Pobierz PDF

Transkrypt

Pobierz PDF
Ściąga eksperta
Hormonalne metody antykoncepcji
naukowcy odkryli, że do zapłodnienia dochodzi w wyniku połączenia plemnika z komórką jajową dopiero w XIX wieku; o istnieniu
hormonów, czyli substancji chemicznych kontrolujących procesy metaboliczne w ciele, świat dowiedział się dopiero na przełomie XIX i
XX wieku
mechanizmy działania hormonów istotnych dla antykoncepcji, estrogenów i progesteronu poznano dopiero pod koniec lat 20. XX wieku;
w połowie ubiegłego stulecia badacze tacy jak John Rock i Gregory Pincus stworzyli podwaliny dla współczesnej antykoncepcji
hormonalnej
w 1957 na rynek amerykański trafiły pierwsze pigułki Enovid, przepisywane najpierw jako leki na dolegliwości miesiączkowe
dziś miliony kobiet na całym świecie stosują tę skuteczną metodę zapobiegania ciąży; nowoczesne tabletki zawierają znacznie mniej
hormonów niż ich poprzedniczki sprzed pół wieku
mechanizm działania - najpopularniejsze pigułki dwuskładnikowe zawierają dwa syntetyczne hormony: gestageny i etynolestradiol;
hormony te blokują jajeczkowanie, a także wpływają na konsystencję śluzu szyjki macicy, co utrudnia przemieszczanie się plemników w
kierunku jajowodu
środki hormonalne mogą stosować kobiety, u których lekarz nie stwierdzi przeciwwskazań
nie jest prawdą, że młode dziewczyny nie powinny stosować tej metody – jeśli nastolatka miesiączkuje od ok. 2 lat lekarz może wypisać
jej receptę
palaczki, szczególnie po 35 r. ż. nie powinny decydować się na tę metodę
do innych przeciwwskazań należą niektóre choroby układu krążenia, problemy z sercem, wątrobą czy przebyte nowotwory, szczególnie
piersi
antykoncepcja hormonalna wymaga regularnych wizyt u ginekologa i okresowych badań krwi, aby kontrolować pracę wątroby i tolerancję
tabletek
skuteczność - środki hormonalne są jednymi najskuteczniejszych metod antykoncepcji, prawidłowo stosowane dają ponad 99% szans na
uniknięcie ciąży
najczęstsze błędy w stosowaniu to zapomnienie o tabletce oraz zignorowanie przypadków osłabionej skuteczności (wymioty, sina
biegunka), a także interakcje z niektórymi lekami (antybiotyki, leki na bazie dziurawca)
formy antykoncepcji hormonalnej: najstarszą i nadal najpopularniejszą metodą są przyjmowane codziennie pigułki; dostępne są także
plastry, które zmienia się raz na tydzień przez kolejne 3 tygodnie, po czym następuje 7- dniowa przerwa; od niedawna na rynku dostępne
są tzw. pierścienie antykoncepcyjne, wykonane z elastycznego materiału i uwalniające hormony po wprowadzeniu do pochwy; pierścień
wprowadza się do pochwy raz na 3 tygodnie, dopasowuje się on do kształtu ciała i jest właściwie niewyczuwalny
starszą metodą są zastrzyki hormonalne: aplikowane raz na 3 miesiące; ich minusem jest to, że nie można przerwać stosowania w
przypadku ewentualnych efektów ubocznych; płodność i miesiączki wracają nawet do roku po odstawieniu preparatu
długotrwałą metodą hormonalną są implanty, które wszczepia się pod skórę, gdzie uwalniają one hormon progestagen przez okres do 5
lat; środek ten jest jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcyjnych
stosowanie pigułek antykoncepcyjnych - najpopularniejsze jednofazowe pigułki antykoncepcyjne zawierają taką samą dawkę hormonów
na każdy dzień; zazwyczaj opakowanie zawiera 21 tabletek z przypisanymi do nich dniami tygodnia, dla łatwiejszego zapamiętania;
pierwszą pigułkę najlepiej zażyć pierwszego dnia cyklu, czyli w pierwszym dniu miesiączki – wtedy zabezpieczenie przed ciążą jest pełne
