Warsztat: Wolontariusz - bohater naszych czasów

Joanna Żepielska
Wolontariusz bohater naszych
czasów
Scenariusz zajęć z edukacji humanitarnej
dla gimnazjum
Informacja o scenariuszu:
Lekcja dotyczy takich pojęć, jak: wolontariusz, praca społeczna,
organizacje pozarządowe opierające swoją działalność na pracy
wolontariuszy. Uświadamiamy młodzieży, że wolontariat pozwala
wykorzystać swoje doświadczenie i umiejętności. Każdy człowiek,
niezależnie od wieku, zamożności lub innych względów, może i powinien
pomagać potrzebującym, a także działać na rzecz swojego najbliższego
otoczenia. Jednocześnie zachęcamy do zastanowienia, jakie pożytki
niesie praca w organizacji pozarządowej.
Polska Akcja Humanitarna
Program Edukacji Humanitarnej
ul. Szpitalna 5/3
00-031 Warszawa
e-mail: [email protected]
Internet: www.pah.ngo.pl
tel. (022) 828 88 82, 828 90 98
fax: (022) 831 99 38
Polska Akcja Humanitarna, Program Edukacji Humanitarnej: Woluntariusz - Bohater naszych czasów
-1-
Główne zagadnienia zajęć:
• co to jest wolontariat i kim jest wolontariusz.
• zwiększenie wśród uczniów chęci do działania
• organizacje pozarządowe opierające swoją działalność na wolontariuszach
Cele zajęć:
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien:
• wiedzieć kim jest wolontariusz
• zrozumieć czym jest wolontariat
• poznać możliwości działania wolontariuszy
• poznać organizacje pozarządowe, w których może zostać wolontariuszem
Metody pracy:
• dyskusja
• praca w małych
grupach
• burza mózgów
Kluczowe pojęcia:
• wolontariusz
Bycie wolontariuszem to bezpłatne, świadome, dobrowolne działanie na
rzecz innych, wykraczające poza więzi rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie.
Wolontariuszem może być każdy, w każdej dziedzinie życia społecznego,
wszędzie tam, gdzie pomoc taka pomoc jest potrzebna, ale pamiętajmy, że
nie każdy wolontariusz jest odpowiedni do każdego rodzaju pracy.
(definicja podana za: Malgorzata Ochman, Paweł Jordan „Jak pracować z
wolontariuszami”. BORIS, Warszawa 1997)
• wolontariat
• praca społeczna
Środki dydaktyczne:
• szary papier
• flamastry
Praca domowa dla uczniów zadana kilka dni wcześniej:
1. Wyjaśnij uczniom kim jest wolontariusz
2. Poproś uczniów, aby zastanowili się jakie mają hobby, czym się interesują, co najbardziej
lubią robić.
3. Poroś uczniów, aby pisemnie odpowiedzieli na pytanie: „Jak moje hobby może pomóc mi
w byciu wolontariuszem?”
Literatura:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
„Wolontariat - nowe spojrzenie na pracę społeczną” Roczniak - pismo o organizacjach pozarządowych, nr 2,
Warszawa, 1996
„Wolontarusz” Biuletyn Informacyjny Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu, nr 2, paźdźernik 1998
„Wolontariusz” Biuletyn Informacyjny Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu, nr 6, wrszawa, luty 1999
„Wolontariusz” Biuletyn Informacyjny Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu, nr 7, Słupsk, kwiecień 1999
Gośka Świderska „O tych co lubią moknąć - czyli wolontariusze w ekstremalnych warunkach” W:
„Pomagamy! - pismo młodych wolontariuszy” Polska Akcja Humanitarna, numer 6, styczeń 2000
„O św. Mikołaju i innych wolontariuszach” Felieton Janiny Ochojskiej.
„Pomagamy! - pismo młodych wolontariuszy”, Polska Akcja Humanitarna, nr 6, styczeń 2000
Staś Gawroński, „Ochotnicy miłości bliźniego. Przewodnik po wolontariacie.” Biblioteka Więzi, Warszawa
1999
Małgorzata Ochman, Paweł Jordan, „Jak pracować z wolontariuszami.” BORIS, Warszawa 1997
Polska Akcja Humanitarna, Program Edukacji Humanitarnej: Woluntariusz - Bohater naszych czasów
-2-
Przebieg zajęć:
Czas Co trzeba zrobić?
Materiały
5 min. 1. Zapoznaj uczniów z celami zajęć. Porozmawiaj z uczniami o tym, ! definicja słowa
wolontariusz
co to jest wolontariat i kim jest wolontariusz.
10
min.
2. Praca domowa:
10
min.
3. Tworzenia definicji słowa „Wolontariat”:
10
min.
