literatura i treści programowe
Transkrypt
literatura i treści programowe
ZARYS TREŚCI PROGRAMOWYCH STUDIÓW PODYPLOMOWYCH SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I. Podstawy prawa administracyjnego – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Administracja publiczna i prawo administracyjne a) Pojęcie administracji publicznej b) Władztwo administracyjne c) Pojęcie prawa administracyjnego 2. Stosunek administracyjnoprawny a) Pojęcie b) Nawiązanie stosunku administracyjnoprawnego c) Rodzaje stosunków administracyjnoprawnych 3. Formy działania administracji publicznej a) Podział form działania administracji publicznej b) Czynności administracyjnoprawne c) Akt administracyjny d) Uznanie administracyjne (tzw. „swobodne uznanie”) e) Inne formy działania administracji : - umowa cywilnoprawna - umowa administracyjna - ugoda administracyjna - porozumienie i przyrzeczenie 4. Podmioty administracji a) Organ administracji b) Zakres i właściwość (kompetencja) organu c) Władztwo organizacyjne 5. Podział terytorialny – pojęcie i rodzaje podziałów terytorialnych Podstawowa literatura : E. Ochendowski, Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 2009. J. Boć (red.), Prawo administracyjne, Wrocław 2008. 1 II. Źródła prawa administracyjnego ze szczególnym uwzględnieniem aktów prawa miejscowego – 12 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Rola organów administracyjnych w stanowieniu prawa 2. Konstytucyjne rodzaje źródeł prawa administracyjnego 3. Pozakonstytucyjne źródła prawa administracyjnego (tzw. niezorganizowane/swoiste źródła prawa) – ich istota, rodzaje i znaczenie 4. Cechy aktów prawa miejscowego jako podustawowych źródeł prawa powszechnie obowiązującego (moc wiążąca tych aktów) 5. Rodzaje aktów prawa miejscowego – akty administracji rządowej i samorządu terytorialnego 6. Podmioty wyposażone w kompetencje prawotwórcze do stanowienia aktów prawa miejscowego 7. Prawne formy aktów prawa miejscowego 8. Procedura stanowienia aktów prawa miejscowego 9. Kontrola legalności i konstytucyjności aktów prawa miejscowego 10. Przesłanki utraty mocy obowiązującej prawa miejscowego 11. Skutki normatywnej bezprawności Wykaz aktów normatywnych : Konstytucja, ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, ustawa o samorządzie gminnym, ustawa o samorządzie powiatowym, ustawa o samorządzie województwa, ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, ustawa o referendum lokalnym, rozporządzenie w sprawie trybu kontroli aktów prawa miejscowego administracji rządowej, rozporządzenie w sprawie zasad techniki legislacyjnej, Podstawowa literatura : Dąbek D., Prawo miejscowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2007. Literatura uzupełniająca : Dąbek D., Prawo miejscowe samorządu terytorialnego, Bydgoszcz-Kraków 2003. Bogusz M., Wadliwość aktu prawa miejscowego, Gdańsk 2008. Lewicka R., Kontrola prawotwórstwa administracji obowiązującym, Warszawa 2008. 2 o charakterze powszechnie Lisowski P., Ostapski A., Akty prawa miejscowego stanowione przez terenowe organy administracji rządowej, Kolonia Limited 2008 Rot H., Ziarkiewicz K., Zasady tworzenia prawa miejscowego, Warszawa 1994, Zimmermann J., Prawo administracyjne, Wolters Kluwer 2008, Dolnicki B. (red), Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, Warszawa 2009, Bandarzewski K., Chmielnicki P., Dobosz P., Kisiel W., Kryczko P., Mączyński M., Płażek S., Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, Warszawa 2006, Bandarzewski K., Chmielnicki P., Dąbek D., Dobosz P., Kisiel W., Kotulski M., Kryczko P., Mączyński M., Płażek S., Skrzydło-Niżnik I., Komentarz do ustawy o samorządzie powiatowym, Warszawa 2005, Bandarzewski K., Chmielnicki P., Dąbek D., Dobosz P., Kisiel W., Kotulski M., Kryczko P., Mączyński M., Płażek S., Skrzydło-Niżnik I., Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, Warszawa 2005, Bandarzewski K., Chmielnicki P., Chlipała M., Dąbek D., Kisiel W., Mączyński M., Płażek S., Komentarz do ustawy o administracji rządowej w województwie, Warszawa 2007. III. Ustrój samorządu terytorialnego w Polsce – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Pojęcie i istota samorządu terytorialnego 2. Kształt i funkcjonowanie polskiej administracji terenowej w latach 1918-1939 3. Struktura organizacyjna gminy a) koncepcja gminy samorządowej b) formy demokracji