Biuletyn - 4(15)
Transkrypt
Biuletyn - 4(15)
www.mistia.org.pl Nr 4(15)/2007 Wrzesieñ 2007 ISSN 1731-5204 na Szlak u Słowo od Wydawcy Szanowni Państwo, Na tle wydarzeń ostatnich tygodni, rządowych i parlamentarnych awantur, samorząd jawi się jako oaza rozsądku, spokoju i pragmatyzmu … W takich sytuacjach potwierdza się stabilizujący walor funkcjonowania zdecentralizowanej administracji samorządowej. Po raz kolejny odczuwamy, jak istotne jest oddzielenie administracji lokalnej od koniunktur politycznych, jak ważna dla nas jest lokalna perspektywa samorządowej codzienności. Próby upolitycznienia i centralizowania mechanizmów samorządowych, to zamach na istotę samorządu. Nigdy dość, by głośno o tym mówić, nigdy dość, by przed tym przestrzegać… Małopolska intensywnie przygotowuje się do wykorzystania funduszy europejskich. Robi to skutecznie i konsekwentnie, dzięki czemu znalazła się w elitarnym gronie regionów, które jako pierwsze zakończyły prace nad regionalnymi programami operacyjnymi na lata 2007-2013. W ten sposób zbliżamy się do momentu, w którym ogłoszone zostaną konkursy i rozpocznie się dzielenie „małopolskiego tortu” o wartości niemal 1,3 mld euro. Jeżeli rozsądnie zagospodarujemy te środki, to za kilka lat będziemy żyli w nowocześniejszej Małopolsce. A w naszym Instytucie uroczyście świętowaliśmy 15-lecie powstania i intensywnej działalności Forum Skarbników Jednostek Samorządu Małopolski. Jest to najstarsze i najliczniejsze z naszych Forów. Stanowi grupę niezwykle zintegrowanych osób, z których aż 14 jest członkami od samego początku. To im, w czasie pobytu w Muszynie, wręczone zostały pamiątkowe „tablice”, a wśród tego zacnego grona jest oczywiście Prezes Forum, Pan Włodzimierz Janeczek. To nie koniec jubileuszy… Przygotowujemy się do listopadowych uroczystości związanych z kolejnym 15-leciem – tym razem Forum Sekretarzy Samorządów Polski Południowej. Planujemy z tej okazji ogólnopolską konferencję „Urzędnik samorządowy w demokratycznym społeczeństwie”. Sprawozdanie z tych wydarzeń zamieścimy w kolejnym numerze naszego biuletynu. Krzysztof Lipski Dyrektor MISTiA W numerze e-interesanci nadchodzą... e-urząd coraz bliżej Pamiętamy czasy, gdy informatyzacja urzędu oznaczała zastąpienie maszyn do pisania komputerami z drukarkami. Potem zaczęły się pojawiać programy wspierające pracę urzędu, które jednak najczęściej ze sobą nie współpracowały, a komputery nie były ze sobą połączone, więc nie dziwiło przenoszenie danych z pokoju do pokoju na dyskietkach. W ostatnich latach sytuacja zmienia się bardzo dynamicznie. Zmiany wymuszane są z jednej strony przez coraz dłuższą listę nakładanych na urzędy wymagań i obowiązków prawnych, a z drugiej strony przez rosnące oczekiwania mieszkańców. Ludzie, zwłaszcza młodzi zadają sobie pytanie: dlaczego siedząc w fotelu w domu mogę o dowolnej porze dokonywać transakcji bankowych, a załatwienie nawet błahej sprawy wymaga, bym się fatygował do urzędu? Trzeba się liczyć z tym, że zainteresowanie elektroniczną formą załatwiania spraw będzie rosło wraz z upowszechnianiem dostępu do Internetu. Aby urząd mógł udostępniać mieszkańcom usługi na poziomie transakcyjnym, niezbędna jest elektronizacja jego pracy. Należy podkreślić, że wprawdzie informatyzacja wymaga wysiłku związanego z modernizacją działania urzędu, jednak w dłuższej perspektywie spowoduje obniżenie kosztów jego funkcjonowania i, co równie istotne, ułatwi pracę urzędników. Na przykład, archiwizacja dokumentów elektronicznych spowoduje nie tylko na oszczędność papieru, ale także umożliwi łatwiejszy i szybszy dostęp do poszukiwanej informacji. Informatyzacja to nie tylko zwiększone obowiązki gminy czy powiatu, ale też korzyści – zarówno dla mieszkańców, jak i dla samych urzędników. Korzyści tych będzie więcej, gdy rząd wreszcie stworzy spójny system rejestrów z PESEL 2 na czele i zapewni bezpłatny do nich dostęp przez platformę ePUAP. Wtedy systemy teleinformatyczne całej administracji będą mogły stworzyć jeden organizm. D³uga lista Konferencje w MISTiA → str. 2 Wspólne sprawy Małopolski → str. 3 ZPORR-e doświadczenia → str. 5 MRPO 2007-2013 Miejmy nadzieję, że przedterminowe wybory parlamentarne nie zachwieją zbyt mocno samorządem terytorialnym. W sytuacji panującego bałaganu na Wiejskiej, władze lokalne pełnią rolę ważnego elementu stabilizującego państwo. Z drugiej strony, osoby sprawdzone w pracy samorządowej są najlepszymi kandydatami do Parlamentu. Ich silna reprezentacja na pewno sprzyjać będzie konstruktywnej i rzeczowej pracy. Wybory nie powinny przesłonić i zepchnąć na dalszy plan zadań, przed którymi stoi samorząd. Jednym z najpoważniejszych wyzwań dla administracji jest pełne wykorzystanie możliwości informatycznych i komunikacyjnych. Rozwój administracji elektronicznej może okazać się epokowym przełomem w relacjach obywatel–urząd. Zwracamy na to szczególną uwagę w naszym biuletynie. Anatol Władyka – Redaktor naczelny → str. 10 Lista związanych z informatyzacją obowiązków prawnych nakładanych na jednostki samorządu terytorialnego stale się wydłuża. Urzędy powinny posługiwać się licznymi programami i systemami. Dla przykładu przytoczmy: system Besti@ do elektronicznego przekazywania do RIO i Ministerstwa Finansów sprawozdań finansowych, program Płatnik do kon- taktów z ZUS, system Pomost do wspomagania działalności w sferze pomocy społecznej czy systemy Kierowca (ewidencja kierowców) i Pojazd (ewidencja samochodów i wydawanie dowodów rejestracyjnych). Często jednostki samorządu terytorialnego są zobowiązane do przekazywania informacji nie za pomocą konkretnych programów, ale poprzez wypełnienie udostępnionych przez organy administracji publicznej formularzy. Dotyczy to np. szeregu sprawozdań statystycznych, sprawozdań dla UOKiK o udzielonej pomocy publicznej czy też dla prezesa UZP o udzielonych zamówieniach publicznych. Obowiązkiem, do którego samorządy zdążyły przywyknąć, jest udostępnianie informacji publicznych w BIP. Wymagania wobec BIP zostały doprecyzowane w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z 18 stycznia 2007 r. W szczególności określono jedyny dopuszczalny standard kodowania (UTF-8) oraz formatu danych (HTML 4.01). Przytłaczająca większość gmin i powiatów naszego województwa prowadzi BIP w portalu Wrota Małopolski. Ponieważ w biuletynach umieszczonych we Wrotach Małopolski zastosowano ISO-8859-2, jeszcze w tym roku przeprowadzimy zmianę kodowania, tak, aby zapewnić pełną zgodność z wymaganiami rozporządzenia wszystkich tam umieszczonych biuletynów. Przyjęta w lutym 2005 r. ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne wraz z całą serią aktów wyko→ str. 9 2 Nr 4(15)/2007 na Szlaku Konferencje w MISTiA Nowe firmy – dobr e praktyki »Nie wyobrażałem sobie pracy na etacie, chciałem sam decydować o sobie, dlatego założyłem własną firmę«. »Dla mnie przejście „na własne” stało się oczywiste, kiedy założyłam rodzinę i pojawiły się dzieci« – mówili uczestnicy konferencji. Mówiąc o trudnościach, podkreślali szczególnie trudną sytuację matek prowadzących działalność gospodarczą, wymieniali także zawiłe przepisy, biurokrację i oczywiście pozyskiwanie klientów. W ciągu 2 lat trwania projektu „Moja firma – wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w Małopolsce” realizowanego przez FRDL MISTiA w Krakowie, 152 osoby podniosły kwalifikacje, a blisko połowa z nich podjęła wyzwanie i założyła własne mikroprzedsiębiorstwo. Z kolei w Tarnowie, spośród 167 uczestników projektu „Centrum mikroprzedsiębiorczości – promocja dobrych pomysłów” – 47 osób założyło własną działalność gospodarczą. 7 września 2007 r., podczas konferencji „Nowe firmy – dobre praktyki”, oba projekty podsumowali ich kierownicy z Wydziału Programów i Projektów FRDL MISTiA. Ograniczenie biurokracji do minimum oraz uproszczenie procedur aplikacyjnych z równoczesnym zagwarantowaniem stabilności zasad i reguł dotyczących wniosków to najważniejsze rekomendacje na nowy okres programowania, przedstawione przez Naczelnika Wy- działu Wdrażania Projektów Departamentu Funduszy Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, panią Alicję Rajczyk. To właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa są siłą napędową każdej gospodarki, a brak jasnych wytycznych, jak odnieść sukces, z jednej strony przeraża, z drugiej strony stwarza nieograniczone możliwości. O sukcesie decyduje pasja, koncentracja uwagi na: rynku, produkcie, działaniach i pracownikach, harmonijna współpraca ze środowiskiem lokalnym i cierpliwość. Nie można wyprzedzać samych siebie – mówiła, pani Judith McHale, Prezes i Dyrektor Zarządzający spółki medialnej Discovery Communications Inc. USA, gość specjalny konferencji. Ponieważ jej wystąpienie było zatytułowane „Kobiety w biznesie, siła innowacji”, odpowiadając na liczne pytania związane z rolą płci zapewniała, że o sukcesie jej firmy przesą- dziły m.in. wyrównana ilość zatrudnionych kobiet i mężczyzn oraz tworzone programy wsparcia dla pracujących matek. Sama McHale, matka dwóch synów, zawsze dawała im do zrozumienia, że są dla niej najważniejsi. Na zakończenie spotkania o początkach działalności, trudnościach i pierwszych sukcesach oraz perspektywach rozwoju opowiedzieli beneficjenci programu, właściciele nowo powstałych mikroprzedsiębiorstw. Konferencja była elementem, realizowanych przez FRDL MISTiA w ramach Działania 2.5 ZPORR Promocja przedsiębiorczości, projektów mających na celu aktywne wsparcie zatrudnienia w regionie. Współorganizatorem konferencji był Konsulat Generalny Stanów Zjednoczonych Ameryki w Krakowie. Agnieszka Dąbek-Malczyk Eur opejska gospodarka społeczna O roli przedsiębiorstw społecznych w realizowaniu zadań publicznych oraz o możliwych źródłach ich finansowania dyskutowali 6 września w Krakowie przedstawiciele Włoch, Hiszpanii, Grecji i Polski podczas konferencji „Europejska gospodarka społeczna – dokonania wynikające ze współpracy ponadnarodowej w ramach EQUAL oraz wyzwania na przyszłość”. W każdym Priorytecie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki ekonomia społeczna zajmuje uprzywilejowaną pozycję i tylko od nas zależy, czy wykorzystamy tę szansę – mówił Cezary Miżejewski, Radca Ministra w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, rozpoczynając konferencję. Przy rozstrzyganiu przetargów na zadania publiczne należy uwzględniać atrakcyjność ce- nową oferty, a równocześnie pamiętać o względach społecznych – podkreślał Mario Redondo, z partnerstwa NEXUS REDE z Hiszpanii. Dlatego istnieją np. zapisy dotyczące kryteriów społecznych w ocenie ofert przetargowych czy wydziela się pewne zadania wyłącznie dla przedsiębiorstw społecznych (np. usługi socjalne, pielęgnacja zieleni, sprzątanie). Do najważniejszych źródeł finansowania, oprócz dotacji projektowych, powinny należeć ulgi składkowe i zwolnienia z opłat rejestracyjnych. Ale do tego potrzeba