Rozmowa kwalifikacyjna - Ośrodek Pomocy Społecznej w

Transkrypt

Rozmowa kwalifikacyjna - Ośrodek Pomocy Społecznej w
Rozmowa kwalifikacyjna
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej pracodawcę nie interesuje przesz
ość
kandydata, lecz jego przysz
ość. Jeśli zadane pytanie dotyczy przesz
ości to
oznacza, Ŝe na podstawie dotychczasowych doświadczeń i zdobytej wiedzy chce on
wywnioskować jak dana osoba będzie pracować i zachowywać się, gdy zostanie
przyjęta. NaleŜy więc zwrócić duŜą uwagę na umiejętności prezentowania swoich
mocnych stron w taki sposób, by przekonać pracodawcę, Ŝe spe
nimy oczekiwania,
jakie stawia on wobec pracownika na danym stanowisku Specyfika wielu zawodów
stawia wymogi, którym sprostać moŜe tylko ten, kto udowodni, Ŝe potrafi
odpowiednio zachować się w róŜnych, najczęściej stresowych sytuacjach.
Niewygodne krzes
o, świat
o padające prosto w oczy, problematyczne
i podchwytliwe pytania, często niezwiązane z pracą, padające z ust kilku
rozmówców, to tylko niektóre ze sposobów na sprawdzenie kandydata. Pytanie: Czy
uprawia pan jakiś sport, jeŜeli tak, to jaki? moŜe mieć na celu zorientowanie się, czy
kandydat posiada określone umiejętności i predyspozycje potrzebne na danym
stanowisku. Tego typu pytanie moŜe jednocześnie sprawdzać, czy woli on pracować
indywidualnie czy raczej zespo
owo (np. tenis, pi
ka noŜna), lub czy zdolny jest do
logicznego myślenia
i podejmowania szybkich decyzji (np. szachy, brydŜ).
W wielu profesjach prawdziwym atutem staje się charakter. Elokwencja,
umiejętność szybkiego znalezienia się w sytuacji, b
yskotliwość a czasami wręcz
cięty język, przemawiają na korzyść starającego się o pracę. Podczas wywiadu mogą
paść pytania problemowe, a w odpowiedziach zwracana jest uwaga na
argumentację. O ile na niektóre pytania lepiej nie udzielać jednoznacznych
odpowiedzi, o tyle w innych sytuacjach unikanie ich moŜe zostać poczytane jako brak
kompetencji.
K
opotliwą sytuacją, zw
aszcza dla osób odbywających swoje pierwsze interview,
moŜe być nieco mylące zachowanie prowadzącego rozmowę. Niedoświadczeni
w odbywaniu rozmów kwalifikacyjnych mogą w takiej sytuacji poczuć się zupe
nie
zaskoczeni. Niekiedy zdarza się, Ŝe pracodawca aranŜuje sytuacje, które mają na
celu sprawdzenie, jak zachowa się kandydat w obliczu pewnych zachowań.
Przerywanie rozmowy np. telefonami, za
atwianie innych spraw, ch
odne
postępowanie, wywo
uje określone reakcje u kandydata, a jego zachowanie moŜe
dostarczyć informacji na temat jego charakteru. Tego rodzaju sytuacje mają często
miejsce, kiedy pracodawca chce sprawdzić daną osobę, czy potrafi ona zachowywać
się asertywnie, np. czy nie jest zbyt uleg
a, czy pozwala na agresywne traktowanie
siebie. Trzeba jednak pamiętać, Ŝe niektóre zdarzenia nie muszą być zamierzone,
lecz mogą stać się zupe
nie przypadkowo (np. rozmowa telefoniczna). Natomiast
bardzo cenna moŜe być sama świadomość tego, Ŝe to podejrzane zachowanie, to
tylko gra.
KaŜda rozmowa kwalifikacyjna ma na celu stwierdzenie, czy osoba starająca się
o zatrudnienie, odpowiada wymaganiom stawianym przez firmę. Dotyczy najczęściej
oceny następujących obszarów: doświadczenie zawodowei nabyte umiejętności,
uzdolnienia i potencjalne moŜliwości, wykszta
cenie i szkolenia, cechy osobowości
i temperament, moŜliwości fizyczne, zainteresowania i cele, czynniki spo
ecznoekonomiczne, zajęcia w czasie wolnym.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
Rozmowa kwalifikacyjna umoŜliwia zebranie dodatkowych informacji dotyczących
kandydata ponad te, które są zawarte w CV i kwestionariuszu:
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
czy kandydat ma odpowiednie kwalifikacje,
potwierdzenie i wyjaśnienie niejasnych kwestii,
czy będzie „pasowa
” do zespo
u,
na ile będzie móg
się rozwijać w firmie,
czy zatrudnienie jego przyniesie korzyści przedsiębiorstwu,
Rozmowa kwalifikacyjna przebiega na ogó
wed
ug określonego scenariusza, w
którym moŜna przewidzieć rodzaj i kolejność zadawanych pytań i dlatego moŜna się
do niej dobrze przygotować. Kandydatowi pozwala się zaprezentować swoje
umiejętności oraz kwalifikacje zawodowe zawiązane ze stanowiskiem pracy, o jakie
się ubiega. Przeprowadzającemu rozmowę daje okazję do przedstawienia firmy i
stanowiska pracy oraz pozwala zebrać dodatkowe informacje o kandydacie.
Jak wyglądać podczas rozmowy kwalifikacyjnej?
Kobiety:
- Najlepszy jest strój biznesowy, w Ŝadnym wypadku uroczysty – najlepsza jest
stonowana kolorystyka.
-Nie warto ryzykować zbyt krótkiej spódnicy, odkrytych ramion czy g
ębokiego
dekoltu.
- Do tego makijaŜ, którego nie widać, kolor w
osów wyglądający naturalnie (nawet,
jeśli naturalny nie jest) i odpowiednia fryzura.
- Torebka i buty powinny być dopasowane do stroju.
