pobierz artykuł

Iwona Niedziółka
WSGE | 91
92 | WSGE
Consumer safety in the light of the European Consumer
Centres Network
Bezpieczeństwo konsumentów europejskich w świetle
działania Europejskich Centrów Konsumenckich
Mgr Iwona Niedziółka
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi w Józefowie
[email protected]
Abstract
The article presents The European Consumer Centres’ Network –
ECC-Net, an EU institution that operates in 27 member states, Norway
and Iceland. Its main task is to advise and assist consumers free of charge
in finding a solution if they have a problem with cross-border trader when
they buy goods or services in another European country. The author’s purpose was to highlight the importance of such institution in Single Internal
Market where consumers are less confident of their rights while having
transactions across borders. The article presents legal act that brought
ECC-Net into life and the results of its 5-years work from 2005 to 2009
based on official report handled by European Commissioner for Health
and Consumers. On this basis the author shows the need of consumer help
and the importance of the network. Moreover, the text explains mechanism of operation of the network: between consumer and company with
the assist of consumer centers of the country of the consumer and entrepreneur.
Keywords: consumer protection, European Union, European institutions, consumer complains, security
Wprowadzenie
Prawie pół miliarda konsumentów mieszka w Unii Europejskiej. Konsumują ponad połowę, bo aż 58% europejskiego PKB. Liczby te wskazują,
jak istotną rolę odgrywa konsument w gospodarce europejskiej. Dobrze
poinformowany, znający swoje prawa oraz mający zaufanie do rynku może
wpływać na jakość funkcjonowania systemu ekonomicznego.
WSGE | 93
Przedmiotem artykułu jest zagadnienie bezpieczeństwa konsumentów w Unii Europejskiej. Opinia publiczna twierdzi, że Sieć Europejskich
Centrów Konsumenckich ma znaczący wpływ na bezpieczeństwo konsumentów. Celem badań autora jest przedstawienie tej instytucji, której zadaniem ma być ochrona Europejskich kupujących. W tym celu zostanie
przedstawiona struktura instytucji oraz podłoże społeczne, czyli potrzeba
jej utworzenia, oraz osiągnięcia z 5-letniej działalności na podstawie ogólnoeuropejskiego raportu zaprezentowanego przez Europejskiego Komisarza ds. Zdrowia i Konsumentów. Zostanie zastosowana metoda analizy
źródeł, w tym rozporządzenia WE: opisowa oraz statystyczna, bazujące na
raporcie z działalności sieci.
Polityka konsumencka jest jednym z kluczowych elementów europejskiego rynku wewnętrznego, który może stać się największym rynkiem
detalicznym na świecie. Aby do tego doszło, należy jak najbardziej zbliżyć
27 rynków krajowych i ujednolicić zasady na nich panujące. Konsumenci
muszą mieć takie same prawa, niezależnie w którym państwie członkowskim mieszkają oraz możliwość równego dochodzenia roszczeń wynikających z transakcji realizowanych w kraju, jak i zagranicznych. Stanowi
o tym jedna z głównych zasad Unii Europejskiej swoboda przepływu towarów, która polega na wyeliminowaniu wszelkiego rodzaju ograniczeń
w wymianie towarowej w obrębie Wspólnoty Europejskiej(…)1. Ochronie
493 milionów konsumentów w Unii Europejskiej służy ponad 20 aktów
prawnych UE, m.in.: Rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 27.10.2004 r. w sprawie współpracy między organami
krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów. Ten akt prawny dał początek istnieniu Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net) – rozporządzenie weszło
w życie w 2006 roku, natomiast rok później poszczególne organy zaczęły
świadczyć wzajemną pomoc.
ECC-Net jest europejską siecią, która oferuje bezpłatną informację
i pomoc dla konsumentów przy zakupach transgranicznych, dostarcza
wiedzy konsumentom na temat ich praw oraz asystuje w przypadku skarg.
Obywatele mają dzięki niej łatwy dostęp do procedur odszkodowawczych,
zwłaszcza w sprawach ponadgranicznych. ECC-Net ma znaczący wkład
do polityki konsumenckiej Komisji Europejskiej.