zmian w ustawodawstwie – powtarzali rozmówcy z Polski i Grecji. Współpraca z organizacjami pozarządowymi i sektorem MŚP to jeden ze sposobów udziału spółdzielni socjalnych w realizacji zadań publicznych. Model konsorcjum, choć ma swoje wady, sprawdza się we Włoszech. Konsorcja startują w konkursach na zadania publiczne i rozdzielają je wśród swoich członków. Konieczne jest zwiększenie wiedzy o ekonomii społecznej. Sami urzędnicy muszą być przekonani do znaczenia takich przedsiębiorstw i chcieć inicjować ich powstawanie – dodała Grażyna Walasz z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach, przedstawiając przykłady udanej współpracy samorządów śląskich z lokalnymi spółdzielniami społecznymi. W podsumowaniu Fabrizio Riccomi podkreślił, aby w kolejnym okresie programowania wykorzystać zdobyte doświadczenia i roz- powszechniać dobre praktyki na poziomie legislacyjnym i instytucjonalnym. Uczestnicy wzięli udział w warsztatach poświęconych wiodącym tematom spotkania. Delegacja z Włoch, Hiszpanii i Grecji zwiedzała także krakowskie i śląskie instytucje ekonomii społecznej. Konferencja i warsztaty odbyły się przy udziale środków PIW EQUAL. Organizatorem były Partnerstwa „Możemy więcej – partnerstwo na rzecz spółdzielni socjalnych” oraz „FENIX”, we współpracy z Partnerstwami z Włoch, Hiszpanii i Grecji. Joanna Zwolińska Wydział Programów i Projektów Nr 4(15)/2007 na Szlaku 3 Wspólne sprawy Małopolski Priorytety MRPO 2007-2013 Natura 2000 w Małopolsce Rozmowa z Leszkiem Zegzdą, Wicemarszałkiem Województwa Małopolskiego. Redakcja: Małopolska znalazła się w pierwszej piątce województw, których regionalne programy operacyjne na lata 2007-2013 zaakceptowała Komisja Europejska. Jakich inwestycji możemy się spodziewać w obszarze kultury i ochrony dziedzictwa w najbliższych latach? Leszek Zegzda: W Małopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2007 -2013 zapisano kwotę ponad 100 mln euro na wsparcie działań w obszarze turystyki i przemysłu kulturowego. Pieniądze przeznaczone będą m.in. na rozwój produktu dziedzictwa kulturowego oraz wsparcie dla instytucji kultury. Realizowane będą projekty związane z rewitalizacją, konserwacją, renowacją obiektów. Priorytetem będą budynki wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków, na listę światowego dziedzictwa UNESCO, miejsca uznawane za Pomniki Historii oraz Parki Kulturowe. Jeśli chodzi o najważniejsze inwestycje, to mapa instytucji kulturalnych Małopolski wzbogaci się w najbliższych latach m.in. o Małopolski Ogród Sztuki w Krakowie oraz Muzeum Tadeusza Kantora. Jakie najważniejsze przedsięwzięcia będą finansowane z pieniędzy unijnych w ramach MRPO 2007-2013? Kładziemy nacisk na te inwestycje, które będą służyły podniesieniu konkurencyjności naszego regionu. Skoncentrujemy wysiłki na podniesieniu jakości infrastruktury komunikacyjnej. Nie do przecenianie jest jej rola. Dobra sieć dróg ułatwia przemieszczanie się mieszkańców, sprzyja przyciąganiu inwestorów, a tym samym stanowi impuls do rozwoju gospodarczego regionu. Dzięki skutecznemu wykorzystaniu pieniędzy płynących z unijnej kasy jest na to szansa. Ważnym przedsięwzięciem będzie także informatyzacja regionu. Służy temu projekt szerokopasmowego internetu. Przewiduje się, że za kilka lat około 95% gospodarstw domowych uzyska do niego dostęp. Z pieniędzy unijnych skorzysta również Krakowski Obszar Metropolitalny m.in. jako ważny węzeł europejskiej przestrzeni badawczej. Spora część środków pójdzie również na rewitalizację miast i wsi, rozwój nowoczesnych technologii oraz przedsiębiorczości. Jakie działania podejmują władze województwa, aby jak najefektywniej wykorzystać środki z UE? Sądzę, że Małopolska jest dobrze przygotowana do efektywnego wykorzystania dotacji unijnych. Pewności dodaje nam doświadczenie zdobyte w czasie korzystania z ,,unijnej machiny” w minionych latach. Przykładem może być ZPORR wdrażany w latach 2004-2006. Chcemy również, aby MRPO stał się przedmiotem debaty publicznej. Departament Polityki Regionalnej UMWM poddał juz dokument konsultacjom społecznym, które trwały do 15 września. Stawiamy również na działania promocyjne. Zespoły departamentu pracują już nad Podręcznikiem Procedur Instytucji Zarządzającej. Dodatkowo, jeszcze w tym miesiącu, ruszą konferencje oraz szkolenia skierowane do potencjalnych beneficjentów programu. Urząd Marszałkowski uruchomi również punkt informacyjny, gdzie pracownicy odpowiedzialni za wdrażanie projektu będą udzielać istotnych informacji. Radni Sejmiku Województwa Małopolskiego powołali ostatnio komisję doraźną ds. Organizacji Euro 2012. Jak Pan Marszałek ocenia szanse Krakowa i Małopolski jako areny tej imprezy? Euro 2012 to wielka szansa dla naszego regionu w wymiarze gospodarczym i promocyjnym. Wzrost przychodów z turystyki, wygenerowanie nowych miejsc pracy, promocja Małopolski na arenie międzynarodowej – to tylko niektóre z korzyści. Wymieniać można długo. Jedno jest pewne – bez wspólnego działania ponad podziałami nie wygramy wyścigu po Euro 2012 w Krakowie. Jakie działania podejmują władze Województwa Małopolskiego, aby przybliżyć organizację tej imprezy? Pierwsze kroki zostały juz podjęte. Kilka miesięcy temu Marszałek Małopolski wspólnie z Prezydentem Miasta Krakowa określili plany dotyczące inwestycji związanych z Euro 2012. Za najpilniejsze uznali Rozmowa z Rafałem Rosteckim – II Wicewojewodą Małopolski. Redakcja: Panie Wojewodo, co się kryje pod nazwą Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000? Rafał Rostecki: To system obszarów chronionych, leżących na obszarze Unii Europejskiej. Państwa członkowskie wskazały szczególnie cenne siedliska oraz gatunki roślin i zwierząt. Dla ich ochrony powoływane są obszary Natura 2000. Zachowanie tych obszarów jest podstawą zahamowania spadku różnorodności biologicznej na terenie UE. Formalnie działanie sieci Natura 2000 regulują dwie Dyrektywy UE – Dyrektywa Rady 79/409/EWG z 2 IV 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (zwana Dyrektywą „Ptasią”) oraz Dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21 V 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (zwana Dyrektywą „Siedliskową”). Jakie są zasady ochrony obszarów Natura 2000 Naczelna zasada to dążenie do zachowania w dobrej kondycji wybranych siedlisk przyrodniczych oraz miejsc występowania szczególnie cennych gatunków roślin i zwierząt. Program Natura 2000 wyróżnia się przejrzystą, wspólną dla wszystkich państw metodyką wyznaczania obszarów chronionych oraz rozległym, międzynarodowym zasięgiem. Kładzie on silny nacisk na zachowanie cennych przyrodniczo terenów w warunkach ich gospodarczego użytkowania. Jednocześnie promuje te formy działalności człowieka, które sprzyjają utrzymywaniu wysokiej różnorodności biologicznej, co tworzy przyjazny, a jednocześnie efektywny sposób ochrony przyrody. Jego istotę stanowi dążenie do rozwijania umiejętności współistnienia z przyrodą i gotowość w szukaniu kompromisów między potrzebami ekonomicznymi i rekreacyjnymi a wymogami utrzymania niezakłóconych układów przyrodniczych. Takie działania umożliwiają wzrost gospodarczy regionu przy zachowaniu idei zrównoważonego rozwoju. Czy z programem wiążą się jakieś ograniczenia? Nowe, transponujące dyrektywy unijne, przepisy prawne, to nowe obowiązki proceduralne i finansowe – zarówno dla inwestorów, jak i administracji publicznej. Przestrzeganie podstawowej zasady, obowiązującej na obszarach Natura 2000, zapewnia, zapisana w ustawie z dnia 27 IV 2001 r. Prawo ochrony środowiska, procedura oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć, które mogłyby w znaczący sposób pogorszyć jego stan. Każde takie przedsięwzięcie musi zostać ocenione. Następnie, zależnie od stopnia ingerencji, w decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych muszą zostać zapewnione środki minimalizujące bądź kompensujące takie oddziaływania. Ustawa nakłada również obowiązek przeanalizowania rozwiązań alternatywnych. W przypadku, gdy przedsięwzięcie może oddziaływać na gatunki i siedliska priorytetowe, jego realizacja jest możliwa jedynie wówczas, jeśli ma ono na celu ochronę zdrowia i życia ludzi, zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego, uzyskanie korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego oraz działania wynikające z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego. Ostatni przypadek wymaga uzyskania opinii Komisji Europejskiej. Przyjęcie i realizacja takiej procedury umożliwia rozwój z poszanowaniem zasad ochrony przyrody. Jak wygląda sieć obszarów Natura 2000 w naszym regionie? Na terenie województwa małopolskiego zlokalizowanych jest 30 obszarów Natura 2000, co stanowi około 8,9% powierzchni województwa; 24 z nich to ostoje „siedliskowe”, a 6 to ostoje „ptasie”. W północnej i centralnej części regionu (o biogeograficznym charakterze kontynentalnym) zlokalizowane są ostoje chroniące głównie siedliska leśne oraz murawy kserotermiczne z cennymi stanowiskami storczyków. Ostoje leżące w południowej części Małopolski – w pasie Karpat (region biogeograficzny alpejski) – chronią wiele cennych siedlisk górskich. Są one jednocześnie kryjówką rzadkich gatunków nietoperzy oraz dużych ssaków drapieżnych (np. wilka, rysia, niedźwiedzia), a także terenem występowania wielu roślin endemicznych. → str. 10 → str. 9 4 na Szlaku Nr 4(15)/2007 Twarze Ma³opolski Kontynuujemy prezentację władz samorządowych obecnej kadencji. W tym numerze – wybrani po raz pierwszy na swój urząd wójtowie gmin: Babice, Czorsztyn, Korzenna, Łapsze Niżne, Lipnica Murowana, Zabierzów. Wójt Gminy Babice – Roman Warchoł ma 32 lata, jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego – kierunki: administracja samorządowa oraz politologia. Ukończył również studia podyplomowe w SGGW z zakresu przedsiębiorczości w aspekcie integracji z Unią Europejską oraz na AGH na kierunku zarządzanie nieruchomościami. Uczestnik wielu kursów i szkoleń z zakresu m.in.: zamówień publicznych, gospodarki gruntami, działalności gospodarczej i handlowej, systemu ubezpieczeń społecznych i majątkowych, systemu podatkowego, systemu zarządzania jakością według wymagań normy PN-EN ISO 9001:2001, metodologii budowy Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich. Od 1 XII 2000 do 31 VII 2002 r. był asystentem posła w Biurze Poselskim w Krakowie. Od sierpnia 2002 r., do momentu wyboru na Wójta Gminy Babice, pełnił funkcję Kierownika Działu Administracyjno-Gospodarczego w krakowskim Oddziale Centrum Doradztwa Rolniczego. Posiada doświadczenie m.in.: w doradztwie w pozyskiwaniu środków unijnych, zarządzaniu projektami oraz w tworzeniu i funkcjonowaniu organizacji pozarządowych. Jego zainteresowania to m.in.: polityka, film, działalność społeczna. Wójt Gminy Czorsztyn – Waldemar Wojtaszek ma 36 lat, jest mgr inż. leśnictwa. Po studiach, w 1996 r. rozpoczął