W_cz_12
Transkrypt
W_cz_12
Materiały pomocnicze do zajęć. Charakterystyka informacji Informacja w logistyce dr inż. Ludwik Wicki z O informacji mówimy, gdy mamy na myśli wynik uporządkowania, przeanalizowanych danych, czyli surowych nie poddanych analizie liczb i faktów dotyczących zjawisk lub wydarzeń. z w Słowniku Wyrazów Obcych: ¾ powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś; wiadomość, wskazówka, pouczenie; informacja naukowa- dział nauki zajmujący się opracowywaniem i rozpowszechnianiem danych naukowych dotyczących aktualnego stanu wiedzy w określonej dziedzinie; ¾ każdy czynnik, dzięki któremu ludzie lub urządzenia automatyczne, mogą bardziej sprawnie, celowo działać.” Przepływy materialne a przepływy informacji Przepływ fizyczny a przepływ informacji z Wszystkie przepływy materialne w systemach logistycznych wiążą się także z przepływami informacji. z Informacja jest wymieniana między: {bezpośrednio kontaktującymi się dostawcą a odbiorcą, Okres przed wysyłką przepływu fizycznego dóbr po otrzymaniu przesyłki Informacje Przepływ Dobra {a także w całym łańcuchu dostaw. z Wymiana informacji jest konieczna, aby nastąpił przepływ produktu od punktu dostawy do punktu odbioru. Przepływ fizyczny dóbr Dostawca Odbiorca Przepływ informacji z Przepływ informacji musi się zacząć zanim jeszcze nastąpi fizyczny przepływ materiałów. Informacja gospodarcza zinformacja gospodarcza to wszelka informacja wykorzystywana do sterowania procesami lub systemami gospodarczymi (kryterium użytkownika informacji); Po jest nam informacja Informacje wykorzystuje się do tworzenia wiadomości, które charakteryzują się czterema zasadniczymi funkcjami: 1. informacyjną, zinformacja gospodarcza to informacja obiegająca w systemach gospodarczych, niezbędna do istnienia i funkcjonowania (kryterium funkcji w systemie ekonomicznym); Przygotował: L. Wicki 2008-2012 2. decyzyjną, 3. sterowania, 4. konsumpcyjną. 1 Materiały pomocnicze do zajęć. Cechy informacji Fazy obiegu informacji Fazy procesu informacji: Z ekonomicznego punktu widzenia proces powstania informacji możemy rozpatrywać pod kątem: 1. generowanie informacji (produkcja) 2. gromadzenie informacji (zbieranie) 3. przechowywanie informacji (pamiętanie, archiwizowanie, magazynowanie) {kosztu informacji, {ceny informacji, 4. przekazywanie informacji (transmisja) 5. przetwarzanie informacji (przekształcanie, transformacja) 6. udostępnianie informacji (upowszechnianie) 7. interpretacja informacji (translacja na język użytkownika) 8. wykorzystywanie informacji (użytkowanie) {podaży informacji, {wartości informacji. e-LOGISTYKA CHARAKTERYSTYKA INFORMACJI „Koordynacja informacji to kompleks działań służących zapewnieniu odpowiedniej jakości informacji w systemie, a w szczególności: z integralność Jakość, koszt, ilość z Im dokładniejsza informacja tym wyższa jej jakość a zatem i efekt działania podjętego na podstawie informacji będzie bardziej skuteczny i pewny. z kompletność z ciągłość z porównywalność z Należy jednak pamiętać, że wraz ze wzrostem jakości informacji wzrasta także koszt jej uzyskania. z dokładność z aktualność z transparentność z dostępność z zgodność z obowiązującymi standardami językowymi, metodycznymi, technicznymi i prawnymi”1 z Istotne jest także by nie zgubić się w natłoku mało istotnych informacji, które mogą przysłonić rzeczywisty obraz sytuacji. z [1] Józef Oleński „Ekonomika Informacji” PWE Warszawa 2001 Połączenia informacyjne Jakość informacji Bez względu na to jaki stopień skomplikowania wykazuje system informacji musi on łączyć: zdostępność informacji umożliwiającej podejmowanie jak najlepszych decyzji, zprzedsiębiorstwo z klientami, dostawcami, odbiorcami. zdokładność informacji, zgłówne działy funkcjonowania przedsiębiorstwa takie jak: księgowość, marketing, produkcja itp. zefektywność przekazywania (przepływu) informacji. zróżne sfery