Ćwiczenia dla dzieci 5
Transkrypt
Ćwiczenia dla dzieci 5
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 20 w Warszawie ul. Powstańców Śląskich 17, 01-381 Warszawa tel. (22) 666-17-73, (22) 666-17-74 e-mail: [email protected] www.ppp20.pl Propozycje ćwiczeń dla dzieci 5-letnich do pracy w domu z pomocą rodziców I. Ćwiczenia poprawiające sprawność manualną Dzieci przejawiające trudności graficzne rysują niechętnie, zaczynamy więc od ćwiczeń rozmachowych – całych ramion, barków, następnie ćwiczeń rozluźniających napięcie mięśniowe i usprawniających końce palców, a dopiero później należy wykonywać ćwiczenia graficzne typu papier - ołówek. We wszystkich rodzajach ćwiczeń należy zwracać uwagę na: prawidłową postawę ciała, właściwe oświetlenie, ułożenie zeszytu, trzymanie ołówka, dłoń, nadgarstek i ramię powinny leżeć w jednej linii, oparte cały czas o stół, przesuwane podczas pracy bez odrywania od kartki; właściwe kierunki rysowania 1. Rozluźnianie napięcia mięśniowego W ćwiczeniach rozluźniających dziecko powinno wykonywać obszerne, swobodne ruchy całą ręką (w powietrzu lub na dużych płaszczyznach, tj. duży arkusz papieru, tablica, itp.) kreśląc: linie poziome (od lewej do prawej), linie pionowe (z góry na dół), linie ukośne, formy koliste (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara), linie faliste, figury geometryczne i bardziej skomplikowane kształty Te same kształty można rysować od większych do coraz mniejszych. Inne ćwiczenia rozluźniające napięcie mięśniowe: Gry i zabawy z piłką czy woreczkiem z grochem, np. rzucanie do celu, podrzucanie i łapanie, Zabawy z nieuformowanym tworzywem (wodą, piaskiem, kaszą, itp.) – ściskanie, robienie figurek Ćwiczenia nadgarstków i dłoni: Wymachy dłoni w górę i w dół (pożegnanie); wymachy dłoni na boki (odganianie muchy) Krążenie dłoni ułożonych równolegle (wskazana zmiana kierunku) Krążenie jednej dłoni wokół pięści (nawijanie wełny na motek). Zataczanie stopniowo coraz większych kółek. Zmiana rąk. Posuwanie dłoni po dłoni (toczenie wałeczka); Posuwanie dłoni po dłoni okrężnymi ruchami (toczenie kulki) Przyciskanie dłoni do dłoni (ugniatanie placka) Przebieranie palcami i stukanie nimi o podłogę najpierw jednej, potem obu rąk równocześnie (kroczenie owada, idzie rak lub gra na pianinie) Składanie palców obu rąk pod kontrola wzroku (powitanie paluszków) Zasuwanie i rozsuwanie paluszków (rozwijające i kulące się kwiaty) Chowanie kciuka i wysuwanie go między kolejnymi palcami (figa). 2. Usprawnianie końców palców Malowanie palcami lub pęczkiem waty Lepienie z gliny, modeliny lub ciasta Wylepianie kuleczkami z plasteliny konturowych rysunków Wyrywani – naklejanki, gniecenie gazet, darcie gazet Nawlekanie na nitkę koralików, jarzębiny, fasoli, itp. Przewlekanie sznurowadła przez otworki w tekturze Wycinanie nożyczkami różnych kształtów 3. Ćwiczenia graficzne Zaczynamy od rysowania w dużej liniaturze (2 linie). Stopniowo zmniejszamy format kartki i liniaturę, aż do wprowadzenia rysowania w trzech liniach. Początkowo dziecko rysuje proste, duże szlaczki, stopniowo