Spotkania z komputerem

SPOTKANIA
Z KOMPUTEREM
uczniów klas I-III szkoły podstawowej
realizujących program nauczania zintegrowanego
w oparciu o podręczniki „Wesoła szkoła” wyd. WSiP
mgr Julita Baran
Szkoła Podstawowa nr 35
w Rybniku
1
WSTĘP
Jednym z zadań współczesnej szkoły jest przygotowanie uczniów do życia w
społeczeństwie informacyjnym i dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowości uczniów.
Bardzo szybkie tempo rozwoju technik informatycznych wymaga ich znajomości. Znalazło to
odbicie wśród ogólnych zadań szkoły zapisanych w dokumencie reformy edukacji- Podstawie
programowej kształcenia ogólnego (MEN, 15.02.1999r.).
Nauczyciele mają stwarzać uczniom warunki do nabywania umiejętności poszukiwania,
porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł. Można to osiągnąć poprzez
przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną, a
następnie wykorzystywanie tej technologii na zajęciach z różnych przedmiotów, na
wszystkich etapach kształcenia. Lepsze, bardziej dokładne zdobycie umiejętności
posługiwania się komputerem, będzie prowadziło do właściwego sposobu ich wykorzystania.
Realizacja tego zadania jest dużym i długofalowym przedsięwzięciem.
Technologia informacyjna wspomaga zdobywanie wykształcenia, umożliwia i ułatwia
docieranie do rzeczywistych zasobów informacji, rozwija twórczą aktywność uczniów,
rozwija ich zainteresowania, daje nieograniczone możliwości komunikacyjne.
Program ten napisałam z myślą o uczniach klas I-III szkoły podstawowej, ma on
przybliżyć dziecku świat komputerów tak, by wiedziało jak można je wykorzystać w pracy,
nauce, zabawie i realizacji własnego hobby.
Program jest podatny na modyfikacje i zmiany, ale zgodny z podstawami
programowymi i treścią podręcznika „Wesoła szkoła”.
2
Dlaczego napisałam ten program?
Jakie są jego przesłania?
™
wprowadzenie uczniów edukacji wczesnoszkolnej w świat
komputerów
™
wyjście naprzeciw oczekiwaniom uczniów i ich rodziców
™
realizowanie Planu Rozwoju Szkoły
™
wykorzystanie naturalnej ciekawości dzieci do rzeczy nowych i nieznanych
™
wykorzystanie własnych doświadczeń w prowadzeniu zajęć z komputerem
Cele kształcenia:
1. Przygotowanie ucznia do prawidłowego posługiwania się i korzystania z zestawu
komputerowego.
2. Rozwijanie zainteresowań informatycznych.
3.
Korzystanie z komputera jako środka technologii informacyjnej, np. nauki, zabaw,
gier.
4. Współorganizowanie
nabywania
nauczania
umiejętności
zintegrowanego
czytania,
pisania,
przez
liczenia,
wspomaganie
procesu
wykonywania
operacji
arytmetycznych.
5. Rozwijanie aktywności i ciekawości.
6. Poznanie wpływu komputera i technologii informacyjnej na życie jednostki,
najbliższego otoczenia i społeczeństwa.
7. Wdrażanie
do
bezpiecznego
z komputerów.
3
i
higienicznego
korzystania
Treści nauczania:
•
Bezpieczeństwo, higiena i reguły pracy przy komputerze.
•
Sposoby porozumiewania się z komputerem, np. podczas korzystania z gier
komputerowych i programów edukacyjnych, m. in. za pomocą klawiatury i myszy.
•
Przykłady stosowania TI w otoczeniu dziecka: dom, pracownia szkolna, sekretariat
szkoły, sklep, poczta itp.
•
Wykorzystanie komputera do: zabawy, rekreacji, nauki i pracy.
•
Korzystanie z gier komputerowych i (odpowiedniego do wieku) oprogramowania do
pisania, rysowania, generowania dźwięków.
•
Klasyfikowanie i porządkowanie informacji opisujących przedmioty, np. własną
kolekcję zabawek.
•
Sięganie do różnych źródeł informacji, np. książki, biblioteki, płyty CD.
•
Wyszukiwanie informacji.
Działania podejmowanie przez uczniów i nauczyciela:
1. Nauczyciel dba o bezpieczeństwo i higienę pracy przy komputerze oraz dba o
przestrzeganie ustalonych reguł pracy w sytuacji, gdy z jednego komputera korzysta
więcej niż jeden uczeń.