działań logistycznych np.: obsługa klienta, transport, magazynowanie, realizacja zamówień itd. Przygotował: L. Wicki 2008-2012 2 Materiały pomocnicze do zajęć. Dostępność informacji Dokładność informacji z Osoby odpowiedzialne za logistykę nie zawsze dysponują odpowiednimi informacjami. Często wynika to z trudności z określe-niem potrzeb informacyjnych, a z drugiej strony z tego, że dostarcza-ne informacje odbiegają od rzeczywistych potrzeb (przykładowo trzeba je uzyskiwać z przetwarzania danych z produkcji, ale logistyk nie wie, że takie dane istnieją, a pracownik woli dostarczyć te dane, które są już gotowe). z Informacja, którą dysponujemy często nie jest dokładna, np. w wielu firmach wykorzystuje się systemy kalkulacji kosztów i systemy kontrolne, których założenia są w części przestarzałe i nie informują dobrze o produkcie i kosztach (zmiana maszyn na nowsze i wydajniejsze bez zmiany klucza podziałowego kosztów pośrednich – lepsza jest tu metoda ABC – Activity Based Costing). Księgowość powinna pracować także na potrzeby innych działów, a nie tylko odbiorców zewnętrznych (urząd skarbowy) i zarządu. Problemy mogą wynikać też ze złego oznakowania towarów. Efektywność komunikowania z Zarządzanie łańcuchem dostaw nie ogranicza się do jednej firmy, ale uwzględnia także jej dostawców i odbiorców (zintegrowany łańcuch dostaw) – informacja pochodzi z rożnych etapów łańcucha z Efektywna komunikacja wymaga znajomości możliwości percepcyjnych odbiorcy, jego oczekiwań i sposobu wykorzystania odebranego przekazu informacyjnego. Jeżeli nadawca nie spełni tych wymagań, komunikacja będzie utrudniona. z Dotyczy to, np.: z wykorzystywanego języka, z typu informacji – informujemy o cenie towaru, a zapominamy podać termin dostawy. Rodzaje informacji w logistyce zlokalizacji odbiorców, dostawców, zakładów produkcyjnych, zwielkości zamówienia, zkosztów transportu od ... do ...., zdostępnych przewoźników i poziomu usług, Funkcje informatycznych systemów zarządzania zGromadzenie informacji. zPrzetwarzanie informacji. zPrzechowywanie informacji. zPrezentowanie informacji. zPrzesyłanie informacji. zpoziomu zapasów utrzymywanych aktualnie w każdym składzie i centrum. Przygotował: L. Wicki 2008-2012 3 Materiały pomocnicze do zajęć. Współczesne technologie w systemie informacji logistycznej Integracja informacji logistycznej z informacjami z innych obszarów z Podstawowe technologie informacyjne wykorzystywane przez firmy doskonalące systemy przepływu informacji w logistyce to: zFirmy takie muszą również zapewnić integrację informacyjną różnych sfer funkcjonalnych przedsiębiorstwa, na co pozwalają systemy informatyczne, klasy MRP, czy ERP. {kody kreskowe, {elektroniczna wymiana danych (EDI), {przenośne urządzenia do wprowadzania danych, {czytniki optyczne, {komputery pokładowe, {śledzenie przesyłek on-line, {identyfikacja przesyłek za pomocą fal radiowych (RFid). Miejsce systemu przetwarzania informacji w systemie logistycznym Przepływy informacji Przepływ towarów a przepływ informacji Podstawowe moduły systemów informatycznych z marketing i planowanie oraz zaopatrzenie, z techniczne przygotowanie produkcji (TPP) i jej sterowanie, z dystrybucja i sprzedaż, z gospodarka remontowa, z finanse i księgowość, z Źródło: Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J. Jr.: Zarządzanie logistyczne. PWE Warszawa 2002, str. 527 Przygotował: L. Wicki 2008-2012 z zasoby ludzkie, itp. 4 Materiały pomocnicze do zajęć. Sprawność procesów informacyjnych zależy od infrastruktury: Przykłady przepływów informacji Źródło: Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J. Jr.: Zarządzanie logistyczne. PWE Warszawa 2002, str. 518 z systemu kodowania i identyfikacji dóbr, z dokumentacja przepływu (dowody wydania, listy przewozowe itp.), z systemu kodowania dokumentów, kontraktów, itd. z systemu obiegu dokumentów, z przetwarzania informacji