1 M. Sitek, B. Dobrzańska, Polsko – angielski mini leksykon zagadnień Unii Europejskiej, Józefów 2009, s. 65.
94 | WSGE
1. Potrzeba stworzenia Europejskiej Sieci Centrów Konsumenckich
Poczucie bezpieczeństwa to jedna z podstawowych potrzeb każdego
człowieka. Jest drugą w 5-stopniowej hierarchii potrzeb Maslowa, tuż za
podstawowymi potrzebami fizjologicznymi. Jednostki starają się zapewnić
samym sobie bezpieczne warunki życia. W większości przypadków jednak, obywatel nie jest w stanie sam zagwarantować sobie ochrony. W tym
celu państwo (a także organy Unii Europejskiej) powołały do życia instytucje, których głównym zadanie jest dbałość o bezpieczeństwo w różnych
sferach2.
Transgraniczne problemy konsumentów rosną wraz z rozwojem możliwości, które daje coraz bardziej nowoczesna technologia. Europejskie
Stowarzyszenie Standardów Reklamy (European Advertising Standards
Alliance - EASA) szacuje, że około 63% transgranicznych skarg zgłoszonych w latach 1992-2002 dotyczy nieuczciwych przedsiębiorców. Najnowsze przypadki nieuczciwej konkurencji w ramach rynku wewnętrznego
dotyczyła takich dziedzin, jak: wprowadzające w błąd usługi ezoteryczne,
oszustwa podczas losowania nagród, mailingi dotyczące niezamówionych
towarów czekających na konsumentów, niechcianych/niezamówionych
apteczek pierwszej pomocy wraz z towarzyszącymi wezwaniami do ich zapłaty, marketingu bezpośredniego dotyczącego odchudzających produktów dla dzieci i marketingu wprowadzającej w błąd związanego z kartami
klubowymi3.
Także Organizacja Rozwoju Gospodarczego i Współpracy OECD
dostrzega problem niewystarczającej ochrony konsumentów i w czerwcu 2003 roku zaadoptowała wskazówki dotyczące ochrony konsumenta
przed fałszywymi i zwodniczymi praktykami handlowymi transgranicznymi („OECD Guidelines for Protecting Consumers from Fraudulent and
Deceptive Commercial Practices Across Borders”).
Kwestia niemożności poradzenia sobie z tymi problemami na poziomie krajowym stała się priorytetem Komisarza ds. Zdrowia i Ochrony
2 D. Mocarska, A. Sadło-Nowak, Poczucie bezpieczeństwa obywateli a czynności
służbowe funkcjonariusza policji [w:] (red.) M. Lisiecki, B. Sitek, Bezpieczeństwo
dużych i średnich aglomeracji z perspektywy europejskiej, Józefów 2001, s. 240.
Por. także: Pokruszyński W., Współczesne bezpieczeństwo narodowe, Józefów
2009, s. 52.
3 No hiding place for rogue traders: Commission proposes EU-wide network of
national watchdogs, Bruksela, 2003.
<hhttp://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/03/1067&format
=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en, dostęp: 21.03.2012>
WSGE | 95
Konsumentów Davida Byrne: Ściganie nieuczciwego przedsiębiorcy jest wystarczająco trudne w pojedynczym kraju, ale staje się prawie niemożliwe,
kiedy przedsiębiorca przeniesie swoją działalność za granicę. Transgraniczni
oszuści gospodarczy nadużywają zaufania na rynku wewnętrznym. Jest to
problem zarówno dla biznesu, jak i konsumentów. Wiemy, że konsumenci
są niechętni do robienia zakupów w innym kraju, jeśli czują, że ich prawa
nie są wystarczająco chronione. Współpraca między krajowymi organami
jest najlepszym sposobem na złapanie transgranicznym nieuczciwych przedsiębiorców. To w połączeniu z wspólnymi zasadami gwarantującymi wysoki
standard ochrony praw konsumentów pomoże dać konsumentom i uczciwym przedsiębiorcom pewność i zaufanie, którego potrzebują, aby w pełni
korzystać ze wspólnego rynku4.