2. Uczniowie wykonują ćwiczenia, np. w pisaniu, rysowaniu, nauce ortografii, liczeniu, z
wykorzystaniem odpowiednich programów komputerowych, np. gier komputerowych.
3. Uczniowie z pomocą nauczyciela korzystają z tekstów, dźwięków i prostej grafiki
komputerowej. Nauczyciel pomaga uruchomić program, przechować wyniki pracy z
programem i odzyskać je.
4. Uczniowie przeglądają informacje zgromadzone w komputerze i wybierają
interesującą ich pozycję (np. grę, rysunek, muzykę, bajkę).
5. Nauczyciel uprzedza uczniów o zagrożeniach wynikających z niewłaściwego
korzystania z komputerów i ich oprogramowania, np. o szkodliwości niektórych gier i
uzależnienia się od komputera.
6. Uczniowie korzystają z narzędzi TI (technologii informacyjnej) do przygotowania
prostych dokumentów, np. ogłoszenia, gazetki klasowej.
7. Uczniowie wykonują proste obliczenia.
4
8. Uczniowie komunikują się między sobą i z innymi osobami w szkole z
wykorzystaniem TI.
9. Uczniowie wykorzystują programy komputerowe wspomagające uczenie się.
10. Uczniowie poznają przykłady wykorzystania TI w codziennym życiu, np. czytniki
kodu paskowego w sklepach, telefony na karty magnetyczne, i dyskutują o swoich
doświadczeniach w korzystaniu z TI oraz o innych przykładach zauważonych wokół
siebie, np. w domu, w sklepie, w banku, na poczcie.
11. Uczniowie współpracują w grupie przy realizacji wspólnego zadania.
Umiejętności
Dziecko po zakończonym etapie kształcenia potrafi (w różnym oczywiście stopniu, co
wynika m.in. z różnych możliwości intelektualnych i sprawnościowych dziecka) potrafi :
1. Przygotować komputer do pracy przez prawidłowe włączenie i wyłączenie.
2. Bezpiecznie korzystać z podstawowych urządzeń: klawiatury, monitora, myszki.
3. Uruchomić program i zakończyć jego działanie.
4. Nazywać i rozróżniać części komputera.
5. Operować prawidłową terminologią.
6. Przepisywać i samodzielnie pisać krótkie teksty z zachowaniem wymaganej formy
(akapity, dobór kroju czcionki)
7. Wykorzystać edytory graficzne do wykonywania rysunków.
8. Wybrać oraz uruchomić wskazany program edukacyjny, właściwie z niego korzystać i
prawidłowo zakończyć jego działanie.
9. Wskazywać przykłady stosowania TI w szkole, w domu i w otoczeniu.
5
Metody, formy i środki realizacji celów
Zajęcia realizowane będą przede wszystkim na zajęciach dodatkowych ( po 1 lub 2 godz.
tygodniowo).
Ze względu na fakt, iż na tym etapie mamy do czynienia z dziećmi siedmio dziesięcioletnimi, które rozpoczynają dopiero edukację szkolną, należy przy realizacji
programu zwrócić szczególną uwagę na:
1. Odejście od metod słownych na rzecz maksymalnego upoglądowienia.
2. Rezygnację z przekazywania wiedzy teoretycznej, a położenie nacisku na nabywanie
podstawowych umiejętności pracy z komputerem.
3. Zachęcanie do korzystania z komputerów przy założeniu, iż zabawa też jest nauką.
4. Stworzenie wszystkim dzieciom równych szans, bez względu na dostępność do
komputera, przez indywidualizacje tempa pracy i stopnia trudności stawianych zadań.
5. Używanie prawidłowej terminologii informatycznej, ale zrozumiałej dla dzieci.
6
PLAN DZIAŁAŃ EDUKACYJNYCH
W KLASIE I
7
Ośrodek tematyczny
Bezpiecznie w szkole i w
drodze do szkoły.
Nasze ulubione zajęcia i
zabawy.
Temat dnia
WRZESIEŃ
Poznajemy pomieszczenia
w budynku szkolnym i
pracowników szkoły.
Rośliny ulubionym
tematem zdjęć i obrazów
malarskich.
Zajęcia z komputerem
Zwiedzanie pracowni komputerowej.
Zapoznanie z regulaminem pracowni.
Projektowanie kącika zieleni w
otoczeniu szkoły- praca w edytorze
grafiki „Zostań małym Picasso”.
Ćwiczenia w posługiwaniu się
myszką.
PAŹDZIERNIK
Moja rodzina, mój dom.