oraz jej grupowania i agregowanie w różnych przekrojach czasowych, przestrzennych itp., z technicznych środków tworzenia, przetwarzania, gromadzenia informacji System informacji logistycznej Źródło: Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J. Jr.: Zarządzanie logistyczne. PWE Warszawa 2002, str. 525. Podsystem zarządzania zamówieniami z Jednym z najważniejszych elementów systemu informacji logistycznej jest system zarządzania zamówieniami. Inne, ważne sfery tego systemu są w dużym stopniu powiązane z pozostałymi obszarami funkcjonalnymi przedsiębiorstwa. z Podsystem ten stanowi podstawowe narzędzie, za pomocą którego nabywca i sprzedawca przekazują sobie informacje dotyczące poszczególnych zamówień. Typowe funkcje zarządzania zamówieniami Gdzie przetwarza się informacje o zamówieniach z przyjmowanie formularzy zamówienia, zSystemy przetwarzania zamówień są w nowoczesnych, informatycznych systemach zarządzania jednym z modułów systemu. z sprawdzanie zdolności kredytowej klienta, z zapis przyjęcia zamówienia, z sprawdzanie dostępności zapasu, z potwierdzenie złożenia zamówienia, z wypełnienie zamówienia, z modyfikacja zamówienia, z ustalenie cen w zamówieniu, z informowanie o stanie realizacji zamówienia, z określanie warunków płatności, z sprawdzanie, czy dany towar jest w promocji, z aktualizacja danych o dostawcy, z przygotowanie faktur i dokumentów wysyłkowych, z obsługa dokumentacji związanej ze zwrotami, z pomiar poziomu obsługi. Przygotował: L. Wicki 2008-2012 5 Materiały pomocnicze do zajęć. Cykl realizacji zamówienia Cykl realizacji zamówienia z Czas złożenia zamówienia może się wahać od kilku dni – przy nadaniu pocztą, do jednej chwili – w przypadku wykorzystywania elektronicznej wymiany danych. Skrócenie tego czasu pozwala na skrócenie całego cyklu realizacji zamówienia, czyli czasu od złożenia zamówienia do jego realizacji. Główną korzyścią jest obniżenie zapasów rezerwowych oraz obniżenie kosztów wyczerpania zapasów. z Połączenia i zależności informacyjne DECYZJE I STEROWANIE LOGISTYCZNY SYSTEM INFORMACJI Magazynowanie Produkcja Transport Sieci teleinformatyczne Klienci Klienci i partnerzy EDI Położenie taboru i ładunku GPS MIS Elektroniczna wymiana danych EDI jest skrótem od angielskich słów Electronic Data Interchange, Konsekwencją rozwoju technologii i przechowywania informacji o towarach w formie elektronicznej jest stworzenie systemu przepływu danych (dokumentów) za pośrednictwem komputerów. System taki nazywa się EDI Î elektroniczna wymiana danych. Przygotował: L. Wicki 2008-2012 Źródło: Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J. Jr.: Zarządzanie logistyczne. PWE Warszawa 2002, str. 530. Logistyczny System Informacyjny Najczęściej spotykane aplikacje systemów logistycznych: • zagadnienie make or buy; • planowanie produkcji, a w tym kształtowanie się asortymentu, planowanie zagospodarowywania hali produkcyjnej, kształtowanie przepływów materiałowych, szeregowanie zadań na maszynach produkcyjnych, minimalizacja zapasów produkcyjnych w toku; • planowanie zaopatrzenia surowcowego, w tym wybór dostawcy, prognozowanie podaży, planowanie możliwości substytucji materiałów i podzespołów; • obsługa klienta w tym określanie potrzeb i wymagań klientów; • prognozowanie wielkości popytu – w zakresie czasowym i przestrzennym; • planowanie dystrybucji, w tym planowanie kanałów dystrybucji; • planowanie rozmieszczenia baz magazynowych, w tym określenie ich wielkości i liczby; • gospodarka magazynowa, w tym planowanie zagospodarowania magazynu, planowanie przyjęć i wydań, planowanie alokacji zapasów; • sterowanie zapasami, w tym określenie bezpiecznego poziomu zapasów; • modelowane sieci dystrybucyjnej, w tym lokalizacja centrów logistycznych baz magazynowotransportowych, węzłów transportowych, kształtowanie połączeń transportowych między nimi.; • formowanie ładunków w tym