wymagania edukacyjne - Zespół Szkół Usługowo

Transkrypt

WYMAGANIA EDUKACYJNE
LICEUM PROFILOWANE
JĘZYK POLSKI
Ocena wystawiana uczniowi jest wyłącznie informacją o jego stanie wiedzy i umiejętności oraz o jakości jego pracy. Tak traktowana
da uczniowi świadomość odpowiedzialności za własne uczenie się, a także pomoże w osiągnięciu dojrzałości.
Ucznia oceniamy biorąc pod uwagę:
- aktywność na lekcji (udział w dyskusji, propozycje interpretacyjne itp.);
- testy sprawdzające wiadomości, znajomość lektur, badające zrozumienie czytanego tekstu (testy wyboru, uzupełnień);
- sprawdziany wiadomości (sprawdzające wiadomości z kolejnych epok – 1 godz. lekcyjna)
- krótkie zadania klasowe (sprawdzian zrozumienia tekstu, umiejętności analizy - 15 minut);
- odpowiedź ustną (odpytywanie winno często przyjmować formę rozmowy na zadany temat między uczniem a nauczycielem);
- pisemne prace klasowe i domowe na tematy otwarte, samodzielnie opracowany materiał poszerzający wiadomości np.
referat (związane z omawianą lekturą lub okresem, ale wymagające wyjścia poza aktualny materiał szkolny).
- sprawdziany ortograficzne (testy ortograficzne lub dyktanda).
KRYTERIA OCENIANIA
1. Ocena aktywności
Pełną ocenę za aktywność otrzymuje uczeń, który na lekcji poświęconej nowemu tematowi potrafi wskazać trafne
nawiązania merytoryczne, wzbogacić treść lekcji o informacje uzupełniające (lecz wiążące się z istotą zagadnienia), wskazać
kierunek interpretacyjny właściwy dla danego utworu, wreszcie wziąć udział w dyskusji, prezentując przemyślane,
uzasadnione stanowisko, uwzględniające cudze opinie. Wypowiedzi trafne, lecz niepełne nagradzane są „plusami”(pięć
„plusów”- ocena - bardzo dobra).Wypowiedzi nie wnoszące nic nowego (powtarzanie zdania nauczyciela, z podręcznika,
przedmówcy) nie są brane pod uwagę przy ocenianiu. Wynika z tego, iż ocena aktywności jest wysoką nawet celującą, o ile
uczeń celnie odwoła się do wiedzy pozaszkolnej. W wypadku stwierdzenia całkowitego braku uczestnictwa w lekcji –
zagadnięty uczeń nie wie, o czym jest mowa na lekcji, nie wykonuje poleceń itp., możliwe jest wystawienie oceny
niedostatecznej.
2. Ocenianie testów
a. Test znajomości lektury
1
Przeprowadzenie takiego testu odbywa się przed przystąpieniem do omawiania dzieła i przeciwdziała zaznajamianiu się
z utworem z rozlicznych streszczeń. Dlatego układamy kilka pytań wymagających udzielenia konkretnej odpowiedzi z
takich zagadnień, które są istotne i zauważalne przy lekturze własnej, a pomijane w streszczeniu (np. „Z ilu rozdziałów
składa się Ojciec Goriot?” – każdy, kto sam czytał powieść, zauważy, że u Balzaka nie występuje podział na rozdziały,
co ma szczególne znaczenie dla narracji).
Ponieważ znajomość lektury jest obowiązkiem ucznia, w wypadku niewykonania zadania - np. powyżej 50 % błędnych
odpowiedzi, wystawiamy ocenę niedostateczną i „plusa” w wypadku pozytywnego wyniku testu.
b. Test wiadomości
Test wiadomości może być testem wyboru (wtedy uczeń musi mieć podane cztery możliwości odpowiedzi), ewentualnie
testem uzupełnień. Test zawiera od 24 do 30 pytań, punktowanych wyłącznie 0 (za błąd) i 1 (za odpowiedź dobrą).
Jeśli maksymalną liczbą punktów jest 30 – wówczas następuje przeliczenie punktacji na oceny (zawsze pełne)
0 – 14 – niedostateczny,
15 – 17 – dopuszczający,
18 – 22 – dostateczny,
23 – 26 – dobry,
27 – 30 – bardzo dobry.
c. Test badający zrozumienie czytanego tekstu
Uczniowie otrzymują tekst, czytają go uważnie a następnie odpowiadają na pytania, które odnoszą się do tekstu.
Wszystkie odpowiedzi znajdują się w tekście.Za każdą poprawną odpowiedź uczeń może otrzymać od 0 – 3 punktów.
Punkty przeliczane są na oceny szkolne zgodnie z procentowym udziałem punktów regulowanym przez
wewnątrzszkolny systemem oceniania ZSUG w Pleszewie:
ocena niedostateczna – 0 – 30%
ocena dopuszczająca – 31 – 50%
ocena dostateczna – 51 – 70%
ocena dobra – 71 – 85%
ocena bardzo dobra – 86 – 100%
ocena celująca – powyżej 100%
3. Sprawdziany wiadomości
Po każdej epoce literackiej bądź wyznaczonym przez nauczyciela zakresie materiału uczniowie piszą sprawdzian
wiadomości (na 1 godz. lekcyjnej), w którym w sposób opisowy odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytania. Ocena
takiej formy sprawdzania wiadomości jest ustalana przez nauczyciela, również zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem
oceniania.
2
4. Ocenianie krótkich zadań klasowych
Polecenie do takiej pracy jest możliwe do zrealizowania przez ucznia w ciągu 15 minut. Może zawierać podstawowe pytania
dotyczące zrozumienia na przykład haseł programowych epoki, definicji, pojęć, tez interpretacyjnych dzieła, może to być
również forma krótkiego testu otwartego. Z uwagi na czas przeznaczony na wykonanie zadania podstawą oceny jest wartość
merytoryczna. Uczeń ma prawo udzielić odpowiedzi w formie konspektu, posługując się równoważnikami zdania, hasłami.
Poziom strukturalny i językowy odgrywają w tym wypadku rolę drugorzędną. Podobnie oceniana jest krótka analiza treściowa
zalecanego tekstu. Praca, która zawiera mniej niż połowę niezbędnych informacji, jest zwykle niedostateczna, pozostałe
oceny ustalane są proporcjonalnie w zależności od liczby pytań. Ponieważ polecenia przy tego typu sprawdzianach
wykluczają wyjście poza materiał szkolny – nie jest przewidziana ocena celująca.
(tego typu sprawdzanie wiadomości i umiejętności przeprowadzane jest kilka razy w roku)
5. Ocenianie odpowiedzi ustnej
Oceniając odpowiedzi ustne – podobnie jak przy pisemnej pracy domowej – bierzemy pod uwagę zarówno poziom
merytoryczny, jak i strukturalny oraz językowy.
Ocenę niedostateczną wystawiamy jednak wyłącznie z przyczyn merytorycznych, to jest w przypadku kiedy od ucznia nie
możemy w ogóle uzyskać żadnej odpowiedzi, odpowiedź wykazuje rażącą niezgodność z treściami programowymi lub
całkowicie rozmija się (mimo prób naprowadzenia nauczyciela) z zadanym tematem. Chaotyczność, niespójność odpowiedzi,
drobne błędy gramatyczne, ubóstwo słownictwa – przy zachowaniu komunikatywności języka – w wypadku odpowiedzi
spłyconej, z drugorzędnymi usterkami rzeczowymi, zasługują na ocenę dopuszczającą.
Ocenę dostateczną stawiamy za odpowiedź prawidłową i poprawną językowo, lecz nie pogłębioną. Na ocenę dobrą
wymagana jest odpowiedź merytorycznie właściwa, choć pozbawiona indywidualności ( „bezbłędnie odtwórcza”), spójna i
poprawna językowo mimo dopuszczalnych drobnych usterek w formułowaniu wypowiedzi.
Odpowiedź bardzo dobra ma głównie przewagę formalną nad odpowiedzią dobrą (w obu oczekiwana jest merytoryczna
bezbłędność i dogłębne zrozumienie materiału bez prób samodzielnego formułowania sądów krytycznych). Uczeń winien
wykazać się umiejętnością porządkowania wypowiedzi, eksponowania myśli głównej, trafnością argumentacji i wysoką
sprawnością językową.
Podstawą oceny celującej jest bardzo dobra znajomość treści programowych, poszerzona o pozaszkolną wartościową
wiedzę ucznia, która merytorycznie wzbogaca jego wypowiedź. Związane z tym są: samodzielność myśli, dojrzałość
argumentacji, krytycyzm sądów. Przedstawione wnioskowanie musi być logicznie spójne, a styl wypowiedzi swobodny i
adekwatny do treści.
6. Ocenianie pracy pisemnej
Wszystkie kryteria, przedstawione przy ocenie odpowiedzi ustnej, mają zastosowanie przy ocenie pisemnych prac klasowych
oraz zadań domowych, w tym również referatów. Ponadto należy zwrócić uwagę na kilka dodatkowych elementów.
3
7. Pisemna praca domowa
Przynajmniej raz w semestrze uczeń przedstawia pracę pisemną w formie najczęściej rozprawki, charakterystyki. Tematy
takiej pracy poznaje na dwa tygodnie przed terminem jej złożenia. Przy ocenianiu obok omówionych powyżej wartości
merytorycznych, strukturalnych i językowych, bierzemy pod uwagę walory estetyczne pracy. Niedopuszczalne jest (ze
względów wychowawczych), by była ona pełna skreśleń, na kartkach wyrwanych z zeszytu, nieestetyczna. Ważnym
elementem oceny jest poziom ortograficzny i interpunkcyjny zadania, oraz ocena stopnia samodzielności pracy domowej
ucznia. Nawet uczniowie ze stwierdzoną dysortografią i dysgrafią powinni się starać, by tego rodzaju prace prezentowały się
lepiej od ich prac klasowych.
8. Pisemna praca klasowa
Pisemna praca klasowa, obok odpowiedzi, jest najważniejszym elementem oceny końcowej. Dlatego też tematy tak zwanej
„klasówki”, przewidziane do realizacji w ciągu 90 minut (inaczej niż „kartkówka”, którą uczeń pisze 15 minut), są otwarte,
pozwalają na formułowanie własnych sądów i odwołują się do wiedzy pozaszkolnej, czyli nie ograniczają piszącego do
referowania zdobytych w szkole wiadomości.
W takiej pracy szczególnie liczy się umiejętność wykorzystania danego czasu, a zatem selekcji materiału, celności
argumentacji, wyrazistości myśli przewodniej, spójności wywodu. Na wysokość oceny oczywisty wpływ ma poprawność
językowa oraz estetyka pracy.
9. Referat
Referat jest rodzajem indywidualnej pracy domowej ucznia. Choć przygotowujący takie zadanie uczeń zazwyczaj pisze je
sobie w całości, oczekuje się, iż – zwłaszcza, jeśli ma otrzymać ocenę wyższą niż dobra – wygłosi je z pamięci. Nawet uczeń
odczytujący tekst winien znać dane zawarte w referacie, a nie szukać ich (w wypadku pytań ze strony słuchaczy) w tekście.
Referat musi być dobrze „obudowany” merytorycznie, przywoływać cytaty, wskazywać opinie, przedstawiać ilustracje,
podawać bibliografię itp.
10. Ocenianie sprawdzianów ortograficznych
Sprawdzanie znajomości zasad ortografii też może przyjmować różne formy (np. formę testu lub dyktanda), które muszą być
zgodne z wymogami programów nauczania.
Prace takie oceniamy biorąc pod uwagę stopień ważności popełnionych błędów:
5 błędów podstawowych (I stopnia) – ocena niedostateczna,
4 błędy – ocena dopuszczająca,
3 błędy – ocena dostateczna,
2 błędy – ocena dobra,
1 błąd – ocena bardzo dobra,
0 błędów – ocena celująca.
4
Na 1 błąd I stopnia przypadają 3 błędy II stopnia.
UWAGA !
Na semestralną lub roczną ocenę ucznia składa się co najmniej 6 not cząstkowych: za notatki, zadanie klasowe, odpowiedź
ustną, zadanie domowe i pracę klasową (w istocie może ich być więcej, zadania klasowe sprawdzają różne wiadomości i
znajomość częściej niż na półrocze; możliwa jest również ocena z aktywności i referatu). Zasada systematycznego i
wszechstronnego oceniania jest niezbędna dla prawidłowego procesu dydaktycznego.
MATEMATYKA
1. Cele oceniania
− Sprawdzanie rozumienia i przewidywania zjawisk przyrodniczych, technicznych, ekonomicznych i społecznych.
− Przygotowanie ucznia do sytuacji egzaminacyjnej
− Diagnozowanie specjalnych potrzeb edukacyjnych ucznia
− Rozwijanie indywidualnych zainteresowań oraz umiejętność systematycznej i obiektywnej samooceny
− Znalezienie odpowiednich metod nauczania (uczenia się) dla uzupełnienia wiadomości i umiejętności ucznia
2. Przedmiotowy system oceniania z matematyki obejmuje następujące obszary oceniania:
− wiadomości
− umiejętności
− postawy
3. Formy pomiaru osiągnięć uczniów oraz sposoby oceniania:
− wypowiedź ustna – za wypowiedź ustną uczeń otrzymuje ocenę, na którą wpływ ma rzeczowość wypowiedzi oraz
stosowanie języka matematycznego
− kartkówka – niezapowiedziana wypowiedź pisemna, sprawdza bieżące przygotowanie ucznia do lekcji, obejmuje do
trzech ostatnich tematów
− sprawdzian – zapowiedziana wypowiedź pisemna ucznia, sprawdza opanowanie przez ucznia wybranych zagadnień,
może trwać krócej niż 45 min.
− praca klasowa - zapowiedziana wypowiedź pisemna ucznia, sprawdza opanowanie przez ucznia zagadnień
obejmujących dany dział, może być w formie testu wielostopniowego lub wielostopniowego zestawu zadań, trwa do 90
min
− praca domowa – uczeń uzyskuje ocenę zależną od jakości pracy; za brak pracy domowej uczeń otrzymuje ocenę
niedostateczną
5
− aktywność i praca na lekcji, praca w grupach – uczeń otrzymuje ocenę w zależności od rodzaju i stopnia trudności
wykonywanego zadania, ćwiczenia, zaangażowania w pracę
− test kompetencji po danym etapie kształcenia, np. po semestrze, po klasie sprawdza opanowanie przez ucznia
zagadnień danego etapu kształcenia,
4. Osiągnięcia uczniów oceniane są w skali stopniowej 1 – 6
5. W przypadku prac pisemnych, w których przyjmuje się skalę punktową oceny przyporządkowuje się według następujących
kryteriów:
0% - 30% niedostateczny
31% - 50% dopuszczający
51% - 70% dostateczny
71% - 85% dobry
86% - 100% bardzo dobry
6. Każdy uczeń musi przystąpić do pisania wszystkich zapowiedzianych prac pisemnych, jeżeli uczeń nie pisał, pracy z całą klasą
przystępuje do pisania jej w terminie ustalonym przez nauczyciela do 2 tygodni po powrocie do szkoły.
7. Każdy uczeń zobowiązany jest do bieżącego prowadzenia zeszytu przedmiotowego.
8. Ocena semestralna lub końcoworoczna jest wystawiana na podstawie ocen cząstkowych, przy czym największą wagę mają
oceny z prac klasowych, sprawdzianów, w drugiej kolejności oceny za odpowiedzi ustne oraz kartkówki, a pozostałe oceny są
wspomagające. Ocena ta jest całościowa zaś w ocenach cząstkowych dopuszcza się + i –
Uczeń otrzymuje ocenę semestralną za systematyczną pracę w ciągu całego semestru
9. Sposoby informowania uczniów:
− PSO będzie uczniom przedstawiony na początku roku szkolnego
− Oceny cząstkowe są jawne, ich uzasadnienia nauczyciel może dokonać na lekcji lub na przerwie
− Sprawdziany pisemne i kartkówki uczniowie otrzymują do wglądu po ich sprawdzeniu i ocenieniu, ale oddają
nauczycielowi, będą one przechowywane w pracowni do końca roku szkolnego
10. Sposoby informowania rodziców:
− O sposobach oceniania rodzice zostają poinformowani na początku roku szkolnego poprzez wpis do zeszytu
przedmiotowego, po zapoznaniu się z nimi rodzic powinien potwierdzić ten fakt podpisem.
− ocenach cząstkowych lub semestralnych rodzic jest informowany na zebraniach lub przy okazji rozmów indywidualnych
na podstawie dziennika lekcyjnego
− Rodzice lub opiekunowie mają możliwość wglądu do prac pisemnych
− Oceny z odpowiedzi ustnych będą wpisywane do zeszytu przedmiotowego
11. Wymagania na określoną ocenę:
6
Niżej przedstawione ogólne kryteria ocen (oprócz oceny celującej) należy rozumieć koniunktywnie.
Ocena celująca
Ocenę tę otrzymuje uczeń, którego wiedza obejmuje cały program nauczania, a ponadto spełniający jeden z podpunktów:
- twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania;
- pomysłowo i oryginalnie rozwiązuje nietypowe zadania;
- bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach matematycznych.
Ocena bardzo dobra
Ocenę tę otrzymuje uczeń, który opanował pełen zakres wiadomości przewidziany programem nauczania oraz potrafi:
- sprawnie rachować;
- samodzielnie rozwiązywać zadania;
- wykazać się znajomością definicji i twierdzeń oraz umiejętnością ich zastosowania w zadaniach;
- posługiwać się poprawnym językiem matematycznym;
- samodzielnie zdobywać wiedzę;
- przeprowadzać rozmaite rozumowania dedukcyjne.
Ocena dobra
Ocenę tę otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową oraz wybrane
elementy programu nauczania, a także potrafi:
- samodzielnie rozwiązać typowe zadania;
- wykazać się znajomością i rozumieniem poznanych pojęć i twierdzeń oraz algorytmów;
- posługiwać się językiem matematycznym, który może zawierać jedynie nieliczne błędy i potknięcia;
- sprawnie rachować;
- przeprowadzić proste rozumowania dedukcyjne.
Ocena dostateczna
Ocenę tę otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową, co pozwala mu na:
- wykazanie się znajomością i rozumieniem podstawowych pojęć i algorytmów;
- stosowanie poznanych wzorów i twierdzeń w rozwiązywaniu typowych ćwiczeń i zadań;
- wykonywanie prostych obliczeń i przekształceń matematycznych.
Ocena dopuszczająca
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową w takim zakresie, że potrafi:
- samodzielnie lub z niewielką pomocą nauczyciela wykonywać ćwiczenia i zadania o niewielkim stopniu trudności;
- wykazać się znajomością i rozumieniem najprostszych pojęć oraz algorytmów;
- operować najprostszymi obiektami abstrakcyjnymi (liczbami, zbiorami, zmiennymi i zbudowanymi z nich wyrażeniami).
7
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA NA OCENY
ELEMENTY LOGIKI MATEMATYCZNEJ
•
•
Zdanie w logice i jego negacja.
Koniunkcja, alternatywa, implikacja i równoważność zdań.
dopuszczający
Uczeń:
− potrafi odróżnić zdanie
logiczne od innej
wypowiedzi;
− umie określić wartość
logiczną zdania
prostego;
− potrafi rozpoznać
zdania w postaci
koniunkcji, alternatywy,
implikacji i
równoważności zdań;
− zna symbole ∧, ∨, ⇒, ⇔
dostateczny
Uczeń:
− potrafi zanegować
zdanie proste i określić
wartość logiczną zdania
zanegowanego;
− potrafi zbudować zdania
złożone w postaci
koniunkcji, alternatywy,
implikacji i
równoważności zdań z
danych zdań prostych;
dobry
Uczeń:
− potrafi budować zdania
złożone i oceniać ich
wartości logiczne;
− rozumie budowę
twierdzenia
matematycznego;
potrafi wskazać jego
założenie i tezę;
− potrafi określić
wartości logiczne zdań
złożonych, takich jak
koniunkcja,
alternatywa, implikacja
i równoważność zdań;
ZBIÓR LICZB RZECZYWISTYCH
• Działania w zbiorze liczb rzeczywistych.
• Pierwiastki i potęgi.
• Wzory skróconego mnożenia
• Procenty. Punkty procentowe.
• Wartość bezwzględna.
8
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi zbudować
twierdzenie odwrotne
do danego oraz ocenić
prawdziwość
twierdzenia prostego i
odwrotnego;
celujący
Uczeń:
− potrafi stosować
wiadomości z logiki do
wnioskowania
matematycznego.
•
Błąd przybliżenia. Szacowanie wartości liczbowych.
dopuszczający
Uczeń:
− potrafi rozróżniać liczby
naturalne, całkowite,
wymierne, niewymierne;
− potrafi wskazać liczby
pierwsze i złożone;
− zna i potrafi stosować
cechy podzielności
liczb naturalnych (przez
2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10);
− potrafi rozłożyć liczbę
naturalną na czynniki
pierwsze;
− potrafi wykonać
dzielenie z resztą w
zbiorze liczb
naturalnych;
− zna prawa działań w
zbiorze liczb
rzeczywistych;
− potrafi porównywać
liczby wymierne;
− potrafi przedstawiać
liczby wymierne w
postaci ułamków
zwykłych i
dziesiętnych;
− potrafi umieścić liczbę
wymierną na osi
dostateczny
Uczeń:
− potrafi wyznaczyć
największy wspólny
dzielnik i najmniejszą
wspólną wielokrotność
liczb naturalnych;
− potrafi sprawnie
wykonywać działania w
zbiorze liczb
rzeczywistych z
wykorzystaniem praw
działań;
− potrafi usuwać
niewymierność z
mianownika ułamka
stosując wzór
skróconego mnożenia
(różnicę kwadratów
dwóch wyrażeń);
− potrafi szacować
wartości wyrażeń
− potrafi wykonywać
działania na wyrażeniach,
które zawierają wzory
skróconego mnożenia;
− potrafi zapisać za
pomocą przedziałów
zbiory opisane
nierównościami;
dobry
Uczeń:
− potrafi zamienić ułamek
okresowy na ułamek
zwykły;
− potrafi stosować wzory
skróconego mnożenia,
takie jak:
a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab
+ b2)
a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab
+ b2),
− potrafi obliczyć wartość
bezwzględną liczby
niewymiernej;
− potrafi zaznaczyć na osi
liczbowej zbiory
opisane za pomocą
równań i nierówności z
wartością bezwzględną
typu: | x – a | = b, | x – a
| < b,
| x – a | > b, | x – a | ≤ b,
| x – a | ≥ b;
− potrafi na podstawie
zbioru rozwiązań
nierówności, zapisać tę
nierówność w postaci
nierówności z wartością
bezwzględną;
9
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi podać zapis
symboliczny np. liczby
parzystej, nieparzystej,
podzielnej przez daną
liczbę całkowitą,
wielokrotność danej
liczby, liczby, która w
wyniku dzielenia przez
daną liczbę naturalną
daje daną resztę;
skróconego mnożenia,
takie jak:
a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab
+ b2)
a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab
+ b2),
podczas usuwania
niewymierności z
mianownika ułamka;
− potrafi udowodnić
twierdzenie o
niewymierności
pierwiastka z 2
celujący
Uczeń:
− potrafi sprawnie działać
na wyrażeniach
zawierających potęgi i
pierwiastki z
zastosowaniem wzorów
skróconego mnożenia;
− potrafi rozwiązywać
zadania tekstowe o
podwyższonym stopniu
trudności dotyczące
własności liczb
rzeczywistych;
− potrafi wykonać dzielenie
z resztą w zbiorze liczb
całkowitych ujemnych.
− Rozwiązuje równania z
wartością bezwzględną
(więcej niż jedną)
liczbowej;
przybliżenie dziesiętne
liczby rzeczywistej z
żądaną dokładnością;
− potrafi wyznaczyć błąd
względny i
bezwzględny
przybliżenia
− potrafi obliczyć błąd
procentowy
− potrafi posługiwać się
wzorami skróconego
mnożenia:
(a – b)2 = a2 – 2ab + b2
(a + b)2 = a2 + 2ab + b2
a2 – b2 = (a – b)(a + b)
(a – b)3 = a3 – 3a2b+3ab2b3
(a +b)3 = a3 + 3a2b+3ab2+
b3
różnicę przedziałów
liczbowych;
− potrafi szacować
wartości wyrażeń
− potrafi posługiwać się
procentem w prostych
zadaniach tekstowych;
− rozumie pojęcie punktu
procentowego i potrafi
się nim posługiwać
− zna definicję wartości
bezwzględnej liczby
rzeczywistej i jej
interpretację
geometryczną;
− zna prawa działań na
potęgach o wykładnikach
wymiernych;
działania na potęgach o
wykładniku
wymiernym;
− zna pojęcie pierwiastka
arytmetycznego z liczby
nieujemnej i potrafi
stosować prawa działań
10
na pierwiastkach ;
potrafi obliczać
pierwiastki stopnia
nieparzystego z liczb
ujemnych,
− rozumie pojęcie
przedziału liczbowego
jako podzbioru zbioru
liczb rzeczywistych;
− potrafi zaznaczyć na osi
liczbowej podany
przedział liczbowy;
sumę, oraz część
wspólną przedziałów
liczbowych;
bezwzględną liczby
wymiernej;
− potrafi obliczyć procent
danej liczby, a także
wyznaczyć liczbę, gdy
dany jest jej procent;
− potrafi obliczyć jakim
procentem danej liczby
jest druga dana liczba;
− potrafi określić o ile
procent dana wielkość
jest większa (mniejsza)
od innej wielkości;
11
WEKTORY
• Wektor w prostokątnym układzie współrzędnych; współrzędne wektora.
• Długość wektora (odległość na płaszczyźnie kartezjańskiej).
• Wektory równe, wektory przeciwne.
• Działania na wektorach: dodawanie, odejmowanie i mnożenie wektora przez liczbę.
• Własności działań na wektorach.
dopuszczający
dostateczny
dobry
bardzo dobry
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
− rozwiązuje zadania z
− zna określenie wektora i − potrafi obliczyć
współrzędne
początku
własności
równych
i
zastosowaniem
potrafi podać jego
wektora (końca wektora),
przeciwnych wektorów w
wiadomości o wektorach
cechy;
gdy
dane
ma
współrzędne
rozwiązywaniu
zadań;
wektora oraz
− zna własności działań na
wektorów równych i
współrzędne
końca
wektorach i potrafi je
wektorów przeciwnych
(początku)
wektora
stosować w
− potrafi obliczyć
rozwiązywaniu zadań o
współrzędne wektora
średnim stopniu
mając dane
trudności.
współrzędne początku i
końca wektora;
− potrafi narysować
wektor o danych
współrzędnych
− znajduje współrzędne
narysowanego wektora
długość wektora
(odległość między
punktami na
płaszczyźnie
kartezjańskiej);
12
celujący
działania na wektorach
– dodawanie,
odejmowanie oraz
mnożenie przez liczbę
(syntetycznie i
analitycznie);
współrzędne środka
odcinka (środka wektora)
FUNKCJA I JEJ WŁASNOŚCI
• Pojęcie funkcji; pojęcie funkcji liczbowej.
• Sposoby opisywania funkcji.
• Dziedzina funkcji liczbowej.
• Zbiór wartości funkcji liczbowej.
• Wykresy niektórych funkcji liczbowych.
• Miejsce zerowe funkcji liczbowej.
• Monotoniczność funkcji liczbowej.
• Najmniejsza i największa wartość funkcji.
• Odczytywanie własności funkcji na podstawie jej wykresu.
• Przekształcenia wykresu funkcji
dopuszczający
Uczeń:
− potrafi odróżnić funkcję
od innych
przyporządkowań;
− potrafi podawać
przykłady funkcji;
− potrafi opisywać
dostateczny
dobry
bardzo dobry
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
dziedzinę funkcji
dziedzinę funkcji
wiadomości o funkcji
liczbowej danej wzorem
liczbowej danej wzorem
do opisywania
(w prostych
w przypadku, gdy
zależności w
przypadkach);
wyznaczenie dziedziny
przyrodzie, gospodarce
funkcji
wymaga
i życiu codziennym;
− potrafi obliczyć miejsce
rozwiązania koniunkcji
13
celujący
Uczeń:
wykresy takich funkcji jak:
y = reszta z dzielenia x
przez 3, gdzie x ∈C, y =
sgn x,
y = [x], y = x – [x], itp. i
omówić ich własności.
funkcje na różne
zerowe funkcji
warunków;
sposoby: wzorem,
liczbowej (w prostych
− potrafi obliczyć miejsce
tabelką, grafem, opisem
przypadkach);
zerowe funkcji opisanej
słownym;
− potrafi interpretować
wzorem;
− potrafi szkicować
informacje na
wykres funkcji
podstawie wykresów
wykres funkcji o
liczbowej określonej
funkcji lub ich wzorów
zadanych
słownie, grafem,
(np. dotyczące różnych
podstawowych
tabelką, wzorem;
zjawisk przyrodniczych,
własnościach;
ekonomicznych,
− potrafi odróżnić wykres
socjologicznych,
funkcji od krzywej,
wykresu funkcji
fizycznych);
która wykresem funkcji
y = f(x) sporządzić
− potrafi przetwarzać
nie jest;
wykresy funkcji:
informacje
dane
w
postaci
y = – f(x), y = f(–x), y =
wzoru lub wykresu
funkcji liczbowej dla
–f(–x),
funkcji.
danego argumentu, a
y = f(x – a) + b oraz
także obliczyć argument
zapisać wzór funkcji,
funkcji, gdy dana jest
której wykres
jej wartość;
otrzymano w wyniku
danego przekształcenia;
− potrafi określić zbiór
wartości funkcji w
prostych przypadkach
(np. w przypadku, gdy
dziedzina funkcji jest
zbiorem skończonym);
wykresu funkcji
liczbowej odczytać jej
własności, takie jak:
a) dziedzina funkcji,
b) zbiór wartości
funkcji,
14
− potrafi podać opis
matematyczny prostej
sytuacji w postaci
wzoru funkcji;
wykresu funkcji omówić
takie jej własności jak:
różnowartościowość,
parzystość, nieparzystość,
okresowość oraz
narysować wykres funkcji
o tych zadanych
własnościach.
c) miejsce zerowe
funkcji,
d) argument funkcji,
gdy dana jest
wartość funkcji,
e) wartość funkcji
dla danego
argumentu,
f) przedziały w
których funkcja
jest rosnąca,
malejąca, stała,
g) zbiór
argumentów, dla
których funkcja
przyjmuje
wartości dodanie,
ujemne,
niedodatnie,
nieujemne,
h) najmniejszą oraz
największą
wartość funkcji;
wykresu funkcji
y = f(x) sporządzić
wykresy funkcji: f(x)+a;
f(x-b) oraz zapisać wzór
funkcji, której wykres
otrzymano w wyniku
danego przekształcenia;
15
PODSTAWOWE WŁASNOŚCI FIGUR GEOMETRYCZNYCH NA PŁASZCZYŹNIE, CZ.1
• Punkty, proste, półproste, odcinki, figury wypukłe, figury wklęsłe.
• Pojęcie odległości.
• Kąty.
• Położenie prostych na płaszczyźnie.
• Łamana, wielokąt.
• Trójkąty – podział, własności.
• Środkowe trójkąta.
• Przystawanie trójkątów.
• Zależności między bokami i kątami w trójkącie.
• Nierówność trójkąta.
• Twierdzenie o dwóch prostych równoległych przeciętych trzecią prostą.
• Suma kątów w trójkącie.
• Symetralne boków w trójkącie, okrąg opisany na trójkącie
• Dwusieczne kątów w trójkącie, okrąg wpisany w trójkąt.
dopuszczający
− zna figury podstawowe
(punkt, prosta,
płaszczyzna, przestrzeń)
i potrafi zapisać relacje
między nimi;
odległości, umie
wyznaczyć odległość
dwóch punktów, punktu
od prostej, dwóch
prostych równoległych;
− zna określenie kąta i
dostateczny
− potrafi zastosować
własność dwusiecznej
oraz symetralne odcinka
w rozwiązaniu prostych
zadań
− umie zastosować wzór
na liczbę przekątnych
wielokąta;
− potrafi zastosować cechy
przystawania w
rozwiązaniu prostych
zadań.
dobry
− zna twierdzenia o
zależnościach między
kątami i bokami w
trójkącie;
− zna pojęcie kąta
zewnętrznego
wielokąta, umie
uzasadnić, że suma
kątów zewnętrznych w
wielokącie jest stała;
− zna i umie zastosować
w zadaniach własność
16
bardzo dobry
− potrafi uzasadnić, że
symetralna odcinka jest
zbiorem punktów
płaszczyzny
równoodległych od
końców odcinka;
twierdzenie o liczbie
przekątnych w
wielokącie;
twierdzenia o
celujący
Uczeń:
− zna i rozumie
aksjomatyczną definicję
odległości. Zna
przykłady metryk
nieeuklidesowych;
twierdzenie o
środkowych w
trójkącie;
twierdzenia mówiące o
− zna twierdzenia:
podział kątów ze
środkowych w trójkącie, o
względu na ich miarę;
odcinku łączącym środki
− zna pojęcie kątów
dwóch boków w trójkącie
przyległych i kątów
i potrafi je zastosować w
wierzchołkowych oraz
potrafi zastosować
własności tych kątów w
zadań;
− umie określić położenie
prostych na
płaszczyźnie;
− zna pojęcie dwusiecznej
kąta i symetralnej
odcinka, , a także
skonstruować
dwusieczną danego kąta
i symetralną danego
odcinka;
− zna określenie
wielokąta i przekątnej
wielokąta, zna pojęcie
wielokąta foremnego i
potrafi rozróżnić takie
wielokąty;
− zna podział trójkątów ze
względu na boki i kąty;
− zna twierdzenie
Pitagorasa i umie je
zastosować w
rozwiązywaniu prostych
zadań;
wysokości w trójkącie
prostokątnym
poprowadzonej na
przeciwprostokątną;
.
symetralnych boków i
dwusiecznych kątów w
trójkącie;
zależnościach między
kątami i bokami w
trójkącie;
zadania o średnim stopniu
twierdzenia o dwóch
prostych przeciętych
odcinków, prostych,
trzecią prostą;
półprostych, kątów i
trójkątów, z
twierdzenie o
zastosowaniem
wysokościach w
poznanych twierdzeń
trójkącie;
nietypowe zadania o
odcinków, prostych,
półprostych, kątów i
trójkątów, w tym z
zastosowaniem
poznanych twierdzeń.
17
− zna twierdzenia: o
sumie kątów w trójkącie
oraz potrafi je
zastosować rozwiązaniu
prostych zadań;
− zna twierdzenie o
symetralnych boków w
trójkącie;
dwusiecznych kątów w
trójkącie;
− zna trzy cechy
przystawania trójkątów i
potrafi je zastosować w
zadań.
TRYGONOMETRIA
• Funkcje trygonometryczne kąta ostrego w trójkącie prostokątnym.
• Związki pomiędzy funkcjami trygonometrycznymi w trójkącie prostokątnym
• Podstawowe tożsamości trygonometryczne.
dopuszczający
− Zna definicje funkcji
trygonometrycznych w
trójkącie prostokątnym
wartości funkcji
trygonometrycznych
kąta ostrego w trójkącie
prostokątnym o danych
dostateczny
− potrafi obliczać
wartości wyrażeń
zawierających funkcje
trygonometryczne
kątów o miarach 30°,
45°, 60°;
wartości pozostałych
dobry
proste zadania
geometryczne z
wykorzystaniem funkcji
trygonometrycznych
prostokątnym;
18
bardzo dobry
zadania geometryczne z
wykorzystaniem funkcji
trygonometrycznych
prostokątnym;
− potrafi dowodzić proste
tożsamości
celujący
− potrafi dowodzić
tożsamości
trygonometryczne;
− stosuje funkcje
trygonometryczne w
rozwiązywaniu zadań
geometrycznych
− udowodnić związki
długościach boków;
funkcji
trygonometrycznych
− potrafi znaleźć w
kąta ostrego, gdy dana
tablicach kąt o danej
jest jedna z nich;
wartości funkcji
trygonometrycznej;
podstawowe tożsamości
− potrafi odczytać z tablic
trygonometryczne:
wartości funkcji
sin2α + cos2α = 1, tgα =
trygonometrycznych
danego kąta;
sin α
,
− zna wartości funkcji
cos α
trygonometrycznych
tgα⋅ctgα = 1;
kątów o miarach 30°, 45
°, 60°;
− zna podstawowe
tożsamości
trygonometryczne:
sin2α + cos2α = 1, tgα =
sin α
,
cos α
tgα⋅ctgα = 1;
funkcje
trygonometryczne do
zagadnień z życia
codziennego, np.
obliczyć kąt padania
promieni słonecznych
FUNKCJA LINIOWA
• Definicja funkcji liniowej.
• Własności funkcji liniowej.
• Równoległość i prostopadłość wykresów funkcji liniowych.
• Równanie liniowe i nierówność liniowa z jedną niewiadomą.
• Równanie liniowe z dwiema niewiadomymi (równanie prostej).
• Nierówność pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi.
• Układy równań pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi.
19
trygonometryczne;
pomiędzy funkcjami
trygonometrycznymi tego
samego kąta
•
•
•
Układy nierówności pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi.
Zastosowanie funkcji liniowej do opisywania zjawisk z życia codziennego.