Każdy chce mieć dom.
Smacznie, zdrowo,
kolorowo.
Myjemy i jemy owoce.
Nasi czworonożni
przyjaciele.
Woda skarb bezcenny.
LISTOPAD
Bezpieczne zabawy z
psem.
Przygotowujemy się do
wyprawy na niby.
Rysowanie domu. Praca w edytorze
grafiki- paint.
Pisanie liter i wyrazów na
klawiaturze.
Układanie komputerowych puzzli z
obrazkami zwierząt.
Prezentacja na temat „Czym
podróżujemy?”
GRUDZIEŃ
W krainie baśni.
Mikołajkowe tradycje.
Jesteśmy klientami.
Przedświąteczne zakupy.
Kolorowanie Mikołaja wg podanego
kodu matematycznego.
Pisanie wyrazów związanych z
tematem
STYCZEŃ
Nadeszła zima.
Ciekawe zajęcia na
zimowe wieczory.
Podziwiamy zimowe
pejzaże.
Wieczór z krzyżówką.
Dokańczanie rysunku „Zabawy na
śniegu”.
Gry komputerowe. Rozmowa o
szkodliwości niektórych gier i możliwości
uzależnienia się od komputera.
LUTY
Tydzień wspomnień.
Bajkowe prawdy życia.
Nieznajomy S ujawnia się. Pisanie nazw dni tygodnia- praca w
edytorze tekstowym
Pracowitość i wytrwałość Rysowanie śnieżynek. Praca w
zostają nagrodzone.
edytorze graficznym paint.
8
Z techniką za pan brat.
MARZEC
Od ogniska do żarówki.
Zima powoli odchodzi.
W marcu jak w garncu.
Prezentacja na temat sposobów
oświetlania mieszkań dawniej i dziś.
Ilustrowanie wiersza „W marcu”praca w programie „Zostań małym
Picasso”.
KWIECIEŃ
Wiosenne porządki.
Wiosna zaprasza do
sprzątania.
Zwyczaje i tradycje
wielkanocne.
O wielkanocnym stole.
Zawody znane i nieznane.
Uczymy się żyć w
przyjaźni.
MAJ
Ilustrowany wywiad z
grafikiem naszego
podręcznika.
Tajemniczy przyjaciel.
CZERWIEC
Świat dziecięcych zabaw i Dzień w krainie radości.
marzeń.
Jedziemy na wakacje.
Wakacyjne plany.
9
Pisanie cyfr na klawiaturze.
Ćwiczenia w dodawaniu z
przekroczeniem progu
dziesiątkowego.
Wypełnianie wzorami konturu
pisanki.
Na czym polega praca grafika
komputerowego?
Ilustrowanie piosenki „Kolega
komputer”.
Zbiorowe rozwiązywanie krzyżówkipisanie liter na klawiaturze (pisownia
dużej litery, znaków polskich).
Przedstawianie barwną plamą sceny
„Moje wymarzone wakacje”.
Podpisywanie obrazka.
PLAN DZIAŁAŃ EDUKACYJNYCH
W KLASIE II
10
Ośrodek tematyczny
Bezpieczeństwo.
Ogród pełen barw.
Temat dnia
WRZESIEŃ
Znaki drogowe.
Rośliny ozdobne w
ogrodzie.
Zajęcia z komputerem
Zabawa z programem edukacyjnymłączenie symbolu znaku z
odpowiednim hasłem.
Kolorowanie jesiennego bukietu.
PAŹDZIERNIK
Zwierzęta hodowane przez W gospodarstwie
człowieka.
wiejskim.
Pożegnanie października.
Nasza Ojczyzna.
Teatralne rozmaitości.
Jesienny koncert.
LISTOPAD
Warszawa w legendzie.
Teatrzyk z drewnianej
łyżki.
Uzupełnianie brakujących
fragmentów rysunku „W
gospodarstwie wiejskim”. Poznanie
poleceń kopiuj/ wklej w programie
paint.
Muzyka z komputera.
Prezentacja dot. Warszawy
Projektowanie zaproszeń na spektakl
teatralny.
GRUDZIEŃ
Wkrótce zima.
Coraz zimniej.
W świątecznym nastroju.
Choinkabożonarodzeniowe
drzewko.
Ubiór odpowiedni do stanu pogodyprojektowanie stroju dla Koziołka
Matołka (program edukacyjny „Świat
Koziołka...”)
Wykorzystanie możliwości
rysowania figur geometrycznych do
projektowania ozdób choinkowych.