rozmieszczanie towarów w jednostkach ładunkowych; • zarządzanie transportem, w tym kształtowanie struktury własności taboru, wybór gałęzi transportu i przewoźnika; • zarządzanie taborem transportowym, w tym przyporządkowanie taboru do zleceń przewozowych i załóg do taboru; • planowanie przewozów, w tym planowanie rozwozu ładunku i jego kompletowania, planowanie przemieszczeń. Potrzeba stosowania automatycznej identyfikacji z Duża różnorodność towarów oraz rozległość systemu logistycznego wymaga systemu znakowania towarów i ich automatycznej identyfikacji. z Polega on na „automatycznym identyfikowaniu obiektów, dokonywanym w systemie komputerowym przy użyciu wyspecjalizowanych urządzeń czytników, przy wykorzystaniu bazy danych o tych obiektach.” 6 Materiały pomocnicze do zajęć. Systemy identyfikacji w logistyce automatyczna identyfikacja towarów może odbywać się na podstawie: zkodu kreskowego; { + rozpoznawanie znaków (OCR- Optical Character Recognition); Automatyzacja w systemach informatycznych z Informatyczna obsługa procesu sprowadza się do: {automatyzacji procesu informacyjnego i przetwarzania dokumentów powstających w celu realizacji kolejnych czynności procesowych. {dokumenty powstają i są przetwarzane na konkretnych stanowiskach. zfal radiowych (RFID - Radio Frequency Identification); zrozpoznawania obrazu (vision system). Uzależnienie procesów w przedsiębiorstwie od systemów informatycznych Informatyzacja procesów zarządzania przedsiębiorstwem Powiązane ze sobą systemy informatyczne z administracja (finanse i księgowość, kadry i płace, środki trwałe), z zarządzanie zapasami / gospodarka materiałowa, Zakres informatyzacji firmy zZarządzanie dokumentami z sieci komputerowe, zZarządzanie procesami pracy z sterowanie komputerowe pracą maszyn i urządzeń, zZarządzanie wiedzą z zintegrowany system zarządzania produkcją typu MRP II, z elektroniczna wymiana dokumentów handlowych (EDI), zZarządzanie relacjami (CRM) z automatyczna identyfikacja i zbieranie danych (kody kreskowe, terminale przenośne itp.), zZarządzanie łańcuchem dostaw (SCM) z sterowane komputerowo magazyny wysokiego składowania, zElektroniczna wymiana dokumentów (EDI) z zarządzanie taborem transportowym i przewozami. Przygotował: L. Wicki 2008-2012 7 Materiały pomocnicze do zajęć. Potrzebne są systemy zarządzania Do przetwarzania zasobów informacyjnych zZintegrowane systemy zarządzania: zDane zMRP, zDokumenty zERP. zFakty zWiedza Z wykorzystaniem infrastruktury Portal intra/internetowy zJeden punkt dostępu do: {Aplikacji {Zawartosci {Procesów {Ludzi I mamy Administrację procesów gospodarczych oraz Zarządzanie łańcuchem dostaw zZarządzanie finansami; zZarządzanie magazynem; zGospodarka magazynowa; zTransport i spedycja ; zZarządzanie zasobami ludzkimi; zGiełdy elektroniczne; zOutsourcing w logistyce; zElektroniczna wymiana dokumentów (EDI) Przygotował: L. Wicki 2008-2012 8 Materiały pomocnicze do zajęć. Etapy rozwoju standardu MRP System MRP+ – powiązania 1990 1980 1970 1960 MRP III (ERP) MRP II MRP CLOSED LOOP MRP I Rozwój MRP/ERP Rozwój SCM - Zarządzanie Łańcuchem Dostaw (Supply Chain Management) APS - Planowanie w Systemie Sieciowym (Advanced Planning and Scheduling Systems) ERP - Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa (Enterprise Resource Planning) CRM - Zarządzanie Relacjami z Klientami (Customer Relationship Management) MRP II - Planowanie Zasobów Produkcyjnych (Manufacturing Resource Planning) DEM - Dynamiczne Modelowanie Przedsiębiorstwa Łańcuchy dostawców, (Dynamic Enterprise Modeling) łańcuchy wielowarstwowe MRP - Planowanie Potrzeb Materiałowych (Material Requirements Planning) Rozwiązania firmowe IC - Kontrola Zapasów Magazynowych (Inventory Control) SCM Wspieranie Systemy manualne Rozwiązania naukowe Rozwiązania systemowe decyzji APS DEM MRP MRP TQM - Total Quality Management BPR - Business Process Reengineering