MęŜczyźni:
- Strój oficjalny, to najlepiej garnitur a nie marynarka i spodnie – w kaŜdym razie nie
powinny to być dŜinsy (nawet czarne).
- Nie wk
ada się takŜe swetra pod marynarkę i butów innych niŜ klasyczne.
- Częstą plagą jest noszenie plecaka do garnituru, czy reklamówki – w
aściwe są
neseser lub cienka aktówka.
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej, gdy spotykają się dwie strony mające dokonać
określonej transakcji – uzgodnienia wzajemnych wyborów – obawy towarzyszą nie
tylko jednej stronie, tj. kandydatowi. Pracodawca wie, Ŝe podejmuje ryzyko
zatrudniając nieznaną sobie osobę i moŜe obawiać się, Ŝe:
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
nie będzie ona samodzielna w wykonywaniu pracy z powodu np. braku
niezbędnych umiejętności i doświadczenia (moŜe narazić na dodatkowe koszty
niszcząc powierzony materia
, sprzęt itp.);
zbyt d
ugo będzie adaptować się do warunków pracy (i praca jej nie będzie
przynosić korzyści);
nie będzie dobrze wspó
pracować z innymi pracownikami (będzie stwarzać
problemy, wchodzić w konflikty);
nie będzie wykazywać inicjatywy i zaangaŜowania;
potraktuje tę pracę jako zajęcie tymczasowe, na kilka tygodni, bądź miesięcy.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
Dlatego rozmowa musi być tak prowadzona, by pracodawca by
przekonany
o trafności swojego wyboru, Ŝe kandydat, którego przyjmuje jest najlepszy, Ŝe nie
będzie z nim problemów, Ŝe będzie z niego zadowolony.
Pracodawca oczekuje od nas pe
nej, ale równocześnie konkretnej odpowiedzi.
Taki sposób przedstawiania siebie moŜna porównać do metod stosowanych w
reklamie: najlepsze wraŜenie robi na nas reklama krótka i jasno sformu
owana –
specjaliści dbają, by produkt się wyróŜnia
wśród innych i nie pozostawiają nic
przypadkowi.
WaŜne jest, aby w czasie rozmowy powiedzieć o zaletach swojego charakteru. Mów
o sobie, przytaczając konkretne fakty i przyk
ady. JeŜeli zorientujesz się od razu, jak
móg
byś być przydatny w firmie - powiedz to, nie wszyscy pracodawcy to dostrzegą.
Pracodawca po przeprowadzonych rozmowach analizuje informacje na temat
wszystkich kandydatów, z którymi przeprowadzi
rozmowy. Próbuje zdecydować,
który z nich się czymś wyróŜnia, który moŜe być tym najlepszym. Najczęściej jest tak,
Ŝe rozmawia
on, z co najmniej kilkoma kandydatami o podobnym poziomie
kwalifikacji zawodowych. Problem, przed którym teraz stoi to podjęcie decyzji, kogo
wybrać. Odpowiedź moŜe być róŜna w zaleŜności od pracodawcy.
Typowy proces oceny i dokonywania tego wyboru, to udzielenie odpowiedzi na
następujące pytania:
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Czy kandydat pasuje do zespo
u: wyznaje podobne wartości, ma podobne
poczucie humoru, jest uczciwy, okazuje chęć do pracy w zespole?
Czy kandydat wyraŜa entuzjazm do konkretnej pracy; jak bardzo mu na niej
zaleŜy?
Czy podoba mi się wygląd zewnętrzny kandydata?
Czy mam odczucie, Ŝe ten kandydat zaangaŜuje się czy raczej będzie
minimalistą?
Jak odnosi się do stylu dzia
ania firmy, czy będzie chcia
pracować dla jej
sukcesu?
Niektóre z cech np. uroda są kwestią względną i nie moŜna ich jednoznacznie
zdefiniować, lecz wiadomo, Ŝe pracodawca kieruje się w
asnymi preferencjami i
intuicją dotyczącą sposobu ubierania się, mówienia, poruszania itp.
O zatrudnieniu decyduje wiele czynników, ale prezentacja w
asnej osoby ma dla
pracodawcy najwaŜniejsze znaczenie. Dlatego swoje umiejętności, cechy charakteru,
stosunek do pracy trzeba przedstawiać w sposób przekonywujący, skuteczny i
pozostawiający dobre wraŜenie.
Dzisiaj pracodawcy przy doborze kandydatów do pracy stosują nie tylko znane od
dawna metody jak rozmowa kwalifikacyjna i analiza dokumentów. Wielu
pracodawców, zw
aszcza gdy poszukują pracowników którym chcą powierzyć bardzo
odpowiedzialne zadania, stara się wyselekcjonować najlepszych, stosując inne lub
dodatkowe metody. Wśród tych metod warto wymienić: róŜnego rodzaju testy,
assessment center, referencje, bio-dane, analizy grafologiczne i inne. Stosowane są
teŜ jedno- lub wieloetapowe konkursy, w ramach których wykorzystuje się szereg
metod doboru. Konkursy stosuje się szeroko przy obsadzie kluczowych stanowisk w
instytucjach publicznych. Z kolei duŜe (bogate) firmy często zlecają rekrutacje
wyspecjalizowanym firmom zajmującym się doradztwem personalnym.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
Referencje
Pracodawca stara się uzyskać od wcześniejszych, a szczególnie od ostatniego
pracodawcy informacje o kandydacie, z którym prowadzi rozmowy o ewentualnym
zatrudnieniu. Najczęściej ma to miejsce w ostatniej fazie procesu rekrutacji, gdy w
wyniku analizy dokumentów i rozmów z kandydatem pracodawca nie wyeliminowa
jego kandydatury, ale teŜ nie nabra
jeszcze ca
kowitej pewności co do tego czy go
zatrudni.