Rozwiązywanie zadań tekstowych z zastosowaniem równań i układów równań liniowych.
dopuszczający
Uczeń:
− zna pojęcie funkcji
liniowej;
współczynniki we
wzorze funkcji liniowej;
− potrafi sporządzić
wykres funkcji liniowej
danej wzorem;
wykresu funkcji
liniowej (wzoru funkcji)
określić
monotoniczność
funkcji;
− potrafi sprawdzić
algebraicznie, czy punkt
o danych
współrzędnych należy
do wykresu funkcji
liniowej;
− potrafi napisać wzór
funkcji liniowej, której
wykres jest równoległy
do wykresu danej
funkcji liniowej i
przechodzi przez punkt
dostateczny
Uczeń:
algebraicznie i graficznie
zbiór tych argumentów
dla których funkcja
liniowa osiąga wartości
dodatnie (ujemne,
niedodatnie, nieujemne
− potrafi znaleźć wzór
funkcji liniowej o
zadanych własnościach
(np. takiej, której wykres
przechodzi przez dwa
dane punkty);
graficznie równania i
nierówności liniowe z
jedną niewiadomą
− potrafi rozpoznać układ
oznaczony, nieoznaczony,
sprzeczny i umie podać
ich interpretację
geometryczną;
dobry
Uczeń:
− potrafi zbadać
wzajemne położenie
dwóch prostych na
płaszczyźnie;
funkcji kawałkami
liniowej dla podanego
argumentu
algebraicznie miejsca
zerowe funkcji
kawałkami liniowej
oraz współrzędne
punktu, w którym
wykres przecina oś OY;
20
bardzo dobry
celujący
Uczeń:
Uczeń:
− potrafi rozwiązać układ − potrafi stosować
wiadomości o funkcji
nierówności liniowych
liniowej do opisu zjawisk z
z jedną niewiadomą;
życia codziennego (podać
− potrafi rozwiązać
opis matematyczny
zadanie tekstowe
zjawiska w postaci wzoru
prowadzące do
funkcji liniowej, odczytać
równania liniowego z
informacje z wykresu
jedną niewiadomą,
(wzoru), zinterpretować
nierówności liniowej z
je, przeanalizować i
jedną niewiadomą lub
przetworzyć).
układu równań
liniowych z dwiema
niewiadomymi;
wykres funkcji
kawałkami liniowej i na
jego podstawie omówić
jej własności;
algebraicznie zbiór tych
argumentów dla których
funkcja kawałkami
liniowa przyjmuje
wartości dodatnie
(ujemne);
− potrafi opisać daną
o danych
współrzędnych;
funkcji liniowej, której
wykres jest prostopadły
do wykresu danej
funkcji liniowej i
przechodzi przez punkt
o danych
współrzędnych;
równanie liniowe z
jedną niewiadomą;
nierówność liniową z
jedną niewiadomą i
przedstawić jej zbiór
rozwiązań na osi
liczbowej;
algebraicznie(dowolną
metodą) i graficznie
układy dwóch równań
liniowych z dwiema
niewiadomymi;
figurę geometryczną w
prostokątnym układzie
współrzędnych, za
pomocą odpowiedniego
układu nierówności
liniowych z dwiema
niewiadomymi;
− potrafi narysować w
prostokątnym układzie
współrzędnych figurę
geometryczną zapisaną za
pomocą układu
nierówności liniowych z
dwiema niewiadomymi.
PODSTAWOWE WŁASNOŚCI FIGUR GEOMETRYCZNYCH CZ.2
• Koło i okrąg.
21
•
•
•
•
•
•
•
•
Wzajemne położenie prostej i okręgu.
Wzajemne położenie dwóch okręgów.
Kąty w kole (kąty wpisane, kąty środkowe).
Kąt dopisany do okręgu.
Czworokąty.
Wielokąty wpisane w okrąg i opisane na okręgu.
Trójkąty wpisane w okrąg i opisane na okręgu.
Czworokąty wpisane w okrąg i opisane na okręgu.
dopuszczający
Uczeń:
− zna definicję koła i
okręgu, poprawnie
posługuje się
terminami: promień,
średnica, łuk, środek
okręgu;
prostej i okręgu;
− zna określenie stycznej
do okręgu;
stycznej do okręgu i
potrafi je wykorzystać
w rozwiązywaniu
prostych zadań;
odcinkach stycznych i
potrafi je stosować w
dostateczny
Uczeń:
proste zadania
dotyczące własności
trapezów, w tym
również z
wykorzystaniem
twierdzenia Pitagorasa
− umie stosować
podstawowe własności
równoległoboków w
zadań;
− wie, co to są trapezoidy,
potrafi podać przykłady
takich figur;
− wie, czym
charakteryzuje się
deltoid;
− potrafi konstrukcyjnie
wpisać okrąg w
dobry
Uczeń:
− umie określić wzajemne
położenie dwóch
okręgów;
− wie co to jest kąt
dopisany do okręgu,
wie, że miara tego kąta
jest równa mierze kąta
wpisanego w okrąg
opartego na tym samym
łuku;
proste zadania
dotyczące trapezów
wpisanych w okrąg i
opisanych na okręgu, w
tym również z
wykorzystaniem
wcześniej poznanych
własności trapezu
22
bardzo dobry
Uczeń:
− umie na podstawie
własności czworokąta
podanych w zadaniu
wywnioskować, jaki to
jest czworokąt;
zadania o średnim
stopniu trudności
dotyczące okręgów,
stycznych, kątów
środkowych, wpisanych
i dopisanych, z
zastosowaniem
poznanych twierdzeń;
zadania o średnim
stopniu trudności
dotyczące
czworokątów, w tym
trapezów i
równoległoboków;
celujący
Uczeń:
nietypowe zadania o
okręgów, czworokątów,
wielokątów wpisanych w
okrąg i opisanych na
okręgu, w tym z
zastosowaniem
zadania o średnim
stopniu trudności
dotyczące okręgów
wpisanych w trójkąt i
opisanych na trójkącie;
twierdzenia o okręgu
wpisanym w czworokąt
i okręgu opisanym na
czworokącie w
rozwiązaniu złożonych
zadań o średnim stopniu
trudności;
zadań;
dowolny trójkąt;
− posługuje się
− potrafi konstrukcyjnie
terminami: kąt wpisany
opisać okrąg na
w koło, kąt środkowy
dowolnym trójkącie;
koła; zna twierdzenia
dotyczące kątów
wpisanych i
środkowych i umie je
zastosować w
zadań;
− zna podział
czworokątów;
− potrafi wyróżnić wśród
trapezów: trapezy
prostokątne i trapezy
równoramienne;
poprawnie posługuje się
takimi określeniami jak:
podstawa, ramię,
wysokość trapezu;
− wie, że suma kątów
przy każdym ramieniu
trapezu jest równa 180°
i umie tę własność
wykorzystać w
zadań;
odcinku łączącym
środki ramion trapezu i
umie zastosować je w
twierdzenia o okręgu
wpisanym w czworokąt i
okręgu opisanym na
czworokącie do
rozwiązania zadań o
średnim stopniu trudności
dotyczących trapezów
opisanych na okręgu
23
zadań;
− zna podstawowe
własności
równoległoboków
− wie, jakie własności ma
romb;
− zna własności
prostokąta i kwadratu;
− rozumie co to znaczy,
że wielokąt jest wpisany
w okrąg, wielokąt jest
opisany na okręgu;
− wie, gdzie znajduje się
środek okręgu
opisanego na trójkącie
prostokątnym;
proste zadania
dotyczące trójkątów
opisanych na okręgu;
− zna warunki jakie
spełniać musi
czworokąt, aby można
było okrąg wpisać w
czworokąt oraz aby
można było okrąg
opisać na czworokącie;
potrafi wymienić nazwy
czworokątów, w które
można wpisać i nazwy
24
czworokątów na
których można opisać
okrąg;
FUNKCJA KWADRATOWA
• Jednomian stopnia drugiego.
• Postać ogólna funkcji kwadratowej.
• Postać kanoniczna funkcji kwadratowej.
• Miejsca zerowe funkcji kwadratowej; postać iloczynowa funkcji kwadratowej.
• Własności trójmianu kwadratowego.
• Równania i nierówności kwadratowe.
• Zadania tekstowe prowadzące do równań i nierówności kwadratowych.
• Zastosowanie wiadomości o funkcji kwadratowej do analizowania zjawisk z życia codziennego.
dopuszczający
Uczeń:
jednomian stopnia
drugiego;
wykres jednomianu
stopnia drugiego i
omówić jego własności;
− potrafi odróżnić wzór
funkcji kwadratowej od
wzoru innej funkcji;
− potrafi obliczyć miejsca
zerowe funkcji
kwadratowej lub
sprawdzić, że trójmian
dostateczny
Uczeń:
wykres dowolnej
funkcji kwadratowej;
wykresu funkcji
kwadratowej omówić
jej własności;
najmniejszą oraz
największą wartość
funkcji kwadratowej w
danym przedziale
domkniętym;
dobry
Uczeń:
− potrafi przeanalizować
zjawisko z życia
codziennego, opisane
wzorem (wykresem)
funkcji kwadratowej.
funkcji kwadratowej o
zadanych własnościach;
zadania tekstowe
prowadzące do równań i
nierówności
kwadratowych z jedną
niewiadomą;
25
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi stworzyć model
matematyczny zjawisk
z życia codziennego –
podać opis zjawiska w
postaci wzoru, odczytać
informacje z wykresu,
interpretować je i
przetwarzać;
własności funkcji
kwadratowej do
rozwiązywania prostych
zadań
optymalizacyjnych;
− potrafi przekształcać
celujący
Uczeń:
− potrafi wyprowadzić
wzory na pierwiastki
trójmianu
kwadratowego;
− potrafi wyprowadzić
wzory na współrzędne
wierzchołka paraboli;
− potrafi rozwiązywać różne
problemy dotyczące
funkcji kwadratowej,
które wymagają
niestandardowych metod
pracy oraz
niekonwencjonalnych
pomysłów
wykresy funkcji
kwadratowej (symetria
względem osi OX,
symetria względem osi
OY, przesunięcie
równoległe o wektor)
oraz napisać wzór funkcji,
której wykres otrzymano
w danym przekształceniu.
kwadratowy nie ma
miejsc zerowych;
współrzędne
wierzchołka paraboli;
− zna postać ogólną,
kanoniczną oraz
iloczynową funkcji
kwadratowej;
zamieniać jedną postać
trójmianu
kwadratowego na drugą
(postać ogólna,
kanoniczna,
iloczynowa);
− potrafi algebraicznie
rozwiązywać równania i
nierówności
kwadratowe z jedną
niewiadomą;
− potrafi graficznie
rozwiązywać równania i
nierówności
kwadratowe z jedną
niewiadomą;
proste zadania
nierówności
kwadratowych z jedną
niewiadomą;
26
OKRĄG I KOŁO W UKŁADZIE WSPÓŁRZĘDNYCH
• Równanie okręgu.
• Odległość punktu od prostej.
• Wzajemne położenie prostej i okręgu.
• Wzajemne położenie dwóch okręgów.
dopuszczający
Uczeń:
− rozpoznaje równanie
okręgu w postaci
zredukowanej x2 + y2 +
ax + by + c = 0 oraz w
postaci kanonicznej (x –
a)2 + (y – b)2 = r2;
− potrafi sprowadzić
równanie okręgu z
postaci zredukowanej
do postaci kanonicznej
(i odwrotnie);
− potrafi odczytać z
równania okręgu
współrzędne środka i
promień okręgu;
− potrafi napisać
równanie okręgu, gdy
zna współrzędne środka
i promień tego okręgu;
− potrafi narysować w
układzie współrzędnych
okrąg na podstawie
dostateczny
Uczeń:
prostej o danym
równaniu względem
okręgu o danym
równaniu ( po
wykonaniu stosownych
obliczeń);
współrzędne punktów
wspólnych prostej i
okręgu lub stwierdzić,
że prosta i okrąg nie
mają punktów
wspólnych;
dobry
Uczeń:
dwóch okręgów danych
równaniami ( na
podstawie stosownych
obliczeń);
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi napisać
równanie okręgu
opisanego na trójkącie,
gdy dane ma
współrzędne
wierzchołków trójkąta;
proste zadania z
wykorzystaniem
wiadomości o prostych,
trójkątach, parabolach i
okręgach.
27
celujący
Uczeń:
zadania o podwyższonym
stopniu trudności
dotyczące okręgów w
układzie współrzędnych.
danego równania
opisującego okrąg;
− zna wzór na odległość
punktu od prostej;
odległość punktu od
prostej;
WIELOMIANY
• Definicja wielomianu stopnia n (n∈N+) jednej zmiennej rzeczywistej.
• Równość wielomianów.
• Działania arytmetyczne na wielomianach.
• Pierwiastek wielomianu, pierwiastek wielokrotny.
• Twierdzenie Bezoute’a i jego zastosowanie.
• Twierdzenie o reszcie.
• Metody rozkładania wielomianu na czynniki.
• Równania i nierówności wielomianowe.
dopuszczający
Uczeń:
− zna pojęcie jednomianu
jednej zmiennej i potrafi
określić stopień tego
jednomianu;
− potrafi wskazać
jednomiany podobne;
wielomian jednej
zmiennej rzeczywistej;
− potrafi uporządkować
dostateczny
Uczeń:
proste zadania, w
których wykorzystuje
się twierdzenie o
równości wielomianów;
dzielenie wielomianu
przez dwumian;
twierdzenie Bezouta w
dobry
Uczeń:
proste zadania dotyczące
własności wielomianów,
w których występują
parametry.
− potrafi rozkładać
wielomian na czynniki
korzystając ze wzorów
skróconego mnożenia:
a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab
+ b2),
28
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi sprawnie dzielić
wielomian przez
wielomian;
− potrafi korzystać z
twierdzenia Bezouta
przy rozkładaniu
wielomianów na
czynniki;
równania
celujący
Uczeń:
zadania dotyczące
wielomianów wymagające
niekonwencjonalnych
metod lub pomysłów, a
także zadania o
trudności z
zastosowaniem poznanej
wiedzy
− stosuje schemat Hornera
wielomian (malejąco
lub rosnąco);
− potrafi określić stopień
wielomianu jednej
zmiennej;
wielomianu dla danej
wartości zmiennej;
wielomiany równe;
dodawanie,
odejmowanie, mnożenie
wielomianów;
− potrafi sprawdzić czy
podana liczba jest
pierwiastkiem
wielomianu;
− potrafi określić krotność
pierwiastka wielomianu
danego w postaci
iloczynowej;
− zna twierdzenie
Bezouta i
− potrafi obliczyć resztę z
dzielenia wielomianu
przez dwumian, nie
wykonując dzielenia;
− potrafi rozłożyć
wielomian na czynniki
poprzez wyłączanie
wspólnego czynnika
rozwiązywaniu zadań;
a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab
+ b2);
dwukwadratowe;
reszcie i potrafi je
stosować w
rozwiązywaniu zadań;
proste zadania tekstowe
nierówności
wielomianowych.
29
poza nawias,
zastosowanie wzorów
skróconego mnożenia:
(a –b)2 = a2 – 2ab + b2,
(a + b)2 = a2 + 2ab +
b2,
(a – b)(a + b) = a2 – b2,
zastosowanie metody
grupowania wyrazów;
równania i nierówności
wielomianowe, które
wymagają umiejętności
rozkładania
wielomianów na
czynniki wymienionych
w poprzednim punkcie;
FUNKCJE WYMIERNE
• Definicja funkcji wymiernej; dziedzina funkcji wymiernej.
• Działania na ułamkach algebraicznych.
•
Proporcjonalność odwrotna i jej własności.
• Równania i nierówności wymierne.
dopuszczający
dostateczny
Uczeń:
Uczeń:
wzoru odróżnić funkcję
funkcji wymiernej o
wymierną od innej
zadanej dziedzinie;
funkcji;
− potrafi opisać własności
dobry
Uczeń:
działania na
wyrażeniach
wymiernych, takie jak:
30
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi przekształcić
a
x
, a ∈ R – { 0}, x ∈ R –
wykres funkcji f(x) =
celujący
Uczeń:
wykres funkcji f(x) =
ax + b
, gdzie x ≠ – c;
x+ c
a
funkcji f(x) = , a ∈ R
dziedzinę funkcji
x
wymiernej (wyrażenia
– { 0}, x ∈ R – { 0};
wymiernego);
proste zadania tekstowe z
działania na ułamkach
zastosowaniem
algebraicznych, takie
wiadomości o
jak: skracanie wyrażeń
proporcjonalności
wymiernych,
odwrotnej.
rozszerzanie wyrażeń
wymiernych,
dodawanie,
i dzielenie wyrażeń
wymiernych (tylko
bardzo proste
przykłady);
wykres
proporcjonalności
a
odwrotnej f(x) = , a ∈
x
R – { 0}, x ∈ R – { 0};
proste równania
wymierne związane z
proporcjonalnością
odwrotną;
skracanie wyrażeń
wymiernych,
rozszerzanie wyrażeń
wymiernych,
dodawanie,
i dzielenie wyrażeń
wymiernych ;
proste nierówności
wymierne związane z
proporcjonalnością
odwrotną;
CIĄGI
• Definicja ciągu; ciąg liczbowy.
• Sposoby opisywania ciągów.
31
{ 0};
równanie, nierówność
w symetrii względem osi
wymierną z
OX, symetrii względem
zastosowaniem działań na
osi OY, w przesunięciu
ułamkach algebraicznych
równoległym o dany
wektor oraz napisać wzór
funkcji, której wykres
otrzymano w wyniku tego
przekształcenia;
zadania tekstowe
nierówności wymiernych.
•
•
•
Ciąg arytmetyczny.
Ciąg geometryczny.
Oprocentowanie lokat i kredytów (procent prosty i składany).
dopuszczający
Uczeń:
− zna definicję ciągu
(ciągu liczbowego);
dowolny wyraz ciągu
liczbowego określonego
wzorem ogólnym;
wykres ciągu
wzorem ogólnym;
− potrafi podać własności
ciągu liczbowego na
podstawie jego
wykresu;
arytmetycznego;
− zna i potrafi stosować w
wzór na n-ty wyraz
ciągu arytmetycznego;
wzór na sumę n
kolejnych
początkowych wyrazów
geometrycznego;
dostateczny
Uczeń:
pierwszy wyraz i iloraz
ciągu geometrycznego
na podstawie informacji
o wartościach innych
wyrazów ciągu;
− potrafi wykorzystać
średnią arytmetyczną do
obliczenia wyrazu
środkowego ciągu
arytmetycznego;
średnią geometryczną
do obliczenia wyrazu
środkowego ciągu
geometrycznego;
dobry
Uczeń:
− potrafi zbadać na
podstawie definicji czy
dany ciąg określony
wzorem ogólnym jest
arytmetyczny;
− potrafi stosować procent
prosty i składany w
zadaniach dotyczących
oprocentowania lokat i
kredytów.
zadania z życia
codziennego dotyczące
ciągu arytmetycznego i
geometrycznego;
bardzo dobry
Uczeń:
− potrafi sprawdzić, które
wyrazy ciągu należą do
danego przedziału;
− potrafi zbadać na
podstawie definicji czy
dany ciąg określony
wzorem ogólnym jest
geometryczny;
różne zadania dotyczące
ciągu arytmetycznego
lub ciągu
geometrycznego, które
wymagają rozwiązania
układów równań o
trudności;
zadania mieszane
dotyczące ciągu
arytmetycznego i
geometrycznego.
dowolny wyraz ciągu
wzorem rekurencyjnym;
32
celujący
Uczeń:
− uczeń potrafi
rozwiązywać zadania na
dowodzenie dotyczące
ciągów i ich własności;
− potrafi udowodnić wzór
na sumę n kolejnych
− w prostych przypadkach
zapisuje wzór ogólny
ciągu podanego w postaci
rekurencyjnej
wzór na n-ty wyraz
ciągu geometrycznego;
wzór na sumę n
kolejnych
ciągu geometrycznego;
pierwszy wyraz i
różnicę ciągu
arytmetycznego na
podstawie informacji o
innych wyrazach ciągu;
TWIERDZENIE SINUSÓW I COSINUSÓW. POLA FIGUR.TWIERDZENIE TALESA
• Twierdzenie sinusów.
• Twierdzenie cosinusów.
• Pole figury geometrycznej.
• Pole trójkąta.
• Pole czworokąta.
• Twierdzenie Talesa.
dopuszczający
Uczeń:
− zna twierdzenie
sinusów, potrafi je
zastosować do
wyznaczenia długości
dostateczny
Uczeń:
− Zna i stosuje następujące
wzory na pole trójkąta:
P=
abc
1
, P = p⋅r,
4R
2
dobry
Uczeń:
proste zadania
geometryczne z
zastosowaniem
twierdzenia sinusów I
33
bardzo dobry
Uczeń:
celujący
Uczeń:
zadania geometryczne o
nietypowe zadania
średnim stopniu trudności
geometryczne o
z wykorzystaniem
twierdzenia sinusów i
P=
boku trójkąta, sinusa
kąta lub długości
p(p − a )(p − b)(p − c) ,
promienia okręgu
a+ b+ c
opisanego na trójkącie; gdzie p =
;
2
− zna twierdzenie
− zna twierdzenie
cosinusów, potrafi je
odwrotne do
zastosować do
twierdzenia Talesa i
wyznaczenia długości
potrafi je stosować do
boku trójkąta lub
uzasadnienia
cosinusa kąta w
równoległości
trójkącie;
odpowiednich
– rozumie pojęcie pola
odcinków lub prostych;
figury;
−
potrafi rozwiązywać
− zna następujące wzory
proste zadania
na pole trójkąta:
geometryczne
1
1
wykorzystując:
P = a⋅ha, P = a⋅b⋅sin
2
2
twierdzenie Talesa,
γ,
wnioski z niego
wypływające, twierdzenie
wzory na pole kwadratu
odwrotne do twierdzenia
i prostokąta w
Talesa.
rozwiązaniach prostych
zadań;
− zna wzory na pole
równoległoboku; potrafi
rozwiązywać proste
zadania geometryczne
dotyczące
równoległoboków,
wykorzystując wzór na
jego pole i poznane
wcześniej twierdzenia;
cosinusów.
proste zadania
geometryczne
dotyczące wielokątów
(trójkątów,
czworokątów)
wykorzystując wzory na
ich pola i poznane
wcześniej twierdzenia,
w szczególności
twierdzenie Pitagorasa
oraz twierdzenia
dotyczącego
wpisywalności okręgu
w czworokąt i
twierdzenia
dotyczącego
opisywalności okręgu
na czworokącie;
34
twierdzenia cosinusów.
zadania geometryczne o
średnim stopniu
trudności, wykorzystując
wzory na pola trójkątów i
czworokątów, w tym
również z wykorzystaniem
poznanych wcześniej
twierdzeń.
trudności z
wykorzystaniem
twierdzenia sinusów lub
twierdzenia cosinusów.
− zna wzory na pole
rombu; potrafi
dotyczące rombów,
wykorzystując wzory na
jego pole i poznane
− zna wzór na pole
trapezu; potrafi
dotyczące trapezów,
wykorzystując wzór na
jego pole i poznane
− zna twierdzenie Talesa ;
potrafi je stosować do
podziału odcinka w
danym stosunku, do
wyznaczania długości
odcinka;
− zna wnioski z
twierdzenia Talesa i
potrafi je stosować w
zadań;
PODOBIEŃSTWO
• Podobieństwo.
• Cechy podobieństwa trójkątów.
35
•
Pola figur podobnych.
dopuszczający
Uczeń:
− Rozumie intuicyjne
pojęcie podobieństwa
− potrafi podać przykłady
figur podobnych;
− oblicza wymiary figury
podobnej do danej w
danej skali
− zna cechy podobieństwa
trójkątów;
polach figur
podobnych; potrafi je
zastosować.
dostateczny
Uczeń:
− sprawdza, czy dane
trójkąty są podobne
− znajduje skalę
podobieństwa dwóch
figur podobnych
dobry
Uczeń:
− potrafi je stosować
cechy podobieństwa
trójkątów w
zadań geometrycznych,
z wykorzystaniem
twierdzeń;
FUNKCJA WYKŁADNICZA I LOGARYTMICZNA
• Funkcja wykładnicza i jej własności.
• Definicja logarytmu liczby dodatniej.
• Własności logarytmów.
dopuszczający
dostateczny
dobry
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
− zna definicję funkcji
− potrafi opisać własności − posługuje się funkcjami
wykładniczej;
funkcji wykładniczej na
wykładniczymi do
podstawie jej wykresu;
opisu zjawisk
− potrafi odróżnić funkcję
fizycznych,
wykładniczą od innych − potrafi przekształcać
wykresy
funkcji
chemicznych, a także
funkcji;
wykładniczych (SOX,
w zagadnieniach
− potrafi szkicować
S
przesunięcie
osadzonych w
OY,
wykresy funkcji
równoległe o dany
36
bardzo dobry
Uczeń:
twierdzenie o polach figur
podobnych w
zadań, w tym również
dotyczących planu i mapy
bardzo dobry
Uczeń:
przekształcać wyrażenia
zawierające logarytmy,
stosując poznane
twierdzenia o
logarytmach.
celujący
Uczeń:
wykorzystując cechy
podobieństwa trójkątów,
twierdzenie o polach figur
podobnych i inne ,
poznane wcześniej
twierdzenia.
celujący
Uczeń:
− potrafi dowodzić
własności
logarytmów;
wzór na zamianę
podstawy logarytmu
wykładniczych dla
wektor);
różnych podstaw;
–potrafi rozwiązywać
graficznie proste
równania oraz
nierówności z
wykorzystaniem wykresu
funkcji wykładniczej;
− rozwiązuje proste
równania wykładnicze;
logarytm liczby
dodatniej;
własności logarytmów:
logarytm iloczynu,
logarytm ilorazu,
logarytm potęgi o
wykładniku naturalnym.
kontekście
praktycznym;
KOMBINATORYKA I RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA
• Kombinatoryka
• Reguła mnożenia i reguła dodawania
• Permutacje
• Wariacje z powtórzeniami
• Wariacje bez powtórzeń
• Kombinacje
• Doświadczenia losowe; zdarzenia elementarne, przestrzeń zdarzeń elementarnych; zdarzenie
• Aksjomatyczna definicja prawdopodobieństwa
• Własności prawdopodobieństwa
• Rozwiązywanie zadań z zastosowaniem własności prawdopodobieństwa
37
•
•
•
Klasyczna definicja prawdopodobieństwa
Rozwiązywanie zadań z zastosowaniem klasycznej definicji prawdopodobieństwa
Doświadczenie losowe wieloetapowe
dopuszczający
Uczeń:
− zlicza obiekty w
prostych sytuacjach
kombinatorycznych, nie
wymagających użycia
wzorów
kombinatorycznych;
− stosuje regułę mnożenia
i regułę dodawania;
− zna terminy:
doświadczenie losowe,
zdarzenie elementarne,
przestrzeń zdarzeń
elementarnych,
zdarzenie, zdarzenie
pewne, zdarzenie
niemożliwe, zdarzenia
wykluczające się;
dostateczny
Uczeń:
− zna i rozumie
aksjomatyczną definicję
prawdopodobieństwa
− umie stosować
własności
prawdopodobieństwa w
zadań;
dobry
Uczeń:
− zna pojęcie permutacji i
umie stosować wzór
na liczbę permutacji;
− zna pojęcie wariacji z
powtórzeniami i bez
powtórzeń i umie
stosować wzory na
liczbę takich wariacji;
− zna pojęcie kombinacji i
umie stosować wzór
na liczbę kombinacji;
− zna własności
prawdopodobieństwa
− umie określić (skończoną)
przestrzeń zdarzeń
elementarnych danego
doświadczenia losowego
i obliczyć jej moc;
bardzo dobry
Uczeń:
− umie rozwiązywać
zadania
kombinatoryczne
z zastosowaniem
wzorów na liczbę
permutacji, wariacji i
kombinacji;
− umie udowodnić
twierdzenie dotyczące
własności
prawdopodobieństwa;
− umie rozwiązywać
zadania dotyczące
rachunku
prawdopodobieństwa o
średnim stopniu
trudności, z
wykorzystaniem
twierdzeń;
− oblicza
prawdopodobieństwo
zdarzenia doświadczenia
wieloetapowego.
− umie określić, jakie
zdarzenia elementarne
38
celujący
Uczeń:
− umie stosować
własności
prawdopodobieństwa do
rozwiązywania zadań
„teoretycznych”;
potrafi rozwiązywać
nietypowe zadania
dotyczące
kombinatoryki
i rachunku
prawdopodobieństwa
o podwyższonym
stopniu trudności,
z wykorzystaniem
sprzyjają danemu
zdarzeniu;
− zna i umie stosować w
prostych sytuacjach
klasyczną definicję
prawdopodobieństwa.
ELEMENTY STATYSTYKI OPISOWEJ
• Podstawowe pojęcia statystyki. Sposoby prezentowania danych
• Średnia z próby
• Mediana z próby i moda z próby
• Wariancja i odchylenie standardowe
dopuszczający
dostateczny
dobry
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
−
Potrafi
wyznaczyć
modę
i
− potrafi odczytywać
medianę danych
dane statystyczne z
średnią, medianę i
−
potrafi
określać
zależności
tabel, diagramów i
odchylenie
między odczytanymi
wykresów;
standardowe i na tej
danymi.
podstawie
− potrafi przedstawiać
przeprowadzać
dane empiryczne w
analizę
postaci tabel,
przedstawionych
diagramów i
39
bardzo dobry
Uczeń:
− Wyciąga wnioski,
wykonując odpowiednie
obliczenia, z diagramów i
wykresów
− Opracowuje statystycznie
nieskomplikowany
problem
celujący
Uczeń:
− Stawia prosty problem i
opracowuje go
statystycznie
− potrafi oszacować
średnią, medianę i
odchylenie standardowe
danych przedstawionych
w postaci szeregu
wykresów;
średnią z próby,
medianę z próby i
odchylenie
standardowe z próby ;
rozdzielczego i na tej
podstawie wyciągnąć
odpowiednie wnioski.
danych;
TRYGONOMETRIA DOWOLNEGO KĄTA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Miara łukowa kąta.
Definicje funkcji trygonometrycznych dowolnego kąta.
Wzory redukcyjne.
Wykresy funkcji trygonometrycznych.
Proste równania i nierówności trygonometryczne.
Funkcje trygonometryczne sumy i różnicy kątów.
Funkcje trygonometryczne wielokrotności kąta.
Sumy i różnice funkcji trygonometrycznych.
Równania i nierówności trygonometryczne.
dopuszczający
Uczeń:
− potrafi stosować miarę
łukową i stopniową kąta
(zamieniać stopnie na
radiany i odwrotnie).
− zna definicje funkcji
trygonometrycznych
dowolnego kąta;
− zna wykresy funkcji
trygonometrycznych;
− zna wzory na funkcje
dostateczny
Uczeń:
− potrafi określić znaki
funkcji
trygonometrycznych w
poszczególnych
ćwiartkach układu
współrzędnych;
− potrafi rysować wykresy
funkcji
trygonometrycznych i na
ich podstawie określać
dobry
Uczeń:
− potrafi konstruować kąty
w układzie współrzędnych
w oparciu o wartości
funkcji
trygonometrycznych;
proste równania i
nierówności
trygonometryczne na
podstawie wykresów
40
bardzo dobry
Uczeń:
wartości pozostałych
funkcji
trygonometrycznych
dowolnego kąta, gdy
dana jest wartość jednej z
nich
proste równania i
nierówności
celujący
Uczeń:
zadania o podwyższonym
stopniu trudności lub
wymagające
niekonwencjonalnych
pomysłów i metod
rozwiązywania
trygonometryczne sumy
i różnicy kątów i potrafi
je zastosować w
− zna wzory na funkcje
trygonometryczne
wielokrotności kąta i
− zna wzory na sumy i
różnice funkcji
trygonometrycznych i
proste równania i
nierówności
trygonometryczne z
zastosowaniem
poznanych wzorów.
własności funkcji
trygonometrycznych
funkcji
trygonometrycznych
na funkcje
i różnicy kątów, wzory
na sumy i różnice
funkcji
trygonometrycznych,
wzory na funkcje
trygonometryczne
wielokrotności kąta do
przekształcania
wyrażeń
trygonometrycznych;
na funkcje
i różnicy kątów, wzory
na sumy i różnice
funkcji
trygonometrycznych,
wzory na funkcje
trygonometryczne
wielokrotności kąta do
dowodzenia tożsamości
trygonometrycznych;
STEREOMETRIA
•
Proste i płaszczyzny w przestrzeni.
•
Kąt między prostą a płaszczyzną.
trygonometryczne z
zastosowaniem
poznanych wzorów.
41
•
•
•
•
•
Kąt dwuścienny
Graniastosłupy .
Ostrosłupy .
Bryły obrotowe.
Objętość i pole powierzchni brył.
dopuszczający
Uczeń:
położenie dwóch
płaszczyzn w
przestrzeni;
położenie prostej i
płaszczyzny w
przestrzeni;
położenie dwóch
prostych w przestrzeni;
− rozumie pojęcie kąta
miedzy prostą i
płaszczyzną;
− rozumie pojęcie kąta
dwuściennego,
poprawnie posługuje się
terminem “kąt liniowy
kąta dwuściennego”;
− zna określenie
graniastosłupa; umie
wskazać: podstawy,
ściany boczne,
krawędzie podstaw,
dostateczny
Uczeń:
− zna podział
graniastosłupów;
− potrafi obliczyć objętość
graniastosłupa,
ostrosłupa, walca, stożka,
kuli w prostych
przypadkach
dobry
Uczeń:
− umie zaznaczać kąty w
bryłach (np. kąt między
ścianami bocznymi
ostrosłupa);
bardzo dobry
Uczeń:
− zna i umie stosować
twierdzenie o trzech
prostopadłych;
− umie znajdować
przekroje brył;
proste zadania
− rozumie określenie
geometryczne dotyczące
przekrój wielościanu
brył, w tym z
(przekrój bryły
wykorzystaniem
obrotowej); potrafi je
trygonometrii i poznanych
stosować w
wcześniej twierdzeń.
rozwiązaniach zadań o
średnim stopniu
trudności;
− zna i umie stosować
twierdzenia
charakteryzujące
ostrosłup prosty i
prawidłowy;
dotyczące brył o średnim
stopniu trudności, z
wykorzystaniem
42
celujący
Uczeń:
− zna określenie i
własności rzutu
równoległego na
płaszczyznę;
własności rzutu
równoległego na
płaszczyznę w
rysowaniu figur
płaskich;
nietypowe zadania
geometryczne dotyczące
brył o podwyższonym
stopniu trudności, z
wykorzystaniem
twierdzeń
krawędzie boczne,
wysokość, wierzchołki
graniastosłupa, określić
ich liczbę
− umie narysować siatki
graniastosłupów
prostych;
− zna określenie
ostrosłupa; umie
wskazać: podstawę,
ściany boczne,
krawędzie podstaw,
krawędzie boczne,
wysokość, wierzchołki
ostrosłupa;
przekrój osiowy stożka i
kąt rozwarcia stożka;
− zna podział
ostrosłupów;
− umie narysować siatki
ostrosłupów prostych;
− zna określenie walca;
umie wskazać:
podstawy, powierzchnię
boczną, tworzącą,
wysokość, oś obrotu
walca;
przekrój osiowy walca;
− zna określenie stożka;
umie wskazać:
43
podstawę, powierzchnię
boczną, tworzącą,
wysokość, oś obrotu,
wierzchołek stożka;
− zna określenie kuli;
objętości bryły;
− umie obliczać objętość i
pole powierzchni
poznanych
graniastosłupów;
pole powierzchni
poznanych ostrosłupów
prawidłowych;
pole powierzchni brył
obrotowych (stożka,
kuli, walca);
44
liceum profilowane
Klasa I Klasa II
Klasa III
DZIAŁY
Elementy logiki matematycznej
Zbiór liczb rzeczywistych
Wektory
Funkcja i jej własności
Podstawowe własności figur geometrycznych na płaszczyźnie cz. I
Trygonometria w trójkącie prostokątnym
Funkcja liniowa
Podstawowe własności figur geometrycznych na płaszczyźnie cz. II
Funkcja kwadratowa
Okrąg i koło w układzie współrzędnych
Wielomiany
Funkcje wymierne
Ciągi
Twierdzenie sinusów i cosinusów. Pola figur. Twierdzenie Talesa
Podobieństwo
Funkcja wykładnicza i logarytmiczna
Kombinatoryka i rachunek prawdopodobieństwa
Elementy statystyki opisowej
Trygonometria dowolnego kąta
Stereometria
x
x
x
x
x
x
x
Klasa
IV
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
45
Klasa I
technikum
Klasa II Klasa
III
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
JĘZYK NIEMIECKI
– na podstawie programu nauczania nr DKOS-4015-186/02 oraz podręczników Delfin oraz Lagune - Kurs języka niemieckiego dla
liceum,
H.
Aufderstraße,
J.Müller,
T. Storz, Hueber 2002, numer dopuszczenia 170/02
Podstawa programowa: Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr 61.Warszawa,dnia 19 czerwca 2001
Przedmiotowy system oceniania wewnątrz szkolnego powinien polegać na rozpoznaniu przez nauczyciela: poziomu postępów w
opanowywaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania na poziomie klasy lub grupy
zaawansowania, umożliwiający formułowanie oceny.
Przedmiotowy system oceniania ma na celu:
− bieżące i systematyczne informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie,
− mobilizowanie ucznia do systematycznej pracy,
− pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swego rozwoju oraz przedstawienie bieżących postępów w nauce
− dostarczanie bieżącej informacji o trudnościach w przyswajaniu wiedzy przez uczniów,
− umożliwianie nauczycielom doskonalenia organizacji pracy na lekcji
Oceny bieżące, semestralne i końcoworoczne wyrażane są w stopniach wg skali (MENiS):
− niedostateczny (1, ndst.),
− dopuszczający (2, dop.),
− dostateczny
(3, dst.),
− dobry
(4, db.),
− bardzo dobry (5, bdb.),
− celujący
(6, cel.).
Kryteria oceniania w skali 1- 6 uwzględniają treści zawarte w podstawie programowej oraz programie nauczania. Kryteria zostały
rozłożone na skalę 6 stopniową tak, że się uzupełniają. Oznacza to, iż aby otrzymać ocenę np. 4 należy wypełnić kryteria na ocenę
2 i 3; aby otrzymać ocenę celującą należy uprzednio wypełnić kryteria ocen 2,3,4 i 5.