Celem regulacji jest umożliwienie krajowym organom wymiany informacji i współpraca z odpowiednimi organami w pozostałych krajach
członkowskich. Regulacja zagwarantuje wprowadzenie prawa na terytorium UE w imieniu konsumentów. Wzmocni również zaufanie obywateli
i biznesu do rynku wewnętrznego w oczekiwaniu na największe rozszerzenie w 2014 roku. Wpłynie także pozytywnie na proces otwierania się
gospodarek krajowych na rynek europejski5.
Propozycja jest też wyrazem chęci przełamania barier we współpracy
organów krajowych walczących z nieuczciwymi praktykami w biznesie.
Obecnie istniejące systemy nie sprostają wyzwaniom, jakie stawia przed
nimi otwarty rynek, ze wszelkimi przejawami nadużyć i nieuczciwości.
Nieformalne inicjatywy i propozycje współpracy, takie, jak International
Consumer Protection Enforcement Network (Europe) napotykają bariery
prawne, m.in. regulacje zabraniające wymianę informacji z innymi organami.
Istniejące krajowe uregulowania dotyczące egzekwowania przepisów
prawnych, które chronią interesy konsumentów nie są dostosowane do wyzwań związanych z egzekwowaniem prawa na rynku wewnętrznym, a wydajna i skuteczna współpraca w dziedzinie egzekwowania w tych przypadkach nie jest obecnie możliwa. Trudności te stoją na przeszkodzie współpracy
4 Ibidem, tłumaczenie własne.
5 Konsumenci nieraz mylnie zgłaszają swoje problemy do Europejskiego Rzecznika Praw Człowieka, który jednak zajmuje się skargami na organy administracji, bada skargi złożone na niewłaściwe administrowanie w instytucjach i organach, a nie rozstrzyga w sporze pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą. Więcej o instytucji Europejskiego Rzecznika Praw Człowieka: Sitek M., Instytucje
i organy Unii Europejskiej w świetle postanowień Traktatu Lizbońskiego, Józefów
2010, s. 141.
96 | WSGE
organów władzy publicznej w celu wykrywania, śledzenia oraz doprowadzenia do zaprzestania lub zakazu wewnątrzwspólnotowych naruszeń przepisów prawnych, które chronią interesy konsumentów. Wynikający z tego brak
skutecznego egzekwowania prawa w sprawach o charakterze transgranicznym umożliwia sprzedawcom i dostawcom omijanie prawa poprzez przemieszczanie działalności w ramach Wspólnoty. Powoduje to zniekształcanie
konkurencji względem sprzedawców i dostawców przestrzegających prawa,
prowadzących działalność lokalną lub transgraniczną. Trudności w egzekwowaniu prawa w sprawach o charakterze transgranicznym zniechęcają
również konsumentów do przyjmowana transgranicznych ofert i, co za tym
idzie, podważają ich zaufanie do rynku wewnętrznego6.
2. Zarys historyczny
Komisja Europejska już w 2001 roku wykazała zainteresowanie kwestią ochrony konsumenta. Ramy współpracy na płaszczyźnie B2C business
to consumer zostały określone w Zielonej Karcie z października 2001 roku.
Zauważono, że o ile sfera B2B business to business jest dobrze rozwinięta i strony mogą bez większych przeszkód współdziałać, gdyż są równie
chronione, o tyle konsumenci nie są chronieni wystarczająco na wspólnym rynku. Zakres ochrony różni się pomiędzy krajami członkowskimi
tak samo, jak ceny, dostęp do dóbr i usług. Konsumenci często boją się
podejmować ryzyko kupna przedmiotu lub skorzystać z usługi z innego
kraju. Ponadto na stworzenie Zielonej Karty, czyli „soft law” - ogólnych
ram działania, miały wpływ trzy główne czynniki: euro, e-commerce oraz
rozszerzenie. Wprowadzenie monet i banknotów euro oraz cen w tej walucie usunęło główną przeszkodę w zakupach transgranicznych. E-commerce ułatwiło znacznie zawieranie transakcji międzynarodowych. Rozszerzenie bez dalszej harmonizacji zasad pogłębiłoby różnice w zasadach
narodowych7.