Informacje interesujące przysz
ego pracodawcę mogą być natury ogólnej lub teŜ
mieć charakter szczegó
owy. Dość często pracodawcy chcieliby wiedzieć więcej o
zdolnościach intelektualnych kandydata i cechach charakteru, a takŜe poznać opinie
na temat jego postawy wobec obowiązków, stosunku do wspó
pracowników, jak
równieŜ uzyskać dane dotyczące absencji w pracy.
Internet jako narzędzie rekrutacji
Internet sta
się obecnie waŜnym źród
em pozyskiwania kandydatów do pracy.
Pomagają
w tym serwisy www poświęcone pracy, listy dyskusyjne, w
asna witryna firmowa,
która daje moŜliwość zamieszczenia w
asnej oferty.
Obecnie niemal wszystkie firmy doradcze i serwisy internetowe poświęcone pracy,
udostępniają kandydatom wype
nienie odpowiedniej aplikacji, jednocześnie
rejestrując ich
w bazie osób poszukujących pracy. Pozwala to na automatyczne otrzymywanie
przez kandydatów ofert, wyselekcjonowanych wed
ug podanych przez nich kryteriów.
Listy dyskusyjne są cennym źród
em informacji i uwag na temat firm oraz rynku pracy
w kraju
i za granicą. Uczestnicy tych list mają moŜliwość wymiany tych informacji i
prowadzenia na ich temat dyskusji. Na listach znajdują się zarówno oferty pracy
zamieszczane przez pracodawców, jak i aplikacje osób poszukujących pracy.
Przy wysy
aniu aplikacji e-mailem obowiązuje swoista etykieta, czyli internetowe
dobre wychowanie. Np. e-mail'owy kontakt z pracodawcą warto potraktować jako ten
pierwszy,
a dokumenty przesy
ane za pomocą poczty elektronicznej, jako swoją wizytówkę.
Przede wszystkim nie naleŜy jednego e-maila wysy
ać na więcej niŜ jeden adres.
Hurtowa wysy
ka nie pop
aca – moŜna wysy
ać nawet tego samego e-maila, nie
zmieniając treści, ale tak, by kaŜdy odbiorca myśla
, Ŝe jest jedynym adresatem.
W e-mailu powinny być nie tylko wymagane przez pracodawcę za
ączniki
(attachment-y), ale i krótki wstęp w samym tekście wiadomości. Najlepiej jeśli tekst emaila będzie wyjaśnia
,
o co chodzi piszącemu – będzie więc de facto pierwszym akapitem listu
motywacyjnego; np. „W odpowiedzi na og
oszenie X w gazecie Y pozwalam sobie
przes
ać moją aplikację na stanowisko Z ...”
NaleŜy pamiętać, Ŝe choć w internecie wszyscy są po imieniu, to nie dotyczy to
jednak ofert pracy – tutaj obowiązują zasady oficjalne. E-maile w stylu „cześć,
widzia
em wasze og
oszenie z ofertą pracy, dajcie znać coś więcej ...” wzbudzą
jedynie litościwe wspó
czucie pracowników dzia
ów personalnych i konsultantów w
firmach rekrutacyjnych.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
BĄDŹ PRZYGOTOWANY
Gdy zostaniesz zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną, która ma odbyć się za jakiś
czas dobrze będzie, jeśli na dwa, trzy dni przed zaplanowanym terminem
skontaktujesz się z firmą i potwierdzisz dzień, godzinę i miejsce spotkania.
Następnym krokiem jest przygotowanie się do rozmowy, czyli powtórka z CV. MoŜe
się bowiem zdarzyć, Ŝe w sytuacji stresu spowodowanego rozmową, zapomnisz o
istotnych faktach, które powinieneś podać pracodawcy.
1. Informacje o tobie
Powtórz sobie waŜne informacje na swój temat. Będziesz dzięki temu
przygotowany do odpowiedzi na dowolne pytanie dotyczące ciebie, twojej szko
y,
zdanych egzaminów, doświadczenia zawodowego oraz szkoleń. ChociaŜ informacje
te zawar
eś juŜ z pewnością w Ŝyciorysie, pracodawca zapewne jeszcze raz poruszy
ten temat.
2. Twoje osiągnięcia
Przypomnij sobie osiągnięcia oraz waŜne funkcje, które sprawowa
eś. KaŜde
odpowiedzialne stanowisko, zarówno w miejscu pracy, jak i w klubie lub innej
organizacji będzie przemawia
o na twoją korzyść.
3. Hobby i zainteresowania
Bądź przygotowany, Ŝe będziesz musia
na ich temat rozmawiać. Pamiętaj, Ŝe nie
warto k
amać tylko po to, by mieć o czym mówić. Pytający równieŜ moŜe okazać się
zapalonym kibicem sportowym lub ogrodnikiem i twoje k
amstwo wyjdzie na jaw.
4. Praca
Zastanów się dobrze dlaczego starasz się o przyjęcie do tej w
aśnie pracy. Dlaczego
uwaŜasz, Ŝe będziesz w niej dobry? Pytający na pewno o to zapyta, powinieneś więc
wcześniej przygotować sobie odpowiedź. Postaraj się, by nie odniós
wraŜenia, Ŝe
wybra
eś pierwszą-lepszą ofertę z gazety (nawet jeśli tak by
o).
5. Firma
Zbierz jak najwięcej informacji na temat firmy, w której chcesz się zatrudnić. Dzięki
temu być moŜe uda ci się przewidzieć przynajmniej część pytań, które zostaną ci
zadane. Czym się firma zajmuje? Ilu zatrudnia pracowników? Czy praca odbywa się
w systemie zmianowym? Czy dojazd z twojego domu jest atwy? Czy pracuje w niej
ktoś z twoich znajomych? Jeśli tak, to co robi i czy odpowiada mu ta praca?
