni.
Ferma wyposażona jest w zespół czterech silosów na paszę o łącznej zdolności magazynowej 120
Mg. Pasza dostarczana jest z Wytwórni w Koczale paszowozami o ładowności 25 Mg.
Załoga Fermy liczyć będzie 3 osoby.
NH3
H2S
30,77 Mg
1,372 Mg
Warchlaki 41922 szt.
Pasza 10171 Mg
Woda 37567 m3
Energia 547,5 MWh
elektryczna
Ferma AGROPARK
Czaple
( 7 chlewni o łącznej ilości 13.020 stanowisk dla
tuczników)
Tuczniki 41100 szt.
Upadki: 41 Mg
Gnojowica 24419 m3
(do Biogazowni)
Energia 525,0 MWh
cieplna
Bilans masowy dla Fermy trzody chlewnej AGROPARK
(roczny przy średniej obsadzie 12.100 tuczników)
3.2.3. Projektowana zabudowa gospodarcza Fermy.
Charakterystykę techniczną 7 projektowanych chlewni podano w tabeli nr 3.2.3.1. Charakterystykę
pozostałych obiektów wykorzystywanych gospodarczo na terenie fermy podano w tabeli nr 3.2.3.2
13
Charakterystyka techniczna budynków inwentarskich
Tab. 3.2.3.1
Nr obiektu na
planie zagospodarowania
Obiekt
Wymiary bu- Numer Liczba sta- Liczba wendynku
sekcji nowisk dla tylatorów
tuczników wyciągowych
[szt.]
[m]
Uwagi
[szt.]
1
2
3
19.1
Chlewnia nr 1 63,5 x23,6x 6,7
19.2
19.3
19.4
19.5
19.6
19.7
24
Łącznik
63 x 3,6x 2,9
4
5
6
7
T-1
T-2
T-3
T-4
T-5
T-6
T-7
T-8
T-9
T-10
T-11
T-12
T-13
T-14
-
930
930
930
930
930
930
930
930
930
930
930
930
930
930
-
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
-
Wentylatory
osiowe,
kominowe
D = 0,82 m.
V = 5,5 m3/s
N = 0,8 kW
∆P = 150 Pa
do przepędu
zwierząt
Charakterystyka techniczna obiektów pomocniczych na Fermie
Tab. 3.2.3.2
Nr
obiektu
Nazwa obiektu
Przeznaczenie
Charakterystyka obiektu
1
2
3
4
22
20.1
20.2
20.3
20.4
26
27
11
Budynek socjalno – Pomieszczenia dla obsługi na
magazynowy
okres remontów, dyżurka obsługi chlewni
Zbiorniki paszy
Zapas magazynowy pasz
Budynek parterowy, instalacja ścieków
sanitarnych do zbiornika bezodpływowego (poz. 11)
Silosy stalowe – 4 szt.
cylindryczne, pionowe, pojemność
po V = 50 m3 każdy
wysokość H=10 m,
średnica D=3,65 m
Przepompownia gno- Przesyłanie gnojowicy świeżej Typowa żelbetowa studnia z pompą
jowicy
do biogazowni
Ujęcie wód podziem- zasilanie fermy i biogazowni Studnia wiercona - brak szczegółowych
nych
w wodę
danych, które będą dostępne po wykonaniu prac geologicznych
Zbiornik bezodpły- Zbiornik ścieków socjalnoszczelny zbiornik żelbetowy (szambo),
wowy
bytowych z budynku socjalno- podziemny, V= 20 m3
14
magazynowego fermy (dla
budynku technicznego biogazowni będzie odrębne szambo)
Gromadzenie i przewóz pa- Szczelnie zamknięty kontener stalowy,
dłych sztuk zwierząt
przystosowany do załadunku na samochód
29
Kontener na padłe
zwierzęta
30
Przejściowe gromadzenie od- Kontener na odpady, V= 1100 dm3
padów komunalnych
Miejsca postojowe parking dla pojazdów pracow- Powierzchnia utwardzona, przepuszdla sam. osobowych ników Fermy i Biogazowni
czalna z ażurowych płyt betonowych
Place manewrowe,
Powierzchnia utwardzona, przepuszdrogi wewnętrzne
czalna, z ażurowych płyt betonowych
18
21
Śmietnik
Uzbrojenie terenu Fermy
− Zasilanie energetyczne obiektów na terenie fermy – napięcie 400/240V ze stacji transformatorowej Biogazowni,
− Instalacja c.o. (rurociąg doprowadzający i powrotny gorącej wody z Biogazowni)
− Rurociąg wody pitnej z własnego ujęcia wód podziemnych,
− Instalacja transportu paszy na trasie silosy – chlewnie (sieć napowietrznych paszociągów ślimakowych).
− Instalacja kanalizacji sanitarnej z budynku socjalno-magazynowego do bezodpływowego zbiornika V = 20 m3,
− Instalacja kanalizacji gnojowicowej chlewnie-przepompownia
− Rurociąg tłoczny gnojowicy z przepompowni do zbiornika wstępnego Biogazowni
Plan zagospodarowania terenu projektowanej Fermy został przedstawiony na Rysunku nr 4.
3.2.4 Technologia chowu zwierząt na Fermie.
W chlewniach Fermy stosowany będzie bezściołowy system chowu zwierząt. Chów prowadzony będzie od warchlaka o wadze ok. 30 kg do tucznika o wadze ok. 100 kg.
Zwierzęta w wieku ok. 10 - 12 tygodni, będą przywożone samochodami z należących do Poldanoru
ferm klimatycznych (chowu warchlaków). Z rampy rozładowczej zwierzęta przepędzane są łącznikiem budynków inwentarskich do zasiedlanej sekcji. Wydzielone w budynkach chlewni sekcje podzielone będą na kojce grupowe, o obsadzie po ok. 40 szt. zwierząt.
Każdy kojec wyposażony zostanie w 4 automatyczne poidła miseczkowe oraz 2 karmniki automatyczne żywienie – „do woli”. Średnie zużycie paszy wyniesie około 2,4 kg/szt/dobę. Średnie zużycie wody 8,5 l/dobę/tucznika.
Podłogi kojców wykonane będą z betonu, przy czym większość ich powierzchni stanowić będzie
ruszt betonowy. Pod podłogami zostaną wykonane wanny podrusztowe, do których będą spływać
samoczynnie odchody zwierząt.
Pomieszczenia chlewni wyposażone zostaną w rozmieszczone w ścianach bocznych okna (wymagane dobrostanem oświetlenie naturalne) oraz oświetlenie sztuczne przy pomocy lamp elektrycznych.
Warunki zoohigieniczne (temperatura, wilgotność) regulowane będą automatycznie systemem
wentylacyjnym, pracującym w sposób ciągły, sterowanym w zależności od temperatury powietrza
w danej sekcji. Automatycznie regulowana będzie wydajność osiowych wentylatorów wyciągowych oraz stopień uchylenia klap zamykających otwory nawiewowe.
15
Ferma zostanie wyposażona w instalację c.o. zasilaną w ciepło wytwarzane w Biogazowni. Będzie to podstawowe źródło ogrzewania budynku socjalno-magazynowego (c.w. i c.o.). Temperatura w pomieszczeniach inwentarskich utrzymywana będzie głównie dzięki naturalnej ciepłocie zwierząt i ciepłu wydzielającemu się z gromadzonej pod podłogami gnojowicy. W bardzo zimnych
okresach roku dla utrzymania optymalnej temperatury 18-200 w chlewniach będą stosowane nagrzewnice powietrza zasilane z instalacji c.o. (zamontowane na ścianach, na gorącą wodę). Do osuszania budynków po myciu mogą też być używane przenośne nagrzewnice olejowe .
Pasza będzie dostarczana do Fermy z wytwórni w Koczale (zakład grupy Poldanor S.A.). Woda
z ujęcia własnego wody podziemnej, a energia elektryczna z Biogazowni. Materiały pomocnicze
dostarczane będą z różnych źródeł zaopatrzenia m.in. z Centrum Serwisowego i magazynu centralnego w Uniechówku, z bazy w Przechlewie, a sprzęt transportowy z Zakładu Rolnego w Zegrzu
Pomorskim.
3.2.5. Instalacja gnojowicowa.
Instalacja gnojowicowa zaczyna się pod rusztami w kojcach. Pod posadzką znajdą się tzw.
wanny tj. zbiorniki gnojowicowe, w których gromadzone będą odchody świń. Po każdym opróżnieniu sekcji ze zwierząt, gnojowica będzie spuszczana ze zbiorników przez otwarcie w dnie korków
blokujących przepływ. Gnojowica spłynie grawitacyjnie do przepompowni, skąd przetłoczona zostanie do wykorzystania w Biogazowni. W biogazowni świeża gnojowica będzie jednym z podstawowych komponentów do wytwarzania biogazu.
Ilość wytwarzanej gnojowicy - 24419 m3/rok
3.2.6 Transport, gospodarka materiałowa.
Ferma nie będzie posiadać na wyposażeniu środków transportu. Potrzeby transportowe fermy zostaną zabezpieczane przez centrum logistyczne Poldanoru S.A. w Przechlewie i sieć specjalistycznych jednostek w terenie (dostawa i odbiór zwierząt, dostawa paszy).
Częstotliwość ruchu pojazdów obsługujących fermę:
Częstotliwość ruchu specjalistycznych pojazdów obsługujących fermę:
1. Przywóz (odwóz) zwierząt: 8 kursów w tygodniu (1-2 kursy dziennie),
2. Przywóz paszy:
8 kursów w tygodniu (1-2 kursy dziennie).
3. Sporadyczne przyjazdy to:
− odbiór padłych zwierząt (na wezwanie),
− odbiór odpadów,
− opróżnianie zbiorników ścieków sanitarnych (samochód asenizacyjny).
16
3.2.7 Charakterystyka eksploatacyjna Fermy.
3.2.7.1 Podstawowe wskaźniki technologiczne instalacji tuczu trzody chlewnej
Tab. 3.2.7.1
Jednostka miary
L.p.
Nazwa parametru
Ilość
1
2
3
5
7
Sztuk
Wskaźniki technologiczne:
ilość budynków inwentarskich:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
liczba sekcji w budynkach inwentarskich – 7 chlewni
(7x2)
powierzchnia użytkowa budynków inwentarskich:
7 x 1449 m2
powierzchnia kojca
14
Sztuk
10143
m2
26
m2
powierzchnia stanowiska:
od 30 kg do 80 kg wagi tucznika
od 80 kg do wagi tucznika
cykl chowu
waga początkowa / końcowa
rotacja na rok
- łączna ilość stanowisk w kojcach
- planowana obsada 93 %
zużycie paszy na jednego tucznika (średnio)
0,55
0,65
91
30/105
3,4
13.020
12.109
m2
m2
dni
kg
cykl
sztuk
sztuk
2,4
8,5
3,1
102,9
1,50
5,6
2,0
kg/szt/dobę
dm3/szt/dobę
m3/szt/rok
m3/dobę
MWh/dobę
dm3/szt/dobę
m3/szt/rok
9.
zużycie wody na jednego tucznika (średnio)
10.
11.
12.
zużycie wody na tucz ogółem
zużycie energii elektrycznej
ilość powstającej gnojowicy na jednego tucznika
Rodzaj i skład paszy
Tab. 3.2.7.2
Rodzaj paszy
Kombi
Zawartość
białka
[%]
[g/kg paszy]
[g/kg paszy]
[g/kg paszy]
17,5
10,49
5,7
2,97
Lizyna
Fosfor całkowity Fosfor przyswajalny
17
3.2.7.2 Warunki poboru wody.
Zasilanie Agroparku Czaple w wodę może zostać zrealizowane z wodociągu wiejskiego wsi
Zegrze Pomorskie lub przez budowę własnego ujęcia wód podziemnych. Zegrze Pomorskie czerpie
wodę z ujęcia wód podziemnych zlokalizowanego w połowie długości tej miejscowości od strony
wschodniej. Wydajność ujęcia wg. pozwolenia wodnoprawnego wynosi :
- Qmax = 18 m3/h
- Qdśr = 69 m3/dobę
- Qdmax = 83 m3/dobę
Dochodzi już obecnie do sytuacji, gdy wydajność ujęcia w Zegrzu Pomorskim jest za mała
w stosunku do zapotrzebowania, w okresach najwyższego poboru latem. Korzystanie z tego ujęcia
przez fermę jest możliwe tylko przy założeniu budowy zbiornika magazynowego wody o dużej pojemności napełnianego poza godzinami szczytów odbioru.
Bardziej celowe jest zdaniem autorów Raportu wybudowanie własnego ujęcia wód podziemnych na działce inwestycji. Wg. mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000 w rejonie miejscowości Zegrze Pomorskie – Czaple miąższość pokrywy czwartorzędowej jest rzędu 60 m. Głębiej występują utwory trzeciorzędowe z neogenu. Strop tych utworów obniża się gwałtownie w kierunku
zachodnim, co spowodowało znaczne nagromadzenie plejstoceńskiego materiału zwałowego.
Uwzględniając predyspozycje geomorfologiczne analizowanego rejonu oraz dane z archiwalnych
wierceń hydrogeologicznych można przewidywać następujące wykształcenie podłoża:
0 -10 m piaski zaglinione
10 – 30 m gliny zwałowe z otoczakami
30-43 m piaski różnoziarniste z otoczakami
43-60 gliny zwałowe z przewarstwieniami piasków.
W przypowierzchniowych partiach utrzymują się wody gruntowe o swobodnym zwierciadle wody,
stabilizującym się na różnej głębokości uzależnionej od morfologii terenu. Pierwszy plejstoceński
poziom wód wgłębnych występuje w serii średnioglinowej na głębokości od 30 do 45 m p.p.t.
miąższość wodonośca oraz korzystne uziarnienie powoduje, że można się tutaj spodziewać wystąpienia znaczniejszych wydajności jednostkowych, często znacznie przekraczających 5 m3/h/1mS.
Współczynniki filtracji są również wysokie i wahają się w granicach 0,00009-0,0008 m/sek.
Przytoczone dane wskazują, że w analizowanym rejonie występują korzystne warunki hydrogeologiczne dla wykonania ujęcia dla inwestycji na głębokości poniżej 30 m p.p.t.
Wymaga to udokumentowania zasobów wody i uzyskania pozwolenia wodno-prawnego.
Zapotrzebowanie wody w Fermie określono na podstawie rzeczywistego zużycia w innych
fermach tuczu firmy POLDANOR. Zapotrzebowanie wody przez projektowaną fermę wyniesie ok.
103,3 m3/dobę.
Tabela nr 3.2.7.3
Rodzaj odbioru
(przeznaczenie wody)
Zapotrzebowanie wody
Qdśr [m3/dobę]
Chlewnie - tuczniki 12100 szt. pojenie i zraszanie zwierząt 8,5 dm3/szt./dobę (1)
103
Pomieszczenia socjalne (mycie, kąpiel obsługi 3 osoby x 90,0 dm3/osobę)
Razem
0,27
Miejsce odprowadzenia ścieków
wanny podrusztowe wewnątrz
chlewni o łącznej pojemności ok.
4830 m3
zbiornik szczelny na ścieki o poj.
20 m3 (poz. 11)
103,27
3.2.7.3 Zapotrzebowanie paszy
Zapotrzebowanie pasz w Fermie określono na podstawie zakładanej realnej obsady zwierząt i rzeczywistego zużycia w innych fermach tuczników firmy POLDANOR przez analogię, przyjmując
350 dni/rok realnego skarmiania w czasie przebywania zwierząt w chlewniach (przyjęto że 15 dni
18
w roku chlewnie są opróżnione celem umycia po sprzedaży tuczników) i wskaźnik zużycia pasz
granulowanych 2,4 kg/dobę/tucznika .
2,4 kg/d/szt x 12109 szt. x 350 dni/1000 = 10171 Mg
Zapotrzebowanie paszy w Fermie
Tab. nr 3.2.7.4
Zapotrzebowanie paszy
Ilość
Jednostka
10171
Mg/rok
3.2.7.4 Zapotrzebowanie energii przez Fermę
Zestawienie rodzajów i ilości zużywanej energii.
Rodzaj
energii
Odbiorniki
Zapotrzebowanie
energii(źródło energii
lub paliwo)
Chów i obsługa zwierząt
- silniki paszociągów, wenty
latorów, pomp gnojowicy
Energia − układy AKPiA
Elektryczna − oświetlenie wewnętrzne,
− oświetlenie zewnętrzne,
− ogrzewacz przepływowy
wody
Chów i obsługa zwierząt
Energia
cieplna
547,5
(moduł prądowo-cieplny
biogazowni)
525,0
nagrzewnice powietrza zasilane
(moduł prądowo-cieplny
z instalacji c.o. (zamontowane
biogazowni)
na ścianach, na gorącą wodę)
Tab. 3.2.7.5
Jednostka
MWh/rok
MWh/rok
Zapotrzebowanie obiektów projektowanej Fermy w energię elektryczną i cieplną będzie w pełni
pokrywane z produkcji Biogazowni.
3.3 Charakterystyka Biogazowni rolniczej
3.3.1 Rodzaj planowanej działalności.
Zadaniem planowanej biogazowni będzie produkcja biogazu rolniczego, składającego się
głównie z metanu i dwutlenku węgla, a następnie wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej w wyniku jego spalania. Podstawowym surowcem poddawanym procesowi fermentacji będzie gnojowica
trzody chlewnej wymieszana z kiszonką z kukurydzy. Do wytworzenia tej mieszaniny kierowane
będą odcieki z placu magazynowego surowców stałych (z wodą opadową z tego placu), uzupełniane w razie potrzeby recyrkulatem tj. masą pofermentacyjną pobieraną z komór fermentacyjnych.
W przypadku niedoboru kiszonki z kukurydzy, stosowane będą inne komponenty uzupełniające:
kiszonka z traw, słoma oraz produkty i półprodukty lub pozostałości z produkcji drzewnej, roślinnej, spożywczej i produkcji pasz uzupełnione frakcją stałą odseparowaną z masy pofermentacyjnej.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dn. 9.11.2010 r w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. nr 213 poz. 1397) planowana biogazownia rolnicza zalicza się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko
19
( § 3 ust.1 pkt 80 - instalacje związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów, inne niż
wymienione w § 2.1 ust 1 pkt 41 do 47 z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego w rozumieniu ustawy prawo energetyczne, o mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW).
3.3.2. Charakterystyka działalności.
Biogazownia przewidziana w ramach przedsięwzięcia Agropark Czaple będzie dziewiątą biogazownią rolniczą zlokalizowaną przy prowadzonych przez Spółkę Poldanor fermach trzody chlewnej. Zastosowana w tych biogazowniach techologia i rozwiązania aparaturowe jest opracowaniem
własnym Poldanoru dostosowanym do przetwarzania gnojowicy.
Projektowana biogazownia rolnicza posiadać będzie następujące zdolności produkcyjne:
Zdolność produkcyjna Biogazowni Agropark Czaple
Lp.
Zdolność produkcyjna
Produkt
1 Biogaz
2 Energia elektryczna
3 Energia cieplna
jednostka
dobowa
roczna
[m3]
14.400
5.256.000
[kWh]
28.800
10.512.000
[kWh]
33.600
12.264.000
Tab. 3.3.2.1
Planowana wielkość
produkcji ( sprawność instalacji 90%)
Dobowa
12.960
25.920
30.240
roczna
4.730.00
9.460.000
11.037.600
Biogaz będzie wytwarzany w procesie fermentacji metanowej, a następnie spalany w agregacie
prądowo-cieplnym (moduł kogeneracyjny) produkującym energię elektryczną i cieplną.
Wyprodukowana energia elektryczna w części będzie wykorzystywana na potrzeby biogazowni
oraz fermy trzody chlewnej, natomiast nadwyżka będzie sprzedawana do koncernu energetycznego
lub do ewentualnych innych odbiorców zewnętrznych. Wyprodukowana energia cieplna w części
będzie wykorzystywana na potrzeby biogazowni oraz fermy trzody chlewnej, natomiast nadwyżka
będzie sprzedawana do ewentualnych odbiorców zewnętrznych.
W przypadku postoju agregatu biogaz będzie spalany w kotle grzewczym, który będzie stanowił
zabezpieczenie umożliwiające zużycie wytwarzanego biogazu do produkcji energii cieplnej, natomiast energia elektryczna będzie wówczas kupowana od koncernu energetycznego.
Po produkcji biogazu pozostanie masa pofermentacyjna, która będzie wykorzystywana na cele nawozowe. Z masy pofermentacyjnej będzie odseparowywana frakcja stała (ok. 5 %), co zabezpieczy
przed sedymentacją i zatykaniem urządzeń przeznaczonych do wykładania nawozów ciekłych na
polach. Frakcja stała również będzie wykładana na pola przez roztrząsanie (podobnie jak obornik).
Biogazownia rolnicza będzie instalacją pracującą w sposób ciągły cały rok, przez pełną dobę. Poszczególne urządzenia biogazowni wymagają przerw serwisowych, dlatego przewiduje się, że
agregat prądowo-cieplny będzie pracował około 7884 godzin/rok, co daje jego wykorzystanie w
ok. 90% w skali roku, natomiast maksymalny czas pracy kotła grzewczego przewidziano na 10%
czasu w roku tj . max ok. 876 h/rok.
Przewidywane zatrudnienie do obsługi biogazowni – 3 pracowników.
Bilans masowy podstawowych czynników produkcyjnych Biogazowni przedstawiono na nastepnej
stronie.
20
Gnojowica 24419 m
3
Energia cieplna: 11037,6 MWh
Energia elektryczna: 9460,8 MWh
Komponenty roślinne
21900 Mg
Biogazownia
rolnicza Czaple
Odcieki z placu magazynowego
730 Mg
Masa pofermentacyjna (nawóz organiczny):
47300 Mg
Bilans masowy roczny podstawowych czynników produkcyjnych
planowanej Biogazowni rolniczej (dane projektowane)
3.3.3 Charakterystyka technologiczna biogazowni
Planowana produkcja biogazu będzie oparta na fermentacji metanowej w warunkach beztlenowych surowców pochodzenia organicznego. W zależności od rodzaju surowca używanego do
produkcji prowadzona będzie fermentacja mezofilna zachodząca w temperaturze ok. +37OC lub
fermentacja termofilna przy temperaturze ok. +52OC.
W procesie fermentacji przeprowadzonej przez bakterie metanogenne powstanie biogaz o
zawartości 50÷64% metanu oraz pozostanie masa pofermentacyjna.
Blokowy schemat technologiczny biogazowni przedstawiono na następnej stronie.
W procesie technologicznym Biogazowni rolniczej Czaple do produkcji biogazu będą wykorzystywane następujące komponenty (w ilościach maksymalnych):
Ilości zużywanych surowców (przy pełnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnej).
Tab. 3.3.3.1
Lp.
Substraty
Wsad dobowy
Wsad roczny
[t/dobę]
[t/rok]
Surowce podstawowe
1 Gnojowica
67,0
24419
2 Kiszonka kukurydziana
60,0
21900
3 Odcieki placu magazynowego
2,0
730
surowców stałych (z wodą
opadową)
Surowce zamienne i uzupełniające
4 Kiszonka traw
do 60,0
do 21.900
5 Słoma
do 50,0
do 18.250
6 Frakcja stała masy pofermendo 6,5
do 2.400
tacyjnej
7 Pozostałości roślinne z prodo 80,0
do 29.200
dukcji roślinnej, drzewnej,
spożywczej i produkcji pasz
Surowce zamienne i uzupełniające stosowane będą w przypadku braku kiszonki kukurydzianej.
Wszystkie surowce stosowane będą w pełni opcjonalnie, to znaczy: wspólnie, osobno lub wymiennie względem siebie, w zależności od ich jakości i dostępności na rynku. Czas retencji i ładunek
mieszaniny biomasy w zbiorniku fermentacyjnym będzie dostosowany do rodzaju wsadu, tak aby
zagwarantować jego możliwie najlepszy rozkład.
21
Surowce będą dostarczane sukcesywnie i przejściowo magazynowane na terenie biogazowni w
ilościach zapewniających ciągłość procesu produkcyjnego. Przechowywanie surowców ciekłych
(gnojowicy i ciekłych komponenty dostarczanych z zewnątrz) odbywać się będzie w zbiorniku
wstępnym – poz. 2 rys. nr 4). Ze zbiornika przepompowywane będą do systemu przygotowania ,
dozowania i mieszania komponentów (poz. 3)
Surowce stałe będą składowane na placu magazynowym (poz. 1). Będzie on przeznaczony
do przyjmowania z dostarczanej zewnątrz kiszonki kukurydzianej, kiszonki z traw, słomy, pozostałości z produkcji roślinnej, drzewnej, spożywczej i produkcji pasz. Na placu możliwe będzie też
wytwarzanie kiszonek roślinnych. Ponadto plac magazynowy będzie również służył do okresowego
przechowywania frakcji stałej masy pofermentacyjnej powstającej po separacji masy pofermentacyjnej.
Komponenty będą dowożone z zewnątrz i składowane w formie pryzm. Surowce z placu magazynowego będą dozowane do systemu przygotowania, dozowania i mieszania komponentów ładowarką kołową wyposażoną w wagę.
Plac magazynowy zostanie wykonany jako monolityczna , szczelna płyta wyposażona w studnię
zbiorczą służącą do gromadzenia odcieków z gromadzonych surowców i wód opadowych. Zgromadzone odcieki będą przepompowywane do węzła przygotowania wsadu.
System przygotowania, dozowania i mieszania komponentów będzie się składał z następujących
operacji:
• mechaniczne rozdrabnianie komponentów stałych,
• dozowanie komponentów stałych i ciekłych do mieszalnika,
• mieszanie komponentów stałych i ciekłych, w celu uzyskania homogenicznej mieszanki biomasy,
• termiczna i ciśnieniowa obróbka mieszanki biomasy (opcjonalnie),
• przepompowanie mieszanki biomasy do zbiorników fermentacyjnych.
Rozdrabnianie mechaniczne komponentów stałych będzie wykonywane w młynie bijakowym
z zasobnikiem. Po rozdrobnieniu komponenty stałe zostaną przesłane do mieszalnika, gdzie zostaną połączone z komponentami ciekłymi i recyrkulatem. Po zakończeniu procesu homogenizacji
powstała mieszanka biomasy będzie przepompowywana bezpośrednio do zbiorników fermentacyjnych lub do zespołu termicznej i ciśnieniowej obróbki.
Proces termicznej i ciśnieniowej obróbki będzie działaniem opcjonalnym realizowanym w zespole złożonym z pomp, wymienników ciepła, zbiornika buforowego. Mieszanka biomasy po obróbce będzie pompowana ze zbiornika buforowego do zbiorników fermentacyjnych.
Wszystkie procesy przygotowania wsadu do procesu fermentacji będą prowadzone periodycznie. Kontrola całego procesu przygotowania, dozowania i mieszania komponentów będzie wykonywana za pomocą przepływomierzy i urządzeń wagowych oraz za pomocą kompletnego systemu
sterowania i wizualizacji znajdującego się w budynku technicznym. Na podstawie odczytów z
urządzeń kontrolnych system sterujący będzie zdalnie załączał lub wyłączał odpowiednie urządzenia. Pompowanie wsadu do zbiorników fermentacyjnych będzie odbywać się w odpowiedniej liczbie cykli na dobę, programowanej przez operatora biogazowni.
Proces fermentacji prowadzony będzie w dwóch zbiornikach o pojemności 4.500 m3 każdy.
Wykonane zostaną jako zbiorniki żelbetowe przykryte elastyczną folią PCV lub PE. Zbiorniki będą
posiadały system mieszania oraz wewnętrzny lub zewnętrzny system ciepła technologicznego. Ciśnienie robocze w tych reaktorach będzie wynosić średnio około 4 mBar. Zbiorniki będą wyposażone w zawory bezpieczeństwa o trochę wyższym ciśnieniu pracy.
Powstający w procesie fermentacji biogaz będzie zawierał 50÷64% metanu, resztę będzie stanowił
głównie CO2. Będzie też zanieczyszczony gazowymi związkami siarki. Gazy zbierające się pod
przekryciem zbiorników będą przepływały do systemu oczyszczania biogazu, w którym będzie
prowadzony proces odsiarczania.
W zbiornikach fermentacyjnych powstanie płynna masa pofermentacyjna w łącznej ilości ok.
47300 t/rok. Wyczerpana masa pofermentacyjna ze zbiorników fermentacyjnych będzie w niewielkiej części zawracana jako recyrkulat do systemu przygotowania, dozowania i mieszania komponentów, a w większości odpompowywana do systemu separacji.
22
Blokowy schemat technologiczny planowanej Biogazowni rolniczej
23
W systemie separacji z masy pofermentacyjnej będzie wydzielana frakcja stała ( ok. 5% wag.), która będzie składowana na placu magazynowym. Jej część będzie wykorzystywana ponownie w procesie fermentacji, a pozostałość przeznaczana będzie na cele nawozowe w okresach nawożeń.
Płynna masa pofermentacyjna po separacji będzie spływała do studni zbiorczej, a następnie będzie
przepompowywana do trzykomorowego zbiornika magazynowego. Zbiornik magazynowy zostanie
wykonany jako szczelny i przykryty zbiornik ziemny 3-komorowy o pojemności ok. 40 500 m3
wyposażony w niezbędną infrastrukturę do mieszania i opróżniania, łącznie z punktem odbiorczym.
Pojemność zbiornika będzie wystarczająca do składowania masy pofermentacyjnej z okresu produkcji rocznej.
W systemie oczyszczania biogazu będzie prowadzony proces odsiarczania biologicznego. Wytwarzana w tym procesie wodna zawiesina koloidalnej siarki będzie gromadzona w studni zbiorczej
systemu oczyszczania, a następnie przepompowywana do zbiornika magazynowego masy pofermentacyjnej, z którą zostanie wykorzystana na cele nawozowe (siarka jest jednym z ważnych makroskładników nawozowych).
System oczyszczania biogazu będzie wyposażony w analizator gazu, który będzie na bieżąco kontrolował poziom metanu, tlenu i siarki w produkowanym biogazie.
Oczyszczony biogaz będzie odbierany za pomocą dmuchawy gazu znajdującej się w tłoczni gazu w
budynku technicznym. Dmuchawa będzie tłoczyć biogaz wewnętrzną instalacją gazową do agregatu prądowo-cieplnego i kotła grzewczego zlokalizowanych również w budynku technicznym. Agregat prądowo-cieplny jest to silnik spalinowy na biogaz sprzężony z niskonapięciowym generatorem
trójfazowym 0,4 kV, 50 Hz. Moc elektryczna zespołu przy cosφ=1 będzie wynosić do 1200 kW, a
moc cieplna będzie wynosić do 1400 kW (przy pełnym odzysku). Energia cieplna będzie uzyskiwana z płynu chłodzącego silnik, oleju silnikowego, mieszanki gazowej i spalin.
Agregat prądowo-cieplny będzie wyposażony w pełni zautomatyzowany system sterujący.
Podstawową czynnością serwisową agregatu będzie wymiana oleju silnikowego dokonywana około
5 razy do roku. Przewiduje się, że jednorazowo zużywane będzie do 1000,0 l oleju, co w skali roku
wyniesie 5000,0 l.
Jako kocioł grzewczy będzie zastosowany niskotemperaturowy lub wysokotemperaturowy stalowy
kocioł grzewczy z palnikiem dwupaliwowym (na biogaz i na olej opałowy) o mocy cieplnej do
1400 kW.
Ponadto w budynku technicznym zostanie umieszczony system sterowania i wizualizacji procesu
technologicznego biogazowni złożony z zespołu urządzeń, instalacji i aparatury kontrolnopomiarowej niezbędnych do sterowania i kontroli całego procesu technologicznego.
3.3.4 Charakterystyka obiektów biogazowni
Obiekty wchodzące w skład Biogazowni rolniczej Agropark Czaple scharakteryzowano poniżej w
tabeli:
Tab. 3.3.4.1
Lp. Nr obiektu
Obiekt
Charakterystyka
na planie
1
2
1
1
3
4
Plac magazynowy
Przeznaczony do przejściowego składowania
surowców stałych do fermentacji. Wykonany
jako monolityczna płyta żelbetowa,:
- powierzchnia 2000 m2
- wysokość ścianek oporowych do 2 m.
24
1
2
3
2
2
Zbiornik wstępny
3
3
4
4.1 i 4.2
5
5
4
Przeznaczony do przejściowego magazynowania surowców ciekłych do fermentacji.
Zbiornik żelbetowy o pojemności zaopatrzony w mieszadło, zamknięty przekryciem z
folii.