Kwestia bezpieczeństwa konsumenta została uwzględniona też w Strategii Polityki Konsumenckiej UE na lata 2002-2006 - Consumer Policy
6 Rozporządzenie (WE) NR 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („Rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”) pkt (2)
7 MEMO 01/307 Questions and answers on the Green Paper on Consumer Protection, Brussels, 2 października 2001 <dostęp 04.04.2012 http://europa.eu.int/
comm/consumers/policy/developments/fair_comm_pract/fair_comm_pract_
index_en.html >
WSGE | 97
Strategy 2002-20068, której celem było zintegrowanie polityki konsumenckiej z pozostałymi politykami europejskimi, tworząc grunt przed rozszerzeniem. Zakres strategii obejmował: bezpieczeństwo konsumentów, gospodarcze i prawne aspekty związane z konsumentem na rynku, informację i edukację konsumenta oraz promocję organizacji konsumenckich oraz
ich wkład w tworzenie polityki konsumenckiej.
Pomysł stworzenia ogólnoeuropejskiej sieci zapewniającej ochronę
praw konsumentów powstał już w 2003 roku w Komisji Europejskiej, która
chciała bronić interesów Europejczyków, walcząc z nieuczciwymi przedsiębiorcami z innych krajów członkowskich. Już w lipcu tego roku Komisja
przyjęła propozycję regulacji, która łączy krajowe organy i zapewnia ich
koordynację i współpracę przeciwko firmom nadużywającym wolności
i dostępu do europejskiego rynku wewnętrznego w celu oszukania klientów. Regulacja usuwa istniejące bariery w wymianie informacji i uprawnia organy do podejmowania działań wspólnie z odpowiednimi organami
w innym kraju członkowskim. Regulacja jest więc logicznym następstwem
Dyrektywy o Nieuczciwych Praktykach Handlowych (IP/03/857) oraz
wspiera tworzony Jednolity Rynek Europejski (IP/03/645)9.
ECC-Net powstało w wyniku połączenia dwóch istniejących poprzednio sieci: Europejskich Centrów Konsumenckich, inaczej zwanych „Euroguichets”, które udostępniały informacje oraz zapewniały wsparcie w sprawach ponadgranicznych oraz Europejskiej Sieci Pozasądowej (EEJ-Net),
która pomagała konsumentom rozwiązywać sprawy sporne poprzez rozstrzyganie sporów drogą pozasądową z wykorzystaniem procedur takich,
jak mediacja czy arbitraż10.
Regulacja nakłada na kraj członkowski obowiązek wyznaczenia organu państwowego, zwanego jednolitym urzędem łącznikowym, który będzie częścią sieci wzajemnego wsparcia wyznaczonym jako odpowiedzialny
za koordynację wykonywania (…) rozporządzenia na terytorium tego Państwa Członkowskiego11.
8 Official Journal C137/2 of 08.06.2002
9 Rozporządzenie (WE) NR 2006/2004, op.cit.
10 A. Łazowski, W. Mistewicz, Dostosowanie prawa polskiego w zakresie ochrony
konsumenta do regulacji Wspólnoty Europejskiej, Centrum Euro Info w Warszawie, Centrum Euro Info w Gdańsku przy Stowarzyszeniu Wolna Przedsiębiorczość dla PARP Warszawa 2010 <dostęp 10.01.2012>.
11 Art. 3 d oraz art. 4 pkt 1 Rozporządzenia WE NR 2006/2004 Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa
w zakresie ochrony konsumentów.
98 | WSGE
W 2010 roku sieć posiadała już 29 organów w 27 krajach członkowskich oraz w Islandii i Norwegii. Sieć jest finansowana wspólnie przez UE
oraz państwa uczestniczące w projekcie. W roku 2010 Unia Europejska
finansowała przedsięwzięcie w kwocie 4 milionów euro.