46
Dział
Rozdział
1:
Ludzie
i
podróże
Rozdział
2:
Ludzie,
Ocena:
Dopuszczający
Uczeń:
-czyta
ze
zrozumieniem prosty
tekst
-rozróżnia w tekście
zdania oznajmujące i
pytające
-rozumie ogólnie tekst
słuchany
-rozpoznaje liczebniki
w tekście słuchanym
-wita się i żegna z
rówieśnikami i osobami
dorosłymi
-nazywa
osoby
i
przedmioty
-podaje swój wiek oraz
wiek swoich bliskich
-zna zaimki osobowe w
mianowniku
-zna
zaimki
dzierżawcze
w
mianowniku
-wyszukuje informacje
o osobach w tekście
pisanym
-przyporządkowuje
Dostateczny
Uczeń:
Dobry
Uczeń:
Bardzo dobry
Uczeń:
Celujący
Uczeń:
-zawiera znajomości
-reaguje na pomyłkę
telefoniczną
-przeliterowuje wyrazy
-stosuje
zasady
wymowy w poznanym
słownictwie
-potrafi napisać treść
pocztówki wg wzoru
-zapisuje
poznane
liczebniki
-nazywa przedmioty i
osoby,
stosując
rodzajnik określony
-odmienia czasowniki
-stosuje
zaimki
osobowe
w
mianowniku
-stosuje
zaimki
dzierżawcze
w
mianowniku
-stosuje
w
zdaniu
czasowniki
-rozpoznaje
zdania
oznajmujące, pytające
i przeczące
-znajduje w tekście
czytanym szczegółowe
informacje
-rozumie
krótkie
autentyczne rozmowy
-pyta
i
udziela
informacji o osobach
-prowadzi
proste
rozmowy telefoniczne
-potrafi
nazwać
i
zlokalizować wybrane
miasta
krajów
niemieckojęzycznych
-selekcjonuje
informacje
-czyta płynnie krótkie
teksty
-opanował
i stosuje
przewidziany materiał
leksykalny
- stosuje poprawny
szyk
zdania
oznajmującego,
pytającego
i
przeczącego
-opisuje
podróż
do
wybranego miasta z
krajów
słuchany
-prowadzi
proste
rozmowy
-inicjuje i prowadzi
proste rozmowy
-stosuje
zasady
wymowy i intonacji w
-rozumie szczegółowe
informacje w tekście
czytanym i słuchanym
-mówi o posiadanych
-opowiada szczegółowo
o
swoich
zainteresowaniach
-opowiada
i
udziela
47
ludzie
ilustracje do tekstu
-rozpoznaje liczebniki
powyżej 100 w tekście
słuchanym
-informuje o osobach
(wiek,
m-ce
zamieszkania, zawód)
-pyta o dane osobowe
-nazywa wybrane kraje
regularne
- odmienia czasowniki
konnen,
mochten,
haben i sein
-posługuje
się
liczebnikami głównymi
-przedstawia
osobę
trzecią
-stosuje
zasady
wymowy w poznanym
słownictwie
-wypełnia
proste
formularze wg wzoru
-zapisuje
liczebniki
100-1000
-stosuje
w
zdaniu
czasowniki regularne
-porządkuje słownictwo
wg kategorii
Rozdział
3:
-nazywa
przedmioty
codziennego użytku
-informuje
o
posiadaniu lub braku
przedmiotów
-podaje niektóre cechy
przedmiotów
-informuje o cenie
przedmiotów
-nazywa
stolice
niektórych
państw
europejskich
-zna
odmianę
rodzajnika określonego
słuchany i pisany
-wyszukuje
w
czytanym
tekście
kluczowe informacje o
osobach
-informuje
o
celu
zakupów
-pyta
o
cechy
przedmiotów
wg kategorii
-formułuje krótką treść
faksu wg schematu
Mieszkać
i
żyć
poznanym słownictwie
-buduje
zdania
oznajmujące o szyku
przestawnym
- odmienia i stosuje w
zdaniu
czasowniki
konnen,
mochten,
haben i sein
-wykorzystuje czytany
tekst do informowania
o umiejętnościach
-pyta
o
zainteresowania
-wyraża życzenie i
prośbę
-nazywa mieszkańców
wybranych krajów i ich
języki
-formułuje treść faksu
stosuje
odmianę
rodzajnika określonego
i nieokreślonego w
mianowniku i bierniku
-stosuje
dopełnienie
czasownika w bierniku
-stosuje
przeczenie
kein w mianowniku i
bierniku
-buduje
zdania
oznajmujące o szyku
przestawnym
-odtwarza
ważne
48
umiejętnościach
informacji
-udziela informacji o umiejętnościach
hobby
trzecich
-formułuje prosty list
motywacyjny
-wyraża
opinie
o
przedmiotach i innych
kategoriach
-wybiera
i/lub
dopasowuje zwroty w
danym
kontekście
sytuacyjnym
-prowadzi dialog na
temat
wyposażenia
mieszkania
wg
schematu
o
osób
-wykorzystuje
przeczytany tekst do
formułowania opinii
-prowadzi
swobodnie
dialog
na
temat
wyposażenia mieszkania
-opowiada
o
podobieństwach
i
różnicach mieszkania w
Polsce i w krajach
-analizuje zalety i wady
mieszkania na wsi i w
mieście
i nieokreślonego w -stosuje zwrot es gibt informacje usłyszane w -zna i stosuje odmianę
w zdaniu
tekście
zaimka wskazującego i
nieokreślonego
w
Rozdział
4:
Kto
chce,
ten
potrafi
Rozdział
5:
Orientacja
i
drogi
-czyta krótki tekst z
ogólnym zrozumieniem
-przyporządkowuje
-nazywa
czynności
dnia codziennego
-nazywa dni tygodnia
-wyraża zgodę lub
odmowę
-zna
podstawowe
znaczenia
czasowników
modalnych
modalne
-rozumie
ogólnie
krótkie teksty słuchane
-pyta
rówieśnika
i
osobę
dorosłą
o
wykonywaną czynność
-proponuje
wspólne
spędzenie
czasu
wolnego
-formułuje
pisemnie
krótką
informację
prywatną i służbową
wg schematu
nieregularne
-pyta
i
udziela
informacji
o
codziennych
czynnościach
wykonywanych przez
siebie i innych
-stosuje
czasowniki
modalne, nieregularne
i rozdzielnie złożone w
zdaniu
-wyraża
prośbę,
powinność, życzenie,
zakaz
-informuje
o
problemach
-rozróżnia znaczenie
czasowników konnen,
kennen, wissen
-czyta krótki tekst z
ogólnym zrozumieniem
-nazywa obiekty w
mieście
-nazywa
meble
i
sprzęty domowe
pyta o drogę do
określonego obiektu
-ustala
kolejność
wydarzeń
na
podstawie tekstu
-rozumie
ogólnie
krótkie teksty słuchane
-określa
położenie
przedmiotów
i
obiektów w mieście
-udziela szczegółowej
informacji, jak dotrzeć
do obiektu
-stosuje
zasady
poprawnej
wymowy
poznanego słownictwa
-stosuje
zaimki
osobowe w celowniku
49
-wykorzystuje
udzielenia informacji o
czynnościach
-informuje
o
powinnościach,
umiejętnościach,
życzeniach, nakazach i
zakazach
-umawia się, ustala
termin i/lub odmawia
spotkania
-samodzielnie
formułuje
pisemną
informację prywatną i
służbową
-opisuje
dokładnie
drogę
do
obiektu
wykorzystując
plan
miasta
-formułuje
pisemne
-opowiada pisemnie i
ustnie o powinnościach,
umiejętnościach,
życzeniach, nakazach i
zakazach
-rozumie i interpretuje
proste utwory literackie
-oprowadza po mieście,
udzielając
szczegółowych
informacji
-relacjonuje wycieczkę
do obcego kraju
-zna
odmianę
rzeczownika
w
celowniku
-zna zaimki osobowe w
celowniku
-zna
zaimki
w
celowniku i bierniku do
określania położenia
-zna zasady tworzenia
liczebników
porządkowych
-rozróżnia czasowniki z
dopełnieniem
w
celowniku i bierniku
Rozdział
6:
Życie
codzienne
-rozumie
ogólnie
dłuższe teksty czytane
-rozumie
globalnie
tekst słuchany
-rozpoznaje
czas
zegarowy w tekście
słuchanym
-nazywa
zajęcia
i
czynności
wykonywane w ciągu
doby
-określa pory dnia
nazywa dni tygodnia
-pyta o godzinę i
podaje czas
-udziela
prostej
informacji, jak dotrzeć
do obiektu
wg
kategorii
tematycznych
-formułuje zaproszenie
wg wzoru
-stosuje
odmianę
rzeczownika
w
celowniku
-zna
zaimki
w
celowniku i bierniku i
stosuje je w typowych
sytuacjach
-tworzy
pytania
z
pytajnikami wo i wohin
-wyszukuje informacje
w tekście pisanym
-porządkuje kolejność
wydarzeń w tekście
czytanym
-określa czas trwania
czynności
-opisuje przebieg dnia
-stosuje
zasady
wymowy i intonacji w
poznanym słownictwie
wg
kategorii
tematycznych
-stosuje formy Partizip
-stosuje
zaimki
w
celowniku i bierniku do
określania położenia
-rozróżnia czasowniki z
dopełnieniem
w
-ustala
kolejność
wydarzeń
na
podstawie
tekstu
słuchanego
-opisuje pokój
-formułuje wg wzoru
pisemne zaproszenie
na urodziny
zaproszenie
na
dowolną uroczystość,
opisując szczegółowo,
jak dotrzeć do celu
-stosuje
zaimki
w
celowniku i bierniku w
nietypowych
sytuacjach
-stosuje
liczebniki
porządkowe
w
mianowniku, celowniku
i bierniku
-tworzy
pytania
szczegółowe z różnymi
pytajnikami
-rozmawia
o
czynnościach
domowych
-pisze opowiadanie na
podstawie
historyjki
obrazkowej
czytanym
-podaje czas zegarowy
potocznie i oficjalnie
-podaje
kolejność
wydarzeń,
używając
okoliczników czasu
-pisze o przebiegu dnia
-wykorzystuje
formułowania
wypowiedzi i opinii
-opowiada o przebiegu
dnia swojego i innych
ludzi
-pisze opowiadanie o
wydarzeniach realnych
i fantastycznych
-stosuje rozbudowane
zdania pojedyncze
50
-formułuje opinie na
temat różnych stylów
życia
-relacjonuje i interpretuje
wydarzenia
Rozdział
7:
Święta
i
świętowan
ie
-przyporządkowuje
-zna formy Partizip II
-zna zasady tworzenia
czasu Perfekt
-zna
odmianę
czasowników haben i
sein
w
czasie
Prateritum
II
-stosuje
zasady
tworzenia
czasu
Perfekt
-stosuje
odmianę
czasowników haben i
sein
w
czasie
Prateritum
-buduje proste zdania
pojedyncze w czasie
Perfekt
swojego i innych ludzi
-sprawnie
-wybiera
i
/
lub poznane
dopasowuje zwroty w gramatyczne
danym
kontekście
sytuacyjnym
-rozumie
ogólnie
dłuższe teksty czytane
i słuchane
-rozumie
daty
w
tekście słuchanym
-nazywa miesiące
-podaje daty
-nazywa
święta
rodzinne
-dziękuje
za
zaproszenie
-informuje, z jakiej
okazji
wręcza
i
otrzymuje prezenty
-zna
czasowniki
z
jednym
i
dwoma
dopełnieniami
-zna zasadę kolejności
dopełnień w celowniku
i bierniku
-rozumie ogólnie teksty
słuchane w formie
wywiadu
-składa życzenia z
różnych
okazji
rówieśnikom
i
dorosłym
-proponuje spędzenie
czasu wolnego
-porządkuje wyrażenia
w formie dialogu
-formułuje kartkę wg
wzoru
-zna
i
różnicuje
czasowniki z jednym i
dwoma dopełnieniami
-stosuje
zasadę
kolejności dopełnień w
-poszerza listę form
-stosuje
w
zdaniu
zaimki osobowe w
-na podstawie tekstu
czytanego
uzyskuje
informacje o tradycji
świąt
Bożego
Narodzenia
w
Niemczech
-zna formę dłuższego
listu prywatnego
-wyszukuje
szczegółowe
słuchanym
-wyraża
opinie
na
temat prezentów
51
stosuje
czasy
-wykorzystuje
wysłuchany tekst do
formułowania
wypowiedzi i opinii o
uroczystościach
rodzinnych
-opowiada o tradycji
świąt
Bożego
Narodzenia
w
Niemczech i w Polsce
-wypowiada
się
o
swoim
ulubionym
święcie rodzinnym
-pyta o różne relacje
czasowe
i
udziela
odpowiedzi
-wybiera
i/lub
dopasowuje zwroty w
danym
kontekście
sytuacyjnym
-relacjonuje
dowolne
święto
rodzinne,
wypowiada
własne
opinie
na
temat
wydarzeń i postaw
-usprawiedliwia
ustnie
odmowę
przyjęcia
zaproszenia
-zna zaimki osobowe w czasowników w czasie
Perfekt o czasowniki
rozdzielnie
i
nierozdzielnie złożone
-stosuje
okoliczniki
czasu
Rozdział
8:
Jedzenie
i
picie
-nazywa
artykuły
spożywcze
-określa miarę i wagę
produktów
-pyta
o
ulubione
potrawy i napoje
-określa smak potraw
-zna i stosuje zwroty
grzecznościowe
stosowane
podczas
posiłków
-nazywa
czynności
wykonywane podczas
przygotowania posiłku
-stwierdza, czy tekst
słuchany
zawiera
określoną informację
-zna
szyk
zdania
podrzędnego
-tworzy stopień wyższy
i
najwyższy
przymiotników
regularnych
-opisuje, co jada w
ciągu dnia
-formułuje zaproszenie
na obiad lub kolację
-odgrywa scenkę w
restauracji
wg kategorii
-stosuje
na
ogół
zasady
poprawnej
wymowy i intonacji
tematyczne ze słuchu
-określa miejsce i czas
słuchanym
-tworzy i stosuje tryb
rozkazujący
-stosuje
czasownik
mogen
-samodzielnie
formułuje
kartkę
okolicznościową
-stosuje wyrażenia z
zu
przed
przymiotnikiem
-stosuje
w
czasie
Perfekt
czasowniki
złożone
-opowiada, co jada w
ciągu dnia
-uzasadnia
wybór
potrawy
-stosuje szyk zdania
podrzędnego
-buduje zdania z weil i
wenn
-stosuje różne formy
próśb i nakazów
-podaje przepis na
ulubioną potrawę
-posługuje
się
zdaniami podrzędnymi
-rozróżnia znaczenia
czasownika mogen
52
-usprawiedliwia
pisemnie
odmowę
przyjęcia zaproszenia
-zamienia dopełnienia
rzeczownikowe
na
zaimkowe
-opisuje
swoje
zwyczaje i upodobania
żywieniowe
-udziela
porad
dotyczących zdrowego
odżywiania
-relacjonuje pobyt w
restauracji
-odtwarza wydarzenia
przedstawione
w
tekście słuchanym
-określa główne myśli
czytanego
tekstu
literackiego
-pisze
streszczenie
tekstu literackiego
-opowiada,
podając
powody,
o
swoich
zwyczajach
i
upodobaniach
żywieniowych
-uzasadnia
decyzje
swoje
i
innych,
komentuje ich skutki
interpretuje i analizuje
wydarzenia i zachowania
ludzi
na
podstawie
tekstu literackiego
- streszcza ustnie tekst
literacki
-zna czasownik mogen
Rozdział
-nazywa
9:
pomieszczenia
w
domu
Przepro - -informuje o wyglądzie
wadzka
i parametrach domu /
i
mieszkania
urządzani -pyta
o
wielkość
e się
mieszkania, wysokość
czynszu, wyposażenie
-informuje
o
czynnościach
wykonywanych
w
gospodarstwie
domowym
-nazywa
meble,
sprzęty i urządzenia
domowe
-podaje cechy mebli i
sprzętów
-rozumie
krótkie
instrukcje
obsługi
urządzeń domowych
-stwierdza, czy teksty
słuchane i czytane
zawierają
określoną
informację
-zna szyk zdania po
spójnikach damit, dass
-zna przymiotniki w
stopniu wyższym i
najwyższym
-nazywa
czynności
wykonywane podczas
remontu i urządzania
mieszkania
-wyraża
opinię
na
temat prezentowanego
pokoju / mieszkania
-formułuje
krótkie
ogłoszenie o zamianie
/ wynajmie mieszkania
tematyczne ze słuchu
-określa miejsce i czas
słuchanym
-zna
zasady
stosowania
bezokolicznika z zu i
konstrukcji
bezokolicznikowych
-stosuje szyk zdania
po spójnikach damit,
dass
-stosuje przymiotniki w
stopniu wyższym i
najwyższym
-stosuje zaimek jeder
-stosuje
odmianę
czasownika werden
-stosuje
zasady
poprawnej wymowy i
intonacji
-czyta
ze
zrozumieniem dłuższy
tekst tematyczny
-wyjaśnia
zastosowanie różnych
sprzętów i urządzeń
domowych
-opisuje
meble
i
sprzęty
-opisuje szczegółowo
swoje mieszkanie
-określa główne myśli
tekstu czytanego
-selekcjonuje
czytanym
-posługuje
się
zdaniami podrzędnymi
-rozróżnia znaczenia
czasownika werden
53
-podaje
cel
wykonywania różnych
czynności
-ustosunkowuje się do
wyglądu i urządzenia
mieszkania
-proponuje zmiany w
urządzeniu mieszkania
-pisze
instrukcje
użytkowania sprzętów i
urządzeń
w
mieszkaniu
-stosuje
wymiennie
zdania
i
odpowiadające
im
konstrukcje
bezokolicznikowe
-
-wyraża
swoje
oczekiwania i życzenia
dotyczące mieszkania
-streszcza ustnie historię
przedstawioną w tekście
-interpretuje sytuację i
zachowanie osób w
tekście słuchanym
-zna
odmianę
czasownika werden
Dział
Ocena:
Dopuszczający
Uczeń:
Rozdział
- nazywa kolory,
10: Moda i - nazywa części
gusty
ciała,
- nazywa części
garderoby,
- opisuje wygląd
osób,
- opisuje swoje
ubrania,
- opisuje elementy
ilustracji / obrazu i
określa
ich
położenie
na
ilustracji
i względem siebie,
- rozumie ogólnie
słuchany
tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny,
zna
zasady
odmiany
przymiotnika
po
Dostateczny
Uczeń:
Dobry
Uczeń:
Bardzo dobry
Uczeń:
Celujący
Uczeń:
- określa rzeczy i
osoby za pomocą
przymiotników
w
funkcji przydawki,
opisuje
zachowanie osób,
- informuje o swoim
stylu
ubierania się,
- opisuje obraz,
czyta
ze
zrozumieniem
dłuższy
tekst
tematyczny
(komentarz
osobisty),
zna
zasady
tworzenia
przysłówków
typu
darauf,
daneben...,
- stosuje formy
czasowników
modalnych
w
interpretuje
zachowanie
osób,
podaje przyczynę,
- wyraża opinię na
temat
doboru
właściwego ubrania
w zależności
od sytuacji,
temat ilustracji,
wyszukuje
w
tekście słuchanym
szczegółowe
informacje,
- określa główne
myśli
czytanego
tekstu
(komentarz
osobisty),
opowiada
jak
doszło do kradzieży,
- zna i stosuje
przydawki
w
wypowiedziach
porównuje
style
ubierania się dawniej i
dziś,
- interpretuje wymowę
obrazu,
- pisze list osobisty, w
którym opowiada o
swoich wrażeniach z
wystawy
obrazów,
- interpretuje kontekst
sytuacyjny w tekście
słuchanym,
- interpretuje
tytuł
tekstu czytanego,
- stosuje przysłówki
typu darauf, daneben,
- zna i stosuje pytania
welcher,
welche,
welches i was für ein
- interpretuje wymowę
przysłowia:
”Kleider
machen Leute”
- formułuje opinię na temat
twierdzenia, że o gustach
się nie
dyskutuje,
podaje
przykłady
na
poparcie
swojej opinii,
- przedstawia twórczość
wybranego malarza lub
projektanta mody,
54
rodzajniku
określonym
i nieokreślonym,
zna
formy
czasowników
modalnych
w
czasie Präteritum,
Rozdział
- nazywa członków
11: Szkoła i rodziny,
kariera
nazywa
popularne zawody,
- podaje typy szkół
w Niemczech,
- wypełnia życiorys
w
formie
tabelarycznej,
- podaje fakty z
własnego życia z
użyciem dat,
- rozumie ogólnie
słuchany
tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny,
- zna odmianę
czasowników
zwrotnych,
- zna i stosuje
przyimki
dla
określenia czasu
czasie Präteritum,
ustnych
i pisemnych,
objaśnia
wzajemne
powiązania
pomiędzy
członkami rodziny,
- nazywa czynności
typowe
dla
zawodów,
- informuje o swoim
wymarzonym
zawodzie i krótko
uzasadnia wybór,
pisze
własny
życiorys,
- pyta o fakty z
życia innych osób,
czyta
ze
zrozumieniem
dłuższy
tekst
tematyczny
(relacja),
- zna i stosuje
formy
rzeczowników
w
dopełniaczu,
wyraża
swoją
opinię
na
temat
różnych zawodów,
wyraża
swoje
oczekiwania wobec
przyszłego zawodu,
- pisze życiorys w
formie tabelarycznej
i opisowej,
wyszukuje
w
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
- określa główne
myśli
czytanego
tekstu (relacja),
rozróżnia
stosowanie zaimków
zwrotnych
w
celowniku i bierniku,
- zna i stosuje rekcję
czasowników,
- sprawnie określa
relacje czasowe,
- tworzy dopełniacz
55
- wymienia argumenty
mające
wpływ
na
wybór miejsca pracy,
pisze
fikcyjny
życiorys (od matury do
emerytury)
uwzględniając swoje
marzenia
i
plany
życiowe,
- przedstawia system
szkolnictwa
w
Niemczech,
pisze
list
do
kolegi/koleżanki
z
Niemiec, w którym
opisuje swoją szkołę i
klasę,
- odtwarza informacje
usłyszane w tekście
słuchanym,
streszcza
tekst
czytany,
- przedstawia życiorysy
wybranych
osób
pochodzących z krajów
niemieckojęzycznych,
- przygotowuje fikcyjny
reportaż
ze
spotkania
swojej klasy po 20 latach,
porównuje
systemy
szkolnictwa
w
krajach
Rozdział
12:
Wiadomośc
i i relacje
informuje
o
ciekawych
wydarzeniach,
temat obejrzanego
filmu,
- pyta o wrażenia
na
temat
obejrzanego filmu,
- rozumie ogólnie
słuchany tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny,
- zna formy czasu
przeszłego
Präteritum,
- zna przyimki z
dopełniaczem,
- stosuje czasowniki
zwrotne
w
zdaniach,
zna
rekcję
podstawowych
czasowników,
- tworzy pytania o
dopełnienie
przyimkowe
- stawia hipotezy na
podstawie tytułów
prasowych,
pisze
krótką
notatkę prasową na
podstawie różnych
relacji,
- poleca / nie
poleca obejrzenie
filmu,
- odtwarza fabułę
filmu na podstawie
podanych
informacji,
- pisze opowiadanie
na
podstawie
historyjki
obrazkowej,
czyta
ze
zrozumieniem
dłuższy
tekst
tematyczny (artykuł
z czasopisma),
rzeczowników
rodzaju
męskiego
należących
do
deklinacji słabej i
rzeczowników
odprzymiotnikowych
temat zdarzeń z
doniesień
prasowych,
- opowiada fabułę
wybranego filmu,
wyszukuje
w
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
- określa główne
myśli
czytanego
tekstu
(artykuł
z
czasopisma),
- określa nadawcę i
odbiorcę tekstu,
- sprawnie stosuje
czasy
przeszłe
zależnie
od
kontekstu i formy
wypowiedzi,
stosuje
w
56
opowiada
o
ciekawym zdarzeniu z
przeszłości,
- pisze opowiadanie o
niezwykłym
wydarzeniu lub ciągu
wydarzeń,
na podstawie tekstu
słuchanego,
streszcza
tekst
czytany,
-
- opracowuje wiadomości
dla lokalnej radiowej i
prezentuje je w klasie,
formułuje
własne
osobliwe informacje,
Rozdział
- pyta o miejsce
13: Kraje i spędzania urlopu
ludzie
/wakacji,
- wymienia miejsca
typowych
celów
urlopowych,
- informuje, co
można
robić
podczas urlopu /
wakacji,
- pyta o plany
wakacyjne,
informuje
o
swoich
planach
wakacyjnych,
- pisze krótkie
pozdrowienia
z
wakacji,
- stosuje formy
czasu przeszłego
Präteritum,
różnicuje
zastosowanie
czasów przeszłych,
- zna i stosuje
przyimki
z dopełniaczem
- zna konstrukcję i
stosuje zdania ze
spójnikami
czasowymi
i
spójnikiem obwohl
- podaje informacje
o
miejscu
spędzania urlopu,
- pyta o wrażenia z
wakacji,
- informuje o swoich
wrażeniach
z
wakacji,
zachęca
do
odwiedzenia
jakiegoś miejsca,
informuje
o
pogodzie
- rozumie usłyszaną
/
przeczytaną
prognozę pogody,
czyta
ze
zrozumieniem
wypowiedziach
zdania
złożone z różnymi
spójnikami
- opisuje miejsce
spędzania wakacji,
- opowiada o swoich
planach
wakacyjnych,
uzasadnia wybór,
opowiada
o
ciekawych
miejscach,
- pisze list z wakacji
wyszukuje
w
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
- określa główne
myśli
czytanego
tekstu
(artykuł
popularnonaukowy),
57
- opisuje wybrane
osobliwości krajów
przekonuje
do
odwiedzenia jakiegoś
miejsca,
- rozróżnia austriackie
i
szwajcarskie
odpowiedniki
niektórych wyrazów,
na podstawie tekstu
słuchanego,
streszcza
tekst
czytany,
stosuje
zdania
przydawkowe
w
wypowiedziach,
- przygotowuje informacje
o miejscach, które chciałby
poznać- „Tam już byłem/to
chciałbym zobaczyć”,
- przygotowuje collage
wybranego
kraju
niemieckojęzycznego/
związkowego,
przygotowuje
projekt/referat nt. „Zabytki i
osobliwości
jednego
z
wybranych miast w krajach
niemieckojęzycznych”,
- przygotowuje prospekt
reklamujący Polskę jako
cel wyjazdu urlopowego
dla
turystów
niemieckojęzycznych-
- pyta o pogodę,
informuje
o
pogodzie,
- rozumie ogólnie
słuchany
tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny,
Rozdział
14:
Życzenia i
rzeczywisto
ść
- informuje o tym,
co robi
i co chciałby robić,
formułuje
życzenia realne,
- pyta o życzenia,
marzenia innych,
informuje
o
swoich
marzeniach,
- wyraża grzecznie
prośbę,
- rozumie ogólnie
słuchany
tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny
dłuższy
tekst
tematyczny (artykuł
popularnonaukowy)
,
- zna i stosuje
zaimki względne
- tworzy zdania
przydawkowe,
- rozumie użycie
zaimka es
- stawia hipotezy,
wyraża
przypuszczenia,
- udziela krótkich
porad z własnego
punktu widzenia,
- tworzy formy trybu
przypuszczającego
dla teraźniejszości i
przeszłości,
- tworzy zdania
warunkowe,
- zna i stosuje
rzeczowniki
deklinacji słabej,
- potrafi poprawnie
użyć zaimka es,
- formułuje życzenia
nierealne,
- opowiada życzeń
następstwach
wyrażanych
życzeń,
- opowiada o swoich
marzeniach,
- wyraża prośby,
stosując
różne
zwroty i struktury,
wyszukuje
w
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
- określa główne
myśli
czytanego
tekstu
(głos
w
dyskusji),
zna
różne
zastosowania trybu
przypuszczającego
58
„Einmal Urlaub in Polen
machen”
opowiada,
co
mogłoby się zdarzyć,
gdyby...,
- pisze list, w którym
określa
własne
stanowisko i udziela
rad i wskazówek z
własnego
punktu
widzenia,
na podstawie tekstu
słuchanego,
- na podstawie tekstu
opowiada o procesie
starzenia się i wyraża
swoją
opinię
o
problemie,
- sprawnie stosuje tryb
przypuszczający
Rozdział
nazywa
15: Sport i podstawowe
zdrowie
dyscypliny sportu,
- formułuje pytania
ogólne,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny,
- ogólnie rozumie
słuchany tekst
tematyczny,
zna
zasady
tworzenia
rzeczowników
odczasownikowyc
h,
- nazywa różne
przedmioty,
pyta
o
samopoczucie,
informuje
o
samopoczuciu,
- pyta o zalecenia
lekarskie
w
przypadku
choroby,
- udziela krótkich
informacji na temat
wyjazdu,
- stosuje pytania
bezpośrednie,
- pyta o szczegóły
dotyczące imprezy
sportowej,
informuje,
co
dzieje się podczas
imprezy sportowej,
wrażeniach
z
imprezy sportowej,
szczegółowe
zna
zasady
tworzenia
czasu
Perfekt
czasowników
hören,
sehen,
lassem
zna
zasady
tworzenia
czasu
Perfekt
czasowników
modalnych,
zna
różne
znaczenia
czasownika lassen i
odpowiednio
go
stosuje,
czyta
ze
zrozumieniem
dłuższy
tekst
tematyczny
opowiada
o
przebiegu
imprezy
sportowej,
- stosuje różnorodne
pytania w zdaniach
pojedynczych,
- stosuje czasowniki
hören, sehen, lassen
w czasie Präsens i
Perfekt,
wyszukuje
w
tekście
czytanym
szczegółowe
informacje,
- sprawnie stosuje
czasowniki
modalne w czasie
Perfekt,
- udziela rad, jak
można zdrowo żyć,
wyszukuje
w
tekście słuchanym
szczegółowe
informacje,
- opowiada o wizycie
u lekarza,
- daje propozycje
dotyczące przebiegu
wycieczki,
na
podstawie
tekstu
odtwarza
59
- charakteryzuje różne
dyscypliny sportu,
temat
uprawiania
różnych sportów,
- stosuje różnorodne
pytania w zdaniach
złożonych,
- precyzuje główne
myśli tekstu,
streszcza
tekst
czytany,
na podstawie tekstu
słuchanego,
- wyraża swoją opinię
na temat
stosowania
diet
odchudzających,
- formułuje wypowiedź
na temat zdrowego
stylu życia,
informuje
o
przyczynach różnych
schorzeń,
udziela
szczegółowych
informacji na temat
planowanej wycieczki,
- opisuje przebieg
wypadku,
- charakteryzuje swoją
ulubioną
dyscyplinę
sportową,
- wygłasza referat na temat
sportów ekstremalnych,
przedstawia
plan
wycieczki rowerowej po
okolicy,
- porównuje w formie
referatu
popularność
sportu wśród młodzieży
niemieckiej, szwajcarskiej,
austriackiej i polskiej,
organizuje
konkurs
klasowy: „Kto najlepiej zna
ligę piłkarską Niemiec”
- pyta o przebieg i
okoliczności
wypadku,
porządkuje
słownictwo
wg
kategorii,
- stwierdza, czy
tekst
czytany
zawiera określone
informacje,
selekcjonuje
informacje z tekstu
słuchanego,
zna
zasady
tworzenia
rzeczowników
odczasownikowych
i
właściwie
je
stosuje,
informuje,
do
czego używa się
różnych
przedmiotów,
pyta
o
dolegliwości,
informuje
o
dolegliwościach,
- informuje, jakie
zalecenia otrzymał
od lekarza,
- pyta o szczegóły
wycieczki,
- stosuje pytania
pośrednie,
- stosuje zasady
poprawnej wymowy
i intonacji,
- udziela informacji
przebieg wypadku,
- uzupełnia protokół
powypadkowy,
- formułuje opinię na
temat
znaczenia
sportu,
60
informuje
o
zagrożeniach
związanych
z
uprawianiem sportu,
-
Rozdział
16: Zawody
- opisuje ilustrację
przedstawiającą
przekrój budynku,
nazywa
czynności
wykonywane przez
różne
osoby
znajdujące się w
zilustrowanym
budynku,
zna
zasady
tworzenia strony
biernej w czasie
Präsens,
- ogólnie rozumie
czytany
dłuższy
tekst tematyczny,
- rozumie ogólnie
tematyczny tekst
słuchany,
informuje
o
na temat miejsca,
czasu i okoliczności
wypadku,
- podaje argumenty
przemawiające za
uprawianiem sportu
i
przeciw
uprawianiu sportu,
- stosuje poznane
słownictwo
w
zdaniach,
- pyta o typowe
czynności
wykonywane
w
różnych miejscach,
np. szkole
- informuje, jakie
zadania są typowe
dla
różnych
instytucji,
- stwierdza, czy
tekst
czytany
zawiera określone
informacje
selekcjonuje
informacje z tekstu
czytanego,
- nazywa czynniki
umożliwiające
osiągnięcie
sukcesu
zawodowego,
szczegółowo
opisuje ilustrację,
informuje,
co
można
zrobić,
używając
różnych
sprzętów,
informuje
o
usterkach,
które
powinny
być
naprawione,
zna
zasady
tworzenia
strony
biernej
z
czasownikami
modalnymi,
stosuje
stronę
biernà
w
czasie
Präsens,
wyszukuje
w
tekście
czytanym
szczegółowe
61
streszcza
tekst
czytany,
temat możliwości i
warunków osiągania
sukcesów
zawodowych,
na podstawie tekstu
słuchanego,
- formułuje
wypowiedź na temat
kryteriów
mających wpływ na
wybór
konkretnego zawodu,
- informuje o sytuacji
gospodarczej w
Niemczech i /lub w
Polsce
uczestniczy
w
- formułuje opinię na temat
wartości pracy człowieka
życiu człowieka i powodów
niezadowolenia z sytuacji
zawodowej,
czynnościach
typowych
dla
wybranego
zawodu,
pyta,
czy
określone
czynności zostały
wykonane,
informuje
o
czynnościach,
które
zostały
wykonane,
informuje
o
kolejnych
czynnościach
podczas
przygotowywania
śniadania,
zna
zasady
tworzenia
rzeczowników
odczasownikowyc
h,
informuje
o
czynnościach
i
obowiązkach dnia
powszedniego.
zna
zasady
tworzenia
strony
biernej w czasach:
Präteritum i Perfekt,
- pyta o czynniki
wpływające
na
wybór zawodu,
- informuje, jakie
czynniki są dla
niego istotne przy
wyborze zawodu,
rozróżnia
zastosowanie
strony czynnej i
biernej,
- stwierdza, czy
tekst
słuchany
zawiera określone
informacje,
- na podstawie
tekstu słuchanego
informuje
o
istotnych
problemach
gospodarczych,
- nazywa czynniki
mające wpływ na
niezadowolenie
z
pracy zawodowej,
- informuje, co nie
zostało
jeszcze
załatwione,
informacje,
- określa główne
myśli tekstu,
stosuje
w
wypowiedziach
stronę bierną,
różnicuje
stosowanie
strony
czynnej i biernej,
- rozróżnia i stosuje
czasowniki rozdzielni
e i nierozdzielnie
złożone,
omawia
przygotowanie
wybranej potrawy,
- stosuje poznane
słownictwo
w
zdaniach
i wypowiedziach,
- stosuje wymiennie
konstrukcje
z
rzeczownikiem
i
czasownikiem do
wyrażenia tej samej
treści,
- opowiada o swoim
dniu i codziennych
obowiązkach.
62
rozmowie na temat
przygotowań
do
konferencji,
- różnicuje stosowanie
Vorgangspassiv
i
Zustandspassiv.
Rozdział
-na
podstawie
17: Humor i ilustracji informuje
anegdota
o
zachowaniach
ludzi,
- rozumie sens
dowcipów
- rozróżnia sposób
akcentowania
czasowników
rozdzielnie
i
nierozdzielnie
złożonych,
zna
zasady
poprawnego
stosowania
czasowników
rozdzielnie
i
nierozdzielnie
złożonych,
rozróżnia
zastosowanie
Vorgangspassiv
i
Zustandspassiv,
- na podstawie
ilustracji
omawia
proces produkcyjny,
porządkuje
słownictwo
wg
kategorii,
- stosuje zasady
poprawnej wymowy
i intonacji.
- na podstawie
historyjki
obrazkowej
opowiada o życiu
na samotnej
wyspie,
interpretuje
przyczyny zachowań
ludzi,
opowiada
anegdotę,
wyszukuje
w
63
opowiada,
jak pisze
scenariusz
wyobraża sobie życie własnego skeczu,
na samotnej wyspie,
stosuje
w
wypowiedziach
spójniki dwuczłonowe,
słownych
i
obrazkowych,
- ogólnie rozumie
słuchany
tekst
tematyczny,
- zna odmianę
zaimków
osobowych,
- ogólnie rozumie
dłuższy
czytany
tekst tematyczny,
- ogólnie rozumie
dłuższy słuchany
tekst tematyczny,
zna
spójniki
dwuczłonowe,
selekcjonuje
informacje zawarte
w
tekście
słuchanym,
- rozumie sens
dowcipów
słownych,
- zna kolejność
dopełnień w zdaniu,
- stwierdza, czy
tekst
czytany
zawiera określone
informacje,
- podaje
podstawowe
informacje
biograficzne z życia
wybitnych
muzyków,
tworzy
formy
czasu
Plusquamperfekt,
zna
zasady
tworzenia i użycia
zdań czasowych ze
spójnikiem
nachdem,
- stwierdza, czy
tekst
słuchany
zawiera określone
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
przestrzega
kolejności dopełnień
w zdaniu,
wyszukuje
w
tekście
czytanym
szczegółowe
informacje,
stosuje
czas
Plusquamperfekt,
- wyraża
relacje
czasowe za pomocą
zdań ze spójnikiem
nachdem,
wyszukuje
w
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
- opowiada o jakimś
niezwykłym
zdarzeniu,
przedstawia
chronologicznie
przebieg wydarzeń z
użyciem
odpowiednich
środków
leksykalnych
i
struktur,
- wciela się w rolę
64
zawarte w tekście,
- informuje o życiu i
dziele
wybitnych twórców,
z tekstu słuchanego,
- stosuje różne środki
leksykalne do oceny
sytuacji, w których brał
udział,
stosuje
zaimki
nieokreślone
w
połączeniu
z
rzeczownikami
utworzonymi
od
przymiotników
np.
etwas Neues,
- pisze opowiadanie z
użyciem
wybranych
idiomów,
temat
dowcipów
i
humoru.
informacje,
- informuje o jakimś
niezwykłym
zdarzeniu,
- pyta o przyczynę
nieporozumienia,
wyraża
zainteresowanie
czyimś
opowiadaniem,
podtrzymuje
rozmowę,
- ocenia sytuację, w
której brał udział,
zna
zaimki
nieokreślone typu
etwas, nichts,
rozumie
znaczenie
wybranych
idiomów,
- zastępuje idiomy
innymi
środkami
leksykalnymi,
porządkuje
słownictwo
wg
kategorii,
- stosuje zasady
poprawnej wymowy
i intonacji,
- informuje o swoim
stosunku
do
podczas odgrywania
wybranego skeczu,
- wyjaśnia znaczenie
idiomów,
- stosuje w zdaniach
i wypowiedziach
poznane słownictwo.
