uchwala200487_5 uchwala200487_5

Załącznik nr 5 do Uchwały nr 87/2004 RG
z dn. 22.04.04r.
STANDARDY NAUCZANIA DLA KIERUNKU STUDIÓW
TECHNOLOGIA CHEMICZNA
studia zawodowe
I.
WYMAGANIA OGÓLNE
Studia zawodowe na kierunku technologia chemiczna trwają nie mniej niż 3,5 roku (7
semestrów). Łączny wymiar zajęć wynosi nie mniej niż 2500 godzin, w tym 1200 godzin
określonych w standardach nauczania.
II.
SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwent studiów zawodowych kierunku technologia chemiczna otrzymuje tytuł
zawodowy inżyniera. Powinien posiadać wykształcenie podstawowe z zakresu nauk
chemicznych i technicznych oraz gruntowną wiedzę dotyczącą chemicznych procesów
technologicznych. Powinien posiadać umiejętność kierowania zespołami ludzkimi oraz firmą.
Absolwent winien być przygotowany do pracy zawodowej w przemyśle chemicznym i
przemysłach pokrewnych oraz firmach związanych z produkcją nowoczesnych materiałów –
na stanowiskach związanych z organizacją i prowadzeniem procesów produkcyjnych. Zakres
wiedzy ekonomicznej winien umożliwić mu prowadzenie samodzielnej działalności
gospodarczej.
III.
GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY OGÓLNE
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
Razem:
270
405
525
1200
IV. PRAKTYKI
Formę, zakres i wymiar praktyk określają uczelnie zgodnie z obowiązującymi wymogami.
V.
PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. PRZEDMIOTY OGÓLNE
1. Przedmiot do wyboru
2. Język obcy
4. Wychowanie fizyczne
270
90
120
60
B.
405
90
45
60
45
45
PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
1. Matematyka
2. Technologia informacyjna
3. Fizyka
4. Chemia ogólna i nieorganiczna
5. Chemia fizyczna
2
C.
6. Chemia analityczna
7. Chemia organiczna
8. Elementy elektrotechniki
45
45
30
PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
1. Podstawy technologii chemicznej
2. Termodynamika techniczna i chemiczna
3. Maszynoznawstwo i aparatura przemysłu chemicznego
4. Materiałoznawstwo chemiczne i korozja
5. Inżynieria chemiczna
6. Technologia chemiczna – surowce przemysłowej syntezy
chemicznej
7. Technologia chemiczna – procesy przemysłowej syntezy
chemicznej
8. Elementy automatyki i pomiary w technologii chemicznej
9. Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy
10. Projekt technologiczny
525
60
30
90
30
90
45
90
30
30
30
VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW
A. PRZEDMIOTY OGÓLNE
1. Przedmiot do wyboru
Zarządzanie i ekonomika przedsiębiorstwa,
humanistyczny (etyka, psychologia), inny.
ochrona
własności
intelektualnej,
B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
1. Matematyka
Arytmetyka. Elementy teorii zbiorów i logiki matematycznej. Ciągi i szeregi liczbowe.
Elementy rachunku różniczkowego i całkowego. Równania różniczkowe zwyczajne.
Elementy analizy wektorowej. Zagadnienia optymalizacji. Elementy statystyki
matematycznej. Podstawy metod numerycznych. Wybrane metody analizy numerycznej.
2. Technologia informacyjna
Zasada działania i budowa mikrokomputera. System operacyjny komputera – pojęcia
podstawowe. Praca i komunikowanie się w sieci lokalnej oraz rozległej (internet).
Wyszukiwanie informacji w sieci. Obsługa edytora tekstu, arkusza kalkulacyjnego, baz
danych, programów statystycznych.
3. Fizyka
Elementy mechaniki, kinetyki i dynamiki ruchu postępowego , obrotowego i drgającego.
Maszyny proste. Równowaga ciał sztywnych. Grawitacja. Statyka i dynamika płynów,
równanie Bernoulliego. Elementy termodynamiki. Fale w ośrodkach sprężystych, fale
dźwiękowe. Elementy optyki falowej i akustyki. Elementy elektrostatyki. Zjawiska
elektromagnetyczne. Promieniotwórczość. Elementy fizyki półprzewodników.