Jedną z form kontaktu z pracodawcą jest rozmowa przez telefon. Telefon moŜe
s
uŜyć do odpowiadania na og
oszenia prasowe, a takŜe do pozyskania informacji na
temat ewentualnych wolnych miejsc pracy. Coraz powszechniej uŜywane dzisiaj
telefony komórkowe dają moŜliwość przekazywania pewnych krótkich informacji
równieŜ w formie pisanej (SMS). Przy poszukiwaniu pracy telefon jest po prosu
niezbędny. Jest ma
o prawdopodobne, aby osoba poszukująca pracy odby
a
rozmowę kwalifikacyjną przez telefon i natychmiast otrzyma
a propozycję
zatrudnienia. Dlatego g
ównym celem rozmowy telefonicznej jest wywarcie
korzystnego wraŜenia na rozmówcy i uzyskanie zaproszenia na rozmowę
kwalifikacyjną.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
Efektywne korzystanie z telefonu umoŜliwia szybszy i tańszy kontakt z większą liczbą
pracodawców. Jest więc skuteczniejszym sposobem dotarcia do nich, aniŜeli pisanie
listów czy sk
adanie wizyt.
Rozmowa w sprawie pracy powinna być przemyślana, zaplanowana i
zorganizowana. Gdy chcesz sprawdzić czy istnieje moŜliwość zatrudnienia w danej
firmie musisz wiedzieć dokąd zatelefonować. W tym celu zbierz odpowiednie
wiadomości wykorzystując sieć kontaktów oraz dowiedz się, gdzie powstają nowe lub
rozwijają się juŜ dzia
ające firmy, które mogą potrzebować pracowników.
12 rad przydatnych w rozmowie telefonicznej
ᄋ
o
o
o
o
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Upewnij się, Ŝe masz zapisane:
nazwisko osoby, z którą chcesz rozmawiać,
nazwę stanowiska pracy, w sprawie którego dzwonisz,
powody, dla których starasz się o pracę,
pytania, które móg
byś zadać w sprawie pracy.
Upewnij się, Ŝe masz ze sobą og
oszenie/informację o pracy, d
ugopis i papier.
JeŜeli korzystasz z telefonu publicznego, sprawdź stan karty telefonicznej,
a do rozmowy wybierz spokojne miejsce.
Starannie wybieraj numery na tarczy lub naciskaj w
aściwe przyciski, Ŝeby nie
pomylić numeru.
Mów wyraźnie i uprzejmie.
Poproś osobę, z którą chcesz rozmawiać.
Przywitaj się, upewnij się, Ŝe jest to ta osoba i podaj swoje nazwisko.
Wyjaśnij, o jaką pracę się starasz, a kiedy dowiesz się o niej więcej, bądź
gotów do odpowiedzi na pytania o sobie.
Potwierdzaj, Ŝe rozumiesz, co mówi rozmówca - zadawaj pytania, jeśli nie
rozumiesz.
Zapisuj kaŜdą istotną informację podawaną przez rozmówcę (np. miejsce,
datę
i czas spotkania).
JeŜeli nie s
yszysz, o czym rozmówca mówi, nie obawiaj się poprosić
o powtórzenie informacji.
JeŜeli przypadkiem po
ączenie zostanie przerwane ty, jako osoba
zainteresowana, powinieneś ponownie zadzwonić.
Rozmowy kwalifikacyjne prowadzone są zarówno przez niewielkie firmy jak i
duŜe międzynarodowe korporacje. Ich celem jest wyselekcjonowanie jak najlepszych
pracowników, posiadających najodpowiedniejsze kwalifikacje. KaŜda profesjonalnie
przygotowana osoba prowadząca taką rozmowę zna wiele sposobów na
sprawdzenie kandydata. Pozornie proste pytania mogą czasami posiadać ukryty cel i
s
uŜyć do uzyskania zupe
nie innych informacji, niŜ moŜna się by
o spodziewać.
Rozmowa z pracodawcą, zwana teŜ rozmową kwalifikacyjną, lub interview, przebiega
na ogó
wed
ug określonych zasad. Znając te zasady moŜna się do niej dobrze
przygotować.Pracodawcy decydują się na zadawanie takich pytań, które pozwolą im
na pozyskanie jak najlepszego pracownika, a ich pomys
owość nie zna granic.
Podczas rozmowy mogą paść pytania zarówno tradycyjne, zawsze zadawane, jak i
zupe
nie oryginalne i ma
o związane
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
z pracą. Przygotowanie odpowiedzi na kaŜde potencjalne pytanie jest po prostu
niemoŜliwe. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe bez względu na to, jak trudne padną
pytania, jak dziwne będzie zachowanie pracodawcy, naleŜy kierować się rozwagą,
spokojem i świadomością w
asnejgodności.
Rozmowa kwalifikacyjna jest szczególną formą rozmowy. UwaŜa się, Ŝe pytania
powinny zajmować 20% czasu rozmowy, a odpowiedzi 80%. W praktyce zdarza się,
Ŝe pracodawca mówi więcej niŜ kandydat. Wiedząc o tym, powinniśmy tak kierować
rozmową, by powiedzieć o sobie jak najwięcej oraz przygotować sobie pytania, by jak
najwięcej dowiedzieć się o pracy. UwaŜajcie na to, Ŝeby w rozmowie unikać krótkich
odpowiedzi „tak” lub „nie”. Powodują one, Ŝe rozmowa zamienia się w przes
uchanie,
zamiast być pe
nym wymiany informacji dialogiem.
Przyk
adowe pytania i odpowiedzi występujące podczas rozmowy
kwalifikacyjnej:
1.
Na czym polega
a pana/pani poprzednia praca?
Zastanów się, czego dotyczy
a twoja poprzednia praca z uwzględnieniem
następujących punktów:
a)
jakie umiejętności by
y ci potrzebne,
b)
z jakich maszyn i urządzeń korzysta
eś,
c)
za co by
eś odpowiedzialny,
d)
czy mia
eś do czynienia z ludźmi,
e)
jak d
ugo pracowa
eś na tym stanowisku,
f)
czy awansowa
eś w tym okresie,
g)
jakie by
y twoje obowiązki zawodowe (podkreśl szczególnie te, które mogą
mieć znaczenie w pracy, o którą się obecnie ubiegasz).