- pojemność 1000 m3
System przygotowania, dozowani Przeznaczony do przygotowania wsadu bioi mieszania komponentów
masy do zbiorników fermentacyjnych:
- młyn bijakowy
- mieszalnik o poj. 350 m3
- zespół pomp, wymienników ciepła
- zbiornik buforowy
Zbiornik fermentacyjny nr 1
2 zbiorniki żelbetowe do prowadzenia fermentacji metanowej:
i nr 2
- pojemności po 4500,0 m3 każdy
- wysokość do 12 m
- zamknięte przykryciem z folii
- system mieszania , wymienniki ciepła
Budynek techniczny
Budynek parterowy o powierzchni zabudowy ok. 550 m2:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
6
-
Agregat prądowo-cieplny
7
-
Kocioł
8
6
Przepompownia
9
7
System oczyszczania biogazu
10
8
System separacji
sterownia procesu,
tłocznia biogazu,
pomieszczenia agregatu prądowo-cieplnego,
kotłownia,
przepompownia,
pomieszczenie socjalne,
pomieszczenia gospodarcze,
pomieszczenie techniczne.
WC,
magazyn oleju,
garaż,
Układ kogeneracyjny silnika spalinowego z
generatorem trójfazowym prądu:
- prąd zmienny 3 x 0,4 kV, 50 Hz
- nom moc elektryczna 1200 kWe
- nom. moc cieplna 1400 kWt
- obroty 1500 obr/min
Kocioł grzewczy, wodny, z palnikiem dwupaliwowym biogaz/olej opałowy
- moc 1400 kW
Budynek na pompy technologiczne:
- powierzchnia zabudowy 6 m
- wysokość 3 m
Kolumna absorpcyjna i pomieszczenie techniczne na urządzenia pomocnicze:
- średnica kolumny 4,5 m
- wysokość do 16 m
Zespół urządzeń do wydzielania frakcji stałych z masy pofermentacyjnej
– separator ślimakowy
25
1
2
3
4
11
9
Stacja transformatorowa
12
10
Chłodnica wentylatorowa
13
11
14
12, 13
15
14
Zbiornik bezodpływowy na ścieki socjalno-bytowe
Studnia zbiorcza nr 1 i studnia
zbiorcza nr 2 budynku technicznego
Studnia zbiorcza placu magazynowego
16
15
Studnia zbiorcza systemu
oczyszczania gazu
17
16
Studnia zbiorcza systemu separacji
18
17
Zbiornik magazynowy masy pofermentacyjnej
19
25
Punkt odbiorczy masy pofermentacyjnej
20
28
Rurociąg tłoczny masy pofermentacyjnej
21
18
Miejsca parkingowe
22
21
Stacja transformatorowa, kontenerowa :
- transformator
- rozdzielnica NN i SN
- układy pomiarowe energii
Chłodnica do odbioru nadmiaru energii przy
braku odbioru energii w układach cieplnych
z gorącą wodą
Zbiornik na ścieki sanitarne z budynku technicznego biogazowni - pojemność 15 m3
Studzienki na odcieki z urządzeń technologicznych , zawrót do procesu technoologicznego
Studnia na odcieki ze składowanych surowców stałych i wody opadowe z placu, przepompownia do procesu technologicznego
Studnia na roztwór z zawiesiną siarki z kolumny absorpcyjnej, przepompownia do
zbiornika magazynowego masy pofermentacyjnej
Studnia na masę pofermentacyjną po odseparowaniu frakcji stałej, przepompownia do
zbiornika magazynowego masy pofermentacyjnej
Zbiornik o konstrukcji ziemnej, trójkomorowy, uszczelniony geomembraną, zamknięty
przykryciami z folii PE, Vc= 40500 m3,
wyposażony w system pompowy opróżniania
i mieszania oraz w instalację monitoringu
szczelności.
Punkt załadunku masy pofermentacyjnej do
cystern samochodowych w okresach wykonywania nawożeń
Rurociąg tłoczny masy pofermentacyjnej do
zbiorników przewoźnych rozmieszczonych
na przyległych polach uprawnych (zamiast
wywozu cysternami)
Miejsca parkingowe, place manewrowe i
drogi wewnętrzne zostaną wykonane jako
nawierzchnie utwardzone przepuszczalne, z
Place manewrowe i drogi wetłucznia kamiennego, bez krawężników,
wnętrzne
umożliwiające infiltrację wód opadowych do
gruntu.
Planowane sieci infrastruktury Biogazowni :
− Przyłącze elektroenergetyczne – linia elektroenergetyczna, łącząca projektowaną biogazownię
z istniejącą siecią elektroenergetyczną należącą do koncernu energetycznego,
− Przyłącze elektroenergetyczne – linia elektroenergetyczna, łącząca projektowaną biogazownię
z projektowaną fermą trzody chlewnej,
26
− Przyłącze ciepłownicze – ciepłociąg łączący projektowaną biogazownię z projektowaną fermą
trzody chlewnej, ewentualnie ciepłociąg dla zasilania wsi Zegrze Pomorskie.
− Przyłącze wodociągowe – rurociąg łączący projektowaną biogazownię z projektowanym własnym ujęciem wody Agroparku,
− Sieci i instalacje elektroenergetyczne, oświetlenia zewnętrznego i odgromowe,
− Sieci i instalacje wodociągowe, kanalizacyjne, przeciwpożarowe i technologiczne,
− Sieci i instalacje ciepła technologicznego i centralnego ogrzewania,
− Sieci i instalacje przesyłowe biogazu,
− Instalacja sanitarna w budynku technicznym z kanalizacją do bezodpływowego zbiornika V = 15
m3 .
3.3.5 Zapotrzebowanie wody i energii
Zapotrzebowanie wody.
Woda do procesu technologicznego wprowadzana jest razem z surowcami. Dodatkowo potrzebne
będą niewielkie ilości wody do roztwarzania surowców stałych, oczyszczania biogazu i mycia instalacji. Woda dostarczana będzie z własnego ujęcia wód podziemnych, które przewiduje się na
południowym krańcu działki Agroparku Czaple (nr 124/4). Zapotrzebowanie wody w Biogazowni
przedstawia się następująco:
Tab. 3.3.5.1
Rodzaj odbioru
(przeznaczenie wody)
Zapotrzebowanie wody
Qdśr [m3/dobę]
Proces technologiczny i mycie urządzeń instalacji
10,0
Pomieszczenia socjalne (mycie, kąpiel obsługi 3 osoby x 90,0 dm3/osobę)
Razem
0,27
Miejsce odprowadzenia ścieków
proces technologiczny ma zamknięte obiegi wodne i nie jest
źródłem ścieków
zbiornik szczelny na ścieki o poj.
15 m3 (poz. 11)
10,27
Zapotrzebowanie energii
Biogazownia będzie wytwarzać energię z surowców odnawialnych. Produkcja energii zabezpieczy
w pełni własne zapotrzebowanie energii w ramach przedsięwzięcia Agropark. Nadwyżki energii
elektrycznej będą sprzedawane do koncernu energetycznego. Nadwyżki energii cieplnej mogą być
przesyłane do odbiorców we wsi Zegrze Pomorskie (pod warunkiem wykonania sieci przesyłowej).
Na potrzeby własne biogazownia będzie zużywać około 10 ÷ 15 % produkowanej energii elektrycznej. oraz 30 ÷ 70% produkowanej energii cieplnej, w zależności od pory roku oraz rodzaju
prowadzonej fermentacji.
3.3.6. Gospodarka masą pofementacyjną (wytworzonym nawozem organicznym).
Gospodarka masą pofermentacyjną w Biogazowni Czaple będzie prowadzona analogicznie jak
w innych biogazowniach prowadzonych przez Inwestora. Zasady stosowania i przechowywania
nawozów zostały określone w ustawie z dnia 10 lipca 2007r.
o nawozach i nawożeniu (Dz.U. nr 147 poz. 1033). Zgodnie z definicjami określonymi w ustawie
masa pofermentacyjna z biogazowni kwalifikuje się do nawozów organicznych. Ze względu na
brak w przepisach szczegółowych wymagań stosowania dla nawozów organicznych i względy bezpieczeństwa Inwestor stosuje do masy pofermentacyjnej wymagania takie same jak dla gnojowicy
nieprzetworzonej (nawozu naturalnego).
Podstawowe wymagania wynikające z przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu są następujące:
− nawozy stosuje się w sposób, który nie zagraża zdrowiu ludzi lub zwierząt lub środowisku,
27
− zastosowana w okresie roku dawka nawozu naturalnego nie może zawierać więcej niż 170 kg
azotu w czystym składniku na 1 ha użytków rolnych,
− podmiot, który prowadzi chów w ilości ponad 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg:
a) posiada plan nawożenia opracowany zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej, na podstawie składu chemicznego nawozów oraz potrzeb pokarmowych roślin i zasobności gleb,
uwzględniając stosowane odpady, środki wspomagające uprawę roślin i dodatki do wzbogacenia gleby w rozumieniu przepisów rozporządzenia nr WE nr 1069/2009, z wyłączeniem
tych podmiotów, które zbywają w całości nawozy naturalne,
b) powinien zapewnić zagospodarowanie co najmniej 70 % gnojowicy na użytkach rolnych,
których jest posiadaczem i na których prowadzi uprawę roślin,
− gnojowicę przechowuje się wyłącznie w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej
gromadzenie co najmniej 4-miesięcznej produkcji tego nawozu, a zbiorniki te powinny być
zbiornikami przykrytymi.
Wykładanie masy pofermentacyjnej na polach odbywać się będzie stosowaną w Poldanorze od
lat dla gnojowicy metodą pasmową na powierzchnię gleby, z przyoraniem w ciągu tej samej doby.
Taki sposób wykładania masy pofermentacyjnej, na podstawie dotychczasowej praktyki, nie oddziaływuje negatywnie na środowisko wodne (wody gruntowe i podziemne) oraz powierzchnię
ziemi, a także nie będzie uciążliwy zapachowo dla mieszkańców miejscowości położonych w pobliżu nawożonych pól.
Dane do obliczenia bilansu masowego wytwarzanych nawozów przyjęto w oparciu o najlepszą
wiedzę, jak również wieloletnie doświadczenie Inwestora wynikających z prowadzenia analogicznych instalacji biogazowni rolniczych obok wielkoprzemysłowych ferm trzody chlewnej. Na podstawie tych danych maksymalna przewidywana ilość masy pofermentacyjnej z Biogazowni Czaple
wyniesie 47341 Mg/rok, a maksymalna zawartość w niej azotu nie przekroczy 5 kg N/Mg (na podstawie pomiarów średnia zawartość azotu w masie pofermentacyjnej biogazowni pracujących przy
fermach tuczu wynosi 4,84 kg N/Mg - Załącznik nr 4).
Bilans azotu zawartego w masie pofermentacyjnej przeznaczonej do wykorzystania na cele nawozowe na gruntach Zakładu Rolnego Zegrze Pomorskie
(dane projektowane)
Tab. 3.3.6.1
Lp.
Specyfikacja
Jednostka
Wielkość
1
Ilość wytwarzanej masy pofermentacyjnej
m3
47341
2
Pojemność magazynowa laguny
m3
40500
3
Czas gromadzenia masy pofermentacyjnej – max.
miesiąc
10,26
4
Użytki rolne Z.R. Zegrze Pom. przeznaczone do nawożenia organicznego
ha
1265,92
5
Zawartość azotu w masie pofermentacyjnej (maks. wartość średnioroczna)
kg/m3
do 0,5%
6
Roczna produkcja nawozu w czystym azocie 5,0 x
47341
kg N/rok
236705
7
Dopuszczalna dawka azotu*)
kg N/ha/rok
170
8
Wymagany areał dla wykorzystania całej ilości wytworzonej masy pofermentacyjnej
ha
1392
9
Minimalny areał gruntów dla spełnienia wymagań
ustawy o nawozach i nawożeniu (70% gruntów własnych) *)
ha
974
28
*) W obowiązujących aktualnie przepisach nie zostały określone wymagania dla nawożenia nawozami organicznymi, dlatego przyjęto wymagania określone w ustawie o nawozach i nawożeniu dla nawozów naturalnych (gnojowicy).
Z powyższego zestawienia wynika, że Inwestor przeznaczył pod nawożenie organiczne 1265,92 ha
gruntów rolnych pozostających w jego władaniu i zlokalizowanych w pobliżu planowanego przedsięwzięcia Agropark Czaple. Ich powierzchnia jest większa o ok. 30% niż wymagane minimum 974
ha. Dla zagospodarowania maksymalnej możliwej ilości masy pofermentacyjnej przy maksymalnej
zawartości w niej azotu, potrzeba jest jeszcze ok. 130 ha. Inwestor posiada znacznie większy areał
gruntów rolnych w swojej dyspozycji, z tym że położonych w sąsiednich gminach. Inwestor może
więc wykorzystać tę część nawozów organicznych na swoich gruntach w sąsiednich gminach lub
zawrzeć umowy z innymi właścicielami okolicznych gruntów rolnych albo zbyć tę część nawozów
organicznych jeżeli będzie taka potrzeba.
Zgromadzony w zbiorniku magazynowym nawóz organiczny (masa pofermentacyjna) będzie
wywożony na pola w ściśle określonych dawkach i terminach, zgodnie z planem nawożenia zaopiniowanym przez Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą. Nawożenie gnojowicą prowadzone będzie
raz lub dwa razy w roku przez kilkanaście dni w sposób ciągły, zgodnie z zasadami dobrej praktyki
rolniczej:
− na powierzchni gleby z natychmiastowym przyoraniem (przyorywanie następuje w ciągu pierwszej doby po rozłożeniu gnojowicy na polu),
− w dni bezwietrzne lub, gdy kierunek wiatru jest przeciwny do zabudowy mieszkalnej,
− przy użyciu wysokowydajnych urządzeń, aby maksymalnie skrócić czas wykładania gnojowicy
na pola.
Nie będzie prowadzone nawożenie na gruntach podmokłych, gdzie istnieje prawdopodobieństwo
spływu nawozu do wód powierzchniowych i na stokach o pochyleniu większym niż 10 %.
4. Emisja do środowiska
4.1. Ścieki.
Ścieki bytowo-gospodarcze
Ścieki bytowo-gospodarcze będą odprowadzane z budynku socjalno-magazynowego Fermy oraz z
pomieszczeń socjalnych budynku technicznego Biogazowni. Ścieki te będą powstawać w węzłach
sanitarnych wyposażonych w natryski, umywalki i wc oraz pomieszczenia przygotowywania posiłków. Ilość powstających ścieków odpowiadać będzie w przybliżeniu ilości zużytej wody na cele
socjalne. Ścieki gromadzone będą w 2 odrębnych bezodpływowych zbiornikach V=20 m3 i V=15
m3 (nr 11 na planie zagospodarowania), a po ich napełnieniu wywożone do oczyszczalni ścieków,
na podstawie umowy zawartej z operatorem oczyszczalni. Najbliższa oczyszczalnia ścieków komunalnych znajduje się w Zegrzu Pomorskim.
Tab. 4.1.1
Rodzaj
Ilość ścieków
Sposób odprowadzania
Lp.
Źródła ścieków
ścieków
[m3/dobę]
do środowiska
Budynek socjalnoSzczelny zbiornik bezodpływowy
1
bytowe
0,27
magazynowy Fermy
V = 20 m3
Budynek techniczny
Szczelny zbiornik bezodpływowy
2
bytowe
0,27
Biogazowni
V = 15 m3
Wody opadowe
Wody opadowe z utwardzonych powierzchni wewnętrznych dróg komunikacyjnych i placów manewrowych oraz niezanieczyszczone wody deszczowe z połaci dachowych będą odprowadzane
powierzchniowo do gruntu.
29
Wody opadowe odprowadzane z terenu projektowanego przedsięwzięcia będą niosły ze sobą znikomy ładunek zanieczyszczeń, co wynika z lokalizacji na obszarze wykorzystywanym rolniczo oddalonym od ośrodków przemysłowych i dróg o znaczącym nasileniu ruchu.
Ruch pojazdów zarówno na terenie Fermy jak i Biogazowni odbywać się będzie sporadycznie. Na
terenie Fermy wyłącznie do rampy załadowczej zwierząt i do silosów paszy – 1 do trzech kursów
na dobę. Na terenie biogazowni będą się odbywać dostawy surowców stałych, 10 -15 transportów/dobę, głównie ciągnikami. Komponenty te będą składane w pryzmach na płycie placu magazynowego. Odcieki ze składowanych surowców wraz z wodami opadowymi z placu będą odprowadzane do procesu produkcyjnego jako woda technologiczna, nie będą więc ściekami.
4.2 Gospodarka odpadami
Gospodarka odpadami w Agropark Czaple prowadzona będzie w sposób analogiczny jak w innych fermach trzody chlewnej i biogazowniach prowadzonych przez Inwestora, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o odpadach. W zamieszczonej poniżej tabeli nr 4.2.1 przedstawiono
rodzaje i ilości odpadów przewidywanych do wytwarzania na terenie przedsięwzięcia, określone w
na podstawie doświadczenia eksploatacyjnego Spółki POLDANOR w prowadzonych kilkunastu
wielkotowarowych ferm trzody chlewnej i współpracujących z nimi 8 biogazowni rolniczych.
W zestawieniu nie wykazano rodzajów odpadów zwierząt padłych i ubitych z konieczności, gdyż
wg. wprowadzonego do ustawy o odpadach w 2010 r. art. 2 ust. 6a , przepisów ustawy nie stosuje
się do tej grupy odpadów (odpady o kodach 020180, 020181 i 020182). Gospodarkę produktami
ubocznymi pochodzenia zwierzęcego regulują odrębne unijne przepisy weterynaryjne - aktualnie
jest to Rozporządzenie (WE)1069/2009 i polskie przepisy weterynaryjne.
Nie wykazano również odpadów komunalnych, które powstają w niewielkich ilościach w pomieszczeniach socjalnych fermy i biogazowni i podlegają ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach, a nie ustawie o odpadach.
Rzeczywista ilości rodzajów wytwarzanych odpadów i ich masa jest znacznie mniejsza, gdyż
oczywistym jest, że nie wszystkie rodzaje odpadów i nie maksymalne ich ilości wystąpią każdego
roku.
30
Raport oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia inwestycyjnego pn. AGROPARK Czaple
Rodzaje i ilości możliwych do wytworzenia odpadów, miejsca i sposób magazynowania oraz sposób postępowania z odpadami.
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
Planowana do
wytworzenia
w ciągu roku
ilość odpadu
Mg/rok
1
2
3
Miejsce i sposób magazynowania
odpadów
4
Tab. 4.2.1
Opis dalszego postępowania z odpadami z uwzględnieniem zbierania,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów
5
A. ODPADY NIEBEZPIECZNE
13 01 Odpadowe oleje hydrauliczne
130111*
Syntetyczne oleje hydrauliczne
2,000
130113*
Inne oleje hydrauliczne
2,000
Gromadzone w szczelnych beczkach lub Odbiór i transport do odzysku przez
pojemnikach w wydzielonym miejscu w specjalistyczną firmę, z częstotliwością
wynikającą z potrzeb
budynku technicznym
13 02 - Odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
13 02 06*
Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe
i smarowe
5,000
130207*
Oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
łatwo ulegające biodegradacji
5,000
13 02 08*
Inne oleje silnikowe przekładniowe i smarowe
5,000
Gromadzone w szczelnych beczkach lub Odbiór i transport do odzysku przez
pojemnikach w wydzielonym miejscu w specjalistyczną firmę z częstotliwością
wynikającą z potrzeb
budynku technicznym
13 03 - Odpady oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła
13 03 08*
Syntetyczne oleje i ciecze stosowane jako
elektroizolatory oraz nośniki ciepła inne niż
w 130301*
2,000
13 03 09*
Oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła łatwo ulegające biodegradacji
5,000
Gromadzenie w szczelnych beczkach lub Odbiór i transport do odzysku lub
pojemnikach w wydzielonym miejscu w unieszkodliwienia przez specjalistyczbudynku technicznym
ną firmę z częstotliwością wynikającą z
potrzeb
31
31
1
13 03 10*
2
3
4
5
Syntetyczne oleje i ciecze stosowane jako
elektroizolatory oraz nośniki ciepła inne niż
w 130301*
3,000
pojemnikach w wydzielonym miejscu w unieszkodliwienia przez specjalistyczbudynku technicznym
potrzeb
5,000
pojemnikach w wydzielonym miejscu w unieszkodliwienia przez specjalistyczbudynku technicznym.
potrzeb.
13 05 - Odpady z odwadniania olejów w separatorach
13 05 07*
Zaolejona woda z odwadniania olejów w
separatorach
15 01 - Odpady opakowaniowe (włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi)
15 01 10*
Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone
3,000
15 01 11*
Opakowania z metali zawierające niebezpieczne porowate elementy wzmocnienia
konstrukcyjnego (np. azbest), włącznie z
pustymi pojemnikami ciśnieniowymi
2,000
Gromadzone w pojemnikach ustawionych Odbiór i transport do unieszkodliwiania
w
wydzielonym
pomieszczeniu
w przez specjalistyczną firmę z częstotlibudynku technicznym i
socjalno- wością wynikającą z potrzeb
magazynowym.
15 02 - Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne w tym filtry
olejowe nieujęte w innych grupach tkaniny
do wycieranie, (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi.
2,000
w
wydzielonym
pomieszczeniu
w przez specjalistyczną firmę z częstotlibudynku technicznym i
socjalno- wością wynikającą z potrzeb
magazynowym
16 01
Zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy (włączając maszyny pozadrogowe), odpady z demontażu, przeglądu i konserwacji
pojazdów (z wyłączeniem grup 13 i 14 oraz podgrup 16 06 i 16 08)
16 01 07*
Filtry olejowe
1,000
Gromadzenie w pojemniku ustawionym w Odbiór i transport do unieszkodliwiania
wydzielonym pomieszczeniu budynku
przez specjalistyczną firmę z częstotlitechnicznego
wością wynikającą z potrzeb
32
32
1
3
2
4
5
16 02 - Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych
160213*
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02
09 do 16 02 12
2,000
w wydzielonym pomieszczeniu w budynku przez specjalistyczną firmę z częstotlitechnicznym i socjalno-magazynowym.
wością wynikającą z potrzeb
18 02 - Odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki weterynaryjnej
180202*
Inne odpady weterynaryjne
0,500 Mg/rok
180207*
Leki cytotoksyczne i cytostatyczne
0,500 Mg/rok
Magazynowane w szczelnych pojemnikach Odbiór i transport do unieszkodliwiania
w wydzielonym pomieszczeniu w budynku przez specjalistyczną firmę z częstotliwością wynikającą z potrzeb
socjalno-magazynowego.
B. ODPADY INNE NIŻ NIEBEZPIECZNE
02 01 -Opady z rolnictwa, sadownictwa, uprawa hydroponicznych, leśnictwa, łowiectwa i rybołówstwa
02 01 04
Odpady tworzyw sztucznych (z wyłączeniem opakowań)
2,0
Gromadzenie w wydzielonym pomiesz- Odbiór i transport do odzysku lub
czeniu budynku socjalno-magazynowego. unieszkodliwienia w specjalistycznej
firmie z częstotliwością wynikającą z
potrzeb
02 01 10
Odpady metalowe
2,0
Gromadzenie w kontenerze stalowym Przekazanie osobom fizycznym do wyustawionym na ogrodzonym terenie zakła- konywania napraw i konserwacji lub
du
transport do punktu skupu złomu
02 01 99
Inne niewymienione odpady
2,0
Gromadzenie w pojemnikach ustawionym Odbiór i transport do odzysku lub
na ogrodzonym terenie zakładu
unieszkodliwienia w specjalistycznej
potrzeb
33
33
1
2
3
4
5
08 01 Odpady z produkcji , przygotowania , obrotu i stosowania oraz usuwania farb i lakierów
08 01 12 Odpady farb lakierów inne niż wymienione
w 08 01 11
0,5
08 01 99 Inne niewymienione odpady
(opakowania po farbach)
0,5
Gromadzenie w pojemniku ustawionym Odbiór i transport do odzysku lub
podczas wykonywania prac konserwacyj- unieszkodliwienia w specjalistycznej
no-remontowych w wydzielonym miejscu firmie, po zakończeniu prac remotowych
w budynku technicznym lub socjalnomagazynowym.
15 01 - Odpady opakowaniowe (włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi)
Selektywne gromadzenie w wydzielonym Odbiór i transport do odzysku lub
pomieszczeniu w budynku technicznym i unieszkodliwienia w specjalistycznej
budynku socjalno -magazynowym
potrzeb
150101
Opakowania z papieru i tektury
5,0
15 01 02
Opakowania z tworzyw sztucznych
5,0
15 01 03
Opakowania z drewna
2,0
15 01 04
Opakowania z metali
2,0
15 01 05
Opakowania wielomateriałowe
5,0
15 01 06
Zmieszane odpady opakowaniowe
5,0
15 01 07
Opakowania ze szkła
5,0
Selektywne gromadzenie w pojemnikach
ustawionych w wydzielonym pomieszczeniu w budynku technicznym i budynku
socjalno-magazynowym
15 01 09
Opakowania z tekstyliów
5,0
Selektywne gromadzenie w wydzielonym
pomieszczeniu w budynku technicznym i
budynku socjalno -magazynowym
15 02 - Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
15 02 03
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do
wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania
ochronne inne niż wymienione w 15 02 02*
2,0
Selektywne gromadzenie w pojemnikach
ustawionych w wydzielonym pomieszczeniu w budynku technicznym i budynku
socjalno-magazynowym
34
Odbiór i transport do odzysku lub
potrzeb
34
1
2
3
4
5
Gromadzenie w pojemnikach ustawionych
w wydzielonym pomieszczeniu w budynku
technicznym i budynku socjalnomagazynowym
Odbiór i transport do odzysku lub
potrzeb
16 02 Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych
16 02 14
Zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16
02 09 do 16 02 13
1,0
16 02 16
Elementy usunięte z zużytych urządzeń inne
niż wymienione w 16 02 15*
1,0
18 02 - Odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki weterynaryjnej
18 02 01
Narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich
resztki (z wyłączeniem 18 02 02)
0,500
18 02 03
Inne odpady niż wymienione w 18 02 02*
0,500
18 02 08
Leki inne niż wymienione w 18 02 07*
0,500
Gromadzenie w pojemnikach ustawionych Odbiór i transport do unieszkodliwienia
w wydzielonym pomieszczeniu budynku przez specjalistyczną firmę z częstotliwością wynikającą z potrzeb
socjalno-magazynowego
19 Odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych
19 06 06
Przefermentowane odpady z beztlenowego
rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych
47.300
Magazynowane w 3-komorowym zbiorni- Wykorzystanie do nawożenia pól, proces odzysku R1O
ku ziemnym
Uwaga:
1) zgodnie ze zmianą ustawy o odpadach z dnia 22 stycznia 2010 r. (Dz.U. 28 poz. 145), obowiązującej od 12 marca 2010 r., według art. 2 ust. 6a nie ma konieczności prowadzenia ewidencji odpadów dla zwłok zwierząt oraz dla produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia
przez ludzi.
35
35
4.3. Emisja zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego.
4.3.1. Charakterystyka przedsięwzięcia w aspekcie emisji zanieczyszczeń do powietrza.
4.3.1.1. Emisja z procesu chowu świń.
1. Podstawowe źródło zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na fermach trzody chlewnej to
odchody zwierząt. Odchody te podlegają przemianom biochemicznym, w wyniku których do
powietrza wydziela się amoniak (NH3) oraz w mniejszym stopniu siarkowodór (H2S) traktowane jako substancje zanieczyszczające powietrze. Ponadto wydziela się metan i podtlenek azotu,
które nie mają większego znaczenia w emisji oraz grupa substancji wpływających na zapachową
jakość powietrza.
2. Proces wydzielania się substancji gazowych (NH3, H2S, związki odoroczynne) z gnojowicy
przebiega od momentu powstania odchodów do momentu rozłożenia nawozu na pola uprawne
i zależy od:
− systemu utrzymania zwierząt,
− strategii żywienia,
− techniki gospodarki gnojowicą (magazynowanie, przetwarzanie),
− techniki nawożenia gnojowicą.
3. Określenie ilościowe substancji zanieczyszczających powietrze z ferm hodowlanych jest zagadnieniem stosunkowo skomplikowanym i mimo dużej ilości prac naukowych opracowane są tylko ogólne zasady wyznaczania emisji z ferm. W przypadku amoniaku często opierają się one
o bilans azotu w gnojowicy oraz bilans azotu wprowadzanego z paszą do organizmu zwierząt.
4. W praktyce nie określa się emisji z pojedynczych źródeł metodami pomiarowymi dla celów
limitowania działalności ferm hodowlanych, gdyż otrzymane wyniki wahają w tak szerokim
zakresie i są zależne od tak dużej liczby parametrów, że pomiary chwilowe nie mogą stanowić
podstawy do oceny wielkości emisji.
Określenie emisji amoniaku i siarkowodoru
Emisję amoniaku i siarkowodoru do powietrza z chlewni określono na podstawie opracowania
dr A. Piertuszki „Wskaźniki emisji amoniaku do powietrza z ferm i gospodarstw rolnych prowadzących produkcję trzody chlewnej” Szczecin, grudzień 2007. Określone tam wskaźniki zostały
obliczone na podstawie bilansu azotu wprowadzanego z paszą: jego retencji w organizmie zwierząt
i redystrybucji na emisję do powietrza oraz do gnojowicy. Roczna emisja amoniaku z chlewni z
jednego stanowiska tuczu przy bezściołowym systemie utrzymania zwierząt wynosi 2,36 kg
NH3/stanowisko/rok
Straty amoniaku do powietrza ze zbiorników magazynowych gnojowicy odpowiadają w ciągu
roku ok. 2% zawartego w magazynowanej gnojowicy azotu, przy założeniu zaopatrzenia zbiornika
w pełne przykrycie i odprowadzaniu nadmiaru powstających pod pokrywą gazów przez kominki
wentylacyjne. W przypadku analizowanego przedsięwzięcia, gnojowica nie jest magazynowana w
zewnętrznych zbiornikach, a przesyłana do przerobu w biogazowni. Odgazy ze zbiorników technologicznych i magazynowych biogazowni spod pokryw są kierowane do gazociągu biogazu przed
systemem oczyszczania. Występująca zwykle w fermach emisja niezorganizowana ze zbiorników
jest w ten sposób zlikwidowana.
Oszacowania emisji siarkowodoru z gnojowicy dokonano przy założeniu, że wielkości emisji
H2S są proporcjonalne do wartości emisji amoniaku. Na podstawie dostępnych danych pomiarowych i literaturowych przyjęto do obliczenia poziomu emisji siarkowodoru stosunek NH3/H2S jak
22:1.
36
Na podstawie powyższych wskaźników określono emisję roczną amoniaku i siarkowodoru
z chlewni przyjmując maksymalne wielkości obsady zwierząt (ilość stanowisk), a następnie określono średnią godzinową emisję w ciągu roku.
Wartość strat azotu wydzielającego się do powietrza w chlewniach zależy znacznie od temperatury otoczenia. Z danych literaturowych wynika, że maksymalna wielkość tych strat występująca
w okresie lata przy wysokich temperaturach zewnętrznych jest do 60% wyższa od wartości średniorocznej. Ten wskaźnik przyjęto do oszacowania występujących wartości emisji maksymalnej.
Emisja pyłów z przeładunków pasz.
Stosowane pasze mają postać granulatu. Będą dostarczane na fermę luzem, specjalistycznym
transportem – paszowozami o ładowności 25 Mg. Skrzynia ładunkowa paszowozu stanowi zamknięty kontener, podnoszony z jednej strony w czasie rozładunku. Pasza zsypuje się z kontenera z
niewielkiej wysokości (< 1 m) do blaszanego pojemnika, z którego zabierana jest przenośnikiem
ślimakowym i przesyłana do silosu magazynowego. Przeładunek prowadzony będzie tylko do jednego silosu jednocześnie. Operacja wysypywania ładunku z paszowozu oraz załadunek od góry do
silosu jest źródłem niewielkiej emisji niezoganizowanej pyłów.
W publikacji AP-42 „Grain Elewators and Grain Processi Plants” US EPA wartość emisji pyłów z
przeładunków pasz granulowanych luzem z samochodów ciężarowych oceniono na 0,0015 kg/Mg
paszy. Zawartość frakcji PM10 w emitowanych pyłach wynosi 24,2%, a frakcji PM2,5 < 5%.
Z silosów pasza pobierana jest i podawana do wnętrza budynków inwentarskich za pomocą paszociągów. Są to elastyczne przenośniki ślimakowe, wykonane w formie rurociągu z tworzyw. Z uwagi na zamkniętą konstrukcję paszociągi nie są źródłem emisji pyłów.
Emisja ze spalania oleju opałowego
Wartości emisji z przenośnej nagrzewnicy powietrza opalanej lekkim olejem opałowym obliczono
na podstawie zużycia paliwa oraz wskaźników opublikowanych przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (styczeń 2011):
Wskaźnik emisji
Zanieczyszczenie
[kg/m3 oleju]
SO2
3,4 (17 x S%)
NOx
2,0
CO
0,57
pył
0,34
Zużycie oleju opalowego w nagrzewnicy wynosi:
− w ciągu godziny 24 kW x 3600/ (41500 kJ/kg) ≈ 2,08 kg/h ≈ 2,42 dm3/h
rocznie ok. 6,7 m3/rok
Zawartość frakcji PM10 w emitowanych pyłach przyjęto za 100%, a zawartość frakcji PM2,5 na
ok. 50% frakcji PM10.