3. Zakres współpracy
Regulacja ma zastosowanie tylko do transgranicznych przypadków
naruszeń prawa: Zakres przepisów w sprawie wzajemnej pomocy zawartych
w niniejszym rozporządzeniu powinien być ograniczony do wewnątrzwspólnotowych naruszeń prawa wspólnotowego chroniącego interesy konsumentów12. Kwestie zdrowia i bezpieczeństwa nie są objęte zakresem rozporządzenia. Tylko organ publiczny wyznaczony przez państwo członkowskie
może zostać jednolitym urzędem łącznikowym i ponosić z tego tytułu
prawa i obowiązki nałożone regulacją. Obowiązujące prawa i obowiązki
konsumentów sektora biznesu oraz organizacji konsumenckich pozostają
bez zmian. W celu ochrony uczciwych przedsiębiorców, którzy omyłkowo
staną się uczestnikiem postępowania, komunikacja pomiędzy organami
jest tajna.
Podobne regulacje mają zastosowanie w sektorze celnym, podatkowym oraz finansowym.
4. Zasady działania ECC-Net
Europejska Sieć Centrów Konsumenckich jest ogólnoeuropejską siecią
zapewniającą zarówno wsparcie, jak i dostęp do informacji dla konsumentów. Do jej zadań należy, m.in.:
- nieodpłatne informowanie konsumentów, jako stron transakcji trans
granicznych, o przysługujących im prawach,;
- nieodpłatne udzielenie porady klientom w sprawach związanych
z transgranicznymi transakcjami i wsparcie w kontakcie z przedsiębiorcą
w celu osiągnięcia porozumienia polubownego;
- pomoc konsumentom, których skargi nie zostały rozwiązane polubownie w osiągnięciu porozumienia za pomocą pozasądowej drogi rozwiązywania sporów (Alternative Dispute Resolution - ADR) oraz/lub informowanie o alternatywnych sposobach rozwiązania sprawy w ramach
Europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń (European
12 Punkt (5) Rozporządzenia 2006/2004, op. cit.
WSGE | 99
Small Claims Procedure);
- współpraca z innymi europejskimi sieciami takimi, jak: FIN-NET
(zajmującą się sprawami finansowymi), SOLVIT (bezpłatny i nieformalny system, który pośredniczy w rozwiązywaniu konkretnie zaistniałych
problemów - sporów z administracją publiczną innego państwa członkowskiego UE oraz Norwegii, Lichtensteinu i Islandii, powstałych w związku z niewłaściwym stosowaniem przepisów prawa UE ) i Europejska
Sieć Sądowa (European Judical Network - EJN) w sprawach cywilnych
i handlowych.
Sieć nie zajmuje się sprawami pomiędzy przedsiębiorcami oraz gdy
sprawy nie zawierają elementu międzynarodowego. Ponadto nie może pomóc w sprawach, w których stroną jest struktura publiczna (ministerstwo
lub jakakolwiek instytucja rządowa). Centra nie posiadają uprawnień do
sankcjonowania przedsiębiorcy, ani nie mogą reprezentować konsumenta
w sądzie ani za pośrednictwem ADR.
W sytuacji gdy konsument ma problem z przedsiębiorcą z innego kraju (spośród krajów członkowskich UE oraz Islandii i Norwegii), musi najpierw sam z nim skontaktować, aby znaleźć rozwiązanie. Jeśli strony nie
mogą dojść do porozumienia, konsument kontaktuje się z ECC w swoim
kraju. Instytucja ta współpracuje z ECC kraju przedsiębiorcy, które zna
uregulowania prawne przedsiębiorcy, by uzyskać rozwiązanie polubownie. Zaangażowanie sieci ECC-Net niewątpliwie zwiększa szanse, by konsument osiągnął rezultat zgodnie ze swoimi prawami i pomaga pokonać
barierę językową pomiędzy stronami.
100 | WSGE
Źródło: Najczęstsze problemy Europejskich konsumentów – Raport Sieci ECC-Net, http://www.konsument.gov.pl/pl/news/341/100/Najczestszeproblemy-europejskich-konsumentow---Raport-Sieci-ECC-Net.html
Jeśli interwencja centrów nie doprowadzi do polubownego rozwiązania, ECC możliwie jak najszybciej doradzi konsumentowi właściwe organy
ADR i/lub zaproponuje inne możliwości rozwiązania sporu (takie jak Europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń), tak aby uniknąć
długiego i kosztownego procesu sądowego.