2.
Dlaczego odszed
pan/pani z poprzedniej pracy?
Ludzie odchodzą z pracy z wielu powodów. Wymień tylko te, które stawiają cię
w korzystnym świetle. Nie wspominaj o tym, Ŝe np. wyrzucono cię, zosta
eś
zwolniony, pok
óci
eś się itp. JeŜeli jednak, któryś z tych powodów zostanie
ujawniony w rozmowie, zapewnij pracodawcę, Ŝe podobny problem na pewno nie
będzie mia
miejsca w pracy, o którą się starasz.
Kilka typowych powodów odejścia z pracy:
a)
praca dorywcza (sezonowa), wygas
kontrakt,
b)
praca na część etatu,
c)
firma zakończy
a dzia
alność,
d)
zlikwidowano stanowisko,
e)
niewystarczające zarobki,
f)
praca wiąza
a się ze zbyt częstymi wyjazdami, lub czas pracy by
zbyt d
ugi,
g)
zdecydowa
eś się zmienić rodzaj pracy.
Jeśli odszed
eś z powodów zdrowotnych, tylko o tym napomknij i podkreśl zarazem,
Ŝe obecnie jesteś w doskona
ej formie, gotów do podjęcia nowej pracy.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
3.
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Czy wykonywa
pan/pani ten rodzaj pracy?
JeŜeli masz doświadczenie w zawodzie, mów o nim w taki sposób, by
przekonać pracodawcę, Ŝe znasz się na tej pracy i jesteś w stanie dobrze ją
wykonywać.
Jeśli nie masz duŜego doświadczenia w danej dziedzinie, opowiedz o czymś,
co świadczy
oby, Ŝe atwo i skutecznie uczysz się zawodu lub o czymś, co
wskazywa
oby na Twój zapa
do nauczenia się tej pracy.
Wspomnij o:
a)
b)
c)
d)
f)
wykonywanych przez siebie zawodach pokrewnych,
jakimkolwiek doświadczeniu zawodowym, które posiadasz,
posiadanych kwalifikacjach lub ukończonych szkoleniach,
zainteresowaniach i hobby, jeśli tylko mogą mieć jakieś znaczenie,
tym, jak szybko się uczysz.
4.
Jakie maszyny i urządzenia potrafi pan/pani obs
ugiwać?
Większość zawodów wymaga obs
ugi jakiejś maszyny lub urządzenia.
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Wymień wszystkie przypadki, kiedy musia
eś korzystać z urządzeń, które
mogą być wykorzystywane w pracy, o którą się starasz. Wszędzie gdzie to moŜliwe
wymieniaj nazwy i typy urządzeń.
Powiedz o wszystkich innych urządzeniach, które mia
eś okazję obs
ugiwać.
Pamiętaj równieŜ o nazwach i typach.
Powiedz o posiadanych dyplomach oraz ukończonych specjalistycznych
kursach obs
ugi określonych urządzeń i maszyn.
Nie zapomnij wspomnieć o urządzeniach, z których korzystasz w ramach
hobby lub zainteresowań.
5.
Dlaczego chce pan/pani tutaj pracować?
Pracodawcy pragną poznać motywy, które będą wskazywa
y na twoją chęć
d
uŜszego pozostania w firmie. Masz równieŜ okazję powiedzieć wszystko to, czego
dowiedzia
eś się na temat firmy i w ten sposób pokazać, Ŝe zada
eś sobie trud
zdobycia odpowiednich informacji.
Powiedz o:
ᄋ
ᄋ
ᄋ
6.
dobrej reputacji jaką cieszy się firma jako pracodawca,
tym, Ŝe dzia
alność firmy bardzo odpowiada twoim zainteresowaniom,
tym, Ŝe jest to dla ciebie idealna praca.
Jaką chcia
by pan/ pani otrzymywać pensję?
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
W czasie rozmowy powinieneś uzyskać informacje na temat przysz
ych zarobków.
Czasem są one sztywno ustalone, czasami mogą być przedmiotem negocjacji.
Problem, jaki musisz tu rozwiązać polega na tym, Ŝe jeśli zaŜądasz zbyt duŜo - nie
dostaniesz pracy, zaŜądasz zbyt ma
o - pracę być moŜe dostaniesz, ale będziesz źle
op
acany. Jeśli to moŜliwe zorientuj się, jak op
acane są osoby wykonujące taką
samą lub podobną pracę, będziesz mia
wówczas lepsze podstawy do negocjacji.
7.
ᄋ
ᄋ
Dlaczego powinniśmy zatrudnić w
aśnie pana/panią?
Bądź gotowy do udzielenia szybkiej odpowiedzi - jeśli ty sam sprawisz
wraŜenie, Ŝe nie wiesz, dlaczego powinieneś dostać tę pracę, nie sądź, Ŝe będzie
wiedzia
to twój rozmówca.
Przypomnij jeszcze raz o swoich zaletach, nawet gdybyś mia
powtarzać
rzeczy, które dopiero co powiedzia
eś.
Odwo
aj się do:
a)
swoich kwalifikacji
b)
posiadanego doświadczenia
c)
swoich zainteresowań i hobby oraz przekonaj rozmówcę, Ŝe jesteś:
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
efektywny,
pracowity,
godny zaufania i Ŝe moŜna na tobie polegać,
Ŝe będziesz w stanie wykonać nie tylko powierzone ci zadania, ale nawet
więcej.
8.
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Jak często by
pan /pani nieobecny w swojej poprzedniej pracy?
Jeśli mia
o to miejsce rzadko, powiedz o tym tonem godnym zaufania.
Jeśli jednak często by
eś nieobecny, wyjaśnij dlaczego i podkreśl, Ŝe sytuacja
ta na pewno się nie powtórzy.