4.3.1.2. Emisja z procesów w biogazowni.
Emisja ze spalania biogazu obliczona została przy założeniu następującej charakterystyki produkowanego biogazu:
− skład wytwarzanego biogazu (po instalacji odsiarczającej, w przeliczeniu na suchy gaz)
CH4 58 – 64 %
CO2 36 – 42 %
H2S 150 ppm
− wartość opałowa 20.000 – 22.000 kJ/nm3
37
Wartość emisji ze spalania biogazu w silniku agregatu prądowo-cieplnego określono przy następujących założeniach:
− ilość spalanego biogazu: 4470670 nm3/rok
max. 634 nm3/h
śr. 567 nm3/h
− zawartość w spalinach przyjęto na podstawie dostępnych wyników pomiarów w innych biogazowniach Inwestora:
NO2 0,485 g/nm3 spalin (na podstawie pomiarów w biogazowni w Pawłówku)
SO2 0,042 g/nm3 spalin (obliczona z zawartości H2S w paliwie)
CO 1 g/nm3 spalin
pył 5 mg/nm3 spalin
Wartość emisji ze spalania biogazu w kotle grzewczym włączanym w okresach, gdy nie pracuje
agregat prądowo-cieplny określono przy następujących założeniach:
− maksymalny czas pracy kotła ok. 10 % czasu w roku
− nominalna wydajność cieplna kotła – 1400 kWt
− sprawność – około 85 %
− ilość spalanego biogazu: 1400 x 3600/(0,85 x 21000) = 296,5 nm3 biogazu/h
296,5 nm3 biogazu/h x 876 h/rok = 259730 nm3 biogazu/rok
− zawartość NO2 i pyłów w spalinach przyjęto na podstawie wartości standardów emisji dla energetycznego spalania biogazu:
NO2 0,2 g/nm3 spalin
SO2 0,035 g/nm3 spalin
pył
5 mg/nm3 spalin
Zwartość frakcji do PM2,5 w pyłach ze spalania paliw gazowych wynosi 100% i taką wartość przyjęto dla spalania biogazu.
38
4.3.2. Zestawienie emitorów oraz ilości gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza (stan projektowany).
Tab. 4.3.2.1
Lp.
Charakterystyka emitora
Symbol h
d
T
[m]
[m]
[K]
3
4
5
6
E-1/1
7,7
0,82
291
E-1/2
7,7
0,82
E-1/3
7,7
E-1/4
Proces
Źródło emisji
1
2
V
w
[m3/h]
[m/s]
Nazwa
substancji
7
8
Charakterystyka emisji
Emisja
max.
średnia roczna
kg/h
kg/h
Mg/r
Wskaźnik
Czas
emisji
emisji
[kg/stanow./rok] [h/rok]
[h/dobę]
9
10
11
12
13
20000 amoniak (NH3)
10,8 siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
291
20000 amoniak (NH3)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
0,82
291
20000 amoniak (NH3)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
7,7
0,82
291
20000 amoniak (NH3)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
E-1/5
7,7
0,82
291
20000 amoniak (NH3)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
E-1/6
7,7
0,82
291
20000 amoniak (NH3)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
E-1/7
7,7
0,82
291
20000 amoniak (NH3)
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,314
0,014
2,36
0,107
8760
24
E-1/8 7,7
0,82
291
E-1/9 7,7
0,82
291
20000
10,8
20000
10,8
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
1. Chlewnia nr 1
Sekcja T-1
930 stanowisk dla tuczników
7 wentylatorów kominowych
2. Sekcja T-2
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
39
0,036
0,0016
0,036
0,0016
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
E-1/10 7,7
0,82
291
E-1/11 7,7
0,82
291
E-1/12 7,7
0,82
291
E-1/13 7,7
0,82
291
E-1/14 7,7
0,82
291
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
E-2/1 7,7
0,82 291
E-22 7,7
0,82 291
E-2/3 7,7
0,82 291
E-2/4 7,7
0,82 291
E-2/5 7,7
0,82 291
E-2/6 7,7
0,82 291
E-2/7 7,7
0,82 291
E-2/8 7,7
0,82 291
E-2/9 7,7
0,82 291
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
10
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
11
12
13
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
3. Chlewnia nr 2
Sekcja T-3
4. Sekcja T-4
40
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
E-2/10 7,7
0,82 291
E-2/11 7,7
0,82 291
E-2/12 7,7
0,82 291
E-2/13 7,7
0,82 291
E-2/14 7,7
0,82 291
E-3/1 7,7
0,82 291
E-32 7,7
0,82 291
E-3/3 7,7
0,82 291
E-3/4 7,7
0,82 291
E-3/5 7,7
0,82 291
E-3/6 7,7
0,82 291
E-3/7 7,7
0,82 291
E-3/8 7,7
0,82 291
E-3/9 7,7
0,82 291
7
8
9
10
11
12
13
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
5. Chlewnia nr 3
Sekcja T-5
6. Sekcja T-6
41
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
E-3/10 7,7
0,82 291
E-3/11 7,7
0,82 291
E-3/12 7,7
0,82 291
E-3/13 7,7
0,82 291
E-1/14 7,7
0,82 291
E-4/1 7,7
0,82 291
E-4/2 7,7
0,82 291
E-4/3 7,7
0,82 291
E-4/4 7,7
0,82 291
E-4/5 7,7
0,82 291
E-4/6 7,7
0,82 291
E-4/7 7,7
0,82 291
E-4/8 7,7
0,82 291
E-4/9 7,7
0,82 291
7
8
9
10
11
12
13
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
7. Chlewnia nr 4
Sekcja T-7
8. Sekcja T-8
42
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
E-4/10 7,7
0,82 291
E-4/11 7,7
0,82 291
E-4/12 7,7
0,82 291
E-4/13 7,7
0,82 291
E-4/14 7,7
0,82 291
E-5/1 7,7
0,82 291
E-5/2 7,7
0,82 291
E-5/3 7,7
0,82 291
E-5/4 7,7
0,82 291
E-5/5 7,7
0,82 291
E-5/6 7,7
0,82 291
E-5/7 7,7
0,82 291
E-5/8 7,7
0,82 291
E-5/9 7,7
0,82 291
7
8
9
10
11
12
13
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
Chlewnia nr 5
9. Sekcja T-9
10. Sekcja T-10
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
43
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
E-5/10 7,7
0,82 291
E-5/11 7,7
0,82 291
E-5/12 7,7
0,82 291
E-5/13 7,7
0,82 291
E-5/14 7,7
0,82 291
E-6/1 7,7
0,82 291
E-6/2 7,7
0,82 291
E-6/3 7,7
0,82 291
E-6/4 7,7
0,82 291
E-6/5 7,7
0,82 291
E-6/6 7,7
0,82 291
E-6/7 7,7
0,82 291
E-6/8 7,7
0,82 291
E-6/9 7,7
0,82 291
7
8
9
10
11
12
13
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
Chlewnia nr 6
11. Sekcja T-11
12. Sekcja T-12
44
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
E-6/10 7,7
0,82 291
E-6/11 7,7
0,82 291
E-6/12 7,7
0,82 291
E-6/13 7,7
0,82 291
E-6/14 7,7
0,82 291
E-7/1 7,7
0,82 291
E-7/2 7,7
0,82 291
E-7/3 7,7
0,82 291
E-7/4 7,7
0,82 291
E-7/5 7,7
0,82 291
E-7/6 7,7
0,82 291
E-7/7 7,7
0,82 291
E-7/8 7,7
0,82 291
E-7/9 7,7
0,82 291
7
8
9
10
11
12
13
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
Chlewnia nr 7
13. Sekcja T-13
14 Sekcja T-14
45
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
5
6
E-7/10 7,7
0,82 291
E-7/11 7,7
0,82 291
E-7/12 7,7
0,82 291
E-7/13 7,7
0,82 291
E-7/14 7,7
0,82 291
7
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
20000
10,8
8
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
amoniak (NH3)
siarkowodór (H2S)
9
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
0,058
0,0026
10
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
0,036
0,0016
11
12
13
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
0,314
0,014
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
2,36
0,107
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
8760
24
Przeładunek pasz granulowanych max. 10937 Mg/rok
15. Silos paszowy – 1 szt.
EN-8/1 śr. 5
- średnica D= 3,65 m
- wysokość H= 10 m
- pojemność V= 50 m3
- rozładunek pasz 2543 Mg/rok
EN-8/2 śr. 5
EN-8/3 śr. 5
-
-
-
otocz.
otocz.
otocz.
kg/Mg paszy
-
-
-
pył ogółem
pył zawieszony:
-frakcja PM10
-frakcja PM 2,5
pył ogółem
pył zawieszony:
-frakcja PM10
-frakcja PM 2,5
pył ogółem
pył zawieszony:
-frakcja PM10
-frakcja PM 2,5
46
0,023
0,015
0,0040
0,056
0,0012
0,0036
0,00075
0,001
0,0002
0,023
0,015
0,0040
0,056
0,0012
0,0036
0,00075
0,001
0,0002
0,023
0,015
0,0040
0,056
0,0012
0,0036
0,00075
0,001
0,0002
0,0015 kg/Mg
paszy
273
2
0,0015 kg/Mg
paszy
273
2
0,0015 kg/Mg
paszy
273
2
c.d. Tabeli 4.3.2.1
1
2
3
4
EN-8/4 śr. 5
19. Przewoźna nagrzewnica powie- EN-9
trza – 1 szt.
moc nominalna – 24 kW
zużycie oleju opałowego – 6,7
m3/rok
5
6
7
-
otocz.
-
-
-
8
pył ogółem
pył zawieszony:
-frakcja PM10
-frakcja PM 2,5
0,06 SO2
NO2
CO
pył zawieszony:
- frakcja PM10
- frakcja PM2,5
9
10
11
12
13
0,023
0,015
0,0040
0,0015 kg/Mg
paszy
273
2
0,056
0,0012
0,0036
0,00075
0,0010,
0,0002
0,0081
0,0048
0,0014
0,0081
0,0048
0,0014
0,023
0,013
0,004
3,4 kg/m3 oleju
2,0 kg/m3 oleju
0,57 kg/m3 oleju
2800
24
0,0008
0,0008
0,0008
0,0008
0,002
0,002
0,34 kg/m3 oleju
g/m3 biogazu
Biogazownia
20. Agregat prądowo-cieplny
moc nominalna – 1200 kWe
- 1400 kWt
sprawność energ.: 82-84%
zużycie biogazu:
max. 667 nm3/h
rocznie 567 nm3/rok
E-10
21. Kocioł grzewczy:
moc nominalna N=1400 kWt
sprawność – 85%
zużycie biogazu
max. 296,5 m3/h
rocznie 259730 m3/rok
E-11
11
9,0
0,4
0,5
473
433
10034 SO2
22,2 NO2
CO
pył zawieszony:
- frakcja PM10
- frakcja PM2,5
5800 tlenek siarki (SO2)
8,2 tlenek azotu (NO2)
tlenek węgla (CO)
pył zawieszony:
- frakcja PM10
- frakcja PM2,5
47
0,273
3,170
6,492
0,243
2,818
5,806
2,029
23,510
48,439
0,429 g/m3
4,97 g/m3
10,24 g/m3
0,032
0,032
0,029
0,029
0,241
0,241
0,051 g/m3
0,12
0,72
1,07
0,12
0,72
1,07
0,11
0,64
0,96
0,429 g/m3
2,470 g/m3
3,70 g/m3
0,018
0,018
0,018
0,018
0,016
0,016
0,062 g/m3
7884
24
876
24
Roczna emisja gazów i pyłów z całego zakładu Agropark Czaple
(stan projektowany)
Tab. 4.3.2.2
Emisja roczna
Lp.
Nazwa substancji
[Mg/rok]
1. Amoniak (NH3)
30,772
2. Siarkowodór (H2S)
1,372
3. Tlenek siarki (SO2)
2,162
4. Tlenek azotu (NO2)
24,163
5. Tlenek węgla (CO)
49,403
6. Pył ogółem, w tym:
0,2730
- frakcja PM10
0,2610
- frakcja PM2,5
0,2578
4.4. Emisja hałasu.
Ferma trzody chlewnej będzie źródłem hałasu z uwagi na:
− żywy inwentarz,
− obsługę hodowli,
− dostawy i transport paszy.
Poniżej przedstawiono charakterystykę Fermy jako źródła emisji hałasu.
Charakterystyka Fermy jako źródła emisji hałasu
Lp.
Źródło emisji
hałasu
budynki chlewni
(7 szt.)
wentylatory komino2 we na chlewniach (szt.
98)
dostawa paszy
3
1
4
5
rozładunek/ załadunek
zwierząt
praca paszociągów
Tab. 4.4.1
Poziomy mocy
Czas pracy
Aktywność
źródła w cią- Częstotliwość pracy
akustycznej [dB]
[dzień/noc]
gu doby
ciągły
ciągła
dzień
73
ciągły
ciągła
dzień/noc
67 -73
2-4 godz.
9 kursów w tygodniu
dzień
92
3 godz.
4 razy w tygodniu
dzień
85-100
2 godz.
2 razy dziennie
dzień
65
Biogazownia rolnicza Agropark Czaple będzie źródłem hałasu z uwagi na:
− dostawy komponetów roślinnych
− pracę pomp, mieszadeł, urządzeń dozowania
− pracę agregatu prądowo-cieplnego
− pracę chłodnicy wentylatorowej
48
.
Charakterystyka źródeł emisji dźwięku występujących w Biogazowni Agropark Czaple
Tabela nr 4.4.2
Lp
Źródło emisji
Czas pracy
Częstotliwość Aktywność Ekwiwalentny
hałasu
źródła
występowania [dzień/noc] poziomy mocy
akustycznej
[dB]
dostawa
komponentów
dostawy co dwie
1 roślinnych do biogazowni 2-godz./dobę
dzień
82
doby
(placu na komponenty)
2
System przygotowania,
dozowania i mieszania
komponentów
2 godz./dobę
1 raz na dobę
dzień
78
3
agregat prądowo- cieplny
(wewnątrz izolowanego
akustycznie pomieszczenia
w budynku technicznym)
ciągły
ciągła
dzień/noc
117
4
silnik agregatu prądowocieplnego (wylot spalin)
ciągły
ciągła
dzień/noc
85
5
pompy technologiczne
(wewnątrz budynku pomp)
2 godz/dobę
2 razy na dobę
dzień
76
6
pompa systemu oczyszczania biogazu
ciągły
ciągły
dzień/noc
76
7
chłodnica
ciągły
ciągła
dzień/noc
73
8
system separacji
1 godz/dobę
1 raz na dobę
dzień
76
9
pompa przy zbiorniku pofermentacyjnym
1 godz/dobę
1 raz na dobę
dzień
76
49
5. Charakterystyka gminy Świeszyno
5.1. Charakterystyka społeczno-gospodarcza obszaru gminy
Gmina Świeszyno położona jest w środkowej części powiatu Koszalin, w północnej części województwa zachodniopomorskiego, na południe od Koszalina. Graniczy z gminami Manowo, Biesiekierz, Tychowo, Białogard i Koszalin.
Powierzchnia gminy Świeszyno wynosi 132,59 km2 i dzieli się na osiem sołectw. Jest
to jedna z mniejszych gmin województwa zachodniopomorskiego. Liczba mieszkańców przekracza
5 tysięcy.
Teren gminy zajmuje powierzchnię młodoglacjalnej, niemal płaskiej wysoczyzny morenowej,
porozcinanej piaszczystymi formacjami sandrów, pradoliny pomorskiej i dolin rzecznych, co predestynowało w przeszłości rozwój funkcji rolniczych. Pozostałością tego stanu rzeczy jest dominacja
rolnictwa indywidualnego w północnej części gminy.
Sąsiedztwo Koszalina powoduje, iż coraz większa część gruntów rolnych przeznaczonych zostaje
pod zabudowę indywidualną, w wyniku czego ten fragment gminy zaczyna pełnić funkcje zaplecza
mieszkaniowego dla Koszalina.
W środkowej części gminy zachowała się dominacja rolnictwa wielkoobszarowego, zaś w części
południowej coraz ważniejszą rolę pełni funkcja turystyczno-rekreacyjna.
Struktura użytkowania gruntów gminy Świeszyno:
Tab. 5.1.1
Lp. Rodzaj użytkowania gruntu
Powierzchnia w
ha
%
1
Użytki rolne
7170
52,97
2
Lasy
4601
35,66
3
Grunty zabudowane i zurbanizowane
570
4,30
4
Wody pływające, stojące i rowy
230
1,71
5
Nieużytki
281
2,19
6
Tereny różne
421
3,17
13259
100,00
Ogółem
Gleby gruntów ornych, pod względem botanicznym należą do gleb średnich (66,13% ich
powierzchni to gleby klas IVa i IVb). Gleby dobre (klas IIIa i IIIb) zajmują 12,05% powierzchni
gruntów ornych, gleby słabe i najsłabsze (klas: V, VI i VIRZ) – 21,82%. Wśród gleb użytków zielonych zdecydowanie dominują gleby średnie, klas IV (65,16%) i III (14,62%) i słabe – klasy V
(17,04%). Gleby najsłabsze – klas VI i VIRZ zajmują 3,18% powierzchni użytków zielonych gminy.
Gmina Świeszyno charakteryzuje się dominacją rolnictwa, leśnictwa i turystyki. Na terenie
gminy działa ponad 80 podmiotów zajmujących się produkcją. Jedynie kilka spośród nich zatrudnia
więcej niż 50 osób; pozostałe to zakłady małe, zatrudniające mniej niż 20 osób. Dwie trzecie firm
to przedsiębiorstwa branży drzewnej. W sferze usług działa ponad dwieście podmiotów gospodarczych, z których większość to firmy handlowe, zaś pozostałe działają w zakresie transportu, rzemiosła i innych.
50
5.2. Charakterystyka fizjograficzna obszaru gminy
a) regionalizacja fizyczno-geograficzna obszaru gminy
Gmina Świeszyno położona jest na obszarze wyróżnionego przez Kondrackiego (1998)
mezoregionu Równina Białogardzka, który stanowi część makroregionu Pobrzeże Koszalińskie,
a ten z kolei stanowi fragment podprowincji Pobrzeża Południowobałtyckie, które są częścią prowincji Niż Środkowoeuropejski.
Powierzchnię równiny Białogardzkiej stanowi lekko falista wysoczyzna rozczłonkowana przez
prawe dopływy Parsęty, takie jak Radew z dopływami. Jeziora są tu małe i nieliczne. Rzędne powierzchni wysoczyzny rosną stopniowo z północy na południe od wartości rzędu kilkunastu metrów n.p.m. do 40-50 m n.p.m.
W obrębie gminy Świeszyno rzędne powierzchni wysoczyzny w północnej części gminy nieznacznie przekraczają 40 m n.p.m. i osiągają kulminacje w pojedynczych wzniesieniach (np. na
północny zachód od Niekłonic – 54,1 m n.p.m.). Na południe od doliny marginalnej wykorzystywanej przez Raduszkę i Czarną sytuacja hipsometryczna jest podobna – powierzchnia wysoczyzny
znajduje się na rzędnych nieco powyżej 40 m n.p.m., a ponad krawędzią doliny Czarnej koło Chałup znajduje się izolowane wzniesienie, którego wierzchołek osiąga 56,2 m n.p.m. Powierzchnię
wysoczyzny urozmaicają nieliczne obniżenia, niekiedy noszące charakter zagłębień wytopiskowych.
Od Świeszyna w kierunku Niedalina powierzchnia wysoczyzny wznosi się łagodnie do rzędnych przekraczających 50-55 m n.p.m. Urozmaicają ją izolowane wzniesienia (kemy)
o rzędnych przekraczających nawet 70 m n.p.m.
Tę część wysoczyzny ogranicza od południa równoleżnikowy odcinek doliny środkowej
Radwi, z wyższymi terasami na rzędnych 45-50 m n.p.m. i dnem doliny na rzędnych 30-35m n.p.m.
(częściowo zalanym przez zbiornik Hajka).
b) regionalizacja geobotaniczna
Według regionalizacji geobotanicznej Matuszkiewicza (1993) gmina Świeszyno położona
jest w następujących jednostkach:
Obszar Europejskich Lasów Liściastych i Mieszanych
Prowincja Środkowoeuropejska
Podprowincja Południowobałtycka
Dział Pomorski
Kraina Pojezierzy Południowobałtyckich
Jednostki regionalne podziału geobotanicznego Matuszkiewicza obejmują obszary
o jednorodnym potencjalnym krajobrazie roślinnym, czyli jednorodne pod względem lokalnych serii zonacyjnych potencjalnych zbiorowisk roślinnych.
c) regionalizacja zoogeograficzna
Położenie geograficzne determinuje przynależność obszaru gminy do określonego regionu
zoogeograficznego świata. Według Umińskiego (1974) oraz Udvardy’ego (1978) Polska położona
jest
w
granicach
zoogeograficznego
regionu
paleoarktycznego
oraz w prowincji środkowo-europejskiej. Konsekwencją tego jest występowanie na jej terenie przede wszystkim gatunków zaliczonych do europejskiego typu fauny charakteryzującej się szerokim
rozmieszczeniem, ze znikomą ilością gatunków endemicznych. Według wymienionych autorów
region palearktyczny leży przeważnie w strefie klimatu umiarkowanego i zimnego, a jego faunę
można określić jako zubożałą faunę tropikalną.
5.3. Budowa geologiczna i geomorfologia obszaru gminy
Obszar Gminy Świeszyno znajduje się w strefie położonej na obrzeżeniu jednostki tektonicznej
zwanej synklinorium brzeżnym, wskutek czego podłoże prekambryjskie znajduje się na głębokości
51
około 7,5 km, a wszystkie zasadnicze jednostki stratygraficzne paleozoiku
i mezozoiku są w relacji do otaczającego przemieszczone i częściowo zredukowane erozyjnie.
Szczególnie dotyczy to utworów kredowych, których strop został także zniszczony przez egzaracyjną działalność kolejnych lądolodów. Na większości obszaru gminy na osadach kredowych zalegają utwory trzeciorzędowe, lokalnie również częściowo lub całkowicie zegzarowane. Powierzchnia utworów starszych od czwartorzędu (podczwartorzędowa) jest bardzo urozmaicona. Tę pierwotnie położoną na rzędnej co najmniej 25m n.p.m. rozcinają dziś liczne, o nie wyrównanym dnie i
nieregularnym kształcie obniżenia, o przebiegu NW - SE. Są one dziełem niszczącej (egzaracyjnej)
działalności kolejnych lądolodów, które w plejstocenie nasunęły się na obszar Pomorza. Szczególnie aktywne pod tym względem były zlodowacenia środkowopolskie (Odry i Warty).
Osady czwartorzędowe są reprezentowane przez gliny zwałowe, piaski i żwiry glacjalne,
piaski, żwiry i mułki glacifluwialne i glacilimniczne, żwiry, piaski i namuły fluwialne, gytie, mułki
i inne utwory limniczne, torfy i inne utwory bagienne. Należą one do różnych pięter plejstocenu.
Najstarsze najprawdopodobniej do jednego ze zlodowaceń południowopolskich, jednak podstawowa masa osadów czwartorzędowych jest efektem działalności zlodowaceń Odry i Warty, a przede
wszystkim zlodowacenia północnopolskiego (bałtyckiego), którego pobyt na tym obszarze zakończył się zaledwie kilkanaście tysięcy lat temu. Warto dodać, że w osadach czwartorzędowych
zwłaszcza w glinach tkwią liczne bloki (porwaki) osadów trzeciorzędowych.
Miąższość osadów czwartorzędowych na obszarze gminy zmienia się znacznie
od około 175 m w zachodniej (Giezkowo) do ok. 40 m w północnej części gminy.
Wyniesione powierzchnie położone w północnej części gminy (do linii: Niedalino - Strzekęcino Manowo) budują brązowe gliny zwałowe fazy pomorskiej stadiału głównego ostatniego zlodowacenia. Podobnie zbudowany jest południowo-wschodni fragment gminy (na południowy wschód od
linii Zegrze Pomorskie - Rosnowo). Powierzchnię wysoczyznową urozmaicają kilkunastometrowej
wysokości wzniesienia, które pod względem genetycznym zaliczane są do kemów. Niektóre ze
wzniesień mają charakter ostańców o czym świadczy obecność na ich powierzchni grubo okruchowych eluwiów glin zwałowych (okolice Giezkowa i Niedalina).
Powierzchnia gliniastej wysoczyzny morenowej rozcięta jest przez dwa ciągi obniżeń mających przebieg równoleżnikowy. W północnej części gminy jest to dolina Czarnej
i Raduszki mająca charakter doliny marginalnej uformowanej przez wody roztopowe odpływające
ze strefy marginalnej, która ukształtowała się w późnym vistulianie na południowo-zachodnim
obrzeżeniu Góry Chełmskiej. Dno doliny wyścielają późnoglacjalne piaski i żwiry, później w holocenie jej powierzchnia uległa zatorfieniu.
W południowej części gminy płaty wysoczyzny przykryte gliną zwałową rozcina dolina Radwi.
Również ona posiada cechy doliny marginalnej, lecz jej morfologia i osady budujące powierzchnie
wyższych poziomów morfologicznych (piaski i żwiry) wskazują, że miała ona charakter pradoliny
czy doliny sandrowej.
5.4. Klimat
Zgodnie z podziałem Polski na krainy klimatyczne dokonanym przez E.Romera obszar gminy
Świeszyno leży na terenie Krainy Pobrzeża Koszalińsko-Słupskiego (A3) zalicza się do typu klimatów bałtyckich, zaś według klasyfikacji agroklimatycznej R. Gumińskiego teren ten zaliczony został do dzielnicy zachodniobałtyckiej. Bardzo użyteczna dla uproszczonego opisu cech klimatu północno-zachodniej Polski jest też klasyfikacja K. Prawdzica. Zgodnie z nią obszar gminy Świeszyno
leży w krainie III - północnym pasie Pojezierza Pomorskiego.
Klimat obszaru gminy Świeszyno kształtują masy powietrza napływające znad Atlantyku,
których cechy ulegają modyfikacji za sprawą sąsiedztwa Bałtyku i deniwelacji terenu na granicy
Pobrzeży i Pojezierza Pomorskiego. Przeciętna roczna temperatura wynosi 7,0-7,7ºC, przy przeciętnej temperaturze miesiąca najcieplejszego (lipca) ok.18ºC. Roczna suma opadów mieści się w
granicach 650-800 mm (przy przeciętnej z wielolecia nieco przekraczającej 700 mm). Najmniej
opadów notuje się w lutym i marcu, a najwięcej w lipcu. Na terenie gminy zdecydowanie przeważają wiatry wiejące z kierunków południowo-zachodnich (sektor W-SE). W miesiącach zimowych
52
wieją wiatry zachodnie i południowo-zachodnie, które przynoszą odwilż oraz zmieniają pogodę. Na
wiosnę wieją wiatry północne i północno-wschodnie, przynoszące pogodę dość suchą i silnie skontrastowaną termicznie, zaś w lecie przewagę mają chłodne wiatry zachodnie i północno-zachodnie,
przynoszące wilgotne i deszczowe masy powietrza polarno-morskiego. Zima jest tu łagodna i krótka; przeciętna temperatura powietrza jest ujemna tylko w styczniu i lutym. Wiosna jest relatywnie
długa i chłodna. Również lato jest chłodniejsze niż w Polsce centralnej, lecz różnice te są mniejsze
aniżeli wiosną. Szczególnie charakterystyczna jest niewielka (przeciętnie 11) liczba dni gorących.
Jesień jest długa i ciepła, znacznie cieplejsza od wiosny; przeciętna temperatura miesięcy jesiennych wynosi 8,4ºC wobec 5,9ºC w okresie wiosny. Okres wegetacyjny trwa 200 do 208 dni.
Należy zwrócić uwagę na rolę lokalnego zróżnicowania rzeźby w kształtowaniu niektórych cech
topoklimatycznych. W skali regionalnej odnosi się to do południowej części gminy narażonej,
zwłaszcza późnym latem, jesienią i zimą na nocne spływy schłodzonych mas powietrza, co sprzyja
tworzeniu zastoisk zimnego powietrza i mgieł. Zjawisko to jest łagodzone przez obecność lasów. W
pozostałej części gminy tworzeniu się zastoisk zimnego powietrza i mgieł sprzyja obecność obniżeń
terenu: dolin rzecznych i innych, zamkniętych zagłębień urozmaicających rzeźbę wysoczyzny morenowej, a także nasuwanie się nad ląd wilgotnych i cieplejszych mas powietrza znad Bałtyku, czego efektem są mgły adwekcyjne.
5.5. Warunki hydrogeologiczne i hydrologiczne obszaru gminy
Gmina Świeszyno znajduje się na obszarze słupsko-chojnickiego regionu hydrogeologicznego
w
podregionie
słupskim.
Pierwszy
poziom
wód
gruntowych
na obszarach bardziej wyniesionych, położonych w centralnej i północno-wschodniej części gminy
występuje na głębokości 5-20 m, zaś w pozostałej części gminy na głębokości mniejszej niż 5 m.
Główny poziom użytkowy wód podziemnych występuje w utworach czwartorzędowych w piaskach
różnoziarnistych zawierających niekiedy domieszkę żwiru, na głębokości 20-40 m cechuje się wydajnością 30-120 m³/h. Przeważnie zwierciadło wody jest napięte, lokalnie swobodne. Poziom
użytkowy w osadach trzeciorzędowych występuje w piaskach drobno- i średnioziarnistych na głębokości 30-60 m i poniżej 120 m. Ma wydajność 10-30 m³/h, a czasami wyższą. W głębokich rozcięciach egzaracyjnych podłoża czwartorzędu (np. w rejonie Giezkowa) ten poziom wodonośny nie
występuje. W obrębie struktury Koszalina w utworach kredowych i jurajskich występują wody
zmineralizowane.
Szczególne warunki hydrogeologiczne panują w południowo-wschodniej części gminy na
obszarze pradoliny pomorskiej (w dolinie Radwi). Jest tzw. rejon Mostowa. Główny poziom użytkowy w osadach czwartorzędowych występuje tu w dwóch warstwach. Górna warstwa ma zwierciadło swobodne, w dolnej występują wody pod ciśnieniem. Wydajność tego poziomu jest dość
znaczna i wynosi 70-120 m³/h. Dzięki temu obszar ten został uznany za jeden z Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP). Zasadnicze elementy sieci hydrograficznej obszaru Gminy Świeszyno ukształtowały się w schyłkowej fazie vistulianu, poczynając od fazy pomorskiej, to jest w
przedziale mniej więcej 16300-10250 lat temu. Wody roztopowe lądolodu vistuliańskiego ukształtowały sieć dolinną, zaś stopniowe zanikanie wieloletniej zmarzliny odpreparowało liczne obniżenia, co dało pierwszy impuls do jej modyfikacji. Wytapianie brył martwego lodu przyczyniło się
walnie do powstania nielicznych jezior.
Północny skraj gminy sięga działu wodnego I rzędu; jej północno-wschodni skraj jest za pośrednictwem Raduszki, dopływu Dzierżęcinki odwadniany do Bałtyku poprzez zlewnię J. Jamno,
pozostała część gminy leży w zlewni Radwi (długość - 122 km, powierzchnia zlewni - 1082 km²),
prawego dopływu Parsęty oraz jej dopływów Czarnej i Chotli. Trzeba tu podkreślić, że dostępne
podziały hydrograficzne są nader ułomne, co wynika przede wszystkim z użycia przez ich autorów
(dotyczy to także IMiGW) niskiej jakości średnioskalowych podkładów topograficznych.
Cechy hydrologiczne rzek środkowej części zlewni Radwi są dość charakterystyczne dla
wszystkich rzek spływających po północnym skłonie Pojezierza Pomorskiego i dają się ująć w następujących stwierdzeniach:
- zdecydowana przewaga zasilania podziemnego nad powierzchniowym,
- znaczna zasobność w wodę, wyrażająca się średnim odpływem jednostkowym
53
-
-
z wielolecia przekraczającym 8 dm³/s/km²,
znaczny stopień wyrównania odpływu w ciągu całego roku, uwarunkowany przede
wszystkim przewagą zasilania gruntowego i obecnością jezior przepływowych,
a także zagłębień bezodpływowych i znaczną lesistością zlewni,
mała amplituda wahań stanów wód (poniżej 3,0 m).
6. CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO, OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
6.1. Położenie, rzeźba terenu, krajobraz.
Cały obszar gminy Świeszyno należy uznać pod względem morfologicznym do terenów urozmaiconych. Jego obecne ukształtowanie jest wynikiem zlodowacenia pomorskiego
i pozostawionych wówczas utworów lodowcowych. Pod względem ukształtowania terenu obszar
gminy Świeszyno jest częścią Równiny Białogardzkiej. Powierzchnię równiny Białogardzkiej stanowi lekko falista wysoczyzna rozczłonkowana przez prawe dopływy Parsęty, takie jak Radew
z dopływami. Na obszarze tej wysoczyny jeziora są małe i nieliczne. Rzędne powierzchni wysoczyzny rosną stopniowo z północy na południe od wartości rzędu kilkunastu metrów n.p.m. do 4050 m n.p.m.