65
dowcipów i żartów,
Rozdział
18:
Polityka,
historia,
przyszłość
dotyczące zdarzeń
w przyszłości,
- informuje, co
może zdarzyć się
w przyszłości,
wyraża
przypuszczenia
odnoszące się do
przeszłości,
- tworzy formy
Konjunktiv
Plusquamperfekt,
- ogólnie rozumie
czytany
tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
tematyczny tekst
słuchany,
- rozumie ogólnie
tematyczny tekst
słuchany,
- pyta o stosunek
do
polityki
i
polityków,
informuje
o
swoim
stosunku
do polityki,
uzyskuje
informacje
o
wyraża
postanowienia
dotyczące
przyszłości,
tworzy
formy
czasu Futur I
w stronie czynnej i
biernej,
informuje
o
ewentualnych
skutkach
niespełnionych
działań,
- buduje zdania
warunkowe,
selekcjonuje
informacje z tekstu,
informuje
wydarzeniach
najważniejszych
wydarzeniach
z
powojennej historii
Niemiec,
- zna główne partie
polityczne
w
Niemczech,
- stwierdza, czy w
tekście zawarte są
określone
informacje,
opowiada,
co
będzie
robił
w
przyszłości,
- stosuje Futur I w
stronie czynnej,
rozróżnia
stosowanie
czasu
Präsens i Futur I do
wyrażania
przyszłości,
- opowiada, jakie
mogłyby być losy
ludzkości,
gdyby
zabrakło odkryć i/lub
wynalazków,
stosuje
formy
Konjunktiv
Plusquamperfekt,
wyszukuje
w
czytanym
tekście
szczegółowe
informacje,
na
podstawie
tekstu tworzy listę
wydarzeń
z
powojennej historii
Niemiec,
informuje
o
głównych punktach
programów
partii
66
informuje
o
ewentualnych
przyszłych
wydarzeniach
politycznych
i
gospodarczych,
- stosuje Futur I w
stronie biernej,
- używa Konjunktiv
Plusquamperfekt
w
zdaniach
warunkowych,
- porównuje życie w
Niemczech dawniej i
dziś,
- interpretuje wyniki
wyborów,
analizuje
język
przemówienia
politycznego,
- przedstawia system
polityczny Niemiec,
na temat znaczenia
polityki
i
swojego
stosunku do niej,
- stosuje zamiennie
konstrukcje
haben/sein + zu
z bezokolicznikiem,
przedstawia
projekt
„Europa za 50 lat- moja
wizja”,
- opisuje dzisiejszy świat z
perspektywy historyka w
roku 2105,
dawno
- informuje ogólnie
niewidzianych
o
systemie
znajomych,
politycznym
informuje
o Niemiec,
swoich planach na selekcjonuje
przyszłość.
informacje zawarte
w
tekście
słuchanym,
informuje
o
obowiązkach
i
możliwościach,
używając różnych
środków
leksykalnych,
formułuje
przypuszczenia, co
może dziać się z
dawno
nie
widzianymi
znajomymi,
- informuje, jak
wyobraża
sobie
życie za 50 lat,
- ustosunkowuje się
do
wizji
przedstawionych
przez
innych
uczniów,
porządkuje
słownictwo
wg
kategorii,
- stosuje zasady
politycznych,
popiera
wyszukuje
w przypuszczenia
tekście
słuchanym argumentami.
szczegółowe
informacje,
temat
wydarzeń
politycznych,
domniemywa,
przypuszcza, tworzy
hipotezy i wyraża
przypuszczenia,
używając
różnych
konstrukcji
i
środków
leksykalnych,
- pisze list, w którym
przedstawia
swoją
wizję
życia
w
przyszłości,
- wyraża te same
treści, stosując różne
konstrukcje i środki
leksykalne,
- sprawnie posługuje
się formami różnych
czasów
do
wyrażania
relacji
czasowych,
- opowiada o swoich
planach
na
przyszłość.
67
poprawnej wymowy
i intonacji.
Rozdział
19: Kultura
i
czas
wolny
- nazywa postacie
baśniowe,
- opisuje elementy
ilustracji,
zna
zasady
tworzenia
imiesłowów
współczesnych
i
uprzednich,
- ogólnie rozumie
czytany
tekst
tematyczny,
- ogólnie rozumie
słuchany
tekst
tematyczny,
pyta
o
upodobania
dotyczące imprez
kulturalnych,
informuje,
w
jakich imprezach
uczestniczy
najchętniej,
a
jakich
nie lubi,
- pyta o wrażenia
po
obejrzeniu
sztuki teatralnej,
informuje
o
zachowaniach ludzi
przedstawionych na
ilustracji,
- stwierdza, czy
tekst
czytany
zawiera określone
informacje,
- informuje ogólnie
o miejscu, terminie i
typie
ważnych
cyklicznych imprez
kulturalnych,
- stwierdza, czy
tekst
słuchany
zawiera określone
informacje,
- popiera swoje
wybory
argumentami,
- pyta o opinię na
temat filmu
wrażeniach
po
obejrzeniu filmu,
- pyta o wrażenia
po obejrzeniu sztuki
teatralnej,
- opisuje ilustrację,
- stosuje imiesłowy
współczesne
i
uprzednie w funkcji
przysłówka
i
przymiotnika,
wyszukuje
w
tekście
czytanym
szczegółowe
informacje,
opowiada
o
ważnych
wydarzeniach
i
imprezach
kulturalnych,
wyszukuje
w
tekście
słuchanym
szczegółowe
informacje,
formułuje
wypowiedź na temat
swoich upodobań,
- opowiada o wyjściu
do teatru,
- opowiada o życiu i
twórczości
F.
Dürrenmatta,
- stosuje w zdaniach
i
wypowiedziach
68
tworzy - pisze recenzję filmu,
przypuszczenia
sztuki teatralnej, książki,
dotyczące wydarzeń
przedstawionych
na
ilustracji,
na
podstawie
wywiadów interpretuje
upodobania kulturalne
ludzi,
- opowiada o imprezie
kulturalnej, w jakiej
ostatnio uczestniczył,
- formułuje opinię na
temat sztuki,
- popiera swoją opinię
argumentami,
- pisze streszczenie
jednej ze scen na
podstawie
tekstu
dramatu,
- wyraża swoją opinię
na temat treści i
wymowy sztuki,
na temat roli kultury.
temat obejrzanej
sztuki,
- nazywa zawody
związane
a
kulturą,
- informuje, co robi
w czasie wolnym.
temat
obejrzanej
sztuki,
- poleca obejrzenie
sztuki teatralnej lub
nie poleca jej,
- formułuje opinię
na temat sztuki,
- popiera swoją
opinię
argumentami,
porządkuje
słownictwo
wg
kategorii,
- stosuje zasady
poprawnej wymowy
i intonacji,
- podaje asocjacje z
pojęciem „kultura”.
poznane słownictwo,
- wyraża te same
treści za pomocą
różnych
środków
leksykalnych.
69
JĘZYK ANGIELSKI
CELUJĄCY:
Kryteria jak na ocenę bardzo dobrą, a ponadto zakres wiedzy i umiejętności znacznie
wykraczający poza program nauczania. Ocenę celującą otrzymują również laureaci
konkursów i olimpiad językowych.
BARDZO DOBRY:
a) sprawność czytania:
− -płynne czytanie ze zrozumieniem dłuższych i bardziej złożonych tekstów i
dialogów;
− -globalne i szczegółowe rozumienie tekstu czytanego; skuteczność czytania
niezależna od formy, stylu, języka komunikatu;
− -wyodrębnianie żądanych informacji a także określanie myśli przewodniej
tekstu i/lub jego fragmentów;
b) sprawność mówienia:
− -płynne mówienie z zastosowaniem prawidłowej wymowy i zróżnicowanych
struktur gramatycznych; naturalne tempo, komunikat spójny i czytelny;
− -bezbłędny wybór formy i stylu wypowiedzi;
− -generowanie różnorodnych komunikatów w szerokim spektrum
tematycznym i różnorodnych sytuacjach;
c) sprawność rozumienia ze słuchu:
− -efektywny odbiór zróżnicowanych pod względem formy, treści i języka
komunikatów;
− -wyodrębnianie w wysłuchanym komunikacie zarówno głównej idei
wypowiedzi, jak również żądanych informacji;
− -rozumienie globalne i szczegółowe wypowiedzi rodzimych użytkowników
języka, również w niesprzyjających warunkach odbioru;
d) sprawność pisania:
− -formułowanie rozbudowanej, bogatej leksykalnie i poprawnej gramatycznie
wypowiedzi pisemnej, o czytelnej i wyważonej kompozycji i spójnej
strukturze logicznej;
− -poprawna ortografia i interpunkcja;
− -umiejętność wyrażania zarówno własnych opinii jak i przytaczania i
interpretowania zdarzeń, przy zachowaniu jednolitej stylistyki, adekwatnej
do formy, celu i tematu wypowiedzi;
DOBRY:
− -poprawne czytanie tekstów ze zrozumieniem;
− -umiejętność przewidywania i określania zarówno przedmiotu jak i treści
komunikatu;
− wyodrębnianie myśli przewodniej całego komunikatu i poszczególnych jego
części;
− -poprawne określanie formy i funkcji komunikatu;
− -mówienie z zastosowaniem prawidłowych zasad wymowy i gramatyki,
błędy językowe nieznacznie zakłócają komunikację; tempo zbliżone do
naturalnego;
− -formułowanie własnych wypowiedzi na tematy z życia codziennego i innych
zjawisk społecznych;
70
− -poprawny wybór formy i stylu wypowiedzi;
− -efektywny odbiór zróżnicowanych pod względem formy, treści i języka
komunikatów tematycznie i językowo korespondujących z materiałem
nauczania;
− -globalne rozumienie wypowiedzi rodzimych użytkowników języka
angielskiego
− -prawidłowe określanie formy wysłuchanej wypowiedzi;
− -formułowanie wypowiedzi pisemnej poprawnej gramatycznie i leksykalnie;
sporadyczne błędy nie zakłócają odbioru komunikatu;
− -umiejętność wyrażania własnej opinii; budowanie wypowiedzi zgodnie z
opanowanym modelem;
− -umiejętność
zbudowania
poprawnego
komunikatu
pisemnego
spełniającego warunek określonego limitu słów w określonym limicie czasu;
DOSTATECZNY:
− -poprawne czytanie tekstów o mniejszym stopniu trudności, ze
zrozumieniem podstawowych
− informacji zawartych w tekście; tendencja do dosłownego tłumaczenia
tekstu;
− -poprawne określanie formy i funkcji czytanego komunikatu;
− -poprawne mówienie z uwzględnieniem zasad właściwej wymowy
zapewniających zrozumienie wypowiedzi (dopuszczalne błędy językowe nie
zakłócające rozumienia); tempo wypowiedzi wolne, zdania proste;
− -właściwa reakcja językowa na prostą wypowiedź rozmówcy;
− -formułowanie krótkich wypowiedzi na określone tematy z życia
codziennego (wybór prawidłowego stylu wypowiedzi stanowi problem);
− -określanie ogólnego sensu wypowiedzi;
− -wyodrębnianie informacji występujących w zrozumiałych kontekstach i
wyrażonych zrozumiałym językiem;
− -formułowanie prostych wypowiedzi pisemnych (tendencja do odtwarzania
modelu); błędy językowe nieznacznie zakłócają odbiór
DOPUSZCZAJĄCY:
− -wiadomości i umiejętności w zakresie czytania, mówienia, rozumienia ze
słuchu i pisania na poziomie minimalnym, umożliwiające zdobywanie dalszej
wiedzy;
− - uczeń wykazuje niewielka samodzielność, jego wiedza jest odtwórcza,
podejmuje jednak skuteczne próby opanowania materiału;
NIEDOSTATECZNY:
− -uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności nawet na poziomie
minimalnym, popełnia rażące błędy językowe, a jego baza leksykalna
uniemożliwia porozumiewanie się w języku obcym.
71
WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE
Jest integralną częścią Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania obowiązującego w
ZSUG w Pleszewie.
Obowiązuje w klasach liceum profilowanego i technikum
1. Ocenie podlega:
− Wiedza obejmująca przyczyny, przebieg, skutki wydarzeń, faktów i zjawisk
dotyczących
społeczeństwa
obywatelskiego
oraz
umiejętności
przemyślanego przedstawienia zagadnień społecznych i gospodarczych
− Znajomość i rozumienie pojęć związanych z poruszaną problematyką oraz
prawidłowe posługiwanie się nimi
− Rozumienie przeciwstawnych interpretacji wydarzeń i umiejętność
formułowania własnych opinii, sądów, ocen oraz ich uzasadnienie
− Znajomość roli wybranych ludów, narodów oraz postaci w poszczególnych
wydarzeniach i procesach społecznych i ekonomicznych
− Sposoby rozwiązywania problemów
− Umiejętność prowadzenia dyskusji oraz komunikowania się z otoczeniem
− Znajomość zjawisk i procesów społecznych i gospodarczych
− Stopień samodzielności interpretacji źródeł oraz umiejętność ich dobierania
do swojej wypowiedzi
− Stopień samodzielności w tworzeniu definicji i formułowaniu pojęć,
wniosków, uogólnień i syntez
− Umiejętność zastosowania uzyskanych informacji do analizy rzeczywistości
− Samodzielność zdobywania informacji z różnych źródeł
− Systematyczność zdobywania wiedzy i umiejętności przez ucznia
− Postawa- aktywność na lekcjach, przestrzeganie zasad współistnienia w
społeczności szkolnej, chęć zdobywania wiedzy i rozwijania swoich
zainteresowań
2. Oceny cząstkowe uczeń zdobywa przez:
− Pisanie sprawdzianów
W ciągu roku szkolnego przewiduje się 2 większe prace pisemne. Ilość
sprawdzianów może ulec zmianie. Sprawdzian pisemny jest zapowiadany z
1-tygodniowym wyprzedzeniem. Ocenę niedostateczną uczeń poprawia do
2 tygodni od dnia otrzymania oceny.
Odpisywanie na sprawdzianach jest karane obniżeniem oceny o stopień po
wcześniejszym sprawdzeniu pracy. Jeśli sprawdzian nie odbył się w
przewidzianym terminie z przyczyn niezależnych od nauczyciela (apel,
choroba, itp.) sprawdzian zostaje przeniesiony automatycznie na najbliższą
lekcję bez zapowiedzi.
− Kartkówki
Kartkówki mogą być nie zapowiedziane przez nauczyciela. Na kratkówce
należy spodziewać się kilku pytań dotyczących materiału z trzech ostatnich
lekcji. Kartkówka trwa nie dłużej niż 15 min. Oceny z kartkówek można
poprawić do 1 tygodnia od dnia otrzymania oceny.
− Odpowiedzi ustne
Uczeń ma być przygotowany na każdej lekcji do analizy i oceny wybranych
przez siebie trzech wydarzeń z minionego tygodnia. Przedstawiona analiza i
ocena powinna uwzględniać przyczyny, przebieg, skutki wydarzeń, faktów i
72
zjawisk
dotyczących
społeczeństwa
obywatelskiego,
zagadnień
społecznych i gospodarczych.
Odpowiedzi ustne obejmują
również 3 ostatnie lekcje z wyjątkiem
zapowiedzianych z 1-tygodniowym wyprzedzeniem lekcji powtórzeniowych i
utrwalających. Za odpowiedź będzie można uzyskać ocenę uzależnioną od
prezentowanej przez ucznia wiedzy i umiejętności. Oceny z odpowiedzi
ustnych nie podlegają poprawie. Uczeń ma prawo zgłosić nie przygotowanie
do lekcji 1 raz w ciągu półrocza (z wyjątkiem zapowiedzianych lekcji
powtórzeniowych i utrwalających).
− Odrabianie zadań domowych
Za pracę domową będzie można uzyskać „+” i „-” lub ocenę, w zależności
od jej jakości. Zebranie w sumie trzech „+” jest równoznaczne z uzyskaniem
oceny bardzo dobrej, a trzech „-” oceny niedostatecznej. Minus otrzymuje
uczeń za brak pracy domowej z wyjątkiem przypadków gdy uczeń był
nieobecny dłuższy okres czasu na zajęciach szkolnych w wyniku przyczyn
od niego niezależnych (choroba, sprawy rodzinne itp.) i zgłosił swoja
sytuację nauczycielowi przed lekcją. Jednakże po uzgodnieniu z
nauczycielem musi w ciągu tygodnia uzupełnić braki. Oceny z prac
domowych nie podlegają poprawie.
− Aktywność na lekcji
Za aktywność na lekcji można uzyskać „+” i „-” lub ocenę, w zależności od
stopnia znajomości wiedzy oraz prezentowanych umiejętności, przy czym
zebranie w sumie trzech „+” jest równoznaczne z otrzymaniem oceny
bardzo dobrej, a trzech „-” oceny niedostatecznej
− Udział w konkursach
Za udział w konkursach dotyczących wiedzy poruszanej na lekcjach Wiedzy
o społeczeństwie można uzyskać „+” lub ocenę, w zależności od
odniesionych sukcesów, przy czym zebranie w sumie trzech „+” jest
równoznaczne z otrzymaniem oceny bardzo dobrej
− Prace praktyczne
Za wykonanie pracy praktycznej (teczka tematyczna, album, pamiętnik,
biografia, referat itp.) uczeń może uzyskać „+” lub ocenę, w zależności od
zaprezentowanej wiedzy i umiejętności, przy czym zebranie w sumie trzech
„+” jest równoznaczne z uzyskaniem oceny bardzo dobrej
− Zeszyt przedmiotowy
Zeszyty na lekcjach Wos-u maja służyć uczniom jako ich własna pomoc
przy uczeniu się treści przerabianych na lekcji. Uczeń ma obowiązek
uzupełniania zeszytu na bieżąco, przy czym przewiduje się sprawdzanie
zeszytu z częstotliwością raz na półrocze pod kątem kompletności
wykonywanych zadań, estetyki, poprawności gramatycznej i ortograficznej.
Za zeszyt uczeń otrzymuje ocenę dodatkowa mającą na celu premiowanie
jego pracy własnej
Informacje o postępach ucznia w nauce zapisuje się w dzienniku lekcyjnym i
zeszycie przedmiotowym. Prace pisemne, kartkówki, referaty i samodzielne
prace uczniów są gromadzone przez nauczyciela. Uzyskane informacje o
postępach uczniów przekazywane są im samym i ich rodzicom.
3. Ocena półroczna i końcoworoczna nie jest średnią ocen cząstkowych. Jest ona
wynikiem obserwacji postępów ucznia w zdobywaniu wiedzy i umiejętności
oraz systematyczności pracy ucznia i jego postawy do przedmiotu.
73
WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE W KLASYFIKACJI
PÓŁROCZNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ:
ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie umie mimo pomocy nauczyciela
lub nie chce wykonywać najprostszych poleceń, nie wykorzystuje podstawowych
wiadomości, nie oddaje prac domowych. Nie zna materiału nauczania w takim
stopniu, który by mu pozwolił na kontynuowanie nauki na kolejnym etapie
edukacyjnym.
ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania nieco poniżej
wymagań podstawowych tj.:
- częściowo rozumie polecenia nauczyciela,
- zapamiętał wiadomości konieczne do elementarnej orientacji w
treściach danego działu tematycznego i pomocą nauczyciela potrafi je
odtworzyć,
- poprawnie, z pomocą nauczyciela, rozpoznaje, nazywa i klasyfikuje
poznane pojęcia, zjawiska, procesy, dokumenty, postacie życia
publicznego,
- wykonuje samodzielnie lub z pomocą nauczyciela proste ćwiczenia i
polecenia,
- współpracuje w zespole przy wykonywaniu zadań, prowadzi zeszyt
przedmiotowy, ale ma luki w zapisach lekcji i pracach domowych.
ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania podstawowe tj.:
- rozumie polecenia i instrukcje,
- zapamiętał podstawowe wiadomości dla danego działu tematycznego i
samodzielnie je prezentuje,
- rozumie omawiane zagadnienia,
- dokonuje selekcji i porównania poznanych zjawisk,
- samodzielnie i poprawnie wykonuje proste ćwiczenia i zadania,
- umie wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce,
- aktywnie uczestniczy w pracach i zadaniach zespołowych,
- systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy, ma w nim zapisane
treści z lekcji, wykonane ćwiczenia i prace domowe.
ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania i kryteria przyjęte na
ocenę dostateczną, a ponadto:
- wykazuje się szczegółową wiedzą pochodzącą ze źródeł
podstawowych (podręcznik, lekcja),
- zna omawianą na lekcjach problematykę oraz w sposób logiczny i
spójny ją prezentuje,
- rozumie omawiane treści i potrafi je wytłumaczyć innym,
- rozumie związki przyczynowo – skutkowe występujące w życiu
społecznym, gospodarczym i politycznym,
- uogólnia i formułuje wnioski,
- zajmuje stanowisko w kwestiach spornych i potrafi bronić swoich
poglądów na forum klasy,
- poprawnie i sprawnie wykonuje ćwiczenia i zadania,
- wykazuje zainteresowanie omawianą na zajęciach problematyką.
ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania i kryteria na
ocenę dobrą, a ponadto:
- ma bogate wiadomości na poziomie ponadpodstawowym,
- wykazuje
zainteresowanie
przedmiotem
oraz
literatura
popularnonaukową dotyczącą omawianych treści,
74
umie samodzielnie poszukiwać informacji w różnych źródłach i je
selekcjonować,
- właściwie interpretuje nowe sytuacje i zjawiska, w sposób twórczy
rozwiązywać problemy,
- umie oceniać otaczającą rzeczywistość społeczno – polityczną zgodnie
z przyjętymi kryteriami wartości,
- kieruje pracą zespołu rówieśników,
- samodzielnie i poprawnie interpretuje wykresy, dane statystyczne,
mapy i inne środki poglądowe,
- uczestniczy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych i uzyskuje
wyróżniające wyniki na poziomie szkolnym.
ocenę celującą otrzymuje uczeń, który wypełnia wymagania na ocenę bardzo
dobrą, a ponadto:
- wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem oraz literaturą
popularnonaukową i specjalistyczną zgodną z omawianą na zajęciach
problematyką,
- potrafi dokonać trafnej konfrontacji teorii z praktyką i wyciągnąć
prawidłowe wnioski,
- swobodnie i poprawnie posługuje się terminologią fachową przy
omawianiu zjawisk i procesów społeczno – politycznych, samodzielnie
je interpretuje, ocenia i uzasadnia, co wyraźnie wykracza poza treści
nauczania,
- podejmuje
się
wykonania
zadań
dodatkowych
znacznie
wykraczających poza podstawę programową,
- uczestniczy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych uzyskując
wyróżniające wyniki na poziomie okręgowym i centralnym.
KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH-skala procentowa:
0-30% niedostateczny
31-50% dopuszczający
51-70% dostateczny
71-85% dobry
86-100% bardzo dobry
powyżej 100% celujący
-
CHEMIA
Opracowano na podstawie:
− rozporządzenia MENiS z dnia 7 września 2004r.
− podstawy programowej z dnia 26 lutego 2002r.
− standardów wymagań egzaminacyjnych.
Przedmiotowy system oceniania z chemii uwzględnia ramy wewnątrzszkolnego
systemu oceniania i programu dydaktycznego szkoły.
SPOSOBY SPRAWDZANIA WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI:
1. Kontrola bieżąca
- wyniki pracy domowej
- aktywność na lekcjach
- ustna kontrola (3 oststnie lekcje)
- kartkówki (3 ostatnie lekcje)
- formy pracy twórczej (referaty, gazetki, plakaty, albumy itp.)
2. Kontrola działowa
75
-
po zakończeniu działu przeprowadzenie sprawdzianu lub testu ze zdobytej
wiedzy i umiejętności.
3. Kontrola końcowa
- Po zakończonym cyklu nauczania przeprowadzenie testu diagnostycznego,
który oceni stopień opanowania wiedzy na tym poziomie kształcenia
CELE PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA
Reforma systemu edukacji wymaga innego spojrzenia na dotychczasowe sposoby
oceniania osiągnięć edukacyjnych ucznia. Koncepcja nowego systemu
oceniania wynika z założenia, że na osiągnięcia ucznia wpływa świadomość tego,
czego się od niego oczekuje i w jaki sposób będzie oceniany za swoja pracę.
System powinien zapewnić uczniowi znajomość przedmiotu oceniania, znajomość
wymagań na poszczególne stopnie, bieżące, okresowe, roczne rozpoznawanie i
określanie poziomu opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych
programem nauczania, systematyczne dokumentowanie postępów uczenia się,
motywowanie do samorozwoju, wyrabianie nawyku systematycznej pracy,
samokontroli i samooceny, uświadamianie sukcesów i braków w zakresie
opanowanych umiejętności określonych programem oraz potrzeb w zakresie
wyrównywania braków, ukierunkowanie samodzielnej pracy oraz doskonalenie
metod uczenia sie, aktywne uczestnictwo w procesie szkolnego oceniania i
możliwości poprawy osiągnięć.
System oceniania powinien zapewnić nauczycielowi ocenę poziomu nauczania,
korygowanie organizacji procesu dydaktycznego i doskonalenie metod nauczania,
współpracę z uczniami w celu realizacji założeń programu nauczania, modyfikację
celów i programów nauczania. System oceniania powinien zapewnić rodzicom
znajomość wymagań edukacyjnych, szeroką i bieżącą informację o postępach,
trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia.
Ocenianie osiągnięć edukacyjnych obejmuje wiadomości- ogół treści nauczania
utrwalonych w umyśle ucznia i przechowywanych w jego pamięci, będących
wynikiem kumulowania procesu uczenia się oraz doświadczenia; umiejętnościsprawności w posługiwaniu się wiadomościami zdobytymi w trakcie uczenia się przy
wykonywaniu określonych czynności; postawy- trwałego układu przekonań, emocji i
uczuć oraz zachowań jednostki w odniesieniu do danej idei lub przedmiotu.
W przypadku prac pisemnych, w których przyjmuję się skalę punktową oceny
przyporządkowuje się wg następujący kryteriów:
0%-30% niedostateczny
31%-50% dopuszczający
51%-70% dostateczny
71%-85% dobry
86%-100% bardzo dobry
Ogólne kryteria oceniania:
OCENA CELUJĄCA
Ocenę celująca otrzymuje uczeń, którego wiedza obejmuje cały program nauczania,
a ponadto spełnia jeden z warunków:
− Twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania
− Uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych
− Pomysłowo i oryginalnie rozwiązuje nietypowe zadania
− Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach.
OCENA BARDZO DOBRA
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował pełen zakres wiadomości
przewidziany programem nauczania oraz potrafi:
76
− samodzielnie rozwiązać zadania rachunkowe o dużym stopniu trudności
− wykazać się znajomością definicji oraz umiejętnością ich interpretacji
− posługiwać się poprawnym językiem chemicznym
− samodzielnie zdobywać wiedzę
− przeprowadzać rozumowania dedukcyjne
− projektować doświadczenia chemiczne
OCENA DOBRA
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności
przewidziane podstawą programową, oraz wybrane elementy programu nauczania, a
także potrafi:
− samodzielnie rozwiązać typowe zadania
− wykazać się znajomością i rozumieniem podstawowych pojęć
− posługiwać się językiem chemicznym, który może zawierać tylko nieliczne błędy i
potknięcia
− przeprowadzać proste rozumowania dedukcyjne
OCENA DOSTATECZNA
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności
przewidziane podstawą programową, co pozwala mu na:
− wykazanie się znajomości a podstawowych pojęć
− stosowanie poznanej wiedzy do rozwiązywania prostych zadań i problemów
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Uczeń panował wiadomości i umiejętności przewidziane podstawą programową w
takim zakresie, że
− potrafi samodzielnie lub z pomocą nauczyciela wykonać zadania o niewielkim
stopniu trudności,
− wykazać się znajomością podstawowych pojęć.
KLASA 1
OCENA DOPUSZCZAJACA
− zna pojęcie pierwiastka chemicznego, związku chemicznego
− potrafi podać przykład metalu i niemetalu
− zna i umie zdefiniować pojęcia zjawisko fizyczne i reakcja chemiczna
− podaje jakie zjawiska fizyczne towarzyszą reakcjom chemicznym
− potrafi podać przykład zjawiska fizycznego i reakcji chemicznej
− oblicza skład procentowy na podstawie jego składu masowego
− zna symbole i wartościowość pierwiastków
− zna podstawowe prawa chemiczne
− dobiera współczynniki w reakcjach chemicznych znając wzory substratów i
produktów
− zna pojęcie atomu i cząsteczki, masy atomowej i cząsteczkowej
− oblicza masę cząsteczkową prostych związków chemicznych
− umie odczytać z układu okresowego masy atomowe pierwiastków
− określa miejsce pierwiastka w układzie okresowym
− podaje nazwę i symbol pierwiastka którego miejsce określono
− określa liczbę elektronów walencyjnych pierwiastków w grupach 1,2 13-18
− wskazuje pierwiastki o podobnych właściwościach
− wskazuje podobieństwa i różnice między pierwiastkami jednej grupy i jednego
okresu
− definiuje atom, cząsteczkę, cząstki elementarne materii, liczbę atomową Z,
77
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
liczbę masową A, określa liczbę cząstek i ich rozmieszczenie
rozróżnia pojęcia liczba masowa i masa atomowa
wie jakie izotopy nazywa się promieniotwórczymi
podaje zastosowania izotopów promieniotwórczych
zna warunki bezpiecznego stosowania izotopów promieniotwórczych
zapisuje
równania
i
przewiduje
produkty
naturalnych
przemian
promieniotwórczych alfa i beta
definiuje pojecie obszaru orbitalnego zna pojecie stan kwantowy, .stan
podstawowy, stan wzbudzony, poziom energetyczny, spin
Zna i definiuje pojęcie konfiguracji
Określa czego dotyczy zakaz Pauliego i reguła Hunda
Potrafi zinterpretować zapis konfiguracji elektronowej
Zapisuje konfiguracje pierwiastków od1-20
Wie co to jest skala Paulina i do czego służy
Zna pojęcie reguły dubletu i oktetu
Określa na czym polega wiązanie jonowe i kowalencyjne
Potrafi wskazać miedzy jakimi pierwiastkami powstaje wiązanie jonowe i
kowalencyjne
Wymienia właściwości związków jonowych i kowalencyjnych
potrafi wyjaśnić co to jest wiązanie atomowe spolaryzowane i wodorowe
wskazuje na czym polega wiązanie metaliczne
zna i umie zdefiniować reakcje syntezy, analizy i wymiany
potrafi wskazać podczas których podanych przemian zachodzą reakcje analizy,
syntezy i wymiany.
oblicza
stopnie utleniania pierwiastków w
prostych
związkach
dwuskładnikowych.
oblicza stopnie utleniania
zapisuje proste równania utleniania i redukcji znając substraty i produkty
wymienia substancje stosowane jako utleniacze i reduktory
zna pojęcie mola i masy molowej
oblicza masę molową substancji o znanym wzorze
oblicza liczbę moli lub atomów lub cząsteczek w podanej masie substancji
oblicza masę określonej liczby moli danej substancji
zna i definiuje pojęcie mieszaniny jednorodnej i niejednorodnej, rozpuszczalnika
substancji rozpuszczonej, koloidu, zawiesiny,
potrafi określić do jakiego rodzaju zalicza się mieszaniny znane z życia
codziennego
zna przykłady roztworów właściwych
zna i definiuje objętość molową gazów, warunki normalne
oblicza masę określonej objętości gazu i objętość określonej masy gazu w
warunkach normalnych
zna i definiuje pojęcie tlenek.
dokonuje podziału na tlenki metali i niemetali, zasadowe i kwasowe
zna i definiuje pojęcie stężenie procentowe i molowe
oblicza stężenie procentowe i molowe o podanym składzie
oblicza ilość substancji rozpuszczonej w danej ilości roztworu o znanym składzie
zna wzory sumaryczne i strukturalne kwasów tlenowych i beztlenowych
podaje przykłady zastosowań kwasów
78
− zna wzory sumaryczne i strukturalne wodorotlenków
− podaje przykłady zastosowań wodorotlenków
− zna wzory sumaryczne i strukturalne soli
− zapisuje równania reakcji dysocjacji typowych kwasów, zasad i soli
− zna pojęcie elektrolit mocny i słaby
− definiuje pojęcie zobojętniania
− opisuje na czym polega reakcja strącania
− podaje przykłady soli trudno rozpuszczalnych
− podaje które sole ulegają hydrolizie
− określa odczyn roztworu soli
− potrafi zbadać odczyn roztworu za pomocą wskaźnika
− zna i definiuje pojęcia odczyn roztworu, skala pH
− wskazuje jakie wartości pH odpowiadają różnym odczynom roztworu
DOSTATECZNY
− Potrafi zdefiniować substancję prostą i złożoną i potrafi podać różnicę między nimi.
− Potrafi podać przykłady substancji prostych i złożonych
− Potrafi podać właściwości fizyczne i chemiczne metali i niemetali.
− Potrafi podać przykład przemian, podczas których obserwuje się tylko zjawisko
fizyczne lub reakcję chemiczną
− Wskazuje różnicę między mieszaniną a związkiem chemicznym
− Zna symbole i wartościowość pierwiastków
− Dobiera współczynniki w reakcjach chemicznych znając nazwy substratów i
produktów
− Opisuje doświadczenie , które świadczy o słuszności prawa zachowania masy i
prawa stałości składu.
− Wie w jakich jednostkach jest wyrażona masa atomowa
− Potrafi obliczać masy cząsteczkowe związków chemicznych.
− Opisuje model atomu na podstawie znanej liczby masowej i miejsca pierwiastka w
U.O od 1-36
− Ustala nazwę pierwiastka o podobnym modelu atomu
− Wskazuje zależność budowy atomu a jego położeniem w układzie okresowym
− Potrafi wymienić i zdefiniować cząstki elementarne materii
− Korzysta z układu okresowego przy określaniu pierwiastka o znanej liczbie
atomowej i masowej
− Wyjaśnia różnice między liczbą atomową a liczbą masową
− Określa podobieństwa i różnice w budowie izotopów
− Określa nazwę pierwiastka mając liczbę cząstek elementarnych
− Wie co to jest promieniowanie a, b i g
− Uzasadnia dlaczego w pracy z izotopami promieniotwórczymi należy zachować
szczególną ostrożność
− Określa kształt obszarów orbitalnych s, p
− Zna sens fizyczny liczb kwantowych
− Zapisuje konfiguracje elektronowe pierwiastków 1-36
− Wie co to jest elektroujemność do czego służy
− Wie jak zmienia się elektroujemność grupach i okresach
− Potrafi przewidzieć wzory prostych związków jonowych i kowalencyjnych
− przedstawia wzory elektronowe związków o wiązaniu kowalencyjnym polarnym
− potrafi podać przykłady przemian podczas których zachodzą reakcje syntezy ,
79
analizy i wymiany
− zapisuje równania tych reakcji
− oblicza stopnie utleniania pierwiastków
cząsteczkach dowolnych związków
chemicznych
− wskazuje utleniacz i reduktor, utlenianie i redukcje
− podaje przykłady utleniania i redukcji, wskazuje utleniacz i reduktor
− dobiera współczynniki wykorzystując bilans
− oblicza liczbę moli gazu w danej objętości tego gazu o znanym składzie w
warunkach normalnych
− oblicza objętość określonej liczby moli gazu w warunkach normalnych
− podaje przykłady różnych rodzajów mieszanin i sposoby ich rozdzielania
− określa na podstawie tabeli rozpuszczalności, które substancje tworzą z wodą
roztwory właściwe
− oblicza i podaje jakie czynności należy wykonać aby otrzymać określoną masę
roztworu o podanym stężeniu procentowym
− oblicza ilość substancji rozpuszczonej w danej objętości roztworu o określonym
stężeniu molowym
− podaje przykłady tlenków obojętnych
− ilustruje równaniami reakcji dwa sposoby otrzymywania kwasów
− ilustruje równaniami 2 przykłady otrzymywania wodorotlenków
− ilustruje równaniami 3 reakcje otrzymywania soli
− zna i definiuje pojęcie stopień dysocjacji
− zapisuje równania zobojętniania
− zapisuje równania reakcji otrzymywania soli trudno rozpuszczalnych
− przewiduje odczyn wodnego roztworu typowej soli o podanym wzorze
− potrafi zbadać odczyn roztworu za pomocą kilku wskaźników
− wiąże pH ze stężeniem jonów wodorowych wodorotlenowych
DOBRY
− Wyjaśnia różnice miedzy metalami a niemetalami i półmetalami.
− Podaje przykłady metali, niemetali i półmetali.
− Opisuje przebieg zjawiska podczas którego zachodzi reakcja chemiczna
− Oblicza masę i objętość (znając gęstość) jednego z reagentów mając masy lub
objętości pozostałych
− Ustala wzór związku chemicznego znając stosunek masowy.
