Zbigniew Gaś – Współpraca trenera z rodzicami jako warunek

Współpraca trenera z
rodzicami jako warunek
sukcesów nastoletniego
zawodnika
Opr. prof. dr hab. Zbigniew B. Gaś
Obszary dojrzewania nastolatka
• ODPOWIEDZIALNOŚĆ
• ZDROWIE
• SKUTECZNOŚĆ
Dojrzałość
fizyczna
Dojrzałość
psychiczna
Dojrzałość
społeczna
Dojrzałość
duchowa
• POCZUCIE SENSU
2/10
Hierarchia potrzeb
Transcendencja: pomoc
innym w samorealizacji
Samorealizacja:
osobisty rozwój
Potrzeby estetyczne: piękno,
forma, równowaga itp.
Potrzeby poznawcze: wiedza,
znaczenie, samoświadomość
Potrzeby szacunku (uznania): osiągnięcia,
odpowiedzialność, reputacja
Potrzeby przynależności i miłości: rodzina,
uczucia, związki z rówieśnikami
Potrzeby bezpieczeństwa: opieka, porządek, prawo,
granice, stabilność itp.
Potrzeby biologiczne: powietrze, jedzenie, picie, schronienie, sen,
seks itp.
3/10
Zadania rozwojowe (B. Varenhorst)
doświadczanie
fizycznej dojrzałości
seksualnej
reorganizacja
systemu wartości
rozwijanie
indywidualności
i tożsamości
wyrastanie z
egocentryzmu
kształtowanie
zobowiązań
społecznych
uzyskanie
autonomii
4/10
Różnorodność rodziców (1)
1.
Rodzic świadomy – zna swoje prawa i obowiązki,
ma duże oczekiwania. Jest zainteresowany osiągnięciami
dziecka, śledzi proces edukacyjny. Jest świadom podziału
ról i nie chce zastępować innych wychowawców;
2.
Rodzic analityczny – ćwiczy innych
wychowawców w cierpliwości. Chce wiedzieć wszystko.
Zadaje dużo pytań (w tym wiele „dziwnych”), wymaga więc
poświęcenia mu czasu;
3.
Rodzic socjalny, nastawiony na
pomaganie – to rodzic, którego interesują relacje,
chce poznać nauczycieli od strony prywatnej. Lubi
mieć szansę porozmawiać z nauczycielem „jak z
człowiekiem”. Jeśli go polubi, staje się niezwykle
wdzięcznym pomocnikiem w wielu obszarach
5/10
Różnorodność rodziców (2)
4.
Rodzic praktyczny, rodzic „naszych czasów”
5.
Rodzic podejrzliwy, nastawiony na
zagrożenie – jest typem rodzica percypującym świat
– to rodzic konkretny. Nastawiony na widoczne korzyści,
ale niekoniecznie materialne. Nie ma czasu. Najczęściej
zapracowany, współpracuje jeśli potrzeba będzie wyrażona
konkretnie;
jako wielkie zagrożenie. Swoim lękiem i podejrzliwością
zaraża dziecko. Podstawową potrzebą zarówno u tego
typu rodzica, jak i jego dziecka jest potrzeba
bezpieczeństwa
6. Rodzic obojętny, zaniedbujący – to nie tylko
najtrudniejszy do współpracy typ rodzica, ale także
najtrudniejszy rodzic dla dziecka. To często rodzic
nieobecny w życiu dziecka, pozostawiający je samotne.
Trudno się z nim komunikować, gdyż jest po prostu
fizycznie nieobecny
6/10
Zasady współpracy?
1.
Zasada pozytywnej motywacji (koncentracja na
chęci współdziałania)
Zasada partnerstwa (równe prawa i obowiązki)
3. Zasada wielostronnego przepływu
informacji (różne osoby i wszystkie dostępne kanały)
4. Zasada jedności oddziaływań (zgodne cele
2.
wychowania)
5.
Zasada aktywnej i systematycznej
współpracy (zaangażowanie stron w realizację
zadań)
6.
Zasada poszanowania indywidualności
partnerów – każdy jest inny i z taką osobą należy
współpracować
7/10
Bariery we współpracy
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Niskie zaangażowanie stron
Bierność
Postawa roszczeniowa
Przerzucanie odpowiedzialności
Kwestionowanie kompetencji
Rywalizacja (o autorytet, bliskość, rolę
w życiu dziecka)
Wykluczanie partnera z działań
wychowawczych
8/10
Uwarunkowania skutecznej
współpracy
1.
Kompetencje intrapsychiczne trenera
(stabilność emocjonalna, logika działania,
konstruktywne zmierzanie się z problemami)
2. Kompetencje interpersonalne (komunikacja
i porozumiewanie się, dostarczanie wsparcia,
rozwiązywanie konfliktów, współdziałanie,
szacunek dla odmienności drugiego człowieka)
3.
Kompetencje społeczne/zawodowe
(wiedza i umiejętności niezbędne dla pełnienia ról:
wychowawcy, trenera; dojrzałego i zaradnego życiowo
człowieka)
4.
Kompetencje duchowe (stabilny system
wartości i poczucie sensu życia)
9/10
Dziękuję za uwagę
i zapraszam
do rozwijania współpracy
z rodzicami nastoletnich
sportowców
10/10