STYCZEŃ
Rozpoczął się Nowy Rok.
Muzyka zegarów.
Rodzina.
W mojej rodzinie.
Zegary dawniej i dziś- prezentacja
ppt.
Projektowanie wizytówki na drzwi
swojego mieszkania.
LUTY
Zima w pełni.
Pejzaże zimowe.
Malowanie zimowego pejzażu w
programie „Zostań małym Picasso”.
MARZEC
Nie jesteś sam.
Szukamy wiosny.
Zbliża się wiosna.
Ptasie powroty.
Święta wielkanocne.
Miejsca sercu bliskie.
KWIECIEŃ
Kolorowe pisanki.
W mojej rodzinnej
miejscowości.
11
Redagowanie sprawozdania z
wycieczki. Pisownia wyrazów z rz i
ż.
Rysowanie wybranego ptaka. Pisanie
cech charakterystycznych wyglądu.
Projektowanie pisanki wielkanocnej.
Z Koziołkiem Matołkiem utrwalamy
tabliczkę mnożenia.
Ogród żyje.
MAJ
Kwitną drzewa i krzewy
owocowe.
Uczymy się i bawimy.
Zapraszamy w gości.
Uzupełnianie wyrazami opisu kwiatu
jabłoni. Kolorowanie kwiatu zgodnie
z opisem.
Przygotowujemy zaproszenia na
przyjęcie urodzinowe.
CZERWIEC
Przyroda nas zaciekawia.
Chroń lasy.
Niech żyją wakacje.
Bezpiecznie podczas
wakacji.
12
Wykonanie plakatów w obronie
lasów. Hasła, np.: Nie zrywaj roślin!
Nie rozpalaj ognisk w lesie! itd.
Projektowanie znaków
bezpieczeństwa związanych z
wakacyjnymi przestrogami.
PLAN DZIAŁAŃ EDUKACYJNYCH
W KLASIE III
13
Ośrodek tematyczny
Jeszcze troszkę wakacji.
Polska moja Ojczyzna.
Temat dnia
WRZESIEŃ
Najpiękniejszy dzień
wakacji.
Piękny jest mój kraj
ojczysty.
Zajęcia z komputerem
Wykonanie pracy graficznej w
programie paint i zapisanie jej na
dysku.
Prezentacja ppt. „Najpiękniejsze
miejsca”.
PAŹDZIERNIK
Najlepiej razem.
Z wizytą w Bullerbyn.
Pole.
Dary naszych pól.
Wynalazki.
Jesień da się lubić.
LISTOPAD
Z komputerem trzeba
rozważnie.
Odlatują liście, odlatują
ptaki.
Wymyślamy nową przygodę
bohaterów z Bullerbyn. (Ćwiczenia w
pisaniu na klawiaturze).
Kolorujemy obrazki korzystając z
polecenia „pobierz kolor” w pr.paint
Internet- największa sieć
komputerowa na świecie.
Wykonanie ptaka dziwaka.
GRUDZIEŃ
Woda w przyrodzie.
Przyszedł śnieg.
Niedługo Święta Bożego
Narodzenia.
Podwójna radość.
Ilustracja inspirowana wierszem pt.
”Pierwszy śnieg”
Pisownia wyrazów z ę i en (na
podstawie opowiadania „Dziwna
matematyka”). Poprawiamy błędy w
tekście.
STYCZEŃ
Precz z nudą.
Zmieniamy się.
Jestem aktorem
filmowym.
Będę dorosły.
Projektowanie kostiumu do
wymarzonej roli filmowej.
Rysowanie swojego portretu „Ja za
dwadzieścia lat”.
LUTY
W kraju Anaruka.
Sławni Polacy.
Narodziny w przyrodzie.
Z wyprawą na Grenlandię. Wyszukiwanie wiadomości dot.
Grenlandii na płycie CD.
MARZEC
Spotkanie z Adamem
Praca graficzna na temat „Adam
Mickiewiczem.
Mickiewicz i wiewióreczka Maryni”.
Dorastanie zwierząt.
Symetria w rysunku. Wykorzystanie
poleceń kopiuj/wklej w programie
graficznym paint
14
Wielkanoc.
Na ratunek Ziemi.
KWIECIEŃ
Palmy wielkanocne.
Ratujmy rośliny i
zwierzęta świata.
O przyjaźni.
MAJ
Spotkanie z Lampo.
Polska nasza Ojczyzna.
Kraków w legendzie.
Mój dziecięcy świat.
CZERWIEC
W drużynie zuchowej.
Wakacje.