5. Podsumowanie działalności Sieci Europejskich Centrów
Konsumenckich
Od 2005 roku Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich zajęła się
już ponad 300.000 umów. ECC-Net w 2009 roku pomogło około 60.000
europejskich konsumentów. Liczba ta corocznie rośnie – każdego roku napływa coraz więcej skarg na usługi lub towary oferowane przez zagranicznych przedsiębiorców. Od roku 2005 ogólna liczba skarg wzrosła o 55%
w ciągu 5 lat działania. Jak twierdzi Piotr Stańczak, dyrektor Europejskiego
Centrum Konsumenckiego w Polsce, wzrost ten nie wynika jednak z pogorszenia jakości towarów czy usług sprzedawanych klientom z zagranicy, ale
z rosnącej świadomości wśród konsumentów, którzy coraz lepiej znają swoje
prawa i konsekwentnie egzekwują ich realizację13.
Liczba skarg związanych z e-commerce podwoiła się od 2006 roku
z 8.000 do 15.000. Przyczyną największej ilości skarg było niezadowolenie
z produktu lub usługi.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Najczęstsze problemy Europejskich konsumentów – Raport Sieci ECC-Net, op. cit.
Pod względem charakteru transakcji konsumenci najczęściej skarżą
się na transakcje zawierane przez Internet – są źródłem aż 56% zgłoszeń.
Liczba ta podwoiła się od roku 2006, co odzwierciedla upodobanie Europejczyków do zakupów za pośrednictwem Internetu. Według szacunków
ECC-Net około 11% osób zawierających transakcje on-line doświadczyło
problemów głównie związanych z dostawą, wadliwością towaru lub dokonywanymi płatnościami.
Zgodnie z raportem ECC-Net 3 główne płaszczyzny skarg dotyczą ta13 Najczęstsze problemy Europejskich konsumentów – Raport Sieci ECC-Net, http://www.konsument.gov.pl/pl/news/341/100/Najczestsze-problemyeuropejskich-konsumentow---Raport-Sieci-ECC-Net.html <dostęp 01.11.2011>
WSGE | 101
kich elementów: transport – ponad 30%, wypoczynek i rekreacja – 26%
oraz zakwaterowanie – 13%.
W ramach kategorii „transport” konsumenci narzekają głównie na
transport lotniczy – odwołanie lub opóźnienie samolotu oraz kwestie
związane z zgubieniem lub zniszczeniem bagażu. Szczególnie centra zasłużyły się po zamknięciu przestrzeni powietrznej po wybuchu wulkanu
w Islandii, kiedy wielu pasażerów było zdezorientowanych i nie wiedziało,
co zrobić, jak podkreśla John Dalli – Europejski Komisarz ds. Zdrowia
i Konsumentów we wstępie do Raportu z 5-letniej działalności Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich14. Od czasu wejścia w życie Regulacji
UE Nr 261/2004 dotyczącej praw pasażerów lotniczych określającej prawa pasażera w ruchu lotniczym, w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, odwołania lotu lub jego znacznego opóźnienia z 2005 roku sytuacja
konsumentów – pasażerów znacznie się poprawiła Jednak dzięki większej
popularności centrów liczba skarg ciągle rośnie w tym sektorze. Ponadto konsumenci skarżą usługi związane z zakupem samochodów nowych
i używanych za granicą.
Skargi z dziedziny „wypoczynek i rekreacja” dotyczą zakupu sprzętu
audiowizualnego, fotograficznego, informatycznego i sportowego, gier, zabawek, książek, usług rekreacyjnych (bilety na koncerty, mecze) oraz pakietów turystycznych – wycieczek oferowanych przez biura turystyczne.
Liczba skarg w tym zakresie wzrosła nieznacznie od 2008 roku.
W ramach „zakwaterowania” konsumenci skarżą głównie usługi hotelowe, rezerwacje apartamentów i timesharing (wynajem długoterminowy).
Nie odnotowano wzrostu skarg w sektorze „usług hotelowych”.