własną działalność gospodarczą (właściciel firmy, współwłaściciel spółki). Ważnym doświadczeniem zawodowym, przez ostatnie 3 lata, była praca w Ministerstwie Środowiska, Departament Leśnictwa, Ochrony Przyrody i Krajobrazu. Zamierza: zrealizować rozpoczęte inwestycje na terenie gminy; usprawnić pracę urzędu pod wieloma aspektami, m.in. w zakresie przygotowywania wniosków w celu pozyskania środków pozabudżetowych na nowe inwestycje gminne; wzmocnić promocję gminy; współpracować z pracownikami urzędu gminy w celu stworzenia instytucji otwartej, pomocnej i przyjaznej dla mieszkańców; wdrażać jawność działalności urzędu poprzez zapewnienie rzetelnej informacji o przychodach i rozchodach gminy. Uważa, że rozwój Gminy Czorsztyn będzie zależeć od zaangażowania, przedsiębiorczości, inicjatywy, zdolności do podejmowania rozsądnego ryzyka, a także od sztuki organizacji i kompromisu nie tylko jego, ale również radnych, pracowników wszystkich gminnych instytucji, lokalnych organizacji, indywidualnych osób. Jest dumny ze swego pochodzenia. Gdziekolwiek bywa, stara się promować: Polskę, Podhale i Pieniny, zachęcając wszystkich do odwiedzin tego urokliwego regionu. Interesuje się turystyką górską, kulturą, historią i sprawami społecznymi, lubi podróżować. Wójt Gminy Korzenna – Leszek Skowron ma 41 lat. Z wykształcenia jest ekonomistą, ukończył Wyższą Szkołę Biznesu w Nowym Sączu oraz Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Pracę w samorządzie rozpoczął w 1989 roku i nieprzerwanie pracował do 2003 r. W roku 2004 wygrał konkurs na stanowisko Kierownika Działu Administracji w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu. W październiku 2004 roku został powołany na stanowisko Dyrektora Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Nowym Sączu. Systematycznie podnosi i poszerza swoje kwalifikacje. Posiada doświadczenie i umiejętności, które są potrzebne w zarządzaniu. Jako swoje główne cele w obecnej kadencji wskazuje: poprawę stanu dróg oraz uregulowanie gospodarki wodno-ściekowej. Wójt Gminy Lipnica Murowana – Tadeusz Klimek urodził się i wychował w Lipnicy Murowanej. – Lipnica to moja mała ojczyzna i nawet kiedy przebywałem poza granicami kraju, nie traciłem z nią kontaktu, bo tu są moje korzenie. Jako gospodarz Gminy pragnę zrobić wszystko, aby mieszkańcom żyło się lepiej, chcę zachęcić do powrotu w rodzinne strony, stworzyć nowe miejsca pracy, nawiązać kontakty z sąsiednimi gminami, powiatem i władzami województwa małopolskiego. Wspólnie z Radą Gminy osiągnęliśmy już wiele. Dotychczasowa Strategia Rozwoju Gminy, która głównie nastawiona była na budowę chodników i innych podobnych inwestycji, została zamieniona na strategię w kierunku dużych inwestycji, dzięki którym Gminę Lipnica Murowana będą odwiedzać rzesze turystów i przedsiębiorców. Nie ukrywam, że do zrobienia jest bardzo dużo, ale pracy się nie boję. Wierzę, że wspólnie z mieszkańcami uda się nam zrealizować mój program wyborczy, bo Gmina Lipnica Murowana zasługuje na więcej – deklaruje wójt. Wójt Gminy Łapsze Niżne – Paweł Dziuban ma 40 lat, z wykształcenia jest archeologiem. Ukończył studia podyplomowe z „Informatyki” oraz „Organizacji i Zarządzania Oświatą”, a także szereg kursów doskonalenia zawodowego. Przez 7 lat był nauczycielem języka angielskiego, a po objęciu stanowiska dyrektora Gimnazjum w Łapszach Niżnych prowadził zajęcia z informatyki. Dzięki jego staraniom szkoła została zakwalifikowana do Programu Sokrates Comenius nawiązując współpracę ze szkołami austriackimi i norweskimi. Brał udział w kursie doskonalenia zawodowego Programu Sokrates – Viareggio (Włochy) oraz w Wizycie Studyjnej Programu Socrates Arion, Lycee Clement Ader. Realizując projekt międzynarodowy, młodzież wraz z nauczycielami brała udział w wymianie szkolnej. Jako nowy wójt będzie dążyć do polepszenia bytu mieszkańców Gminy, pozyskiwania środków zewnętrznych na inwestycje oraz wzmocnienia znaczenia regionu Spisza, zarówno pod względem kulturalnym, turystycznym, jak i gospodarczym. Jednym z jego celów nadrzędnych jest rozwój przedsiębiorczości na terenie Gminy Łapsze Niżne. Wójt Gminy Zabierzów – Elżbieta Burtan ma 41 lat, mieszka w Rząsce. Jest absolwentką Akademii Ekonomicznej, ukończyła studia podyplomowe z zakresu zarządzania w pomocy społecznej. Od 2002 r. członek Zarządu Powiatu Krakowskiego, od listopada 2005 r. do października 2006 r. Starosta Powiatu Krakowskiego, przewodnicząca Powiatowej Rady Zatrudnienia, przewodnicząca Powiatowej Rady do spraw Osób Niepełnosprawnych, wiceprzewodnicząca Rady Fundacji Rozwoju Środowisk Lokalnych „Inicjatywa”. Jako Wójt Gminy Zabierzów za pierwszoplanowe cele uważa: stworzenie korzystnego klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości na terenie gminy, opartego na propozycjach i kontaktach urzędu z przedsiębiorcami, a także zapewnienie przyjaznych warunków zamieszkania, wypoczynku i turystyki; zakończenie opracowania planu zagospodarowania przestrzennego gminy Zabierzów; dokończenie budowy kanalizacji; utworzenie szkoły średniej i zawodowej na terenie gminy; rozpoczęcie budowy przedszkola w Zabierzowie oraz oddziałów przedszkolnych w Balicach, Brzeziu, Brzoskwini, Kobylanach i Rząsce; dokończenie rozbudowy szkół w Brzeziu i Rząsce; poprawę stanu dróg i chodników w gminie oraz wykonanie oświetlenia; podjęcie starań o jak najszybszą budowę obwodnicy dla Zabierzowa, wybudowanie ekranów akustycznych wzdłuż autostrady w Rząsce i Szczyglicach; zapewnienie osobom starszym i niepełnosprawnym bezpłatnego transportu do Urzędu Gminy. Nr 4(15)/2007 5 na Szlaku Podsumowanie wykorzystania funduszy unijnych ZPORR-e doświadczenia Małopolski Dobiega końca realizacja ZPORR 2004-2006. Podsumowanie wykorzystania funduszy unijnych w Małopolsce oraz wskazówki dla beneficjentów i instytucji wdrażających programy przedstawia Stanisław Pajor, Dyrektor Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Na początek liczby: w województwie małopolskim zakontraktowano 100% środków przewidzianych na dofinansowanie projektów realizowanych w ramach ZPORR. Do 31 sierpnia 2007 roku Wojewoda wypłacił, na podstawie zweryfikowanych i poświadczonych wniosków o płatność 547,3 mln zł, w tym z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 508,4 mln zł, co stanowi 71,2%, a z Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Priorytetu II, środki w wysokości 38,9 mln zł, co stanowi 35,6% całej alokacji przewidzianej na województwo małopolskie na lata 20042006. 143 projekty zostały zakończone i rozliczone, stanowi to 70,0% umów podpisanych przez Wojewodę Małopolskiego. Wyniki te plasują Małopolskę w czołówce województw pod względem wypłaconych środków. Małopolsce nie grozi zwrot środków ze ZPORR zapisanych zgodnie z zasadą n+2. Bardzo sprawnie przebiega również realizacja Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A Polska – Republika Słowacka. Zostały podpisane wszystkie umowy, a dotychczasowy poziom refundacji wydatków przekroczył 76% trzyletniej alokacji. Na sukces Małopolski w realizacji ZPORR złożyły się m.in. intensywna współpraca z Beneficjentami oparta na partnerstwie oraz wprowadzenie nowatorskich rozwiązań: odsyłanie wniosków aplikacyjnych wymagających poprawy lub uzupełnienia bezpośrednio do Beneficjenta z powiadomieniem Urzędu Marszałkowskiego a nie za jego pośrednictwem, podpisywanie umów na kwoty poprzetargowe (rozwiązanie takie daje możliwość szybszego zidentyfikowania oszczędności poprzetargowych), system nieformalnych konsultacji z Beneficjentami przed oficjalnym złożeniem wniosku o płatność (przyjęte rozwiązanie znacznie usprawnia proces rozliczania projektów, a tym samym znacznie przyśpiesza absorbowanie środków – usprawnienie zostało wykorzystane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i wprowadzone w całym kraju), rezygnacja z wprowadzenia do treści umowy z Beneficjentem zapisu określającego minimalną wartość wnio- sku o płatność, sprawnie działający system kontroli na miejscu oraz organizowanie systematycznych szkoleń dla Beneficjentów. Czynnikami decydującymi o powyższym sukcesie są: kompetentny i doświadczony zespół ludzi, odpowiednio zarządzany i zorganizowany. Wskazówki dla Beneficjentów • Beneficjenci realizując projekt powinni zwrócić szczególną uwagę na jego dobre przygotowanie. Projekt powinien zostać zrealizowany zgodnie z zakresem rzeczowym określonym w oparciu o kosztorys inwestorski zgodny z założeniami z wniosku aplikacyjnego. Wszelkie dalsze modyfikacje projektu możliwe są jedynie sporadycznie i wyłącznie w określonych przypadkach. Niedopuszczalne jest założenie przez Beneficjenta dokonywania ewentualnych zmian w projekcie w trakcie jego realizacji. Konieczne jest również racjonalne określenie wskaźników projektu. • Beneficjent powinien posiadać niezbędne, aktualne decyzje administracyjne (pozwolenia, uzgodnienia, opinie itp.) na realizację projektu w kształcie określonym we wniosku aplikacyjnym. W związku z tym Beneficjent powinien przygotowując projekt założyć rezerwę czasową ze względu na niejednokrotnie duży odstęp czasowy pomiędzy złożeniem wniosku aplikacyjnego a podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu. • Studia wykonalności należy opracowywać niezwykle rzetelnie, z wykorzystaniem pełnej dostępnej wiedzy. Analizę finansowo – ekonomiczną należy przeprowadzić ze szczególną starannością z uwzględnieniem zalecanej metodologii. Niezwykle ważnym aspektem wydaje się również prawidłowe określenie wszelkich przychodów generowanych przez projekt – także w fazie jego realizacji. • Należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe przygotowanie procedur zamówień publicznych. Powinny one być przeprowadzane z odpowiednim wyprzedzeniem ze względu na ewentualną konieczność ich powtórnego przeprowadzenia. Wszelkie tryby wyboru wykonawców inne niż podsta- wowe należy stosować z wyjątkową ostrożnością. Przygotowując zapisy dokumentacji przetargowej (SIWZ, opis przedmiotu zamówienia) należy unikać wprowadzania zapisów, które mogą zostać zinterpretowane jako ograniczenie konkurencji, szczególnie względem wykonawców zagranicznych. • Osoby bezpośrednio zaangażowane w realizację projektu powinny posiadać gruntowne przygotowanie oparte na wiedzy i doświadczeniu. Wskazane jest, aby wiedza tych osób dotycząca danego projektu była kompleksowa i obejmowała cały okres jego przygotowania oraz realizacji. Niezbędne jest również nieustanne, bieżące śledzenie zmian w przepisach wspólnotowych i krajowych, dokumentach programowych, wytycznych instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie programów. Wskazówki dla instytucji odpowiedzialnych za wdra¿anie programów • Dążenie do zachowania niezmienności wytycznych związanych z wdrażaniem programów w całym okresie realizacji, szczególna dbałość o to, by nie kolidowały one z innymi wytycznymi i nie były sprzeczne z obowiązującym