Pobierz PDF
Transkrypt
Pobierz PDF
Ściąga eksperta Hormonalne metody antykoncepcji naukowcy odkryli, że do zapłodnienia dochodzi w wyniku połączenia plemnika z komórką jajową dopiero w XIX wieku; o istnieniu hormonów, czyli substancji chemicznych kontrolujących procesy metaboliczne w ciele, świat dowiedział się dopiero na przełomie XIX i XX wieku mechanizmy działania hormonów istotnych dla antykoncepcji, estrogenów i progesteronu poznano dopiero pod koniec lat 20. XX wieku; w połowie ubiegłego stulecia badacze tacy jak John Rock i Gregory Pincus stworzyli podwaliny dla współczesnej antykoncepcji hormonalnej w 1957 na rynek amerykański trafiły pierwsze pigułki Enovid, przepisywane najpierw jako leki na dolegliwości miesiączkowe dziś miliony kobiet na całym świecie stosują tę skuteczną metodę zapobiegania ciąży; nowoczesne tabletki zawierają znacznie mniej hormonów niż ich poprzedniczki sprzed pół wieku mechanizm działania - najpopularniejsze pigułki dwuskładnikowe zawierają dwa syntetyczne hormony: gestageny i etynolestradiol; hormony te blokują jajeczkowanie, a także wpływają na konsystencję śluzu szyjki macicy, co utrudnia przemieszczanie się plemników w kierunku jajowodu środki hormonalne mogą stosować kobiety, u których lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań nie jest prawdą, że młode dziewczyny nie powinny stosować tej metody – jeśli nastolatka miesiączkuje od ok. 2 lat lekarz może wypisać jej receptę palaczki, szczególnie po 35 r. ż. nie powinny decydować się na tę metodę do innych przeciwwskazań należą niektóre choroby układu krążenia, problemy z sercem, wątrobą czy przebyte nowotwory, szczególnie piersi antykoncepcja hormonalna wymaga regularnych wizyt u ginekologa i okresowych badań krwi, aby kontrolować pracę wątroby i tolerancję tabletek skuteczność - środki hormonalne są jednymi najskuteczniejszych metod antykoncepcji, prawidłowo stosowane dają ponad 99% szans na uniknięcie ciąży najczęstsze błędy w stosowaniu to zapomnienie o tabletce oraz zignorowanie przypadków osłabionej skuteczności (wymioty, sina biegunka), a także interakcje z niektórymi lekami (antybiotyki, leki na bazie dziurawca) formy antykoncepcji hormonalnej: najstarszą i nadal najpopularniejszą metodą są przyjmowane codziennie pigułki; dostępne są także plastry, które zmienia się raz na tydzień przez kolejne 3 tygodnie, po czym następuje 7- dniowa przerwa; od niedawna na rynku dostępne są tzw. pierścienie antykoncepcyjne, wykonane z elastycznego materiału i uwalniające hormony po wprowadzeniu do pochwy; pierścień wprowadza się do pochwy raz na 3 tygodnie, dopasowuje się on do kształtu ciała i jest właściwie niewyczuwalny starszą metodą są zastrzyki hormonalne: aplikowane raz na 3 miesiące; ich minusem jest to, że nie można przerwać stosowania w przypadku ewentualnych efektów ubocznych; płodność i miesiączki wracają nawet do roku po odstawieniu preparatu długotrwałą metodą hormonalną są implanty, które wszczepia się pod skórę, gdzie uwalniają one hormon progestagen przez okres do 5 lat; środek ten jest jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcyjnych stosowanie pigułek antykoncepcyjnych - najpopularniejsze jednofazowe pigułki antykoncepcyjne zawierają taką samą dawkę hormonów na każdy dzień; zazwyczaj opakowanie zawiera 21 tabletek z przypisanymi do nich dniami tygodnia, dla łatwiejszego zapamiętania; pierwszą pigułkę najlepiej zażyć pierwszego dnia cyklu, czyli w