4. Podsumowanie pracy w grupach:
a) zapytaj uczniów, jak ich hobby może pomóc im w byciu
wolontariuszem,
b) porozmawiajcie o tym, czy np. szydełkowanie może być
pomysłem na bycie wolontariuszem,
c) zapytaj uczniów, co może robić wolontariusz - pomysły
zapiszcie na tablicy.
a) uprzedź uczniów, że za chwilę będą pracować w małych
grupach,
b) poproś uczniów, aby w grupach wypracowali definicję słowa
„Wolontariat’,
c) podziel uczniów na grupy,
d) uczniowie zapisują definicję na szarym papierze.
a) poproś uczniów, aby wybrali przedstawicieli swoich grup,
b) przedstawiciele grup przedstawiają definicję słowa
„wolontariat” na forum klasy,
c) poproś uczniów, aby na podstawie tego, co zrobili w grupach
spróbowali stworzyć wspólna klasowa definicję słowa
„wolontariat”,
Polska Akcja Humanitarna, Program Edukacji Humanitarnej: Woluntariusz - Bohater naszych czasów
! Praca domowa
jest dobrym
wstępem do
dyskusji
! Szary papier
! Flamastry
! Szary papier z
definicją słowa
wolontariat
stworzoną przez
uczniów
-3-
Uwagi
Czas Co trzeba zrobić?
15
min.
5. Burza mózgów:
10
min.
6. Spróbujcie, na podstawie pomysłów podanych podczas burzy
mózgów, stworzyć własną, klasową definicję słowa
„wolontariusz”. Porównajcie swoja definicję z ogólnie przyjętą
definicją.
15
min.
7. Kim jest wolontariusz?:
Materiały
a) zapoznaj uczniów z zasadami burzy mózgów,
b) przedstaw problem, który ma być rozwiązany: „Kim jest
wolontariusz?”,
c) poproś dwóch uczniów, aby zapisywali na tablicy wszystkie
pomysły,
d) burza mózgów kończy się gdy wszystkie pomysły zostaną
wyczerpane.
a) narysuj na tablicy ludzika,
b) b)powiedz uczniom, że ludzik symbolizuje dobrego
wolontariusza,
c) zapisz przy ludziku pytania: kim jestem, co słyszę, co mówię,
co robię, gdzie chodzę,
d) uprzedź uczniów, że za chwilę będą pracować w małych
grupach,
e) każda grupa będzie pracować nad jednym pytaniem,
f) podziel uczniów na pięć grup i każdej grupie daj jedno pytanie
nad którym będzie pracować,
g) poproś uczniów, aby zapisali swoje odpowiedzi na pytania,
h) przedstawiciele grup przedstawiają pracę grupy na forum
klasy.
Polska Akcja Humanitarna, Program Edukacji Humanitarnej: Woluntariusz - Bohater naszych czasów
! Definicja słowa
wolontariusz
! Szary papier
! Flamastry
-4-
Uwagi
Czas Co trzeba zrobić?
Materiały
10
min.
8. Karta etyczna wolontariusza:
! Karta etyczna
wolontariusza dla
każdego ucznia
! Szary papier
! Flamastry
5 min
9. Dawanie i branie:
a) rozdaj uczniom kartę etyczną wolontariusza,
b) poproś uczniów, aby ją uważnie przeczytali,
c) zapytaj uczniów, czy dopisali by coś do tej karty i co to by
było,
d) spróbujcie stworzyć swoją klasową kartę etyczną
wolontariusza,
a) zapytaj uczniów, co mogą dać od siebie będąc
wolontariuszami?,
b) zapytaj uczniów, co mogą dostać będąc wolontariuszami?,
c) powiedz uczniom, że rzeczy, które dają i dostają będąc
wolontariuszami mogą być materialne (np. herbata) i
niematerialne (np. satysfakcja z pracy),
d) zapiszcie wszyscy razem, co można dawać i dostawać będąc
wolontariuszem?.
Polska Akcja Humanitarna, Program Edukacji Humanitarnej: Woluntariusz - Bohater naszych czasów
-5-
Uwagi
Materiał pomocniczy nr 1
KARTA ETYCZNA WOLONTARIUSZA
WOLONTARIUSZ POWINIEN:
Być pewnym.
Patrz w serce i pamiętaj, jak bardzo chcesz pomóc innym ludziom.
Być przekonanym.
Nie oferuj swojej pomocy, jeżeli nie jesteś przekonany o wartości tego co robisz.
Być lojalnym.
Zgłaszaj sugestie, a nie uderzaj w innych.
Przestrzegać zasad.
Nie krytykuj rzeczy, których nie rozumiesz. Może się okazać, że są ku temu powody.
Mówić otwarcie.
Pytaj o rzeczy, których nie rozumiesz. Nie pozwól, by tłumione wątpliwości i frustracje
odciągnęły cię od tego, co najważniejsze, bądź zmieniły w osobę stwarzającą
problemy.
Chętnie się uczyć.
Nauka jest nieodłączną częścią każdej dobrze wykonywanej pracy.
Stale się rozwijać.
Będziesz pracował lepiej i z większą satysfakcją, wykonując to, czego się od ciebie
oczekuje.
Być osoba, na której można polegać.
Praca jest zobowiązaniem. postać samotnika działającego na własną rękę nie pasuje
w dzisiejszych złożonych systemach społecznych.
Polska Akcja Humanitarna, Program Edukacji Humanitarnej: Woluntariusz - Bohater naszych czasów
-6-