stanem prawnym. Wprowadzenie systemu umożliwiającego zachowanie jednorodności interpretacji w skali Programu. • Stworzenie sprawnego systemu przepływu informacji pomiędzy instytucjami pełniącymi funkcje kontrolne w celu wyeliminowania powielania kontroli przez wszystkie instytucje łącznie oraz wymiany doświadczeń. • Stworzenie właściwego i sprawnie działającego systemu informatycznego w początkowej fazie okresu programowania. • Stworzenie sprawnego systemu zarządzania i kontroli łącznie z narzędziami do egzekwowania realizacji zaleceń pokontrolnych. • Opracowanie i przyjęcie regulacji dot. przeciwdziałania nieprawidłowościom administracyjnym i korupcji, w tym ustanowienie systemu raportowania o nieprawidłowościach i podejrzeniach korupcyjnych. • Doprecyzowanie regulacji dotyczącej przeciwdziałaniu konfliktowi interesów, powoływania profesjonalnych i niezależnych ekspertów oceniających projekty itp., w szczególności zaostrzenie sankcji za pogwałcenie zasady bezstronności. • Tworzenie kadr w oparciu o ludzi wykwalifikowanych i posiadających doświadczenie w tej dziedzinie wyniesione z wdrażania wcześniejszych programów. Zminimalizowanie ryzyka odpływu kompetentnych pracowników poprzez zapewnienie wynagrodzenia oraz warunków pracy na odpowiednim, porównywalnym z sektorem prywatnym, poziomie, oraz zlikwidowanie dysproporcji w tym zakresie pomiędzy poszczególnymi instytucjami. Stanisław Pajor Dyrektor Wydziału Zarządzania Funduszami Europejskimi Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego 6 na Szlaku Program nauczania przedsiębiorczości Poznawanie świata biznesu Końcówka roku szkolnego była dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych biorących udział w projekcie Enterprising Exchange Academies bardzo intensywnym okresem. Po dwóch miesiącach pracy nauczycieli nad dostosowaniem materiałów warsztatowych opracowanych przez brytyjskiego partnera Oxfordshire Education Business Partnership przyszedł czas na ich test pilotażowy – warsztaty pod nazwą „Kraina Przedsiębiorczości”. Po kilkudniowych zajęciach młodzież mogła odbyć praktyki w przedsiębiorstwach, które zgodziły się zostać Ambasadorami projektu. Przedsiêbiorczy gimnazjaliœci… Od 18 do 20 czerwca br. dwunastoosobowa grupa uczniów z Gimnazjów nr 25 i 50 z Krakowa oraz z Gimnazjum im. Karola Wojtyły z Niegowici uczestniczyła w zajęciach warsztatowych dotyczących przedsiębiorczości i planowania własnej firmy. Najważniejszy dla uczniów był pierwszy dzień. „Ćwiczenia integracyjne, pomogły im przełamać barierę nieśmiałości, co później zaowocowało dobrą współpracą” – powiedziała Hanna Leśniewska-Kopeć z gimnazjum w Niegowici. Współpraca okazała się niezbędna, ponieważ ten dzień miał na celu pobudzenie w uczniach kreatywności i wymyślenie w grupach pomysłów na biznes. Pomogło im w tym poznanie różnych technik generowania pomysłów. Z wielu koncepcji uczniowie wybrali trzy pomysły – produkcję mechanicznego „ściekojada”, innowacyjny zakład fryzjerski oraz ekologiczne usługi akwarystyczne – aby pracować nad nimi w kolejnych dniach warsztatów. Dwa kolejne dni poświęcone były tworzeniu biznesplanu. Uczniowie poznali najważniejsze elementy „opowieści o własnej firmie” i pracowali nad przedstawieniem w tej formie własnych pomysłów. Koncepcja zajęć, kładąca nacisk na kreatywne myślenie i zajęcia w formie ćwiczeń, powiązana z pokazaniem twardej rzeczywistości, spodobała się zarówno uczniom, jak i nauczy- cielom prowadzącym. Ważnym elementem warsztatów była również nauka prezentowania siebie i własnych pomysłów. …i nie mniej przedsiêbiorczy licealiœci… W trzydniowym programie zajęć dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, poza tematyką ściśle odnoszącą się do planowania biznesu z punktu widzenia modeli organizacyjnych, finansów i tworzenia dokumentu biznesplanu, zwrócono uwagę na otoczenie biznesowe. Młodzież próbowała określić i odnaleźć w sobie cechy przedsiębiorcy, zastanawiała się nad ważnością posiadania różnego rodzaju informacji i uczyła się jak sprzedać swój pomysł inwestorom. Zajęcia oparte były głównie o metody warsztatowe i studia przypadku. Wspólne prezentowanie Pomysł na biznes to nie wszystko, trzeba go jeszcze umieć zaprezentować i zachęcić inwestorów czy klientów do zaufania nam jako przedsiębiorcom. Jak się okazało, nie jest to takie proste… Podczas zajęć młodzież miała okazję spróbować swoich sił, prezentując pomysły, nad którymi pracowali w czasie warsztatów w szerszym gronie. „Mimo szczegółowego przedstawienia zasad prezentacji, sporo trudności sprawiło uczniom opanowanie stresu podczas wystąpień” – podkreśliła Teresa Bednarz z Zespołu Szkół Ekonomicznych w Gorlicach. Z tym stresem będą się jednak zmagali na co dzień prowadząc własną firmę. Prezentacje wszystkich uczniów zostały zarejestrowane kamerą video i będą przedstawione na konferencji podsumowującej projekt w Wielkiej Brytanii. Nr 4(15)/2007 tu i umożliwiły uczniom odbycie tygodniowej praktyki w swoich siedzibach. Uczniowie Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Tarnowie w pierwszych dniach praktyki odwiedzili drukarnię GAMA. „Praktyki pozwoliły mi na poznanie stosunkowo niewielkiej firmy, jej wad i zalet oraz możliwości rozwoju” – powiedziała Ania Kurcz, jedna z uczestniczek projektu. „W drugiej, znacznie większej firmie ABM SOLID mieliśmy okazję zobaczyć na czym polega współpraca między wydziałami (działem ofertowania i realizacji), oraz poznać sytuację finansową. Ponadto mogliśmy porozmawiać z pracownikami o warunkach pracy, zakresie ich obowiązków. Dzięki temu, że odbywaliśmy praktykę w dwóch tak różnych firmach, mieliśmy możliwość porównania szans i zagrożeń dla małych firm i dużych przedsiębiorstw” – dodała. W firmach HITPOL i CZEMPION wizytę złożyli uczniowie ZSE w Gorlicach. Uczestniczyli m.in. w organizacji nowego oddziału sklepu, poznali sposoby promocji oraz wysłuchali pogadanki na temat. spraw rachunkowo-księgowych firmy i spraw pracowniczych. Po krótkim instruktażu wykonywali również samodzielnie proste czynności księgowe oraz archiwizowali dokumenty. Młodzież wykazywała bardzo duże zainteresowanie tematyką zajęć i bardzo pozytywnie oceniła projekt – aktywnie wypełniała zadania, zlecane przez prowadzących i prowadziła ożywione dyskusje. Młodzieży szczególnie spodobały się warsztaty oraz możliwość spędzenia kilku dni w miłej, przyjaznej atmosferze z kolegami z innych szkół i ich nauczycielami. Co na to nauczyciele? Partnerzy bardzo dobrze przygotowali scenariusze zajęć. „Wysoki poziom materiałów przygotowanych przez stronę brytyjską zapewnił mi komfort pracy, bo nie mam teoretycznego przygotowania do prowadzenia zajęć z przedsiębiorczości” – komentowała Hanna Kopeć. Mimo wszystko nie zostały one przyjęte bezkrytycznie. Po przeprowadzonych zajęciach okazało się, że pewne elementy programów wymagają dodatkowych modyfikacji, zanim materiały zostaną opublikowane na CD i przekazane do wykorzystania innym nauczycielom. Joanna Zwolińska Wydział Programów i Projektów Dobre przyk³ady W program zajęć wpisane zostały spotkania z przedsiębiorcami, którzy opowiadali o swoich doświadczeniach zdobytych podczas przygotowań do rozpoczęcia własnej działalności a także w trakcie prowadzenia firmy. Pani Wioletta Ledźwoń, prowadząca pensjonat, opowiedziała o trudnościach samodzielnego prowadzenia tego typu działalności i zwróciła uwagę na to, jak ważna w prowadzeniu firmy jest pasja. Pani Agnieszka Golec, reprezentująca firmy aEthernus, jako doradca finansowy zwróciła szczególną uwagę na kwestie finansowe w firmie, natomiast Paweł Wojdyła zdradził szczegóły prowadzenia sklepu internetowego i relacji z klientami. Praktyka te¿ jest wa¿na Po zakończeniu warsztatów młodzież szkół ponadgimnazjalnych miała możliwość śledzenia przez tydzień pracy przedsiębiorstw, które zgodziły się zostać Ambasadorami projek- Departament ds. Kobiet, Rodziny i Przeciwdzia³ania Dyskryminacji Ministerstwa Pracy i Polityki Spo³ecznej, przyzna³ FRDL MISTiA, jako Administratorowi projektu „Mo¿emy wiêcej – Partnerstwo na rzecz spó³dzielni socjalnych” PIW EQUAL, prawo do korzystania z logotypu Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich. Realizowany przez FRDL MISTiA projekt uznany zosta³ za szczególnie wartoœciow¹ inicjatywê wspieraj¹c¹ równouprawnienie oraz wnosz¹c¹ znacz¹cy wk³ad w obchody Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich. Nr 4(15)/2007 7 na Szlaku Lokalne Programy Rewitalizacji Kompleksowa wizja odnowy Lokalny Program Rewitalizacji (LPR) był obligatoryjny dla projektów składanych w poprzednim okresie programowania do ZPORR na lata 2004-2006 w przypadku działania 3.3. „Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe”, a w jego ramach poddziałania 3.3.1. „Rewitalizacja obszarów miejskich”. Wymóg posiadania LPR przez miasta planujące rewitalizację jest także zapisany w MRPO na lata 2007 – 2013. Dotyczy to projektów składanych przez jst w ramach Osi Priorytetowej nr 6. „Spójność wewnątrzregionalna” – Działanie 6.1 „Rozwój miast”. W projekcie Uszczegółowienia Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 napisano, że rewitalizacja prowadzić będzie do systematycznego rozwiązywania problemów, z którymi borykają się małopolskie miasta – dysproporcjami rozwoju społeczno-gospodarczego w układzie przestrzennym oraz odpływem mieszkańców na tereny wiejskie, powodującym rozproszenie osadnictwa. Rewitalizacja obejmie zdegradowane obszary miejskie pod względem funkcjonalnym, technicznym, społecznym i środowiskowym na obszarach centrów miast (w tym zabytkowych), osiedli mieszkaniowych stanowiących ciągłą tkankę miejską i terenach poprzemysłowych. Projekty rewitalizacyjne należy traktować jako kompleksową odnowę obszaru, szczegółowo wyodrębnionego w granicach administracyjnych miasta. Wyjątkiem są miasta liczące poniżej 20 tys. mieszkańców, które w całości mogą zostać objęte jednym programem rewitalizacji. Wyodrębnienie obszaru rewitalizacji w zakresie mieszkalnictwa, musi zostać uargumentowane za pomocą kryteriów wymaganych dla określenia obszarów wsparcia, zawartych w art. 47 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006, którymi są: a) wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia; b) wysoka stopa długotrwałego bezrobocia; c) niekorzystne trendy demograficzne; d) niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji; e) wysoki poziom przestępczości i wykroczeń; f) szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska; g) niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej; h) wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców; i) porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego; j) niski poziom wydajności energetycznej budynków. Obszary wsparcia powinny spełniać łącznie co najmniej trzy kryteria z podanej wyżej listy, przy czym dwa muszą odnosić się do wymiaru społecznego tj. zawierać się w