Zestaw ćwiczeń i zabaw dla dziecka przygotowującego się do szkoły

Zestaw ćwiczeń i zabaw dla dziecka
przygotowującego się do szkoły - część I
Ćwiczenia manualne i grafomotoryczne przygotowujące
do nauki pisania
Ćwiczenia manualne usprawniające małe ruchy ręki: dłoni, nadgarstka
i palców:
montowanie konstrukcji z gotowych elementów (klocków, krążków itp.),
układanki płaskie (obrazkowe, geometryczne), klockowe, wtyczkowe
z zachowaniem stopniowania trudności: na wzorze, według wzoru i bez
wzoru (z pamięci lub z domysłu),
lepienie z plasteliny (modeliny i innych tworzyw), zaczynając od prostych
form, jak kulki lub wałeczki, do coraz bardziej złożonych, wymagających
łączenia różnych elementów,
wyklejanie plasteliną konturów,
nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków przez otworki
w tekturkach,
zwijanie sznureczka, wężyka igelitowego według wzoru, np. spirali,
kwadratu itp.,
wycinanie z papieru z uwzględnieniem stopnia trudności: cięcie po linii
prostej,
falistej,
wycinanie
form
geometrycznych
i
konturowych
rysunków,
wycinanki, naklejanki z papieru, materiału, włóczki itp.,
wydzieranki, naklejanki,
szycie ściegiem fastrygowym, przewlekanie igły z nitką przez otworki
w tekturze,
łamanki papierowe (łódeczki, samoloty, czapki itp.),
ćwiczenia sprawnych ruchów palców i rozluźniające napięcie mięśniowe,
np. naśladowanie gry na pianinie, pisanie na maszynie, odtwarzanie
rytmu deszczu, strząsanie wody z palców, wytrzepywanie piasku
z rękawa itp.,
stemplowanie (stempelki konturowe zwierząt, kwiatów, samochodów itp.),
tworzenie za pomocą stempli kompozycji z figur geometrycznych.
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 1
Ćwiczenia graficzne usprawniające drobne ruchy ręki ułożonej w pozycji
jak przy pisaniu:
kolorowanie, czyli zamalowywanie kredkami małych przestrzeni (konturów
geometrycznych, konturów stempelków, obrazków z książeczek do malowania),
obrysowywanie
przedmiotów
i
rysowanie
z
użyciem
szablonów
figur
geometrycznych i nieskomplikowanych przedmiotów, według stopnia trudności,
pogrubianie konturów, czyli wodzenie po wzorze figur geometrycznych, prostych
szlaczków (wysokości 3-4 cm), konturów obrazków,
kopiowanie rysunków przez kalkę techniczną (także rysowanie na matowym
szkle i na folii),
rysowanie wzorów po śladzie kropkowym lub kreskowym,
rysowanie po śladzie bez odrywania ręki,
kreskowanie i wypełnianie konturów kolorem za pomocą równoległych kresek
poziomych lub pionowych (z zachowaniem kierunków od lewej do prawej i od
góry do dołu),
rysowanie
szlaczków
i
kształtów
literopodobnych
w
liniaturze,
w zmniejszającym się stopniowo wymiarze aż do liniatury zeszytu, według
stopnia trudności: wodzenie po wzorze, kończenie rozpoczętego wzoru
i odwzorowywanie,
odwzorowywanie rysunków – czyli przerysowywanie ich zgodnie ze wzorem,
odtwarzanie układów linearnych z elementów powtarzających się cyklicznie,
różniących się kształtem lub kolorem (np. kwadrat, kółko, trójkąt, białe kółko,
czerwone kółko, niebieskie kółko itp.) w liniaturze, zgodnie z kierunkiem
pisania,
rysowanie szlaczków obrazkowych (układów linearnych) w liniaturze, zgodnie
z kierunkiem pisania,
dyktando graficzne – na papierze kratkowym dziecko robi punkt i dalej rysuje
pod dyktando, tj. wg poleceń dorosłego, np. dwie kratki w dół, trzy kratki
w prawo, jedna w lewo,
łączenie punktów,
rysunki dowolne kredkami świecowymi lub ołówkowymi,
labirynty,
rysowanie „leniwych ósemek” w powietrzu i na kartce.
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 2
Wyliczanki, rymowanki dla dzieci
Szły pchły koło wody.
pchła pchłę pchła do wody.
a ta pchła płakała,
że ją pchła
wepchała.