− Oblicza masy cząsteczkowe związków chemicznych i podaje te wartości w g i kg
− Opisuje model atomu na podstawie znanej liczby masowej i miejsca pierwiastka w
U.O od 1-54
− Określa liczbę elektronów walencyjnych pierwiastków grup 1-18
− Wyjaśnia na jakiej podstawie Mendelejew przewidział właściwości odkrytych za
jego czasów pierwiastków
− Omawia zależność właściwości pierwiastków od budowy ich atomów i miejsca w
układzie okresowym
− Potrafi uzasadnić twierdzenie, że poglądy na budowę materii zmieniały się z
rozwojem nauki
− Podaje nazwy cząstek elementarnych znając ich charakterystykę
− Zna i definiuje pojęcie atomowej jednostki masy
80
− Oblicza masę atomową pierwiastka znając jego skład izotopowy
− Rozumie zależność między przenikliwością promieniowania a ich szkodliwością dla
organizmu
− Zna fakty historyczne związane z odkryciem promieniotwórczości
− Rozumie znaczenie zasady nieoznaczoności Heissenberga
− Rozumie korpuskularno-falowy charakter elektronu
− Zna zależność między liczbami kwantowymi
− Zna wartości liczb kwantowych
− Zapisuje konfiguracje pierwiastków 1-54
− Potrafi określić rodzaj wiązania na podstawie różnicy elektroujemności w
związkach typowych
− Potrafi wyjaśnić podając przykłady jak tworzy się i na czym polega wiązanie
jonowe i atomowe
− Wyjaśnia jak tworzą się wiązania sigma i pi
− Wie co to jest dipol
− porównuje budowę związków w których występują różne rodzaje wiązań
− potrafi uzasadnić wybór reakcji syntezy, analizy i wymiany
− opisuje przebieg reakcji syntezy, analizy i wymiany
− oblicza stopnie utleniania w cząsteczkach i jonach
− wskazuje reakcje utleniania i redukcji
− dobiera współczynniki wykorzystując bilans i stopnie utleniania
− zapisuje równania dowolnych reakcji redox znajdujących zastosowanie praktyczne
− oblicza masę atomu i masę cząsteczki danej substancji
− oblicza masę molowa gazu o znanej gęstości w war. norm
− projektuje z jakiej substancji i rozpuszczalnika otrzymać roztwór właściwy
− zna i definiuje pojęcie fazy
− definiuje układy dyspersyjne
− oblicza stężenie % roztworu po dodaniu do niego substancji rozpuszczonej lub
rozpuszczalnika, po odparowaniu rozpuszczalnika
− oblicza ilość substancji rozpuszczonej w danej masie roztworu o określonej
gęstości i stężeniu molowym
− planuje reakcje otrzymywania tlenków
− planuje reakcje otrzymywania kwasów
− wyjaśnia zgodnie z teorią Arheniusa właściwości kwasów
− wyjaśnia zgodnie z teorią Arheniusa właściwości wodorotlenków
− potrafi otrzymać sole wszystkimi metodami
− oblicza stopień dysocjacji na podst. stężenia jonów
− wyjaśnia mech. dysocjacji z wzgl.. roli wody
− wykonuje obliczenia na podstawie reakcji
− wyjaśnia na podstawie reakcji na czym polegają reakcje które w roztworach
wodnych przebiegają praktycznie do końca
− zapisuje w formie cząsteczkowej i jonowej równania hydrolizy soli o podanym
wzorze lub nazwie
− dla całkowitych wartości pH określa stężenie jonów wodorowych i
wodorotlenowych
BARDZO DOBRY
− Projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić prosty związek chemiczny od
pierwiastka
81
− Projektuje doświadczenia podczas których można zaobserwować reakcję
chemiczną
− Zapisuje równania projektowanych reakcji
− Uzasadnia na podstawie praw chemicznych występujące różnice między
związkiem chemicznym a mieszaniną
− Projektuje badania na podstawie których można odróżnić związek chemiczny od
mieszaniny.
− Projektuje doświadczenie świadczące o słuszności prawa zachowania masy i
prawa stałości składu.
− Potrafi wytłumaczyć dlaczego masy atomowe pierwiastków nie są liczbami
całkowitymi.
− Zna próby klasyfikacji pierwiastków poprzedzające odkrycie prawa okresowości
− Wie co to są triady pierwiastków
− Opisuje model atomu na podstawie liczby masowej i miejsca dowolnego
pierwiastka
− Potrafi powiązać budowę atomu i miejsce pierwiastka w u.o i jego właściwości
fizyczne i chemiczne
− Potrafi wymienić najważniejsze etapy rozwoju wiedzy o budowie atomu
− Określa, znając masę atomową pierwiastka i liczby masowe izotopów skład
izotopowy pierwiastka występującego w przyrodzie.
− Zna zależność między trwałością izotopu a okresem jego połowicznego zaniku
− Wyjaśnia jak zależność okresu półtrwania umożliwia badanie wieku minerałów i
znalezisk archeologicznych
− Określa max liczbę stanów kwantowych na określonym poziomie energetycznym
− Jest świadomy, że do wyjaśnienia zjawisk fizycznych wykorzystuje się falowy lub
korpuskularny charakter elektronu.
− Zapisuje konfiguracje elektronowe dowolnego pierwiastka
− Potrafi określić rodzaj wiązania w związkach nietypowych
− potrafi wskazać pierwiastek najwyższej i najniższej elektroujemności uzasadniając
wybór na podstawie budowy atomu
− potrafi przewidzieć budowę cząsteczek o wiązaniu kowalencyjnym
− wyróżnia wiązanie koordynacyjne
− wyjaśnia zależność między budową a właściwościami związków
− przewiduje wzory sumaryczne i strukturalne związków o różnych rodzajach wiązań
− określa kierunek polaryzacji wiązań
− projektuje doświadczenie podczas których można zaobserwować reakcje syntezy,
analizy i wymiany.
− oblicza stopnie utleniania pierwiastków w cząsteczkach związków organicznych
nieorganicznych, których wodór i tlen przyjmuje nietypowe stopnie utleniania
− wyjaśnia mechanizm elektronowy reakcji redox
− wyjaśnia które substancje mogą być utleniaczami reduktorami
− wyjaśnia dlaczego mechanizm reakcji redox zależy od warunków reakcji
− zna pojęcie reakcji dysmutacji
− oblicza liczbę atomów i cząsteczek danej masie substancji o znanym składzie
− oblicza gęstość gazu o znanym składzie w war. norm
− oblicza gęstość gazu w war. różnych od normalnych
82
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
wyjaśnia mechanizm procesu rozpuszczania
wyjaśnia znaczenie znajomości stężenia procentowego w życiu codziennym
oblicza stężenie procentowe o znanym stężeniu molowym i gęstości
oblicza stężenie molowe o znanym stężeniu procentowym i gęstości
wskazuje jaki wpływ mają tlenki azotu i siarki na zanieczyszczenie środowiska
wyjaśnia jaki wpływ mają kwasy na zanieczyszczenie środowiska
wie jaka jest różnica między wodorotlenkiem, zasadą i ługiem
podaje przykłady zastosowań soli
omawia zastosowanie wskaźników
oblicza przewidywaną wartość pH dla roztworów określonego stężenia jonów
wodorowych i wodorotlenowych
− oblicza stężenie jonów w roztworze elektrolitu słabego znając stężenie molowe i
stopień dysocjacji
− zna znaczenie zobojętniania z życia codziennego.
− posługuje się tabelą rozpuszczalności w celu dobrania odczynnika strącającego
osad z kationem lub anionem w celu usunięcia ich z roztworu
− wykazuje znaczenie strącania osadów w ochronie środowiska
− planuje badanie odczynu roztworu soli jako metody identyfikacji mocy elektrolitu
KLASA2
− podaje wzory strukturalne związków organicznych o podanym wzorze
sumarycznym, wykorzystując założenia teorii strukturalnej
− zna i definiuje pojęcie izomerii
− zna i definiuje pojęcie węglowodór, alkan, szereg homologiczny
− pisze wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy alkanów o łańcuchach
prostych, których cząsteczki zawierają od1-8 atomów węgla
− wyprowadza wzór sumaryczny alkanu o określonej liczbie atomów węgla na
podstawie wzoru ogólnego
− zna i definiuje pojęcie grupa alkilowa i rzędowość atomu węgla
− pisze wzory strukturalne 2 izomerów o podanym wzorze sumarycznym
− opisuje właściwości fizyczne i chemiczne metanu
− zna i definiuje pojecie reakcji substytucji
− opisuje właściwości fizyczne alkanów
− wyjaśnia jak właściwości fizyczne zależą od liczby atomów węgla w cząsteczce
− zna i definiuje pojecie cykloalkan i reakcja addycji
− opisuje właściwości cykloalkanów
− zna i definiuje pojęcie alkeny,
− pisze wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy alkenów o łańcuchach
prostych
− zna i definiuje pojęcia izomeria geometryczna i położenia
− zna i definiuje pojęcie reakcji przyłączania, polimeryzacji, eliminacji
− opisuje właściwości alkenów
− opisuje doświadczenie pozwalające odróżnić alkany od alkenów
− zna i definiuje pojęcie alkiny
− pisze wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy prostych alkinów
− opisuje właściwości alkinów
− opisuje doświadczenie pozwalające odróżnić alkany od alkinów
− opisuje właściwości benzenu
83
− zna i definiuje pojecie węglowodory aromatyczne
− pisze wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy benzenu i jego
homologów
− wskazuje na charakterystyczne cechy budowy węglowodorów aromatycznych
− wymienia gaz ziemny i ropę naftowa jako główne źródła węglowodorów
nasyconych
− opisuje znaczenie i zastosowanie gazu ziemnego i ropy naftowej oraz produktów
jej przerobu
− opisuje na czym polega proces przerobu węgla kamiennego
− wymienia główne produkty przerobu węgla kamiennego i ich zastosowania
− podaje definicję mer, polimer, polimeryzacja
− zna i definiuje pojęcia grupa funkcyjna, alkohol, fenol, rzędowość alkoholu
− przedstawia podając przykłady budowę alkoholi monohydroksylowych,
polihydroksylowych i fenoli
− opisuje budowę, właściwości, zastosowanie metanolu i etanolu
− opisuje budowę, właściwości i zastosowanie glikolu i gliceryny
− opisuje budowę ,właściwości i zastosowanie fenolu
− zna i definiuje pojęcie aldehyd, keton, grupa aldehydowa, ketonowa(karbonylowa)
− podaje wzory sumaryczne i strukturalne oraz nazwy prostych aldehydów i ketonów
− klasyfikuje alkohole, aldehydy i ketony na podstawie występujących w nich grup
funkcyjnych
− opisuje budowę, właściwości i zastosowanie etanalu, acetonu,
− podaje reakcje charakterystyczne dla aldehydów, odróżniające je od ketonów
− zna i definiuje pojęcie grupa karboksylowa
− klasyfikuje alkohole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe na podstawie
występujących w nich grup funkcyjnych
− podaje reakcje otrzymywania kwasów z aldehydów i ketonów
− opisuje właściwości, występowanie i zastosowanie kwasu octowego i mrówkowego
− zna i definiuje pojęcie wyższe kwasy tłuszczowe
− opisuje właściwości kwasu stearynowego i oleinowego
− omawia budowę mydeł, mechanizm ich działania piorącego
− zna i definiuje pojęcie ester
− wyróżnia wzory estrów na podstawie występujących w nich grup estrowych
− podaje z jakich substratów i w jakich warunkach otrzymuje się estry
− podaje właściwości i zastosowanie estrów
− zalicza tłuszcze do estrów wyższych kwasów tłuszczowych i gliceryny
− podaje właściwości i zastosowanie tłuszczów w organizmach żywych
− zna i definiuje pojęcie amina
− opisuje właściwości amin z uwzględnieniem ich charakteru zasadowego
− zna i definiuje pojęcie cukry, monosacharydy
− zna wzory i nazwy kilku monosacharydów
− podaje liczbę i nazwy grup funkcyjnych w cząsteczce glukozy i fruktozy
− podaje właściwości, rolę w organizmach żywych i reakcje charakterystyczne dla
monosacharydów
− zna i definiuje pojęcie disacharyd, hydroliza disacharydów
− zna wzory i nazwy kilku disacharydów
− podaje właściwości sacharozy
− wskazuje na rolę i zastosowanie disacharydów
84
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
zna i definiuje pojęcie polisacharydy
podaje właściwości polisacharydów, wyjaśnia ich rolę w organizmach
zna i definiuje pojęcie aminokwasów
podaje wzory najprostszych aminokwasów
podaje nazwy grup funkcyjnych
podaje właściwości kwasu aminooctowego
zna i definiuje pojęcie białko, hydroliza białek
planuje doświadczenia pozwalające wykryć białko
podaje właściwości charakterystyczne białek
wymienia rolę białek jako składników organizmów i składników pokarmowych
zna i definiuje pojecie nawozy sztuczne, środki ochrony roślin, leki, środki
uzależniające
OCENA DOSTATECZNA
− pisze wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy alkanów o łańcuchach
prostych, których cząsteczki zawierają od1-10 atomów węgla
− pisze wzory strukturalne oraz podaje nazwy alkanów o rozgałęzionych łańcuchach
zawierających do 10 atomów węgla w cząsteczce
− zapisuje równania reakcji charakterystyczny dla metanu
− wykonuje proste obliczenia na podstawie równań reakcji charakterystycznych dla
metanu
− zapisuje równania reakcji charakterystyczne dla cykloalkanów
− pisze wzory sumaryczne i strukturalne i podaje nazwy alkenów o łańcuchach
prostych i rozgałęzionych
− zna i definiuje regułę Markownikowa
− zapisuje równania reakcji charakterystyczne dla alkenów
− zapisuje równania reakcji charakterystyczne dla alkinów
− porównuje właściwości benzenu z właściwościami węglowodorów nasyconych i
nienasyconych
− zapisuje równania reakcji charakterystycznych dla benzenu i jego homologów
− zapisuje równania reakcji charakterystycznych dla węglowodorów aromatycznych
− wymienia główne produkty przerobu ropy naftowej i warunki ich otrzymania
− wymienia negatywne skutki spalania węglowodorów
− wymienia produkty przerobu węgla kamiennego
− podaje wzór grupy funkcyjnej alkoholowej
− wskazuje we wzorze strukturalnym atomy węgla o różnej rzędowości
− podaje równania reakcji charakterystycznych dla alkoholi jednowodorotlenowych
− podaje równania reakcji charakterystycznych dla alkoholi wielowodorotlenowych
− podaje równania reakcji charakterystycznych dla fenoli
− podaje równania reakcji otrzymywania aldehydów i ketonów
− podaje wzory grup funkcyjnych aldehydów i ketonów
− zapisuje równania reakcji charakterystycznych dla aldehydów
− zapisuje równania reakcji otrzymywania kwasów z aldehydów i alkoholi
− zapisuje równania reakcji charakterystycznych dla kwasów karboksylowych
− zapisuje równania reakcji charakterystycznych dla wyższych kwasów tłuszczowych
− zapisuje równania reakcji otrzymywania dowolnego mydła
− zapisuje równania reakcji otrzymywania dowolnego estru o podanej nazwie
− pisze równania hydrolizy estrów
− wie co to jest reakcja zmydlania
85
−
−
−
−
−
−
podaje wzór grupy funkcyjnej aminowej
pisze równania reakcji charakterystycznych dla amin
zapisuje równania reakcji dla monosacharydów, disacharydów
określa produkty hydrolizy disacharydów i polisacharydów
pisze równania hydrolizy skrobi i celulozy
pisze równania zachodzące podczas rozpuszczania aminokwasu w wodzie i jego
reakcji z kwasami i zasadami
− pisze równania reakcji kondensacji aminokwasów i hydrolizę powstałych peptydów
− wskazuje wiązanie peptydowe
− podaje jakie właściwości białek świadczą o szkodliwości wysokiej temp. i soli
metali ciężkich na organizmy żywe
− opisuje jakie działania można podjąć aby uchronić środowisko od
zanieczyszczenia
− wymienia źródła zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby
− wymienia podstawowe rodzaje nawozów sztucznych i środków ochrony roślin
− wyjaśnia na czym polega narkomania, alkoholizm, i lekomania
OCENA DOBRA
− wyprowadza wzór sumaryczny alkanu o podanej liczbie atomów wodoru na
podstawie wzoru ogólnego
− we wzorach strukturalnych wskazuje atomy węgla o różnej rzędowości
− na podstawie podanej nazwy rysuje wzór strukturalny alkanu
− uzasadnia dlaczego należy przestrzegać zasad bezpiecznej pracy z metanem
− podaje wzory i nazwy izomerycznych produktów reakcji alkanów z chlorem lub
bromem
− wyjaśnia dlaczego alkany należą do tego samego szeregu homologicznego
− wyjaśnia dlaczego cykloalkany zalicza się do innego szeregu homologicznego niż
alkany
− wskazuje które alkeny wykazują izomerię cis-trans
− porównuje pod względem budowy alkany, cykloalkany i alkeny
− zapisuje wzory strukturalne i podaje nazwy produktów reakcji przyłączania
chlorowcowodorów do alkenów zgodnie z regułą Markownikowa
− planuje doświadczenie otrzymywania etenu
− planuje doświadczenie otrzymywania etynu
− wykazuje dlaczego benzenu nie zalicza się do alkanów, alkenów i alkinów
− wyjaśnia na czym polega zjawisko izomerii homologów benzenu i ich pochodnych
− wymienia przyczyny efektu cieplarnianego
− wyjaśnia jakie warunki bezpiecznego zastosowania paliw płynnych należy spełniać
i dlaczego
− wyjaśnia dlaczego spalanie koksu jest bardziej korzystne z punktu widzenia
ochrony środowiska niż węgla kamiennego
− podaje wzór ogólny i zasady nazewnictwa alkoholi i fenoli
− dokonuje podziału alkoholi ze względu na rzędowość
− wskazuje różnice w budowie alkoholi i fenoli
− wykazuje że metanol i etanol należą do tego samego szeregu homologicznego
− wyjaśnia dzięki jakim właściwościom glikol znalazł zastosowanie praktyczne
− wykazuje że metanol, glikol i gliceryna należą do innych szeregów homologicznych
− podaje nazwy fenoli i ich prostych pochodnych
− podaje wzór ogólny i zasady nazewnictwa aldehydów, ketonów i kwasów
86
karboksylowych
− porównuje aldehydy i ketony
− porównuje właściwości kwasów organicznych i nieorganicznych
− wskazuje różnorodność właściwości kwasów w zależności od ich budowy
− wyjaśnia pisząc równania reakcji dlaczego roztwór mydła wykazuje odczyn
zasadowy
− omawia działanie detergentów i ich wpływ na środowisko
− wyjaśnia zależność między działaniem detergentów a twardością wody
− podaje zasady nazewnictwa estrów
− pisze równania hydrolizy tłuszczów
− planuje doświadczenia wykazujące nienasycony charakter kwasów roślinnych
− omawia zasadowy charakter amin na podstawie równania reakcji z wodą
− wyjaśnia na podstawie wzoru elektronowego zasadowy charakter amin
− planuje doświadczenia pozwalające na wykrycie monosacharydów w organizmach
roślinnych
− wyjaśnia że hydroliza disacharydów prowadzi do monosacharydów, a kondensacja
monosacharydów do polisacharydów
− planuje doświadczenia prowadzące do wykrycia skrobi w roślinach
− na przykładzie glicyny i alaniny omawia właściwości aminokwasów i ich
amfoteryczny charakter
− charakteryzuje białka jako związki wielkocząsteczkowe
− wyjaśnia na czym polega struktura 1-rzedowa białek
− wymienia jakie reakcje zachodzą podczas trawienia białek i ich syntezy w
organizmie
− wyjaśnia dlaczego znajomość budowy i właściwości substancji jest niezbędna do
bezpiecznego jej produkowania i zastosowania
− wskazuje na potrzebę stosowania nawozów zgodnie z obowiązującymi zasadami
− wymienia działania podejmowane przez społeczeństwa przeciwdziałające
alkoholizmowi i narkomanii
OCENA BARDZO DOBRA
− wyjaśnia zasady tworzenia nazw alkanów o prostych łańcuchach węglowych
− podaje powody dla których alkany zalicza się do jednego szeregu homologicznego
− podaje wzór strukturalny i nazwę alkanu zawierającego atomy węgla o żądanej
rzędowości
− planuje doświadczenia pozwalające na identyfikacje produktów reakcji spalania
metanu i jego reakcji z chlorem lub bromem
− porównuje pod względem właściwości i budowy alkany i cykloalkany
− wyjaśnia dlaczego alkeny w odróżnieniu od alkanów wykazują izomerię cis-trans
− planuje doświadczenia pozwalające na odróżnienia alkanów od alkenów
− wyjaśnia dlaczego alkeny zalicza się do jednego szeregu homologicznego
− zapisuje cykl reakcji pozwalających na otrzymanie etynu ze związków
nieorganicznych
− wyjaśnia dlaczego alkiny zalicza się do jednego szeregu homologicznego
− biorąc pod uwagę właściwości benzenu przewiduje jego przypuszczalną budowę
− planuje doświadczenia pozwalające na odróżnienie węglowodorów nasyconych
nienasyconych i aromatycznych
− zapisuje cykl reakcji pozwalających na otrzymanie benzenu ze związków
nieorganicznych
87
− porównuje pod względem budowy i właściwości węglowodory nasycone,
nienasycone i aromatyczne
− planuje doświadczenie pozwalające na wykrycie związków aromatycznych
− wyjaśnia na czym polega i dlaczego stosuje się kraking i reforming produktów
przerobu ropy naftowej
− planuje doświadczenie ilustrujące proces destylacji ropy naftowej i jej krakingu
− wymienia produkty przerobu smoły węglowej
− planuje doświadczenie ilustrujące proces rozkładowej destylacji węgla kamiennego
− przewiduje właściwości alkoholi wynikające z występujących w ich cząsteczkach
wiązań
− wyciąga wnioski dotyczące różnic we właściwościach alkoholi i wodorotlenków
− wskazuje na zależność właściwości alkoholi od występujących w nich reszt
węglowodorowych
− porównuje właściwości alkoholi jedno i wielowodorotlenowych
− planuje jak z węglowodorów można otrzymać aldehydy i ketony
− planuje doświadczenia odróżniające aldehydy od ketonów
− klasyfikuje związki na aldehydy i ketony na podstawie opisu ich właściwości
chemicznych
− planuje jak otrzymać kwasy karboksylowe z węglowodorów
− planuje
doświadczenie
pozwalające
odróżnić
kwasy
organiczne
od
nieorganicznych
− planuje doświadczenie wskazujące, że kwas oleinowy jest kwasem nienasyconym
− wyjaśnia dlaczego kwas stearynowy jest ciałem stałym a kwas oleinowy cieczą
− wyjaśnia jakie elementy budowy mydeł i detergentów determinują ich właściwości
myjące
− planuje reakcję otrzymywania dowolnego estru
− pisze cykl reakcji prowadzących do otrzymania estrów z odpowiednich
węglowodorów
− wyjaśnia na podstawie równań reakcji podobieństwa w budowie i właściwościach
amoniaku i amin
− pisze cykl reakcji prowadzących do otrzymania amin z odpowiednich
węglowodorów
− wyjaśnia jakie grupy funkcyjne w cząsteczkach monosacharydów determinują ich
właściwości
− wyjaśnia dlaczego niektóre disacharydy wykazują właściwości redukujące a inne
nie
− wskazuje wiązanie glikozydowe w polisacharydach
− planuje doświadczenie pokazujące że celuloza jest surowcem do otrzymywania
sztucznego jedwabiu
− planuje doświadczenia świadczące o amfoterycznym charakterze aminokwasów
− wyjaśnia dlaczego każdy organizm jest zbudowany z białek dla niego
charakterystycznych
− podaje przykłady właściwego i niewłaściwego stosowania substancji chemicznych
− podaje jakie mogą być skutki niewłaściwego zastosowania substancji
chemicznych, nawozów sztucznych , leków, środków ochrony roślin, narkotyków,
nikotyny.
OCENA CELUJACA
− samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia
88
− biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami
− potrafi formułować problemy, dokonuje analizy i syntezy nowych zjawisk
− rozwiązuje problemy i zdania o dużym stopniu trudności
− osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.
KLASA 3
− zna i umie definiować pojecie szybkości reakcji
− podaje przykłady reakcji szybkich i powolnych
− zna i umie definiować pojęcia katalizator, inhibitor, energia aktywacji
− podaje jakie czynniki i w jaki sposób wpływają na szybkość reakcji
− zna i umie definiować pojęcia reakcja egzoenergetyczna i endoenergetyczna,
układ , otoczenie, energia wewnętrzna
− rozróżnia reakcje chemiczne w zależności od ich efektu energetycznego
− wie jak ustala się stan równowagi w reakcjach odwracalnych
− podaje przykłady reakcji o różnych efektach energetycznych, mających znaczenie
praktyczne
− zna i definiuje pojęcie krystalizacji, rozpuszczalność
− odczytuje z wykresu zależności rozpuszczalności od temperatury lub ciśnienia,
rozpuszczalność danej substancji w określonych warunkach
− zapisuje równania reakcji dysocjacji typowych kwasów , zasad i soli, nazywa
powstające jony
− zna i definiuje pojęcie odczyn roztworu, skala pH
− wskazuje jakie wartości pH odpowiadają różnym odczynom roztworu
− zna i definiuje pojęcia elektrolit słaby i mocny
− podaje które z elektrolitów zaliczają się do mocnych
− podaje ilustrując przykładami, które sole ulegają hydrolizie
− określa jaki jest odczyn wodnych roztworów różnych soli
− opisuje na czym polega reakcja strącania osadów
− korzystając z tabeli rozpuszczalności wymienia które sole są rozpuszczalne w
wodzie a które nie
− wie i definiuje co to jest ogniwo chemiczne
− wie na czym polega proces elektrolizy
− podaje właściwości fizyczne azotu, amoniaku, kwasu azotowego, tlenków azotu
− wymienia właściwości azotu, pozwalające zaliczyć go do niemetali
− wymienia charakterystyczne i podaje zastosowania kwasu azotowego i jego soli
− zna i definiuje pojęcie alotropia
− wymienia charakterystyczne właściwości odmian alotropowych węgla
− podaje zastosowania diamentu i grafitu
− wymienia charakterystyczne właściwości tlenków węgla, kwasu węglowego
− podaje charakterystyczne właściwości metali
− wskazuje metale aktywne i bierne
− podaje właściwości żelaza, jego tlenków i wodorotlenków
− wymienia zastosowania żelaza
− zna i definiuje pojęcie utlenianie , redukcja, utleniacz , reduktor
− oblicza stopnie utleniania pierwiastków w prostych związkach
− w równaniach wskazuje utleniacz i reduktor
− wymienia substancje stosowane jako utleniacze i jako reduktory
OCENA DOSTATECZNA
89
− oblicza szybkość reakcji znając ilość produktu i czas reakcji
− określa jakie jest znaczenie praktyczne katalizatorów i inhibitorów
− określa jak zmienia się energia układu w zależności od rodzaju przebiegającej
reakcji
− wskazuje w jaki sposób następuje wymiana energii między układem a otoczeniem
− podaje w którą stronę przesunie się równowaga reakcji po dodaniu substratów lub
produktów
− sporządza na podstawie podanych wielkości wykres zależności rozpuszczalności
od temperatury
− potrafi zbadać odczyn roztworu za pomocą kilku wskaźników
− zapisuje równanie dysocjacji dowolnego elektrolitu o podanym wzorze
− wiąże pH roztworu ze stężeniem jonów wodorowych i wodorotlenowych
− zna i definiuje pojęcie stopień dysocjacji
− przewiduje odczyn wodnego roztworu soli o podanym wzorze
− zapisuje w formie cząsteczkowej równania strącania osadów
− wymienia rodzaje ogniw chemicznych
− charakteryzuje proces elektrolizy
− wyjaśnia przyczynę różnych właściwości metali i niemetali
− wyjaśnia przyczynę różnej reaktywności metali
− zapisuje równania świadczące o różnej reaktywności metali
− zapisuje równania reakcji charakterystyczne dla żelaza i jego związków
− podaje równania reakcji charakterystycznych dla azotu i amoniaku
− podaje równania reakcji charakterystycznych dla tlenków azotu i kwasu azotowego
i jego soli
− wymienia dzięki jakim właściwościom diament i grafit znalazły zastosowanie
praktyczne
− podaje równania reakcji charakterystycznych dla tlenowych związków węgla
− podaje przykłady reakcji utleniania i redukcji, wskazuje utleniacz i reduktor
− oblicza stopnie utlenienia w dowolnych związkach chemicznych
− dobiera współczynniki w reakcjach utleniania i redukcji na podstawie bilansu
elektronowego
− podaje przykłady reakcji utleniania i redukcji wykorzystywanych w życiu
codziennym i technice
OCENA DOBRA
− wskazuje które z reakcji są reakcjami utleniania i redukcji
− oblicza stopnie utleniania w związkach i jonach
− zapisuje równania utleniania i redukcji znajdujących zastosowanie praktyczne
− wskazuje na podstawie przeprowadzonych obliczeń która reakcja przebiega
szybciej
− wyjaśnia wpływ różnych czynników na szybkość reakcji
− interpretuje wykresy zmian energii wewnętrznej w zależności od przebiegu reakcji,
jej efektu energetycznego i użycia katalizatora
− podaje przykłady reakcji, mających znaczenie praktyczne w których wymiana
energii z otoczeniem przebiega na różne sposoby
− omawia interpretując odpowiednie krzywe, wpływ ciśnienia lub temperatury na
rozpuszczalność danej substancji
− wyjaśnia mechanizm działania ogniwa chemicznego
− zapisuje równania reakcji elektrodowych
90
− wyjaśnia mechanizm dysocjacji z uwzględnieniem roli wody
− dla całkowitych wartości pH oblicza stężenie jonów wodorowych i
wodorotlenowych
− oblicza stopien dysocjacji elektrolitu na podstawie podanych stężeń jonów
powstałych w wyniku dysocjacji
− planuje doświadczenie wykazujące moc elektrolitu
− zapisuje w formie cząsteczkowej i nonowej równania reakcji hydrolizy soli o
podanym wzorze lub nazwie
− wyjaśnia ilustrując równaniami reakcji na czym polegają reakcje które w
roztworach wodnych przebiegają praktycznie do końca
− planuje doświadczenia świadczące o różnej reaktywności metali
− opisuje znaczenie metali i ich związków w życiu i gospodarce człowieka
− wyjaśnia biorąc pod uwagę budowę cząsteczki azotu jego niską reaktywność
− przedstawia obieg azotu w przyrodzie
− podaje jaki może być niekorzystny wpływ na środowisko niewłaściwie stosowanych
tlenowych związków azotu
− planuje doświadczenie wykazujące że diament jest odmianą alotropową węgla
− planuje doświadczenie ilustrujące otrzymywanie i charakterystyczne właściwości
tlenowych związków węgla
− przedstawia obieg węgla w przyrodzie
OCENA BARDZO DOBRA
− sporządza wykres zależności szybkości reakcji odwracalnej od czasu jej przebiegu
w układzie zamkniętym
− uzasadnia zależność szybkości reakcji od energii jej aktywacji
− oblicza jak zmienia się szybkość reakcji w wyniku określonego wzrostu
temperatury, ciśnienia lub stężenia reagentów
− sporządza wykres zależności energii wew. od przebiegu reakcji różnych rodzajów,
przebiegających w obecności katalizatora lub bez
− wskazuje wpływ temperatury na stan równowagi reakcji o różnych efektach
energetycznych
− opisuje w którą stronę przesunie się równowaga reakcji po zmianie stężenia
substratów lub produktów, lub zmianie temperatury
− oblicza korzystając z wykresu zależności rozpuszczalności od temperatury, ilość
substancji wykrystalizuje z danego roztworu po jego oziębieniu
− wykazuje jaki wpływ mają tlenki azotu na zanieczyszczenie środowiska
− oblicza przewidywana wartość pH dla roztworów o określonym stężeniu jonów
wodorowych i wodorotlenowych
− wyjaśnia jaki jest mechanizm elektronowy reakcji utleniania i redukcji
− oblicza stopnie utleniania w nietypowych związkach
− wyjaśnia jakie substancje mogą być utleniaczami, jakie reduktorami , a jakie
utleniaczami i reduktorami
− oblicza stężenie jonów w roztworze słabego elektrolitu, znając jego stężenie
molowe i stopień dysocjacji
− planuje kilka badań wskazujących czy dany elektrolit jest mocny czy słaby
− przewiduje odczyn słabego kwasu i słabej zasady znając ich stałe dysocjacji
− planuje badanie odczynu roztworu soli jako metody identyfikacji mocy elektrolitu
− posługuje się tabelą rozpuszczalności w celu dobrania odczynnika strącającego
osad z kationem lub anionem
91
−
−
−
−
−
wykazuje znaczenie strącania osadów w ochronie środowiska naturalnego
porównuje właściwości metali szlachetnych i nieszlachetnych
porównuje właściwości azotu i innych niemetali
planuje doświadczenia obrazujące właściwości fizyczne i chemiczne amoniaku
planuje doświadczenie pokazujące różnice mocy poznanych kwasów azotowych,
oraz utleniających właściwości tych kwasów i ich związków
− wyjaśnia na podstawie modeli budowy diamentu i grafitu, przyczyny różnic w ich
właściwościach
− porównuje właściwości azotu i węgla
OCENA CELUJACA
− samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia
− biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami
− potrafi formułować problemy, dokonuje analizy i syntezy nowych zjawisk
− rozwiązuje problemy i zdania o dużym stopniu trudności
− osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.
BIOLOGIA
Obowiązki i prawa ucznia na lekcjach biologii zgodne z Wewnątrzszkolnym
Systemem Oceniania.
Oceniane będą:
− odpowiedzi ustne (zgodnie ze szczegółowymi kryteriami oceniania); uczeń może
zgłosić nieprzygotowanie na początku lekcji raz w semestrze nie podając
przyczyny.
− z bieżącego materiału (bez zapowiadania) obejmującego znajomość ostatniej lekcji
z uwzględnieniem niezbędnych, wcześniej poznanych wiadomości i umiejętności
stanowiących podstawę lub kontynuację realizowanych treści nauczania.
− kartkówki (bez zapowiedzi) z wiadomości i umiejętności obejmujących trzy ostatnie
lekcje.
− sprawdziany pisemne, obejmujące większe partie materiału, najczęściej dział
programowy.
Zasady oceniania sprawdzianów przy zastosowaniu punktacji:
Ocena
Procentowy udział punktów
niedostateczny
0-30%
dopuszczający
31-50%
dostateczny
51-70%
dobry
71-85%
bardzo dobry
86-100%
celujący
powyżej 100%
− -o terminie, zakresie (zagadnienia na sprawdzian) i formie sprawdzianu uczniowie
są informowani, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem.
− sprawdziany są obowiązkowe dla wszystkich uczniów (nie dotyczy uczniów
przewlekle chorych i szczególnych przypadków losowych).
− jeżeli uczeń opuści sprawdzian z przyczyn usprawiedliwionych, powinien go
napisać w ciągu dwóch tygodni od dnia powrotu do szkoły; uczeń wcześniej ustala
z nauczycielem termin w którym będzie zaliczał zaległy sprawdzian, jeśli tego nie
zrobi, nauczyciel wraz z upływem terminu, ma prawo sprawdzić stan wiedzy i
umiejętności ucznia, z danego materiału, bez zapowiedzi.
92
− jeżeli uczeń otrzyma ze sprawdzianu ocenę niedostateczną lub ocenę z której jest
niezadowolony, może ją poprawić w ciągu dwóch tygodni od momentu otrzymania
oceny.
Nauczyciel jest zobowiązany w terminie do dwóch tygodni ocenić i omówić z
uczniami wyniki sprawdzianu oraz udostępnić je uczniom do wglądu.
Zadania domowe; za dwukrotne niewykonanie zadania domowego, uczeń otrzymuje
ocenę niedostateczną.
− opracowanie i wygłoszenia referatu na forum klasy.
− aktywność podczas lekcji; uczeń może otrzymać „plusa”, „minusa” lub ocenę z
zależności od stopnia trudności wykonywanych zadań i zaangażowania.
− inne formy pracy ucznia, które mogą być oceniane:
− wykonanie planszy,
− przygotowanie prezentacji multimedialnej,
− wykonanie modelu czy projektu,
− udział w konkursach.
Kryteria oceniania.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który wykazuje bardzo duże braki w
zakresie podstawowej wiedzy. Nie rozumie prostych poleceń. Nawet przy pomocy
nauczyciela nie potrafi odtworzyć fragmentarycznej wiedzy. Charakteryzuje go brak
systematyczności i chęci do nauki.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który wykazuje duże braki w wiedzy. Przy
biernej postawie na lekcji przejawia chęć współpracy i odpowiednio motywowany
potrafi przy pomocy nauczyciela wykonać proste polecenia.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, którego wiedza obejmuje podstawowe
wiadomości i umiejętności. Przy pomocy nauczyciela jest on w stanie zrozumieć
najważniejsze zagadnienia. Nie potrafi łączyć zagadnień biologicznych w logiczne
ciągi. Podejmuje próby wykonania zadań. Rzadko przejawia aktywność na lekcjach.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie wiedzy ma niewielkie braki.
Inspirowany przez nauczyciela potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym
stopniu trudności. Potrafi dostrzec zależności przyczynowo- skutkowe. Wykazuje się
aktywnością na lekcjach.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w stopniu wyczerpującym opanował
materiał podstawy programowej. Samodzielnie potrafi interpretować problemy i
procesy biologiczne. Wykorzystuje różne źródła informacji oraz wiedzę z różnych
dziedzin nauki. Chętnie podejmuje się prac dodatkowych.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie posiadanej wiedzy wykracza poza
podstawę programową. Samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i
zainteresowania. Posiada dodatkową wiedzę zaczerpniętą z różnych źródeł
informacji i osiąga sukcesy w olimpiadach biologicznych na szczeblu okręgowym lub
krajowym.
Działy, które będą realizowane na lekcjach biologii w roku szkolnym 2009/2010.
BIOLOGIA I MEDYCYNA A CZŁOWIEK
1. Biologia- opowieść o życiu.
2. Komórka jako podstawowa jednostka budulcowa organizmu. Metabolizm
komórkowy.
3. Tkanki, narządy i układy narządów człowieka.
4. Układ pokarmowy- przetwarzanie surowców energetycznych i budulcowych.
5. Układ oddechowy- wentylacja warunkująca oddychanie tlenowe (proces,
dzięki któremu wyzwalana jest energia niezbędna do życia).
6. Układ krążenia- daleki transport i odporność ustrojowa.
93
7. Układ wydalniczy- utrzymywanie równowagi wodno-mineralnej i wydalanie
zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii.
8. Układ rozrodczy i jego funkcje.
9. Układ ruchu- przemieszczanie się.
10. Układy kontrolne- nerwowy i hormonalny (reagowanie oraz koordynowanie
funkcji życiowych.
11. Powłoka wspólna ciała.
12. Stan zdrowia i stan choroby.
13. Niektóre trucizny i środki psychoaktywne oraz ich wpływ na zdrowie
człowieka.
FIZYKA I ASTRONOMIA
Przedmiotowy system oceniania z fizyki i astronomii został opracowany na podstawie
następujących dokumentów:
1. Rozporządzenie MENiS z 7 IX 2004 roku w sprawie warunków i sposobów
oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz
przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych.