katalogu od a) do h). W ramach środków MPRO 2007-2013 moż- liwe będzie jednokrotne dofinansowanie jednego programu rewitalizacji dla danego obszaru. Programy rewitalizacji powinny być opracowywane według metodyki przedstawionej przez Urząd Marszałkowski, a ich ocena będzie częścią oceny wniosków aplikujących o wsparcie poszczególnych projektów. FRDL MISTiA aktywnie współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego w przygotowywaniu Lokalnych Programów Rewitalizacji. Wsparciem merytorycznym w realizacji tych projektów jest współpracujące z MISTiA Stowarzyszenie Forum Rewitalizacji. W ostatnich miesiącach MISTiA przygotował dwa Lokalne Programy Rewitalizacji – dla Chełmka i Żabna. Rewitalizacja miasta Chełmek opiera się na kompleksowej odnowie terenów poprzemysłowych, zajmowanych w przeszłości przez Południowe Zakłady Przemysłu Skórzanego, a obecnie stopniowo przekształcanych w Miejską Strefę Aktywności Gospodarczej. Proces rewitalizacji Żabna dąży do zniwelowania sytuacji kryzysowej powstałej po likwidacji pobliskich Niedomickich Zakładów Celulozowych i wykreowania z miasta lokalnego centrum społeczno-gospodarczego. Obydwa projekty zrealizowano metodą ekspercko–partycypacyjną. Burmistrzowie powołali Zespoły ds. Rewitalizacji Miasta pod przewodnictwem Pełnomocnika, które sku- piły lokalnych ekspertów z zakresu planowania przestrzennego, inwestycji, problemów społecznych, gospodarki komunalnej i mieszkaniowej. Dodatkowo na spotkania robocze Zespołu zapraszani byli przedstawiciele Rady Miejskiej, sfery edukacji, bezpieczeństwa publicznego, pomocy społecznej, lokalni przedsiębiorcy i reprezentanci organizacji pozarządowych. Podczas prac Zespołów i konsultantów MISTiA przeanalizowano wskaźniki społeczno-gospodarcze na obszarach rewitalizacji, ustalono cele procesu rewitalizacyjnego oraz określono szczegółowe zadania rewitalizacyjne, które poddano również analizie finansowej. Według „Harmonogramu naborów w ramach MRPO w latach 2007-2013”, opublikowanego na początku września na stronach internetowych Urzędu Marszałkowskiego, pierwsze konkursy z zakresu rewitalizacji uruchomione zostaną najwcześniej w II kwartale 2008 r. Do tego czasu zainteresowane miasta powinny opracować Lokalny Program Rewitalizacji, pamiętając, iż dokument ten również będzie stanowił o łącznej ocenie wniosku aplikacyjnego. FRDL MISTiA serdecznie zaprasza jednostki samorządu terytorialnego do współpracy przy tworzeniu LPR. Wojciech Odzimek Wydział Programów i Projektów Sesje informacyjne Punktu Konsultacyjnego Przedsiębiorczość w terenie Działający w ramach sieci Krajowego Systemu Usług dla MŚP Punkt Konsultacyjny przy FRDL MISTiA cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem wśród małopolskich przedsiębiorców, oraz osób, które zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą. W ciągu ostatnich miesięcy zauważyć można wzrost zainteresowania usługami Punktu Konsultacyjnego w zakresie informacji o możliwościach pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania rozwoju działalności gospodarczej, ze szczególnym uwzględnieniem środków pochodzących z funduszy operacyjnych Unii Europejskiej w okresie programowania 2007-2013. Również osoby planujące założenie własnej firmy bardzo często rozglądają się za środkami na sfinansowanie ich działalności. Jedną z form wsparcia finansowego mogą być dotacje dla małych i średnich przedsiębiorstw. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców zgłaszanym podczas spotkań, Punkt Konsultacyjny przy FRDL MISTiA zainaugurował w Proszowicach, w kwietniu bieżącego roku, cykl spotkań pod nazwą „sesje w terenie”. Są to wyjazdowe spotkania z przedsiębiorcami, których współorganizatorem jest Kongregacja Kupiecka, Urząd Miasta, Urząd Gminy lub Starostwo Powiatowe. Od kwietnia do sierpnia zorganizowanych zostało 5 spotkań a kolejne zostały już zaplanowane. Konsultant Punktu Konsultacyjnego spotkał się już z przedsiębiorcami w: Proszowicach, Krzeszowicach, Limanowej, Chrzanowie i Mszanie Dolnej. W ramach zacieśnienia współpracy PK z Powiatowym Centrum Wspierania Przedsiębiorczości i Obsługi Inwestora w Limanowej, w maju 2007 r. Dyrektor Krzysztof Lipski (FRDL MISTiA) i Starosta Jan Puchała podpisali Porozumienie o współpracy. 10 lipca br. odbyło się spotkanie konsultanta PK z Konwentem i Kolegium Rady Przedsiębiorczości Powiatu Limanowskiego, podczas którego przedsiębiorcom przybliżono zasady współpracy między instytucjami oraz przedstawiono możliwości rozwoju działalności poprzez finansowanie z Programów Operacyjnych. W ramach realizacji postanowień Porozumienia organizowane są cykliczne dyżury konsultanta PK w Starostwie Powiatowym w Limanowej. Z uwagi na wzrastające zainteresowanie przedsiębiorców spotkaniami z konsultantem PK, zorganizowane zostaną w najbliższym czasie kolejne „spotkania w terenie”, tym razem w Starostwie Powiatowym w Miechowie. Zofia Gródek Punkt Konsultacyjny 8 na Szlaku Ochrona zdrowia w Małopolsce Obyśmy zdrowi byli! Na zdrowiu, piłce nożnej i polityce zna się ponoć każdy Polak. Czy dlatego wszystkie te dziedziny tak dalece odstają od naszych oczekiwań i są przedmiotem powszechnej krytyki? Nie zawsze jednak surowe oceny są uzasadnione i zgodne ze stanem rzeczywistym. Aby być obiektywnym trzeba znać fakty dotyczące danej sfery życia publicznego. Dlatego prezentuję dziś kilka informacji dotyczących małopolskiej służby zdrowia. Na wstępie, bardzo optymistycznie. Poprawia się stan zdrowia Małopolan. Świadczą o tym obiektywne wskaźniki, takie jak: przeciętne dalsze trwanie życia, umieralność niemowląt, współczynnik zgonów ogółem, który z roku na rok się obniża (choć nadal zbyt wiele osób umiera przed 65 rokiem życia – tzw. nadumieralność, zwłaszcza mężczyzn). Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet w Województwie Małopolskim wynosi 80,2 lat, i jest dłuższe niż średnia dla Polski (79,4). Podobnie jest w przypadku przeciętnego dalszego trwania życia mężczyzn – w Małopolsce wynosi obecnie 72,3 (w roku 1991 – 67,4), natomiast średnia dla Polski to 70,8. Województwo Małopolskie zajmuje pierwsze (w przypadku mężczyzn) i trzecie (w przypadku kobiet) miejsce pod względem długości życia. Otwarte pozostaje pytanie o wpływ służby zdrowia na fakt wydłużania się wieku życia. Eksperci sądzą, ze decydujący o zdrowiu człowieka jest styl życia (50-65%), środowisko fizyczne oraz społeczne życia i pracy (około 20%), czynniki genetyczne (około 20%), oraz służba zdrowia, która może rozwiązać 10-15% problemów zdrowotnych społeczeństwa. Postępujący rozwój technologii medycznych powoduje, że rola medycyny naprawczej wzrasta przy nieznacznym zmniejszeniu roli czynników środowiskowych. Lekiem na uzdrowienie systemu ochrony zdrowia w Polsce mogą być przekształcenia własnościowe. Decydującą rolę w ich uruchamianiu mają samorządy terytorialne. W Polsce, w latach 1999-2006, przekształcono 171 jednostek i komórek organizacyjnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w tym 45 szpitali, 31 oddziałów szpitalnych, 95 zakładów lecznictwa ambulatoryjnego. Największą inicjatywę przekształceń własnościowych wykazywały miasta oraz powiaty, a o wiele mniejszą gminy i województwa. Najwięcej emocji budzą przekształcenia w szpitalach. Od 1999 roku decyzją samorządów terytorialnych przekształcono 45 publicznych szpitali (6,3% wszystkich publicznych szpitali w Polsce). W Małopolsce przekształcono zaledwie 1 szpital, podczas gdy w województwie dolnośląskim aż 14, a kujawsko–pomorskim 8. Nasze województwo przoduje natomiast w liczbie przekształconych oddziałów szpitalnych i zakładów lecznictwa ambulatoryjnego. Co ciekawe, żadnych zmian własnościowych w sektorze ochrony zdrowia, od 1999 roku nie wykazały samorządy województw: mazowieckiego, podkarpackiego i zachodniopomorskiego. Dochodzą nas wieści, że samorząd województwa małopolskiego przygotowuje przekształcenia kilkunastu prowadzonych przez siebie zakładów opieki zdrowotnej, choć nie będą to największe szpitale umiejscowione w Krakowie. W Małopolsce podobnych kroków nie przewiduje się w najbliższym czasie na poziomie szpitali powiatowych. Warto podkreślić, że dotychczas przekształcenia szpitali publicznych w niepubliczne podejmowane były głownie z powodów ekonomicznych i dotyczyły najbardziej zadłużonych zakładów opieki zdrowotnej. W przypadku szpitali małopolskich, ich sytuacja finansowa, w porównaniu z resztą kraju, jest nie najgorsza. Większość z nich uporała się z wewnętrzną restrukturyzacją i nie posiada znaczących długów. Nie oznacza to rzecz jasna, iż omijają je problemy dotyczące całego systemu ochrony zdrowia w Polsce, takie jak chociażby konieczność szybkiego dostosowania się do zaostrzonych standardów technicznych i sanitarnych (do 2012 roku), perspektywa spełnienia wymogów kwalifikujących do ogólnopolskiej sieci szpitali, brak stabilności w kontraktowaniu świadczeń przez Narodowy Fundusz Zdrowia, odgórnie sterowana konieczność regulacji płac. Na ustabilizowanie sytuacji podmiotów świadczących usługi z zakresu ochrony zdrowia znaczący wpływ mają działania Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Oddział ten dysponuje w bieżącym roku kwotą blisko 3,3 miliarda złotych, a w roku 2008 otrzyma z centrali Funduszu 3,8 miliarda. Niech nikogo ten 16% wzrost nakładów nie zmyli. W kwocie na 2008 rok zawarte są także skutki koniecznych podwyżek płac pracowników ochrony zdrowia, zatem faktycznie na świadczenia zdrowotne mieć będziemy mniej środków niż obecnie. Skoro mowa o regulacjach płac, to warto wspomnieć o strajkach lekarzy w małopolskich szpitalach i uspokoić mieszkańców naszego województwa. Spośród 53 szpitali funkcjonujących w Małopolsce strajkowano w 1/3 placówek – akcja strajkowa stopniowo wygasała – 27 sierpnia strajkowało już tylko 5 szpitali. Warto jednak stale przypominać decydentom na wszystkich szczeblach władzy o konieczności uregulowania kwestii płacowych w ochronie zdrowia, bowiem lada chwila może okazać się, że nie ma kto nas leczyć. Droga lekarza do zawodu jest bardzo długa i wyboista. Policzyliśmy: najpierw 6 lat studiów, potem 13 miesięczny podyplomowy staż lekarski, a następnie zdanie lekarskiego egzaminu państwowego, który jest podstawą do otwarcia specjalizacji. Kolejny etap kariery zawodowej to okres 5 lat, bowiem tyle trwa uzyskanie specjalizacji (wynagrodzenie w tym okresie niewiele przekracza 1000 złotych). Dodajmy do tego niewielką rezerwę 11 mie- Nr 4(15)/2007 sięcy i oznacza to łącznie 13 lat dochodzenia do zawodu!. I to pod warunkiem, że po drodze ma się niebywałe szczęście uzyskując dostęp do specjalizacji natychmiast po zdaniu lekarskiego egzaminu państwowego (w 2006 roku na 2000 absolwentów uczelni medycznych czekało zaledwie 800 miejsc na specjalizacjach). Zakładając, że młody kandydat na lekarza ma 18 lat w momencie rozpoczynania studiów, oznacza to, że specjalizację osiągnie