Teren planowanej inwestycji leży w odległości 500 m na południe od Zegrza Pomorskiego
na obszarze zdominowanym przez gospodarkę rolną. Krajobraz terenu, na którym zlokalizowane
będą obiekty Agroparku powstawał w wyniku zmian antropogenicznych, a jego fizjonomię kształtuje rzeźba terenu z rzadką siecią dróg polnych porośniętych wzdłuż różnymi drzewami oraz fragmenty lasu. Otwarta przestrzeń rolnicza reprezentuje krajobraz o szerokich plenerach zmieniających
się częściowo poprzez obniżenia terenowe i lokalne zakrzaczenia .
Wszystko to ma wpływ na to, że w granicach terenu nie występują siedliska przyrodnicze zagrożone zanikiem, które powinny być szczególnie chronione.
Występujące obniżenia terenowe powodują nieznaczne urozmaicenie rzeźby. Maksymalnie teren
inwestycji wyniesiony jest w części środkowo – zachodniej, gdzie wysokość dochodzi do 81,0 m
n.p.m. Generalnie cały teren opada z południowego –zachodu na północny –wschód (Fotografia nr
1 i nr 2).
Partie środkowe w części wschodniej tuż przy drodze lokalnej Zegrze Pom.-Czaple leżą niżej, na
wysokości 71,0 m n.p.m.
Część północna osiąga rzędne 75,0m n.p.m. na krańcu zachodnim, a 72,0 m n.p.m. na krańcu
wschodnim. Występująca tu różnica poziomów prawie na całym przebiegu ciągnąca się na ukos
obszaru powoduje zróżnicowanie wysokości względnych do 10 m.
Fotografia nr1 . Widok terenu działki pod inwestycję (wiosną).
54
Fotografia nr 2 . Widok terenu działki pod inwestycję (jesienią).
6.2. Istniejące zagospodarowanie terenu.
Działka nr 124/4 leży w odległości 500 m na południe od zabudowań miejscowości Zegrze
Pom., przy lokalnej drodze do miejscowości Czaple. Sąsiadujące działki są to grunty rolne, na których aktualnie prowadzone są uprawy zbóż, a od zachodu znajduje się działka z fragmentem lasu
gospodarczego. Obok od południowego-wschodu za pasem wysokich drzew znajduje się teren
dawnego lotniska wojskowego, obecnie nie użytkowanego. Lotnisko miało wyznaczoną strefę
ochronna stacji radiolokacyjnej, a teren działki 124/4 znalazł się w jej obszarze. Obecnie urządzenia, od których wyznaczono zasięg strefy są zdemontowane.
Zegrze Pom. jako najbliższa miejscowość, jest ważne dla planowanej inwestycji z uwagi na
infrastrukturę komunalną. Miejscowość ma ok. 500 stałych mieszkańców. Miejscowość posiada
ujęcie wody głębinowej, sieć kanalizacji sanitarnej, oczyszczalnię ścieków oraz wysypisko odpadów.
W rejonie planowanej inwestycji Inwestor prowadzi gospodarkę rolną i ma do dyspozycji
ponad 1200 ha gruntów ornych przewidzianych do nawożenia organicznego. W Zegrzu Pom. znajduje się siedziba Zakładu Rolnego Poldanor, obejmującego magazyny zboża, warsztaty konserwacji
maszyn i sprzętu rolniczego oraz zaplecze administracyjno-socjalne stanowiące zwartą zabudowę
tzw. „majątku” z nieczynną gorzelnią, spichlerzem i parkiem powstałe na początku XX wieku.
6.3. Planowane zagospodarowanie terenu
Gmina Swieszyno nie ma planu zagospodarowania przestrzennego Zegrza Pom. i terenów
w jego otoczeniu. Według informacji podanych przez Urząd Gminy Świeszyno w sąsiedztwie
Agroparku planowane są dwie inwestycje, które mogą znaleźć się w planie zagospodarowania przestrzennego tego rejonu, są to: obwodnica Koszalina oraz lotnisko .
Obwodnica Koszalina w uzgodnionym tzw. społecznym wariancie przebiega na południe od Zegrza
Pom. około 1 km na południe od planowanego Agroparku i nieczynnego lotniska.
Losy lotniska leżą w rękach administracji samorządowej powiatu Koszalin. Niezależnie od decyzji
w sprawie obu tych przedsięwzięć ich lokalizacja i funkcja nie kolidują z budową Agroparku.
55
6.4. Wody powierzchniowe i podziemne
W rejonie planowanej inwestycji nie występują wody powierzchniowe płynące oraz stojące. Najbliższy ciek wodny położony jest na północ, powyżej drogi wojewódzkiej nr 168, w odległości
1 km od granicy działki 124/4. Jest to rów zbierający wody opadowe z sąsiednich pól i łąk okresowo wypełniony wodą. Wody gruntowe występują na głębokości 5m ppt w okresie wiosennym a na
10-15 m ppt w okresie suchym.
Pomiędzy Strzekęcinem i Polanowem rozciąga się Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 119
o szacunkowych zasobach 100 tys.m3/dobę na głębokości 10 – 50 m.
Zbiornik leży na północ od Zegrza Pom. i planowane przedsięwzięcie leży poza jego zasięgiem.
Kierunek spływu wód gruntowych na działce nr 124/4 przebiega od południowego zachodu na północny wschód zgodnie z konfiguracją terenu.
6.5. Gleby.
Gleby gruntów ornych w rejonie Inwestycji, pod względem botanicznym należą do gleb średnich
(klasa IVa i IVb). Gleby dobre (klas IIIa i IIIb) praktycznie nie występują. Gleby słabe i najsłabsze
(klas: V, VI i VIRZ) stanowią niewielki udział. Wśród gleb użytków zielonych zdecydowanie dominują gleby średnie, klas IV i słabe – klasy V. Gleby najsłabsze – klas VI i VIRZ zajmują niewielki
odsetek powierzchni użytków zielonych tego rejonu.
6. 6. Szata roślinna i świat zwierzęcy.
6.6.1.
Metodyka inwentaryzacji
Podstawą oceny wpływu przedsięwzięcia na przyrodę ożywioną w zakresie szaty roślinnej była inwentaryzacja walorów przyrodniczych wykonana w terenie. W tym celu w trakcie realizowania
prac terenowych zlustrowano wszystkie naturalne ekosystemy położone, w strefie oddziaływania
planowanej inwestycji.
W opracowaniu wykorzystano dane z zakresu szaty roślinnej, dotyczące zarówno flory naczyniowej, pochodzące z literatury specjalistycznej, dotyczącej tego terenu.
Na całym obszarze planowanej inwestycji i w jej sąsiedztwie przeprowadzono w sezonie wegetacyjnym 2012 r. badania florystyczne i fitosocjologiczne. Dotyczyły one potencjalnego występowania i rozmieszczenia gatunków prawnie chronionych i rzadko spotykanych oraz rozmieszczenia
płatów roślinności.. W oparciu o przewodnik W. Matuszkiewicza (2005) przedstawiono pełną klasyfikację zarejestrowanych zespołów i zbiorowisk roślinnych.
Waloryzacja gatunków roślin dokonana została w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z dn. 20.01.2012, poz. 81).
W zakresie ornitologii obserwacje prowadzono w szerszym zasięgu, aby realnie oszacować wartość tego obszaru oraz znaczenie lokalnie występującej fauny dla ptaków.
W ramach badań rejestrowane były wszystkie widoczne i słyszalne gatunki ptaków. Podczas obserwacji wykorzystano lornetkę. Badania obejmowały obserwacje i notowanie wszystkich ptaków
przelatujących w polu widzenia jak również przesiadujących na powierzchni lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Wszystkie informacje wpisywane były do zeszytu obserwacyjnego, a następnie
przenoszone do bazy danych. Nazewnictwo i podział systematyczny ptaków określono na podstawie opracowania Tomiałojć i Strawarczyk (2003).
Na charakter szaty roślinnej i jej stopień naturalności istotny wpływ ma tu nie tylko konfiguracja
terenu oraz rodzaj podłoża glebowego, ale także jego sposób użytkowania w przeszłości. Obecnie
jest to teren typowo rolniczy z enklawami zarośli i terenów leśnych.
W strefie otuliny planowanego przedsięwzięcia występują zbiorowiska charakterystyczne dla
następujących ekosystemów:
- ekosystem roślinności pól uprawnych i gospodarczo wykorzystywanych użytków zielonych;
- ekosystem roślinności zaroślowej;
- ekosystem roślinności synantropijnej;
- ekosystem nieużytków wyłączonych z upraw
- ekosystem szczątkowego lasu kontynentalnego dębowo-sosnowego
56
6.6.2. Obszar objęty inwentaryzacją
Celem inwentaryzacji było przedstawienie charakterystyki przyrody ożywionej w rejonie
planowanej inwestycji. Działka inwestycyjna o numerze ewidencyjnym 124/4 jest działką rolną.
W bezpośrednim sąsiedztwie położone są działki o numerach:
− od wschodu działka nr 131 - droga gminna, dalej działka rolna nr 125 o długości 2km
− od północy - działka rolna nr 124/3 o szerokości 240m, dalej droga wojewódzka nr 168 i zabudowania Zegrza Pom.,
− od zachodu i południa - działka nr 290 fragment lasu o szerokości 230 m, a za nim działki rolne,
− od południowego wschodu – działka nr 31/5 wąski pas lasu osłaniający teren byłego lotniska,
obecnie o statusie lądowiska.
Obszar wokół lokalizacji planowanego przedsięwzięcia jest terenem wielkopowierzchniowych
upraw rolnych (zboża, kukurydza, rzepak) poprzecinanych fragmentami lasu, dróg i ścieżek śródpolnych. Cechą charakterystyczną obszaru wokół planowanej inwestycji jest brak jakichkolwiek cieków wodnych w promieniu kilometra. To powoduje, że roślinność tego obszaru jest raczej uboga.
Brak oczek wodnych i lokalnych, dłuższych okresowych podtopień spowodował, że nie wykształciła się roślinność śródpolna. Krajobraz jest monotonny zwłaszcza po żniwach, gdy jak okiem sięgnąć aż po horyzont widać puste pola.
Przyjęto, że inwentaryzacja roślinności obejmie obszar 500m od brzegu działki o nr 124/4, gdyż w
dalszym obszarze warunki środowiskowe są podobne, a zasięg oddziaływania planowanej inwestycji nie przekracza granic działki inwestycyjnej.
Inwentaryzacja fauny prócz obserwacji w terenie w obszarze penetracji zbiorowisk roślinności w
dużej mierze opiera się na informacji uzyskanej od rolników, myśliwych i hodowców ryb. Szczególnie cenne informacje uzyskano o awifaunie, która okresowo pojawia się w rejonie Zegrza Pom.
Zasięg obszaru obserwacji fauny przekracza 1000 m od granic działki.
6.6.3. Charakterystyka zbiorowisk roślinności
W obszarze działki ewidencyjnej i granicznym pasie ją okalającym o promieniu 500m wyróżniono na podstawie obserwacji florystycznych i fitosocjologicznych następujące zbiorowiska:
Zbiorowiska zaroślowe - Epilobietea: Nitrofilne zbiorowiska krzewiasto-zaroślowe z
przewagą jeżyn i szybko rosnących gatunków drzewiastych o miękkim drewnie, występujące jako
dalsze stadia sukcesyjne w procesie regeneracji lasu na starszych zrębach oraz w sztucznych odnowieniach i młodych kulturach leśnych. Gatunkami w przewadze są Rubus fruticosus, Salix caprea,
Sambucus nigra, Sambucus racemosa, Betula pendula, Populus tremula, Sorbus aucuparia (Fotografia nr 4).
57
Fotografia nr 4
Kontynentalny bór mieszany - Querco roboris pinetum: bory mieszane sosnowo-dębowe
z domieszką osiki (także świerka na północnym wschodzie Polski) w środkowej i wschodniej Polsce na glebach skryto bielicowych niekiedy oglejonych, wytworzonych z piasków słabo gliniastych.
Runo jest wielogatunkowe; trawiasto-zielne ze znacznym udziałem krzewinek i innych elementów
borowych, niekiedy z udziałem gatunków umiarkowanie kserotermicznych. Istnieje struktura naturalnego drzewostanu, w którym występują sosny i dęby (Fotografia nr 5). Na obserwowanym obszarze w podszycie leśnym rośnie m.in. jeżyna popielica Rubus cassius (Fotografia nr 6).
Fotografia nr 5
Fotografia nr 6
58
Antropogeniczne, nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - Stellarietea mediae jest zbiorowiskiem w uprawach zbożowych m.in. żyta na
glebach ubogich (Fotografia nr 7). Na obszarze występują skupienia chwastów, które pojawiają się
samorzutnie w uprawach roślin użytkowych (Matuszkiewicz W.2002 Przewodnik do oznaczania
zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa.).
Fotografia nr 7
Zbiorowiska wieloletnich roślin i chwastów terenów ruderalnych:
Zbiorowiska te w większej mierze tworzone są przez takie gatunki jak: mak polny, pokrzywa
zwyczajna, podagrycznik pospolity, glistnik jaskółcze ziele, krwawnik pospolity, trybula leśna,
wrotycz pospolity. Fotografia nr 8 przedstawia stanowisko z pokrzywą zwyczajną.
Fotografia nr 8
Nasadzenia szpalerowe:
W obrębie nasadzeń szpalerowych występujących w terenie znajdują się:
- Aleja lip szerokolistnych w ilości 46 szt. o obw. 100-250cm, które znajdują się pod Ochroną częściową. Rosną one wzdłuż drogi Zegrze Pomorskie-Czaple ;
- Nasadzenia szpalerowe świerków pospolitych w granicach cmentarza ewangelickiego;
- Nasadzenia 14 okazów dębów szypułkowych o obwodzie pnia od 180 do 380 cm w części zachodniej, które należałoby objąć ochroną (Fotografia nr 9).
59
Fotografia nr 9
Rozmieszczenie zbiorowisk roślinności w terenie
Część południowa: Rosną tam stare okazy sosny zwyczajnej o wysokości ok. 30 m oraz duże
okazy świerka kłującego o średnicy pnia do 0,6 m, które tworzą barierę ochronną przy lotnisku. Na
południowy-zachód od działki znajduje się stary poniemiecki cmentarz, gdzie rosną w przewadze
świerki kłujące. Występują liczne samosiewy czeremchy w różnym wieku. Sporadycznie rośnie
brzoza brodawkowata. W piętrze runa rosną młode czeremchy, paprocie. Z roślin zielnych występują: tojeść, wyka. Od południowego-zachodu zlokalizowane jest pole uprawne – kompleks rolniczy. Granicę pola stanowi kompleks leśny, składający się z takich gatunków jak: dąb szypułkowy do
wys. 30 m, lipa Tilia cordata w młodych okazach, a w dolnym piętrze rosną śliwy tarniny, żarnowce. Odnotowano jedynie jeden okaz buka czerwonego. Zaznacza się zróżnicowanie kompleksu leśnego na kwartał sosnowo-świerkowy i dębowy. W niższym piętrze tego leśnego kompleksu rosną
jeżyny, jarzębiny, klony jawory. Rosnące tam świerki mają średnice koron dochodzące do 8 m. W
części tej zachował się szczątkowy kontynentalny bór mieszany dębowo sosnowy.
Część zachodnia: Tuż przy działce na południowy - zachód rośnie młodnik sosnowy o średnicy pni ok. 15-25 cm, a w jego obrębie występują brzozy brodawkowate. Zaznacza się porażenie
przez patogeny sosny zwyczajnej zarówno w obrębie starszych okazów, jak i młodnika sosnowego
przejawiające się brązowieniem igieł wśród 30% roślin. Na zachód rośnie także młodnik dębowy o
wysokości ok. 5 m. W tej części terenu występują także stare okazy dębów o średnicy pnia dochodzącej do 1,5 m. (niektóre z nich przeznaczone mogą być do ochrony). W części północnozachodniej znów powtarza się młodnik dębowy oraz wysokie okazy dębów. Rośnie tam również
młodnik świerkowy oraz wysokie świerki, osika (topola drżąca), bez czarny, sporadycznie czeremchy, z racji czego obszar ten można sklasyfikować do zbiorowisk zaroślowych - Epilobietea. Z roślin zielnych występują: jasnota, ostrożeń, trybuła leśna, pokrzywa, przytulia czepna, gwiazdnica,
przetacznik, krwawnik.
Część wschodnia: Działka inwestycyjna od wschodu przylega do drogi gminnej Zegrze
Pom. - Czaple. Jest to droga o nawierzchni brukowej, szerokości 4 m. Pierwszy odcinek drogi poczynając od Zegrza jest obsadzony lipą szerokolistną, tworząc piękną aleje, która ciągnie się na
długości 350 m po stronie przeciwległej do działki, a 150m po stronie przyległej. Lipy z licznymi
odrostami od korzeni tworzą gęsty płot oddzielający pola po obu stronach drogi. Z uwagi na wiek i
urodę drzew (ok. 80 lat) powinny być poddane opiece konserwatorskiej.
W dalszym przebiegu drogi drzewostan poboczy jest urozmaicony, występują takie gatunki
roślin drzewiastych jak: brzoza brodawkowata, omszona, czarna, olcha, klon jawor, dąb. Z roślin
zielnych w przewadze występuje trybuła leśna.
W pozostałej części drogi występują również: bzy czarne, brzozy, olchy, lipy, krwawniki.
Na wytyczonym terenie działki ewidencyjnej znajduje się zbiorowisko w uprawach zbożowych na glebach ubogich (np. żyto). Pole użytkowane było rolniczo a uprawianymi gatunkami były
żyto i pszenżyto. Powierzchnię działki porastają skupienia roślin – chwastów, które pojawiają się
samorzutnie. Obszar można zaliczyć do antropogenicznych, nitrofilnych zbiorowisk pól uprawOPW EKOCHEM Szczecin
60
nych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - Stellarietea mediae. Z roślin zielnych występują tu m.in: jasnota, przytulia czepna, gwiazdnica.
6.6.4. Gatunki roślin występujące w rejonie przedsięwzięcia
Podczas przeprowadzonych na potrzeby niniejszego opracowania lustracji terenowych spisano
gatunki roślin występujące na terenie przeznaczonym pod inwestycję oraz w jego sąsiedztwie. Niżej
przedstawiono spis odnotowanych gatunków roślin naczyniowych.
Tabela nr 6.6.4.1. Gatunki roślin występujące w rejonie planowanej inwestycji
L.p.
Gatunek: nazwa polska i łacińska
Uwagi
Drzewa i krzewy
1
bez czarny - Sambucus nigra
2
bluszcz pospolity - Hedera helix
3
brzoza brodawkowata - Betula pendula
4
brzoza omszona - Betula pubescens
5
buk zwyczajny - Fagus sylvatica
Nasadzenia antropologiczne
6
czeremcha pospolita - Prunus padus
Liczne skupiska
7
dąb szypułkowy - Quercus robur
Drzewa te tworzą szczątkowy las
mieszany kontynentalny w części południowej pasa otuliny. W części zachodniej rośnie 14 okazów o obwodzie pnia od 180 do 380 cm i wysokości do 30m które należy objąć ochroną.
8
głóg jednoszyjkowy - Crataegus monogyna
9
grusza pospolita - Pyrus communis
10
jabłoń dzika - Malus sylvestris
11
jarząb pospolity - Sorbus aucuparia
12
jesion wyniosły - Fraxinus Excelsior
13
jeżyna - Rubus fruticosus
Stanowi podszyt lasu mieszanego dębowo - sosnowego
14
kasztanowiec biały - Aesculus hippocastanum
Nasadzenia alejowe wzdłuż drogi asfaltowej oddalonej ok 500 m od
działki. Okazy są porażone przez
szkodniki (m.in. szrotówek kasztanowcowiaczek)
15
klon jawor - Acer pseudoplatanus
16
klon pospolity - Acer platanoides
17
kruszyna pospolita - Frangula alnus
18
lipa drobnolistna - Tilia cordata
19
lipa szerokolistna – Tilia platyphyllos
Liczne skupiska
Drzewa w liczbie 48 szt. o obwodzie
pnia 220-250cm stanowią aleję
61
wzdłuż drogi brukowej położonej
bezpośrednio przy działce ewidencyjnej Zegrze Pomorskie-Czaple do pasa
startowego.
20
malina właściwa - Rubus idaeus
Występuje jako podszyt w części lasu
dębowo – sosnowego.
21
modrzew europejski - Larix decidua
Nasadzenia antropologiczne wzdłuż
ogrodzenia lotniska.
22
olsza szara - Alnus incana
23
róża dzika – Rosa canina
24
sosna zwyczajna - Pinus sylvestris
25
śliwa tarnina - Prunus spinosa
26
świerk pospolity - Picea abies
27
topola drżąca osika - Populus tremula
28
topola szara - Populus canescens
29
trzmielina pospolita - Euonymus europaea
30
wierzba iwa - Salix caprea
31
żarnowiec, szczodrzeniec - Cytisus scoparius
Stanowi skład szczątkowego lasu
kontynentalnego dębowo-sosnowego.
Sosny o wysokości do 30m.
Występuje głównie w alei w lesie,
gdzie okazy mają obwód pnia do 290
cm. Stary drzewostan wyznacza również granice starego cmentarza.
Najliczniej występuje na zachód od
działki ewidencyjnej w odległości ok.
500 m.
Rośliny zielne
32 babka zwyczajna - Plantago maior
33 barszcz zwyczajny - Heracleum sphondylium
34 bluszczyk kurdybanek - Glechoma hederacea
35 bodziszek cuchnący - Geranium robertianum
36 bylica pospolita - Artemisia vulgaris
37 chaber bławatek - Centaurea cyanus
38 chrzan pospolity - Armoracia rusticana
39 dziewanna pospolita - Verbascum nigrum
40 dzięgiel leśny - Angelica sylvestris
41 fiołek polny – Viola arvensis
42 glistnik jaskółcze ziele - Chelidonium maius
43 gorysz pagórkowaty - Peucedanum oreoselinum
44 gwiazdnica pospolita - Stellaria media
45 jaskier rozłogowy - Ranunkulus repens
62
46 jasnota plamista - Lamium maculatum
47 jastrzębiec kosmaczek - Hieracium pilosella
48 koniczyna łąkowa - Trifolium pratense
49 kostrzewa czerwona - Festuca rubra
50
krwawnik pospolity - Achillea millefolium
51
kupkówka pospolita - Dactylis glomerata
52 lnica pospolita - Linaria vulgaris
53 łopian pajęczynowaty - Arctium tomentosum
54 mak polny - Papaver rhoeas
55 maruna bezwonna - Tripleurospermum inodorum
56 mydlnica lekarska - Saponaria officinalis
57 mierznica czarna - Ballota nigra
58 mlecz polny - Sonchus arvensis
59 mlecz zwyczajny - Sonchus oleraceus
60 mniszek lekarski - Taraxacum officinale
61 orlica pospolita - Pteridium aquilinum
62 ostrożeń polny - Cirisium arvense
63 perz właściwy - Elymus repens
64 podagrycznik pospolity - Aegopodium podagraria
Liczne skupiska
65 pokrzywa zwyczajna - Urtica dioica
Liczne skupiska
66 pokrzywa żegawka - Urtica urens
67 powój polny - Convolvulus arvensis
68 przetacznik ożankowy - Veronica chamaedrys
69 przymiotno kanadyjskie - Erigeron canadensis
70 przytulia pospolita - Galium mollugo
71 pszenica zwyczajna - Triticum vulgare
Występuje na polu uprawnym jako
roślina użytkowa
72 pszenżyto - ×Triticosecale
roślina użytkowa
73 rumian psi - Anthemis cotula
74 sałatnik leśny - Mycelis muralis
75 skrzyp polny - Equisetum arvense
76 starzec Fuchsa - Senecio fuchsi
77 szczaw polny - Rumex acetosella
78 szczawik zajęczy - Oxalis acetosella
79 szczwół plamisty - Corium maculatum
80 świerzbnica polna - Knautia arvensis
63
81 tasznik pospolity - Capsella bursa-pastoris
82 tojeść pospolita - Lysimachia vulgaris
83 trybula leśna - Anthriscus sylvestris
Liczne skupiska
84 tymotka łąkowa - Phleum pratense
85 wiechlina łąkowa - Poa pratensis
86 wierzbownica górska - Epilobium montanum
87 wrotycz pospolity - Tanacetum vulgare
88 wyka kosmata - Vicia villosa
89 wyka płotowa - Vicia sepium
90 wyka ptasia - Vicia cracca
91 żółtlica drobnokwiatowa - Galinsoga parviflora
92 żyto - Secale cereale
roślina użytkowa
6.6.5. Fauna
Fauna na obszarze projektowanego przedsięwzięcia oraz w bezpośrednim jego sąsiedztwie
pod względem systematycznym jest nieznacznie zróżnicowana. Charakter rolniczy, zaroślowy oraz
leśny powoduje pewne ograniczenie taksonomiczne terenu i czyni go średnim, a nawet mało atrakcyjnym dla niektórych gatunków zwierząt o całkowicie odmiennym behawiorze. Stąd faunę reprezentują gatunki ptaków, płazów, ssaków oraz innych drobnych form zwierzęcych. W tabeli 6.6.5.1
zestawiono gatunki fauny występujące na terenie inwestycyjnym i w jego sąsiedztwie.
Podczas obserwacji prowadzonych na terenie planowanej inwestycji stwierdzono łącznie 37
gatunków ptaków. Jest to najliczniejsza grupa zwierząt tutaj występujących. Wśród stwierdzonych
gatunków 35 podlegają ochronie ścisłej, 2 ochronie częściowej (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 1011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt; Dz. U. nr 237, poz.
1419). Wśród wszystkich stwierdzonych gatunków ptaków żaden nie jest wymieniony w załączniku
I Dyrektywy Ptasiej.
W granicach opracowania tzn.: w odległości 1000 m od granic działki inwestycyjnej stwierdzone osobniki to głównie gatunki zalatujące i żerujące, które swoje lęgowiska mają zazwyczaj w
bliższym lub dalszym sąsiedztwie planowanej inwestycji lub znacznie oddalone. Awifauna lęgowa
składała się przede wszystkim z gatunków gnieżdżących się na drzewach i krzewach.
Stwierdzone tu bytujące ptaki to w większości typowe gatunki, głównie wróblowe. Są to
ptaki pospolite i częste, spotykane zarówno w terenach zabudowanych jak i w krajobrazie rolniczym oraz ich sąsiedztwie.
Ponadto na terenie będącym przedmiotem opracowania stwierdzono jednego przedstawiciela płazów żabę trawną oraz zaobserwowano przedstawicieli ssaków: mysz zaroślową Apodemus
sylvaticus chronioną częściowo, jeża Erinaceus sp znajdującego się po ochroną ścisłą i kreta europejskiego Talpa europaea, oraz łowne gatunki: sarna, dzik, jeleń
Planowane przedsięwzięcie nie przecina korytarzy migracyjnych zwierząt o znaczeniu
lokalnym, regionalnym i ponadregionalnym.
64
Tabela 6.6.5.1 Gatunki fauny stwierdzone w rejonie planowanej inwestycji, wraz z ich statusem ochronnym
Status ochronny w Polsce
OG – ochrona gatunkowa ścisła, Cz.OG – ochrona gatunkowa częściowa, Ł- łowny, DSgatunek umieszczony w Dyrektywie Siedliskowej, DP - gatunek umieszczony w Załączniku
I Dyrektywy Ptasiej
Lp.
Gatunki
Nazwa polska
1. Bielinek rzepnik
2. Rusałka admirał
3. Rusałka żałobnik
4. Szerszeń
Nazwa łacińska
Motyle Lepidoptera
Pieris napi
Vanessa atalanta
Nymphalis antiopa
Błonkoskrzydłe Hymenoptera
Vespa crabo
5. Komar niemalaryczny
6. Żaba trawna
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Bażant
Cierniówka
Dzięcioł zielony
Gawron
Gołąb siniak
Grzywacz
Jaskółka dymówka
Kapturka
Kawka
Kopciuszek
Kos
Kowalik
Kukułka
Kwiczoł
Mazurek
Modraszka
Muchołówka szara
Myszołów
Oknówka
Pełzacz leśny
Piecuszek
Piegża
Pierwiosnek
Pleszka
Pliszka siwa
Przepiórka
Status ochrony
Muchówki Diptera
Culex pipens
Płazy Amphibia
Rana temporaria
Ptaki Aves
Phasianus colchicus
Sylvia communis
Picus viridis
Corvus frugilegus
Columba oenas
Columba palumbus
Hirundo rustica
Sylvia atricapilla
Corvus monedula
Pheonicurus ochruros
Turdus merula
Sitta europea
Cuculus canorus
Turdus pilaris
Passer montanus
Cyanistes caeruleus
Muscicapa striata
Buteo buteo
Delichon urbica
Certhia familiaris
Phylloscopus trochilus
Sylvia curruca
Phylloscopus collybita
Phoenicurus phoenicurus
Motacilla alba
Coturnix coturnix
65
-
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
OG
33. Rudzik
34. Sikora bogatka
35. Sikora uboga (szarytka)
36. Skowronek
37. Sroka
38. Szpak
39. Śpiewak
40. Świstun
41. Trznadel
42. Wrona siwa
43. Wróbel
44. Zięba
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
Jeż sp.
Kret europejski
Nornica ruda
Mysz leśna
Mysz zaroślowa
Lis
Kuna leśna
Kuna domowa (kamionka)
Dzik
Jeleń
Sarna
Erithacus rubecula
Parus major
Parus palustris
Alauda arvensis
Pica pica
Sturnus vulgaris
Turdus philomekos
Anas penelope
Emberiza citrinella
Corvus cornix
Passer domesticus
Fringilla coelebus
Ssaki Mammalia
Erinaceus sp.
Talpa europaea
Clethrionomys glareolus
Apodemus flavicollis
Apodemus sylvaticus
Vulpes vulpes
Martes martes
OG
OG
OG
OG
Cz.OG
OG
OG
OG
OG
Cz.OG
OG
OG
OG
Cz.OG
Cz.OG
Ł
Ł
Martes foina
Ł
Sus scrofa
Cervus elaphus
Capreolus capreolus
Ł
Ł
Ł
6.7 .Obszary i obiekty na terenie gminy cenne pod względem przyrodniczym
6.7.1. Istniejące w gminie obszary i obiekty chronione
Ustawa o ochronie przyrody przewiduje różne formy ochrony przyrody. W gminie Świeszyno istnieją 2 obiekty przestrzenne oraz 8 punktowych powołanych na podstawie wymienionej ustawy.
Do istniejących obszarów i obiektów chronionych w gminie Świeszyno należą:
- obszar Natura 2000
- obszar chronionego krajobrazu,
- 8 pomników przyrody.
6.7.1.1 Specjalny Obszar Ochrony „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli” (PLH320022)
Obszar obejmuje dolinę Radwi i doliny jej największych dopływów: Chotli i Chocieli, począwszy
od obszarów źródliskowych aż po strefę ujściową do rzeki Parsęty w Karlinie.
Ostoja obejmuje:
− źródliskowe dopływy jeziora Kwiecko – rzeka Łęczna i Debrzyca – wraz z jeziorem Szczawno
k. Zarzewia (obszar unikalnych mechowisk alkalicznych i torfowisk przejściowych, liczne zjawiska źródliskowe z wytrącaniem się martwicy wapiennej, źródliska wapienne, fragmenty żyznych buczyn oraz wyjątkowych buczyn storczykowych na trawertynach, łęgi i olsy źródliskowe, grądy i kwaśne buczyny na krawędziach i zboczach dolin);
66
−
−
−
−
−
−
−
jezioro Kwiecko z przyległymi torfowiskami i lasami na zboczach (obszar torfowisk przejściowych i mechowisk ze storczykami, wyjątkowo dobrze zachowane łąki w pełnym spektrum
zróżnicowania – w okolicy Kępin, liczne źródliska i zjawiska wytrącania martwicy wapiennej,
kompleksy dobrze zachowanych buczyn i grądów, jezioro lobeliowe – jez. Karpiowskie, suche
wrzosowiska, cenny obszar dla rozrodu ptactwa wodno-błotnego);
dolinę rzeki Radew w obrębie Pradoliny Pomorskiej (dopływ Drężnianki z unikatowymi torfowiskami soligenicznymi koło Chocimina i mechowiskami koło Lubowa, unikatowe jeziorka
dystroficzne i pła mszarne w rejonie Lubowa i Sarnowa, malownicze jezioro lobeliowe – jez.