od samego początku
w przypadku zażycia pigułki w innym dniu cyklu pełną ochronę uzyskamy po ok. tygodniu zażywania pigułek; pigułki połykamy
codziennie, najlepiej o tej samej porze; dopuszczalne jest opóźnienie wynoszące maksymalnie 12 godzin; jeśli np. zażywamy pigułkę o
godz. 10 rano w poniedziałek, kolejną powinnyśmy przyjąć najpóźniej o godz. 22 we wtorek; po skończeniu 21 tabletek robimy 7 dni
przerwy, w tym czasie pojawia się krwawienie z odstawienia; zabezpieczenie działa także w czasie 7-dniowej przerwy
co robić, jeśli zapomniałaś zażyć pigułkę? zapomnienie tabletki w pierwszym tygodniu jest najbardziej ryzykowne; jeśli nie miałaś
stosunków w ciągu 7 dni przed tym incydentem, zażyj jak najszybciej zapomnianą tabletkę, a kolejne przyjmuj o zwykłej porze; przez 7
kolejnych dni stosuj dodatkowo prezerwatywy; jeśli miałaś stosunek w ciągu 7 dni przed zapomnieniem tabletki, istnieje ryzyko ciąży,
skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem (o ile nie minęło 120 godzin lekarz może Ci zapisać antykoncepcję awaryjną)
zapomnienie tabletki w tygodniu 2 (tabletki 8-14) - zażyj zapomnianą tabletkę jak najszybciej i kontynuuj opakowanie jak zwykle - nie ma
ryzyka ciąży
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 1/2
Ściąga eksperta
zapomnienie tabletki w tygodniu 3 (tabletki 15-21) - zażyj jak najszybciej zapomnianą pigułkę i dokończ opakowanie jak zwykle, ale nie
rób 7 dni przerwy tylko od razu zacznij kolejne opakowanie albo nie bierz już kolejnych pigułek tylko od razu zrób 7 dni przerwy
inne metody hormonalne - jeśli lekarz przepiszę ci antykoncepcję hormonalną zawsze zapoznaj się z opisem stosowania; istnieją np.
tabletki dwu- i trójfazowe, które mają zróżnicowany skład w ramach opakowania; minipigułki, zawierające tylko syntetyczny progesteron –
w ich przypadku opóźnienie powyżej 3 h może zakończyć się ciążą; minipigułki polecane są szczególnie dla kobiet karmiących piersią
przyszłość antykoncepcji hormonalnej - obecnie producenci pigułek antykoncepcyjnych wprowadzają nowe schematy ich dawkowania
tak, że kobieta ma mniej krwawień w ciągu roku (np. raz na kwartał) lub bierze hormony non-stop i w ogóle eliminuje krwawienia; prace
nad antykoncepcją hormonalną dla mężczyzn jak dotąd nie zakończyły się sukcesem; warto jednak pamiętać, że kobieta i mężczyzna
powinni dzielić się odpowiedzialnością, a także kosztami zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą
antykoncepcja awaryjna - w przypadku niezabezpieczonego stosunku lub gdy zawiedzie antykoncepcja, np. pęknie prezerwatywa można
zastosować tzw. antykoncepcję awaryjną; polega na połknięciu jednej tabletki zawierającej dużą dawkę hormonu – progestagenu;
działanie tej metody polega na zahamowaniu lub opóźnieniu owulacji; tabletkę należy zażyć jak najszybciej po ryzykownej sytuacji,
dlatego warto poprosić ginekologa o receptę
dostępne aktualnie pigułki działają do 72 lub 120 godzin po stosunku, przy czym im później zostaną przyjęte tym mniejsza skuteczność;
przy zastosowaniu tej metody w ciągu doby po stosunku skuteczność sięga 95%; nie należy mylić antykoncepcji awaryjnej z pigułkami
poronnymi, które są w Polsce niedostępne; antykoncepcja „po stosunku” ma na celu niedopuszczenie do zapłodnienia i nie wpływa na
przebieg ciąży, gdyby jednak do niej doszło
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 2/2