najszybciej w wieku 31. Po drodze założył rodzinę, ma dziecko i zaciągnął kredyt na 45 lat na zakup dwupokojowego mieszkania. Niestety ten scenariusz jest realny, więc nie dziwią wyniki ankiety przeprowadzonej przez Stowarzyszenie Hipokrates wśród studentów V i VI roku Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zdecydowana większość badanych studentów, bo aż 65% opowiedziała się za emigracją, 15% jest niezdecydowanych, a tylko 20% zadeklarowało chęć pozostania i pracy w zawodzie w Polsce. Główne przyczyny ewentualnego wyjazdu za granicę to: niskie zarobki (44% studentów) oraz opisywane wyżej trudności w otwarciu specjalizacji (29%). Warto przytoczyć jeszcze jedną statystykę. W Polsce przypada 2,47 lekarza na 1000 mieszkańców, we Włoszech wskaźnik ten wynosi 4,2, a we Francji 3,37. No cóż. Obyśmy zdrowi byli. Może by tak dzisiejszego popołudnia – dla zdrowia – zamiast oglądania w telewizji kolejnych zmagań polityków, założyć dres, pobiegać trzy kwadranse lub pojechać na wycieczkę rowerem? A wieczorem zagrać w brydża z … zaprzyjaźnionymi lekarzami! Marek Wójcik Przewodniczący Rady Małopolskiego Oddziału NFZ Gość MIST iA Judith McHale – absolwentka Wydziału Prawa Fordham University w Nowym Jorku, do niedawna Prezes i Dyrektor Zarządzający Discovery Communications Inc. Pełniąc obie funkcje była odpowiedzialna za rozwój strategiczny firmy, wytyczanie kierunków rozwoju oraz działalność wszystkich oddziałów DCI w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie. Wcześniej pracowała w firmie prawniczej w Nowym Jorku, oraz MTV Networks. W latach 1998-2002 była członkiem komisji ds. edukacji stanu Maryland. Jest członkiem zarządów: Polo/Ralph Lauren, Host Hotels and Resorts. Wprowadzone przez nią programy prorodzinne dla pracowników korporacji zaowocowały uznaniem DCI za m.in. „firmę z najlepszymi warunkami pracy” (tytuł przyznany przez magazyny „Fortune”, „Health” i „Washingtonian”), jedną ze „100 Najlepszych Firm dla Pracujących Matek” – tytuł przyznany przez „Working Mother”, a w 2004 roku decyzją tego samego magazynu Pani McHale otrzymała tytuł „Narodowego Mistrza ds. Rodziny”. Judith McHale była gościem specjalnym konferencji „Nowe firmy – dobre praktyki”. Nr 4(15)/2007 str. 1 → e-urząd coraz bliżej nawczych określa m.in. minimalne wymagania dla używanych do realizacji zadań publicznych systemów teleinformatycznych prowadzonych przez urzędy JST. Należy pamiętać, że za zgodność systemu informatycznego z wymogami prawa odpowiada zgodnie z ustawą o informatyzacji kierownictwo danego urzędu. Wa¿na data Ważnym terminem jest 1 maja 2008 r. – od tej daty obowiązkowe będzie wydawanie w formie elektronicznej dzienników urzędowych, a także udostępnianie dzienników urzędowych, zbiorów aktów prawa miejscowego ustanawianych przez powiat i zbiorów przepisów gminnych. Również tego dnia kończy się, przesuwane w roku 2006, vacatio legis na stosowanie ustawy o podpisie elektronicznym. Jeśli nie nastąpi kolejne przesunięcie terminu, organy władzy publicznej będą musiały umożliwiać obywatelom – odbiorcom usług certyfikacyjnych – wnoszenie podań i wniosków oraz innych czynności w postaci elektronicznej, gdy przepisy prawa wymagają składania ich w określonej formie lub według określonego wzoru. Organy administracji publicznej muszą do tego czasu dysponować technologią umożliwiającą odbiór podań w formie dokumentu elektronicznego ze stosowną weryfikacją, a także dysponować urządzeniem pozwalającym na opatrywanie pism bezpiecznym podpisem elektronicznym. Szereg aktów prawnych określa wymagania, jakie muszą spełniać systemy do obsługi dokumentów elektronicznych. I tak, niezbędna jest elektroniczna skrzynka podawcza – system powinien umożliwiać interesantowi składającemu wniosek drogą elektroniczną uzyskanie urzędowego poświadczenia odbioru podpisanego przez sprzętowy moduł kryptograficzny. System informatyczny urzędu powinien umożliwiać obsługę podpisu elektronicznego niezależnie od tego, w jakim centrum został wydany kwalifikowany certyfikat. Przed pobraniem elektronicznej odpowiedzi lub pisma z urzędu, interesant musi podpisać podpisem kwalifikowanym „elektroniczne awizo”. Urząd powinien udostępnić interesantom bezpłatny program umożliwiający im przeglądanie na komputerze pism i weryfikację, kto i kiedy je podpisał. System, w którym urząd prowadzi rejestr publiczny, powinien udostępniać dane z tego rejestru na wniosek złożony pisemnie lub elektronicznie. Należy pamiętać, że prowadzony przez urząd system teleinformatyczny powinien zostać wpisany do Krajowej Ewidencji Systemów Teleinformatycznych i Rejestrów Publicznych. Może być ON w każdej chwili kontrolowany pod kątem spełniania wymagań określonych w ustawie o informatyzacji i jej aktach wykonawczych. Aby system mógł się łączyć i wymieniać dane z systemami innych podmiotów, powinien posiadać pozytywną opinię z testów akceptacyjnych dotyczącą spełniania wymogów oprogramowania interfejsowego. Kolejnym wymaganiem jest umożliwienie generowania spełniającej określone wymagania na Szlaku techniczne paczki archiwalnej z dokumentów elektronicznych podlegających przesyłaniu do archiwów państwowych. Przedstawiona powyżej (niekompletna!) lista wymagań uzmysławia, że problem informatyzacji urzędu powinniśmy widzieć znacznie szerzej niż się do niedawna wydawało. Potrzeba wspó³pracy Ostatnie wyniki badań urzędów pozwalają stwierdzić, że znaczna ich część nie jest przygotowana do spełniania obowiązków prawnych. W tej sytuacji zasadne wydaje się łączenie wysiłków małopolskich samorządów, by – wykorzystując efekt skali – wspólnie rozwiązywać pojawiające się problemy. Powinny tu pomóc fundusze Unii Europejskiej, dla której rozwój społeczeństwa informacyjnego jest kluczowym elementem odnowionej strategii lizbońskiej. Projekty dotyczące elektronicznej administracji mogą liczyć na wsparcie z programów centralnych (głównie PO Innowacyjna Gospodarka) i Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, gdzie na działanie „Infrastruktura Społeczeństwa Informacyjnego” – przewidziano dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości około 65 mln euro. Model, w którym samorząd województwa działa jako koordynator i organizator wspólnych działań, realizujemy od kilku lat. Regionalny portal Wrota Małopolski to jednolita platforma informacyjno-usługowa dedykowana wszystkim typom administracji publicznej w skali województwa. Łącznie 280 podmiotów posiada we Wrotach swoje biuletyny informacji publicznej opracowane w jednolitym schemacie zamieszczania informacji i jednolitym układzie działów i treści. System zarządzania treścią, na którym opiera str. 3 → Natura 2000 w Małopolsce Czy lista obszarów Natura 2000 w Małopolsce będzie rozszerzana? Prawdopodobnie tak, gdyż wiele terenów podanych przez organizacje pozarządowe jako spełniające kryteria ostoi, nie zostało jeszcze formalnie ocenionych przez Ministra Środowiska. Warto zaznaczyć, że prawie wszystkie obszary Natura 2000 z terenu Małopolski (28 na 30), są jednocześnie chronione w ramach innych form ochrony obszarowej – jako parki narodowe, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu lub rezerwaty przyrody. Czy z wyznaczeniem obszaru Natura 2000 wiążą się jakieś korzyści dla społeczności lokalnych? Oczywiście. Jest ich wiele, a najważniejsze to: Promocja regionu i rozwój „zielonej turystyki” – Wyznaczenie obszaru to ogromna, bezpłatna promocja regionu, który jest postrzegany jako teren atrakcyjny turystycznie. Status Natura 2000 stanowi gwarancję dobrego stanu środowiska przyrodniczego, a więc zachęca do wyboru danego terenu jako miejsca odpoczynku. Taka promocja regionu może wspomóc rozwój gospodarstw agroturystycznych i usług przewodnickich. Może także przy- 9 się zarządzanie informacją w portalu umożliwia tworzenie i dostarczanie treści, opracowywanie stron WWW oraz zarządzanie witryną internetową przez przeglądarkę internetową. Treść biuletynów może być aktualizowana równocześnie przez wiele osób. Konstrukcja systemu umożliwia urzędom, rozwijającym własną infrastrukturę, późniejszą integrację wdrażanego oprogramowania – np. systemu obiegu dokumentów – z Cyfrowym Urzędem. Platforma daje możliwość przyjmowania pism podpisywanych kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wdrożeniu sprzyjało bezkosztowe uruchomienie BiP oraz Cyfrowego Urzędu dla podmiotów uczestniczących w projekcie. Skumulowany wydatek został poniesiony przez Województwo Małopolskie przy dużym wsparciu ze strony rządu. W roku 2006 rozpoczęliśmy wdrożenie projektu współfinansowanego ze środków ZPORR. Dzięki niemu m.in. do końca tego roku 81 urzędów będzie dysponowało systemem elektronicznego obiegu dokumentów, który jest podstawą każdego e-urzędu. Kolejnych kilkadziesiąt gmin i powiatów wyraziło zainteresowanie przyłączeniem się do projektu. Oczywiście niemożliwa jest zmiana zakresu projektu obecnie realizowanego, ale będziemy myśleć o jego kontynuacji w ramach MRPO. W najbliższych latach przewidujemy dalsze działania pozwalające na wykorzystanie efektu skali. Oczekujemy od małopolskich gmin i powiatów pomysłów na wspólne przedsięwzięcia, które mogłyby być dofinansowane z MRPO. Sławomir Kopeć Dyrektor Departamentu Społeczeństwa Informacyjnego UMWM, członek Rady Informatyzacji czynić się do wzrostu sprzedaży lokalnych wyrobów spożywczych, jako pochodzących z miejsc „czystych ekologicznie”. Napływ turystów, szukających ciekawych ofert, wiąże się z rozwojem infrastruktury, w tym infrastruktury związanej z turystyką kwalifikowaną. To z kolei powoduje powstawanie nowych miejsc pracy, wzrost dochodów i ostatecznie wzrost stopy życiowej mieszkańców. Fundusze z Unii Europejskiej – Wyznaczenie obszaru Natura 2000 oraz nadanie mu europejskiej rangi wśród obszarów chronionych daje podstawy (a w pewnym sensie uprzywilejowaną pozycję) do ubiegania się o dodatkowe fundusze. Dotyczy to zarówno programów rolnośrodowiskowych, jak i innych, przeznaczonych na ochronę środowiska, rozwój obszarów wiejskich, edukację, itp. Płatności dla rolników w ramach programów rolnośrodowiskowych na obszarach Natura 2000 są zwiększone o 20%. Ponadto istnieje prawna możliwość otrzymania rekompensaty finansowej z tytułu obniżenia dochodowości. Podstawę stanowi umowa zawarta z właścicielem w myśl ustawy z 16 IV 2004 r. o ochronie przyrody. Bardzo istotnym – choć zwykle niedocenianym – zyskiem jest także możliwość codziennego korzystania z niezdegradowanego, dobrze zachowanego środowiska i niezniszczonej przyrody przez mieszkańców terenów położonych na obszarze sieci Natura 2000. Dziękujemy za rozmowę. 