Czerwone, żywe torfowiska wysokie typu kotłowego, z reliktowymi gatunkami torfowców,
rozległe kompleksy torfowisk niskich i przejściowych oraz łęgów olszowych i łęgów podgórskich w dolinie Radwi, niepozorny dopływ Zgniłej Strugi z rozległymi torfowiskami i mechowiskami, na których znajduje się jedno z większych skupień situ tępokwiatowego na Pomorzu,
fragmenty borów sosnowych z licznymi torfowiskami mszarnymi i jeziorkami dystroficznymi,
na krawędziach Pradoliny dobrze zachowane kompleksy starych drzewostanów bukowych,
grądowych i kwaśnych dąbrów);
jezioro Nicemino (jez. Rekowskie) i dopływ rzeki Mszanki (wyjątkowe torfowiska przejściowe
z wątlikiem błotnym, torfowiska mszarne z wrzoścem bagiennym, pła mszarne, jeziorka dystroficzne, eutroficzne zbiorniki wodne z rdestnicami, kwaśne buczyny, wyjątkowo dobrze zachowane jezioro lobeliowe – jez. Morskie Oko, rzekę Radew ze starorzeczami i mulistymi rozlewiskami k. Mostowa);
dolinę Chocieli (obszar charakteryzuje się ogromną mozaiką cennych siedlisk: 46 zespołów roślinnych należących do 7 klas roślinności, w tym rzadkie zbiorowiska mchów i wątrobowców
źródliskowych oraz największe na Pomorzu skupienia łąk pełnikowych, łąki trzęślicowe z
nasięźrzałem pospolitym, ziołorośla, świeże łąki, torfowiska alkaliczne z mchami reliktowymi,
torfowiska przejściowe, rozległe olsy i łęgi źródliskowe ze storczykiem Fuchsa, żyzne grądy
oraz kwaśne i żyzne buczyny);
sztuczne zbiorniki zaporowe – jez. Rosnowskie i jez. Hajka (eutroficzne zatoki jezior, w borach
sosnowych liczne torfowiska przejściowe oraz torfowiska mszarne z wrzoścem bagiennym, jeziorka dystroficzne z pływaczami, cenne siedliska dla ptaków wodno-błotnych);
dolinę rzeki Chotli (strome wąwozy i jary ze zbiorowiskami grądów i buczyn, ogromne nisze
źródliskowe ze zbiorowiskami wapniolubnych mchów i wątrobowców, rozległe łęgi olszowojesionowe, podgórskie łęgi źródliskowe na zboczach doliny, zarośla wierzbowe, łąki trzęślicowe, użytkowane do dziś świeże łąki, ziołorośla, eutroficzne zbiorniki wodne oraz wiele biotopów dla cennej fauny);
dolinę Radwi od Białogórzyna do Karlina (liczne zakola i starorzecza, zalewane muliste brzegi
z roślinnością nitrofilną, ekstensywnie użytkowane łąki świeże, rozległe lasy łęgowe, w tym łęgi olszowojesionowe i łęgi wierzbowe w obrębie starorzeczy oraz zarośla wierzbowe i wiklinowe przy rzece, w miejscach zasilanych wodami źródliskowymi występują podgórskie łęgi jesionowe-olszowe, ziołorośla nadrzeczne, na stromych krawędziach doliny grądy i buczyny, w
tym ich żyzne postacie, w kompleksach leśnych jeziorka dystroficzne, pła mszarne, torfowiska
przejściowe i trzęsawiska, torfowiska mszarne i mszary z wrzoścem bagiennym, liczne biotopy
dla cennej fauny, w tym ważne obszary tarliskowe dla ryb łososiowatych).
Wartość przyrodnicza i znaczenie
Obszar doliny Radwi, Chocieli i Chotli obejmuje szereg ważnych i cennych siedlisk wymienionych
w Dyrektywie Rady 92/43/EWG – zidentyfikowano tu 24 typy z Załącznika I Dyrektywy pokrywające w sumie ok. 60 % powierzchni obszaru. Wiele z nich stanowi biotopy cennych gatunków zwierząt i roślin. Łącznie występuje tu 16 gatunków z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Na
szczególną uwagę i podkreślenie zasługuje:
− największa koncentracja zjawisk źródliskowych na Pomorzu;
− strome wąwozy i jary oraz ogromne nisze źródliskowe z rzadkimi zbiorowiskami wapniolubnych mchów i wątrobowców oraz obecnością roślin naczyniowych o podgórskim charakterze;
67
rozległe w dolinach rzecznych lasy łęgowe o charakterze źródliskowym ze storczykiem Fuchsa
oraz udział łęgów wierzbowych i zarośli wierzbowo-wiklinowych;
− żyzne buczyny na trawertynach (martwicy wapiennej) ze storczykami leśnymi;
− unikalne torfowiska alkaliczne i torfowiska przejściowe z wieloma gatunkami ginącymi i zagrożonymi w skali Europy, Polski i Pomorza;
− unikalne torfowiska soligeniczne z największą populacją situ tępokwiatowego na Pomorzu;
− wyjątkowo dobrze zachowane łąki w pełnym spektrum zróżnicowania, w tym największe skupienie pełnika europejskiego na Pomorzu;
− jedno z nielicznych na Pomorzu Zachodnim stanowisk obuwika pospolitego;
− jedyne na Pomorzu stanowisko górskiego gatunku łąkowego – przytulii wiosennej;
− jedyne znane w Polsce stanowisko rzęśli;
− tarliska ryb łososiowatych oraz liczna populacja głowacza białopłetwego;
− liczne i dobrze zachowane biotopy dla wydry i kumaka nizinnego oraz orlika krzykliwego,
błotniaka stawowego, kani rudej, sokoła wędrownego (obszar introdukcji tego gatunku), bielika, puchacza, bociana białego, bociana czarnego, derkacza, dzięcioła czarnego, zimorodka i żurawia,
− cenne obszary dla zimowania ptaków wodno-błotnych (zbiorniki zaporowy Rosnowo i Hajka
oraz jez. Kwiecko) oraz ważne na Pomorzu miejsce lęgowe dla czernicy nad jez. Kwiecko.
Dolina Radwi i jej dopływy to również interesujący obszar pod względem krajobrazowym, geomorfologicznym i kulturowym, a także ważny naturalny korytarz ekologiczny o znaczeniu lokalnym i
regionalnym.
−
6.7.1.2. Obszar chronionego krajobrazu (OCHK)
-
OCHK to wielkopowierzchniowa forma ochrony wprowadzana w miejscach o wysokich walorach krajobrazowych i zachowanych różnorodnych ekosystemach. Ustanowienie OCHK nie
wyklucza działalności człowieka na obszarze chronionym, jednakże nie może być ona
sprzeczna z potrzebami zachowania stanu przyrody.
W granicach gminy Świeszyno znajduje się część dużego obszaru chronionego krajobrazu,
zwanego „Dolina Radwi” (Mostowo-Zegrze). Obszar ten został wyznaczony na podstawie
Uchwały nr X/46/75 z dnia 17 listopada 1975r. (Dz. U. WRN Nr9, poz. 49 z dnia 2 grudnia 1975r.).
Tab. 6.7.1.2.1
Forma ochrony i nazwa
Obszar Chronionego Krajobrazu
„Dolina Radwi” (Mostowo-Zegrze)
Położenie
W granicach gminy położona jest zachodnia część OChK rozciągająca się
pomiędzy Niedalinem a wschodnią granicą gminy, na północ od miejscowości Zegrze Pomorskie.
Przedmiot i cel
ochrony
Ochrona krajobrazu i naturalnych walorów środowiska przyrodniczego,
ochrona zbiornika wodnego Hajka, ochrona kompleksów leśnych i ochrona
otaczającego zbiornik kompleksu leśnego.
Charakterystyka przyrodnicza obiektu
Pod względem faunistycznym – jeden z nielicznych w gminie zbiorników
wodnych, otoczonych pasem trzcin na niektórych odcinkach, tworzący siedlisko zwierząt związanych z wodą i przybrzeżnym pasem trzcinowisk. Z cennych zbiorowisk roślinnych stwierdzono na tym obszarze bory bagienny, torfowiska wysokie. Cenne gatunki roślin to; przygiełka brunatna, rosiczka pośrednia i okrągłolistna, wrzosiec bagienny, bagno zwyczajne, modrzewnica
zwyczajna, bagnica torfowa, bażyna czarna. Pod względem krajobrazowym:
głęboko wcięte dno doliny Radwi (na odcinku poniżej zapory); na terenie
zbiornika – trwale zalana wodą. Walory krajobrazowe ma strefa brzegowa
zbiornika Hajka. Położone wyżej terasy pradolinne są, ze względu na poro-
68
śnięcie ich borem, trudne do zauważenia w terenie. Z geomorfologicznego
punktu widzenia jest to obszar umiarkowanie atrakcyjny, o znaczeniu regionalnym.
Ocena walorów
Pod względem faunistycznym – znaczenie lokalne. Jako obiekt krajobrazowy
– znaczenie najwyżej regionalne.
Dyrektywa
siedliskowa
Nie jest wpisany na listę. Występuje gatunek z tej listy: jaszczurka zwinka.
Dyrektywa
ptasia
Nie jest wpisany na listę, ale występują gatunki chronione przez dyrektywę:
łabędź niemy, gągoł, łyska, kukułka, dzięcioł duży, dzięcioł czarny, trzciniak,
trzcinniczek, zniczek.
Konwencja
Ramsarska
Obiekt ma znaczenie lokalne dla fauny. Jezioro jako typ siedliska jest obiektem zainteresowań konwencji. Pod względem faunistycznym nie przedstawia
wielkiej wartości i nie kwalifikuje się do wpisania na listę.
Zagrożenia
Obiekt poddany silnej antropopresji. Zagrożenie dla form terenu to nadmierna i niekontrolowana penetracja brzegów jeziora, szczególnie na odcinkach,
na których brzegi są porośnięte trzciną. Dotyczy to także organizowania pól
biwakowych na obszarach leśnych. Zagrożeniem dla borów bagiennych i torfowisk może być odwadnianie terenu. Dla czystości wód Radwi i w zbiorniku
zagrożeniem może być spływ ścieków komunalnych i porolnych z górnej
części zlewni. Dla dominujących na terenie OChK borów świeżych zagrożeniem jest nadmierna penetracja i intensywny zbiór runa leśnego. Brak precyzyjnie wyznaczonych parkingów oraz śmietników.
- Zakaz odwadniania borów bagiennych i torfowisk wysokich oraz zakaz
zmiany stosunków wodnych w korycie i dnie doliny (równi zalewowej)
Radwi poniżej zapory Hajka.
- Zakaz używania do utwardzania dróg leśnych materiałów obcych (w tym:
gruzu i śmieci).
- Wyznaczyć miejsca do wędkowania wyłącznie poza strefą trzcinowisk –
szczególnie dotyczy to odcinka brzegów N i S od Zegrza Pomorskiego do
granicy gminy.
Wskazania
konserwatorskie
i planistyczne
- Sprawdzić, czy wędkarze kłusownicy nie pozostawiają na noc zanurzonych pod wodą różnych sznurów zakończonych haczykami. Takie urządzenia są strasznymi pułapkami dla ptaków nurkujących, szczególnie dla
perkozów i gągołów, które często łapią się na haczyki i toną, a jeśli nie
utoną, to i tak giną z powodu haczyka wbitego głęboko w przewód pokarmowy.
- Postawić nad brzegami zbiornika tablice informujące o konieczności
ochrony strefy przybrzeżnej, w tym zanikających na znacznych terenach
trzcinowisk. W kilku zdaniach spróbować zachęcić osoby korzystające ze
zbiornika (łodzie, pontony itp. sprzęt pływający), aby oszczędzały tę strefę, szczególnie w sezonie lęgowym (III – VI): nie podpływały na odległość mniejszą niż 50m, nie hałasowały, nie straszyły ptaków w żaden inny sposób. Również zaapelować do turystów, aby nie penetrowali strefy
trzcinowisk od strony lądu. W sprawie ochrony przybrzeżnej strefy jeziora w granicach gminy należałoby porozumieć się ze stosownymi władzami gminy Manowo – w celu podjęcia wspólnych działań ochroniarskich.
E część jeziora leży w gminie Manowo.
69
6.7.1.3. Pomniki przyrody
Na terenie gminy Świeszyno objęto ochroną jako pomniki przyrody 8 obiektów w tym 6 pojedynczych i 2 grupy drzew.
6.7.1.3.1
Lp
Miejscowość
Opis obiektu
Uwagi
1.
Jarzyce – nieczynny
cmentarz ewangelicki.
Grupa 4 klonów zwyczajnych o obw. 150-240cm.
Rozporządzenie Wojewody
Koszalińskiego 12/9 z
28.12.1995r.
2.
Lipa drobnolistna o obw.
282 cm.
28.12.1995r.
3.
Grupa 9 jesionów wyniosłych o obw. 150-300 cm.
28.12.1995r.
4.
Jarzyce – przy drodze
Giezkowo-Dunowo.
Dąb szypułkowy o obw. 640
cm.
8.09.1992r.
5.
Dunowo – park podworski.
Jesion wyniosły o obw. 347
cm.
28.12.1995r.
6.
cm.
28.12.1995r.
7.
Klon zwyczajny o obw. 340
cm.
28.12.1995r.
8.
Dunowo – nieczynny
cm.
28.12.1995r.
6.7.1.4 Obiekty przewidziane do ochrony zasobów przyrodniczych
Obszary i obiekty na terenie gminy Świeszyno zasługujące na prawną ochronę i powołanie
na podstawie ustawy o ochronie przyrody podzielić można na następujące grupy:
rezerwat przyrody,
obszar chronionego krajobrazu,
użytki ekologiczne,
pomniki przyrody.
70
Rezerwat przyrody
Na terenie gminy proponuje się utworzenie 1 rezerwatu.
Tab. 6.7.1.4.1
Forma ochrony
i nazwa
Rezerwat przyrody
„Torfowiska i Bory Bagienne nad Jeziorem Czarnym”
Położenie
Mokradła śródleśne około 1,5 km E i SE od Strzekęcina.
Przedmiot i cel
ochrony
Przedmiotem ochrony jest jezioro Czarne wraz z przyległymi do jego brzegów torfowiskami oraz torfowiska i bory sosnowe znajdujące się w jego sąsiedztwie. Celem ochrony jest zachowanie charakterystycznych elementów
roślinności oraz zagrożonych i chronionych gatunków flory i fauny, a także
złóż torfowych.
Charakterystyka
przyrodnicza
obiektu
Jest to potencjalne stanowisko dokumentujące rozwój środowiska w późnym
vistulianie i holocenie, a ponadto obszar atrakcyjny krajobrazowo ze względu na koncentrację zróżnicowanych siedlisk na stosunkowo niewielkim obszarze. Również jest to jedyny tego typu obiekt przyrodniczy w gminie,
skupiający na niewielkim obszarze stosunkowo dużą różnorodność gatunkową fauny. Tworzą go niewielkie śródleśne zbiorniki wodne, z najbogatszą
w gminie strefą trzcin i szuwarów przybrzeżnych, w tym – jezioro Czarne.
Na obszarze między zbiornikami – moczary. Na granicy boru i obiektu rosną
wysokie, stare świerki – ze względów faunistycznych są elementem korzystnym, gdyż tworzą mikrosiedlisko dla kilku gatunków ptaków ściśle
uzależnionych od tych drzew (zniczak, pokrzywnica). Wewnątrz obiektu
znajdują się fragmenty lasu ze starszym drzewostanem sosnowym. Stanowi
cenną w skali lokalnej ostoję zwierząt związanych z wodą, trzcinowiskami i
moczarami oraz miejsce żerowania i wodopój wszystkich zwierząt żyjących
w otaczających obiekt rozległych i monotonnych borach. Jedna z dwóch
największych w gminie ostoi godowych i życiowych płazów. Ze względu na
mozaikę mikrosiedlisk, skupia najbogatszy i najbardziej zróżnicowany w
gminie zespół awifauny. W obiekcie zlokalizowane jest jedyne w gminie
stanowisko żmii zygzakowatej i błotniaka stawowego. Jest potencjalną ostoją życiową zaskrońca, bobra i wydry oraz nietoperzy i ssaków owadożernych (m.in. ryjówki). Stanowi część jednego z trzech rewirów gniazdujących kani rdzawej w granicach gminy i bardzo prawdopodobne, że w jego
pobliżu zlokalizowane jest gniazdo tego gatunku. Z cennych gatunków roślin występują tu: borówka bagienna, bagno zwyczajne, widłak jałowcowaty, kruszyna pospolita, bobrek trójlistkowy, narecznica grzebieniasta, wełnianka szerokolistna, modrzewnica zwyczajna.
Ocena walorów
Obiekt bardzo ważny dla fauny w skali lokalnej i regionalnej.
Dyrektywa siedliskowa
Typ siedliska objęty ochroną, ale obiekt nie wpisany na listę. Gatunki z listy:
żaba jeziorkowa, żaba moczarowa, jaszczurka zwinka, żmija zygzakowata.
Dyrektywa ptasia
Gatunki z listy: kania czarna, błotniak stawowy, żuraw, lelek, dzięcioł czarny.
Konwencja
Ramsarska
Obiekt nie wpisany na listę. Typ siedliska chroniony konwencją. Gatunki z
listy: ropucha szara, żaba jeziorkowa, żaba trawna, żaba moczarowa, żmija
zygzakowata, kania czarna, błotniak stawowy, jastrząb gołębiarz, myszołów
zwyczajny, żuraw, sowa uszata, lelek, pokrzywnica, zniczek, mysikrólik,
dzięcioł czarny, łozówka, trzcinniczek, trzciniak, sosnówka, czarnogłówka,
lerka, pełzacz leśny i inne drobne gatunki ptaków śpiewających.
71
Zagrożenia
Wskazania konserwatorskie i
planistyczne
Silna antropopresja związana z ruchem turystycznym, wędkowaniem i zbieractwem leśnym. Grozi zadeptaniem i zaśmiecaniem obiektu. Szczególnie
silnej presji poddane jest jezioro Czarne, użytkowane jako zbiornik rekreacyjno-kąpielowy. Na jego E brzegu zlokalizowany jest parking, na którym
turyści rozbijają namioty. Wiąże się to z wykorzystywaniem jeziora do celów „gospodarki turystycznej”, np. zmywania w nim tłustych talerzy z użyciem mydeł i szamponów. Środki czystości zatruwają wodę i zagrażają godującym w jeziorze płazom, a także rybom, ptakom i bezkręgowcom. Pływanie po jeziorze na łodziach itp. oraz hałas płoszą zwierzęta. Wędkarze
płoszą zwierzęta i niszczą trzcinę oraz szuwary.
- Ochrona stoków przed erozją,
- Utrzymanie właściwych stosunków wodnych i troficznych w obrębie całego układu siedlisk, a więc ochrona terenów zlewni przed odwodnieniem, spływem biogenów i substancji humusowych,
- Ograniczyć penetrację brzegów jeziora Czarnego. Wyznaczyć miejsce na
kąpielisko oraz miejsca do wędkowania poza trzcinami
- Zachować pas trzcin i szuwarów na obszarze całego rezerwatu. Na jeziorze Czarnym bezwzględnie zakazać turystom i wędkarzom wstępu na
trzcinowisko od strony wody i lądu. Zakazać podpływania do trzcin na
odległość mniejszą niż 50m. szczególnie w sezonie lęgowym ptaków
(III-VI).
- Wprowadzić zakaz używania jakiegokolwiek sprzętu pływającego na jeziorze Czarnym oraz na pozostałych zbiornikach o otwartym lustrze wody,
- W granicach rezerwatu wprowadzić zakaz zbierania runa leśnego,
- Zakaz zmiany stosunków wodnych,
- Na obrzeżach zachować grupy starych świerków dla zniczaka, myśikrólika i pokrzywnicy,
- W lesie w granicach rezerwatu nie wycinać jednocześnie wszystkich
drzew – zachowywać grupy 5-10 okazów dla nietoperzy, dziuplaków i
ptaków drapieżnych,
- W lesie w granicy rezerwatu nie prowadzić zbyt intensywnych prac porządkowych – pozostawić omszałe pnie, przewrócone drzewa, wykroty
itp. – na kryjówki dla płazów, gadów i drobnych ssaków owadożernych.
- W lesie można zawiesić kilka budek lęgowych dla ptaków (sikory, pełzacze, kowaliki, muchołówiki, sowy itp.). i dla nietoperzy,
- W przypadku masowego pojawiania się owadów niszczących okoliczne
monokulturowe bory sosnowe i związanej z tym konieczności dokonywania oprysków, należy całą akcję poprowadzić w taki sposób, aby nie
zrzucić środków chemicznych na obszar rezerwatu. Jeżeli będzie on
utrzymywany w dobrej kondycji i zostanie zachowana różnorodność
siedliskowa w jego granicach – obroni się sam, bez pomocy chemii,
- Wykluczenie hodowli ryb,
- Ochrona przed masową penetracją turystyczną,
- Wykluczenie turystyki pobytowej,
- Zachowanie starodrzewi sosnowych,
- Stosowanie w lasach takich typów rębni, które umożliwią zachowanie
lub odtworzenie naturalnej struktury fitocenoz leśnych,
- Monitorowanie stanowisk roślin i zwierząt chronionych i zagrożonych,
72
Obszar chronionego krajobrazu
Tab. 6.7.1.4.2
Forma ochrony
i nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
Charakterystyka
przyrodnicza
obiektu
Ocena walorów
Dyrektywa siedliskowa
Dyrektywa ptasia
Konwencja Berneńska
Konwencja
Ramsarska
Zagrożenia
Wskazania konserwatorskie i
planistyczne
Obszar Chronionego Krajobrazu
„Dolina Radwi i Chotli”
Obszar zaczyna się od Niedalina (jest to dolina Chotli) i ciągnie się dalej
wzdłuż Radwi aż do ujścia rzeki Czarnej do Radwi i obejmuje jeszcze kawałek rzeki Czarnej.
Celem ochrony jest zachowanie naturalnego krajobrazu doliny, koryta rzeki,
dna i zboczy oraz układu roślinności. Pod względem faunistycznym celem
jest ochrona zimorodka i jego biotopu (wysokie skarpy na brzegach rzek) oraz
gągoła (partie lasu z wykrotami).
Wąska dolina, głęboko wcięta w powierzchnię pradolinną, z zachowanym
krętym biegiem koryta i wąską równią zalewową. Jedyne w gminie stanowisko zimorodka. Na skarpach wzdłuż brzegów Chotli potencjalnie może
gniazdować kilka par tych ptaków. Teren odludny i zaciszny, o dzikim charakterze, warunkujący spokojne bytowanie zwierząt. W lesie przy ujściu Chotli do Radwi warunki siedliskowe dla gągoła. Potencjalne siedlisko nietoperz,
ssaków z rzędu owadożernych, bobra i wydry. Stanowisko rzadkiego i zagrożonego gatunku na Pomorzu Zachodnim – kokoryczy wątłej.
Pod względem faunistycznym i krajobrazowym – znaczenie regionalne. Pod
względem florystycznym – znaczenie lokalne. Obszar włączony do sieci NATURA 2000
Jako siedlisko rzadkich gatunków ptaków podlega ochronie oraz jako siedlisko łęgu jesionowo-olszowego i grądu gwiazdnicowego.
Jako siedlisko rzadkich gatunków podlega ochronie. Gatunki z listy: gągoł i
zimorodek.
Jako siedlisko rzadkich gatunków podlega ochronie. Gatunki z listy: gągoł,
zimorodek, pliszka górska, kruk, dzięcioł duży, czubatka i inne gatunki ptaków śpiewających.
Rzeka jako teren podmokły podlega ochronie.
Aktualnie nie istnieją z punktu widzenia faunistycznego, florystycznego ani
krajobrazowego.
- Utrzymać obiekt w niezmienionym stanie. Szczególną uwagę zwrócić na
ochronę nadbrzeżnych skarp i osuwisk ziemi wraz z korzeniami drzew
wzdłuż całego odcinka Chotli proponowanego do ochrony. Z faunistycznego punktu widzenia sytuacja taka jest korzystna ze względu na możliwość gniazdowania zimorodka i gągoła oraz na dużą ilość kryjówek dla
płazów, gadów i drobnych ssaków leśnych.
- Chronić podmokłe odcinki brzegów Chotli i pozostawić ich naturalny charakter.
- Dla turystów wyznaczyć trasy, których powinni się trzymać ściśle i nie
niszczyć skarp nadbrzeżnych. Wykluczyć turystykę pobytową.
- Wyłączyć całkowicie spod penetracji turystycznej ostatni odcinek Chotli –
od jej ujścia do Radwi do 500 m w górę rzeki, ze względu na zapewnienie
spokoju zwierzętom bytującym w lasach i zaroślach w tej części obiektu.
- Ochrona stoków przed erozją.
- Zachowanie naturalnego biegu koryta rzeki z zakazem zabudowy hydrotechnicznej.
73
Użytki ekologiczne
Inwentaryzacja przyrodnicza gminy Świeszyno wykazała na jej terenie 12 obiektów odpowiadających ustawowej definicji użytku ekologicznego i wymagające ochrony ze względu na potrzeby
ochrony różnorodności biologicznej i sprawnego funkcjonowania systemów ekologicznych.
Tab. 6.7.1.4.3
1.
Forma ochroUżytek ekologiczny –UE-1
„Łąka pod Konikowem”
ny Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
2.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
3.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
4.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
5.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
6.
7.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Północna granica obiektu w odległości 0,5 km na południe od Konikowa. Położony w Strefie Bifurkacyjnej Czarnej i Raduszki.
Ochrona cennego siedliska zwierząt związanych z terenami podmokłymi i zakrzewieniami nadrzecznymi: płazy, ptaki i drobne ssaki owadożerne. Ochrona wyjątkowo przyjaznego siedliska w skali gminy (i
prawdopodobnie Pomorza) dla trzech gatunków mięczaków lądowych –
zaroślarki pospolitej, ślimaka zaroślowego i bursztynki pospolitej.
Ochrona lokalnych populacji wymienionych gatunków, ze względu na
ich wyjątkowo wysoką liczebność i wysokie zagęszczenie.
Użytek ekologiczny UE-2
„Łąka pod Dunowem”
Około 1,5 km na NW od Dunowa, około 200m NE od przystanku kolejowego Dunowo.
Ochrona siedlisk płazów, gadów, ptaków i mięczaków.
„Rosiczkowe Torfowisko”
N-ctwo Manowo, obręb Manowo, oddz. 46m.
Celem ochrony jest torfowisko wysokie.
„Wrzośćcowe Uroczysko”
N-ctwo Manowo, obręb Manowo, oddz. 96l.
Torfowisko wysokie.
„Torfowe mokradło”
N-ctwo Manowo, obręb Manowo, oddz. 99j i 127b.
„Zakątek Rosiczkowy”
N-ctwo Manowo, obręb Manowo, oddz. 194j.
„Przygiełkowe Mokradło”
74
Przedmiot i cel
ochrony
8.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
9.
Forma ochrony
i nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
10.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
11.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
12.
Forma ochrony
Nazwa
Położenie
Przedmiot i cel
ochrony
„Niedalińskie Jezioro”
Miejscowość Niedalino
Głównym celem jest ochrona ostoi godowej płazów i lęgowisk chronionych gatunków ptaków. Celem uzupełniającym jest ochrona jeziora
i strefy przybrzeżnej przed dewastacją.
„Bagnisko”
„Śródleśne Torfowisko”
N-ctwo Manowo, obręb Manowo, oddz. 256c.
„Turzycowe Torfowisko”
N-ctwo Manowo, obręb Poniki, oddz. 157a.
„Liliowe Jeziorko”
N-ctwo Manowo, obręb Poniki, oddz. 174a.
Pomniki przyrody
W gminie Świeszyno stwierdzono 16 obiektów, które powinny być chronione jako pomniki
przyrody. Są to pojedyncze drzewa, grupy drzew i aleje. W odniesieniu do drzew będących pomnikami przyrody zalecany jest ich podział na dwie kategorie ochronne - ścisłą i częściową, wynikający z celu ochrony i roli obiektu chronionego.
Dla pomnikowych drzew i alej, które spełniają rolę kulturową lub krajobrazową proponowana jest
ochrona częściowa. Wobec obiektów tego rodzaju nie tylko dopuszczalne, ale wręcz wskazane jest
dokonywanie zabiegów poprawiających i zabezpieczających ich stan zdrowotny oraz estetykę.
Te obiekty pomnikowe, które pełnią dużą rolę biocenotyczną (np. okazałe drzewa na terenach leśnych i rosnące na obrzeżach lasów) powinny być objęte ochroną ścisłą wykluczającą stosowanie
zabiegów ochronnych. Drzewa te powinny być chronione także po swojej śmierci, aż do całkowitego rozpadu.
Poniżej przedstawiono spis pomników przewidzianych do ochrony.
75
Pomniki przyrody przewidziane do ochrony
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Miejscowość
Przy drodze w Niekłonicach przy posesji nr 32.
Plac kościelny w Konikowie.
Przy płocie okalającym
plac kościelny w Konikowie.
Plac kościelny w Konikowie.
Mierzym, skraj parku podworskiego.
Świeszyno, posesja nr 18.
Skraj oddz. 1l N-ctwa Manowo obręb Manowo.
Wzdłuż drogi do Pałacu
Bursztynowego w Strzekęcinie.
Przy drodze wjazdowej do
parku podworskiego w
Strzekęcinie w kierunku
Niedalina.
Bardzlino, przy drodze do
Białogórzyna na skraju
parku podworskiego.
Zegrze Pomorskie, posesja
nr 18.
Zegrze Pomorskie.
Wzdłuż drogi Zegrze Pomorskie-Czaple do pasa
startowego.
Po obu stronach drogi bitej
do nieczynnego cmentarza
w Kurozwęczu.
Wzdłuż drogi wiejskiej do
Dunowa.
Wzdłuż drogi NiedalinoBardzlino.
Tab. 6.7.1.4.4
Uwagi
Opis obiektu
Grupa 4 lip szerokolistnych o
obw. 350-420cm.
Grupa 3 lip drobnolistnych o
obw. 310-340cm.
Ochrona częściowa.
Jesion wyniosły o obw. 350cm.
Dąb szypułkowy o obw. 350cm.
cm. i bluszcz pospolity.
Grupa 8 dębów szypułkowych o
obw. 380-420cm.
Ochrona ścisła.
obw. 330-370cm.
obw.260-280cm.
Lipa drobnolistna
600cm.
o
obw.
Aleja lip drobnolistnych o obw.
120 - 240cm.
Aleja lip szerokolistnych o obw.
100-250 cm.
Aleja klonów zwyczajnych o
obw. 345-470cm.
Aleja platanów klonolistnych o
obw. 140-280cm.
Aleja lip drobnolistnych o obw.
160-330cm.
Inne obszary i obiekty cenne
W tym miejscu omówiono pozostałe cenne obiekty przyrodnicze, którymi są rozproszone
układy biocenotyczne ze stanowiskami chronionych i zagrożonych roślin, zbiorowiska roślin, miejsca bytowania i rozrodu rozmaitych gatunków fauny, skupiska starodrzewu, aleje i szpalery nie
76
zgłoszone do ochrony pomnikowej i in. Obszarów tych jest 6, a rozmieszczone są na terenie całej
gminy. Większość z nich stanowi wyodrębnione w krajobrazie rolniczym enklawy roślinności
podmokłych łąk, zarastających oczek, które są miejscem bytowania i rozrodu dla chronionych gatunków zwierząt.
Poniżej przedstawiamy spis i krótki opis prezentowanych obiektów.
Tab. 6.7.1.4.5
Symbol
Opis obiektu
OC 1
Obszar położony na południe od Konikowa. Jest to niewielki lasek sosnowy na
bezleśnym obszarze. Obszar cenny głównie ze względu na gniazdowanie pustułki.
Ponadto występują w nim jaszczurki zwinki i żyworodnej.
OC 2
Obszar położony na wschód od Mierzymia. Jest to niecka wśród pól w okresie jesieni i wiosny wypełniona wodą. Miejsce żerowania i odpoczynku niektórych gatunków ptaków. Korzystają z tego żerowiska i miejsca odpoczynku mi. gęsi gęgawy, łabędzie nieme i kaczki.
OC 3
Jest to pas wzniesień Brzeżniki – Świeszyno – Jarzyce. Jest to niemal równoleżnikowo usytuowany pas wzniesień, które nadbudowują wysoczyznę morenową i
których morfologia wskazuje, że może to być ciąg kemów, bądź strefa moreny
ablacyjnej. Niestety brak naturalnych, czy sztucznych odsłonięć terenowych i zupełny brak wierceń uniemożliwia obecnie rozstrzygnięcie tej kwestii. Niemniej
jest to strefa atrakcyjna krajobrazowo, także z tego względu, że nie zalesiona.
Możliwe jest jej obserwowanie z różnych kierunków, ponieważ sąsiaduje z również niezalesionymi wysoczyzną morenową i doliną Czarnej. Obszar cenny jedyni
z punktu widzenia przyrody nieożywionej i krajobrazu.
OC 4
Obszar położony N,NW i W od Dunowa. Jest to kompleks lasów mieszanych i łąk
o różnym stopniu odwodnienia, łączący się W w korytarz ekologiczny rzeki
Radwi. Przypuszczalnie jest to centrum rewiru kani rudej. Lęgowisko myszołowów, żurawia, dzięciołka, kukułki i innych. Żerowiska bociana białego. Obszar
rozmnażania traszki grzebieniastej i zwyczajnej. Siedlisko nietoperzy i drobnych
ssaków owadożernych.