2. Podstawa programowa i standardy wymagań
3. Program nauczania i WSO
I Cele przedmiotowego systemu oceniania
Uczeń poddany sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć powinien mieć zapewnioną:
− Znajomość zakresu podlegającego ocenie
− Znajomość wymagań na poszczególne oceny
− Znajomość form i metod oceniania
− Systematyczność sprawdzania i oceniania osiągnięć
− Znajomość swoich osiągnięć i braków w wiadomościach i umiejętnościach
− Możliwość samokontroli swoich osiągnięć
− Możliwość doskonalenia swoich metod uczenia się
− Możliwość poprawy swoich ocen
− Aktywność w procesie tworzenia systemu oceniania
Rodzice i opiekunowie ucznia powinni:
− Znać system oceniania
− Znać wymagania edukacyjne
− Być na bieżąco informowani o osiągnięciach ucznia
Nauczyciel dzięki prawidłowemu systemowi oceniania będzie mógł:
− Dokonać oceny poziomu nauczania i stopnia realizacji założonych celów
− Dostosować tempo realizacji procesu dydaktycznego do możliwości uczniów
− Doskonalić metody i formy nauczania
− Modyfikować szczegółowe cele kształcenia
− W sytuacji koniecznej dokonać zmiany planu dydaktycznego
− Współpracować z rodzicami i uczniami by osiągnąć zamierzone cele
II Formy pomiaru osiągnięć uczniów i sposoby oceniania:
1. Wypowiedzi ustne (przynajmniej raz w semestrze); za wypowiedź ustną uczeń
otrzymuje ocenę, na którą ma wpływ rzeczowość wypowiedzi oraz stosowanie
języka fizyki
2. Sprawdziany pisemne z działu przeprowadzane po zakończeniu każdego działu i
zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem; za sprawdzian uczeń otrzymuje
ocenę wg skali punktowej:
94
0 - 30%
-niedostateczny
31 - 50%
-dopuszczający
51 – 70%
-dostateczny
71 - 85%
-dobry
86 - 100% -bardzo dobry
za osiągnięcie 100% punktów, za rozwiązanie dodatkowego zadania lub za
zastosowanie nowego, ciekawego sposobu rozwiązywania zadań uczeń
otrzymuje ocenę celującą
3. Kartkówki (przynajmniej 2 w semestrze), obejmować powinny materiał 1-3
ostatnich lekcji i nie muszą być wcześniej zapowiadane
4. Aktywność indywidualna na lekcji; za aktywność na jednej lekcji uczeń otrzymuje
„plus”, za trzy „plusy” uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, a jeśli pod koniec
semestru zgromadzi dwa „plusy” otrzymuje ocenę dobrą, a za jeden „plus” uczeń
otrzymuje ocenę dostateczną
5. Praca w grupach; za pracę w grupach uczeń otrzymuje „plus” lub ocenę cyfrową,
co będzie uwarunkowane rodzajem i stopniem trudności wykonywanego zadania
lub ćwiczenia; za zgodą członków grupy wszyscy jej uczestnicy otrzymują taką
samą ocenę; „plusy” będą przeliczane na ocenę (tak jak za aktywność na lekcji)
6. Prace domowe; sprawdzane wyrywkowo, przynajmniej raz w semestrze, uczeń
uzyskuje ocenę zależną od jakości pracy, za brak zadania domowego uczeń
otrzymuje ocenę niedostateczną
7. Prace nadobowiązkowe (albumy, referaty, plansze, schematy, zadania
konkursowe itp.); za te zadania dydaktyczne uczeń otrzymuje ocenę zależną od
stopnia trudności i jakości jego wykonania w skali 4-6
8. Jeżeli uczeń nie pisze sprawdzianu z całą klasą z uzasadnionych powodów to
powinien to uczynić w terminie uzgodnionym z nauczycielem- do dwóch tygodni
od sprawdzianu.
9. Uczeń ma prawo do poprawy oceny ze sprawdzianu raz w semestrze; punktacja
za sprawdzian poprawkowy jest taka sama jak za pierwszy, a do dziennika są
wpisywane obie oceny
10. Ocena semestralna lub końcoworoczna jest wystawiana na podstawie ocen
cząstkowych przy czym największą wagę mają oceny ze sprawdzianów , w
drugiej kolejności oceny za odpowiedzi ustne oraz kartkówki, a pozostałe oceny
są wspomagające. Ocena ta jest całościowa zaś w ocenach cząstkowych
dopuszcza się + i –Uczeń otrzymuje ocenę semestralną za systematyczną pracę
w ciągu całego semestru.
11. Sposoby informowania uczniów:
− PSO będzie uczniom przedstawiony na początku roku szkolnego
− Wymagania na poszczególne oceny będą udostępnione uczniom w formie
pisemnej (wywieszone w pracowni)
− Oceny cząstkowe są jawne, oparte o opracowane kryteria wymagań, jej
uzasadnienia nauczyciel może dokonać na lekcji lub na przerwie
− Sprawdziany pisemne i kartkówki uczniowie otrzymują do wglądu po ich
sprawdzeniu i ocenieniu, ale oddają nauczycielowi, będą one przechowywane
w pracowni do końca roku szkolnego
− Nauczyciel udostępni uczniom wykaz wymagań programowych do
poszczególnych działów na poszczególne oceny
12. Sposoby informowania rodziców:
− Na pierwszym zebraniu w danym roku szkolnym nauczyciel informuje rodziców
o sposobie oceniania uczniów z danego przedmiotu
95
− O ocenach cząstkowych lub semestralnych rodzic jest informowany na
zebraniach lub przy okazji rozmów indywidualnych na podstawie dziennika
lekcyjnego
− Rodzice lub opiekunowie mają możliwość wglądu do prac pisemnych
− Oceny z odpowiedzi ustnych będą wpisywane do zeszytu przedmiotowego
13. Formy gromadzenia informacji o uczniu:
− Uzyskiwanie odpowiedzi na pytania zadawane uczniom w czasie zajęć
− Sprawdziany
− Obserwowanie uczniów w czasie zajęć edukacyjnych
14. Wymagania na określoną ocenę:
Na ocenę celującą uczeń:
− Samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia
− Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami, potrafi
formułować problemy, dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk
− Rozwiązuje zadania i problemy o dużym stopniu trudności
− Osiąga sukcesy w konkursach pozaszkolnych
Na ocenę bardzo dobrą uczeń:
− Rozwiązuje zadania i problemy w sposób twórczy (wykorzystuje umiejętności w
nowych sytuacjach, przeprowadza analizę procesu fizycznego, doświadczenia)
− Potrafi efektywnie pracować w grupie
− Poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł
− Przekształca jednostki
− Potrafi zaplanować i wykonać doświadczenie fizyczne
Na ocenę dobrą uczeń:
− Rozwiązuje zadania obliczeniowe z zastosowaniem przekształcania wzorów
oraz proste zadania problemowe
− Sporządza lub czyta wykresy, rysunki
− Poprawnie wyraża swoje myśli, posługując się językiem fizyki, podaje przykłady
ilustrujące omawiane treści
− Rozumie i poprawnie wyjaśnia sens omawianych wielkości fizycznych
Na ocenę dostateczną uczeń:
− Potrafi przy niewielkiej pomocy nauczyciela wyjaśnić od czego zależą
podstawowe wielkości fizyczne
− Zna jednostki wielkości fizycznych
− Zna i potrafi przy niewielkiej pomocy nauczyciela wyjaśnić poznane prawa fizyki
oraz zjawiska fizyczne
− Rozwiązuje proste, typowe zadanie o niewielkim stopniu trudności
− Potrafi posługiwać się prostymi przyrządami (przymiar metrowy, waga,
siłomierz)
Na ocenę dopuszczającą uczeń:
− Zna podstawowe pojęcia, wielkości fizyczne oraz rozróżnia je
− Zna poznane zjawiska fizyczne
− Potrafi przy pomocy nauczyciela rozwiązać proste zadanie o niewielkim stopniu
trudności
− Uczestniczy w zajęciach na miarę swoich możliwości
96
HISTORIA
•
Liceum Profilowanym
I. Przedmiotem oceny są:
1) wiadomości i umiejętności według programu nauczania z historii dla klas
liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum: w zakresie
podstawowym - numer programu: DKOS – 4015 – 90/02 i w zakresie
rozszerzonym – numer programu: DKOS – 4015 – 147/02 oraz programu
nauczania historii w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i
technikum w zakresie podstawowym oraz rozszerzonym – numer programu:
DKOS – 4015 – 111/02, o programie nauczania historii w danej klasie i
wymaganiach edukacyjnych nauczyciel informuje uczniów na początku roku,
2) zaangażowanie w proces uczenia się – nauczania (aktywność),
3) znajomość faktów i dynamiczne ujmowanie przeszłości oraz dostrzeganie
przejawów i skutków wydarzeń historycznych,
4) praktyczne opanowanie umiejętności ogólnych i specjalistycznych, których
wpojenie należy do celów nauczania przewidzianych programem nauczania,
5) systematyczność pracy.
II. Ogólne zasady:
1) oceny (1, 2, 3, 4, 5, 6) wystawiane są:
a) z odpowiedzi ustnych z szerszego zakresu materiału – według
indywidualnych kryteriów,
b) z kartkówek (do 15 minut) i sprawdzianów pisemnych (prac
kontrolnych),
c) ze znajomości bieżących informacji – według indywidualnych kryteriów,
d) za udział w dyskusjach, przygotowywanie materiałów do lekcji
(referaty), za umiejętność wypowiadania się, logicznego uzasadniania
swoich racji – wg indywidualnych kryteriów,
e) aktywność ucznia na lekcji ocenia się w następujący sposób – za
poprawne odpowiedzi, której uczeń udziela podczas lekcji przyznawany
jest plus (+), trzy plusy powodują wpisanie do dziennika oceny bardzo
dobrej, za negatywną odpowiedź uczeń otrzymuje minus (-), trzy
minusy powoduje wpisanie do dziennika oceny niedostatecznej,
2) informacje o terminie i zakresie prac kontrolnych są podawane z minimum
tygodniowym wyprzedzeniem; termin prac jest wpisywany do dziennika
klasowego,
3) prace pisemne oddawane są w ciągu dwóch tygodni,
4) formy prac kontrolnych: test wyboru, test otwarty, zestaw pytań
problemowych,
5) nauczyciel wskazuje problemy i zadania do omówienia na ocenę celującą,
6) jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może pisać pracy kontrolnej w
określonym terminie ma obowiązek uczynić to na najbliższej lekcji; brak
zaliczenia pracy klasowej równa się ocenie niedostatecznej; w przypadkach
szczególnych i uzasadnionych uczeń zalicza sprawdzian pisemny w terminie
indywidualnie ustalonym z nauczycielem,
7) ocenę z pracy kontrolnej można poprawić w ciągu 2 tygodni od rozdania prac
w terminie i w sposób uzgodniony z nauczycielem; ocena z poprawy jest
97
wpisana obok oceny pierwotnej i jest ostateczna, uczeń ma możliwość
poprawy jedynie oceny niedostatecznej ze sprawdzianu,
8) kartkówki nie podlegają zaliczeniu, oceny z kartkówek nie podlegają poprawie,
9) prowadzenie zeszytu przedmiotowego jest obowiązkowe, w zeszycie powinny
się znajdować się najważniejsze podane przez nauczyciela informacje, zeszyt
musi być estetyczny i czytelny,
10)nie przewiduje się zaliczania materiału nauczania pod koniec semestru –
uczeń ma obowiązek pracować systematycznie,
11)ocena semestralna (roczna) nie jest średnią z ocen cząstkowych; brany jest
pod uwagę materiał, którego dotyczy ocena cząstkowa, znajomość faktów
historycznych; ważna jest systematyczność i pracowitość ucznia, jego
aktywność, predyspozycje przedmiotowe,
III Szczegółowe wymagania:
Kryteria ocenia z historii w klasie I, II i III Liceum profilowanego
Ocena celująca:
Uczniowie:
• Są w swoich dociekaniach historycznych samodzielni i niezależni,
• Biegle posługują się zdobytymi informacjami w rozwiązywaniu problemów
historycznych,
• Posiadany zasób wiedzy świadczy o widocznych i sprecyzowanych
uzdolnieniach humanistycznych,
• Uczestniczą i osiągają sukcesy w szkolnych oraz pozaszkolnych konkursach,
olimpiadach.
• Aktywnie uczestniczą w pracy na zajęciach oraz rozwija własne
zainteresowania historyczne.
Ocena bardzo dobra:
Uczniowie:
• Łączą faktograficzną wiedzę ogólną i szczegółową oraz rozumieją różne
aspekty historii Polski i innych krajów w zakresie programu nauczania,
• Opisują minione społeczeństwa i czasy oraz porównują ich właściwości w
ramach jednego lub wielu okresów historycznych,
• Sprawdzają i analizują przyczyny i skutki wydarzeń i zmian oraz dostrzegają
związki miedzy nimi,
• Opisują i wyjaśniają różne interpretacje wydarzeń, zmian i działania
uczestniczących w nich ludzi,
• Na podstawce posiadanej wiedzy wartościują i wyróżniają źródła informacji,
krytycznie je wykorzystują w celu sformułowania wniosków i poparcia ich
dowodami,
• Wybierają, porządkują i rozwijają informacje w celu skonstruowania dobrze
ułożonej wypowiedzi, z wykorzystaniem dat i pojęć historycznych,
• Podejmują samodzielne dociekania historyczne, ujawniając kreatywność
myślenia i pomysłowość prezentacji rozwiązanych problemów,
98
•
•
Podejmują różne role w zespole, wnosząc twórczy wkład w wykonanie
określonego zadania,
Sprawnie porozumiewają się i stosują różne formy wypowiedzi
Ocena dobra:
Uczniowie:
• Wykazują raczej ogólną wiedzę faktograficzną w ramach programu nauczania,
natomiast w zakresie niektórych zagadnień prezentują wiedzę szczegółową i
zrozumienie poruszanych aspektów z historii Polski i innych krajów,
• Używają swej wiedzy do opisu wydarzeń, uczestniczących w nich ludzi oraz
zmian,
• Dostrzegają związki między cechami byłych społeczeństw i okresów,
• Dostrzegają i opisują przyczyny i skutki wydarzeń i zmian,
• Wiedzą, że niektóre wydarzenia, postępowanie ludzi, zmiany były
interpretowane na różne sposoby i potrafią zasugerować możliwe tego
przyczyny,
• Wartościują źródła informacji i określają te, które mają szczególne znaczenie
dla danego zadania,
• Wybierają i porządkują informacje z różnych źródeł, aby skonstruować
poprawnie ułożoną wypowiedź, z wykorzystaniem dat i pojęć historycznych,
• Podejmują próby samodzielnych dociekań historycznych, wymagających
nieznacznej korekty,
• Potrafią przyjmować określone role w zespole i współpracować przy
wykonaniu określonego zadania,
• Stosują w praktyce zasady sprawnego komunikowania się.
Ocena dostateczna:
Uczniowie:
• Wykazują znajomość i zrozumienie ważnych aspektów z historii Polski i
innych krajów w zakresie programu nauczania,
• Wykorzystują wiedzę w celu opisania charakterystycznych cech minionych
społeczeństw i okresów, działalności ludzi i zachodzących zmian,
• Podają niektóre przyczyny i następstwa ważnych wydarzeń i zmian.,
• Wskazują, jak w różny sposób były przedstawiane i interpretowane niektóre
aspekty przeszłości,
• Próbują wybierać i łączyć informacje z różnych źródeł,
• Konstruują wypowiedzi ustne i pisemne, wewnętrznie uporządkowane, z
właściwym użyciem dat i pojęć historycznych,
• Podejmują próby samodzielnych dociekań historycznych, wymagających
wielokrotnej korekty,
• Podejmują współpracę w grupie przy zadaniach zespołowych,
• Starają się stosować zasady sprawnego komunikowania się.
Ocena dopuszczająca:
Uczniowie:
99
•
•
•
•
•
•
Pomimo wyraźnych luk, błędów i niedociągnięć w nauce, potrafią, przy
wydatnej pomocy nauczyciela opanować wiadomości i umiejętności
konieczne, istotne dla dalszego etapu kształcenia,
Odpowiadają na proste pytania o przeszłość, korzystając z
nieskomplikowanych źródeł informacji i uwzględniają chronologię,
Wyjaśniają pojęcia historyczne przy użyciu pomocy naukowych,
Zauważają niektóre różnice w sposobie prezentacji przeszłości,
Rozpoznają znaczące okresy w dziejach i zachodzące w nich zmiany,
Podejmują próby współpracy przy zadaniach zespołowych.
Ocena niedostateczna:
Uczeń:
• Nie opanował podstawowego materiału rzeczowego.
• Nie jest w stanie nawet przy pomocy nauczyciela rozwiązać zadania o niewielkim
(elementarnym) stopniu trudności
• Nie posiada umiejętności umiejscawiania w czasie i przestrzeni podstawowych
faktów historycznych.
• Posługuje się językiem prostym i niekomunikatywnym.
• Poziom wiedzy i umiejętności uniemożliwia kontynuację nauki na wyższym
poziomie.
GEOGRAFIA
1. Kryteria oceniania
a. Ocena aktywności
Ocenę za aktywność otrzymuje uczeń na lekcji poświęconej nowemu
tematowi, gdzie trafnie wskazuje , interpretuje zagadnienia związane z
tematem, wzbogaca treści lekcji o informacje dodatkowe , bierze udział w
dyskusji. Wypowiedzi trafne, niepełne nagradzane są „plusami”- 5 plusów
ocena - bdb. Aktywność na zajęciach może być oceniona pozytywnie( plusyocena) lub negatywnie ( gdy uczeń nie wykonuje poleceń, nie wie o czym
mowa na zajęciach) wówczas może otrzymać ocenę niedostateczną.
b. oceniana testów
Test wiadomości i umiejętności– zawiera 20-30 pytań (otwarte i zamknięte)
punktowanych: 0 pkt - błędna odpowiedź, 1pkt- prawidłowa odpowiedź,
punkty przeliczane są na oceny
(zgodnie z procentowym udziałem punktów, regulowanym przez
wewnątrzszkolny system oceniania ZSUG w Pleszewie)
0-30%- ocena niedostateczna,
31-50% - ocena dopuszczająca,
51-70% - ocena dostateczna
71-85% - ocena dobra,
86-100% - ocena bardzo dobra,
100% i informacje wybiegające poza treści programowe -ocena celująca
c. sprawdzian wiadomości i umiejętności
Po każdym wyznaczonym przez nauczyciela zakresie materiału, uczniowie
piszą sprawdzian 1- godzina, w którym w sposób opisowy, lub za pomocą
rysunku, schematu czy szkicu odpowiadają na pytania- ocena tej formy
100
sprawdzianu jest także zgodna z przyjętym systemem oceniania w ZSUG.
Sprawdzian jest każdorazowo zapowiadany 2 tygodnie wcześniej.
d. Ocena za tzw. „ kartkówki”
Ta forma sprawdzenia przygotowania ucznia nie powinna trwać dłużej niż 15
minut i powinna zawierać podstawowe pytania dotyczące zagadnień z 3
ostatnich lekcji, podstawą oceny jest wartość merytoryczna udzielonej
odpowiedzi. Praca zawierająca mniej niż 50% wiadomości oceniana jest na
ocenę niedostateczną, pozostałe oceny określane są proporcjonalnie do
pytań. Sprawdzenie tą formą może nastąpić bez uprzedniego powiadomienia
ucznia.
e. Odpowiedz ustna .
W odpowiedzi ustnej bierzemy pod uwagę poziom merytoryczny, strukturalny
i językowy oraz umiejętność wykorzystania informacji zawartej na mapie.
- Ocena niedostateczna – uczeń nie udziela żadnej odpowiedzi; odpowiedz
ucznia jest rozbieżna z treścią pytania ; nie umie nazwać, wymienić,
rozpoznać podstawowych pojęć, treści.
- Ocena dopuszczająca- wypowiedz jest chaotyczna, niespójna, spłycona,
umie nazwać, wymienić, rozpoznać podstawowe pojęcia, treści.
- Ocena dostatecznawypowiedz poprawna obejmująca wyjaśnienie,
uporządkowanie, klasyfikację i zdefiniowanie podstawowych pojęć
geograficznych,
- Ocena dobra- wypowiedz merytorycznie poprawna
obejmująca
zastosowanie w praktyce, charakterystykę, szkic, obliczenia, określenie
tendencji omawianego zagadnienia,
- Ocena bardzo dobra- uczeń wykazuje się umiejętnością porządkowania,
oceniania, analizowania, przewidywania, wnioskowania i argumentacji
zaistniałych sytuacji, zdarzeń.
- Ocena celująca- znajomość zagadnień wybiegająca poza treści
programowe, tworzenie prac, projektów, rozwiązań obejmujących szereg
płaszczyzn rozważanego zagadnienia, umiejętne przedstawienie i
interpretacja .
f. Ocenianie pracy pisemnej
Praca pisemna domowa- stanowi integralną część orientacji geograficznej w
przypadku śledzenia wiadomości ze świata , podlega ocenie na kartkówce, w
zeszycie 2 razy do roku; inne formy (np.:referaty)pisemne podlegają ocenie
jednorazowej zgodnie z wymogami określonymi w odp. ustnej.
PRZYSPOSOBIENIE OBRONNE
Przedmiotowy System Oceniania opracowany jest zgodnie z Wewnątrzszkolnym
Systemem Oceniania. Obejmuje ocenę wiadomości, umiejętności i postaw uczniów.
1. Cele edukacyjne:
a) Wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do racjonalnego i
skutecznego działania i współdziałania w wypadku zagrożenia
bezpieczeństwa, zdrowia, życia, mienia i środowiska.
b) Przygotowanie do uczestnictwa w przedsięwzięciach o charakterze obronnym
i społecznym.
c) Doskonalenie umiejętności udzielania pierwszej pomocy w przypadkach
zagrożenia zdrowia i życia człowieka.
101
d) Kształtowanie odpowiednich postaw obywatelskich oraz przygotowanie
młodzieży do świadomego i aktywnego uczestnictwa w działaniach
związanych z obronnością kraju.
e) Rozwijanie umiejętności komunikowania się, pracy w grupie.
f) Kształcenie otwartości i wrażliwości na potrzeby innych.
2. Formy sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów:
a) Kartkówka – obejmuje materiał z trzech ostatnich lekcji i nie wymaga
wcześniejszego zapowiadania.
b) Sprawdzian – odpowiedź pisemna lub sprawdzian umiejętności praktycznych
z określonej wcześniej partii materiału lub działu, zapowiadany z co najmniej
tygodniowym wyprzedzeniem.
c) Odpowiedź ustna – obejmuje znajomość materiału z pięciu ostatnich lekcji; w
przypadku lekcji powtórzeniowych – z całego działu. Odpowiedź oceniana jest
pod względem rzeczowości, prezentowania wypowiedzi i posługiwania się
językiem przedmiotu, stosowania odpowiedniej argumentacji podczas
dyskusji. Wskazane jest, aby odpowiedź ucznia była połączona z
wykonywaniem innych czynności, np. analizą materiałów źródłowych
(rysunków, schematów, wykresów, diagramów, itp.).
d) Ocena pracy wykonanej przez ucznia
e) Udział w zawodach
f) Aktywność na lekcji – uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, gdy zgromadzi
pięć plusów, gdy uzyska ich mniej, na końcu semestru zostają one
zamienione na ocenę dobrą lub dostateczną.
g) Prace dodatkowe – schematy, plansze, wykresy, rysunki, krzyżówki, diagramy
W przypadku sprawdzianów pisemnych lub kartkówek przyjmuje się skalę punktową
przeliczoną na oceny cyfrowe wg kryteriów:
Ocena
niedostateczny
0-30%
dopuszczający
31-50%
dostateczny
51-70%
dobry
71-85%
bardzo dobry
86-100%
Ocenę celującą uczeń uzyskuje w przypadku, gdy osiągnie 100% punktów i rozwiąże
zadanie dodatkowe.
3. Formy poprawy oceny, wystawienie oceny semestralnej i końcowej:
a) Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie dwóch tygodni
b) Uczeń ma możliwość jednorazowej poprawy oceny niedostatecznej ze
sprawdzianu w formie i terminie ustalonym z nauczycielem
c) Do dziennika obok oceny uzyskanej poprzednio ze sprawdzianu wpisuje się
ocenę poprawioną
d) Wystawienie oceny semestralnej i na koniec roku szkolnego dokonywane jest
na podstawie ocen cząstkowych, przy czym większą wagę mają oceny ze
sprawdzianów, w drugiej kolejności są odpowiedzi ustne i kartkówki.
Pozostałe oceny są wspomagające
4. Sposoby informowania uczniów
Na pierwszej godzinie lekcyjnej uczniowie są zapoznawani z Przedmiotowym
Systemem Oceniania. Wymagania na poszczególne oceny są udostępniane
wszystkim uczniom. Wszystkie oceny oparte o opracowane kryteria są jawne
102
zarówno dla ucznia jak i jego rodziców. Sprawdziany są przechowywane w szkole
do końca danego roku szkolnego.
5. Sposoby informowania rodziców
O ocenach cząstkowych informuje się rodziców na zebraniach rodzicielskich lub
w czasie indywidualnych spotkań z rodzicami, udostępniając zestawienie ocen.
Na dwa tygodnie przed rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem rady
pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia (i za jego pośrednictwem rodziców) o
przewidywanej dla niego ocenie klasyfikacyjnej.
6. Kryteria dla danej oceny:
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
− Nie opanował wiadomości i umiejętności wymaganych na ocenę dopuszczającą
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:
− Częściowo rozumieć polecenia i instrukcje;
− Zapamiętać wiadomości konieczne do elementarnej orientacji w treściach
danego działu tematycznego i z pomocą nauczyciela je odtwarzać;
− Poprawnie rozpoznawać, nazywać i klasyfikować poznane pojęcia, zjawiska,
urządzenia itp.;
− Wykonywać samodzielnie lub z pomocą nauczyciela proste ćwiczenia i
polecenia;
− Współpracować w zespole przy wykonywaniu zadań praktycznych;
− Ze sprawdzianów testowych otrzymywać 30-49% punktów możliwych do
uzyskania;
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:
− Rozumieć polecenia i instrukcje;
− Zapamiętać podstawowe wiadomości dla danego działu tematycznego i
samodzielnie je prezentować;
− Rozumieć omawiane zagadnienia;
− Dokonywać selekcji i porównania poznanych zjawisk;
− Znać podstawowe procedury zachowań i regulaminy oraz umieć je samodzielnie
lub z pomocą nauczyciela zastosować;
− Samodzielnie i poprawnie wykonywać proste ćwiczenia i zadania praktyczne;
− Samodzielnie zastosować zdobytą wiedzę w praktyce;
− Aktywnie uczestniczyć w pracach i zadaniach zespołowych;
− Ze sprawdzianów testowych otrzymać 50-69% punktów możliwych do
uzyskania;
Na ocenę dobrą uczeń powinien:
− Rozumieć polecenia i instrukcje;
− Znać omawianą na zajęciach problematykę na poziomie rozszerzonym oraz w
sposób logiczny i spójny ją prezentować;
− Rozumieć omawiane treści i umieć wyjaśnić je innym;
− Uogólniać i formułować wnioski;
− Aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych;
− Poprawnie i sprawnie wykonywać ćwiczenia praktyczne i inne zadania;
− Samodzielnie i poprawnie zastosować zdobytą wiedzę w praktyce;
− Wykazywać zainteresowanie omawianą na zajęciach problematyką;
uzyskania;
Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien wypełniać wymagania takie jak na ocenę
dobrą i ponadto:
103
− Mieć bogate wiadomości na poziomie treści dopełniających;
− Umieć samodzielnie poszukiwać informacji w różnych źródłach oraz je
selekcjonować;
− Właściwie interpretować nowe sytuacje i zjawiska, w sposób twórczy
rozwiązywać problemy;
− Kierować pracą zespołu rówieśników;
uzyskania;
− Uczestniczyć w konkursach i zawodach właściwych dla przedmiotu i uzyskiwać
wyróżniające wyniki na poziomie szkolnym
Na ocenę celującą uczeń powinien wypełniać wymagania takie jak na ocenę bardzo
dobrą i ponadto:
− Wykazywać
szczególne
zainteresowanie
przedmiotem
i
literaturą
popularnonaukową;
− Ze sprawdzianów testowych otrzymać ponad 100% i po wyżej punktów
możliwych do uzyskania;
− Uczestniczyć w konkursach i zawodach właściwych dla przedmiotu i uzyskiwać
wyróżniające wyniki, godnie reprezentując szkołę;
− Podejmować się wykonania zadań dodatkowych (indywidualnie lub w zespole),
znacznie wykraczających poza podstawę programową
WYCHOWANIE FIZYCZNE
1. Na początku roku szkolnego uczniowie zostają zapoznani z PSO.
2. Do dziennika lekcyjnego będą wpisywane oceny za:
a) aktywność na lekcji w ciągu miesiąca (na koniec każdego miesiąca);
b) sprawdziany umiejętności;
c) zaangażowanie w życie sportowe szkoły , w tym: imprezy sportowo –
rekreacyjne, zawody, bicie rekordów itp.(po każdym takim wydarzeniu);
2. Uczeń, który przystąpi do sprawdzianu umiejętności nie może uzyskać oceny
niedostatecznej.
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który odmówi przystąpienia do
sprawdzianu bez uzasadnienia.
4. Uczeń ma prawo zgłosić, ze jest nieprzygotowany do zajęć (brak stroju
sportowego) 3 razy w danym semestrze. Każdy kolejny brak stroju skutkuje
oceną niedostateczną. Uczniowie zgłaszają swoje nieprzygotowanie do zajęć
przed lekcją.
5. Dziewczęta w czasie niedyspozycji zwalniane są z wykonywania intensywnego
wysiłku fizycznego, natomiast obowiązuje je aktywne uczestnictwo w
zajęciach.
6. Uczniowie zwolnieni z ćwiczeń na podstawie zaświadczenia (lekarskie, od
rodziców) nie są zwalniani z obowiązku obecności na lekcji i udziału w niej.
Zobowiązani są do prowadzenia zeszytu przedmiotowego, w którym notują
wersję teoretyczną przeprowadzanych zajęć.
7. W celu wywołania i wzmacniania pozytywnej motywacji uczniów do
aktywności ruchowej eksponowane i nagradzane będą ich sukcesy (Tablica
Rekordów Szkoły).
8. Wymagania na poszczególne oceny:
OCENA CELUJĄCA
a) uczeń spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą
104
b) aktywnie uczestniczy w życiu sportowym szkoły
c) postawa społeczna , zaangażowanie w wychowanie fizyczne jest ponad
przeciętnego ucznia
d) uczeń wykazuje się uczestnictwem w zajęciach sportowych (kluby sportowe)
OCENA BARDZO DOBRA
a) uczeń opanował całkowicie materiał programowy
b) jest bardzo sprawny fizycznie
c) ćwiczenia wykonuje z właściwa techniką, zna założenia taktyczne i przepisy
dyscyplin
d) posiada duże wiadomości z zakresu wychowania fizycznego
e) doskonali swoją sprawność- poprzez systematyczność
f) postawa społeczna zaangażowanie do wychowania fizycznego nie budzi
zastrzeżeń
OCENA DOBRA
a) uczeń opanował w zasadzie materiał programowy
b) dysponuje dobrą sprawnością, ćwiczenia wykonuje prawidłowo z małymi
błędami technicznymi
c) pracuje nad osobistym usprawnieniem , wykazuje dobre postępy w tym
zakresie
d) postawa społeczna poprawna – nie budzi zastrzeżeń
OCENA DOSTATECZNA
a) uczeń opanował materiał programowy na przeciętnym poziomie ale ze
znacznymi lukami
b) posiada przeciętną sprawność fizyczną, ćwiczenia wykonuje niepewnie z
błędami technicznymi
c) wykazuje mały postęp w usprawnianiu
d) uczeń nie jest zaangażowany w lekcje wychowania fizycznego
e) postawa społeczna – lekceważący stosunek do przedmiotu
a) uczeń nie opanował materiału programowego, poważne luki
b) poczynił bardzo nieliczne postępy, ćwiczenia wykonuje niechętnie i z dużymi
brakami technicznymi
c) posiada małe wiadomości z zakresu wychowania fizycznego
d) uczeń nie jest zaangażowany w lekcje wychowania fizycznego
e) postawa społeczna – niechętny i lekceważący stosunek do przedmiotu
OCENA NIEDOSTATECZNA
a) uczeń jest daleki od spełnienie wymagań stawianych przez program
b) nie poczynił żadnych postępów, ćwiczenia wykonuje niechętnie
c) nie wykazuje żadnego zainteresowania przedmiotem
d) posiada znikomą wiedzę z zakresu wychowania fizycznego
e) postawa społeczna – na zajęciach wychowania fizycznego ma duże i rażące
braki w zakresie wychowania społecznego
Uwaga!
Uczniom stawiamy konkretne wymagania, a w ocenianiu uwzględniamy
obiektywne możliwości fizyczne ucznia (rozwój fizyczny i stan zdrowia).
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA
1.Ocenie podlegają wszystkie formy aktywności ucznia.
105
− Praktyczne i pisemne prace sprawdzające
− Odpowiedzi ustne
− Obowiązkowe prace domowe
− Opracowania tematów, referaty,
− Aktywność ucznia
2.Prace pisemne oraz praktyczne ocenianie są na podstawie skali:
− 86% - 100%- bardzo dobry
− 71% - 85% - dobry
− 51% - 70% - dostateczny
− 31% - 50% - dopuszczający
− 0% - 30 – niedostateczny
3.Sprawdziany odbywają się zgodnie z rozkładem materiału.
4.Jeżeli uczeń opuścił pracę klasową z przyczyn losowych, to powinien
napisać ją w ciągu dwóch tygodni od dnia powrotu do szkoły.
5.Uczeń jest zobowiązany poprawić ocenę niedostateczną z pracy klasowej w
ciągu 2 tygodni od dnia oddania sprawdzonych prac.
6.Uczeń obecny na lekcji, odmawiający odpowiedzi ustnej, pisemnej, kartkówki,
sprawdzianu itp. otrzymuje ocenę niedostateczną.
7.Za brak pracy domowej uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Jeżeli jest
wykonana błędnie uczeń nie otrzymuje oceny i dokonuje jej poprawy na
następną lekcję.
8.Uczeń może być niesklasyfikowany, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny
klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych,
przekraczającej 50% czasu przeznaczonego na te zajęcia.
9.Jeżeli uczeń nie przestrzega regulaminu pracowni szkolnej może otrzymać
ocenę niedostateczną za jego nieznajomość (rubryka aktywność).
10.Dla uczniów z dysfunkcjami potwierdzonymi (na piśmie) poziom wymagań
będzie obniżony.
11.Uczniowie aktywnie uczestniczą w lekcjach, nie przeszkadzają kolegom
i nauczycielowi w trakcie zajęć oraz przestrzegają zasad bezpieczeństwa.
12.Na lekcjach technologii informacyjnej oceniane są następujące obszary
aktywności uczniów:
− Kształtowanie pojęć informatycznych - sprawdzanie stopnia zrozumienia
pojęć informatycznych.
− Prowadzenie rozumowań - sposób prowadzenia rozumowań.
− Rozwiązywanie problemów informatycznych - stosowanie odpowiednich
metod, wykorzystywanie odpowiednich urządzeń, sposobów wykonania i
otrzymanych rezultatów.
− Rozwiązywanie problemów.
− Praca projektowa - abstrakcyjność myślenia, sposób ujęcia zagadnienia
− Stosowanie wiedzy przedmiotowej w sytuacjach praktycznych.
− Aktywność na lekcji.
− Praca w grupach.
− Wkład pracy ucznia.
Wymagania na poszczególne oceny szkolne
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował umiejętności
zamieszczonych w przewidywanych osiągnięciach uczniów, nie potrafi wykonać
prostych prac stosując podane wcześniej schematy i sposoby działania oraz
poznane narzędzia technologii informacyjnej.
106
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który zdobył umiejętność rozwiązywania
prostych problemów, stosując wcześniej schematy i sposoby działania oraz poznane
narzędzie technologii informacyjnej.
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który ponadto opanował wiadomości
i umiejętności w zakresie podstawowym, potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy
o niewielkim stopniu trudności stosując poznane narzędzia technologii informacyjnej
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto opanował wiadomo mości
i umiejętności w takim zakresie, że potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy o
średnim stopniu trudności stosując poznane narzędzia technologii informacyjnej
Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń, który ponadto opanował wiedzę
i umiejętności w takim stopniu, że biegle rozwiązuje problemy wymagane
samodzielności myślenia i wykorzystania wiadomości teoretycznych, poprawnie
posługuje się językiem informatycznym, stosuje poznane na lekcji oraz inne
narzędzia technologii informacyjnej.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który ponadto posiada wiedzę i umiejętności
znacznie wykraczające poza poziom osiągnięć przewidzianych w programie,
samodzielnie rozwiązuje trudne problemy wymagające stosowania narzędzi
technologii informacyjnej, osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, jest
aktywny i twórczy na lekcjach.
− Uczeń jest zobowiązany przygotowywać obowiązkowe prace domowe. Brak pracy
domowej jest oceniany oceną niedostateczna.
− Aktywność ucznia w dodatkowych pracach ( np. podejmowanie się funkcji
kierownika projektu), twórcze nowatorskie pomysły oraz działalność związana z
informatyka i technologią informacyjną realizowane poza zajęciami szkolnymi
nagradzana jest oceną bardzo dobrą lub celującą.
WIEDZA O KULTURZE
Ocena wystawiana uczniowi jest wyłącznie informacją o jego stanie wiedzy i
umiejętności oraz o jakości jego pracy. Tak traktowana da uczniowi świadomość
odpowiedzialności za własne uczenie się, a także pomoże w osiągnięciu dojrzałości.
Na lekcji wiedzy o kulturze ucznia oceniamy biorąc pod uwagę:
- aktywność na lekcji (udział w dyskusji, propozycje interpretacyjne różnych
dzieł sztuki itp.);
- testy sprawdzające wiadomości (testy wyboru, uzupełnień);
- sprawdziany wiadomości (1 godz. lekcyjna – 1 w semestrze);
- krótkie zadania klasowe (sprawdzian zrozumienia tekstu, umiejętności analizy
dzieła malarskiego, muzycznego itp.- 15 minut);
- odpowiedź ustną;
- pisemne prace domowe na tematy otwarte, samodzielnie opracowany materiał
poszerzający wiadomości np. referat, recenzja (związane z omawianym
tematem);
- własna twórczość literacka i plastyczna uczniów najczęściej związana z
konkursami.
KRYTERIA OCENIANIA
1. Ocena aktywności
Pełną ocenę za aktywność otrzymuje uczeń, który na lekcji poświęconej
nowemu tematowi potrafi wskazać trafne nawiązania merytoryczne,
wzbogacić treść lekcji o informacje uzupełniające (lecz wiążące się z istotą
zagadnienia), wskazać kierunek interpretacyjny właściwy dla danego utworu,
107
2.
3.
4.
5.
wreszcie wziąć udział w dyskusji, prezentując przemyślane, uzasadnione
stanowisko, uwzględniające cudze opinie. Wypowiedzi trafne, lecz niepełne
nagradzane są „plusami”(trzy „plusy”- ocena - bardzo dobra).Wypowiedzi nie
wnoszące nic nowego (powtarzanie zdania nauczyciela, z podręcznika,
przedmówcy) nie są brane pod uwagę przy ocenianiu.