10 Nr 4(15)/2007 na Szlaku Nowa Perspektywa Finansowa 2007-2013 Małopolski Regionalny Program Operacyjny podpisany 6 września podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy komisarz Danuta Hübner podpisała Małopolski Regionalny Program Operacyjny (MRPO) na lata 2007-2013. Dla naszego regionu oznacza to 1, 29 mld euro, przeznaczonych na projekty mające wpłynąć na szybki rozwój województwa i podniesienie poziomu życia jego mieszkańców. Jesteśmy jednym z pięciu pierwszych regionów, które zostały dopuszczone do ostatecznych negocjacji z Komisją Europejską jeszcze w sierpniu i które negocjacje te – z sukcesem zakończyły. Na czym polegały negocjacje? Negocjacje MRPO prowadzone między Województwem Małopolskim a Komisją Europejską (KE) nie miały charakteru fasadowego, lecz były realną dyskusją podpartą rzeczowymi argumentami. Po otrzymaniu przez Komisję gotowego projektu programu regionalnego, nad którym prace w Małopolsce prowadziliśmy już od roku 2005, dokument ten został zweryfikowany przez wszystkie Dyrekcje Generalne. Zadaniem Dyrekcji – m.in. rolnictwa, ochrony środowiska czy transportu – było przeprowadzenie pogłębionej analizy programu, począwszy od kwestii ogólnych po bardzo szczegółowe, specyficzne zapisy. Dopiero zgoda wszystkich Dyrekcji Generalnych otworzyła drogę do ostatniego etapu negocjacji, które odbyły się 10 sierpnia. Zespół Negocjacyjny przystąpił do negocjacji z pakietem kilkudziesięciu uwag przesłanych nam z Komisji Europejskiej. Ostatnie z nich przekazane zostały zresztą dopiero w dniu negocjacji, co wymagało szczególnie szybkiej reakcji ze strony małopolskiej. Z czym wróciliśmy z Brukseli? Sierpniowe negocjacje dotyczyły dwóch rodzajów kwestii – pierwsze z nich odnosiły się bezpośrednio do Województwa Małopolskiego i pozostawały w naszych kompetencjach. Dobrą wiadomością jest to, że w tym obszarze Małopolska praktycznie z niczego nie musiała zrezygnować. Co więcej – udało nam się np. uzyskać zgodę Komisji na możliwość budowy hali sportowej w Krakowie. Drugim obszarem negocjacji były kwestie horyzontalne, a więc dotyczące wszystkich polskich regionów. I tutaj było trudniej. Szczególnie dużo miejsca poświęcono problematyce ochrony środowiska, w tym Naturze 2000 – zawarte tu zapisy niosą zagrożenie dla możli- wości inwestycji na terenach potencjalnie objętych tym programem. Małopolskim sukcesem było natomiast złagodzenie stanowiska Komisji w zakresie inwestycji na terenach powodziowych. Przed rozpoczęciem negocjacji przedstawiciele KE zasadniczo sprzeciwiali się realizacji takich inwestycji jak wały przeciwpowodziowe czy zbiorniki retencyjne. Ostatecznie udało się jednak ich przekonać, że preferowane przez nich inwestycje, takie jak zalesianie czy poldery zalewowe, nie sprawdzają się na wszystkich, zwłaszcza górzystych (tak jak Małopolska) terenach. Co przed nami? Obecnie pracujemy nad ostatecznym dopięciem systemu zarządzania funduszami strukturalnymi. Do końca września gotowy będzie tzw. Podręcznik Procedur. Jest to kilkuset stronnicowe opracowanie, gdzie w szczegółowy sposób opisano procedury składające się na zarządzanie MRPO – od konkursu aż po ostatnią transzę płatności. Obowiązkiem każdego urzędnika będzie znać ten podręcznik na pamięć! Na początku października powołany zostanie Komitet Monitorujący MRPO, w skład którego wejdą przedstawiciele samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych, uczelni wyższych i innych istotnych podmiotów. Kończą się też prace nad ostateczną redakcją Uszczegółowienia MRPO, które precyzyjnie przedstawia m.in. kryteria oceny projektów, maksymalną wysokość dotacji, minimalną wartość projektu itp. Obecnie dokument podlega konsultacjom społecznym. Jego finalna wersja gotowa będzie do końca września. Nadal trwa weryfikacja stanu przygotowania projektów wybranych imiennie do realizacji. Przypomnijmy, że chodzi tu o ponad 30 projektów na łączną sumę dofinansowania ponad 300 mln euro. Są to tzw. Projekty Kluczowe, których realizacja jest konieczna dla osiągnięcia celów zawartych w strategii rozwoju regionalnego. Należy tu również wspomnieć o pomocy publicznej – zagadnieniu, do którego Unia Europejska przywiązuje duże znaczenie i w związku, z którym, znacznie zaostrzyła wymagania. Takie stanowisko spowodowało, iż większość przewidzianych w MRPO działań może podlegać pomocy publicznej. Rodzi to mało korzystne dla beneficjenta konsekwencje: po pierwsze – maksymalne dofinansowanie projektu objętego zasadami pomocy publicznej może wynieść 50%, po drugie – realizacja takich projektów będzie mogła się rozpocząć dopiero po decyzji Instytucji Zarządzającej, czyli raczej nie wcześniej niż za kilka miesięcy. Sytuacja jest poważna, gdyż Minister Rozwoju Regionalnego nie wydał jeszcze ani jednego z przewidywanych czternastu rozporządzeń regulujących tę problematykę. Taki stan niesie ryzyko unie- możliwienia szybkiego ogłaszania konkursów w większości obszarów MRPO. Kiedy pierwsze konkursy? Jest to pytanie najbardziej nurtujące wszystkich beneficjentów. Zgodnie z harmonogramem przyjętym przez Zarząd Województwa, pierwsze nabory ogłoszone zostaną już pod koniec października. Będą to konkursy na projekty nie objęte zasadami pomocy publicznej – drogi regionalne oraz infrastruktura wodnokanalizacyjna. Podpisany w Krynicy Małopolski Regionalny Program Operacyjny jest dokumentem stabilnym i w najbliższym czasie nie ulegnie żadnym zmianom. Dopiero w latach 2009-2010 zostanie poddany weryfikacji i wprowadzone zostaną ewentualne korekty. Należy pokreślić, że w procesie tworzenia negocjacji Regionalnych Programów Operacyjnych partnerem dla polskich województw – po raz pierwszy – była Komisja Europejska. Regiony przejęły tym samym część kompetencji zastrzeżonych wcześniej dla administracji centralnej. To najlepiej świadczy o zmianie ustrojowej, jakiej dokonały polskie regiony w ciągu zaledwie 8 lat istnienia. Jacek Woźniak Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego str. 3 → Priorytety MRPO 2007-2013 budowę północnej obwodnicy Krakowa, kolei aglomeracyjnej, stadionów piłkarskich oraz centrum wystawienniczego w dotychczasowym budynku dworca. Niebagatelne znaczenie będzie miało również stworzenie infrastruktury transportowej z prawdziwego znaczenia. Bez tego nie uda się nam sprawnie obsłużyć potencjalnych gości Euro 2012. W realizacji tego zadania fundamentalne znaczenie będą miały środki europejskie. W MRPO 2007-2013 zapisano kwotę prawie pół miliarda euro na budowę nowych dróg i modernizację już istniejących. W małopolskich samorządach istnieje jednak przekonanie, że Kraków na organizacji Euro 2012 może zyskać kosztem innych gmin Małopolski. Czy może Pan zdementować tę opinię? Kilka miesięcy temu część projektów inwestycyjnych trafiła na listę priorytetowych inwestycji skierowanych do realizacji w ramach Euro 2012. To oznacza, że przedsięwzięcia te będą finalizowane w pierwszej kolejności, i nie ma obaw, że zostaną pominięte w ramach obowiązujących już planów. Należy zwrócić uwagę, że nie wszystkie odnoszą się tylko do obszaru miasta Krakowa. Mam na myśli m.in. nowe odcinki dróg wojewódzkich oraz obwodnic, które powstaną poza stolicą Małopolski. Jest to najlepszy dowód na to, że koncentrujemy wysiłki na rozwoju całego regionu. Dziękujemy za rozmowę. Nr 4(15)/2007 Audyty certyfikatów ISO w MIST iA Od lutego 2003 roku funkcjonuje w Instytucie System Zarządzania Jakością. Jedną z jego immanentnych cech jest ciągły rozwój i doskonalenie. Utrzymywanie systemu wymaga też corocznej weryfikacji przez certyfikowanych audytorów zewnętrznych ZETOM – CERT. W lipcu poddaliśmy się takiemu audytowi. Podczas trwających dwa dni spotkań, rozmów z pracownikami i przeglądów dokumentów – audytorzy znaleźli dowody potwierdzające, że procedury naszego Systemu są pracownikom znane i są przez nich stosowane w codziennej pracy. Nie znaleźli przykładów omijania lub naruszania zasad postępowania przy realizacji usług edukacyjnych i informacyjnych, doradztwa i konsultingu, analiz i badań, a także w przygotowania i realizacji projektów. Równie pozytywnie ocenili stosowanie procedur ISO w prowadzonym przez Instytut Hotelu MISTIA. Jak zwykle, również i tym razem, audyt nadzorujący był okazją do uważnego przejrzenia ustalonych procedur oraz obowiązujących zarządzeń, instrukcji i formularzy. Dyskutując z pracownikami o stosowaniu tych uregulowań, wyłuskaliśmy elementy dające się udoskonalić lub uaktualnić. Znaleźliśmy takie przykłady naszej nowej działalności, dla których dotychczasowe uregulowania nie nadają się wprost do zastosowania. Stały się one kanwą do opracowania nowych procedur. Audyt nadzorujący, jak każdy inny audyt, wiąże się ze zwiększonym wysiłkiem, wytężoną pracą i sporą ilością czasu pracowników, których czynności podlegają kontroli. Nie jest to jednak czas stracony, bowiem właśnie podczas audytów pracownicy, będąc skoncentrowani na systemie zarządzania jakością, najczęściej dostrzegają jego mankamenty i kreują formy jego doskonalenia. Warto więc raz do roku poświęcić dwa dni na uważnym skupieniu się nad jakością naszej pracy. Przeprowadzony audyt, w tym roku powiązany był z audytem Instytutu, jako Ośrodka Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Również i w tym zakresie kontrolujący nie stwierdzili uchybień i nieprawidłowości. Lipiec zakończył się więc w MISTiA odnowieniem obu certyfikatów. Janusz Olesiński Zastępca Dyrektora ds. Organizacyjnych, Pełnomocnik ds. Systemu Zarządzania Jakością Nominacje Dyrektor Krzysztof Lipski został wybrany, jako przedstawiciel organizacji pozarządowych, do Podkomitetu Monitorującego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 w Województwie Małopolskim. Dziękujemy wszystkim organizacjom pozarządowym, które w głosowaniu obdarzyły zaufaniem kandydaturę dyrektora Krzysztofa Lipskiego. Janusz Olesiński, zastępca dyrektora MISTiA, został wybrany do Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2007-2013. 