Ence pence
Cztery ręce.
Idzie sobie smok w sukience.
Elkę trelkę
Kartofelkę.
Smok sie przebrał za modelkę!
Cukier – pukier
Wrona z krukiem.
Wiatr smokowi zwiał perukę!
Raz, dwa, trzy!
Perukę łapiesz TY!!!
Jeden dwa, jeden dwa, pewna pani miała psa.
Trzy i cztery, trzy i cztery, pies ten dziwne miał maniery.
Pięć i sześć, pięć i sześć, nie chciał wcale ciastek jeść.
Siedem osiem, siedem osiem, wciąż o kości tylko prosił.
Dziewięć dziesięć, dziewięć dziesięć, kto z nas kości mu przyniesie?
Może ja, może ty, licz od nowa - raz dwa trzy.
Jeden, dwa Janek ma.
Trzy, cztery smaczne sery.
Pięć, sześć chciał je zjeść.
Siedem, osiem spotkał Zosię.
Dziewięć, dziesięć schował w kieszeń.
Logopedyczne wierszyki
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 3
„Jerzy”
Pod pierzyną Jerzy leży.
Że jest chory nikt nie wierzy.
Żali się na bóle głowy,
że żołądek też niezdrowy.
Jeszcze rano był jak rzepka
( co jest od zdrowia krzepka).
Potem Jurka brudna rączka
niosła w buzię gruszkę, pączka.
Mama chłopca już żałuje,
lecz pan doktor igłą kłuje.
- Mój Jerzyku nigdy więcej
nie jedz, gdy masz brudne ręce.
K. Szoplik
„Skarby”
U Sabiny na stoliku
różnych skarbów jest bez liku:
spinka, kostka, dwa naparstki,
smacznych pestek ze dwie garstki,
smok wawelski papierowy,
serce, słonik plastikowy,
serpentyna i sakiewka
i niebieska chorągiewka.
A. Chrzanowska
„Niedźwiedzia rodzinka”
Na pierwszej gra: tra, tra, tra.
Na drugiej gra: tru, tru, tra.
Na trzeciej gra: tre, tre, tra.
Na czwartej gra: try, try, tra.
Rysio brata
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 4
Jurka ma, razem z bratem gromko gra: tra,
tre, tra,
tra, tru, tra,
tre, tro, tra,
tra, try, tra.
Rysio cztery siostry ma, każda sama
pięknie
gra.
Marta gra: tru, tro, tra,
Renia gra: tre, try, tra,
Irka gra: try, tro, tra,
Krysia gra: tru, tre, tra.
Gdy rodzeństwo razem gra
słychać gromkie:
tram- tarara
trem- tarara
trymtarara
trum- tarara
trom- tarara.
(Autor nieznany)
„Gruszki i muszelki”
SZA, SZA, Szymek ma,
SZE, SZE, muszle dwie
SZY, SZY gruszki trzy
SZU, SZU, wpadły mu
SZO, SZO, aż na dno
Do koszyka szarego.
(Autor nieznany)
Dziecięca matematyka
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 5
Liczenie zabawek.
Okazje do liczenia są wszędzie. Poproś dziecko, by oszacowało ilość, a potem
sprawdź słuszność jego sądu poprzez liczenie. Obserwuj, jak dziecko liczy
zabawki, akcesoria kuchenne i części ubrania podczas wyjmowania ich
z pralki. Pomóż dziecku w liczeniu poprzez wskazywanie i przesuwanie
obiektów w miarę liczenia;
•Zachęcaj dziecko do liczenia w porządku rosnącym i malejącym, zaczynając
od różnych liczb;
•Korzystaj z przedmiotów codziennego użytku, by ćwiczyć dodawanie,
odejmowanie, mnożenie i dzielenie.
„Polowanie na liczby”.
•Pomóż mu odkryć, że liczby/cyfry pojawiają się w telewizji, na wyświetlaczu
mikrofalówki i telefonie;
•"Polujcie" na liczby w książce telefonicznej, gazecie czy książce;
•Szukajcie liczb i cyfr na znakach i tablicach w twojej okolicy.
Rozwiązywanie problemów matematycznych każdego dnia.
•Podsuwaj dziecku problemy matematyczne:
„Potrzebujemy na obiad 6 jajek, a mamy tylko 2. Ile musimy dokupić?”,
„W pokoju masz trzy poduszki, twój brat ma cztery. Ile poszewek muszę
wyprać?”, „Na obiad przyjdzie trzech gości. Ile potrzebujemy talerzy?”
