pobierz artykuł w całości

Jesienne rady i propozycje dla rodziców
W poprzednim artykule dokonałyśmy krótkiej charakterystyki jesieni. Teraz
przedstawimy propozycje zabaw i zajęć z dziećmi aby zachęcić rodziców do korzystania z tej
olbrzymiej skarbnicy jaką jest jesień, jej piękno, dary i aura.
Jesienią organizm dziecka kumuluje siły i odporność na długie zimowe miesiące. Nie
wystarczy więc samo zdrowe odżywianie, dostarczanie witamin i dbanie o zdrowy sen. Jesień
to czas przeziębień, katarów, gryp i itp.
Rodzice powinni bacznie obserwować swoje pociechy aby rozpoznać ich potrzeby.
Dla zdrowia dziecka:
• Spaceruj. Korzystaj z każdej możliwej chwili aby być z dzieckiem na świeżym
powietrzu. To nie tylko sposób na hartowanie dziecka ale też ostatnie przed
zimą łapanie światła i słońca;
• Korzystaj z jesiennych darów. Mamy bogactwo owoców, warzyw, nasion. Ucz
swoje dziecko aby jadło zdrowo;
• Zwróć uwagę na zachowanie swojego dziecka: może robi się smutne,
apatyczne lub zdenerwowane;
• Spędzaj z dzieckiem czas „na luzie”. Ono potrzebuje relaksu, rozmowy i
zabawy w twoim towarzystwie;
• Słuchaj, co do ciebie mówi. Nie krytykuj, nie doradzaj, nie poprawiaj – po
prostu słuchaj;
• Dbaj o siebie. Dzieci najlepiej uczą się gdy działają i gdy mają przykład.
Dziecko patrzy na ciebie. Wprowadzenie zdrowego stylu życia wpłynie
pozytywnie na całą rodzinę;
• To co robisz, rób prawdziwie. Można z dzieckiem spędzać godziny i niewiele z
tego wynika a można spędzić 20 minut a to przyniesie wiele dobrego.
• Bądź dla dziecka wzorcem osobowym: słowa – uczą, ale przykłady porywają.
Jesień to najbardziej kolorowa ze wszystkich pora roku: wokół rumienią się jabłka, roi się od
pomarańczowych dyń, czerwonych i złotych liści, żółtych, zielonych i fioletowych owoców.
Przeżyjcie razem z dzieckiem radość z wyglądu, zapachu, smaku i brzmienia tej pory
roku:
• Zróbcie zupę jarzynową używając przeróżnych warzyw, nazywajcie je, próbujcie,
określajcie kształty, kolory…
• Pokażcie dziecku bogaty w dary jesienne stragan: warzywa, owoce i bogactwo ich
odmian: np. jabłek, śliwek, gruszek… Zróbcie z dzieckiem warzywnego lub
owocowego stworka spinając go wykałaczkami.
• Ziemniak w roli głównej: zróbcie pieczątki, wycinajcie, może uda się coś z niego
wyrzeźbić…
• Idźcie na spacer do parku, lasu. Oglądajcie kolorowe liście ich kształty, nazywajcie z
jakich drzew pochodzą. Wąchajcie je, porównujcie, róbcie kolorowe bukiety,
sprawdźcie jak szeleszczą pod nogami. Można przy tym ćwiczyć język i buzię
szumiąc, sycząc, naśladując wiatr. Można zrobić z liści kolorową wyklejankę na
białej kartce, można je malować farbą i odbijać na papierze, a wreszcie można je
suszyć i zatrzymać na dłużej aby zimą wspominać jesienne zabawy. Przydadzą się
encyklopedie lub internet aby sprawdzić z jakiego drzewa pochodzi jakiś liść.
• Zbierajcie kasztany, żołędzie, szyszki i zróbcie z nich jesienny stroik lub jesienne
ludki, potworki, zwierzaki, cudaki…
• Może uda się puścić latawiec – to przecież idealna pora roku, aby się wspólnie bawić;
• Oglądajcie razem jak pada deszcz i wieje wiatr, może uda się to namalować palcami,
bawcie się gazetami to dobry sposób na nudę…
• Zapytajcie swoje dziecko co chciałoby robić, może czasami warto spełnić małe
marzenia… a pomysłów i możliwości jest bardzo dużo…
Może jesienny wierszyk do ugniatania, głaskania, pukania w plecy:
„Jesień”
Drzewom we włosy dmucha wiatr
a deszczyk kropi: kap, kap, kap.
Krople kapią równiuteńko,
Dziecko zwrócone do nas
Dmuchamy w jego włosy.
Delikatnie opukujemy jego plecy.
plecami.
szepczą cicho: „mój maleńki,
śpij już, śpij, śpij, już śpij, już śpij...”.
Głaszczemy dziecko po włosach i po
ramieniu.
Leci listek, leci przez świat,
gdzieś tam na ziemię cicho spadł.
Leci drugi, leci trzeci
biegną zbierać listki dzieci.
Wodzimy opuszkami palców po plecach
dziecka,
lekko naciskamy je w jednym miejscu,
wędrujemy opuszkami palców dwa razy,
szybko, z wyczuciem stukamy wszystkimi
palcami.
Głaszczemy dziecko po plecach.
No, a potem wszystkie liście
układają w piękne kiście.
B. Kołodziejski
Są też jesienne zagadki:
Płynie po niebie mała lub duża,
gdy słońce skryje, świat się zachmurza.