Wynika z tego, iż ocena aktywności jest wysoką nawet celującą, o ile uczeń
celnie odwoła się do wiedzy pozaszkolnej. W wypadku stwierdzenia
całkowitego braku uczestnictwa w lekcji – zagadnięty uczeń nie wie, o czym
jest mowa na lekcji, nie wykonuje poleceń itp., możliwe jest wystawienie oceny
niedostatecznej.
Ocenianie testów wiadomości
Test wiadomości może być testem wyboru (wtedy uczeń musi mieć podane
cztery możliwości odpowiedzi), ewentualnie testem uzupełnień. Test zawiera
od 24 do 30 pytań, punktowanych wyłącznie 0 ( za błąd ) i 1 ( za odpowiedź
dobrą ).
Jeśli maksymalną liczbą punktów jest 30 – wówczas następuje przeliczenie
punktacji na oceny (zawsze pełne)
− 0 – 14 – niedostateczny,
− 15 – 17 – dopuszczający,
− 18 – 22 – dostateczny,
− 23 – 26 – dobry,
− 27 – 30 – bardzo dobry.
Punkty przeliczane są na oceny szkolne zgodnie z procentowym udziałem
punktów regulowanym przez wewnątrzszkolny systemem oceniania ZSUG w
Pleszewie:
− ocena niedostateczna – 0 – 30%
− ocena dopuszczająca – 31 – 50%
− ocena dostateczna – 51 – 70%
− ocena dobra – 71 – 85%
− ocena bardzo dobra – 86 – 100%
− ocena celująca – powyżej 100%
Ocenianie sprawdzianów wiadomości
Z wyznaczonego przez nauczyciela zakresu materiału uczniowie piszą
sprawdzian wiadomości (na 1 godz. lekcyjnej), w którym w sposób opisowy
odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytania. Ocena takiej formy
sprawdzania wiadomości jest ustalana przez nauczyciela, również zgodnie z
wewnątrzszkolnym systemem oceniania.
Ocenianie krótkich zadań klasowych
Polecenie do takiej pracy jest możliwe do zrealizowania przez ucznia w ciągu
15 minut. Może zawierać podstawowe pytania dotyczące zrozumienia na
przykład haseł programowych epoki, definicji, pojęć, tez interpretacyjnych
dzieła malarskiego, muzycznego itp., może to być również forma krótkiego
testu otwartego. Z uwagi na czas przeznaczony na wykonanie zadania
podstawą oceny jest wartość merytoryczna. Uczeń ma prawo udzielić
odpowiedzi w formie konspektu, posługując się równoważnikami zdania,
hasłami. Poziom strukturalny i językowy odgrywają w tym wypadku rolę
drugorzędną.
Praca, która zawiera mniej niż połowę niezbędnych informacji, jest zwykle
niedostateczna, pozostałe oceny ustalane są proporcjonalnie w zależności od
108
liczby pytań. Ponieważ polecenia przy tego typu sprawdzianach wykluczają
wyjście poza materiał szkolny – nie jest przewidziana ocena celująca.
(tego typu sprawdzanie wiadomości i umiejętności przeprowadzane może być
kilka razy w roku)
6. Ocenianie odpowiedzi ustnej
Oceniając odpowiedzi ustne – podobnie jak przy pisemnej pracy domowej –
bierzemy pod uwagę zarówno poziom merytoryczny, jak i strukturalny oraz
językowy.
Ocenę niedostateczną wystawiamy jednak wyłącznie z przyczyn
merytorycznych, to jest w przypadku kiedy od ucznia nie możemy w ogóle
uzyskać żadnej odpowiedzi, odpowiedź wykazuje rażącą niezgodność z
treściami programowymi lub całkowicie rozmija się (mimo prób naprowadzenia
nauczyciela) z zadanym tematem. Chaotyczność, niespójność odpowiedzi,
drobne błędy gramatyczne, ubóstwo słownictwa – przy zachowaniu
komunikatywności języka – w wypadku odpowiedzi spłyconej, z
drugorzędnymi usterkami rzeczowymi, zasługują na ocenę dopuszczającą.
Ocenę dostateczną stawiamy za odpowiedź prawidłową i poprawną językowo,
lecz nie pogłębioną. Na ocenę dobrą wymagana jest odpowiedź merytorycznie
właściwa, choć pozbawiona indywidualności ( „bezbłędnie odtwórcza”), spójna
i poprawna językowo mimo dopuszczalnych drobnych usterek w formułowaniu
wypowiedzi.
Odpowiedź bardzo dobra ma głównie przewagę formalną nad odpowiedzią
dobrą (w obu oczekiwana jest merytoryczna bezbłędność i dogłębne
zrozumienie materiału bez prób samodzielnego formułowania sądów
krytycznych). Uczeń winien wykazać się umiejętnością porządkowania
wypowiedzi, eksponowania myśli głównej, trafnością argumentacji i wysoką
sprawnością językową.
Podstawą oceny celującej jest bardzo dobra znajomość treści programowych,
poszerzona o pozaszkolną wartościową wiedzę ucznia, która merytorycznie
wzbogaca jego wypowiedź. Związane z tym są: samodzielność myśli,
dojrzałość argumentacji, krytycyzm sądów. Przedstawione wnioskowanie musi
być logicznie spójne, a styl wypowiedzi swobodny i adekwatny do treści.
7. Ocenianie domowej pracy pisemnej – referat, recenzja
Wszystkie kryteria, przedstawione przy ocenie odpowiedzi ustnej, mają
zastosowanie przy ocenie pisemnych zadań domowych. Ponadto należy
zwrócić uwagę na kilka dodatkowych elementów. Przynajmniej raz w
semestrze uczeń przedstawia pracę pisemną w formie referatu lub recenzji.
Tematy takiej pracy poznaje na dwa tygodnie przed terminem jej złożenia.
Przy ocenianiu obok omówionych powyżej wartości merytorycznych,
strukturalnych i językowych, bierzemy pod uwagę walory estetyczne pracy.
Niedopuszczalne jest (ze względów wychowawczych), by była ona pełna
skreśleń, na kartkach wyrwanych z zeszytu, nieestetyczna. Ważnym
elementem oceny jest poziom ortograficzny i interpunkcyjny zadania, oraz
ocena stopnia samodzielności pracy domowej ucznia. Nawet uczniowie ze
stwierdzoną dysortografią i dysgrafią powinni się starać, by tego rodzaju prace
prezentowały się lepiej od ich prac klasowych.
8. Ocenianie własnej twórczości literackiej lub plastycznej uczniów
Zgodnie z kryteriami poszczególnych konkursów, w których uczniowie biorą
udział, w ciągu całego roku szkolnego.
UWAGA !
109
Na semestralną lub roczną ocenę ucznia składają się co najmniej 4 noty cząstkowe
gdyż zasada systematycznego i wszechstronnego oceniania jest niezbędna dla
prawidłowego procesu dydaktycznego.
CZŁOWIEK JAKO JEDNOSTKA
dla klas szkół ponadgimnazjalnych został opracowany na podstawie PROGRAMU
NAUCZANIA LICEUM PROFILOWANE PROFIL SOCJALNY
Nr dopuszczenia LP – S/MEN 5/2002.04.30
CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia uczeń POWINIEN UMIEĆ:
• Interpretować życie człowieka i jego wartości w kontekście oceny filozoficznej,
• Różnicować mechanizmy rozwoju i zachowania się człowieka,
• Dokonywać samooceny, planować i kształtować własny rozwój
psychofizyczny,
• Określać i porządkować mechanizmy funkcjonowania człowieka,
• Dobierać i zastosować podstawowe techniki poznawania jednostki oraz
interpretować wyniki,
• Wykorzystywać w działaniu praktycznym, podstawowe metody i środki
oddziaływania na jednostkę,
• Rozróżniać i wyjaśniać pojawiające się w zachowaniu mechanizmy obronne,
• Określać i wpływać na poziom stresu adekwatnie do potrzeb,
• Stosować w praktyce różnorodne techniki i sposoby radzenia sobie w
sytuacjach trudnych,
• Dobierać racjonalne metody i techniki sprawnego działania w różnych
dziedzinach życia,
• Dokonywać adekwatnej samooceny możliwości w zakresie zainteresowań,
zamiłowań, uzdolnień,
• Tworzyć własny system wartości i uzasadnić wybory moralne,
• Uzasadniać własne decyzje, przewidywać ich skutki, być za nie
odpowiedzialnym,
• Wykazywać niezbędność i przydatność wiedzy w zawodach z obszaru nauk
społecznych
CZŁOWIEK JAKO JEDNOSTKA W KL.I
1. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i
umiejętności określonych programem nauczania, a braki uniemożliwiają dalsze
zdobycie wiedzy z tego przedmiotu:
• Nie potrafi przy pomocy nauczyciela odtworzyć podstawowych faktów
• Nie podejmuje prób odpowiedzi
• Próby wypowiedzi są niekomunikatywne
• Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wyszukiwać treści z różnych źródeł
2. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
110
•
•
Rozumie polecenia i z pomocą nauczyciela je wykonuje
Zapamiętał wiadomości konieczne do elementarnej orientacji w treściach
danego modułu tematycznego i z pomocą nauczyciela umie je odtwarzać:
– zna pojęcie i funkcje nauki
– potrafi wymienić podstawowe metody i techniki badania rzeczywistości,
– wymienia nauki społeczne i zakres ich zainteresowań ( filozofia,
socjologia, psychologia, pedagogika)
- potrafi nazwać podstawowe koncepcje porządku i prawidłowości świata
(finalizm,
determinizm)
- orientuje się w poglądach filozofów starożytnych na temat człowieka
( Sokrates, Platon, Arystoteles)
- zna pojęcia dotyczące możliwości poznawczych człowieka ( agnostycyzm,
sceptycyzm)
- potrafi nazwać stanowiska filozoficzne dotyczące źródeł poznania
(empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm)
- zna ogólne poglądy na człowieka w filozofii chrześcijańskiej i nowożytnej
- zna pojęcie etyki i dylematu moralnego człowieka
- wypowiada się ogólnie na temat życia, szczęścia i cierpienie człowieka
- wie, na czym polega jedność organizmu i środowiska
- umie wymienić i nazwać rodzaje czynności
- umie nazwać odruchy i rodzaje odruchów
- potrafi wymienić procesy psychiczne (orientacyjno poznawcze: wrażenia,
spostrzeżenia, wyobrażenia, pamięć, uwaga)i emocjonalnomotywacyjne:
emocje, uczucia, motywacje
• Wykonuje z pomocą nauczyciela proste polecenia i ćwiczenia
• Współpracuje w zespole w trakcie wykonywania zadań
• Prowadzi zeszyt przedmiotowy
3. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
• Rozumie polecenia
• Zapamiętał podstawowe wiadomości dla modułu tematycznego i samodzielnie
je prezentuje:
– zna i omawia pojęcie i funkcje nauki
– potrafi wymienić i nazwać podstawowe metody i techniki badania
rzeczywistości
– wymienia nauki społeczne i krótko omawia zakres ich zainteresowań
( filozofia,
socjologia, psychologia, pedagogika)
- potrafi nazwać i omówić podstawowe koncepcje porządku i prawidłowości
świata
(finalizm, determinizm)
- zna poglądy filozofów starożytnych na temat człowieka ( Sokrates, Platon,
Arystoteles)
- zna i potrafi omówić pojęcia dotyczące możliwości poznawczych człowieka
( agnostycyzm, sceptycyzm)
- potrafi nazwać i omówić stanowiska filozoficzne dotyczące źródeł poznania
- zna ogólne poglądy na człowieka w filozofii chrześcijańskiej i nowożytnej
111
- zna pojęcie etyki i dylematu moralnego człowieka, potrafi podać przykład
dylematu
- wypowiada się na temat życia, szczęścia i cierpienie człowieka
- wie, na czym polega jedność organizmu i środowiska
- umie wymienić, nazwać i podać przykłady rodzajów czynności
- umie nazwać odruchy i ich rodzaje, podaje przykłady
- potrafi wymienić i omówić procesy psychiczne (orientacyjno poznawcze:
wrażenia, spostrzeżenia, wyobrażenia, pamięć, uwaga)i emocjonalnomotywacyjne: emocje, uczucia, motywacje i omówić je
- potrafi nazwać metody mnemotechniczne
• Rozumie podstawowe omawiane zagadnienia
• Dokonuje selekcji i porównania poznanych zjawisk
• Samodzielnie i poprawnie wykonuje proste zadania
• Umie wykorzystać zdobyta wiedzę w praktyce
• Aktywnie uczestniczy w pracach i zadaniach zespołowych
• Systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy
4. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
• Zna omawianą na zajęciach problematykę na poziomie rozszerzonym oraz w
sposób logiczny ją prezentuje:
– zna i samodzielnie omawia pojęcie i funkcje nauki
– potrafi wymienić, nazwać i omówić podstawowe metody i techniki badania
rzeczywistości
– wymienia nauki społeczne i omawia zakres ich zainteresowań ( filozofia,
socjologia, psychologia, pedagogika), znajduje logiczne powiązania między
nimi
- potrafi nazwać i samodzielnie omówić koncepcje porządku i prawidłowości
świata
- zna i samodzielnie prezentuje poglądy filozofów starożytnych na temat
człowieka
- zna poglądy na człowieka w filozofii chrześcijańskiej i nowożytnej i
samodzielnie je prezentuje
dylematu
- wypowiada się na temat życia, szczęścia i cierpienie człowieka, potrafi
przedstawić swój punkt widzenia
- wie, na czym polega jedność organizmu i środowiska, potrafi podać
przykłady
- umie wymienić, scharakteryzować i podać przykłady rodzajów czynności
- potrafi wymienić i scharakteryzować procesy psychiczne: orientacyjno
poznawcze
112
(wrażenia, spostrzeżenia, wyobrażenia, pamięć, uwaga)i emocjonalnomotywacyjne
( emocje, uczucia, motywacje )
- potrafi nazwać i omówić metody mnemotechniczne
• Rozumie omawiane treści i umie wyjaśnić je innym
• Uogólnia i formułuje wnioski
• Zajmuje stanowisko w kwestiach spornych i broni swoich poglądów na forum
klasy
• Aktywnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych
• Poprawnie i sprawnie wykonuje ćwiczenia
• Umie poprawnie wykorzystać zdobyta wiedzę w praktyce
• Wykazywać zainteresowanie omawianą na zajęciach problematyką
• Systematycznie i starannie prowadzić zeszyt przedmiotowy
5. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
• Zna omawianą na zajęciach problematykę na poziomie rozszerzonym, w
sposób logiczny ją prezentuje i umie wyjaśnić innym:
rzeczywistości
– wymienia nauki społeczne i szczegółowo omawia zakres ich zainteresowań
( filozofia, socjologia, psychologia, pedagogika), znajduje logiczne powiązania
między
nimi
świata
człowieka
- zna poglądy na człowieka w filozofii chrześcijańskiej i nowożytnej
dylematu
- wie, na czym polega jedność organizmu i środowiska, podaje przykłady z
życia codziennego,
poznawcze (wrażenia, spostrzeżenia, wyobrażenia, pamięć, uwaga)i
emocjonalnomotywacyjne
- potrafi nazwać, omówić i zastosować metody mnemotechniczne
113
•
Zajmuje stanowisko w kwestiach spornych i broni swoich poglądów na forum
klasy
• Umie poprawnie wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce
• Wykazuje zainteresowanie omawianą na zajęciach problematyką
• Systematycznie i starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy
• Umie samodzielnie poszukiwać informacji w różnych źródłach oraz je
selekcjonować
• Umie oceniać otaczającą rzeczywistość pomiędzy jednostką a środowiskiem
zgodnie z przyjętymi kryteriami wartości
• Potrafi kierować się dobrem ogółu przy podejmowaniu decyzji, negocjować
stanowisko, osiągać kompromis, zapobiegać sytuacjom niekorzystnym dla
jednostki lub grupy
6. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
• Rozumie i zna omawianą na zajęciach problematykę na poziomie
rozszerzonym oraz w sposób logiczny umie wyjaśnić ją innym:
rzeczywistości
– wymienia nauki społeczne i szczegółowo omawia zakres ich zainteresowań
( filozofia, socjologia, psychologia, pedagogika), znajduje logiczne powiązania
między
nimi
świata
człowieka
- zna poglądy na człowieka w filozofii chrześcijańskiej i nowożytnej
dylematu
- wie, na czym polega jedność organizmu i środowiska, podaje przykłady z
życia
codziennego,
poznawcze
(wrażenia, spostrzeżenia, wyobrażenia, pamięć, uwaga)i emocjonalnomotywacyjne
- potrafi nazwać, omówić i zastosować metody mnemotechniczne
114
•
•
•
Wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem oraz literaturą
popularnonaukową i specjalistyczną zgodnie z omawianą na zajęciach
tematyką,
Uczestniczy w konkursach właściwych dla przedmiotu i uzyskuje wyróżniające
wyniki, godnie reprezentuje szkołę
Podejmuje się wykonania zadań dodatkowych indywidualnie lub w zespole
prezentując twórcze i nowatorskie podejście do zagadnienia
CZŁOWIEK JAKO JEDNOSTKA W KL.II
1. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
• nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania,
• nie potrafi przy pomocy nauczyciela odtworzyć podstawowych faktów
• nie podejmuje prób odpowiedzi
• próby wypowiedzi są niekomunikatywne
• nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wyszukiwać treści z różnych źródeł
• Rozumie polecenia i z pomocą nauczyciela je wykonuje
• Zapamiętał wiadomości konieczne do elementarnej orientacji w treściach
- wie, co to jest rozwój psychiczny
- zna podstawowe teorie rozwoju psychicznego, czynniki wpływające na rozwój
oraz etapy rozwoju jednostki
- zna pojęcia: nauczanie i wychowanie
- potrafi wymienić podstawowe zaburzenia rozwojowe (ADHD, zaburzenia
zachowania, lękowe, depresyjne, objawowe oraz zaburzenia nabywania
umiejętności szkolnych)
- zna pojęcie osobowości jednostki
- wie, co to jest temperament, umie nazwać typy temperamentów
- potrafi wskazać i nazwać składniki osobowości (inteligencja, inteligencja
emocjonalna, zdolności, uzdolnienia, charakter, potrzeby, postawy człowieka)
- zna swoje wady i zalety
- umie wymienić podstawowe metody poznawania osobowości
- wie, co to jest sytuacja trudna
- wie, jakie emocje towarzyszą człowiekowi w sytuacji trudnej
- wie, co to jest stres, zna objawy i przyczyny stresu
- definiuje pojęcie frustracja
- potrafi wymienić mechanizmy obronne osobowości,
- wie, jak radzić sobie ze stresem
- zna pojęcie asertywności,
- wie, co to jest przemoc i jakie są jej rodzaje
- wie, jak przeciwdziałać przemocy,
- wie, co to jest sprawne działanie jednostki,
- umie zaplanować działanie,
- potrafi wskazać problemy występujące w życiu codziennym,
- zna pojęcie sprawności umysłowej,
115
- wie, jak efektywnie uczyć się,
- wie, co to jest działalność twórcza,
- wie, jak rozwijać swoje możliwości twórcze,
• Poprawnie, z pomocą nauczyciela potrafi rozpoznać, nazwać i klasyfikować
poznane pojęcia, zjawiska, procesy, dokumenty, postacie życia społecznego
środowiska, zanalizować postawy wobec środowiska.
je prezentuje:
- wie, co to jest rozwój psychiczny
- zna podstawowe teorie rozwoju psychicznego, czynniki wpływające na rozwój
oraz etapy rozwoju jednostki
- potrafi wymienić i krótko omówić etapy rozwoju psychicznego jednostki
- zna pojęcie nauczanie i wychowanie
- potrafi wskazać i nazwać podstawowe formy i metody wychowania oraz
nauczania
- potrafi wymienić, nazwać i ogólnie omówić podstawowe zaburzenia rozwojowe
(ADHD, zaburzenia zachowania, lękowe, depresyjne, objawowe oraz zaburzenia
nabywania umiejętności szkolnych)
- zna pojęcie osobowości jednostki oraz wybrane teorie osobowości
- potrafi wymienić czynniki kształtujące osobowość
- wie, co to jest temperament, umie nazwać i omówić poszczególne typy
temperamentów
- potrafi wskazać, nazwać i krótko omówić poszczególne składniki osobowości
jednostki (inteligencja, inteligencja emocjonalna, zdolności, uzdolnienia,
charakter, potrzeby, postawy człowieka)
- zna swoje wady i zalety
- wie, jak zainteresowania wpływają na rozwój jednostki
- wie i potrafi omówić co to jest samoocena zaniżona, zawyżona i trafna,
- zna i potrafi krótko omówić podstawowe metody poznawania osobowości
- wie, co to jest sytuacja trudna, potrafi podać przykłady sytuacji trudnych
- wie, jakie emocje towarzyszą człowiekowi w sytuacji trudnej
- definiuje pojęcie stresu, zna jego rodzaje, przyczyny i objawy,
- definiuje pojęcie frustracja, wie, jak zachowuje się człowiek w sytuacji
frustracyjnej
- potrafi wymienić i krótko omówić mechanizmy obronne osobowości,
- wie, jaki wpływ ma stres na funkcjonowanie człowieka i jak sobie z nim radzić,
- zna pojęcie asertywności, potrafi porównać zachowanie asertywne, uległe i
agresywne,
- wie, co to jest przemoc i jakie są jej rodzaje,
- wie, jakie czynniki wywołują agresję i jak przeciwdziałać agresji i przemocy,
- wie, na czym polega sprawne działanie jednostki,
- umie zaplanować działanie, potrafi wymienić cechy dobrego planu,
- wie, na czym polega rozwiązywanie problemów w życiu codziennym,
- zna pojęcie sprawności umysłowej,
116
- zasady skutecznego nabywania wiedzy i umiejętności.
- wie, co to jest działalność twórcza, zna cechy osobowości twórczej,
•
•
•
•
•
Dokonuje selekcji i porównania poznanych zjawisk
Samodzielnie i poprawnie wykonuje proste zadania
Umie wykorzystać zdobyta wiedzę w praktyce
Aktywnie uczestniczy w pracach i zadaniach zespołowych
Systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy
sposób logiczny ją prezentuje
- wie, co to jest rozwój psychiczny i potrafi go omówić,
- zna podstawowe teorie rozwoju psychicznego, czynniki wpływające na rozwój,
- potrafi wymienić i omówić rozwój człowieka w okresie prenatalnym, we
wczesnym, średnim, późnym dzieciństwie oraz w okresie dorastania i dorosłym,
- zna i potrafi omówić pojęcia: nauczanie i wychowanie
- potrafi wskazać i omówić podstawowe formy i metody wychowania oraz
nauczania
- potrafi wymienić, nazwać i scharakteryzować podstawowe zaburzenia
rozwojowe (ADHD, zaburzenia zachowania, lękowe, depresyjne, objawowe oraz
zaburzenia nabywania umiejętności szkolnych)
-potrafi wymienić potrzeby dziecka specjalnej troski,
- zna i potrafi omówić pojęcie osobowości jednostki oraz wybrane teorie
osobowości,
- potrafi wymienić czynniki kształtujące osobowość,
- wie, co to jest temperament, umie nazwać i omówić poszczególne typy
temperamentów,
- wypowiada się na temat znaczenia temperamentu dla funkcjonowania jednostki
- potrafi wskazać, nazwać i omówić poszczególne składniki osobowości jednostki
(inteligencja, inteligencja emocjonalna, zdolności, uzdolnienia, charakter,
potrzeby, postawy człowieka)
- zna i potrafi nazwać swoje wady i zalety
- wie, jak zainteresowania wpływają na rozwój jednostki
- wie i potrafi omówić, co to jest samoocena zaniżona, zawyżona i trafna,
- zna i potrafi zaprezentować podstawowe metody poznawania osobowości
- wie, do czego służą testy psychologiczne,
- wie, co to jest sytuacja trudna, potrafi podać przykłady sytuacji trudnych,
- wie, co to jest zagrożenie, przeciążenie, deprywacja ,
- wie i potrafi nazwać emocje, jakie towarzyszą człowiekowi w sytuacji trudnej,
- zna różnice pomiędzy strachem a lękiem,
- definiuje pojęcie stresu, zna jego rodzaje, przyczyny i objawy,
- wie, co to jest stresom, zna rodzaje stresorów,
- definiuje pojęcie frustracja, potrafi omówić zachowanie się człowieka w sytuacji
frustracyjnej
- potrafi nazwać i omówić mechanizmy obronne osobowości,
117
- zna i umie samodzielnie omówić pojęcie asertywności, potrafi porównać
zachowanie asertywne, uległe i agresywne,
- wie, jak uczyć się zachowań asertywnych,
- zna i potrafi omówić pojęcie przemocy i agresji,
- wie, jakie czynniki wywołują zachowania agresywne
- wie, jakie są rodzaje i formy zachowań agresywnych, potrafi wskazać przykłady
z życia,
- wie, kto to jest sprawca, ofiara i świadek przemocy,
- potrafi przeciwdziałać agresji i przemocy,
- wie, kto udziela pomocy psychologicznej,
- wie, na czym polega sprawne działanie jednostki i potrafi je omówić
- umie zaplanować działanie, potrafi wymienić cechy dobrego planu,
- potrafi wskazać najczęściej popełniane błędy w działaniu praktycznym,
- wie i potrafi omówić, na czym polega rozwiązywanie problemów w życiu
codziennym,
- zna i potrafi omówić pojęcie sprawności umysłowej,
- wie, jak skutecznie ćwiczyć pamięć,
- zna zasady skutecznego nabywania wiedzy i umiejętności,
- wie, jak sprawnie przekazywać informacje innym,
- wie, co to jest informacja i dezinformacja społeczna,
- wie, co to jest działalność twórcza, zna cechy osobowości twórczej,
- zna pojęcie i składniki procesu twórczego,
- potrafi dokonać samooceny swoich możliwości twórczych,
- potrafi wymienić, jakie instytucje wspomagają rozwój uzdolnień i zainteresowań
dzieci i młodzieży,
klasy
- wie, co to jest rozwój psychiczny, zmiana rozwojowa oraz potrafi omówić te
pojęcia,
- zna podstawowe teorie rozwoju psychicznego, potrafi je scharakteryzować oraz
potrafi omówić i podać przykłady czynników wpływających na rozwój człowieka,
- potrafi wymienić i scharakteryzować rozwój człowieka w okresie prenatalnym,
we wczesnym, średnim, późnym dzieciństwie oraz w okresie dorastania i
dorosłym,
- wie, jakie znaczenie ma wychowanie i nauczanie dla rozwoju człowieka,
118
- potrafi wskazać, omówić i podać przykłady form i metod wychowania oraz
nauczania
-potrafi wymienić i omówić potrzeby dziecka specjalnej troski,
- zna i potrafi scharakteryzować pojęcie osobowości jednostki oraz wybrane
teorie osobowości,
- potrafi wymienić i omówić czynniki kształtujące osobowość,
- zna pojęcie temperamentu, umie nazwać i scharakteryzować poszczególne typy
temperamentów,
- wie, jak zainteresowania wpływają na rozwój jednostki, potrafi podać przykłady z
życia,
- wie i potrafi omówić, co to jest samoocena zaniżona, zawyżona i trafna, potrafi
podać przykłady,
- zna, potrafi omówić metody poznawania osobowości człowieka,
- wie, jaki jest podział i zastosowanie testów psychologicznych,,
- wie, co to jest sytuacja trudna, potrafi omówić i podać przykłady sytuacji
trudnych,
- wie, co to jest zagrożenie, przeciążenie, deprywacja, potrafi podać przykłady,
- potrafi nazwać i opisać emocje, jakie towarzyszą człowiekowi w sytuacji trudnej,
- zna różnice pomiędzy strachem a lękiem, potrafi podać przykłady z życia
codziennego,
- definiuje pojęcie stresu, zna jego rodzaje, przyczyny i objawy stresu
występujące w różnych sferach
- wie, co to jest stresor, zna rodzaje i działanie stresorów,
frustracyjnej, potrafi podać przykłady z życia,
- potrafi nazwać i scharakteryzować mechanizmy obronne osobowości,
zachowanie asertywne, uległe i agresywne, potrafi przywołać przykłady z życia,
- potrafi wskazać granice akceptacji i tolerancji zachowań innych ludzi,
- wie, jakie są rodzaje i formy zachowań agresywnych, potrafi je omówić oraz
przywołać przykłady z życia,
- wie i potrafi opisać sprawcę, ofiarę i świadka przemocy,
- wie jaka jest różnica pomiędzy pomocą psychologiczną, a psychoterapią,
- wie, na czym polega sprawne działanie jednostki, potrafi je omówić i zastosować
w praktyce,
- umie zaplanować działanie, potrafi wymienić i omówić cechy dobrego planu,
119
- wie, potrafi omówić i zastosować sposoby rozwiązywania problemów w życiu
codziennym,
- wie, jakie są skuteczne metody ćwiczenia pamięci, potrafi podać przykłady
- zna zasady skutecznego nabywania wiedzy i umiejętności i potrafi je stosować
w życiu codziennym,
- wie, co to jest informacja i dezinformacja społeczna, potrafi podać przykłady
- wie, co to jest działalność twórcza, zna i potrafi omówić cechy osobowości
twórczej,
- potrafi wymienić, jakie instytucje i w jaki sposób wspomagają rozwój uzdolnień i
zainteresowań dzieci i młodzieży
• Wykazuje zainteresowania przedmiotem oraz literaturą popularnonaukową
dotyczącą omawianych treści
selekcjonować
• Właściwie potrafi interpretować nowe sytuacje, w sposób twórczy
rozwiązywać problemy
jednostki lub grupy
- wie, co to jest rozwój psychiczny, zmiana rozwojowa oraz potrafi omówić te
pojęcia,
- zna podstawowe teorie rozwoju psychicznego, potrafi je scharakteryzować oraz
potrafi omówić i podać przykłady czynników wpływających na rozwój człowieka,
- potrafi wymienić i scharakteryzować rozwój człowieka w okresie prenatalnym,
we wczesnym, średnim, późnym dzieciństwie oraz w okresie dorastania i
dorosłym,
- wie, jakie znaczenie ma wychowanie i nauczanie dla rozwoju człowieka,
- potrafi wskazać, omówić i podać przykłady form i metod wychowania oraz
nauczania
-potrafi wymienić i omówić potrzeby dziecka specjalnej troski,
- zna i potrafi scharakteryzować pojęcie osobowości jednostki oraz wybrane
teorie osobowości,
- potrafi wymienić i omówić czynniki kształtujące osobowość,
- zna pojęcie temperamentu, umie nazwać i scharakteryzować poszczególne typy
temperamentów,
120
- wie, jak zainteresowania wpływają na rozwój jednostki, potrafi podać przykłady z
życia,
- wie i potrafi omówić, co to jest samoocena zaniżona, zawyżona i trafna, potrafi
podać przykłady,
- zna, potrafi omówić metody poznawania osobowości człowieka,
- wie, jaki jest podział i zastosowanie testów psychologicznych,,
- wie, co to jest sytuacja trudna, potrafi omówić i podać przykłady sytuacji
trudnych,
- wie, co to jest zagrożenie, przeciążenie, deprywacja, potrafi podać przykłady,
- potrafi nazwać i opisać emocje, jakie towarzyszą człowiekowi w sytuacji trudnej,
- zna różnice pomiędzy strachem a lękiem, potrafi podać przykłady z życia
codziennego,
- definiuje pojęcie stresu, zna jego rodzaje, przyczyny i objawy stresu
występujące w różnych sferach
- wie, co to jest stresor, zna rodzaje i działanie stresorów,
frustracyjnej, potrafi podać przykłady z życia,
- potrafi nazwać i scharakteryzować mechanizmy obronne osobowości,
zachowanie asertywne, uległe i agresywne, potrafi przywołać przykłady z życia,
- potrafi wskazać granice akceptacji i tolerancji zachowań innych ludzi,
- wie, jakie są rodzaje i formy zachowań agresywnych, potrafi je omówić oraz
przywołać przykłady z życia,
- wie i potrafi opisać sprawcę, ofiarę i świadka przemocy,
- wie jaka jest różnica pomiędzy pomocą psychologiczną, a psychoterapią,
- wie, na czym polega sprawne działanie jednostki, potrafi je omówić i zastosować
w praktyce,
- umie zaplanować działanie, potrafi wymienić i omówić cechy dobrego planu,
- wie, potrafi omówić i zastosować sposoby rozwiązywania problemów w życiu
codziennym,
- wie, jakie są skuteczne metody ćwiczenia pamięci, potrafi podać przykłady
- zna zasady skutecznego nabywania wiedzy i umiejętności i potrafi je stosować
w życiu codziennym,
- wie, co to jest informacja i dezinformacja społeczna, potrafi podać przykłady
- wie, co to jest działalność twórcza, zna i potrafi omówić cechy osobowości
twórczej,
121
- potrafi wymienić, jakie instytucje i w jaki sposób wspomagają rozwój uzdolnień i
zainteresowań dzieci i młodzieży
•
•
•
tematyką,
wyniki, godnie reprezentuje szkołę
Podejmuje się wykonania zadań indywidualnie lub w zespole dodatkowych
prezentując twórcze i nowatorskie podejście do zagadnienia
SPOSOBY DOKUMENTOWANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
1. Oceny osiągnięć uczniów są na bieżąco odnotowane w elektronicznym dzienniku
lekcyjnym.
2. W zeszycie przedmiotowym zawarte są oceny z bieżących odpowiedzi ustnych.
3. Prace kontrolne gromadzi nauczyciel.
KONTROLA I EWALUACJA OSIAGNIĘĆ UCZNIÓW:
Lp. Forma
Częstotliwość w
semestrze
Po zakończeniu każdego
działu programowego
1.
Sprawdzian, test (z zadaniami wielokrotnego
wyboru lub krótkiej odpowiedzi) lub esej
2.
Kartkówka ( obejmuje materiał z trzech ostatnich
lekcji, nie musi być zapowiedziana ).
Co najmniej dwa razy
3.
Odpowiedzi ustne, udział w dyskusji
Indywidualnie
4.
Prace projektowe
Co najmniej jeden raz
5.
Prezentacja praktycznych rozwiązań konkretnych
sytuacji trudnych ( sposób działania, przewidywane
wyniki – praca w grupie )
Referaty i opracowania samodzielnie
przygotowane przez uczniów
Aktywność w czasie lekcji
Co najmniej dwa razy w
dziale programowym
6.
7.
8.
Prezentacja różnych mechanizmów regulujących
życie zbiorowe
122
Indywidualnie
Indywidualnie
Formy pisemne oceniane zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania w ZSUG
Lp. Ocena
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Powyżej 100%
86-100%
71-85%
51-70%
31-50%
0-30%
Celująca
Bardzo dobra
Dobra
Dostateczna
Dopuszczająca
Niedostateczna
SPOSÓB OCENIANIA
1. Sposoby informowania o wymaganiach:
- uczniowie otrzymują wymagania na stopnie szkolne na pierwszych zajęciach w
danym roku szkolnym.
2. Zasady poprawiania ocen:
- uczeń może poprawić ocenę niedostateczną uzyskaną ze sprawdzianu lub testu w
ciągu dwóch tygodni od rozdania prac – ocena z poprawy jest oceną ostateczną,
wpisaną obok oceny pierwotnej.
3. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może napisać sprawdzianu lub testu w
określonym terminie, wówczas ma obowiązek uczynić to na najbliższej lekcji lub w
terminie ustalonym z nauczycielem.
4. Uczeń może raz w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji bez podania
przyczyny
( nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów ).
5. Nie ocenia się ucznia po dłuższej, usprawiedliwionej nieobecności w szkole.
Uczeń ma obowiązek zgłosić ten fakt nauczycielowi.
6. Uczeń jest zobowiązany prowadzić zeszyt przedmiotowy.
W przypadku nieobecności na lekcji, uczeń ma obowiązek uzupełnić notatki w
zeszycie oraz wykonać pracę domową.
8. Zachowanie ucznia nie ma wpływu na ocenę z przedmiotu.
SPOSOBY I CZĘSTOTLIWOŚĆ INFORMOWANIA RODZICÓW O OSIĄGNIĘCIACH
UCZNIÓW:
1. Przewiduje się informowanie rodziców o osiągnięciach uczniów na bieżąco i
okresowo.
2. Oceny bieżące zapisane w elektronicznym dzienniku lekcyjnym oraz w
przedmiotowym zeszycie są informacją o postępach ucznia zarówno dla niego i jego
rodziców.
3. Informacji o ocenach ucznia nauczyciel udziela rodzicom w rozmowach
indywidualnych.
123
4. Oceny bieżące i okresowe informacje o postępach ucznia są przekazywane przez
wychowawcę klasy na zebraniach z rodzicami..
Uczeń ma prawo ubiegać się o ocenę wyższą niż przewidywana na semestr gdy
:
•
•
•
Systematycznie uczęszczał na lekcje
Na lekcjach wykazywał się aktywnością
Zaliczył wszystkie prace końcowe
Tryb ubiegania się o ocenę wyższą niż przewidywana ustala się po konsultacji z
nauczycielem ( test na zaliczenie bądź wypowiedź ustna)
CZŁOWIEK W ŚRODOWISKU
dla klas szkół ponadgimnazjalnych został opracowany na podstawie
PROGRAMU NAUCZANIA LICEUM PROFILOWANE PROFIL SOCJALNY
CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia uczeń POWINIEN UMIEĆ:
•
Wykazywać wpływ warunków środowiskowych na rozwój i życie człowieka,
•
Stosować sposoby unikania negatywnych i wykorzystania pozytywnych
czynników środowiskowych,
•
Wykazywać sprawność adaptacyjną do różnych środowisk,
•
Stosować na co dzień zasady racjonalnego żywienia,
•
Przewidywać skutki odżywiania się zanieczyszczoną żywnością,
•
Rozwijać i utrwalać przyzwyczajenia higieniczno-zdrowotne,
•
Dokonywać właściwych wyborów w sprawie zdrowia,
•
Zastosować posiadaną wiedzę do promowania zdrowia własnego i
najbliższych,
•
Charakteryzować zagrożenia zdrowotne jakie niesie ze sobą współczesna
cywilizacja.