bezpośredniej c) organy gminy 4. Ustrój powiatu a) koncepcja powiatu samorządowego b) formy demokracji bezpośredniej c) organy powiatu d) miasto na prawach powiatu 5. Struktura organizacyjna województwa samorządowego a) region samorządowy b) koncepcja województwa samorządowego c) organy samorządu województwa 3 Podstawowa literatura: B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, 4. wydanie, Wolters Kluwer, Warszawa 2009. W. Kisiel, Ustrój samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2003. B. Dolnicki (red.), J. Glumińska-Pawlic, J. Jagoda, Cz. Martysz, M. Taniewska-Banacka, R. Cybulska: Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, Kraków 2005. Bandarzewski K., Chmielnicki P., Dobosz P., Kisiel W., Kryczko P., Mączyński M., Płażek S., Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, Warszawa 2006. Bandarzewski K., Chmielnicki P., Dąbek D., Dobosz P., Kisiel W., Kotulski M., Kryczko P., Mączyński M., Płażek S., Skrzydło-Niżnik I., Komentarz do ustawy o samorządzie powiatowym, Warszawa 2005. Bandarzewski K., Chmielnicki P., Dąbek D., Dobosz P., Kisiel W., Kotulski M., Kryczko P., Mączyński M., Płażek S., Skrzydło-Niżnik I., Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, Warszawa 2005. IV. Zadania jednostek samorządu terytorialnego – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Pojęcie „zadanie” oraz związane z nim pojęcia „zakres działania”, „właściwość”, oraz „kompetencja” 2. Podział zadań pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego 3. Klasyfikacja zadań j.s.t.: zadania administracji władczej, świadczącej, administracji wykonującej uprawnienia właścicielskie, zadania własne a zadania zlecone w drodze ustawy, zadania wynikające z ustaw a zadania wykonywane w drodze współdziałania (porozumienia z organami administracji rządowej, porozumienia z jednostkami samorządu terytorialnego), zadania obowiązkowe a zadania dobrowolne, zadania o charakterze użyteczności publicznej a zadania wykonywane poza sferą użyteczności publicznej Podstawowa literatura : 4 B. Dolnicki: Zadania samorządu terytorialnego [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Profesora Antoniego Agopszowicza, R. Mikosz (red.), Katowice 2000. B. Dolnicki (red.), J. Glumińska-Pawlic, J. Jagoda, Cz. Martysz, M. Taniewska-Banacka, R. Cybulska: Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, Kraków 2005. B. Dolnicki: Samorząd terytorialny, Kraków 2006. P. Chmielnicki (red.), K. Bandarzewski, D. Dąbek, P. Dobosz, W. Kisiel, M. Kotulski, P. Kryczko, S.n Płażek, I.a Skrzydło-Niżnik: Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, Warszawa 2005, K. Bandarzewski, P. Chmielnicki (red.), P. Dobosz, W. Kisiel, P. Kryczko, M. Mączyński, S. Płażek: Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, Warszawa 2004. Cz. Martysz: Podział zadań i kompetencji pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem samorządowego powiatu i samorządowego województwa [w:] Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, E. Knosala (red.), A. Matan, G. Łaszczyca, Kraków 1999. T. Moll: Zakres działania i zadania gminy [w:] Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka, 2007, nr 3. T. Moll: Zadania gminy o charakterze użyteczności publicznej [w:] Zeszyty Naukowe. Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. Wojciecha Korfantego, 2008, nr 37. Z. Niewiadomski (red.), W. Siemiński, P. Sosnowski, M. Tetra: Samorząd terytorialny. Ustrój i gospodarka, Bydgoszcz – Warszawa 2001. E. Olejniczak – Szałowska: Zadania własne i zlecone samorządu terytorialnego [w:] Samorząd Terytorialny 2000, nr 12. K. Podgórski: Ustawowa regulacja zadań gminy jako jednostki samorządu terytorialnego [w:] Samorząd Terytorialny 1991, nr 11-12. M. Stec: Podział zadań i kompetencji w nowym ustroju terytorialnym Polski ich normatywna realizacja) [w:] Samorząd Terytorialny 1998, s. 7. A. Szewc, G. Jyż, Z. Pławecki, Samorząd Gminny. Komentarz, Warszawa 2005. A. Szewc: Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz, Warszawa 2008. V. Jednostki pomocnicze gminy – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Jednostki pomocnicze gminy w podziale terytorialnym państwa oraz ich tworzenie, łączenie, podział i znoszenie 5 ( kryteria i 2. Status prawny jednostek pomocniczych gminy w sferze prawa publicznego 3. Status prawny jednostek pomocniczych gminy w sferze prawa prywatnego 4. Organizacja wewnętrzna jednostek pomocniczych gminy 5. Status prawny radnego jednostki 6. Proces legislacyjny 7. Statut jednostki pomocniczej gminy – akt prawa miejscowego 8. Zadania jednostek 9. Ustalenie zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań jednostek. 