OC 5
Obszar między Dunowem i Strzekęcinem. Jest to kompleks lasów mieszanych z
podmokłymi fragmentami, przechodzący w części południowej w podmokłą łąkę.
Jest to siedlisko traszki zwyczajnej, jaszczurek: zwinki i żyworodnej, padalca, żurawia, wilgi, dzięcioła dużego, myszołowa, strumieniówki, czajki, pliszki żółtej,
świergotka łąkowego, kilku gatunków sikor, pełzaczy i in. Potencjalne siedlisko
dla nietoperzy i drobnych ssaków owadożernych.
OC 6
Obszar położony SW od Bardzlina. Jest to mozaika siedlisk leśnych i łąk o różnym stopniu wilgotności. Na NE obejmuje park w Bardzlinie, na W łączy się z
Korytarzem Ekologicznym Rzeki Radwi. W zróżnicowanych mikrosiedliskach
występują liczne gatunki ptaków śpiewających. Ponadto lęgowe: żuraw, myszołów, i wilga. Przypuszczalnie centrum rewiru gniazdowego jednej z par kani rudej.
Na S czapliniec. Spośród płazów: traszka zwyczajna, a spośród gadów – jaszczurki zwinka i żyworodna oraz padalec.
77
Korytarze ekologiczne
Na terenie gminy Świeszyno występują dwa główne korytarze ekologiczne: rzeki Czarnej i Radwi.
-
Korytarz Ekologiczny Rzeki Czarnej. Obejmuje rzekę Czarną wraz ze strefą przybrzeżną na
odcinku od wschodniej granicy gminy do ujścia Czarnej do Radwi. Na NE przechodzi w Strefę
Bifurkacyjną Czarnej i Raduszki, na SW – w Korytarz Ekologiczny Rzeki Radwi. Z punktu widzenia faunistycznego strefa bifurkacyjna stanowi przedłużenie korytarza rzeki Czarnej. Na
większości odcinków Korytarz Rzeki Czarnej jest poddany tak silnej antropopresji, że zamieszkują go wyłącznie pospolite gatunki o silnych skłonnościach do synantropizacji. Pierwotnie (kilkaset lat temu) nad brzegami tej rzeki rosły mieszane i liściaste drzewostany zamieszkiwane
przez charakterystyczne dla nich zespoły gatunków zwierząt. W ciągu stuleci lasy wycięto, a gleby przeznaczono pod uprawy rolne, co praktykuje się również współcześnie. Rzeka Czarna na
odcinku od proponowanego UE 2 do ujścia do Radwi płynie wśród użytkowych łąk z niewielką
ilością zakrzewień nadrzecznych. W większości są to tereny znacznie osuszone (nie występują tu
starorzecza, ani rozlewiska rzeki). Monotonia siedliskowa sprawia, że zespoły gatunków są ubogie, a populacje nieliczne. Na łąkach występuje skowronek, a w zakrzewieniach głównie zięba.
Płazy są nieliczne, a gady prawie nie występują. Bardzo uboga jest również malakofauna. Na odcinku od proponowanego UE 2 do ujścia rzeczki Raduszki rzeka Czarna płynie wśród pól upranych (monokultury) i częściowo wśród osuszonych łąk. Również i na tym odcinku nie występują
zakola oraz tereny zalewowe. Zakrzewienia są ubogie. Awifauna jest tutaj podobnie uboga gatunkowo, jak na poprzednim odcinku. Płazy i gady nie występują. Również ślimaki należą do
rzadkości.
Wydaje się, że utworzenie korytarza ekologicznego wzdłuż rzeki Czarnej jest uzasadnione mimo
słabych walorów faunistycznych w znacznej jego części. Przede wszystkim korytarz osłoni proponowane użytki ekologiczne w jego granicach i proponowany niewielki obszar cenny dla fauny, a w gminie Świeszyno takich miejsc jest niewiele, co w tekście wielokrotnie podkreślono.
Umożliwi to także kontakt fauny między tymi obiektami. Ponadto korytarz daje możliwość
przemieszczania się zwierząt związanych z wodą i terenami nadrzecznymi, co w przypadku
gminy o ubogiej sieci rzecznej oraz poddanej wyjątkowo silnej antropopresji jest bardzo ważne.
Wydaje się, że przy przestrzeganiu odpowiednich zaleceń, istnieje szansa na zachowanie, a nawet na odbudowę bioróżnorodności fauny na omawianym obszarze. Szczególny nacisk należy
położyć na utrzymanie, a nawet na zwiększenie mozaikowatości siedlisk.
-
Korytarz Ekologiczny rzeki Radwi. Obejmuje rzekę Radew wraz z pasem nadbrzeżnym na
odcinku od Niedalina do ujścia rzeki Czarnej, gdzie łączy się z Korytarzem Ekologicznym rzeki
Czarnej. Przy zachodniej granicy Jeziora Hajka graniczy z istniejącym już Obszarem Chronionego Krajobrazu „Dolina Radwi”. W południowo zachodniej części gminy do Radwi uchodzi rzeka
Chotla i Korytarz rzeki Radwi przechodzi w proponowany obszar chronionego krajobrazu „Dolina Radwi i Chotli” (OChK-1). Od wysokości Bardzlina do ujścia rzeki Czarnej korytarz ten
obejmuje rzekę Radew i nadbrzeżne łąki, z niewielką ilością zakrzewień. Na wysokości Dunowa
graniczy z proponowanym obszarem cennym dla fauny OC 4, a na wysokości Bardzlina – z OC 6.
Z obu tych obszarów na korytarz zachodzą rewiry gniazdowe stwierdzonych tam par kani rudej.
Między jeziorem Hajka, a ujściem Chotli, do prawego brzegu Radwi przylega rozległa kserotermiczna łąka, a lewy brzeg tej rzeki porośnięty jest borem sosnowym. W granicach proponowanego Korytarza Ekologicznego rzeki Radwi N od Bardzlina, na żyznych glebach pierwotnie rosły
lasy mieszane i liściaste, które w ciągu kilku ostatnich stuleci zostały wycięte, a na ich miejscu
powstały wzdłuż rzeki użytkowe łąki lub wtórnie nasadzone lasy mieszane. Na obszarze S i SE od
Bardzlina na uboższych glebach rosły bory współcześnie również zastąpione przez nasadzenia,
głównie monokultur sosnowych. Antropopresja spowodowała zubożenie gatunkowe fauny. Jednakże proponowany Korytarz Ekologiczny rzeki Radwi nadal obejmuje stosunkowo zróżnicowaną jak na warunki gminy mozaikę siedlisk (łąki umiarkowanie wilgotne, łąki kserotermiczne, zarośla, niewielkie kępy zadrzewień, lasy mieszane, bór sosnowy), w związku z czym bioróżnorod-
78
ność fauny jest w nim większa niż w wyżej opisanym. Korytarz ten jest bardzo ważny dla przemieszczania się zwierząt związanych z wodą i terenami nadrzecznymi (ryby, płazy, ptaki, ssaki i
liczne bezkręgowce). Ważny jest w skali lokalnej i regionalnej, gdyż Radew już poza granicami
gminy (W) uchodzi do Parsęty, a na wschodzie, poprzez Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina
Radwi” i dalej poprzez Jezioro Rosnowskie ma połączenie z Jeziorem Lubiatowo. Również ważnym „przedłużeniem” jego jest Dolina Chotli, dająca zwierzętom połączenie z interesującymi dla
fauny obszarami w górnym biegu Chotli.
Bariery ekologiczne
Intensywna działalność ludzka wpływa na otaczające środowisko w różnoraki sposób. Najczęściej spotykamy się z jej negatywnym wpływem. Zwierzęta i rośliny żyjące w otoczeniu człowieka
coraz częściej poddawane są jego presji, a zwierzęta i rośliny dziko żyjące w naturalnym środowisku popadają w konflikt z potrzebami rozwijającej się gospodarki ludzkiej. Oprócz bezpośredniego
wpływu człowieka takiego jak polowania, zbieractwo, niszczenie siedlisk (np. wypalania, przeprowadzenie melioracji) czy zanieczyszczenie środowiska, oddziaływuje on także pośrednio, np. przez
tworzenie nienaturalnych barier ekologicznych.
Bariery ekologiczne ze względu na ich pochodzenie można podzielić na: bariery sztuczne i bariery naturalne.
W obrębie omawianej gminy brak jest wyraźnych barier ekologicznych pochodzenia naturalnego.
Występują natomiast niewielkie bariery sztuczne w postaci dróg (np. Tychowo – Koszalin i kilka
mniejszych dróg lokalnych).
6.8 Zabytki kultury materialnej
Zabytki wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Zegrze Pomorskie – park z XVIII w.
Park dworski o pow. 1 ha od połowy XVIII w. Seeger (Zegrze) należał do rodziny von Kleist.
Wtedy powstało założenie parkowe o cechach ogrodu francuskiego. W II poł. XIX w. park francuski został przebudowany na park angielski, gdy majątek ziemski należał do rodziny Stoltzenberg.
Z tego okresu pochodzą grupy kasztanowców zwyczajnych, klonów zwyczajnych i pojedyncze
okazy jesionu wyniosłego, lipy szerokolistnej i modrzewia europejskiego. Najstarszą grupę drzew
liczącą do 250 lat stanowią dęby szypułkowe, graby zwyczajne i cisy pospolite. Park przylega do
dworu, który jest zaadaptowany na pomieszczenia biurowe nowego właściciela. W tej części założono trawnik. W części przylegającej do zabudowań gospodarczych usunięto podrosty i udrożniono
ścieżki. Stan zdrowotny drzew ocenia się na dostateczny (mursz, martwica, suche konary). Część
starych drzew, szczególnie we wschodniej części założenia, wymaga zabiegów konserwacyjnych.
Stanowiska archeologiczne
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie Delegatura w Koszalinie pismem z dnia
25 września 2012 r znak: ZArch.K.5152.186.2012.MJ poinformował, że „na terenie działki 124/4
obręb Zegrze Pom. zlokalizowane jest stanowisko archeologiczne zewidencjonowane jako: Zegrze
Pomorskie, stan.26, AZP 18-21/52.
Stanowisko nie jest wpisane do rejestru zabytków, znajduje się natomiast w wojewódzkiej ewidencji zabytków.
W związku z powyższym możliwe jest prowadzenie na jego terenie prac ziemnych związanych
z realizacją inwestycji, jednakże prace te mogą być uzależnione od przeprowadzenia badań archeologicznych. Zakres i forma badań archeologicznych określone zostaną w oparciu o konkretne rozwiązania projektowe.
79
7. OPIS MOŻLIWYCH I ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA.
7.1. Warianty przedsięwzięcia.
Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko w art. 66 ust. 1 pkt 4 i 5 wskazuje następujące warianty, które powinny być wzięte pod uwagę przy analizie wpływu przedsięwzięcia na
środowisko:
- opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania
przedsięwzięcia
- wariant proponowany przez wnioskodawcę oraz racjonalny wariant alternatywny,
- wariant najkorzystniejszy dla środowiska.
7.1.1. Opis skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia.
Wariant ten należy rozważać w sytuacji, gdy nie podjęcie planowanej inwestycji może pogorszyć warunki życia ludzi, oddziaływać negatywnie na środowisko przyrodnicze, zabytki kultury,
wytwarzać odpady, których nie można zagospodarować lokalnie. W rozważanym przypadku pominięto wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, gdyż nie zachodzą wymienione
wcześniej warunki.
Można jednak uznać jeden argument, że nie podjęcie przedsięwzięcia będzie niesprzyjające dla poprawy jakości gleb. Pozostawienie w dotychczasowej formie nawożenia gruntów ornych, które są
nawożone obecnie wyłącznie nawozami mineralnymi (sztucznymi) zawierającymi domieszki pierwiastków takich jak chlor, siarka oraz metale ciężkie spowoduje powolną degradację (zakwaszenie)
i zanieczyszczenie gleb. Ponadto nawozy mineralne są w większości łatwo rozpuszczalne, co powoduje ich wymywanie do wód gruntowych (spływy powierzchniowe). Wprowadzenie wraz z oddaniem przedsięwzięcia do eksploatacji nawożenia organicznego będzie korzystne dla poprawy jakości i ochrony gleb, oczywiście pod warunkiem stosowania odpowiednich dawek nawozowych,
zgodnych z zaleceniami dobrej praktyki rolniczej.
7.1.2 WARIANT I - wariant wnioskowany przez Inwestora.
Wariant ten obejmuje:
- budowę od podstaw 7 obiektów inwentarskich i wyposażenie ich w instalacje do bezściółkowego systemu utrzymania trzody chlewnej. Planowana łączna ilość stanowisk tuczu –
13.020 szt.
- budowę krytych zbiorników na masę pofermentacyjną o pojemności 3x 13.500m3.
- budowę biogazowni rolniczej o mocy elektrycznej do1200 kW i mocy cieplnej do 1400kW
- zagospodarowanie terenu Fermy, budowę infrastruktury technicznej, dróg, ogrodzenia terenu, oświetlenia,
- wykorzystanie nawozu organicznego pochodzącego z biogazowni na polach uprawnych wokół Fermy.
Przedsięwzięcie będzie realizowane na gruncie rolnym należącym do Zegrol sp. z o.o. w Zegrzu
Pom Wszystkie wymagania dobrostanu zwierząt zostaną zapewnione, a przewidziana technologia
tuczu będzie spełniała wymagania najlepszej dostępnej techniki (BAT).
Przy takim zakresie i uwarunkowaniach inwestycji nie da się zaproponować racjonalnego wariantu
alternatywnego do wariantu przedsięwzięcia zaproponowanego przez inwestora.
7.1.3 WARIANT II - wariant najkorzystniejszy dla środowiska.
W uwarunkowaniach planowanej inwestycji nie zachodzi możliwość zaprogramowania innych
wariantów jej realizacji: technologicznych lub lokalizacyjnych. Wariantem najkorzystniejszym dla
środowiska będzie więc taki sposób realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia, a także przyszłościowo jego likwidacji, który będzie spełniał wysokie wymagania norm, przepisów i zasad ochrony
80
środowiska. Można przyjąć, że inwestycja będzie najkorzystniejsza dla środowiska, jeśli w fazie budowy, eksploatacji i likwidacji nie naruszy interesów osób trzecich, nie będzie negatywnie wpływać na
zasoby i jakość gleb, wód powierzchniowych i podziemnych, nie będzie przyczyniać się do degradacji
zasobów przyrodniczych, nie będzie zakłócać walorów krajobrazowych, jak również w znaczący sposób
nie będzie wpływać na stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego i stan klimatu akustycznego.
Gospodarka wytwarzanym nawozem organicznym, a także odpadami powstającymi w procesach produkcyjnych musi być prowadzona w sposób nie stanowiący zagrożenia dla środowiska.
Analiza oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko przeprowadzona w niniejszym
raporcie wykazała, że przedsięwzięcie nie zagraża środowisku i może być realizowane
w proponowanej lokalizacji.
7.2. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów,
w tym również w wypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego
transgranicznego oddziaływania na środowisko.
7.2.1. Przewidywane oddziaływanie na środowisko analizowanych wariantów przedsięzięcia
Przewidywane oddziaływanie na środowisko wariantów realizacji przedsięwzięcia.
Tabela nr 7.2.1.1
Lp.
1.
Rodzaj
oddziaływania
WARIANT I
proponowany przez Inwestora
Oddziaływanie na stan
jakości powietrza
emisja NH3, H2S oraz odorów z
chlewni
wytwarzanie biogazu z biomasy jako odnawialne źródło energii
(zmniejszenie zużycia paliw kopalnych)
emisja ze spalania biogazu w celach
energetycznych
2. Oddziaływanie na stan
nie występuje
jakości wód powierzch- brak ścieków technologicznych, poniowych i gruntowych.
sadzki chlewni betonowe; zbiorniki
magazynowe gnojowicy szczelne
3. Oddziaływanie na stan
nie występuje
jakości wód podziemwarstwa nieprzepuszczalnych glin
nych.
chroni wody podziemne
4. Oddziaływanie na florę i
nie występuje
faunę poza granicą terenu obiekty odizolowane od środowiska
inwestycji
6. Oddziaływanie na klimat oddziaływanie w granicach dopuszakustyczny
czalnych
7. Oddziaływanie na pozmiana sposobu użytkowania terenu
wierzchnię ziemi.
z pola uprawnego na produkcję rolnicza (wyłączenie spod uprawy ok .
7 ha gruntów ornych)
8. Oddziaływanie na gleby Poprawa jakości gleb na gruntach
rolnych użytkowanych przez inwestora, na skutek zmiany nawożenia
chemicznego na nawożenie organiczne 2)
8. Wystąpienie nadzwynie jest możliwe
czajnych zagrożeń dla
środowiska
9. Transgraniczne oddzianie występuje
ływanie na środowisko
10. Oddziaływanie na dobra
nie występuje
kultury, zabytki, klimat.
81
WARIANT II
najlepszy dla środowiska 1)
emisja NH3, H2S oraz odorów z
chlewni
wytwarzanie biogazu z biomasy jako odnawialne źródło energii
(zmniejszenie zużycia paliw kopalnych)
emisja ze spalania biogazu w celach
energetycznych
nie występuje
brak ścieków technologicznych, posadzki chlewni betonowe; zbiorniki
magazynowe gnojowicy szczelne
nie występuje
warstwa nieprzepuszczalnych glin
chroni wody podziemne
nie występuje
obiekty odizolowane od środowiska
oddziaływanie w granicach dopuszczalnych
zmiana sposobu użytkowania terenu
z pola uprawnego na produkcję rolnicza (wyłączenie spod uprawy ok .
7 ha gruntów ornych)
Poprawa jakości gleb na gruntach
rolnych użytkowanych przez inwestora, na skutek zmiany nawożenia
chemicznego na nawożenie organiczne2)
nie jest możliwe
nie występuje
nie występuje
Uwagi:
1)
Brak jest racjonalnych możliwości wyznaczenia alternatywnych wariantów przeprowadzenia inwestycji w
stosunku do wariantu zaproponowanego przez Inwestora, dlatego wariant najlepszy dla środowiska jest
tożsamy z Wariantem I
2)
Nawożenie organiczne poprawia strukturę gleb poprzez zwiększenie warstwy sorpcyjnej (zawartości
próchnicy). Substancje odżywcze dla roślin z nawozów organicznych są wykorzystywane bardziej racjonalnie. Nawóz organiczny zawiera około 5 kg azotu na tonę, natomiast nawóz sztuczny typu saletra amonowa mocznik 280 do 460 kg azotu na tonę. Przy rozłożeniu dawki nawozu organicznego na hektar pola
ok. 50 Mg, innymi słowy 5 kg/m2 i 25 g azotu/m2. Jest to wielkość znikomo mała, którą gleba wchłania
natychmiast w warstwie powierzchniowej. Inaczej jest z nawozem sztucznym. Jest on z reguły granulowany i powlekany, aby opóźnić proces wymywania azotu do gleby, gdyż stężenie azotu w masie nawozu
jest bardzo wysokie. Skutkuje to często wymywaniem azotanów do wód powierzchniowych, szczególnie
podczas intensywnych opadów.
7.2.2. Możliwość wystąpienia poważnej awarii przemysłowej
Ferma tuczu trzody chlewnej i biogazownia rolnicza zaprojektowane i wybudowane zgodnie z wymaganiami przepisów prawa ochrony środowiska oraz prawa budowlanego nie mogą spowodować
wystąpienia nadzwyczajnego zagrożenia środowiska.
Charakter działalności, stosowane surowce i materiały, sposób organizacji produkcji, stosowane
techniki i instalacje wykluczają możliwość wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Zarówno ferma tuczu trzody chlewnej jak i biogazownia rolnicza nie zalicza się do zakładów
o zwiększonym ryzyku w rozumieniu art. 248 ust. 1 Prawa ochrony środowiska.
7.2.3 Możliwość transgranicznego oddziaływania na środowisko.
Lokalizacja Agroparku w gminie Świeszyno, w dużej odległości od granic kraju, wyklucza możliwość transgranicznego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Wielkość emisji gazów i pyłów do powietrza, emisja hałasu oddziaływują na środowisko w granicach terenu działki inwestycyjnej nr 124/4.
7.3 Uzasadnienie wyboru wariantu realizacji przedsięwzięcia.
Wybrany przez Inwestora wariant realizacji przedsięwzięcia zakłada budowę od podstaw na gruntach rolnych fermy tuczu trzody chlewnej na 13.020 stanowisk rozmieszczonych w 7 obiektach inwentarskich wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną oraz budowę biogazowni rolniczej.
Wariant ten spełnia wymagania zrównoważonego rozwoju, to znaczy, że prowadzona działalność
hodowlana w proponowanej wielkości nie naruszy równowagi w środowisku naturalnym, a lokalna
społeczność żyjąca w odległym o 500 m Zegrzu Pom. nie odczuje uciążliwości fermy.
Ferma będzie budowana, a następnie eksploatowana zgodnie z obowiązującymi w 2012 r. przepisami, normami i Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej. Wariant wybrany do realizacji należy uznać
jako najlepszy z punktu widzenia jakości środowiska rolniczego, gdyż obok produkcji zwierzęcej
będzie wytwarzany nawóz organiczny( masa pofermentacyjna z biogazowni), wykorzystywany do
poprawy struktury gleby na terenach przyległych do Fermy. Biogazownia stanowić będzie źródło
energii odnawialnej, która będzie wykorzystana dla potrzeb własnych fermy i gospodarstwa rolnego. Ograniczone będzie zużycie paliw kopalnych.
82
8. ODDZIAŁYWANIE ZAMIERZONEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO
8.1. Oddziaływanie w fazie budowy.
Budowa budynków inwentarskich i biogazowni spowoduje powstanie specyficznych emisji do środowiska, związanych z rodzajem robót , stosowanych materiałów i rodzajem sprzętu budowlanego.
Czas tej emisji jest ograniczony cyklem budowy i z reguły nie przekracza kilku miesięcy.
Emisję w fazie budowy można podzielić na:
– emisję gazów i pyłów do powietrza,
– odpady budowlane,
– hałas w środowisku.
W fazie budowy nie występują ścieki przemysłowe.
Emisja gazów i pyłów
Źródłami emisji gazów i pyłów są:
– spawanie metali i tworzyw – CO, NO2, pyły,
– przesypywanie materiałów (cement, zaprawy murarskie, tynkarskie) – pyły,
– cięcie materiałów budowlanych – pyły,
– malowanie farbami rozpuszczalnikowymi – substancje organiczne.
Jest to emisja niezorganizowana, okresowa i trudna do ograniczenia.
Odpady budowlane
W trakcie budowy planowanego przedsięwzięcia powstaną odpady budowlane następujących rodzajów (grupa 17 w Katalogu odpadów wprowadzonym rozporządzeniem Ministra Środowiska z
dnia 27.09.2001 r.):
Tabela nr 8.1.1
17
ODPADY Z BUDOWY, REMONTÓW I DEMONTAŻU OBIEKTÓW BUDOWLANYCH ORAZ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ (WŁĄCZAJĄC GLEBĘ I
ZIEMIĘ Z TERENÓW ZANIECZYSZCZONYCH)
17 01
Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np.
beton, cegły, płyty, ceramika)
17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia
17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i
elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06
17 01 82 Inne niewymienione odpady
17 02
Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych
17 02 01 Drewno
17 02 03 Tworzywa sztuczne
17 03
Odpady asfaltów, smół i produktów smołowych
17 03 80 Odpadowa papa
17 04
Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali
17 04 05 Żelazo i stal
17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10
17 05
Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek
z pogłębiania)
17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03
17 06
Materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest
17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03.
Większość ww. odpadów, z wyjątkiem odpadów o kodach: 17 01 82, 17 02 03 i 17 04 11 oraz grupy 17 06, ich wytwórca, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006
83
r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, nie będącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod
ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527), może przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, do wykorzystania na ich własne potrzeby.
Zgodnie z ww. Rozporządzeniem:
− dla odpadów o kodach 17 01 01, 17 01 03, 17 01 07 dopuszczalnymi metodami odzysku jest wykorzystanie do utwardzania powierzchni, budowy fundamentów, wykorzystania jako podsypki
pod posadzki na gruncie po rozkruszeniu – proces R14 (inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części).
− dla odpadu o kodzie 17 02 01 dopuszczalną metodą odzysku jest wykorzystanie jako paliwa, o ile
nie jest zanieczyszczone impregnatami i powłokami ochronnymi, lub do wykonywania drobnych
napraw i konserwacji, lub do wykorzystania jako materiał budowlany – proces R1 (wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii) lub R14 (inne działania polegające na
wykorzystaniu odpadów w całości lub części).
− dla odpadów o kodach 17 03 80 oraz 17 04 05 dopuszczalną metodą odzysku jest wykorzystanie
do wykonywania drobnych napraw i konserwacji – proces R14 (inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części).
− dla odpadu o kodzie 17 05 04 dopuszczalną metodą odzysku jest wykorzystanie do utwardzania
powierzchni po rozkruszeniu – proces R14 (inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów
w całości lub części).
Powstające odpady przemysłowe będą gromadzone w kontenerach do selektywnej zbiórki i systematycznie wywożone na odpowiednie składowiska odpadów lub przekazywane do odzysku lub
unieszkodliwiania. Odpady komunalne będą przekazywane na składowisko w Zegrzu Pomorskim.
Hałas w środowisku
Źródłami hałasu są:
– praca silników maszyn, sprężarek, elektronarzędzi,
– rozładunek materiałów budowlanych,
– prace budowlane na otwartej przestrzeni.
Ocena wpływu przedsięwzięcia na środowisko w fazie budowy
Emisje w okresie budowy oddziaływają na następujące elementy środowiska:
a) emisja gazów i pyłów
- na powietrze atmosferyczne, powierzchnię ziemi, roślinność,
b) odpady budowlane
- na powierzchnię ziemi, roślinność
c) hałas
- na zdrowie ludzi, świat zwierzęcy.
Oddziaływanie w fazie budowy zależy od intensywności prac budowlanych, skali budowy i organizacji robót. Jest regułą, że w trakcie robót budowlanych najbardziej odczuwana jest uciążliwość hałasu, jeżeli w sąsiedztwie jest zabudowa chroniona (budynki mieszkaniowe, budynki użyteczności
publicznej). Zasięg hałasu maksymalnie może być uciążliwy w odległości do 200 m od źródła ( silniki maszyn roboczych), a więc nie dotrze do pierwszych zabudowań Zegrza Pomorskiego.
Na etapie budowy konieczne będzie zdjęcie wierzchniej warstwy gleby (standardowe wykopy pod
budowę na głębokość od 0,8 m do 1,0 m). Zdjęty nadkład zostanie zmagazynowany na placu do
czasu ukończenia inwestycji, a po jej ukończeniu zostanie rozplantowany i wykorzystany do wyrównania terenu. Teren na którym będzie realizowana inwestycja jest suchy, poziom wód gruntowych leży poniżej 2 m od poziomu terenu. Wszelkie wykopy w tych warunkach nie będą wymagały
odwodnienia, nie zostanie naruszona równowaga hydrologiczna w najbliższym obszarze.
W trakcie robót budowlanych wystąpi krótkotrwały, chwilowy wpływ na stan zanieczyszczenia
powietrza atmosferycznego wynikający z pracy sprzętu budowlanego, jest to oddziaływanie o niewielkim zasięgu nie wykraczającym poza teren budowy.
84
Reasumując: faza budowy przedsięwzięcia nie będzie miała wpływu na zdrowie ludzi oraz
środowisko naturalne. Oddziaływanie będzie krótkotrwałe bez negatywnych skutków dla
środowiska.
8.2. Oddziaływanie w fazie eksploatacji.
8.2.1. Zdrowie ludzi i warunki życia.
Planowane obiekty Agroparku Czaple położone zostaną wśród pól uprawnych, co ograniczy
zasięg ich oddziaływania jedynie do otaczających terenów gruntów rolnych.
Inwestycja nie zmieni warunków życia i zdrowia mieszkańców pobliskich miejscowości. Najbliższa
zabudowa mieszkalna to miejscowość Zegrze Pom. w odległości ok. 500 m na północ od granicy
Biogazowni. Aby zminimalizować dyskomfort mieszkańców Zegrza Pom. z uwagi na obecność w
pobliżu obiektów hodowlanych, w planie zagospodarowania działki 124/4 przewidziano usytuowanie chlewni jak najdalej od zabudowy mieszkalnej, od strony lotniska.
Chów będzie prowadzony w wysokim reżimie sanitarnym. Na stanowiskach pracy wewnątrz
budynków inwentarskich obowiązują normy stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, które nie
mogą być przekroczone z uwagi na dobrostan zwierząt i zdrowie pracowników. Dla zapewnienia
odpowiednich warunków (stężenia amoniaku, temperatura, wilgotność) budynki inwentarskie wyposażone będą w wentylację mechaniczną sterowaną w zależności od warunków panujących wewnątrz chlewni w sposób automatyczny.
Hałas pracujących wentylatorów wewnątrz i na zewnątrz budynków nie będzie powodować przekroczeń dozwolonych poziomów. Częstotliwość przejazdu pojazdów transportowych nie wpłynie
na komfort życia mieszkańców Zegrza Pom. gdyż trasa przejazdu będzie biegła drogą nr 168 od
strony Bobolic, do drogi na Czaple z pominięciem miejscowości Zegrze.
Zanieczyszczenie powietrza amoniakiem i siarkowodorem z chlewni nie będzie odczuwalne w sąsiedztwie, a szczególnie w Zegrzu Pom., gdyż odchody zwierząt odprowadzane będą systematycznie kanałami pod posadzką do zbiorników szczelnych w biogazowni.
Nawożenie pól masą pofermentacyjną z biogazowni stanowiącą nawóz organiczny będzie się odbywać w oddaleniu od zabudowy Zegrza Pom. zgodnie z planem nawożenia zaopiniowanym przez
stacje chemiczno - rolniczą .
Ścieki sanitarne z 2 bezodpływowych zbiorników będą wywożone na oczyszczalnie w Zegrzu Pom.
Odpady z grupy 18 – weterynaryjne będą gromadzone w zamkniętym kontenerze i wywożone do
unieszkodliwiania w spalarni w Koszalinie.
Odpady inne powstające w trakcie działalności produkcyjnej będą gromadzone selektywnie i przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania.
Odpady komunalne przekazywane będą na wysypisko w Zegrzu Pom.
8.2.2 Krajobraz.
Krajobraz rejonu lokalizacji Agroparku jest mało urozmaicony, praktycznie płaski, ukształtowany
ze spadkiem w kierunku północno-wschodnim. Budowa obiektów o wysokości poniżej 10 m nie
spowoduje istotnych zaburzeń krajobrazu. Jedyny wyższy obiekt o wysokości < 16 m, to kolumna
odsiarczania biogazu, która będzie przypominała silos. Obiekty biogazowni i budynki inwentarskie
będą harmonizować architektonicznie z obiektami zakładu rolnego położonego od strony Zegrza
Pom. Będą też przysłonięte pasem roślinności leśnej istniejącej po stronie zachodniej Agroparku.
Budowa i eksloatacja instalacji nie wpłynie niekorzystnie na krajobraz. Nowe obiekty nie będą stanowiły dominującego elementu w krajobrazie. W końcowej fazie realizacji inwestycji oprócz
wprowadzenia roślinności niskiej w postaci trawników i zieleńców należy rozważyć wprowadzenie
zieleni średniej i wysokiej jako uzupełnienie istniejącej zieleni, która już obecnie spełnia rolę izolacyjno-dekoracyjną.
85
8.2.3. Zwierzęta i roślinność.
Teren Agroparku będzie ogrodzony, zatem będzie izolowany od środowiska naturalnego. Nie wystąpią w związku z tym żadne oddziaływania na zwierzęta bytujące w okolicy ani roślinność w rejonie lokalizacji przedsięwzięcia.
Teren przewidywany pod lokalizację chlewni i biogazowni jest pozbawiony zieleni wysokiej (zadrzewienia i krzewy), inwestycja nie spowoduje żadnych szkód w tym zakresie.
Obszar, na którym będzie stosowane nawożenie masą pofermentacyjną jest obszarem stałej aktywności rolniczej, zatem tu również nie wystąpią dodatkowe oddziaływania.
W okolicy planowanej lokalizacji przedsięwzięcia nie ma wyznaczonych obszarów ochronnych.
Budowa, a następnie eksploatacja obiektów przedsięwzięcia w żaden sposób nie naruszy równowagi w środowisku przyrodniczym.
8.2.4. Powierzchnia ziemi.
Przedsięwzięcie nie wnosi znaczących zmian w powierzchni ziemi. Utrata przyrodniczych wartości
przez gleby orne nastąpi jedynie w miejscu lokalizacji fermy i biogazowni.
W okresie eksploatacji chlewni i biogazowni nie wystąpią oddziaływania powodujące obniżenie
wartości produkcyjnej gleb w otoczeniu przedsięwzięcia, a nawet przewidywana jest jej poprawa
dzięki wprowadzeniu nawożenia organicznego.