pierwszym dniu miesiączki – wtedy zabezpieczenie przed ciążą jest pełne od samego początku w przypadku zażycia pigułki w innym dniu cyklu pełną ochronę uzyskamy po ok. tygodniu zażywania pigułek; pigułki połykamy codziennie, najlepiej o tej samej porze; dopuszczalne jest opóźnienie wynoszące maksymalnie 12 godzin; jeśli np. zażywamy pigułkę o godz. 10 rano w poniedziałek, kolejną powinnyśmy przyjąć najpóźniej o godz. 22 we wtorek; po skończeniu 21 tabletek robimy 7 dni przerwy, w tym czasie pojawia się krwawienie z odstawienia; zabezpieczenie działa także w czasie 7-dniowej przerwy co robić, jeśli zapomniałaś zażyć pigułkę? zapomnienie tabletki w pierwszym tygodniu jest najbardziej ryzykowne; jeśli nie miałaś stosunków w ciągu 7 dni przed tym incydentem, zażyj jak najszybciej zapomnianą tabletkę, a kolejne przyjmuj o zwykłej porze; przez 7 kolejnych dni stosuj dodatkowo prezerwatywy; jeśli miałaś stosunek w ciągu 7 dni przed zapomnieniem tabletki, istnieje ryzyko ciąży, skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem (o ile nie minęło 120 godzin lekarz może Ci zapisać antykoncepcję awaryjną) zapomnienie tabletki w tygodniu 2 (tabletki 8-14) - zażyj zapomnianą tabletkę jak najszybciej i kontynuuj opakowanie jak zwykle - nie ma ryzyka ciąży www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/2 Ściąga eksperta zapomnienie tabletki w tygodniu 3 (tabletki 15-21) - zażyj jak najszybciej zapomnianą pigułkę i dokończ opakowanie jak zwykle, ale nie rób 7 dni przerwy tylko od razu zacznij kolejne opakowanie albo nie bierz już kolejnych pigułek tylko od razu zrób 7 dni przerwy inne metody hormonalne - jeśli lekarz przepiszę ci antykoncepcję hormonalną zawsze zapoznaj się z opisem stosowania; istnieją np. tabletki dwu- i trójfazowe, które mają zróżnicowany skład w ramach opakowania; minipigułki, zawierające tylko syntetyczny progesteron – w ich przypadku opóźnienie powyżej 3 h może zakończyć się ciążą; minipigułki polecane są szczególnie dla kobiet karmiących piersią przyszłość antykoncepcji hormonalnej - obecnie producenci pigułek antykoncepcyjnych wprowadzają nowe schematy ich dawkowania tak, że kobieta ma mniej krwawień w ciągu roku (np. raz na kwartał) lub bierze hormony non-stop i w ogóle eliminuje krwawienia; prace nad antykoncepcją hormonalną dla mężczyzn jak dotąd nie zakończyły się sukcesem; warto jednak pamiętać, że kobieta i mężczyzna powinni dzielić się odpowiedzialnością, a także kosztami zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą antykoncepcja awaryjna - w przypadku niezabezpieczonego stosunku lub gdy zawiedzie antykoncepcja, np. pęknie prezerwatywa można zastosować tzw. antykoncepcję awaryjną; polega na połknięciu jednej tabletki zawierającej dużą dawkę hormonu – progestagenu; działanie tej metody polega na zahamowaniu lub opóźnieniu owulacji; tabletkę należy zażyć jak najszybciej po ryzykownej sytuacji, dlatego warto poprosić ginekologa o receptę dostępne aktualnie pigułki działają do 72 lub 120 godzin po stosunku, przy czym im później zostaną przyjęte tym mniejsza skuteczność; przy zastosowaniu tej metody w ciągu doby po stosunku skuteczność sięga 95%; nie należy mylić antykoncepcji awaryjnej z pigułkami poronnymi, które są w Polsce niedostępne; antykoncepcja „po stosunku” ma na celu niedopuszczenie do zapłodnienia i nie wpływa na przebieg ciąży, gdyby jednak do niej doszło www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Strona 2/2