10. Kontrola i nadzór nad działalnością jednostek pomocniczych gminy 11. Odrębności warszawskie Podstawowa literatura : Bandarzewski K., Problematyka mienia jednostek pomocniczych, w: Problemy prawne w działalności samorządu terytorialnego, S. Dolata (red.), Opole 2002. Chmielnicki P., Statuty jednostek pomocniczych gminy. Wzory z komentarzem, Warszawa 2004. Dolnicki B., Samorząd terytorialny, WoltersKluwer, Warszawa 2009. Szewc A., Z problematyki art. 39 ustawy o samorządzie gminnym, Państwo i Prawo 2004, Zell Z., Samodzielność niesamodzielnych – jednostki pomocnicze gminy, Wspólnota 1999, nr 13. Augustyniak M., Podziały terytorialne państwa, Przegląd Prawa Publicznego nr 3/2007 Augustyniak M., Tworzenie jednostek pomocniczych gminy, Przegląd Prawa Publicznego nr 5/2007. Augustyniak M., Status prawny jednostek pomocniczych gminy w sferze prawa prywatnego, Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka, nr 3/2008. Augustyniak M., Status prawny jednostki pomocniczej gminy w sferze prawa publicznego, Przegląd Prawa Publicznego nr 3/2008. Augustyniak M., Zadania jednostek pomocniczych gminy, Przegląd Prawa Publicznego nr 4/2009. VI. Pozycja prawna radnego. Ograniczenia antykorupcyjne dotyczące radnych i funkcjonariuszy samorządowych – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Oświadczenia majątkowe 6 2. Reglamentacja w zakresie swobody prowadzenia działalności gospodarczej radnych 3. Reglamentacja w zakresie swobody prowadzenia działalności gospodarczej pozostałych funkcjonariuszy samorządowych 4. Oświadczenia o działalności gospodarczej, o umowach cywilnoprawnych i informacje o zatrudnieniu 5. Pozostałe zakazy i ograniczenia antykorupcyjne 6. Ograniczenia antykorupcyjne niektórych pracowników samorządowych 7. Zasady odpowiedzialności w sytuacjach wystąpienia praktyk korupcyjnych Podstawowa literatura : Wierzbica A., Ograniczenia antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym, Wolters Kluwer 2008. Dolnicki B., Samorząd terytorialny, wyd. IV, Wolters Kluwer 2009. Cyrankiewicz M., Majewski Z. (red.) „Poradnik radnego gminy i powiatu”, Municipum SA, 2006. Trutkowski C., Przejrzysty samorząd. Podręcznik dobrych praktyk (red. C. Trutkowski), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006. VII. Działalność gospodarcza JST. Prywatyzacja zadań publicznych – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Podstawy prawne działalności gospodarczej samorządu terytorialnego. 2. Pojęcie działalności gospodarczej sektora komunalnego. Gospodarka komunalna a działalność w sferze użyteczności publicznej. 3. Użyteczność publiczna a dopuszczalny zakres działalności gospodarczej jednostek samorządu terytorialnego. 4. Formy organizacyjno-prawne gospodarki komunalnej : 4.1. Prawne formy finansów publicznych ( jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze ). 4.2. Spółki : Spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. 4.3. Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej ( stowarzyszenia, fundacje , spółdzielnie). 4.4. Umowy w gospodarce komunalnej. 5. Prywatyzacja zadań publicznych ( istota pojęcia). 6. Prywatyzacja zadań publicznych w obcych systemach prawnych. 7 7. Prywatyzacja zadań publicznych jednostek samorządu terytorialnego de lege lata. 8. Zasady postępowania prywatyzacyjnego. 9. Kryteria i możliwości wyboru form organizacyjno-prawnych . 10. Udział organów gminy w procesach prywatyzacyjnych. 11. Warianty decyzji prywatyzacyjnych. 