4. Chemia ogólna i nieorganiczna
3
Podstawowe pojęcia i prawa chemii. Właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków –
okresowość właściwości pierwiastków. Otrzymywanie wybranych pierwiastków.
Budowa atomu i cząsteczki, wiązania chemiczne. Wybrane klasy związków
chemicznych, nazewnictwo. Typy reakcji chemicznych. Stany skupienia materii. Kataliza
– pojęcia podstawowe. Elementy elektrochemii. Kwasy i zasady. Wybrane klasy
związków nieorganicznych. Otrzymywanie i właściwości wybranych związków
nieorganicznych. Metody analizy struktury związków nieorganicznych. Elementy chemii
koordynacyjnej i bionieorganicznej.
5. Chemia fizyczna
Stany skupienia. Elementy termodynamiki chemicznej. Równowagi chemiczne
i fazowe. Równowagi w roztworach rozcieńczonych. Podstawy termodynamiki
procesów nieodwracalnych. Kinetyka chemiczna: szybkość reakcji, równanie
kinetyczne, rząd i cząsteczkowość reakcji, równanie Arrheniusa. Zjawiska
powierzchniowe: adsorpcja fizyczna i chemiczna, izotermy adsorpcji, chromatografia.
Roztwory elektrolitów, przewodnictwo. Teoria dysocjacji elektrolitycznej. Ogniwa
galwaniczne, chemiczne źródła prądu. Typy elektrod, szereg napięciowy. Elektroliza.
Podstawy spektroskopii molekularnej (elektronowej, oscylacyjnej, magnetycznego
rezonansu jądrowego).
6. Chemia analityczna
Przedmiot i zakres analizy chemicznej. Pobór próbek i ich przygotowanie do analizy.
Analiza objętościowa i wagowa. Śladowa analiza nieorganiczna i organiczna. Metody
spektralne. Polarografia, potencjometria, konduktometria. Metody chromatograficzne.
7. Chemia organiczna
Węgiel – znaczenie pierwiastka i wielość połączeń chemicznych. Wiązania chemiczne
w związkach organicznych. Wybrane klasy związków organicznych, grupy funkcyjne.
Stereochemia związków organicznych. Nazewnictwo związków organicznych. Reakcje
związków organicznych (substytucja, addycja, eliminacja, przegrupowanie). Struktura
a reaktywność związków organicznych. Mechanizmy reakcji w chemii organicznej.
Metody otrzymywania wybranych związków organicznych. Wybrane klasy związków
metaloorganicznych – zastosowanie w syntezie organicznej. Metody badania struktury
związków organicznych. Elementy chemii bioorganicznej i chemii makrocząsteczek.
8. Elementy elektrotechniki
Podstawowe pojęcia elektrotechniki. Obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego.
Pole elektryczne. Elektromagnetyzm. Zarys elektroniki. Miernictwo elektryczne.
Transformatory. Maszyny elektryczne. Grzejnictwo i oświetlenie elektryczne. Instalacje
elektryczne.
C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE
1. Podstawy technologii chemicznej
Rozwój metody technologicznej: koncepcja chemiczna i technologiczna metody, projekt
procesowy. Zasady technologiczne. Analiza stechiometryczna, termodynamiczna
i kinetyczna procesu chemicznego. Bilans masowy i cieplny. Schematy technologiczne.
Reaktory chemiczne.
4
2. Termodynamika techniczna i chemiczna
Elementy termodynamiki procesów odwracalnych i nieodwracalnych. Właściwości
gazów doskonałych i rzeczywistych, przemiany charakterystyczne. Roztwory doskonałe i
rzeczywiste. Obliczenia termodynamiczne. Równowaga chemiczna: stała równowagi,
skład równowagowy. Równowagi fazowe.