wprowadzamy rysowanie coraz mniejszych i coraz bardziej złożonych form. Wskazane jest używanie miękkich ołówków, flamastrów tak, aby ułatwić płynność ruchów. Należy pamiętać o zachowaniu kierunków zgodnych z kierunkiem pisania. Propozycje ćwiczeń: Kreślenie form kolistych i falistych wg wzorów Pogrubianie kształtów mazakiem, kalkowanie, rysowanie na folii (ruchem ciągłym, bez odrywania ręki) Zakreskowywanie konturów rysunków Kolorowanie obrazków; rysowanie przy użyciu szablonów Łączenie punktów wyznaczających rysunki Rysowanie szlaczków (dziecko może najpierw ułożyć szlaczek ze sznurka, narysować w powietrzu, następnie rysuje po śladzie, potem kończy rozpoczęty szlaczek. Najtrudniejszą formą jest odtwarzanie szlaczka z pamięci) Propozycje książkowe: M. Bogdanowicz, „Ćwiczenia grafomotoryczne przygotowujące do nauki pisania wg Hanny Tymichovej”, Wyd. Fokus R. Hływa, „311 szlaczków i zygzaczków. Ćwiczenia grafomotoryczne usprawniające rekę piszącą” Wyd. Harmonia II. Ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej Propozycja ćwiczeń: Układanie klocków wg wzoru, np. gra „Make and break”(Zbuduj i zburz) Układanie mozaiki wg wzoru, gra „Mozaika” Wydawnictwo Expedixis (gra+książeczki) Układanie puzzli, wykonanych z pociętych pocztówek, starych kalendarzy Labirynty – znajdywanie najkrótszej drogi Wskazywanie podobieństw i różnic między dwoma podobnymi obrazkami Odwzorowywanie figur geometrycznych i bardziej złożonych form Dostrzeganie obrazków, które nie psują do całości, np. koło, trójkąt, prostokąt, samochód, itp. Zebrała i przygotowała: psycholog Karolina Skarbek 1 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 20 w Warszawie ul. Powstańców Śląskich 17, 01-381 Warszawa tel. (22) 666-17-73, (22) 666-17-74 e-mail: [email protected] www.ppp20.pl Szukanie ukrytych przedmiotów, figur na obrazku, np. gra Gacek, gdzie jesteś? Układanie figur, liter, wzorów z wykałaczek, np. rodzic tworzy jakąś literę z wykałaczek, dziecko wzorując się na tym robi swoją literę, trudniejsza opcja rodzic mówi zrób literę A, itp. Segregowanie wybranych symboli graficznych wg zaproponowanego kryterium (kształtu, wielkości, elementów składowych liter: litery z brzuszkami, liniami pionowymi, poziomymi, ukośnymi), np. znajdź w tekście wszystkie litery, które mają linie pionowe Porównywanie par wyrazów, wskazywanie i nazywanie różniących je liter, np. dom-dym, las-lis, lato-tato,itp. Szukanie określonych liter w tekście, np. wycinek z gazety -odszukaj wszystkie literki d i zaznacz kółkiem. Lepienie z plasteliny, układanie liter z drutu. Rysowanie szlaczków literopodobnych, rysowanie szlaczków poprzez łączenie kropek, rysowanie kompozycji geometrycznych wg wzoru. Gry „Mini pusy”, Wydawnictwo Expedixis (gra+książeczki) Propozycje książkowe: M. Frostig, D. Horne, „Wzory i obrazki. Program rozwijający percepcję wzrokową” Wyd. Prac. Testów Psych. PTP (zalecany poziom 2 lub 3) III. Ćwiczenia analizy i syntezy słuchowej 1. Uwrażliwianie dziecka na dźwięki Wysłuchiwanie dźwięków z otoczenia. Rodzic mówi do dziecka: „Zamknij oczy i powiedz mi, co