12. Zakazy konkurencji w prawie gospodarki komunalnej. Podstawowa literatura : S. Biernat, Prywatyzacja zadań publicznych. Problematyka prawna, Warszawa- Kraków 1994. C. Banasiński, M. Kulesza, D. Szafrański, Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz i przepisy wykonawcze, Warszawa 1997. S. Dudzik, Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego. Problematyka prawna. Kraków 1998. L. Zacharko, Prywatyzacja zadań publicznych gminy. Studium administracyjno-prawne, Katowice 2000. A. Błaś ( red.), Studia nad samorządem terytorialnym, Kolonia Limited Wrocław 2002. M. Waligórski, Koncesje na działalność gospodarczą w prawie polskim, Poznań 2009. VIII. Nadzór i kontrola nad samorządem terytorialnym – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Pojęcie kontroli administracji publicznej, jej zadania, rodzaje, cechy i system a) Pojęcie kontroli b) Zadania kontroli administracji publicznej c) Rodzaje kontroli d) Główne cechy kontroli e) System kontroli administracji publicznej 2. Cele, funkcje i kryteria nadzoru a) Cele nadzoru b) Funkcje nadzoru - Funkcja strzeżenia prawa - Funkcja ochronna i wspierająca c) Kryteria nadzoru 3. Organy nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego. 8 Współczesna polska struktura nadzoru 4. Środki nadzoru a) Środki informacyjno–doradcze b) Środki korygujące – Zatwierdzenie, uzgodnienie, zaopiniowanie c) Wstrzymanie wykonania uchwały d) Stwierdzenie nieważności e) Wykonalność a prawomocność rozstrzygnięć nadzorczych f) Zarządzenie zastępcze g) Środki personalne h) Nadzór nad wykonywaniem zadań zleconych i) Wstrzymanie wykonania uchwały (zarządzenia) j) Uchylenie uchwały i wydanie zarządzenia zastępczego k) Sądowa kontrola rozstrzygnięć nadzorczych Podstawowa literatura : E. Ochendowski, Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 2009. J. Boć, Kontrola prawna administracji [w:] Prawo administracyjne, pod red. J. Bocia, Wrocław 2008. B. Dolnicki, Nadzór nad samorządem terytorialnym, Katowice 1993. B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, 4. wyd., WoltersKluwer, Warszawa 2009. IX. Sądowa kontrola administracji samorządowej – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Model ustrojowy sądownictwa administracyjnego w Polsce 2. Kognicja sadów administracyjnych 3. Wszczęcie postępowania sądowoadministracyjnego 4. Postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym 4.1. Wszczęcie postępowania sądowoadministracyjnego 4.2. Rozstrzygnięcia o charakterze incydentalnym (prawo pomocy, wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu) 4.3. Rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego kończące postępowanie. 5. Postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym 5.1. Środki zaskarżenia. Skarga kasacyjna, zażalenie 5.2. Typy rozstrzygnięć Naczelnego Sądu Administracyjnego 9 6. Wznowienie postępowania przed sądem administracyjnym Podstawowa literatura : Woś T., Knysiak-Molczyk H., Romańska M., Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2007. Dauter B., Gruszczyński B., Kabat A., Niezgódka-Medek M., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wolters Kluwer 2007. Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2008. X. Procedury administracyjne w działaniu organów samorządowych – 20 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Zakres obowiązywania kpa; rodzaje postępowań w kpa 2. Pojęcie i rodzaje zasad ogólnych, katalog zasad ogólnych kpa 3. Podmioty postępowania administracyjnego: a) Organ prowadzący postępowanie (pojęcie, organ wyższego stopnia, właściwość wyłączenie pracownika/organu) b) Strona c) Uczestnicy na prawach strony d) Organizacja społeczna, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich e) Inni uczestnicy postępowania 4. Przepisy porządkowe a) Doręczenia b) Wezwania c) Protokoły i adnotacje d) Terminy - funkcje, - rodzaje terminów, - reguły obliczania terminów - terminy załatwiania spraw 5. Postępowanie: a) przed organem pierwszej instancji - wszczęcie postępowania - postępowanie wyjaśniające (środki dowodowe, fakty nie wymagającego dowodu, domniemania, uprawdopodobnienia) - stanowisko innego organu - zawieszenie postępowania 10 - umorzenie postępowania b) postępowanie przed organem drugiej instancji - pojęcie środków prawnych - odwołanie (wniosek o ponowne rozpatrzenia sprawy) - zażalenie - przebieg postępowania odwoławczego i zażaleniowego (zakaz reformationis in peius) 6. Akty kończące postępowanie a) pojęcie aktu administracyjnego b) decyzja administracyjna (elementy decyzji, forma, rektyfikacja, skutki prawne decyzji) c) postanowienie d) ugoda administracyjna (warunki i tryb zawarcia ugody, skutki ugody) 7. Weryfikacja aktów administracyjnych a) uwagi ogólne (rodzaje wad postępowania i wad aktów administracyjnych) b) wznowienie postępowania c) uchylenie lub zamiana decyzji d) stwierdzenie nieważności e) stwierdzenie wygaśnięcia decyzji 8. Opłaty i koszty postępowania 9. Postępowanie w sprawie skarg i wniosków Podstawowa literatura : Postępowanie administracyjne ogólne, G. Łaszczyca, Cz.Martysz, A. Matan, Warszawa 2003. Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, W. Chróścielewski, J.P. Tarno, Warszawa 2009. Postępowanie administracyjne i sądowoadmnistracyjne, B. Adamiak, J. Borkowski, Warszawa 2007. XI. Postępowanie egzekucyjne – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. 2. Zasady postępowania egzekucyjnego. 3. Podmioty postępowania egzekucyjnego. a) Wierzyciel. b) Zobowiązany. c) Organ egzekucyjny. 11 d) Inne podmioty. 4. Wszczęcie oraz przebieg postępowania egzekucyjnego a) Stadia postępowania egzekucyjnego. b) Wszczęcie postępowania. c) Przebieg postępowania. d) Zakończenie egzekucji. 5. Przerwanie toku postępowania egzekucyjnego. a) Zawieszenie postępowania. b) Umorzenie postępowania. c) Wstrzymanie czynności egzekucyjnych. 6. Charakterystyka środków egzekucji należności pieniężnych . 7. Charakterystyka środków egzekucji należności niepieniężnych. 8. Udzielanie pomocy obcemu państwu oraz korzystanie z pomocy obcego państwa w zakresie egzekucji. Podstawowa literatura : Jędrzejewski T. , Masternak M. , Rączka P., Administracyjne postępowanie egzekucyjne, Toruń 2006. Adamiak B., Borkowski J. , Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2008. Hauser R., Leoński Z., Skoczylas A., Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Warszawa 2008. Grześkiewicz W., Egzekucja administracyjna - teoria i praktyka : z orzecznictwem sądowoadministracyjnym, Warszawa 2006. Przybysz P., Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Warszawa 2008. System egzekucji administracyjnej, pod red. Niczyporuka J. , Fundowicza S., Radwanowicz J., Warszawa 2004. XII. Odpowiedzialność odszkodowawcza organów administracji publicznej – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Prawna konstrukcja odpowiedzialności za szkody 2. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej 3. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone wydaniem (niewydaniem) aktu normatywnego 12 4. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone wydaniem (niewydaniem) prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji 5. Szczególne przypadki odpowiedzialności za szkodę wyrządzonej wykonywaniem władzy publicznej Podstawowa literatura : Safjan M., Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (po 1 września 2004 r.), Warszawa 2004. Skoczylas J. J., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone wykonywaniem władzy publicznej, Warszawa 2005. XIII. Status prawny pracowników samorządowych – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Pojęcie pracownika samorządowego i pracodawcy samorządowego. 2. Podstawy nawiązania stosunku pracy w samorządzie terytorialnym. 3. Kategorie pracowników. Wymogi kwalifikacyjne. 4. Nabór na wolne stanowiska urzędnicze. 5. Nawiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym. 6. Zmiana, zawieszenie, rozwiązanie i wygaśnięcie stosunku pracy pracownika samorządowego. 7. Prawa i obowiązki pracownika samorządowego. Obowiązki pracodawcy samorządowego wobec pracownika. 8. Odpowiedzialność pracownika samorządowego. Podstawowa literatura : Giedrewicz-Niewińska A,, Wybór jako podstawa nawiązania stosunku pracy z pracownikami samorządowymi. Warszawa 2008. Majewska R., Regulamin wynagradzania pracowników samorządowych – wzorzec z komentarzem. Gdańsk 2009. Mroczkowska R., Nowa ustawa o pracownikach samorządowych. Gdańsk 2009. Piątkowski J., Kolasiński M.K., Kolasiński A., Stosunki pracy w administracji publicznej (na tle prawa wspólnotowego). Toruń 2008. Rotkiewicz M., Mroczkowska R., Potocka-Szmoń P., Pracownik samorządowy. Wzory dokumentów kadrowych z komentarzem. Gdańsk 2007. 13 Stosunki pracy pracowników samorządowych, pod red. Stec M., Warszawa 2008. Sztabińska J., Pracownik samorządowy od zatrudnienia do zwolnienia. Komentarz, procedury postępowania, wzory, Gdańsk 2007. Ura E., Prawo urzędnicze, Warszawa 2007. Wierzbica A., Ograniczenia antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym. Warszawa 2008. Wołoszyn D., Zatrudnianie pracowników samorządowych na nowych zasadach w 2009. Warszawa 2009. XIV. Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego. Audyt w administracji. – 20 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Prawnofinansowe podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego. 2. Budżet jednostki samorządu terytorialnego 3. Dochody i wydatki jednostek samorządu terytorialnego 4. Elementy rachunkowości budżetowej. Sprawozdawczość budżetowa 5. Kontrola finansowa i audyt w jednostkach samorządu terytorialnego Podstawowa literatura : Finanse publiczne i prawo finansowe, pod red. Kosikowski C., Ruśkowski E., Wolters Kluwer, Warszawa 2008. Finanse samorządowe w 2008 roku, praca zbiorowa pod red. Kosikowskiego C., Wolters Kluwer, Warszawa 2008. Glumińska-Pawlic J.: Samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Studium finansowoprawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003. XV. Wybrane zagadnienia materialne i procesowe: 1) Jawność i dostęp do informacji publicznej – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Jawność działania władz publicznych i dostęp do informacji publicznej w prawie międzynarodowym 2. Prawo do informacji w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej 3. Zasada jawności w ustawie o dostępie do informacji publicznej 14 a) Pojęcie informacji publicznej – Informacje szczególne podlegające udostępnieniu b) Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej c) Formy udostępniania informacji publicznej d) Ograniczenia jawności działania władz publicznych e) Środki prawne służące w razie odmowy udzielenia informacji publicznej 4. Zasada jawności działania organów samorządu terytorialnego a) Reguły ogólne b) Zasada jawności podejmowania uchwał c) Jawność gospodarki finansowej d) Jawność aktów prawa miejscowego e) Oświadczenia majątkowe Podstawowa literatura : Dolnicki B., Samorząd terytorialny, 4. wyd., WoltersKluwer, Warszawa 2009, rozdz. 8. Aleksandrowicz T.R., Komentarz do ustawy o dostępie do informacji publicznej, Warszawa 2002. Górzyńska T., Prawo do informacji i zasada jawności administracyjnej, Kraków 1999. 2) Zamówienia publiczne – 4 godz. Podstawowe treści programowe: 1. Zagadnienia ogólne, w tym zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy Prawo zamówień publicznych oraz zasady udzielania zamówienia 2. Postępowanie o udzielenie zamówienia 3. Przepisy szczególne, w tym umowy ramowe, konkursy 4. Urząd Zamówień Publicznych 5. Środki ochrony prawnej Podstawowa literatura: Granecki P., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, C.H.Beck, Warszawa 2007 Norek E., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Lexis Nexis, Warszawa 2008 Granecki P., Kuzma M., Olszewski A., Zamówienia publiczne w praktyce, Warszawa 2007 15 3) Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Modele planowania przestrzennego na tle prawno-porównawczym 2. Normatywna treść planu zagospodarowania przestrzennego a prawo własności nieruchomości 3. Formy udziału właścicieli (użytkowników wieczystych) nieruchomości w procedurach planistycznych 4. Planowanie przestrzenne obejmujące obszary metropolitalne 5. Planowanie przestrzenne a wspieranie rozwoju obszarów wiejskich 6. Wpływ ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podział nieruchomości 7. Plan zagospodarowania przestrzennego jako źródło roszczeń cywilnoprawnych właściciela nieruchomości. 8. Problematyka prawna lokalizacji inwestycji (w tym inwestycji celu publicznego) 9. Kierunki zmian ustawodawczych w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego Podstawowa literatura : Niewiadomski Z. (red.), Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck 2008. Anusz S. (red), Planowanie przestrzenne w Polsce po wprowadzeniu ustroju samorządowego - diagnoza stanu i nowe propozycje. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa 2008. Topczewska T., Zasady gospodarki przestrzennej w Polsce i w państwach UE. [w:] Administracja polska w Zjednoczonej Europie, red. nauk. W. J. Wołpiuk. Wyższa Szkoła Informatyki, Zarządzania i Administracji, Warszawa 2005. Kwaśniał P., Plan miejscowy w systemie zagospodarowania przestrzennego, LexisNexis 2009. 4) Prawo ochrony środowiska – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Wprowadzenie do problematyki prawnej ochrony środowiska 2. Oceny wpływu na środowisko 3. Dostęp do informacji o środowisku 16 4. Ochrona przyrody 5. Powszechna ochrona drzew o krzewów 6. Ochrona środowiska przed odpadami oraz utrzymanie czystości i porządku 7. Elementy humanitarnej ochrony zwierząt Podstawowa literatura : Prawo ochrony środowiska, pod red. M. Górski, J. S. Kierzkowska, Bydgoszcz 2006. 