Budowa zbiorników ziemnych stworzy pewne wyniesienie względem przyległego terenu w wyniku
ukształtowania mas ziemnych pochodzących z wykopów, ale wykorzystanie zdjętej warstwy glebowej na pokrycie nowo ukształtowanego fragmentu terenu przywróci cechy użytkowe niezabudowanej powierzchni terenu inwestycji.
8.2.5 Dobra materialne, zabytki kultury.
Na terenie planowanej inwestycji, ani w promieniu kilkuset metrów nie ma obiektów dziedzictwa
kulturowego. Zatem na etapie funkcjonowania planowanej inwestycji nie wystąpi oddziaływanie na
dobra materialne i dobra kultury.
Inwestycja nie stwarza zagrożenia dla dóbr materialnych oraz dóbr kultury. Realizacja przedsięwzięcia nie spowoduje istotnej i zauważalnej degradacji rzeźby powierzchni terenu i szaty roślinnej
zarówno bliższego, jak i dalszego otoczenia.
Wycinek krajobrazu, obejmujący miejsce lokalizacji inwestycji, nie jest objęty jakąkolwiek istniejącą formą ochrony obiektowej i obszarowej, ale architektura obiektu powinna komponować się
z lokalnym krajobrazem.
8.2.6. Wody powierzchniowe i gruntowe
Planowane do budowy obiekty hodowlane oraz biogazownia nie wytwarzają ścieków, które są
wprowadzone do wód powierzchniowych i bezpośrednio nie oddziaływają na wody powierzchniowe i gruntowe.
Pośrednio – w ograniczonym zakresie – przedsięwzięcie może oddziaływać na wody powierzchniowe w okresach wykładania gnojowicy na pola, szczególnie, gdy po nawożeniu nastąpią
długotrwałe opady deszczu. Dostępne dane o poziomie wód gruntowych wskazują, że do głębokości 5 m nie stwierdza się ich występowania. Narażenie na zanieczyszczenie tych wód jest mało
prawdopodobne.
8.2.7. Wpływ emisji gazów i pyłów na stan jakości powietrza.
Wielkość stężeń zanieczyszczeń powodowanych emisją z instalacji wchodzących w skład planowanego przedsięwzięcia Agropark Czaple nie będzie powodować przekroczeń dopuszczalnych
standardów jakości powietrza.
Zanieczyszczenia z fermy tuczu trzody chlewnej to głównie mieszanina związków uciążliwych zapachowo, wśród których tylko amoniak, pochodzący z rozkładu mocznika zawartego w moczu
86
zwierząt oraz siarkowodór uznaje się za szkodliwy dla zdrowia ludzi i zwierząt. Pozostałe związki
odoroczynne występują w stężeniach śladowych i choć są uciążliwe zapachowo, nie są uznawane
przepisami prawnymi jako szkodliwe dla zdrowia.
Biogazownia będzie źródłem typowych zanieczyszczeń z energetycznego spalania paliw (SO2,
NO2, CO i pyłów).
Stan jakości powietrza należy ocenić jako dobry, biorąc pod uwagę również zapachową jakość
powietrza. Gnojowica na terenie Fermy będzie magazynowana tylko w budynkach inwentarskich.
Wpływ chlewni jest minimalizowany przez zastosowaną mechaniczną wentylację pomieszczeń o
działaniu ciągłym, dzięki czemu następuje stałe rozcieńczanie wydzielających się substancji zapachowych w powietrzu, a oddziaływanie zapachowe chlewni nie przekracza zwykle kilkudziesięciu
m od budynków.
Wpływ zapachowy zbiorników biogazowni z gnojowicą, masą fermentacyjną i pofermentacyjną
będzie zminimalizowany przez zastosowane przekryć z folii i odprowadzanie wydzielających się
gazów do kolektora biogazu surowego. Dzięki temu zbiorniki biogazowni nie będą źródłami emisji niezorganizowanej. Ma to szczególne znaczenie w okresach wysokich temperatur letnich.
Planowana inwestycja będzie położona w typowym obszarze rolniczym i emisja związków o nieprzyjemnym zapachu w okresach wykładania nawozu organicznego na pola w niewielkim stopniu
wpłynie na uciążliwość zapachową, gdyż tego typu nawożenie jest wykonywane na okolicznych
obszarach pól już obecnie. W związku z tym zmiany oddziaływania ładunku wydzielających się
substancji zapachowych będą niewielkie. Ponadto uciążliwość występująca podczas nawożenia
masą pofermentacyjną jest wielokrotnie mniejsza niż świeżą gnojowicą. Zależy ono głównie od
lokalizacji nawożonego pola w stosunku do terenów zamieszkałych oraz kierunku występującego w
tym czasie wiatru. Uciążliwość nawożenia może być ograniczona przez stosowanie dotyczących
tego zabiegu zasad dobrej praktyki rolniczej.
8.2.7.1. Kryteria oceny stanu jakości powietrza.
Dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia
24 sierpnia 2012 r w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z dnia 18 września 2012 r. poz. 1031)
W tabeli 8.2.7.1 przedstawiono wyciąg dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu:
Tab 8.2.7.1
Wartości dopuszczalnych poziomów substancji
Lp. Nazwa substancji (nr CAS)
w powietrzu [µ
µg/m3 ] przy czasie uśredniania
1 godzina 8 godzin
24 godziny
rok
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
dwutlenek siarki (7446-09-5)
dwutlenek azotu (10102-44-0)
tlenek węgla (7446-09-5)
pył zawieszony PM10
pył zawieszony PM2,5
350
200
-
10.000
-
125
50
-
20
40
40
25 (od 2015 r.)
20 (od 2020 r.)
Zgodnie z obowiązującymi przepisami stężenia substancji, dla których nie ma określonych dopuszczalnych poziomów w powietrzu, nie powinny przekraczać wartości odniesienia. Wartości odniesienia zostały określone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. (Dz. U.
Nr 16 poz. 87). W tabeli 8.2.7.2 przedstawiono wartości odniesienia dla substancji emitowanych z
instalacji Agropark Czaple.
87
Dopuszczalne wartości stężeń (wartości odniesienia) dla substancji w powietrzu.
Tabela 8.2.7.2
Lp.
Nazwa zanieczyszczenia
Wartości odniesienia dla substancji w powietrzu dla okresów uśredniania [µ
µg/m3]
1 godz.
rok
1
1
2
3
4
2
amoniak
siarkowodór
tlenek węgla
3
4
400
20
280
30.000
50
5
40
-
Wartości odniesienia substancji w powietrzu lub dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu
uważa się za dotrzymane, jeżeli częstość przekraczania wartości D1h przez stężenie uśrednione dla 1
godziny jest nie większa niż 0,274 % czasu w roku w przypadku dwutlenku siarki, a 0,2 % czasu
w roku dla pozostałych substancji.
8.2.7.2 Aktualny stan jakości powietrza. Tło zanieczyszczeń.
Stan jakości powietrza atmosferycznego dla rejonu lokalizacji przedsięwzięcia Agropark określił Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie pismem nr WM-7016.1.107.2.2012
z dnia 04.09.2012 r. (Załącznik nr 5). Występujące w powietrzu stężenia substancji objętych pomiarami nie przekraczają wartości poziomów dopuszczalnych. Poniżej zestawiono stężenia określone przez WIOŚ i wartości poziomów dopuszczalnych:
Tab. 8.2.7.3
Lp.
Nazwa substancji
Stan jakości powietrza Dopuszczalny poziom substężenie średnioroczne
stancji w powietrzu
3
stężenie średnioroczne
[µ
µg/m ]
[µ
µg/m3]
1 Dwutlenek siarki
4,0
20,0
2 Dwutlenek azotu
8,0
40,0
3 Tlenek węgla
200,0
10.000 (średnia 8 godz.)
4 Pył zawieszony PM10
16,0
40,0
5 Ołów (Pb) w pyle PM10
0,011
0,5
6 Benzen
0,6
5
Stan zanieczyszczenia powietrza przez inne rodzaje substancji, których źródłem jest analizowana
Ferma nie jest objęty pomiarami.
Tło zanieczyszczeń.
Zgodnie z wprowadzoną Rozporządzeniem Ministra rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia
26 stycznia 2010 r. (Dz. U. Nr 16 poz. 87) metodyką modelowania poziomów substancji w powietrzu wartości tła substancji, dla których nie są określone poziomy dopuszczalne w powietrzu przyjmuje się w wysokości 10 % obowiązujących wartości odniesienia (stężeń średniorocznych). Do takich substancji zaliczają się emitowany z Fermy amoniak i siarkowodór.
Wartości tła dla pozostałych substancji przyjęto w wysokości wartości występujących stężeń określone dla rejonu Zegrze Pomorskie – Czaple przez WIOŚ w Szczecinie.
Przyjęte w obliczeniach wartości stężeń tła zanieczyszczeń przedstawiono w tabeli nr 8.2.7.4
88
Zestawienie przyjętych wartości tła zanieczyszczeń dla rejonu lokalizacji Zakładu
Tab. 8.2.7.4
Lp.
Zanieczyszczenie
Wartości średnioroczne stężeń tła
Rx [µg/m3 ]
1
2
1.
2.
3.
4.
5.
6.
3
Amoniak
Siarkowodór
SO2
NO2
CO
5,0
0,5
4,0
8,0
200,0
16,0
8.2.7.3. Charakterystyka warunków meteorologicznych i parametru szorstkości terenu
Reprezentatywną stacją meteorologiczną dla rejonu planowanej lokalizacji przedsięwzięcia
Agropark Czaple jest stacja Koszalin. Do wykonania obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń wykorzystano statystykę wiatrów i klas równowagi z dziesięcioletnich obserwacji w tej stacji
zawartą w opracowaniu IMiGW w Warszawie "Statystyka wiatrów i klas równowagi 1966-1975":
- ilość obserwacji
23374
- wysokość anemometru [m]
15
- średnia temperatura [deg C]
7,4
- średnia prędkość wiatru [m/s]
4,1
Zestawienie częstości występowania wiatrów z poszczególnych kierunków
[% czasu rocznego]
1
NNE
2
NEE
3
E
4
SEE
5
SSE
6
S
7
SSW
8
SWW
9
W
7,85
4,52
2,75
6,70
16,07
11,94
11,92
10,55
9,25
10
11
NWW NNW
6,89
5,48
12
N
6,09
Zestawienie udziałów poszczególnych prędkości wiatrów
[%]
1 m/s
2 m/s
3 m/s
4 m/s
5 m/s
6 m/s
7 m/s
8 m/s
9 m/s
15,78
14,24
17,55
13,76
12,06
8,94
6,46
6,73
1,65
10 m/s >11 m/s
1,64
1,18
W rejonie tym występuje przewaga wiatrów południowych SSE, S , SSW ( ok. 40% czasu rocznego) i zachodnich SWW, W i NWW (26,7 % czasu). Rozkład kierunków wiatrów nie jest zbyt
sprzyjający z uwagi na lokalizację pobliskiej zabudowy mieszkaniowej. Najmniej korzystne wiatry
południowo-wschodnie transportujące emitowane substancje od Agroparku w kierunku zabudowy
Zegrza Pomorskiego występują przez prawie jedną czwartą czasu w roku ( 22,8 % czasu).
Prędkości występujących wiatrów sprzyjają rozpraszaniu emisji wprowadzanej do powietrza. Wiatry słabe o sile do 2 m/s wieją tylko przez ok. 30% czasu w roku.
XI
54
XII
57
Średnia wielkość opadów w poszczególnych miesiącach [mm]
(na podstawie danych stacji IMGW Koszalin z lat 1981-2000)
I
II
III IV
XI-IV
V VI VII VIII IX X
52 37 44 38
282
57 94 80
74 77 58
V-X
440
Aerodynamiczny współczynnik szorstkości terenu „zo” dla pól uprawnych przyjmuje wartości
0,035 m. Współczynnik ten dla zabudowy wiejskiej wynosi 0,5 m, a dla obszarów zalesionych 2 m.
89
Do obliczeń rozprzestrzeniania się substancji w powietrzu przyjęto uśrednioną w promieniu do 800
m wartość zo= 0,25 m.
8.2.7.4 Ocena oddziaływania emisji instalacji Agropark Czaple na stan jakości powietrza.
Ocenę oddziaływania emisji z rozpatrywanych źródeł wykonano na podstawie obliczeń stężeń
zgodnie z metodyką modelowania poziomów substancji w powietrzu wprowadzoną do stosowania
Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. (Dz. U. Nr 16 poz. 87). Obliczenia wykonano przy użyciu programu ZANAT 6.00 opracowanego przez firmę "EKO-KOM" Warszawa.
Obliczenia stężeń w powietrzu wykonano dla wszystkich źródeł emisji obu instalacji Agroparku – fermy trzody chlewnej i biogazowni.
Przyjęta w obliczeniach wartość emisji z fermy została oszacowana na postawie ilości stanowisk
dla zwierząt w chlewniach, a nie przewidywanej ich obsady i jest przez to wyższa od wartości rzeczywistej. Założenie to spowodowało, że wynik obliczeń jest najwyższy z możliwych teoretycznie.
Emisja z biogazowni również jest wyższa od przewidywanej w rzeczywistości. Dotyczy to szczególnie wartości emisji maksymalnej, którą oszacowano na podstawie nominalnej zdolności produkcyjnej biogazu, która jest wyższa o ok. 10% od przewidywanej w warunkach rzeczywistych produkcji.
Przeprowadzone obliczenia wykazały, że emisja gazów i pyłów związana z eksploatacją przedsięwzięcia Agropark Czaple nie będzie powodować przekroczeń wartości dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu atmosferycznym oraz wartości odniesienia. Emisja ta nie będzie więc
uciążliwa dla środowiska w świetle obowiązujących normatywów.
Wyniki przeprowadzonych obliczeń rozprzestrzeniania się emitowanych substancji zawarte są
w załączonych Tabulogramach:
Tabulogram nr 1 – obliczenia dla emisji amoniaku i siarkowodoru z fermy trzody chlewnej
Tabulogram nr 2 – obliczenia dla emisji z przeładunków pasz i ze spalania paliw w fermie
oraz w biogazowni (SO2, NO2, CO, pył PM10).
Przebieg izolinii obliczonych wartości stężeń przedstawiono w formie graficznej na zamieszczonych w tabulogramach rysunkach.
Sumy obliczonych stężeń maksymalnych dla poszczególnych substancji zestawiono poniżej.
Obliczenia wstępne – wartości sum maksymalnych stężeń 1 godzinnych (Smm).
Tabela 8.2.7.4.1
Emitor
Substancja
Emisja
Σ Smm
Kryterium
3
max.
[µ
µg/m ] 0,1 x D1h [µ
µg/m3]
[kg/h]
1
E-1/1 do 1/14
E-2/1 do 2/14
E-3/1 do 3/14
E-4/1 do 4/14
E-5/1 do 5/14
E-6/1 do 6/14
E-7/1 do 7/14
EN-8/1 do 4
EN-9
E-10
E-11
EN-9
E-10
E-11
2
3
4
5
Amoniak
5,684
606,282
40
Siarkowodór
0,2548
26,946
2
pyły zawieszone
(PM10)
0,0564
17,710
28
dwutlenek siarki
dwutlenek azotu
tlenek węgla
0,4011
3,8948
7,5634
150,335
307,520
450,142
35
20
3000
Z zestawienia wynika, że wartość stężenia Smm powodowanego emisją tlenku węgla i pyłów
PM10 nie przewyższa 0,1 odpowiadającej wartości odniesienia (kryterium Σ Smm< 0,1 D1h). ZgodOPW EKOCHEM Szczecin
90
nie z metodyką obliczeń spełnienie tego kryterium jest wystarczające do stwierdzenia, że emisje
CO i frakcji PM10 pyłów nie powodują przekroczeń normatywów stężeń i dla tych substancji nie
prowadzono dalszych obliczeń.
Dla pozostałych substancji wykonano obliczenia rozkładu wartości stężeń na powierzchni terenu i
przedstawiono w formie graficznej w załączonych tabulogramach (Załącznik nr 6).
Obliczenia dla NH3 i H2S przeprowadzono w siatce obliczeniowej 600 x 600 m, a dla SO2 i NO2 w
siatce 300 x 300 m.
Obliczenia dla emisji amoniaku i siarkowodoru (Tabulogram nr 1) przeprowadzono przy założeniu
zróżnicowanego poziomu emisji w dwu podokresach. Przyjęto przy tym, że emisja maksymalna
występuje w okresie najwyższych temperatur w ciągu dwu miesięcy letnich (podokres 1), a przez
pozostałą część roku występuje emisja średnia (podokres 2).
Wartości sumarycznej emisji NH3 i H2S w podokresach przedstawiają się następująco:
Tab. 8.2.7.4.2
Lp.
Substancja
Wartość emisji [kg/h]
Podokres 1
emisja max.
Podokres 2
emisja średnia
1
amoniak
5,684
3,528
2
siarkowodór
0,2548
0,1568
Obliczenia dla emisji SO2 i NO2 (Tabulogram nr 2) przeprowadzono przy założeniu zróżnicowanego poziomu w trzech podokresach emisji:
1. praca nagrzewnicy powietrza w fermie i praca kotła grzewczego w biogazowni – 876 godz.
2. praca nagrzewnicy powietrza w fermie i praca agregatu prądowo-cieplnego przy założeniu emisji maksymalnej – 1924 godz
3. samodzielna praca agregatu prądowo-cieplnego przy założeniu emisji średniej – 5960 godz.
Wartości sumarycznej emisji SO2 i NO2 w podokresach przedstawiają się następująco:
Tab. 8.2.7.4.3
Lp.
Wartość emisji [kg/h]
Substancja
Podokres 1
Podokres 2
(emisja max.)
Podokres 3
emisja średnia
1
SO2
0,1281
0,2811
0,243
2
NO2
0,7248
3,1748
2,818
Wyniki obliczeń wykazały, że emisje amoniaku, siarkowodoru, dwutlenku siarki i tlenków azotu nie powodują stężeń przekraczających wartości odniesienia w powietrzu. Najwyższe obliczone
wartości stężeń nad powierzchnią terenu poza granicami działki Agroparku Czaple dla tych zanieczyszczeń zestawiono poniżej:
Tabela Tab. 8.2.7.4.4
Lp.
Substancja
Maksymalna Maksymalna wartość Wartość percentyla Stężenie średwartość stężenia częstości przekroczeń 99,8 obliczonych stę- nioroczne wraz
1-godz. (wraz z wartości dopuszczalnej
żeń 1-godz.
z tłem)
3
D1
(wraz z tłem)
tłem) [µg/m ]
[µg/m3]
[% czasu rocznego]
[µg/m3]
1
2
3
4
5
6
1. amoniak
314,74
0,0
249,83
33,776
2 siarkowodór
14,266
0,0
11,381
1,7806
3. dwutlenek siarki
19,18
0,0
15,23
5,051
4. dwutlenek azotu
147,51
0,0
135,97
19,393
91
We wrześniu 2012 r w nowelizacji rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie poziomów
niektórych substancji określono wartość stężenia dopuszczalnego frakcji pyłów PM 2,5. Określona
została tylko dopuszczalna wartość średnioroczna stężenia tego zanieczyszczenia w powietrzu, która od roku 2020 będzie wynosić 20 µg/m3. Dotąd nie zostały określone przepisami wartości odniesienia dla pyłów PM 2,5. Dlatego ocenę oddziaływania tej frakcji pyłów emitowanych z projektowanych emitorów Agropark Czaple ograniczono tylko do stężenia średniorocznego. Ponieważ w
danych o aktualnym stanie jakości powietrza w rejonie lokalizacji Agropark Czaple określonych
przez WIOŚ w Szczecinie nie podano występujących stężeń pyłów PM 2,5 jako wartości tła dla tej
frakcji pyłów przyjęto w obliczeniach poziom określony dla pyłów PM10 (jako założenie bezpieczne, choć zbyt duże). Wyniki obliczenia rozkładu stężeń pyłów PM 2,5 przy takiej wysokości tła
wykazały, że wartości mogących powstać stężeń średniorocznych nie będą przekraczać wielkości
dopuszczalnej. Obliczona maksymalna średnioroczna wartość stężenia PM2,5 wynosi 16,482
µg/m3, co nie przekracza docelowej wartośći dopuszczalnej.
Średnia w okresie roku wartość emisji wszystkich frakcji pyłowych z emitorów Agroparku wynosi 0,0314 kg/h i jest mniejsza niż wartość kryterium opadu pyłów podanego w obowiązującej metodyce obliczeń: Σ Efe = 0,0667* (53,15+33,15 + 113,15 +103,15) / 4 = 58,54 mg/s = 0,21kg/h. Jest to
wartość zbyt mała by powodować znaczące wartości opadu pyłów i nie zachodzi konieczność wykonywania obliczenia opadu pyłów.
8.2.8 Oddziaływanie hałasu.
Podstawowymi źródłami hałasu emitowanego z przemysłowych ferm trzody chlewnej są:
− hałas wentylatorów wentylacji wyciągowych powietrza z chlewni,
− hałas wynikający z aktywności hodowanych zwierząt,
− transport samochodowy (rozładunek pasz i przeładunki trzody chlewnej).
W biogazowni rolniczej podstawowym źródłem dźwięku jest agregat prądowo-cieplny, o znacznej
mocy akustycznej i o działaniu ciągłym.
Pomiary oddziaływania hałasu ferm trzody chlewnej POLDANOR S.A. wykazują, że obiekty tego
typu, przy których równocześnie są zlokalizowane biogazownie, nie powodują przekroczeń wartości dopuszczalnych równoważnego poziomu dźwięku określonych przepisami. Przykładowe wyniki pomiarów hałasu przeprowadzonych w ostatnich latach w istniejących fermach POLDANOR
S.A. zestawiono w tabeli nr 8.2.8.1
Wyniki badań oddziaływania hałasu z istniejących ferm trzody chlewnej POLDANOR S.A.
Tabela nr .8.2.8.1
Wyniki wyrażone w rówOdległość punknoważnym poziomie hałasu
Ocena wyników
tu pomiarowego
L.p
pochodzącym od fermy,
pomiaru*
od fermy w [m]
LAeq [dB]
Ferma Koczała (maDla pory dnia
35,4 dB
nie przekraczał wartości
teczna), przy której zlodopuszczalnej
1 kalizowana jest bioga200
Dla pory nocy nie można
zownia 2 MW,
określić *
dopuszczalnej
woj. pomorskie
Ferma
Pawłówko
Dla pory dnia
39,9 dB
(tucz), przy której zlodopuszczalnej
2 kalizowana jest bioga220
Dla pory nocy
36,0 dB
zownia 0,9MW, woj.
dopuszczalnej
pomorskie
Ferma
Uniechówek
Dla pory dnia nie można nie przekraczał wartości
(tucz), przy której w
określić *
dopuszczalnej
trakcie pomiarów proDla pory nocy nie można
3
400
wadzona była budowa
określić * nie przekraczał wartości
biogazowni, woj. podopuszczalnej
morskie
Lokalizacja
(nazwa fermy,
województwo)
92
*zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz.U. Nr 206 poz. 1291)
nie można określić emisji hałasu od źródła jeżeli różnica pomiędzy zmierzonym poziomem hałasu a tłem
akustycznym jest mniejsza niż 3 dB.
Szczegółową charakterystykę źródeł emisji hałasu z instalacji Agroparku Czaple przedstawiono
w rozdziale 4.4.
Ocenę wpływu emisji z planowanych instalacji Agoropark Czaple na klimat akustyczny przyległych terenów wykonano na podstawie obliczeń propagacji dźwięku. Obliczenia wykazały, że po
realizacji planowanej inwestycji przy założeniu równoczesnej pracy wszystkich występujących źródeł hałasu nie będą przekraczane dopuszczalne poziomy dźwięku dla terenów zabudowy zagrodowej 55 dB(A) dla pory dziennej i 45 dB(A) dla pory nocy.
8.2.8.1 Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku.
Obecnie podstawowymi kryteriami oceny hałasu w środowisku są poziomy dopuszczalne na
danym terenie, określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r.
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120 poz. 826 ze zmianami
Dz.U. z dn. 8.10.2012 r. poz 1109).
Tereny wiejskie o rolniczym przeznaczeniu i zabudowa zagrodowa mają dopuszczalny poziom hałasu podany poniżej:
Tabela nr 8.2.8.2
Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku wyrażony równoważnym poziomem dźwięku A
Przeznaczenie terenu
[ dB ]
Pora dnia- czas odniesienia Pora nocna - czas odniesie8 najmniej korzystnych
nia 1 najmniej korzystna
godzin
godzina
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej
wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego
b) Tereny zabudowy zagrodowej
55
45
8.2.8.2 Klasyfikacja terenów otaczających działkę inwestycji pod względem ochrony akustycznej.
Tabela nr 8.2.8.3
Dopuszczalny poziom hałasu
w dB(A)1)
Klasyfikacja
Położenie terenu
Lp.
terenu
w porze dnia w porze nocy
LAeqD
LAeqN
1. Strona północna
nie ustala się
pola uprawne
2. Strona północno-wschodnia
nie ustala się
pola uprawne
3. Strona wschodnia
nie ustala się
pola uprawne, tereny nieczynnego lotniska
4. Strona południowo-wschodnia
nie ustala się
tereny nieczynnego lotniska
5. Strona południowa
nie ustala się
wąski pas lasu, pola uprawne, lotnisko
6. Strona zachodnia
nie ustala się
93
1)
teren zalesiony
7. Strona północno-zachodnia
zabudowa za55
45
miejscowość Zegrze Pom. w odległości
grodowa
500 m
LAeq D - dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia i przedziału czasu odniesienia równym
8 najmniej korzystnych godzin dnia
LAeq N - dopuszczalny poziom hałasu dla pory nocy i przedziału czasu odniesienia równym
1 najmniej korzystnej godzinie nocą
8.2.8.3 Ocena oddziaływania emisji hałasu z instalacji Agropark Czaple na środowisko.
Ocenę zasięgu oddziaływania źródeł emisji hałasu instalacji Agropark Czaple na środowisko wykonano na podstawie obliczeń propagacji dźwięku wykonanych programem Zewhalas92
wer. 4.1 realizującego obliczenia metodą określoną w instrukcji ITB nr 308.
W obliczeniach uwzględniono wszystkie występujące źródła emisji dźwięku przewidywane po
realizacji rozważanego przedsięwzięcia scharakteryzowane w rozdziale 4.4.
W Fermie w ciągu całej doby źródłami hałasu są wentylatory wyciągowe zainstalowane w dachach chlewni (98 szt. źródeł punktowych - kominowe wentylatory osiowe 67 – 73 dB).
Jako źródła powierzchniowe uwzględniono budynki inwentarskie (7 szt.). Hałas wywoływany jest
aktywnością zwierząt w dzień. Uwzględniając izolacyjność akustyczną ścian ok. 22 dB poziom
dźwięku na zewnątrz budynku chlewni rzędu 50 dB jest znaczne niższy niż hałasu wentylatorów
wyciągowych.
W porze dziennej okresowo występują dodatkowe źródła związane z przeładunkami pasz i zwierząt
w transporcie samochodowym.
Pasze są dostarczane do Fermy samochodami o dużej ładowności (20-25 Mg). Źródłem hałasu jest
silnik samochodu napędzający pompę układu hydraulicznego przechylającego kontetener ładunkowy dla sypania paszy oraz układ przenośników ślimakowych przenoszących paszę do silosu magazynowego.
Podczas przywozu warchlaków do tuczu i wywozu tuczników powstaje znaczny poziom hałasu od
kwiku zwierząt przepędzanych na rampach przeładowczych i skrzyniach ładunkowych samochodów.
Przywóz pasz, wywóz prosiąt i rozładunki materiałów dostarczanych do Fermy będą odbywać się
jedynie w porze dziennej i z reguły nie wystąpią równocześnie. Może się zdarzyć, że przeładunek
zwierząt będzie odbywać się równocześnie z dostawą paszy (wystąpią równocześnie dwa źródła o
dużym natężeniu dźwięku).
Podawanie paszy z silosów do chlewni odbywać się będzie tylko w porze dnia. Podczas transportu
paszy źródłem hałasu będą zespoły napędowe paszociągów zainstalowane na leju zsypowym silosów. Nie będzie zachodzić jednoczesność pracy paszociągów z różnych silosów (w danym czasie
transportowana będzie pasza z jednego silosu).
Poziom dźwięku emitowanego z Fermy przyjęto w wysokości najwyższych wartości. Szczególnie w porze dnia, dla której założono występowanie maksymalnych poziomów hałasu
z wszystkich chlewni równocześnie i jednoczesność emisji hałasu z załadunku zwierząt na samochody i przeładunków pasz. Założenie to spowodowało, że wynik obliczeń jest najwyższy z możliwych teoretycznie.
Podstawowym źródłem emisji hałasu w Biogazowni będzie zlokalizowany w budynku technicznym
agregat prądowo-cieplny. Pracuje on w sposób ciągły. Moc akustyczna agregatu wynosi do 117
dB. Agregat zainstalowany jest w odrębnym pomieszczeniu o ścianach pokrytych izolacją dźwiękochłonną, dla ograniczenia emisji hałasu powstającego podczas pracy. Izolacyjność akustyczna
ścian pomieszczenia oszacowano na 60 dB. Drugie źródło hałasu z agregatu stanowi wylot spalin
wyprowadzony nad dach budynku technicznego. Na wylocie spalin zainstalowany jest tłumik. Wg.
pomiarów producenta agregatu wylot spalin powoduje hałas o poziomie 65 dB w odległości 10 m.
Odpowiada to mocy akustycznej 85 dB.
94
Inne źródła hałasu w biogazowni, choć o istotnej mocy akustycznej, będą mieć mniejszy wpływ na
klimat akustyczny ze względu na okresowość działania.
Obliczenia propagacji dźwięku wykonano w odległości do 100 m od źródeł hałasu, na wysokości 1,5 m nad powierzchnią terenu (siatka obliczeniowa 600 x 600 m z krokiem co 15 m).
Obliczone wartości poziomu dźwięku wykazały, że w porze dnia i w porze nocy działalność instalacji Agroparku Czaple przy najwyższych z możliwych teoretycznie emisjach hałasu nie będzie
powodować przekroczeń dopuszczalnego poziomu dźwięku (55 dB(A)) w porze dnia i 45 dB(A) w
porze nocy).
Wyniki obliczeń hałasu zamieszczono w Załączniku nr 7. Pokazano w nim również w formie graficznej przebieg wyznaczonych obliczeniami izofon hałasu na rysunkach nr 1H i 2H.
Wyznaczona dla pory dnia izofona 55 dB(A) przebiega przy wschodniej granicy działki Agroparku
i może wykroczyć na teren drogi Zegrze – Czaple. Wyznaczona dla pory nocy izofona 45 dB(A) nie
wykracza poza granice terenu Agroparku.
Przebieg izofony 55 dB(A) wyznaczonej dla pory dnia przedstawiono na mapie w skali 1: 5000
(Rysunek nr 5- Zasięg oddziaływania przedsięzwięcia Agropark na środowisko). Izofona wykracza
nieznacznie (do ok. 8 m) poza wschodnie ogrodzenie Fermy. Obszar na, którym mogą wystąpić
przekroczenia nie podlega ochronie akustycznej (teren drogi lokalnej, za którą położone są grunty
rolne we władaniu POLDANOR S.A.).
8.3. Etap likwidacji.
Umowa między Spółką ZEGROL z siedzibą w Zegrzu Pomorskim a POLDANOR S.A. na dzierżawę terenu inwestycji została zawarta na okres 30 lat, z możliwością jej przedłużenia po uzgodnieniu warunków.
Aktualnie nie wiadomo czy po upływie tego czasu (czyli po roku 2040) Agropark Czaple będzie
nadal funkcjonować, czy też zostanie zlikwidowany.
Przyjmując wariant likwidacji Agroparku oddziaływanie na środowisko związane będzie przede
wszystkim z wytwarzaniem odpadów pochodzących z rozbiórki obiektów budowlanych. Powstaną
odpady inne niż niebezpieczne (gruz betonowy, drewno, szkło, papa, blacha). Zgodnie z obowiązującymi przepisami składowanie odpadów w kontenerach pozwoli na uniknięcie zanieczyszczenia
powierzchni ziemi.
W czasie likwidacji będzie miała miejsce emisja hałasu oraz emisja pyłów i spalin związana z pracą
sprzętu budowlanego i transportem samochodowym. Podobnie jak w czasie budowy, jej zasięg będzie lokalny (w bezpośrednim otoczeniu prowadzonych prac) oraz chwilowy i nie przekroczy granic działki nr 124/4, na której będzie zrealizowana inwestycja.
9. POTENCJALNE ZNACZĄCE RODZAJE ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO
9.1. Oddziaływanie wynikające z istnienia przedsięwzięcia.
Budowa a następnie eksploatacja fermy trzody chlewnej oraz instalacji biogazowni nie będzie
powodować znaczących oddziaływań na środowisko.
Gnojowica powstająca w procesie chowu trzody będzie wykorzystywana jako surowiec w procesie fermentacji metanowej, w wyniku której powstanie nawóz organiczny oraz gaz palny. Fermentacja prowadzona w Biogazowni zmniejsza uciążliwość zapachową powstającą przy nawozowym wykorzystaniu gnojowicy, a także poprawia jakość powstającego nawozu (zastępuje długotrwałą fermentację glebową gnojowicy i usuwa znaczącą część związków złowonnych).