Szeregowanie przedmiotów.
•Baw się z dzieckiem w ustawianie przedmiotów od najwyższego do
najniższego (np. pudełka po płatkach czy puszki z jedzeniem);
• Zabawę można urozmaić poprzez zmianę kategorii, wg której będziecie
układać przedmioty, np. poproś dziecko, by uszeregowało przedmioty
uwzględniając ich pojemność;
• Zachęć dziecko, by przy pomocy małego pojemnika (np. filiżanka czy
nakrętka od płynu do płukania) zmierzyło pojemności różnych obiektów,
które może znaleźć w domu i uszeregowało je według pojemności.
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 6
Porównywanie wielkości dwóch przedmiotów.
• Poproś dziecko, by znalazło jak najwięcej obiektów mniejszych lub
większych od pantofla czy linijki;
• Niech zmierzy przy pomocy pantofla długość dywanu.
„Jakie są nazwy poszczególnych kształtów?”
Podczas zabaw z dzieckiem używaj określeń kształtu i rozmiaru:
„Podaj mi proszę kostkę cukru”, „Przynieś największe pudełko, jakie jest
w szafie”.
„Szukamy ukrytych przedmiotów”
Dziecko próbuje znaleźć jakiś obiekt w domu. Podpowiadaj mu używając
słów typu „wyżej”, „niżej”, „nad”, „pod” itp. Utrudnij zadanie poprzez
dawanie dwóch wskazówek naraz: „Na stole, na prawo od notesu”.
„Jaki rytm możemy stworzyć przy użyciu rąk i nóg?”
Dzieci bardzo lubią schematy, które mają formę fizyczną.
•Klaszcz i tup, by stworzyć konkretny rytm (dłonie, dłonie, stopa, dłonie,
dłonie, stopa). Poproś, by dziecko powtórzyło sekwencję. Wspólnie twórzcie
inne warianty rytmiczne;
•Naucz dziecko prostego tańca, który opiera się na sekwencji kroków
i ruchów.
„Na ile różnych sposobów możemy posortować zakupy?”
•Pokaż dziecku, w jaki sposób układać rzeczy w lodówce – warzywa i owoce
w dolnych szufladach, nabiał na górnej półce, mięso na dolnej;
•Gdy dziecko sprząta swój pokój, rozmawiajcie o tym, co powinno leżeć obok
siebie i dlaczego;
•Zachęcaj dziecko do układania innych przedmiotów codziennego użytku
kredki według koloru, sztućce według typu/kształtu, monety według
nominału;
•Utrudniaj dziecku zadanie poprzez sortowanie na postawie dwóch cech
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 7
– niech układa razem monety o wartości mniejszej od złotówki oraz
wyrażonej cyfrą parzystą.
Pajęczynka – zabawa ruchowa
Między
drzewami
(lub
drabinkami)
rozwieszamy
sznurki
na
kształt
pajęczynki. Dziecko stara się przejść między nimi tak, aby dotknąć sznurka
jak najmniejszą ilość razy.
Doniczka domowej roboty – domowe eksperymenty
Co potrzebne?
Butelki 2 litrowe- puste
Nożyczki ( ostre!)
Papier kolorowy samoprzylepny, naklejki gotowe(niekoniecznie)
Ołówek
Sznurek
Ziemia do sadzenia roślinek
Roślinki
Zabawę
zaczynamy
od
przygotowania
ozdób
z
kolorowego
papieru
samoprzylepnego. Wzory mogą być przeróżne: serca, figury geometryczne lub
jakiekolwiek kształty bez nazwy, można też skorzystać z gotowych naklejek.
Starsze dzieciaki rysują na papierze i wycinają wszystko same. Kolejny etap
to zrobienie doniczki. Dorosły odcina dół butelki. Po bokach robi otworki
i maluch przeciąga sznurek tak, by można ją było zawiesić. Gdy doniczka
jest już gotowa trzeba ją ozdobić. Następnie dziecko wsypuje do butelek
kupioną wcześniej ziemię i wsadza roślinki. Zawieszamy doniczkę na tarasie
lub
balkonie.
Potem
dziecko
dba
o
swoją
roślinkę:
podlewając
ją
systematycznie i obserwując jej rozwój.
Zestaw ćwiczeń dla dziecka przygotowującego się do szkoły opracowała Barbara
Ochmańska
Strona 8