Parę przyk
adów:
„... leczy
em się, ale teraz jestem w doskona
ej formie i mój lekarz twierdzi, Ŝe
tamte problemy juŜ nigdy się nie powtórzą.”
„... by
o to spowodowane problemami rodzinnymi, które obecnie są
rozwiązane.”
„... tak by
o tylko w tym jednym przypadku. We wcześniejszych miejscach
pracy nie mia
em Ŝadnych nieobecności i mogę zapewnić, Ŝe moŜna na mnie
ca
kowicie polegać”.
9.
Jaki jest pana/pani stan zdrowia?
Pytający chce upewnić się, Ŝe (a) jesteś w odpowiedniej formie, by wykonywać
pracę, o którą się starasz, (b) twoje zdrowie jest ogólnie w porządku.
Twoja odpowiedź powinna go przekonać w obu kwestiach.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
10.
Jeśli jesteś zupe
nie zdrowy i nie cierpisz na Ŝadne choroby przewlek
e i w
dokumentach nie wspomina
eś o Ŝadnych problemach - po prostu powiedz to.
Jeśli wspomnia
eś o jakiejś przypad
ości, powtórz to teraz; wyraŜaj się o niej
jednak
w tonie pozytywnym, podkreślając, Ŝe nie będzie mia
a Ŝadnego wp
ywu na twoją
zdolność wykonywania pracy oraz Ŝe jesteś w znakomitej formie.
Uzyskaj od swojego lekarza zaświadczenie, w którym będzie jasno określony
twój tan zdrowia.
Unikaj mówienia o czynnościach, z wykonywaniem których moŜesz mieć
problemy.
Jakie są pana/pani najmocniejsze strony?
Pytanie to stwarza kolejną szansę na przedstawienie swoich zalet, istotnych z punktu
widzenia poszukiwanej pracy, np.:
umiejętności,
róŜne doświadczenia,
zainteresowania,
entuzjazm,
solidność,
umiejętność postępowania z ludźmi.
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
11.
Jakie są pana/pani s
abe strony?
Nie „pomagaj” pytającemu w odrzuceniu twojej kandydatury - zamiast tego powiedz,
np.:
„Nie mam wad, które przeszkodzi
yby mi być dobrym pracownikiem.”
„Nie mam takich wad, które mia
yby znaczenie w tej pracy.”
ᄋ
ᄋ
12.
Proszę powiedzieć o sobie coś więcej
To otwarte pytanie daje ci moŜliwość powiedzenia o róŜnych aspektach twojego
Ŝycia. Powinieneś się postarać, aby:
ᄋ
ᄋ
ᄋ
pracą.
Pokazać, Ŝe twoje zainteresowania wykraczają poza sprawy związane z
Podkreślić wszystkie istotne związki między twoimi zainteresowaniami i
umiejętnościami zawodowymi.
Jeśli to moŜliwe, nawiązać z pytającym bardziej osobisty kontakt, mówiąc na
jakiś interesujący was obu temat.
Tematy, które móg
byś poruszyć:
a)
hobby, zainteresowania, sposoby spędzania wolnego czasu,
b)
kluby, organizacje, do których naleŜysz,
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
c)
wszystkie odpowiedzialne funkcje, które pe
nisz,
d)
krótka historia twojego Ŝycia - gdzie się wychowa
eś, gdzie studiowa
eś i
pracowa
eś,s
uŜba wojskowa itp.,
f)
dotychczasowa praca zawodowa.
13.
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Co sądzi
o panu/pani poprzedni pracodawca?
Staraj się podać konkretne przyk
ady na to, Ŝe twoja praca by
a doceniana,
np.: zawsze twierdzono, Ŝe pracujesz wydajnie, moŜna by
o na tobie polegać,
zawsze by
eś punktualny, itp.
Najlepiej by by
o przedstawić list z referencjami od swojego poprzedniego
pracodawcy. Jeśli takiego listu nie masz, zasugeruj, Ŝe w kaŜdej chwili moŜesz go
uzyskać.
Nie krytykuj swoich poprzednich pracodawców. Twój rozmówca moŜe nabrać
obaw, Ŝe
w przysz
ości będziesz krytykować równieŜ i jego firmę.
14.
Kiedy moŜe pan/pani rozpocząć pracę?
A. Odpowiedz bez zastanawiania się: „Jak najszybciej”, albo „W kaŜdej chwili”.
B. Czas na omawianie szczegó
ów nastąpi wtedy, gdy juŜ zostaniesz
zakwalifikowany do pracy. Zawsze moŜesz porozmawiać z pracodawcą i postarać się
o ustalenie takiego terminu rozpoczęcia pracy, który równieŜ tobie odpowiada.
15.
ᄋ
ᄋ
Czy ma pan/pani jakieś pytania?
Często jest to pytanie retoryczne. Jeśli twój rozmówca dobrze wykona
swoje
zadanie, powinieneś juŜ wiedzieć na temat pracy wszystko, co niezbędne. W takim
przypadku wystarczy prosty komentarz: „Nie, dziękuję. Powiedzia
mi pan wszystko,
co chcia
em wiedzieć.”
Nie zadawaj pytań na temat szczegó
ów, takich jak godziny pracy,
świadczenia socjalne itp., takie wątpliwości moŜna wyjaśnić później.
PYTANIA PRACODAWCY
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Jak pana/i zdaniem wygląda
by praca w naszej firmie?
Jaki jest pana/i wymarzony zawód?
Czy lubi pan/i pracować w grupie czy samodzielnie?
Czy wie pan/i czy zajmuje się nasza firma?
Co sądzi pan/i o nas?
Co by pan/i ulepszy
/a w naszej firmie?
Co nowego wprowadzi
/a?
Proszę podać swoje ostatnie osiągnięcia.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Jakie są pana/i cele zawodowe?
Czy ma pan/i kontakty przydatne w tej pracy?
Proszę opisać jakiś problem, który uda
o się panu/i rozwiązać.
Co szczególnego moŜe pan/i wnieść do naszej firmy?