Europejskie Centra Konsumenckie odgrywają ważną rolę w promocji
praw konsumenckich i pomocy w rozwiązywaniu problemów powstałych
podczas zakupów transgranicznych. Skuteczność działania sieci potwierdzają wyniki. W prawie połowie przypadków (48%) ECC udało się doprowadzić do porozumienia polubownie. Nie udało się osiągnąć porozumienia w 39% przypadków, w tym skargi bezzasadne 18%, odmowa ugody ze
strony przedsiębiorcy 68%, ze strony konsumenta 7%. Skargi przekazane
do innej organizacji lub agencji 13%. Mechanizmy ochrony konsumenta
muszą być nadal wzmacniane, aby zapobiec możliwości uniknięcia konsekwencji przez nieuczciwego przedsiębiorcę15.
14 The European Consumer Centres’ Network Fifth Anniversary Report 20052009, s. 3.
15 Dane statystyczne z The European Consumer Centres’ Network Fifth Anniversary Report 2005-2009 oraz Najczęstsze problemy Europejskich konsumen-
102 | WSGE
Wierzę, że zaufanie konsumentów jest kluczowe dla zrównoważonego
rozwoju na Jednolitym Rynku Europejskim. W celu wzmocnienia zaufania
konsumentów potrzebujemy silnych i efektywnych mechanizmów i narzędzi
legislacyjnych. Europejskie Centra Konsumenckie odgrywają tu ważną rolę.
Wzmocnienie współpracy Europejskich Centrów Konsumenckich z organami wykonawczymi oraz wykorzystanie ich doświadczeń w tworzeniu polityk i kierunków działania są głównymi wyzwaniami leżącymi przed nami16,
podkreśla John Dalli – Europejski Komisarz ds. Zdrowia i Konsumentów.
Podsumowanie
Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich działa dwutorowo. Z jednej strony, pomaga pojedynczym konsumentom w sprawach związanych
z zawieranymi przez nich transakcjami. Z drugiej strony, jest ciałem doradczym w kształtowaniu polityki konsumenckiej. Upowszechnia wiedzę oraz świadomość konsumentów zarówno na szczeblu krajowym, jak
i wspólnotowym. Poprzez te działania współuczestniczy w zapewnianiu
bezpieczeństwa konsumentów Europejskich.
References
1. Consumer Policy Strategy 2002-2006 Official Journal C137/2 of
08.06.2002.
2. Łazowski A., Mistewicz W., Dostosowanie prawa polskiego w zakresie
ochrony konsumenta do regulacji Wspólnoty Europejskiej, Centrum
Euro Info w Warszawie, Centrum Euro Info w Gdańsku przy Stowarzyszeniu Wolna Przedsiębiorczość dla PARP Warszawa 2010 <dostęp
10.01.2012>.
3. Lisiecki M., Sitek B., Bezpieczeństwo dużych i średnich aglomeracji
z perspektywy europejskiej, Józefów 2001.
4. MEMO 01/307 Questions and answers on the Green Paper on Consumer Protection, Bruksela, 2 październik 2001 <dostęp 04.04.2012>.
5. Najczęstsze problemy Europejskich konsumentów – Raport Sieci
ECC-Net,
http://www.konsument.gov.pl/pl/news/341/100/Najczestsze-problemy-europejskich-konsumentow---Raport-Sieci-ECCNet.html <dostęp 01.11.2011>.
tów – Raport Sieci ECC-Net.
16 The European Consumer Centres’ Network Fifth Anniversary Report 20052009, s. 3.
WSGE | 103
6. No hiding place for rogue traders: Commission proposes EU-wide
network of national watchdogs, Bruksela, 2003. <hhttp://europa.eu/
rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/03/1067&format=HTML
&aged=0&language=EN&guiLanguage=en, dostęp: 21.03.2012>.
7. Pokruszyński W., Współczesne bezpieczeństwo narodowe, Józefów
2009.
8. Rozporządzenie (WE) NR 2006/2004 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między
organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów
prawa w zakresie ochrony konsumentów („Rozporządzenie w sprawie
współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”).
9. Sitek M., Instytucje i organy Unii Europejskiej w świetle postanowień
Traktatu Lizbońskiego, Józefów 2010.
10. Sitek M., Dobrzańska B., Polsko – angielski mini leksykon zagadnień
Unii Europejskiej, Józefów 2009.
11. The European Consumer Centres’ Network Fifth Anniversary Report
2005-2009.
104 | WSGE