Przetwarzanie biomasy i gnojowicy w biogaz zalicza się do tzw. źródeł energii odnawialnej. Instalacje inwestycji będą dzięki temu procesowi samowystarczalne energetycznie, a nadwyżki energii
będą sprzedawane odbiorcom zewnętrznym.
95
9.2. Oddziaływanie wynikające z użytkowania zasobów naturalnych.
Projektowana ferma jako podstawowy surowiec będzie wykorzystywać pasze roślinne, które są surowcem odnawialnym i nie powodują zubożenia zasobów naturalnych w środowisku.
Projektowana biogazownia będzie wykorzystywać jako podstawowy surowiec odchody zwierzęce
(gnojowicę), a powstały w wyniku fermentacji biogaz służy do wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej, przyczyniając się w ten sposób do zmniejszenia zużycia zasobów naturalnych – paliw kopalnych.
9.3 . Oddziaływanie związane z potencjalnym zanieczyszczeniem środowiska.
Analiza poszczególnych etapów realizacji przedsięwzięcia Agropark Czaple wykazała, że potencjalne zanieczyszczenie środowiska jest mało prawdopodobne. Przedsięwzięcie składa się z szeregu
obiektów technicznych, w których nie występują operacje technologiczne związane z wykorzystaniem substancji niebezpiecznych w fazie stałej, ciekłej i gazowej. Nie ma zatem możliwości uwolnienia się do środowiska substancji zanieczyszczających, szczególnie szkodliwych dla środowiska.
Wody gruntowe, wody powierzchniowe i podziemne.
Wody powierzchniowe nie są bezpośrednio narażone na zanieczyszczenie z tytułu eksploatacji
wchodzących w skład przedsięwzięcia fermy tuczu trzody chlewnej i biogzowni. Nie występują
ścieki odprowadzane do gruntu lub wód.
Projektowane budynki inwentarskie oraz biogazownia będą posiadać zabezpieczenia przed przenikaniem do gruntu jakichkolwiek substancji będących w obiegu technologicznym instalacji.
Podwójna geomembrana stanowiąca dno zbiornika, w których będzie znajdować się masa pofermentacyjna, oraz monitoring szczelności powłok stanowi gwarancję bezpiecznej dla środowiska
gruntowo – wodnego eksploatacji instalacji.
Możliwe oddziaływanie pośrednie wynika z zagospodarowania wytwarzanej masy pofermentacyjnej jako nawozu organicznego na gruntach użytkowanych pod uprawy roślinne.
Szereg uwarunkowań przemawia za tym, że nawożenie organiczne nie będzie miało szkodliwego
wpływu na środowisko:
- powierzchniowa warstwa gruntów w rejonie lokalizacji pól składa się z piasków gliniastych o
znacznej miąższości rzędu 10 m,
- wody gruntowe występują na znacznej głębokości rzędu 5 m, a już 2 m zapewnia wystarczającą
izolację,
- główna warstwa wodonośna chroniona jest warstwą glin zwałowych z otoczakami i występuje dopiero na głębokości ok. 45,
- wykonywanie nawożeń zgodnie zaleceniami Dobrej praktyki rolniczej,
- duża łatwość optymalnego planowania nawożeń ze względu na możliwość magazynowania masy
pofermentacyjnej przez ponad 10 miesięcy.
Powietrze atmosferyczne.
Nie przewiduje się znaczącego oddziaływania planowanej inwestycji na stan jakości powietrza.
Przeprowadzone obliczenia maksymalnych stężeń amoniaku i siarkowodoru w rejonie fermy nie
wykazały występowania przekroczeń wartości poziomów dopuszczalnych.
W rejonach lokalizacji najbliżej położonej zabudowy mieszkaniowej stan jakości powietrza w zasadzie nie powinien ulec zmianie w stosunku do stanu istniejącego (najbliższa zabudowa zagrodowa
wsi Zegrze Pom. odległa jest ponad 500 m od emitorów projektowanych instalacji).
Szczelne powłoki z tworzywa stanowić będą pokrywy zbiorników chroniące przed wydobywaniem
się metanu do powietrza atmosferycznego, eliminujące także emisję amoniaku i siarkowodoru.
96
Hałas
Nie przewiduje się znaczącego oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko z uwagi na
emisję hałasu. Na podstawie obliczeń propagacji dźwięku można stwierdzić, że dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku nie będą przekraczane.
Oddziaływanie na ludzi, klimat, dobra materialne, dobra kultury.
Fermy trzody chlewnej mogą znacząco oddziaływać na człowieka, jego dobra materialne oraz
dobra kultury, jeżeli są zlokalizowane z naruszeniem zasad ładu przestrzennego w środowisku.
Do oszacowań minimalnej odległości ferm trzody chlewnej od zabudowy mieszkalnej są stosowane
korelacje i wykresy opracowane w zależności od ilości zwierząt, ich wieku i technologii chowu na
podstawie szeregu badań przeprowadzonych wśród ludności zamieszkującej tereny w pobliżu lokalizacji ferm. Określona na podstawie publikowanych w tym zakresie danych dla fermy tuczu o obsadzie 12 tys. odległość najbliższej zabudowy poza terenem należącym do fermy powinna wynosić
około 300 m. Planowana ferma spełnia to kryterium lokalizacji (zabudowa mieszkaniowa miejscowości Zegrze Pom. położona jest w odległości ok. 500 m).
Jedną z miar oceny oddziaływania fermy na człowieka i jego komfort życia jest liczba napływających skarg od stałych mieszkańców pobliskich miejsc zamieszkania. Z doświadczenia autorów
niniejszego raportu wynika jednak, że w okresach nawożenia nawozami naturalnymi użytków rolnych może być odczuwana uciążliwość zapachowa. Im krótszy jest okres wykładania nawozu na
pola w określonych kodeksem dobrej praktyki porach roku i warunkach pogodowych, tym odczuwana uciążliwość zapachowa będzie mniejsza.
Dzięki przetworzeniu gnojowicy w biogazowni zasięg uciążliwości zapachowej nawożenia wytwarzanym nawozem organicznym zmniejsza się nawet o 50-70% w stosunku do równoważnego nawożenia surową gnojowicą.
Poldanor jest wyposażony w nowoczesny sprzęt do wykładania gnojowicy (metodą pasmową ograniczającą emisję zanieczyszczeń do powietrza w trakcie wykładania gnojowicy na pola). Stosuje też
przyorywanie nawozu w ciągu pierwszej doby po wyłożeniu.
Emisja niezorganizowana związków złowonnych ze zbiorników instalacji biogazowni jest praktycznie wyeliminowana przez zastosowanie szczelnych pokryw z folii.
Wszystkie te rozwiązania techniczne spełniają wymagania najlepszej dostępnej techniki.
9.4. Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszary Natura 2000.
Agropark Czaple znajduje się poza obszarami ochrony ptaków i ochrony siedlisk sieci obszarów
Natura 2000. Inwestycja położona jest najbliżej obszaru Natura 2000:
- „Dolina Radwi, Chocieli i Chotli”(PLH320022) – około 2,3 km,
Lokalizacja Agroparku i jego działalność nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla wartości przyrodniczych obszarów położonych w najbliższym sąsiedztwie.
Bezpośrednie oddziaływanie analizowanego i wybranego do realizacji wariantu inwestycji mieścić
się będzie w granicach terenu będącego we władaniu inwestora.
W związku z powyższym stwierdza się, że budowa projektowanego przedsięwzięcia nie spowoduje
naruszenia przedmiotu i celu ustanowienia obszaru Natura 2000-PLH 320022 w tym:
- ubytku powierzchni, zniszczenia lub zaniku siedlisk, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
- fragmentacji siedlisk, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
- powstawania i rozprzestrzeniania się oddziaływań antropogenicznych zakłócających przebieg
naturalnych procesów ekologicznych w granicach siedlisk, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
- zniszczenia siedlisk warunkujących istnienie gatunków zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.
97
1O. DZIAŁANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO.
10.1. Działania mające na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko.
Planowane do zastosowania w rozwiązanich technologicznych instalacji Agroparku metody zapobiegania i ograniczania negatywnego oddziaływania na środowisko obejmują:
a) Emisja do powietrza
− Obniżenie emisji do powietrza NH3, H2S i substancji złowonnych na skutek zmniejszenia powierzchni parowania poprzez stosowanie szczelinowej, rusztowej podłogi w chlewniach, kanałów podpodłogowych,
− Zmniejszenie emisji amoniaku poprzez stosowanie diety niskobiałkowej oraz dodatków do pasz
zawierających łatwo przyswajalne fosforany, co ogranicza ilość wydalanego azotu i fosforu do
gnojowicy.
− Odprowadzanie gazów emitowanych z chlewni poprzez zastosowanie wymuszonej wentylacji o
dużej intensywności, której zadaniem jest utrzymanie stałej temperatury w chlewni i która powoduje rozcieńczenie oraz zwiększenie efektywności rozpraszania emitowanych substancji w
powietrzu (ma to szczególne znaczenie dla zmniejszenia uciążliwości zapachowej).
− Ograniczenie czasu wykładania gnojowicy na pola uprawne do okresu kilku tygodni w roku
(zmniejszenie uciążliwości zapachowej).
− Ograniczenie emisji SO2 w spalinach poprzez zastosowanie systemu oczyszczania biogazu od
związków siarki.
− Wykonanie szczelnych rurociągów do przesyłu biogazu i monitorowanie szczelności czujnikami
gazu.
− Wykonanie szczelnych przykryć na zbiornikach fermentacyjnych i magazynowych z odprowadzeniem wywiązujących się gazów do gazociągu biogazu surowego.
b) Emisja hałasu i wibracji.
− Stosowanie izolacji dźwiękochłonnej w pomieszczeniach budynku technicznego, w których instalowane będą urządzenia emitujące nadmierny hałas.
− Stosowanie wibroizolatorów na posadowieniach maszyn i urządzeń w budynku technicznym.
− Optymalne zaplanowanie lokalizacji budynków dla uzyskania efektu ekranowania.
−
−
−
−
−
c) Zabezpieczenia przed zanieczyszczeniem wód lub powierzchni ziemi
Szczelna konstrukcja zbiorników fermentacyjnych, zbiornika wstępnego, zbiornika 3komorowego i wszystkich przepompowni.
Wykonanie systemu monitoringu szczelności odrębnych dla każdej z 3 komór zbiornika magazynowego masy pofermentacyjnej. System będzie złożony z drenażu zainstalowanego w dnie
każdej z komór (w przestrzeni pomiędzy dwoma warstwami geomembrany uszczelniającej) i
doprowadzonego do studni kontrolnej oddzielnej dla każdej komory. Pojawienie odcieków w
studni będzie informować o utracie szczelności komory zbiornika.
Gromadzenie ścieków bytowo-gospodarczych w bezodpływowych zbiornikach i systematyczne
wywożenie ich do oczyszczalni ścieków.
Zabezpieczenie punktów przeładunkowych przed rozlewami poprzez zastosowanie szczelnej
powierzchni oraz wpustów i studzienek umożliwiających zawracanie odcieków do procesu technologicznego, w tym z placu magazynowego substratów.
Zagospodarowanie wód opadowych na własnym terenie:
a) niezanieczyszczone wody z połaci dachowych do gruntu, gdzie są rozsączane,
b) niezanieczyszczone wody z dróg i placów odprowadzane są na powierzchnie trawiaste w obrębie fermy.
98
− Wykonanie systemu do szybkiego i niezależnego opróżniania każdego ze zbiorników biogazowni w przypadku stwierdzenia jego nieszczelności lub innej awarii.
− Gromadzenie masy pofermentacyjnej o pojemności wystarczającej na ponad 10 miesięczny
okres magazynowania pozwala na racjonalne nawożenie pól w okresach najkorzystniejszych dla
przyswajalności składników pokarmowych w roślinach i glebie zgodnie z zasadami kodeksu dobrej praktyki rolniczej.
− Wykładanie masy pofermentacyjnej na polach uprawnych techniką pasmową z przyoraniem w
ciągu pierwszej doby dla ograniczenia strat amoniaku i emisji substancji złowowonnych na skutek parowania.
− Prawidłowe gromadzenie i przekazywanie odpadów, w tym odpadów niebezpiecznych (świetlówki, oleje, smary, itp.), firmom specjalistycznym.
10.2. Kompensacja przyrodnicza negatywnych oddziaływań na środowisko.
Nie przewiduje się potrzeby realizacji przedsięwzięć w zakresie kompensacji przyrodniczej negatywnego oddziaływania na środowisko.
11. PORÓWNANIE STOSOWANEJ TECHNIKI Z NAJLEPSZĄ DOSTĘPNĄ TECHNIKĄ.
Planowane przedsięwzięcie Agropark Czaple może być zaliczone do przodujących rozwiązań
instalacji chowu trzody chlewnej. Technologia stosowana w nowo budowanych instalacjach przedsięwzięcia Agropark Czaple będą spełniać wymagania art. 143 ustawy Prawo ochrony środowiska
poprzez zastosowanie najlepszej dostępnej techniki z zakresu chowu trzody chlewnej.
W instalacjach chowu trzody chlewnej prowadzonych przez inwestora wprowadzane są na bieżąco
racjonalne rozwiązania wynikające z postępu naukowo-technicznego. Należy podkreślić, że technologia zastosowana w biogazowni stanowi rozwiązanie autorskie Poldanoru, wdrożone z bardzo pozytywnym skutkiem w 8 już fermach trzody chlewnej. Wytwarzanie „zielonej energii” z biomasy
należy do najbardziej pożądanych i efektywnych metod wytwarzania energii.
Instalacje hodowli i chowu trzody chlewnej Inwestora cechują się racjonalnym zużyciem wody,
pasz, energii oraz materiałów.
Wymagania najlepszej dostępnej będą spełniane na skutek:
− zapewnienia obowiązujących warunków „dobrostanu" zwierząt na fermie,
− projektowanego wysokiego reżimu technologicznego i sanitarnego,
− zastosowania bezpiecznych konstrukcji zbiorników na gnojowicę, masę fermentacyjną i masę
pofermentacyjną zabezpieczających przed zanieczyszczeniem środowiska wodnego,
− zastosowania monitoringu szczelności zbiornika na masę pofermentacyjną,
− instalacji szczelnych pokryw na zbiornikach instalacji biogazowni, likwidujących emisję substancji zanieczyszczających powietrze i odorów,
− przetwarzania gnojowicy w procesie fermentacji metanowej w biogazowni rolniczej zlokalizowanej obok fermy,
− prowadzenia racjonalnego sposobu nawożeń gruntów rolnych, bazującego na stosowaniu dawek
nawozowych dokładnie dostosowanych do potrzeb pokarmowych uprawianych roślin,
− technologia wykładania masy pofermentacyjnej – sterowanie wielkością dawki nawozu, równomierne rozkładanie ustalonej dawki na nawożonym polu, skoncentrowanie w czasie procesu
nawożenia, ukierunkowanie na ograniczenie czasu trwania mogących towarzyszyć temu niedogodności i dyskomfortu dla mieszkańców położonych obok nawożonych pól miejscowości.
12. OBSZAR OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA
Z uwagi na ograniczony zasięg oddziaływania inwestycji w każdym etapie jej realizacji, nieprzekraczającym w żadnym momencie granic terenu, do którego inwestor posiada tytuł prawny, nie zachodzi potrzeba ustalania obszaru ograniczonego użytkowania.
99
13. OPRACOWANIA GRAFICZNE.
Wyniki analiz i ocen przedstawiono w formie graficznej:
1. Lokalizację Agroparku Czaple na mapie topograficznej 1:10000
2. Obszary chronione przyrodniczo w najbliższym sąsiedztwie działki planowanej pod inwestycję
na mapie topograficznej w skali 1:50.000
3. Propozycję planu zagospodarowania terenu inwestycji Agropark Czaple (plan w skali 1 : 2000)
4. Mapę rozmieszczenia zbiorowisk roślin w sąsiedztwie planowanej inwestycji (wyniki inwentaryzacji)
5. Wyniki obliczeń stężeń zanieczyszczeń powietrza przedstawiono w formie wydruków izolinii
załączonych do tabulogramów. Nie przedstawiono natomiast zasięgu oddziaływania zanieczyszczeń powietrza na mapie topograficznej, gdyż brak jest przekroczeń częstości występowania stężeń powyżej dopuszczalnych poziomów lub wartości odniesienia.
6. Wyniki obliczeń hałasu dla pory dnia przedstawiono na mapie topograficznej w skali 1:5000.
7. Mapę ewidencji gruntów, na której zaznaczono:
− granice działek, na których będzie zlokalizowane planowane przedsięwzięcie,
− zasięg oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia.
14. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH
POLDANOR S.A. prowadzi działalność w zakresie chowu i hodowli trzody chlewnej w kilkunastu fermach na terenie województwa pomorskiego i zachodniopomorskiego. Oprócz tego przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją zbóż, które wykorzystywane są we własnej wytwórni pasz.
Działalność Poldanoru prowadzona jest w sposób nowoczesny z wykorzystaniem najnowszych
zdobyczy technologii chowu i hodowli świń.
Działalność planowanej Fermy i Biogazowni będzie prowadzona w analogiczny jak w innych
tego typu przedsięwzięciach Inwestora z przestrzeganiem rygorów i wymogów ochrony środowiska. Od strony prawa budowlanego, zamierzona inwestycja realizowana na terenie, do którego tytuł
prawny posiada Inwestor, nie będzie naruszała interesów prawnych osób trzecich.
Powyższa analiza wykazuje, że inwestycja nie przyczyni się do pogorszenia jakości środowiska,
zatem nie powinno być powodów do konfliktów społecznych.
W porównaniu do tradycyjnych metod produkcji zwierzęcej stosowany w fermach Poldanoru
tucz jest bardziej humanitarny i bardziej przyjazny dla środowiska. Całkowicie zmechanizowany
system zadawania paszy i wody zapewnia racjonalne zużycie i zredukowanie do minimum straty na
rozsypy i rozlewy. Gnojowica jest bezpośrednio z podłogi kojca odprowadzana poprzez ruszta do
kanałów, co zmniejsza parowanie amoniaku, a zwierzęta są czyste. Technologia tuczu stosowana w
chlewniach Poldanoru jest ekonomicznie bardziej opłacalna niż metody tradycyjne. Zgodnie z najnowszą tendencją, duże fermy liczące powyżej 10.000 stanowisk tuczu zainteresowane są budową
biogazowni, przez co obniżają oddziaływanie ferm na środowisko oraz obniżają koszty produkcji.
Niestety każda nowoczesność trafia na opór konserwatywnej części społeczeństwa, która hamuje postęp technologiczny. W przypadku wielkoprzemysłowych ferm chowu i hodowli trzody
chlewnej istnieje niekiedy przez to presja władz samorządowych oraz administracji państwowej
przeciwko budowie lub rozbudowie ferm. Świadczy o tym przewlekłość postępowań o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, a także tendencyjny obraz fermy trzody chlewnej przedstawiany w mediach, mimo że pogłowie trzody chlewnej w
Polsce jest najniższe od 1964 r. i ciągle się zmniejsza, co zagraża bezpośrednio bezpieczeństwu
żywnościowemu Polski.
Nastawienie negatywne administracji rodzi niechęć lokalnej społeczności do inicjatyw przedsiębiorców w zakresie budowy bądź rozbudowy ferm. Szczególnie łatwo wywołać niechętne nastroje
wśród ludności wiejskiej na obszarach dawnych Państwowych Gospodarstw Rolnych. Wysokie
bezrobocie trwające kilkanaście lat spowodowało apatię społeczną, brak chęci do podjęcia inicjatyw
100
lokalnych, bierność w stosunku do poczynań władz samorządowych, nie zawsze zgodnych z potrzebami regionu.
Przykład rozwoju produkcji drobiarskiej w Polsce, gdzie ekonomia i rynek, a także przepisy weterynaryjne praktycznie wyeliminowały drobne kurniki, wskazuje, że nie ma odwrotu od przemysłowych ferm tuczu trzody chlewnej. Przemysł mięsny nie jest zainteresowany surowcem z drobnych
gospodarstw, gdyż linie produkcyjne przystosowane są do dużych partii jednakowego surowca.
Konflikt interesu pomiędzy drobnymi producentami rolnymi, a dużymi przedsiębiorstwami jest typowy dla obecnego etapu rozwoju gospodarczego w kraju. Rozwiązaniem może być tylko współpraca pomiędzy obiema grupami, opłacalna dla obu stron oraz służąca regionowi, w którym się odbywa.
Należy jednak mieć na uwadze możliwość sterowanych lub wynikających z braku informacji protestów przeciwko budowie fermy, nie dającej (od początku działalności) lokalnej społeczności oczekiwanej przez nią korzyści (np. w postaci wielkości zatrudnienia).
15. MONITORING ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO.
Zakres planowanego monitoringu oddziaływania instalacji wynika z zakresu monitoringu prowadzonego przez Inwestora na eksploatowanych fermach trzody chlewnej posiadających pozwolenia
zintegrowane.
Zakres monitoringu fermy tuczu trzody chlewnej będzie obejmować :
– monitoring zużycia surowców i energii,
– monitoring emisji do środowiska,
– monitoring hałasu,
– ewidencję wytwarzanych odpadów,
Monitoring biogazowni będzie obejmować:
– monitoring instalacji gazowej w budynku technicznym,
– monitoring instalacji gazowej agregatu prądowo-cieplnego,
– monitoring szczelności zbiorników na masę pofermentacyjną
– monitoring hałasu,
– ewidencję wytwarzanych odpadów.
Monitoring instalacji gazowej w budynku technicznym
Budynek techniczny (kotłownia gazowa i tłocznia gazu) będzie wyposażony w aktywny system
bezpieczeństwa instalacji gazowej składający się z:
− centralnej jednostki sterującej,
− detektora zamontowanego na suficie kotłowni,
− detektora gazu zamontowanego w pomieszczeniu tłoczni gazu,
− sygnalizatora opto-akustycznego zamontowanego na zewnątrz kotłowni,
− zaworu automatycznego odcięcia gazu.
Do układu bezpieczeństwa instalacji gazowej będzie należeć instalacja wentylacji awaryjnej pomieszczenia tłoczni gazu. Składać się będzie ona z czerpni ściennej wyposażonej w przepustnice
żaluzjową i siłownik elektryczny oraz wentylatora dachowego w wykonaniu przeciwwybuchowym.
W przypadku wykrycia przez czujniki gazu o stężeniu równym 25 % dolnej granicy wybuchowości
(alarm I stopnia) załączać się będzie wentylacja awaryjna – następować będzie załączanie siłownika
przepustnicy na czerpni ściennej i załączenie wentylatora dachowego. Przepustnica na czerpni
ściennej stale ustawiona będzie na otwarcie 20 %. Włączać się będzie sygnalizacja świetlna.
W przypadku wykrycia przez czujniki gazu o stężeniu równym 50 % dolnej granicy wybuchowości
(alarm II stopnia) następować będzie zamknięcie dopływu gazu do budynku poprzez zamknięcie
zaworu MAG-3, wyłączenie zasilania elektrycznego budynku (oprócz zasilania wentylatora wyciągowego) i włączenie sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej.
101
Monitoring instalacji gazowej agregatu prądowo-cieplnego
W pomieszczeniu agregatu prądowo-cieplnego projektuje się układ detekcji biogazu (metan) – aktywny system bezpieczeństwa instalacji gazowej typu GX-1, prod. GAZEX Warszawa, składający
się z:
− detektor gazu w obudowie przeciwwybuchowej DEX-11;
− głowica samozamykająca z kurkiem kulowym MAG;
− moduł sterujący pracą systemu MD-2.Z;
− sygnalizator opto-akustyczny typ SL-31.
W przypadku wypływu biogazu następować będzie automatyczne odcięcie dopływu gazu do silnika
i powiadomienie łączem informacji, stałej obsługi biogazowni, o stanie awaryjnym w obiekcie kontenera gazowego agregatu prądowo-cieplnego.
16. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOBORU TECHNIKI I WIEDZY PRZY OPRACOWANIU RAPORTU.
Podstawową kwestią, mogącą budzić wątpliwości jest wielkość emisji amoniaku i siarkowodoru z
procesu chowu trzody chlewnej (chlewni). Procesy wydzielania się NH3 i H2S z gnojowicy jest bardzo złożony i mimo wielu badań nie ma jednoznacznej zależności emisji w funkcji parametrów
procesu. Emisja ta zmienia się zgodnie z cyklicznością fizjologii zwierząt.
102
17. WNIOSKI KOŃCOWE.
1. Przedsięwzięcie będące przedmiotem wniosku o wydanie decyzji środowiskowej obejmuje:
− budowę fermy tuczu trzody chlewnej z siedmioma budynkami inwentarskimi o łącznej ilości stanowisk dla tuczników 13.020 sztuk (1822,8 DJP).
− budowę biogazowni rolniczej o mocy elektrycznej do 1200 kWe i mocy cieplnej do 1400
kWt przerabiającej gnojowicę z fermy i surowce roślinne.
2. Przedsięwzięcie planuje się zlokalizować w gminie Świeszyno, obręb Zegrze Pom. na działce o
nr geodezyjnym 124/4. W sąsiedztwie położony jest Zakład Rolny należący do Inwestora, w
skład którego wchodzą: grunty rolne, silosy magazynowe zbóż, garaże sprzętu rolniczego i
warsztat remontowy.
3. Analizę oddziaływania na środowisko kompleksu obiektów rolniczych oparto na wynikach badań i pomiarów prowadzonych na identycznych lub zbliżonych wielkością obiektach:
− stanu jakości wód gruntowych w obrębie zbiorników na gnojowicę i masę pofermentacyjną,
− stanu jakości wody pitnej w ujęciu głębinowym na terenie ferm
− stanu klimatu akustycznego w sąsiedztwie zabudowy chronionej,
− jakości gnojowicy i masy pofermentacyjnej (zawartość azotu).
4. Prognozę oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia wykonano w oparciu o:
− dane eksploatacyjne biogazowni rolniczych pracujących przy innych fermach trzody chlewnej Inwestora (8 eksploatowanych instalacji - pomiary substancji wprowadzanych do powietrza, pomiary mocy akustycznej agregatów prądowo-cieplnych),
− dane eksploatacyjne z innych istniejących ferm tuczu trzody chlewnej Inwestora o podobnej
skali produkcji zwierzęcej w miejscowościach Świelino, Nacław, Miętno (informacje o ilościach czynników produkcji, odpadach).
5. Prognoza oddziaływania planowanego przedsięwzięcia Agropark Czaple wykazała, że budowa
jego obiektów i przyszła działalność:
a) nie wpłynie negatywnie na stan jakości powietrza wokół Agroparku, a w stosunku do substancji odoroczynnych przewiduje się minimalizację emisji oraz zmniejszenie uciążliwości
zapachowej powietrza za sprawą biogazowni.
b) nie wpłynie negatywnie na stan jakości wód powierzchniowych i gruntowych (wszystkie
zbiorniki będą mieć szczelną posadzkę lub podwójną wykładzinę izolacyjną od gruntu),
c) zasięg oddziaływania hałasu w środowisku powodowany pracą wszystkich urządzeń i
obiektów nie wykroczy poza granicę działki planowanej inwestycji,
d) równoczesna z fermą trzody chlewnej budowa biogazowni wpłynie pozytywnie na jakość
gnojowicy przefermentowanej do celów nawozowych,
e) pozwoli uzyskać energię elektryczną i cieplną ze źródła odnawialnego, jakim jest fermentacja metanowa gnojowicy, ograniczy zużycie energii elektrycznej i cieplnej dostarczanej ze
źródeł nieodnawialnych
6. Analizy i monitoring środowiska, prowadzony dla 14 ferm trzody chlewnej w oparciu o warunki ustalone w 14 pozwoleniach zintegrowanych posiadanych przez Inwestora, wykazują brak
zauważalnego oddziaływania na środowisko istniejących ferm prowadzonych przez Poldanor
S.A. Prowadzona przez Inwestora w tych fermach wieloletnia działalność nie powoduje negatywnego wpływu na środowisko (przekroczeń) dopuszczalnych poziomów substancji zanieczyszczających środowisko wodne, powietrze atmosferyczne i poziomu hałasu. Analizy działalności tych ferm potwierdzają wyniki prognozy oddziaływania na środowisko projektowanego
przedsięwzięcia Agropark Czaple.
103
18. WYKAZ WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW.
18.1. Literatura i wykorzystane materiały
1. Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Środowiska 2002
2. Dobrostan chowu trzody chlewnej Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Maria Gwizdała, Ryszard
Zarudzki. Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Gdańsk 2002
3. Informacja na temat wyznaczania w Polsce obszarów szczególnie narażonych na azotany pochodzenia rolniczego i niezbędnych działań z tym związanych – Ministerstwo Środowiska, Departament Zasobów Wodnych, Warszawa, listopad 2003
4. Informacja na temat wyznaczania w Polsce obszarów szczególnie narażonych na azotany pochodzenia rolniczego i niezbędnych działań z tym związanych – Ministerstwo Środowiska, Departament Zasobów Wodnych, Warszawa, listopad 2003
5. Problemy intensyfikacji produkcji zwierzęcej z uwzględnieniem ochrony środowiska i przepisów UE – materiały VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej. Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa, Warszawa, wrzesień 2002
6. Dobrostan zwierząt – cel sam w sobie czy środek poprawy ekonomiki produkcji? Materiały
konferencyjne II Ogólnopolskiego Zjazdu Producentów Trzody Chlewnej, Poznań, wrzesień
2003
7. Standardy dla Gospodarstw Rolnych – Materiały III Seminarium Międzynarodowego. Instytut
Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa, Warszawa, wrzesień 2003
8. Dyrektywa 91/676/EEC, w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi
przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych
9. Waloryzacja przyrodnicza Gminy Śweszyno. Biuro Konserwacji Przyrody. Szczecin 2000r.
10. Program opieki nad zabytkami powiatu koszalińskiego na lata 2011-2015. Załącznik do uchwały Nr XI/92/11 Rady Powiatu w Koszalinie z dnia 26 października 2011 r.
18.2 Przepisy związane z tematem opracowania
1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. 2008 r. Nr 25, poz.150 z
późniejszymi zmianami),
2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U.2009r. Nr 151, poz.1220),
3. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 2004r. Nr 121,
poz. 1226),
4. Ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U.2007r. Nr 147, poz. 1033 z późniejszymi zmianami),
5. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
2012r. Nr 0, poz. 647)
6. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (Dz. U.2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późniejszymi zmianami)
7. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne (Dz. U. 2012 Nr 0, poz. 145)
8. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2010 r. Nr185, poz.1243 z późniejszymi
zmianami )
9. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397)
10. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 września 2003 r. w sprawie minimalnych warunków utrzymywania poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich (Dz. U.
Nr 167, poz. 1629)
11. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie wymagań, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690)
12. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 w
sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 137, poz. 877)
104
13. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. Nr 237, poz.1419)
14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej
roślin (Dz. U. Nr 0 poz. 81)
15. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzajów
siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (Dz. U. Nr 82, poz. 1029)
16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu, (Dz. U. Nr 47, poz. 281)
17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia2010 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16. poz. 16)
18. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. Nr 58, poz. 535)
19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984) oraz rozporządzenie zmieniające z dnia 28 stycznia 2009r. (Dz. U Nr27 poz.169)
20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr
75, poz. 527),
21. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826)
22. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 0, poz1109).
18.3. Analizy i oceny.
1. Wyniki badania gnojowicy z ferm Polodanoru S.A., Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w
Koszalinie
2. Wyniki badania przefermentowanej gnojowicy z biogazowni Poldanor, Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Koszalinie
3. Sprawozdania z badań hałasu w fermach trzody chlewnej Poldanor, EKOPERFEX S.C. Laboratorium Badań Środowiskowych w Słupsku,
4. Gospodarka gnojowicą w Poldanor S.A.
5. Raporty o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2004 – 2009.
Biblioteka Monitoringu Środowiska, Szczecin
6. Dokumentacja określająca warunki hydrogeologiczne i geologiczno- inżynierskie dla potrzeb
projektu fermy trzody chlewnej wraz z lagunami ziemnymi na gnojowicę w miejscowości Czaple gmina Świeszyno, ZPH „Geolog” mgr Bolesław Plichta Koszalin 2002.
7. Projekt prac geologicznych na wykonanie ujęcia wód podziemnych z utworów czwartorzędowych dla projektowanej Fermy Trzody Chlewnej dla 2500 DPJ w miejscowości Czaple,
ZPH „Geolog” mgr Bolesław Plichta, mgr Zbysława Plichta, Koszalin 2002
105

Agropark Czaple_Raport2012

Transkrypt

Podobne dokumenty

Deklaracja zgodności 61 SO ATEX z tłumaczeniem

Deklaracja zgodności dla 523 METAL UKDI ATEX_PL

OF`W Fueling Components oswiadcza niniejszym, ze podany(e

Cała prezentacja