3. Maszynoznawstwo i aparatura przemysłu chemicznego
Elementy maszyn i urządzeń (połączenia, napędy, rurociągi, armatura, typowe elementy
aparatów chemicznych). Przenośniki, pompy i sprężarki. Urządzenia do rozdrabniania
i przesiewania. Mieszadła i mieszalniki. Aparaty do rozdzielania zawiesin. Wymienniki
ciepła, wyparki, krystalizatory. Aparaty do destylacji i rektyfikacji. Absorbery,
adsorbery, ekstraktory, suszarki.
4. Materiałoznawstwo chemiczne i korozja
Roztwory stałe metali, fazy metaliczne. Stopy. Materiały ceramiczne, spieki. Korozja
i erozja metali. Tworzywa sztuczne i ich odporność. Pokrycia i zabezpieczenia
antykorozyjne.
5. Inżynieria chemiczna
Operacje dynamiczne: przepływ płynów, mieszanie, opadanie cząstek ciał stałych w
płynach, filtracja. Operacje cieplne: ruch ciepła, przewodzenie, wnikanie i przenikanie
ciepła. Zatężanie roztworów w aparatach wyparnych. Operacje dyfuzyjne – prawa
dyfuzyjnego ruchu masy. Destylacja i rektyfikacja. Nawilżanie i suszenie powietrza.
Ekstrakcja. Suszenie. Absorpcja. Adsorpcja. Krystalizacja. Podstawy obliczeń reaktorów
chemicznych.
6. Technologia chemiczna –surowce przemysłowej syntezy chemicznej
Surowce i nośniki energii. Surowce pierwotne (kopaliny – węgle, ropa naftowa).
Surowce mineralne, roślinne i zwierzęce. Produkty uboczne. Procesy oczyszczania,
rozdzielania, płytkiego uszlachetniania. Procesy przetwarzania surowców pierwotnych
we wtórne. Skojarzona gospodarka surowcami.
7. Technologia chemiczna – procesy przemysłowej syntezy chemicznej
Charakterystyka podstawowych procesów jednostkowych w technologii chemicznej:
ciągłych, periodycznych, półciągłych, katalitycznych, wysokotemperaturowych,
ciśnieniowych, itp. Wybrane procesy technologiczne: przemysłowa synteza
nieorganiczna, procesy elektrochemiczne, otrzymywanie cementu i materiałów
ceramicznych, destruktywna przeróbka ropy naftowej, przerób smoły koksowniczej,
przemysłowa synteza organiczna, synteza petrochemiczna, wytwarzanie polimerów i
przetwórstwo tworzyw sztucznych, lekka synteza, chemia gospodarcza.
8. Elementy automatyki i pomiary w technologii chemicznej
Podstawowe pojęcia z zakresu automatyki: sterowanie w układzie otwartym i
zamkniętym, regulacja, regulatory. Podstawowe urządzenia automatyki przemysłowej.
Sterowanie typowymi procesami technologii chemicznej. Pomiary wybranych wielkości
fizycznych: temperatury, ciśnienia, poziomu, natężenia przepływu, składu, itp.
5
9. Zagrożenia ekologiczne i bezpieczeństwo pracy
Zasoby wody i ich ochrona przed zanieczyszczeniami. Ochrona powietrza
atmosferycznego przed zanieczyszczeniami. Zanieczyszczenia gleby. Substancje
niebezpieczne. Zagrożenia bezpieczeństwa technicznego i osobistego pracowników.
Normy techniczne i przepisy prawne w zakresie ochrony środowiska oraz
bezpieczeństwa technicznego i osobistego. Ratownictwo chemiczne.
10. Projekt technologiczny
Opis procesu. Podstawowe obliczenia bilansowe procesów technologicznych. Schemat
blokowy oraz technologiczno-pomiarowy wybranego procesu technologicznego.
VII. ZALECENIA
1. W grupie przedmiotów podstawowych i kierunkowych zajęcia indywidualne (projekty,
laboratoria, ćwiczenia, itp.) winny stanowić około 50 % zajęć.
2. Przy ustalaniu szczegółowego planu i programu studiów należy mieć na uwadze kryteria
FEANI (przedmioty nietechniczne winny stanowić około 10 %, przedmioty podstawowe –
około 35 %, a przedmioty techniczne – około 55 % zajęć).