Czy woli pan/i pracę w ma
ej firmie, czy duŜej?
Co poza studiowaniem robi
/a pan/i, by podnieść swoje kwalifikacje?
Czy ma pan/i znajomych, którzy pracują na stanowisku podobnym do tego, o
jakie się pan/i ubiega? Co mówią o takiej pracy?
Czemu mielibyśmy zatrudnić w
aśnie pan/ią?
Jak znosi pan/i poraŜki?
Proszę wymienić 5 swoich wad i 5 zalet.
Jaki jest wg pana/i idealny szef?
Czy jest pan/i odporny/a na stres?
Czy lubi pan/i podróŜować?
Czy by
by/aby pan/i sk
onny/a wykonywać pracę wymagającą częstego bycia
poza domem?
Kiedy i na jakie stanowisko chcia
by/aby pan/i awansować?
Kto jest pana/i największym autorytetem?
Jakie by
o pana/i największe niepowodzenie?
Jakie gazety pan/i czyta?
NajwaŜniejsza jest p
aca, awans, szkolenia, satysfakcja zawodowa, a moŜe
coś innego?
Czy zgodzi się pan/i na przeprowadzkę?
Jak nazywa się minister np. finansów?
Jakie ma pan/i hobby?
Ile chcia
by/aby pan/i u nas zarabiać na początek?
Ile po pó
roku, po dwóch latach?
Co pan/i zyska pracując u nas?
PYTANIA DO PRACODAWCY
Oto lista pytań, które moŜesz zadać, jeśli w czasie rozmowy pracodawca nie udzieli
wystarczająco dok
adnych informacji.
1.
Jakie będą moje obowiązki związane z tą pracą?
2.
Czy otrzymam zakres moich obowiązków na piśmie?
3.
Czy wezmę udzia
w jakimś szkoleniu lub kursach?
4.
Jakie mam moŜliwości rozwoju i awansu w tej firmie, jeŜeli będę dobrze
pracowa
?
5.
Jaki jest poziom p
ac?
6.
Czy będę musia
pracować w soboty i niedziele lub wieczorami?
7.
Czy będę musia
przynosić do pracy jakieś specjalne ubrania lub narzędzia?
8.
Z jakimi ludźmi będę pracowa
?
9.
Co się sta
o z osobą, która by
a poprzednio na tym stanowisku?
10.
Czy w najbliŜszym czasie firma poszerzy swoją dzia
alność?
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
KILKA DOBRYCH RAD
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Zbierz wcześniej informacje na temat pracy i firmy, byś sprawia
wraŜenie
zainteresowanego.
Dzień wcześniej zdecyduj, w co się ubierzesz.
Bądź ubrany odpowiednio, ale i wygodnie.
Zabierz ze sobą potrzebne dokumenty (dyplomy, zaświadczenia itp.)
Wyjdź z domu 10 minut wcześniej - weź poprawkę na to, Ŝe autobus moŜe się
spóźnić albo moŜesz trafić na korek uliczny.
Przy powitaniu uśmiechnij się, podaj rozmówcy rękę i powiedz przyjaźnie
„Dzień dobry”.
UwaŜnie s
uchaj zadawanych pytań.
Przed udzieleniem odpowiedzi - pomyśl.
Odpowiadaj jasno, g
osem zdecydowanym i przekonującym.
Patrz w oczy rozmówcy, zw
aszcza, gdy odpowiadasz na pytanie.
Bądź mi
y i uprzejmy - uśmiechaj się, by rozmówca wiedzia
, Ŝe jesteś do
niego przyjaźnie nastawiony.
Staraj się siebie dobrze „sprzedać” - mów o swoich zaletach a nie wadach.
Upewnij się, Ŝe mówisz odpowiednio duŜo - Twoje odpowiedzi powinny
stanowić 80% ca
ości rozmowy.
Pamiętaj, Ŝe w pewnych sytuacjach Ty teŜ moŜesz zadać pytanie. Korzystaj z
tego.
Zapytaj, kiedy i jak zostaniesz poinformowany o wyniku rozmowy.
Po zakończeniu rozmowy podziękuj swojemu rozmówcy.
Potraktuj rozmowę kwalifikacyjną powaŜnie - moŜe się ona stać Twoim
biletem
do wspania
ej pracy.
Nawet najwspanialsze plany nie poprawią naszej sytuacji, jeśli nie będziemy ich
realizować. Aby to się uda
o, musimy przyjąć określoną strategię radzenia sobie z
niepowodzeniami. Pomagają w tym: pewność siebie, wiara we w
asne moŜliwości i
optymistyczne spojrzenie na Ŝycie. Jeśli uwierzysz, Ŝe jesteś s
aby, będziesz s
aby.
Jeśli uwierzysz, Ŝe nie potrafisz czegoś zrobić, nie zrobisz tego. Jeśli uznasz się za
cz
owieka drugiej kategorii, będziesz nim. Wiara we w
asne si
y jest podstawą
powodzenia i sukcesu w kaŜdej dziedzinie Ŝycia.
Doświadczenie pokazuje, Ŝe poszukiwanie pracy wymaga duŜej samodyscypliny i
uporu. Niektórym udaje się zatrudnić po pierwszej, drugiej lub trzeciej rozmowie
kwalifikacyjnej, po wys
aniu kilku ofert ktoś zaprasza ich na rozmowę. Znacznie
częściej jednak mamy do czynienia z taką sytuacją, gdy wyślemy wiele ofert,
odbędziemy wiele rozmów i nie znajdziemy zatrudnienia. Co wtedy?
Rozmowa kwalifikacyjna, która zakończy
a się niepowodzeniem moŜe odebrać
nam chęć do dalszych dzia
ań na wiele dni. Najlepszym sposobem poprawy
samopoczucia
i podtrzymania dobrego obrazu samego siebie jest dok
adna analiza tego, co się
dzia
o w czasie rozmowy i szczere przyznanie się przed sobą do w
asnych s
abości
i niedociągnięć.