/chmura/
Przynoszę deszcze, szarugi,
dzień krótki a wieczór długi.
Perkoza wysyłam za morza
i jeża usypiam w norze.
/jesień/
Choć ten muzyk nie ma instrumentu w dłoni,
Lecz bębni po dachu i o szyby dzwoni.
/deszcz/
Spadają z drzewa żółte, czerwone.
Wiatr je niesie w tę i tamtą stronę.
/liście/
Spadłem nagle z drzewa, leżę na trawniku,
w brązowej koszulce, w zielonym płaszczyku.
/kasztan/
Huczy, świszcze, leci w pole,
czyni w koło swe swawole.
Zrywa ludziom kapelusze
I wyrywa parasole.
/wiatr/
Kolorowy, rozłożysty,
kiedy dzień jest bardzo dżdżysty.
Wąski płaszczyk skromnie wkłada,
kiedy deszcz przestaje padać.
/parasol/
Co jesienią z dębu spada?
Co ze smakiem dzik zajada?
/żołędzie/
Ma gruby brzuszek
I ogonek mały.
Będzie z niego pewnie
Barszczyk doskonały.
/burak/
Ma on nóżkę – nie ma buta,
ma kapelusz – nie ma głowy,
Czasem gorzki i trujący,
Często smaczny jest i zdrowy.
/grzyb/
Biała niteczka w powietrzu lata,
Pajączek leci na podbój świata,
A dzieci klaszczą, cieszą się na to –
Wołają: - patrzcie, już…
/babie lato/
W październiku a dokładnie 31 niektórzy obchodzą Haloween a 29 listopada to tradycyjny
wieczór wróżb, przeddzień imienin Andrzeja.
Andrzejkowe wróżby
Stare polskie przysłowie mówi „Na świętego Andrzeja błyska pannom nadzieja”, gdyż
wigilia św. Andrzeja przypadająca 29 listopada to tradycyjny wieczór wróżb. W tym dniu
dziewczęta próbowały dowiedzieć się czegoś o swoim przyszłym losie. Łączy się to z
dawnymi wierzeniami, według których właśnie wtedy na ziemię przybywają duchy.
Obecnie w wigilię św. Andrzeja wróżą sobie dziewczęta i chłopcy. Jest to wspaniała
zabawa. Tak nie wiele trzeba drodzy rodzice, aby zorganizować ją dziecku w domu.
Oto kilka naszych wróżb i zarazem zabaw:
Kim będę?
Na stole kładziemy kubki. Pod kubkami umieszczamy zwyczajne (ale tego dnia
magiczne) przedmioty lub ilustracje, które przedstawiają jakiś przedmiot. Dziecko podnosi
kubek i od dorosłych dowiaduje się kim zostanie w przyszłości, np. nici – krawcowa, długopis
– pisarz, piłka – sportowiec, znak drogowy – kierowca, recepta – lekarz, pieniądze – bankier,
pędzel – malarz, klucz – ślusarz, itd.
Wirująca butelka
Na karteczkach wypisujemy szczęśliwe wróżby i układamy je w kole na dywanie. Po
środku koła kładziemy butelkę. Dziecko kręci butelkę. Po zatrzymaniu szyjka butelki
wskazuje szczęśliwy los np. wkrótce pojedziesz na wycieczkę, spełnią się twoje marzenia,
rodzice kupią ci psa, czeka cię miłe spotkanie, dostaniesz lalkę Barbie, dostaniesz duży
samochód, itd.
Mowa kwiatów
Na stole rozkładamy ilustracje kwiatów. Dziecko losuje kwiat, a osoba dorosła
wyjaśnia, co mu kwiat przepowiada:
róża – szczęście w życiu, powodzenie,
stokrotka – jesteś piękny i młody,
goździk – jesteś kochany,
bez – podziwiam twoją urodę,
bratek – bądźmy przyjaciółmi
aster – jesteś wiecznym optymistą
Buty
Dzieci i rodzice zdejmują po jednym bucie. Ustawiają je jeden za drugim. Czyj but
pierwszy wyjdzie za próg pokoju, ten pojedzie na daleką wycieczkę.
A teraz wosku lanie, co ma stać się niech się stanie...
Na stoliku, stawiamy miskę z wodą, wcześniej rozpuszczamy wosk w garnku. Dziecko
przy pomocy osoby dorosłej leje wosk przez klucz do miski. Swój odlew kładzie na kartce
papieru, a następnie przy pomocy światła próbuje wraz z rodzicem odczytać swoją
przyszłość.
Serce
Wycinamy serca z papieru i piszemy na nich imiona męskie i damskie, jedno
zostawiamy puste. Następnie odwracamy serce zapisaną stroną do dołu i prosimy, aby
dziecko wybrało sobie serce i przekłuło igłą. Imię, na które natrafi należy do jego przyszłego
ukochanego/ukochanej. Jeżeli na przekłutym sercu nie ma żadnego imienia to oznacza, że na
miłość musi jeszcze poczekać.
Życzymy miłej, radosnej jesieni w rodzinnych gronie.
Opracowały: Barbara Michniewicz, Edyta Krzysiek
Literatura:
1. Maria Kownacka, Razem ze słonkiem. Złota jesień, Warszawa 1975;
2. Maria Kownacka, Razem ze słonkiem. Szaruga jesienna, Warszawa 1975;
3. Maria Przybysz-Piwko, Zbiór przysłów i zagadek dla dzieci, Warszawa 1995;
4. Własne zbiory zabaw, zagadek, wierszy.