5) Gospodarowanie nieruchomościami – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Pojęcie, przedmiot i źródła gospodarowania nieruchomościami 2. Pojęcie gospodarowania nieruchomościami w ujęciu prywatnoprawnym i publicznoprawnym 3. Prawne formy gospodarowania nieruchomościami w przepisach prawa materialnego 4. Reprezentacja jednostek samorządu terytorialnego w obrocie nieruchomościami 5. Zasady i formy gospodarowania gminnym, powiatowym i wojewódzkim zasobem nieruchomości 6. Zasady i tryb wywłaszczania nieruchomości 7. Prawne formy obrotu nieruchomościami w przepisach szczególnych 8. Zasady i tryb nabywania nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego przez cudzoziemców. Podstawowa literatura : Bieniek G, Kalus S., Marmaj Z., E. Mzyk, Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, Lexis Nexis 2008. Bieniek G., Rudnicki S., Nieruchomości. Problematyka prawna, Lexis Nexis 2006. Jagoda J., Łobos-Kotowska D., Stańko M., Gospodarka mieniem komunalnym, Lexis Nexis 2008. 6) Pomoc społeczna – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Pojęcie pomocy społecznej oraz modele pomocy społecznej 2. Cele i zasady pomocy społecznej 17 - cel : umożliwienie osobom i rodzinom życia w warunkach odpowiadających godności człowieka - zasady : subsydiarności (pomocniczości), indywidualizacji, finansowania pomocy społecznej ze środków publicznych 3. Zakres podmiotowy prawa do pomocy społecznej 4. Przesłanki uzasadniające przyznanie świadczenia 5. Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej - świadczenia pieniężne - świadczenia niepieniężne 6. Organizacja pomocy społecznej - zadania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego i organy przyznające świadczenia - podmioty świadczące pomoc instytucjonalną (domy pomocy społecznej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, ośrodki wsparcia) 7. Zasady i tryb przyznawania świadczeń z pomocy społecznej Podstawowa literatura : Nitecki S., Prawo do pomocy społecznej w polskim systemie prawnym, Warszawa 2008. Sierpowska I., Prawo pomocy społecznej, Zakamycze 2006. Maciejko W., Instytucje pomocy społecznej, Warszawa 2009. 7) Ruch drogowy – 2 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Zadania starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu): - rejestracja, wyrejestrowanie i czasowe wycofywanie pojazdów z ruchu - prowadzenie rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów oraz nadzór nad stacjami - wydawanie uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi - prowadzenie rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców - wpis osoby do ewidencji instruktorów - wydawanie decyzji w sprawie skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji - wydawanie decyzji w sprawie skierowania na badania lekarskie - wydawanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy - cofanie uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi 18 2. Zadania marszałka województwa - wydawanie zezwoleń na produkcję tablic rejestracyjnych - wpis osoby do ewidencji egzaminatorów - prowadzenie rejestru przedsiębiorców prowadzących pracownię psychologiczną 3. Wojewódzki ośrodek ruchu drogowego jako samorządowa wojewódzka osoba prawna Akty normatywne i podstawowa literatura: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, t. jedn. Dz. U. 2005, Nr 108, poz. 908 ze zm. Kotowski W., Prawne problemy ruchu drogowego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2007 Kotowski W., Ustawa Prawo o ruchu drogowym. Komentarz, Wolters Kluwer Polska 2004 8) Ewidencja działalności gospodarczej – 2 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Zakres przedmiotowy i podmiotowy ewidencji działalności gospodarczej 2. Wójt jako organ ewidencyjny 3. Zasady prowadzenia ewidencji działalności gospodarczej 4. Wymogi wniosku o wpis do ewidencji 5. Odmowa wpisu do ewidencji działalności gospodarczej 6. Wykreślenie wpisu Akty normatywne i podstawowa literatura: Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, t. jedn. Dz. U. 2007, Nr 155, poz. 1095 ze zm. Kosikowski C., Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Komentarz, Lexis Nexis 2009 9) Koncesje i zezwolenia na sprzedaż alkoholu - 2 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Zadania samorządu wojewódzkiego w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi (wojewódzki