MRPII Master Production Schedule 1950 1960 1970 1980 CRM ERP ERP Pętla zamknięta MRP MPS IC DRP - Distribution Recourse Planning Przykład zależności w systemie MRP MRP II 1990 2000 Szczególne znaczenie zapasów, Planowanie potrzeb materiałowych (materials requirements planing – MRP) Szczególne znaczenie zapasów, Planowanie potrzeb materiałowych (materials requirements planing – MRP) (2) MRP dotyczy zwłaszcza zaopatrzenia w materiały i części do produkcji, na które popyt zależy od popytu na określony produkt końcowy. Cele systemu MRP: System MRP składa się z ciągu logicznie ze sobą powiązanych procedur, reguł decyzyjnych i rejestrów, których celem jest przełożenie głównego harmonogramu produkcji na rozłożone w czasie zapotrzebowanie netto na zapasy i planowane pokrycie tych potrzeb według poszczególnych pozycji. 1. Zapewnienie wystarczającej ilości materiałów, części i produktów na potrzeby zaplanowanej produkcji i dostaw do klienta; System MRP umożliwia obliczanie zapotrzebowania netto na poszczególne pozycje zapasów, ustalanie ich rozkładu w czasie i określenie właściwych ilości pozwalających je pokryć. [1] [1] J. Orlicky, Materials Requirements Planing, McGraw-Hill, New York 1075, s.22 Przygotował: L. Wicki 2008-2012 2. Utrzymanie możliwie najniższego poziomu zapasów; 3. Planowanie działań produkcyjnych, harmonogramów dostaw i zakupów. 9 Materiały pomocnicze do zajęć. Szczególne znaczenie zapasów, Planowanie potrzeb materiałowych (materials requirements planing – MRP) (3) Schemat „System planowania potrzeb materiałowych (MRP)” Zamówienia Zamówienia klientów klientów Zestawienie Zestawienie (rejestr) (rejestr) materiałów materiałów Główny Główny harmonogram harmonogram produkcji produkcji PROGRAM MRP Prognozy Prognozy popytu popytu Zestawienie Zestawienie (rejestr) (rejestr) zapasów zapasów Wyniki Wyniki i isprawozdanie sprawozdanie Szczególne znaczenie zapasów, Planowanie potrzeb materiałowych (materials requirements planing – MRP) (4) Obliczanie zapotrzebowania na części produkcji (w sekwencjach): z Główny harmonogram produkcji (master production schedule, MPS); z Zamówienie (rejestr) materiałów (bill of materiale file, BMF); z Zestawienie (rejestr) stanu zapasów (inventory status file, ISF); z Program planowania potrzeb materiałowych; z Wyniki i sprawozdania; Szczególne znaczenie zapasów, Szczególne znaczenie zapasów, MRP – podsumowanie i ocena systemów MRP – podsumowanie i ocena systemów WRAŻLIWOŚĆ SYSTEMU NA SYGNAŁY Z RYNKU WRAŻLIWOŚĆ SYSTEMU NA SYGNAŁY Z RYNKU Zalety: Wady: z Dążenie do utrzymania zapasu bezpieczeństwa na rozsądnym poziomie oraz do zminimalizowania lub wyeliminowania zapasów tam, gdzie to możliwe; z Wdrożenie tych rozwiązań wymaga zastosowania szybkich komputerów a kiedy system już funkcjonuje, wprowadzenie do niego zmian może być czasami trudne; z Określenie problemów i potencjalnych zakłóceń w łańcuchu dostaw, zanim zdążą się one pojawić i podjecie niezbędnych działań korygujących; z Opracowanie harmonogramów produkcji na podstawie faktycznego oraz prognozowanego popytu na produkty końcowe; z Koordynowanie czynności związanych z zamawianiem materiałów we wszystkich miejscach systemu logistycznego firmy; z Przydatność w przypadku produkcji w partiach lub w produkcji przerywanej albo przy pprocesach montażu. Przygotował: L. Wicki 2008-2012 z Zarówno koszty zamówień, jak i koszty transportu mogą rosnąć w miarę jak firma obniża poziom zapasów i dąży do stworzenia bardziej skoordynowanego systemu, w którym zamawia mniejsze ilości produktów dostarczanych wtedy, kiedy są one potrzebne; z Systemy te nie są zwykle tak wrażliwe na krótkookresowe wahania popytu, jak metody oparte na koncepcji punktu zamawiania (chociaż, z drugiej strony, nie wymagają również utrzymania tak wysokich zapasów; z Często stają się one zbyt złożone i czasami nie funkcjonują zgodnie z oczekiwaniami. 10