11 na Szlaku Oferta szkoleñ MISTiA: paŸdziernik 2007 3X 3X 3-4 X 4X 5X 5X 9X 9X 9X 11 X 12 X 15 X 15 X 16 X 17 X 18-19 X 19 X 19 X 19 X 24 X 24 X 25 X 25 X 25-26 X 26 X 29 X 30 X 30 X — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — Przyznawanie dodatków mieszkaniowych — aktualne problemy Inwentaryzacja maj¹tku w szko³ach i placówkach oœwiatowych Myœlenie projektowe, czyli jak napisaæ dobry projekt Nowe zasady udzielania zamówieñ publicznych Kontakty z dziennikarzami — kszta³towanie wizerunku gminy w mediach Jak zdobyæ fundusze na dofinansowanie oœwiaty? Ustawa o pomocy spo³ecznej — po nowelizacji Finansowanie projektów ochrony œrodowiska w latach 2007-2013 Profesjonalne prowadzenie kancelarii szko³y Postêpowanie podatkowe i kontrola podatkowa Rachunkowoœæ i gospodarka finansowa Oœrodków Pomocy Spo³ecznej Uwarunkowania prawne i podatkowe imprez artystycznych i rozrywkowych Pozyskiwanie œrodków na rozwój instytucjonalny organizacji — projekty mikro w ramach FOP Zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej Decyzja o œrodowiskowych uwarunkowaniach Przygotowanie studium wykonalnoœci inwestycji dla projektów infrastrukturalnych Psychologiczne i prawne aspekty problemu przemocy domowej Ubezpieczenia spo³eczne i zdrowotne Zwrot podatku akcyzowego producentom rolnym w 2007 roku Archiwizacja dokumentacji technicznej w jst Zamówienia publiczne do 14 000 euro — zasady i procedury udzielania Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami — obowi¹zki samorz¹dów Dofinansowanie kosztów kszta³cenia pracowników m³odocianych Badania opinii publicznej Prawo geologiczne i górnicze — strona postêpowania Nowe wyzwania stawiane organizatorom pomocy spo³ecznej Zarz¹dzanie projektem Pozyskiwanie funduszy europejskich — ochrona zdrowia i profilaktyka zdrowotna Stanowisko Forum Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Ma³opolski w sprawie rozwiązań dotyczących Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 przyjęte 5 września 2007 roku. (fragmenty) Forum pragnie podkreślić jak ważne jest podnoszenie poziomu cywilizacyjnego na terenach wiejskich, gdzie utrzymuje się stagnacja społeczna i gospodarcza. Małopolska wieś wciąż w niewystarczającym stopniu jest wyposażona w podstawową infrastrukturę społeczną, a wiele wsi nadal cechuje nieład przestrzenny, co zmniejsza atrakcyjność tych obszarów, zarówno dla inwestorów, jak i turystów. Wyrażamy obawę, że bez pomocy zewnętrznej samorządy te nie są, i nie będą, w stanie rozwiązać swoich problemów. Istotne jest, aby instrumenty wsparcia Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich były tak skonstruowane, by w jak największym stopniu przyczyniać się do wykorzystania środków z funduszy europejskich. Zasadnym byłoby złagodzenie kryteriów oceny projektów składanych do PROW. Dla przykładu – w dwóch sąsiednich gminach problemy związane z brakiem lub koniecznością modernizacji infrastruktury społecznej i technicznej na terenie sołectw są bardzo zbliżone. Tymczasem jedna dostaje o jeden punkt więcej tylko dlatego, że leży bliżej parku narodowego lub krajobrazowego. W ten sposób grono beneficjentów PROW zawęża się wciąż do tych samych gmin. Sposób naboru wniosków polegający na przyjmowaniu wniosków do 180% alokacji środków finansowych jest niezbyt trafnym rozwiązaniem. Proponujemy ustalenie terminów rozpoczęcia i zakończenia naborów oraz oceny wniosków według określonych kryteriów. Powinien zostać ustalony harmonogram naborów w ramach PROW w latach 2007-2013. Brakuje merytorycznego uzasadnienia do eliminowania z korzystania ze środków PROW miejscowości wiejskich o liczbie mieszkańców powyżej 5000.Ten problem był sygnalizowany już przy wcześniejszych programach (Odnowa Wsi) jednak postulaty te, pomimo stwierdzenia, że było to przez niedopatrzenie, nie zostały uwzględnione. Podkreślić należy, że w Małopolsce wyeliminowano zupełnie możliwość finansowania ze środków MRPO budowy dróg gminnych, a inwestycje z zakresu infrastruktury drogowej na obszarach wiejskich zostały przewidziane do wsparcia w ramach działania 6.2 MRPO, jednak wyłącznie w zakresie niezbędnym dla zapewnienia lub poprawy dostępu do obiektów infrastruktury społecznej oraz w ramach kompletnej odnowy centrów wsi. Analizując poszczególne programy w ramach Funduszy Strukturalnych, zauważamy, że nie ma zapewnienia zrównoważonego rozkładu środków w regionie (mała alokacja na tereny wiejskie). Poziom rozwoju społecznogospodarczego województwa małopolskiego cechuje znaczne zróżnicowanie, dlatego tak ważne jest wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich przy wsparciu finansowym zewnętrznym w ramach programów operacyjnych Funduszy Strukturalnych. Pełny tekst Stanowiska znajduje się na: www.mistia.org.pl/fwbpm 12 Nr 4(15)/2007 na Szlaku Okiem eksperta Środki komunikacji elektr onicznej w działalności administracji publicznej Zgodnie z treścią art. 58 ust 2 ustawy z dnia 18 września 2001 roku o podpisie elektronicznym do dnia 1 maja 2008 r. organy władzy publicznej są zobowiązane umożliwić odbiorcom usług certyfikacyjnych wnoszenie podań i wniosków oraz innych czynności w postaci elektronicznej w przypadkach, gdy przepisy prawa wymagają składania ich w określonej formie lub według określonego wzoru. Pamiętać jednak należy, iż nie jest to termin pierwotny. Zgodnie z brzmieniem cytowanego przepisu sprzed wejścia w życie art. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz ustawy o podpisie elektronicznym, organy władzy publicznej były zobligowane do implementacji wymaganych rozwiązań teleinformatycznych w ciągu czterech lat od daty wejścia w życie ustawy o podpisie elektronicznym – tj. do 16 sierpnia 2006 r. Termin ten jednak okazał się nierealny. Data 1 maja 2008 r. nie jest wcale datą graniczną wyznaczającą nową epokę komunikacji w relacji obywatel-państwo. Możliwość elektronicznej komunikacji pomiędzy stroną a organem administracyjnym została bowiem wprowadzona z dniem 1 stycznia 1998 r. w treści art. 168 § 1 Ordynacji podatkowej oraz z dniem 1 stycznia 1999 r. na mocy art. 2 pkt 18 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa w treści art. 63 §1 K.p.a. W obu przypadkach ustawodawca dopuścił składanie podań za pomocą poczty elektronicznej. Paradoksalnie, złożenie podania za pomocą poczty elektronicznej nie było obostrzone wymogami dotyczącymi podania w formie pisemnej, które musiało być opatrzone podpisem własnoręcznym. W przypadku podania składanego za pomocą poczty elektronicznej, tego typu wymóg nie mógł być postawiony, gdyż przepisy prawa nie standaryzowały żadnej techniki elektronicznej autoryzacji, jako znajdującej zastosowanie w przedmiocie prawnie skutecznych oświadczeń woli. Pomimo braku możliwości wiarygodnej weryfikacji tożsamości składającego podanie, za skutecznie złożone należało przyjąć te podania składane na adres elektroniczny organu administracyjnego, które miały postać maila zawierającego w swojej treści adres i żądanie wnioskodawcy. Co więcej, organy administracyjne nie były kompetentne do wezwania wnioskodawcy o uzupełnienie braku formalnego wniosku w postaci braku podpisu, gdyż w świetle ówczesnych unormowań prawnych podobny brak formalny nie istniał. Zasadnicza zmiana nastąpiła wraz z wejściem w życie 16 sierpnia 2002 r. ustawy o podpisie elektronicznym. Powyższa ustawa ma charakter standaryzujący – tj. ustanawiający zasady prawnie relewantnej techniki autoryzacji treści oświadczeń woli zapisanych w formie dokumentu elektronicznego. Oddziaływanie przepisów ustawy ma charakter uniwersalny, gdyż obejmuje swoim zakresem zarówno oświadczenia wyrażane w ramach czynności prawa prywatnego, jak i czynności prawa publicznego. Pojęcie dokumentu elektronicznego, jak i dalsze unormowania dotyczące stricte stosowania środków komunikacji elektronicznej w działalności administracji publicznej stały się przedmiotem regulacji ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne i powiązanych z nią aktów wykonawczych. Za najistotniejsze z punktu widzenia komunikacji elektronicznej należy uznać rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 29 września 2005 r. w sprawie warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych podmiotom publicznym oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych. Przepisy ustawy o informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne wprowadziły szereg zmian w przepisach procedury administracyjnej, mających na celu dostosowanie jej do potrzeb technik komunikacji elektronicznej. Rzeczone zmiany objęły następujące zagadnienia procesowe: • zasady doręczania pism procesowych przez organ administracyjny za pomocą środków komunikacji elektronicznej (art. 39, art. 46 §3 K.p.a.), • zasady zachowania terminu w przypadku wniesienia pisma w formie dokumentu elektronicznego (art. 57 §5 K.p.a.), • zasady ustalania daty wszczęcia postępowania na skutek wniesienia podania drogą elektroniczną (art. 61 §3a K.p.a.), • zasady składania podań w formie dokumentu elektronicznego (art. 63 §1 K.p.a.), WYDAWCA: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej – Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji „MISTiA na Szlaku” REDAKTOR NACZELNY: Anatol Władyka REDAKTOR PROWADZĄCY: Joanna Śmigielska SKŁAD: Marcin Migdał ADRES REDAKCJI: 31-153 Kraków, ul. Szlak 73a tel./fax (12) 633 51 54 e-mail: [email protected] SEKRETARIAT (12) 633 51 54, (12) 633 98 00 WYDZIAŁ KSZTAŁCENIA (12) 623 72 44 WYDZIAŁ PROGRAMÓW i PROJEKTÓW (12) 633 82 85 WYDZIAŁ ORGANIZACYJNY (12) 634 16 70 Ośrodek MISTiA w Tarnowie (14) 621 22 16 e-mail: [email protected]; www.mistia.org.pl • wymogi, jakie musi spełniać podanie wnoszone w formie dokumentu elektronicznego (art. 63 §3a K.p.a.), które polegają m.in. na konieczności opatrzenia podania bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego, kwalifikowanego certyfikatu, przy zachowaniu zasad przewidzianych w przepisach o podpisie elektronicznym (art. 63 §3a pkt 1 K.p.a.). Mając na względzie ich treść oraz stopień komplikacji regulowanej materii oraz ich znaczenie procesowe, wypracowanie skutecznych praktyk stosowania nowych uregulowań stanowi nieodzowny warunek sukcesu dokonywanej transformacji. Potencjalne trudności interpretacyjne mogą w szczególności wynikać z faktu, iż wykładnia przepisów regulujących zastosowanie środków komunikacji elektronicznej w procedurze administracyjnej pozostaje w zasadniczym stopniu uzależniona od rozwoju wykorzystywanych technologii informacyjno-komunikacyjnych, a co za tym idzie, ma charakter zmienny. Trudności rodzi również samo rozumienie i stosowanie nowych przepisów w kontekście pozostałych przepisów procesualnych, począwszy przykładowo od doktrynalnego problemu pogodzenia możliwości składania podań drogą elektroniczną (art. 63 §3a K.p.a.) i możliwości doręczania przez organ pism w formie elektronicznej (art. 39 K.p.a.) z ogólną zasadą procedury administracyjnej załatwiania sprawy w formie pisemnej (art. 14 K.p.a.), poprzez rozważenie funkcji adresu elektronicznego jako elementu podania, na problemie dopuszczalności przedkładania dowodów w postaci zapisu wideo skończywszy. Oczywiście są to jedynie pojedyncze spośród wielu kwestii rodzących wątpliwości i znaki zapytania w związku z wprowadzonymi uregulowaniami. Bezsporne jest, iż wprowadzone zmiany mają kolosalne znaczenie dla perspektywicznego rozwoju administracji publicznej jako aparatu realizującego zadania publiczne w sposób skuteczny, tani i odpowiadający oczekiwaniom obywateli społeczeństwa informacyjnego. Michał Jachowicz Prawnik, administratywista, wykładowca Krakowskiej Szkoły Wyższej Hotel usytuowanie w obrębie centrum Krakowa 46 miejsc w pokojach 1-, 2- i 3-osobowych parking hotelowy dostęp do poczty elektronicznej możliwość korzystania z ksero i riso Rabaty: uczestnicy szkoleń – 20%, grupy powyżej 10 osób – 10% Rezerwacja miejsc całodobowo: tel./fax (12) 633 29 26 e-mail: [email protected] 31-153 Kraków, ul. Szlak 73a Oferujemy organizację i obsługę konferencji, seminariów oraz szkoleń. Hotel MISTiA posiada certyfikat Krakowskiej Izby Turystyki oraz certyfikat ISO 9001:2001.