program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych stanowiący część strategii wojewódzkiej w zakresie polityki społecznej) 2. Zakres działań gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu 19 3. Zasady i tryb wydawania decyzji na hurtowy obrót napojami alkoholowymi do 18% zawartości alkoholu (zezwolenia marszałka województwa) 4. Zasady i tryb wydawania przez wójta zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych (sprzedaż detaliczna) 5. Problem opłat za wydanie i korzystanie z zezwoleń na obrót i sprzedaż napojów alkoholowych Akty normatywne: Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, t. jedn. Dz. U. 2007, Nr 70, poz. 473 ze zm. XVI. Fundusze Unii Europejskiej źródłem finansowania polityki rozwoju – 8 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Polityka strukturalna Unii Europejskiej: zasady, cele, instrumenty finansowe (fundusze strukturalne i Inicjatywy Europejskie): - źródła finansowania do roku 2006 - fundusze europejskie 2007 – 2013 2. Polska polityka rozwoju: cele, uwarunkowania, instytucje, instrumenty: - krajowe akty programowania - programy operacyjne – kierunki i obszary wsparcia - system realizacji: instytucje biorące udział we wdrażaniu - metodyka przygotowania wniosków aplikacyjnych - zarządzanie projektami – realizacja, monitorowanie, promocja - najczęściej popełniane błędy - przykłady dobrych praktyk. Podstawowa literatura : Gorzelak G., Polska polityka regionalna wobec zróżnicowań polskiej przestrzeni, Studia regionalne i lokalne 2004 nr 4(18). Grosse T.G., Analiza możliwości wprowadzenia regionalnego systemu zarządzania funduszami strukturalnymi UE w Polsce w latach 2007-2013, Warszawa 2005. Grosse T.G., Olbrycht J., Trzeci Raport kohezyjny Komisji Europejskiej – wnioski dla Polski, ISP Analizy i opinie 2004, nr 23. 20 Grosse T.G., Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego i kontrakty wojewódzkie: czy są potrzebne?, ST 2007. Pietrzyk I., Polityka regionalna Unii Europejskiej i Regiony w państwach członkowskich, Warszawa 2001. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego – analizy, opinie, aktualności, raporty: www.mrr.gov.pl. XVII. Samorząd terytorialny w wybranych krajach europejskich – 4 godz. Podstawowe treści programowe : 1. Prawne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego w państwach europejskich (Europejska Karta Samorządu Lokalnego, Europejska Karta Samorządu Regionalnego, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską) 2. Samorząd terytorialny w Szwajcarii (instytucje demokracji bezpośredniej, gmina obywatelska i polityczna, zwyczajny i nadzwyczajny model ustroju gminy) 3. Administracja lokalna w Anglii (terenowe organy władzy/local authorities, doktryna ultra vires, zatwierdzanie aktów prawa miejscowego, administracja lokalna w systemie common law) 4. Organizacja samorządu terytorialnego w Niemczech (pojęcie i geneza samorządu, modele ustroju gminy, organy stanowiące i wykonawcze, decernenci, formy współdziałania, nadzór nad samorządem) 5. Samorząd terytorialny w Austrii (podział terytorialny, status prawny rady gminy, zarządu i burmistrza, zadania gminy, nadzór nad samorządem terytorialnym) 6. Dualizm administracji we Francji (podział terytorialny, gmina jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego, organy gminy, pozycja prawna mera, prefekt jako organ administracji rządowej, nadzór regionalnej izby obrachunkowej) 7. Jednostki samorządu terytorialnego i jednostki autonomiczne w Hiszpanii (podział terytorialny, wspólnoty autonomiczne, organy administracji terenowej, zadania i kompetencje organów gminy) Podstawowa literatura : Piasecki A. (red.), Samorząd terytorialny w państwach Unii Europejskiej, Zielona Góra 2001. Jeżewski J. (red.), Samorząd terytorialny i administracja w wybranych krajach. 21 Gmina w państwach Europy Zachodniej, Wrocław 1999. Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Kraków 2003. Ruśkowski E., Dolnicki B. (red.), Władza i finanse lokalne w Polsce i krajach ościennych, Bydgoszcz-Białystok-Katowice 2007. Wojtasiewicz L. (red.), Administracja państwowa i samorząd terytorialny w wybranych krajach, Poznań 1996. Bukowski Z., Jędrzejewski T., Rączka P., Ustrój samorządu terytorialnego, Toruń 2005. Wojnicki J., Samorząd lokalny w Polsce i w Europie, Pułtusk 2003. XVIII. Seminarium dyplomowe – 6 grup x 8 godz. 22