Nawet nieudana rozmowa przybliŜa nas do celu, poniewaŜ:
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
ᄋ
ᄋ
ᄋ
mieliśmy okazję nawiązać nowy kontakt,
doskonaliliśmy prowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej,
zdobyliśmy następne doświadczenie.
JeŜeli cz
owiek nie wierzy we w
asne moŜliwości, jak inni mogą w niego uwierzyć?
JeŜeli wierzymy w powodzenie w
asnych dzia
ań, przystępujemy do ich realizacji
z większą energią i motywacją.
Istnieje ścis
y związek pomiędzy wiarą we w
asne moŜliwości a szacunkiem do
samego siebie. Cz
owiekowi pozbawionemu pracy coraz trudniej jest ten szacunek
utrzymać. Bez akceptacji w
asnej osoby nie ma szacunku do siebie, a jednym ze
sposobów tej aprobaty jest uświadomienie sobie w
asnej niepowtarzalności.
Zwróć uwagę na konieczność zwalczania kulturowej tendencji do umniejszania
swojej wartości. Podkreśl znaczenie pozytywnego myślenia, które pozwala doceniać
w
asne zalety.
Czasami pod wp
ywem niepowodzeń w szukaniu pracy jesteśmy tak zniechęceni,
Ŝe musimy zastosować jakiś szybko dzia
ający sposób na przywrócenie dobrego
samopoczucia. Najprostszym, bo zawsze dostępnym jest UŚMIECH.
Udowodniono, Ŝe gdy pracują mięśnie uczestniczące w uśmiechu (mięśnie
znajdujące się u nasady policzków, które podnoszą się podczas uśmiechu), to
wówczas następuje przes
anie „pozytywnego” sygna
u do mózgu. Kto się śmieje,
przeŜywa pozytywne emocje, wzmacnia swój organizm i podnosi poziom energii.
Gdy się uśmiechamy, otrzymujemy takŜe więcej pozytywnych reakcji z otoczenia.
Uśmiech jest więc korzystny nie tylko dla zdrowia ale i dla naszych stosunków ze
światem.
Zwróć uwagę, Ŝe jeśli ktoś się uśmiecha, to znaczy, Ŝe jest sympatyczny, a przecieŜ
atwiej
i przyjemniej się rozmawia z sympatycznymi osobami.
Gdy szukasz pracy – dobre rady
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
Nie trać nadziei! Twoja sytuacja to etap przejściowy, w którym masz
zrewidować swoje Ŝycie (pracoholizm, zaniedbywanie bliskich, brak czasu dla siebie,
moŜe brak szacunku dla pracy...?) i zacząć Ŝyć inaczej!
Szukaj pracy, bądź aktywny, podejmuj próby, pisz listy, rozpowiadaj
znajomym, Ŝe jesteś gotów pracować.
Nie zraŜaj się, jeśli znów się nie uda
o, widocznie to jeszcze nie to, co ma być
dla ciebie!
Wypisz cechy, które uwaŜasz za swoje zalety. Skonsultuj to z Ŝyczliwą
i krytyczną osobą. Wed
ug tych informacji szukaj oferty lub zastanów się, czy nie
móg
byś zacząć pracować na w
asny rachunek.
Zastanów się czy nie widzisz w swoim otoczeniu potrzeb, które móg
byś
zaspokoić wykorzystując swoje predyspozycje, umiejętności, uzdolnienia. Nie stawiaj
sobie barier!
Postaraj się nie uŜalać nad sobą, to zniechęca innych.
Rozmawiaj z ludźmi - szukaj kontaktu nie tylko z osobami będącymi
w podobnej sytuacji.
Unikaj destrukcyjnych kontaktów tzn. tych osób, które zniechęcają cię
do dzia
ania.
Przebywaj z tymi, którzy podnoszą cię na duchu, dodają si
y i wiary.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
ᄋ
"Pilnuj" codzienności, sta
ych elementów dnia, np. o sta
ej porze wstawaj, jedz
śniadanie itp.
Aktywnie spędzaj czas "przeznaczony na pracę", czyli zaplanuj 8 godzin tak
jakbyś pracowa
/
a, np. sprzątanie, porządkowanie szaf, naprawa cieknącego kranu,
szafki, wózka - nawet wtedy, gdy nie masz na to ochoty.
ZauwaŜ obecność innych (starsze osoby, dziecko sąsiadki, bratanek...)
i spróbuj pomóc im poprzez konkretne dzia
anie lub rozmowę.
Ucz się przyjmowania "darów" od innych, gestów sympatii.
Ucz się dzielenia swoim wnętrzem z bliskimi, nie zamykaj się w sobie!
Ćwicz, biegaj, chodź na spacery, moŜesz jeździć na rowerze.
Nie odmawiaj sobie tego, co lubisz: czytania ksiąŜek, szyde
kowania,
uk
adania puzzli...
Rozpocznij dokszta
canie się, np. język, obs
uga komputera, internetu
lub tego o czym zawsze marzy
eś/aś.
Nie przestawaj dbać o siebie!!! To waŜne i dla ciebie i dla innych!
Nie przestawaj dbać o swoje otoczenie. Estetyczne pomieszczenie nastraja
optymistycznie.
Ciesz się z drobiazgów, bo z nich sk
ada się Ŝycie!
Uśmiechaj się nawet do osób, których nie znasz.
Szukaj odpowiedzi na pytania: Co mi daje czas bez pracy? Co we mnie
zmienia? Co w sobie odkrywam?
Nie martw się przysz
ością, Ŝyj dniem dzisiejszym robiąc to, na co masz
wp
yw.
Wiedz, Ŝe ten czas się skończy i nie będziesz juŜ mieć tyle wolnego czasu!!
Ośrodek Pomocy Społecznej w Sułkowicach
Tel/fax.: 12-272-50-20, 12-272-50-21
E-mail: [email protected]
WWW: ops.sulkowice.pl