Listy z wakacji.
15
Układanie opisu palmy wielkanocnej.
Ozdabianie tekstu rysunkiem.
Ilustrowanie wydarzenia
inspirowanego utworem literackim
(„W pułapce”)
Wykonanie portretu swojego
czworonoga.
Oglądamy prezentację ppt
przedstawiającą dzieje hejnału z
wieży kościoła mariackiego.
Ja to umiem, ja to wiem. Test
wiadomości i umiejętności
posługiwania się TI.
Piszemy szyfrem. Łączenie tekstu z
obrazkiem (ćwiczenie umiejętności
wyszukiwania właściwego obrazka na
płycie cd).
Ocenianie
Ze względu na to, że zajęcia komputerowe są zajęciami nadobowiązkowymi,
ocenianie występuje wyłącznie w formie słownej. Wskazuje mocne strony ucznia i pełni rolę
wyłącznie wspierającą.
Osiągnięcia
Propozycja metod pomiaru
Obserwowanie, czy i w jaki sposób
uczniowie radzą sobie z posługiwaniem się
tymi urządzeniami w czasie pracy z
komputerem oraz w jaki sposób traktują je
po zakończeniu pracy.
Sprawdzenie i ocenienie efektów posłużenia
się przez uczniów programem do tworzenia
tekstów, rysunków lub dźwięków w celu
wykonania ilustracji według własnego
pomysłu, ewentualnie na zadany przez
nauczyciela temat.
Obserwowanie, czy uczeń potrafi znaleźć, a
następnie wybrać interesującą go
informację, np. w programie edukacyjnym
lub na płycie CD.
Odnotowanie aktywności i wiedzy uczniów
w czasie dyskusji między wszystkimi
uczniami lub w mniejszej grupie,
poświęconej zastosowaniom komputerów i
TI w otoczeniu, w szkole i w domu.
1. Bezpieczne korzystanie z podstawowych
urządzeń TI (np. myszy, klawiatury,
dyskietki i płyty CD).
2. Przekazywanie swoich pomysłów i
informacji w różnych formach (tekst,
rysunek i dźwięk).
3. Przeglądnie i wybieranie interesującej
ucznia informacji.
4. Wskazywanie przykładów stosowania TI
w szkole, w domu i w otoczeniu.
* Na zakończenie trzyletniego etapu edukacyjnego przeprowadzony zostanie krótki test
wiadomości i umiejętności zdobytych przez uczniów na zajęciach z komputerem.
Ewaluacja
Naturalną formą ewaluacji będzie poziom zadowolenia uczniów z własnych
dokonań i umiejętności nabytych w trakcie zajęć.
Poczucie dobrze wykonanej pracy, a także zaangażowanie uczniów daje
nauczycielowi obraz efektów wspólnej pracy
Uśmiechy, zauroczenie, zaciekawienie jakie będzie można zobaczyć na twarzach
małych informatyków będą najlepszą ewaluacją
Ewaluacją
będą
również
prace
uczniów
wykonane
z pomocą komputera (w tym wyniki sprawdzianu przeprowadzonego na zakończenie
danego etapu kształcenia).
Ewaluacją będzie również opinia nauczyciela korzystającego z w/w programu.
16
Bibliografia
Bednarska E. „Komputer w życiu dziecka”, Życie Szkoły nr 7/2001r.
J. Bukowski (tłum.)Microsoft Word 2000 Kompendium wiedzy, Warszawa, 1999r.
Gługowski M. „ Informatyka 2000”, program nauczania informatyki dla szkoły podstawowej
i gimnazjum, Wydawnictwo Czarny Kruk, Bydgoszcz 1999
Nievergelt J. „Co to jest dydaktyka informatyki? Komputer w Edukacji”, 1/1994
Marciszewska A. „Nauczanie zintegrowane z udziałem komputera”, Życie Szkoły nr8/2001
Podstawa programowa kształcenia ogólnego. MEN, 15 luty 1999r.
Sysło M.M.- „Standardy przygotowania nauczycieli w zakresie technologii informacyjnej”.
Wrocław 1998.
Sysło M.M. „Informatyka w szkole Elementy informatyki”, wydawnictwo Naukowe PWN,
1993-1997.
Rosenkranz M. „Pierwsze spotkanie z informatyką”, Życie Szkoły nr8/2001
Stanecka B. Stanecki Cz. „Informatyka w szkole podstawowej. Program nauczania kl.IV-VI”
D. Morańska „Komputer w edukacji wczesnoszkolnej”
17
18
19