słyszysz na dworze, korytarzu, itp.” Rozpoznawanie dźwięków, które wydają różne przedmioty Rodzic kładzie przed dzieckiem różne pomoce np. szeleszczący papier, klucz, gumkę, itp. I mówi: „Posłuchaj, jakie dźwięki wydają te przedmioty. A teraz zamknij oczy i powiedz mi, który z tych przedmiotów teraz usłyszałeś” Rodzic prezentuje dźwięki, dziecko odgaduje. Następnie rodzic prezentuje 2 kolejne dźwięki i pyta: „Co najpierw słyszałeś, a co potem?” Do tej zabawy można również wykorzystać dźwięki wydawane przy darciu papieru, przelewaniu wody z jednego naczynia do drugiego. Dzwoniący budzik Rodzic chowa w pokoju dzwoniący budzik (lub zabawkę z melodyjką) i mówi do dziecka: „Znajdź dzwoniący budzik” 2. Odtwarzanie dźwięków (rytmu) Zabawa: „Nadajemy sygnały” Dorosły wystukuje klockiem o blat stołu krótkie układy dźwięków i mówi do dziecka: „Wystukaj tak jak ja” Piosenki i proste rymowanki Zabawa orkiestra Dorosły wygrywa na przedmiotach codziennego użytku (np. garnki, sztućce, metalowe przedmioty, szklanki, itp.) lub instrumentach dostępnych w domu proste układy dźwięków (np. uderza drewnianą łyżką w metalowy kubek czy widelcem o szklankę, itp. i mówi do dziecka: „Zagraj tak jak ja 3. Analiza i syntez słuchowa wyrazów Podział prostych wyrazów na sylaby Rodzic wymyśla wyraz i mówi: „Podziel ten wyraz na sylaby. Policz ile jest sylab w każdym wyrazie.”(można to zrobić pomagając sobie klaskaniem) Wysłuchiwanie pierwszej głoski Rodzic mówi do dziecka: „Powiedz mi co słyszysz na początku wyrazu” Najpierw proponujemy wyrazy rozpoczynające się na samogłoskę, np. oko, ule, Ewa, usta, itp. Samogłoski powinny być wybrzmiewane w sposób bardzo wyraźny a nawet śpiewnie przedłużane, np. oooko, Później przechodzimy do spółgłosek, np. las, ryba, itp. Dobieranie przedmiotów, których nazwy zaczynają się na tę samą głoskę. Rodzic mówi: „Znajdź w tym pokoju dwa przedmioty, których nazwy zaczynają się na tę samą głoskę” Zabawa w Detektywa Rodzic mówi do dziecka: „Znajdź w tym pokoju najwięcej przedmiotów, których nazwy rozpoczynają się na głoskę np.o” „Znajdź w tym pokoju najwięcej przedmiotów, których nazwy kończą się na głoskę, np. t” Wysłuchiwanie ostatniej głoski Rodzic mówi do dziecka: „Jaką głoskę słyszysz na końcu wyrazu, np. nos, lato, kura, itp.” Analiza wyrazowa i sylabowa zdania Rodzic mówi proste, krótkie zdanie i prosi: „Ułóż tyle klocków ile usłyszałeś słów” Rozpoznawanie samogłoski w środku wyrazu Rodzic mówi: „Powiedz mi, co słychać w środku wyrazu” Analiza głoskowa wyrazu Rodzic mówi: „Powiedz mi z jakich głosek składa się wyraz, np. foka, ryba, parasol, smok, itp.” Powiększamy zdanie, zwiększanie liczby wyrazów w zdaniu. Rodzic podaje zdanie, a dziecko je rozbudowuje, np. Tomek kopie piłkę. Tomek kopie czerwoną piłkę. Tomek kopie czerwoną piłkę do bramki, itp. Następnie układanie tylu klocków, kasztanów ile jest słów w zdaniu. Propozycje książkowe: Grzelachowska Helena, „Głoska a litera. Ćwiczenia dla dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu” Wyd. Seventh Sea Zebrała i przygotowała: psycholog Karolina Skarbek 2