CZŁOWIEK W ŚRODOWISKU W KL. I
124
umiejętności określonych programem nauczania, a braki uniemożliwiają dalsze
zdobycie wiedzy z tego przedmiotu:
• Nie potrafi przy pomocy nauczyciela odtworzyć podstawowych faktów i
wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności,
• Nie podejmuje prób odpowiedzi lub próby wypowiedzi są niekomunikatywne,
• Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wyszukiwać z różnych źródeł treści
• Rozumie polecenia i z pomocą nauczyciela je wykonuje
- wie, co to jest życie społeczne,
- zna procesy poznania społecznego,
- zna pojęcia: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja,
- wie, co to jest kultura,
- potrafi wskazać wytwory kultury,
- zna pojęcie osobowości społecznej,
- wie, na czym polega wywierania wpływu na innych,
- wie, co to są czynności prospołeczne i jaka jest ich motywacja,
- wie, na czym polega komunikowanie się,
- potrafi wymienić elementy niezbędne w komunikacji,
- potrafi wskazać niektóre problemy z życia społecznego,
- zna pojęcie kompensacji społecznej,
- wie, co to jest grupa społeczna,
- wie, na czym polega styczność i więź społeczna,
- potrafi wymienić mechanizmy funkcjonowania grupy i style sprawowania władzy
w grupie,
- potrafi wymienić rodzaje grup społecznych,
- wie, na czym polega interakcja w grupie,
- zna metody rozwiązywania konfliktów w grupie,
- wie, jakie zadania i funkcje spełnia rodzina jako grupa społeczna,
- potrafi wymienić różne postawy rodzicielskie,
- wie, czym się zajmuje socjometria,
- zna pojęcie pracy,
- wie, jakie znaczenie ma praca w życiu człowieka,
- wie, co to jest materialne środowisko pracy,
- potrafi wymienić zagrożenia dla zdrowia w środowisku pracy,
- zna pojęcia: profilaktyka, bezpieczeństwo i higiena pracy,
- wie, czym zajmuje się ergonomia,
- potrafi wymienić przyczyny konfliktów w zakładach pracy
125
•
•
Rozumie polecenia
Zapamiętał podstawowe wiadomości dla modułu tematycznego i samodzielnie
je prezentuje,
- wie i potrafi omówić, co to jest życie społeczne,
- zna procesy poznania społecznego, potrafi je nazwać,
- zna pojęcia: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja i potrafi ogólnie je omówić,
- wie, co to jest kultura, subkultura, kontrkultura,
- potrafi wskazać wytwory kultury, nazwać je i omówić,
- zna pojęcie osobowości społecznej, potrafi wymienić elementy osobowości
społecznej,
- wie, co to jest kontrola społeczna, porządek społeczny, dewiacje,
- zna formy wywierania wpływu na innych,
- potrafi zdefiniować pojęcie konformizmu i nonkonformizmu,
- wie, co to są czynności prospołeczne, potrafi je omówić,
- zna i potrafi podać przykłady motywacji w czynnościach prospołecznych,
- wie i potrafi omówić, na czym polega komunikowanie się,
- potrafi wymienić elementy niezbędne w komunikacji oraz omówić je,
- wie, co to jest patologia społeczna, przestępczość, ubóstwo
- zna i potrafi omówić pojęcie kompensacji społecznej,
- zna różne struktury społeczne, wie, co to jest grupa społeczna,
- wie, na czym polega styczność i więź społeczna, wskazuje jej rodzaje,
- potrafi wymienić i nazwać mechanizmy funkcjonowania grupy i style
sprawowania władzy w grupie oraz krótko je omówić,
- potrafi wymienić rodzaje grup społecznych i je omówić,
- zna cechy grupy formalnej,
- wie, na czym polega interakcja w grupie, potrafi podać przykład interakcji,
- zna metody rozwiązywania konfliktów w grupie i potrafi krótko je omówić,
- wie, na czym polega atrakcyjność interpersonalna,
- wie, jakie zadania i funkcje spełnia rodzina jako grupa społeczna,
- potrafi wymienić różne postawy rodzicielskie i krótko je omówić,
- potrafi podać przykłady dezorganizacji rodziny,
- wie, czym zajmuje się socjometria i czemu służy badanie socjometryczne,
- zna pojęcie pracy,
- potrafi omówić znaczenie pracy w życiu człowieka,
- wie, na czym polega rozwój zawodowy człowieka,
- wie, jak motywować ludzi do pracy,
- wie, co to jest materialne środowisko pracy, potrafi wskazać jego elementy,
- potrafi omówić zagrożenia dla zdrowia człowieka w środowisku pracy,
- wie, na czym polega profilaktyka, bezpieczeństwo i higiena pracy,
- wie, czym zajmuje się ergonomia,
- potrafi wymienić przyczyny konfliktów w zakładach pracy i sposoby ich
rozwiązywania,
- wie, na jakie problemy napotyka osoba niepełnosprawna w środowisku pracy,
126
•
•
Rozumie polecenia
Zna omawianą na zajęciach problematykę na poziomie rozszerzonym oraz w
- potrafi wymienić i omówić podstawy życia społecznego,
- zna procesy poznania społecznego, potrafi je omówić,
- zna pojęcia: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja i potrafi ogólnie je omówić,
- wie, co to jest kultura, subkultura, kontrkultura, potrafi wyjaśnić te pojęcia,
- wie, jaki jest wpływ wytworów kultury na życie człowieka,
- zna pojęcie osobowości społecznej, potrafi wymienić i omówić elementy
osobowości społecznej,
- wie, co to jest kontrola społeczna, porządek społeczny, dewiacje, potrafi
wyjaśnić te pojęcia,
- zna formy wywierania wpływu na innych, potrafi je omówić,
- potrafi zdefiniować pojęcie konformizmu i nonkonformizmu oraz podać
przykłady,
- wie, jakie jest znaczenie oddziaływania społecznego,
- wie, co to są czynności prospołeczne, potrafi je omówić, podać przykłady z
życia,
- zna i potrafi podać i przykłady motywacji w czynnościach prospołecznych,
- potrafi wymienić elementy niezbędne w komunikacji, omówić je oraz podać
przykłady z życia,
- wie, co to jest komunikacja niewerbalna,
- potrafi wymienić przeszkody utrudniające komunikację,
- wie, co to jest patologia społeczna, przestępczość, ubóstwo i potrafi omówić
powyższe zagadnienia,
- wie, na czym polega wykluczenie społeczne,
-zna pojęcie, zakres, formy i skutki kompensacji społecznej,
- zna różne struktury społeczne, potrafi podać przykłady,
- wie, co to jest grupa społeczna i potrafi ją omówić,
- potrafi omówić, na czym polega styczność i więź społeczna, zna jej rodzaje,
- potrafi wymienić i nazwać mechanizmy funkcjonowania grupy i style
sprawowania władzy w grupie oraz je omówić,
- potrafi scharakteryzować grupę pierwotną, wtórną, własną, obcą i grupę
odniesienia,
- zna cechy grupy formalnej, potrafi je omówić,
- wie, na czym polega interakcja w grupie, potrafi podać przykład interakcji,
- zna metody rozwiązywania konfliktów w grupie, potrafi je omówić i podać
- potrafi opisać, na czym polega atrakcyjność interpersonalna,
- wie, jakie zadania i funkcje spełnia rodzina jako grupa społeczna, potrafi je
scharakteryzować,
- potrafi wymienić różne postawy rodzicielskie, omówić je i podać przykłady z
życia codziennego,
- potrafi podać przykłady dezorganizacji rodziny, zna różnice pomiędzy rozwodem
a separacją,
- wie, czym zajmuje się socjometria i na czym polega badanie socjometryczne,
- potrafi omówić pojęcie pracy,
127
- potrafi omówić znaczenie pracy w życiu człowieka, podać przykłady
- potrafi omówić, na czym polega rozwój zawodowy człowieka,
- wie, co to jest materialne środowisko pracy, potrafi wskazać i omówić jego
elementy,
- potrafi opisać zagrożenia dla zdrowia człowieka w środowisku pracy,
- wie, na czym polega profilaktyka, bezpieczeństwo i higiena pracy,
- wie, czym zajmuje się ergonomia, zna jej działy,
- potrafi wymienić i omówić przyczyny konfliktów w zakładach pracy oraz sposoby
ich rozwiązywania,
klasy
sposób logiczny ją prezentuje oraz umie wyjaśnić innym:
- potrafi wymienić i omówić podstawy życia społecznego, podać przykłady z życia
codziennego,
- zna procesy poznania społecznego, potrafi je omówić oraz wskazać przykłady,
- zna pojęcia: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja i potrafi je omówić,
- wie, co to jest kultura, subkultura, kontrkultura, potrafi wyjaśnić te pojęcia oraz
przywołać przykłady
- wie, jaka jest rola w procesie socjalizacji,
osobowości społecznej oraz podać przykłady z życia codziennego,
- wie, co to jest kontrola społeczna, porządek społeczny, dewiacje, potrafi omówić
te zagadnienia,
- zna formy wywierania wpływu na innych, potrafi je omówić oraz wskazać
przykłady, prezentuje własne zdanie na ten temat,
- wie, jakie jest znaczenie oddziaływania społecznego, potrafi je omówić
- wie, co to są czynności prospołeczne, potrafi je scharakteryzować, podać
- wie, co to jest komunikacja niewerbalna, potrafi podać przykłady,
128
- potrafi wymienić i omówić przeszkody utrudniające komunikację,
- wie, co to jest patologia społeczna i jakie są jej przyczyny,
zna pojęcie przestępczości i potrafi nazwać jej rodzaje,
- zna przyczyny i rodzaje ubóstwa i potrafi omówić powyższe zagadnienia,
- wie, na czym polega wykluczenie społeczne, potrafi podać przykłady,
- zna pojęcie, zakres, formy i skutki kompensacji społecznej, potrafi podać i
omówić na wybranych przykładach,
- potrafi scharakteryzować grupę społeczną,
- potrafi wymienić i nazwać mechanizmy funkcjonowania grupy,
- potrafi scharakteryzować style sprawowania władzy w grupie oraz podać
odniesienia oraz podać przykłady funkcjonowania wymienionych grup,
- zna cechy grupy formalnej, potrafi je omówić i podać przykłady z życia
codziennego,
- potrafi omówić interakcje w grupie, potrafi podać przykład interakcji,
- zna metody rozwiązywania konfliktów w grupie, potrafi je omówić, podać
przykłady z życia oraz zastosować w praktyce,
scharakteryzować oraz podać przykłady z życia codziennego,
życia codziennego,
a separacją,
- potrafi przeprowadzić badanie socjometryczne,
- potrafi omówić pojęcie pracy w różnych aspektach,
- potrafi omówić znaczenie pracy w życiu człowieka, podać przykłady,
- potrafi omówić, na czym polega rozwój zawodowy człowieka, potrafi rozpoznać
własne predyspozycje zawodowe,
elementy,
- potrafi scharakteryzować zagrożenia dla zdrowia człowieka w środowisku pracy
oraz podać przykłady zagrożeń w życiu codziennym,
- wie i potrafi omówić, na czym polega profilaktyka, bezpieczeństwo i higiena
pracy,
- wie, czym zajmuje się ergonomia, zna jej działy, potrafi je omówić,
ich rozwiązywania,
selekcjonować
129
•
Umie oceniać otaczającą rzeczywistość pomiędzy jednostką a środowiskiem
jednostki lub grupy
- potrafi wymienić i omówić podstawy życia społecznego, podać przykłady z życia
codziennego,
- zna procesy poznania społecznego, potrafi je omówić oraz wskazać przykłady,
- zna pojęcia: stereotyp, uprzedzenie, dyskryminacja i potrafi je omówić,
- wie, co to jest kultura, subkultura, kontrkultura, potrafi wyjaśnić te pojęcia oraz
przywołać przykłady
- wie, jaka jest rola w procesie socjalizacji,
osobowości społecznej oraz podać przykłady z życia codziennego,
- wie, co to jest kontrola społeczna, porządek społeczny, dewiacje, potrafi omówić
te zagadnienia,
- zna formy wywierania wpływu na innych, potrafi je omówić oraz wskazać
przykłady, prezentuje własne zdanie na ten temat,
- wie, jakie jest znaczenie oddziaływania społecznego, potrafi je omówić
- wie, co to są czynności prospołeczne, potrafi je scharakteryzować, podać
- wie, co to jest komunikacja niewerbalna, potrafi podać przykłady,
- potrafi wymienić i omówić przeszkody utrudniające komunikację,
- wie, co to jest patologia społeczna i jakie są jej przyczyny,
zna pojęcie przestępczości i potrafi nazwać jej rodzaje,
- zna przyczyny i rodzaje ubóstwa i potrafi omówić powyższe zagadnienia,
- wie, na czym polega wykluczenie społeczne, potrafi podać przykłady,
- zna pojęcie, zakres, formy i skutki kompensacji społecznej, potrafi podać i
omówić na wybranych przykładach,
- potrafi scharakteryzować grupę społeczną,
- potrafi wymienić i nazwać mechanizmy funkcjonowania grupy,
- potrafi scharakteryzować style sprawowania władzy w grupie oraz podać
odniesienia oraz podać przykłady funkcjonowania wymienionych grup,
130
- zna cechy grupy formalnej, potrafi je omówić i podać przykłady z życia
codziennego,
- potrafi omówić interakcje w grupie, potrafi podać przykład interakcji,
- zna metody rozwiązywania konfliktów w grupie, potrafi je omówić, podać
przykłady z życia oraz zastosować w praktyce,
scharakteryzować oraz podać przykłady z życia codziennego,
życia codziennego,
a separacją,
- potrafi przeprowadzić badanie socjometryczne,
- potrafi omówić pojęcie pracy w różnych aspektach,
- potrafi omówić znaczenie pracy w życiu człowieka, podać przykłady,
- potrafi omówić, na czym polega rozwój zawodowy człowieka, potrafi rozpoznać
własne predyspozycje zawodowe,
elementy,
- potrafi scharakteryzować zagrożenia dla zdrowia człowieka w środowisku pracy
oraz podać przykłady zagrożeń w życiu codziennym,
- wie i potrafi omówić, na czym polega profilaktyka, bezpieczeństwo i higiena
pracy,
- wie, czym zajmuje się ergonomia, zna jej działy, potrafi je omówić,
ich rozwiązywania,
•
•
•
tematyką,
wyniki, godnie reprezentuje szkołę,
Podejmuje się wykonania zadań dodatkowych indywidualnie lub w zespole
prezentując twórcze i nowatorskie podejście do zagadnienia,
CZŁOWIEK W ŚRODOWISKU W KL. II
umiejętności określonych programem nauczania,
• Nie potrafi przy pomocy nauczyciela odtworzyć podstawowych faktów
131
•
•
Rozumie polecenia i z pomocą nauczyciela je wykonuje
Zapamiętał wiadomości konieczne do elementarnej orientacji w treściach
danego modułu tematycznego i z pomocą nauczyciela umie je odtwarzać
- wie, co to jest środowisko i zdrowie,
- wie, jaki wpływ ma działalność człowieka na środowisko naturalne,
- zna rodzaje zanieczyszczeń powietrza,
- zna rodzaje zanieczyszczeń wód,
- potrafi wymienić rodzaje zanieczyszczeń gleby,
- wie, w jaki sposób człowiek może chronić środowisko naturalne,
- wie, co to jest odżywianie,
- potrafi wskazać i nazwać składniki odżywcze pokarmów,
- zna zasady prawidłowego żywienia,
- wie, na czym polega promocja zdrowia i higiena człowieka,
- zna zasady higieny wybranych narządów i układów,
- wie, jaką rolę pełni rodzina w wychowaniu zdrowotnym,
- zna i potrafi sklasyfikować rodzaje niepełnosprawności intelektualnej,
- wie, co to jest autyzm i Zespół Downa,
- zna najważniejsze źródła prawa,
- potrafi wymienić podstawowe gałęzie prawa,
- zna pojęcia: osoba fizyczna, osoba prawna,
- wie, co to jest umowa,
- potrafi wymienić rodzaje dziedziczenia,
- wie, co to jest testament,
- zna prawa i obowiązki małżonków,
- wie, czym zajmuje się prawo administracyjne,
- potrafi wymienić rodzaje umów o pracę,
- wie, co to jest ubezpieczenie społeczne,
je prezentuje:
- zna kryteria oceny zdrowia,
- wie i potrafi podać przykłady wpływu działalności człowieka na środowisko
naturalne,
- potrafi wymienić pyłowe, gazowe i biologiczne zanieczyszczenia powietrza,
- potrafi wymienić źródła i rodzaje zanieczyszczeń wód,
- potrafi wymienić rodzaje zanieczyszczeń gleby,
- wie, jaki jest wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowie człowieka,
- wie, w jaki sposób człowiek może chronić środowisko naturalne,
- potrafi wskazać i omówić rolę składników odżywczych pokarmów,
- wie, jaką rolę pełni woda w organizmie człowieka,
132
- zna zasady prawidłowego żywienia, wie, co to jest BMI,
- zna przyczyny, rodzaje i skutki błędów w żywieniu,
- wie i potrafi omówić, na czym polega promocja zdrowia i higiena człowieka,
- wie, na czym polega higiena układu nerwowego, higiena psychiczna i higiena
układu krążenia,
- wie, na czym polega higiena narządu wzroku, słuchu, górnych dróg
oddechowych i narządu głosu,
- wie, jak dbać o higienę skóry, włosów, intymną i odzieży,
- zna i potrafi sklasyfikować i omówić rodzaje niepełnosprawności intelektualnej,
- wie, co to jest autyzm, potrafi wymienić cechy charakterystyczne dziecka z
autyzmem,
- wie, co to jest Zespół Downa, zna charakterystyczne cechy osób z Zespołem
Downa,
- zna pojęcie prawa i potrafi wymienić najważniejsze źródła prawa,
- potrafi wymienić gałęzie prawa, wie, czym się zajmują,
- zna pojęcia osoby fizycznej i osoby prawnej,
- wie, co to jest umowa, zna jej formę i treść,
- wie, co to jest odpowiedzialność cywilna,
- potrafi wymienić i omówić rodzaje dziedziczenia,
- wie, co to jest testament, zachowek, potrafi omówić te pojęcia,
- zna prawa i obowiązki małżonków, potrafi podać przykłady,
- zna strukturę prawa karnego,
- wie, co to jest podatek,
- potrafi wymienić i omówić rodzaje umów o pracę,
- wie, co to jest ubezpieczenie społeczne, zna rodzaje ubezpieczenia
społecznego,
- zna i potrafi omówić kryteria oceny zdrowia,
- wie, potrafi omówić i podać przykłady wpływu działalności człowieka na
środowisko naturalne,
- potrafi wymienić i omówić pyłowe, gazowe i biologiczne zanieczyszczenia
powietrza,
- potrafi wymienić i omówić źródła oraz rodzaje zanieczyszczeń wód,
- potrafi wymienić i omówić rodzaje zanieczyszczeń gleby,
- zna pojęcia: smog, kwaśne deszcze, dziura ozonowa,
- potrafi omówić wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowie człowieka,
- potrafi opisać, w jaki sposób człowiek może chronić środowisko naturalne,
133
- wie, co to są białka i potrafi omówić ich rolę w organizmie człowieka,
-wie, co to są tłuszcze i jaka jest ich rola w organizmie człowieka,
- wie, co to są węglowodany i zna ich znaczenie w odżywianiu,
- wie, co to są witaminy i mikroelementy i jakie jest ich znaczenie dla organizmu,
- zna pojęcia: hiperwitaminoza, hipowitaminoza i awitaminoza,
- potrafi omówić rolę wody w organizmie człowieka,
- zna zasady prawidłowego żywienia, potrafi obliczyć swoje BMI,
- potrafi wskazać i omówić przyczyny, rodzaje i skutki błędów w żywieniu,
- wie, co to jest anoreksja i bulimia,
- potrafi wskazać czynniki istotne dla zdrowia i rozwoju człowieka,
- potrafi omówić, na czym polega higiena układu nerwowego,
- potrafi omówić, na czym polega higiena psychiczna i higiena układu krążenia,
- wie i potrafi omówić, na czym polega higiena narządu wzroku i słuchu,
- wie i potrafi omówić, na czym polega higiena górnych dróg oddechowych i
narządu głosu,
- wie i potrafi omówić, jak dbać o higienę skóry, włosów, intymną i odzieży,
- zna, potrafi sklasyfikować i omówić rodzaje niepełnosprawności intelektualnej,
autyzmem,
Downa,
- zna pojęcie prawa, normy prawnej, potrafi wymienić źródła prawa,
- potrafi wymienić gałęzie prawa, wie, czym się zajmują,
- zna pojęcia osoby fizycznej i osoby prawnej, potrafi podać przykłady,
- wie, co to jest umowa, zna jej formę, treść oraz sposoby zawierania umowy,
- wie, co to jest odpowiedzialność cywilna, zna rodzaje odpowiedzialności
cywilnej,
- wie, co to jest dziedziczenie, spadek, potrafi wymienić i omówić rodzaje
dziedziczenia,
- wie, co to jest testament, zachowek, zapis, polecenie, potrafi omówić te pojęcia,
- zna strukturę prawa karnego, potrafi wymienić organy uczestniczące w
postępowaniu karnym,
- wie, co to jest podatek, prawo podatkowe, system podatkowy,
- zna źródła i podstawowe zasady prawa pracy,
- potrafi wymienić i omówić rodzaje umów o pracę, zna sposoby zawarcia i
rozwiązania umowy o pracę,
- wie, jaka jest rola związków zawodowych w dziedzinie ochrony praw
pracowniczych,
społecznego,
•
•
•
Rozumie omawiane treści i umie wyjaśnić je innym
Uogólnia i formułuje wnioski
Zajmuje stanowisko w kwestiach spornych i broni swoich poglądów na forum
klasy
134
•
•
•
•
•
Aktywnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych
Poprawnie i sprawnie wykonuje ćwiczenia
Umie poprawnie wykorzystać zdobyta wiedzę w praktyce
Wykazywać zainteresowanie omawianą na zajęciach problematyką
Systematycznie i starannie prowadzić zeszyt przedmiotowy
•
•
•
Rozumie polecenia
Zna omawianą na zajęciach problematykę na poziomie rozszerzonym, w
- wie, co to jest środowisko i potrafi omówić jego elementy,
- potrafi omówić pojęcie zdrowia w różnych aspektach,
- zna i potrafi omówić kryteria oceny zdrowia, podaje przykłady z życia
codziennego,
- potrafi wymienić i scharakteryzować pyłowe, gazowe i biologiczne
zanieczyszczenia powietrza,
- potrafi wymienić źródła oraz scharakteryzować rodzaje zanieczyszczeń wód,
- potrafi wymienić i scharakteryzować rodzaje zanieczyszczeń gleby,
- zna i potrafi wyjaśnić pojęcia: smog, kwaśne deszcze, dziura ozonowa,
- potrafi omówić wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowie człowieka, podaje
przykłady z życia codziennego,
prezentuje i argumentuje własny punkt widzenia,
- wie, co to są białka i potrafi omówić ich rolę i znaczenie w organizmie człowieka,
- zna i potrafi wyjaśnić pojęcia: hiperwitaminoza, hipowitaminoza i awitaminoza,
- wie i potrafi wyjaśnić, co to jest anoreksja i bulimia,
- potrafi wskazać i omówić czynniki istotne dla zdrowia i rozwoju człowieka,
- potrafi omówić, na czym polega higiena układu nerwowego, prezentuje swój
punkt widzenia,
podaje przykłady z życia codziennego,
narządu głosu, podaje przykłady z życia codziennego,
- wie, jaką rolę pełni rodzina w wychowaniu zdrowotnym, prezentuje i
argumentuje swój punkt widzenia
135
zna możliwości poznawcze dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w
stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym i głębokim,
autyzmem, zna możliwości poznawcze dziecka autystycznego,
Downa oraz ich możliwości poznawcze,
- zna pojęcie prawa, normy prawnej, potrafi wymienić źródła prawa,
- potrafi wymienić gałęzie prawa, wie, czym się zajmują, potrafi podać przykłady z
życia codziennego,
- wie, co to jest umowa, potrafi omówić jej formę, i treść oraz zna sposoby
zawierania umowy,
cywilnej, potrafi podać przykłady,
dziedziczenia oraz podać przykłady z życia codziennego,
- potrafi omówić, czym zajmuje się prawo administracyjne,
- wie i potrafi omówić, co to jest podatek, prawo podatkowe, system podatkowy,
- potrafi omówić rolę związków zawodowych w dziedzinie ochrony praw
pracowniczych,
społecznego oraz potrafi je omówić.
selekcjonować
jednostki lub grupy
- wie, co to jest środowisko i potrafi omówić jego elementy,
- potrafi omówić pojęcie zdrowia w różnych aspektach,
- zna i potrafi omówić kryteria oceny zdrowia, podaje przykłady z życia
codziennego,
136
- potrafi wymienić i scharakteryzować pyłowe, gazowe i biologiczne
zanieczyszczenia powietrza,
- potrafi wymienić źródła oraz scharakteryzować rodzaje zanieczyszczeń wód,
- potrafi wymienić i scharakteryzować rodzaje zanieczyszczeń gleby,
- zna i potrafi wyjaśnić pojęcia: smog, kwaśne deszcze, dziura ozonowa,
- potrafi omówić wpływ zanieczyszczeń środowiska na zdrowie człowieka, podaje
przykłady z życia codziennego,
prezentuje i argumentuje własny punkt widzenia,
- wie, co to są białka i potrafi omówić ich rolę i znaczenie w organizmie człowieka,
- zna i potrafi wyjaśnić pojęcia: hiperwitaminoza, hipowitaminoza i awitaminoza,
- wie i potrafi wyjaśnić, co to jest anoreksja i bulimia,
- potrafi wskazać i omówić czynniki istotne dla zdrowia i rozwoju człowieka,
- potrafi omówić, na czym polega higiena układu nerwowego, prezentuje swój
punkt widzenia,
podaje przykłady z życia codziennego,
narządu głosu, podaje przykłady z życia codziennego,
- wie, jaką rolę pełni rodzina w wychowaniu zdrowotnym, prezentuje i
argumentuje swój punkt widzenia
zna możliwości poznawcze dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w
stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym i głębokim,
autyzmem, zna możliwości poznawcze dziecka autystycznego,
Downa oraz ich możliwości poznawcze,
- potrafi wyjaśnić pojęcie prawa, normy prawnej, potrafi wymienić źródła prawa,
- potrafi wymienić gałęzie prawa, wie, czym się zajmują, potrafi podać przykłady z
życia codziennego,
- wie, co to jest umowa, potrafi omówić jej formę, i treść oraz zna sposoby
zawierania umowy,
cywilnej, potrafi podać przykłady,
dziedziczenia oraz podać przykłady z życia codziennego,
137
- potrafi omówić, czym zajmuje się prawo administracyjne,
- wie i potrafi omówić, co to jest podatek, prawo podatkowe, system podatkowy,
- potrafi omówić rolę związków zawodowych w dziedzinie ochrony praw
pracowniczych,
społecznego oraz potrafi je omówić.
• Wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem oraz literaturą
tematyką,
• Uczestniczy w konkursach właściwych dla przedmiotu i uzyskuje wyróżniające
• Podejmuje się wykonania zadań dodatkowych indywidualnie lub w zespole
prezentując twórcze i nowatorskie podejście do zagadnienia,
lekcyjnym.
Lp. Forma
Częstotliwość w
semestrze
1.
2.
3.
Indywidualnie
4.
Prace projektowe
5.
dziale programowym
6.
7.
138
Indywidualnie
Indywidualnie
8.
życie zbiorowe
Lp. Ocena
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Powyżej 100%
86-100%
71-85%
51-70%
31-50%
0-30%
Celująca
Bardzo dobra
Dobra
Dostateczna
Dopuszczająca
Niedostateczna
SPOSÓB OCENIANIA
przyczyny
UCZNIÓW:
okresowo.
rodziców.
indywidualnych.
139
Uczeń ma prawo ubiegać się o ocenę wyższą niż przewidywana na semestr gdy :
•
•
•
TWÓRCZE PRZEOBRAŻANIE ŚWIATA
dla klas szkół ponadgimnazjalnych został opracowany na podstawie
PROGRAMU NAUCZANIA LICEUM PROFILOWANE PROFIL SOCJALNY
CELE KSZTAŁCENIA
1. Interpretowanie świata w kontekście nauk społecznych.
2. Poznanie i stosowanie norm prawnych, etycznych i kulturowych
funkcjonowania w społeczeństwie.
3. Znajomość struktury i zasad funkcjonowania organów administracji publicznej.
4. Rozbudzanie twórczej postawy wobec siebie i otaczającego środowiska.
5. Umiejętność przeciwdziałania zagrożeniom związanym z rozwojem cywilizacji.
KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU
TWÓRCZE PRZEOBRAŻANIE ŚWIATA
umiejętności określonych programem nauczania,
• Nie potrafi przy pomocy nauczyciela odtworzyć podstawowych faktów i treści z
zakresu danego modułu tematycznego,
• Rozumie polecenia i z pomocą nauczyciela je wykonuje,
- wie, czym zajmują się nauki społeczne,
- zna pojęcie grupy społecznej,
- potrafi wskazać grupy, w których jednostka funkcjonuje,
- zna pojęcie interakcja,
- zna zadania i funkcje rodziny,
140
- potrafi wymienić podstawowe metody i techniki poznawania człowieka w
naukach społecznych,
- potrafi wskazać główne zagrożenia cywilizacyjne współczesnego świata,
- potrafi wymienić rodzaje zanieczyszczeń środowiska,
- wie, czego dotyczą problemy demograficzne i żywieniowe,
- zna pojęcia przestępczości i terroryzmu,
- wie, co to jest uzależnienie,
- potrafi wymienić najważniejsze choroby cywilizacyjne,
- zna pojęcia patologii, ubóstwa i wykluczenia społecznego,
- potrafi wskazać i nazwać rządowe i pozarządowe instytucje pomocowe oraz
fundacje,
- wie, jak walczyć z zagrożeniami cywilizacyjnymi,
- zna pojęcie prawa i potrafi wskazać podstawowe źródła prawa,
- wie, co to są normy prawne i moralne,
- zna pojęcie dylematu moralnego,
- wie, co to jest administracja publiczna,
- wie, co to jest samorząd gminny, powiatowy i wojewódzki,
- wie, co to jest twórczość,
- potrafi wymienić największe dzieła sztuki,
- potrafi wykonać kartkę okolicznościową,
- wie, co to jest bajka,
- wie, co to jest plakat,
- potrafi wykonać dekorację okolicznościową
- wypowiada się na temat roli muzyki w życiu człowieka,
- potrafi wymienić różne rodzaje urządzeń audiowizualnych, wie, jak je
bezpiecznie obsługiwać,
- potrafi przygotować na komputerze zaproszenie lub ulotkę,
- wie, jak przygotować prezentację multimedialną,
je prezentuje:
- potrafi wymienić poszczególne nauki społeczne, wie, czym się zajmują
- zna pojęcie grupy społecznej, potrafi wymienić rodzaje grup,
- potrafi wskazać grupy, w których jednostka funkcjonuje,
- wie, na czym polega interakcja w grupie,
- potrafi omówić zadania i funkcje rodziny,
- potrafi wymienić i omówić podstawowe metody i techniki poznawania człowieka
w naukach społecznych,
- wie, czemu służy badanie socjometryczne,
- potrafi wskazać i krótko omówić wybrane zagrożenia cywilizacyjne
współczesnego
świata,
141
- potrafi wskazać źródła i wymienić rodzaje zanieczyszczeń wody, powietrza i
gleby,
- potrafi wskazać przyczyny i krótko omówić problemy demograficzne i
żywieniowe,
- wie, co to jest przestępczość i terroryzm,
- wie, co to jest uzależnienie, zna rodzaje uzależnień,
- wie, jak walczyć z nałogami,
- potrafi wymienić najważniejsze choroby cywilizacyjne, zna ich objawy,
- zna pojęcie i przyczyny patologii społecznej,
- wie, co to jest ubóstwo, wykluczenie społeczne,
- potrafi wskazać i nazwać rządowe i pozarządowe instytucje pomocowe oraz
fundacje,
zna zakres ich działań,
- wie, jak walczyć z zagrożeniami cywilizacyjnymi,
- zna pojęcie prawa, normy prawnej i potrafi wskazać podstawowe źródła prawa,
- zna pojęcie dylematu moralnego,
- wypowiada się ogólnie na temat konfliktu wartości i moralnych wyborów
człowieka,
- wie, co to jest samorząd gminny, powiatowy i wojewódzki, zna ich strukturę i
zasady funkcjonowania
- przedstawia informacje o swojej gminie,
- zna pojęcie i rodzaje twórczości,
- potrafi wymienić największe dzieła sztuki, zna nazwiska najwybitniejszych
malarzy polskich i światowych,
- potrafi wykonać kartkę okolicznościową,
- wie, co to jest bajka, potrafi zinterpretować wybrane utwory,
- wie, jak przebiega rozwój twórczości plastycznej dzieci i młodzieży,
- wie, co to jest plakat, potrafi wykonać plakat,
- zna pojęcie informacji wizualnej,
- potrafi wykonać dekorację okolicznościową,
- wypowiada się na temat roli muzyki jako formy przekazu,
- wie, jaki wpływ ma muzyka na psychikę człowieka,
- potrafi wymienić różne rodzaje urządzeń audiowizualnych, wie, jak je
bezpiecznie obsługiwać,
- potrafi przygotować na komputerze zaproszenie lub ulotkę,
- wie, od czego zależy czytelność druku, zna podstawowe formy typograficzne,
- potrafi przygotować prezentację multimedialną,
sposób logiczny ją prezentuje
142
- potrafi wymienić poszczególne nauki społeczne oraz omówić, czym się zajmują,
- zna pojęcie grupy społecznej, cechy grupy, potrafi wymienić i omówić rodzaje
grup,
- potrafi wskazać i omówić grupy, w których jednostka funkcjonuje,
- potrafi wyjaśnić, na czym polega interakcja w grupie, potrafi podać przykłady z
życia codziennego,
- wie, jaki wpływ ma środowisko na kształtowanie postawy życiowej jednostki,
- potrafi omówić zadania i funkcje rodziny,
- wie, co to jest kwestionariusz ankiety, potrafi przeprowadzić badanie ankietowe,
- wie, czemu służy badanie socjometryczne,
- potrafi wskazać i omówić główne zagrożenia cywilizacyjne współczesnego
świata,
- potrafi wskazać źródła i omówić rodzaje zanieczyszczeń wody, powietrza i
gleby,
- potrafi wskazać przyczyny i opisać problemy demograficzne i żywieniowe,
- wie, co to jest przestępczość i terroryzm, potrafi omówić wybrane rodzaje
przestępczości,
- wie, co to jest uzależnienie, zna rodzaje uzależnień i ich przejawy w
zachowaniu,
- potrafi wymienić najważniejsze choroby cywilizacyjne, zna ich objawy,
- wie, co to jest ubóstwo, wykluczenie społeczne oraz potrafi wskazać ich
przyczyny,
- potrafi omówić działalność rządowych i pozarządowych instytucji pomocowych
oraz
fundacji,
- potrafi omówić, jak walczyć z zagrożeniami cywilizacyjnymi,
- zna pojęcie prawa, normy prawnej i potrafi wskazać i omówić podstawowe
źródła prawa,
- zna pojęcie dylematu moralnego, potrafi podać przykład dylematu moralnego,
- wypowiada się na temat konfliktu wartości i moralnych wyborów człowieka,
- wie, co to jest samorząd gminny, powiatowy i wojewódzki, zna ich strukturę,
zasady funkcjonowania oraz zadania,
- przedstawia informacje o swojej gminie, wypowiada się na temat potrzeb i
możliwości rozwoju swojej gminy,
- zna pojęcie twórczości i potrafi omówić jej rodzaje,
- wie, co to jest dzieło sztuki, potrafi wymienić największe dzieła sztuki, zna
nazwiska najwybitniejszych malarzy polskich i światowych,
- potrafi zaprojektować i wykonać kartkę okolicznościową,
- zna pojęcie informacji wizualnej, wie, jaką pełni rolę w komunikacji,
- potrafi wykonać dekorację okolicznościową,
143
- wie, jaki wpływ ma muzyka na psychikę człowieka,
- zna różne rodzaje urządzeń audiowizualnych, potrafi je bezpiecznie obsługiwać,
- potrafi samodzielnie przygotować na komputerze zaproszenie lub ulotkę,
klasy
• Wykazuje zainteresowanie omawianą na zajęciach problematyką
• Systematycznie i starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy
- potrafi wymienić poszczególne nauki społeczne, omówić, czym się zajmują oraz
wskazać powiązania między nimi,
- zna pojęcie grupy społecznej, cechy grupy, potrafi scharakteryzować rodzaje
grup oraz podać przykłady z życia,
życia codziennego,
prezentuje i argumentuje swój punkt widzenia,
- potrafi omówić zadania i funkcje rodziny, wie, co to jest rodzina dysfunkcyjna,
- wie, co to jest kwestionariusz ankiety, potrafi go skonstruować oraz
przeprowadzić badanie ankietowe,
- wie, czemu służy badanie socjometryczne, potrafi je przeprowadzić,
świata z własnego punktu widzenia, podaje przykłady ,
gleby,
przestępczości,
zachowaniu,
- potrafi opisać najważniejsze choroby cywilizacyjne, zna ich objawy
przyczyny,
oraz
144
fundacji,
- potrafi omówić, jak walczyć z zagrożeniami cywilizacyjnymi, podaje swoje
argumenty,
źródła prawa,
- wie, co to są normy prawne i moralne, potrafi podać przykłady z życia,
- potrafi omówić i podać przykład dylematu moralnego,
przedstawia swoje zdanie i argumentuje je,
- przedstawia informacje o swojej gminie, przedstawia swój punkt widzenia na
temat potrzeb i możliwości rozwoju swojej gminy,
- wie, co to jest dzieło sztuki, potrafi wymienić i omówić największe dzieła sztuki,
zna najwybitniejszych malarzy polskich i światowych,
- potrafi w sposób nowatorski zaprojektować i wykonać kartkę okolicznościową,
- potrafi według własnego pomysłu wykonać dekorację okolicznościową,
- wie, jaki wpływ ma muzyka na psychikę człowieka, podaje przykłady z życia
codziennego,
selekcjonować
rozwiązywać problemy,
jednostki lub grupy
• Zna i rozumie omawianą na zajęciach problematykę na poziomie
rozszerzonym, w sposób logiczny umie wyjaśnić ją innym:
- potrafi wymienić poszczególne nauki społeczne, omówić, czym się zajmują oraz
wskazać powiązania między nimi,
- zna pojęcie grupy społecznej, cechy grupy, potrafi scharakteryzować rodzaje
grup oraz podać przykłady z życia,
145
życia codziennego,
prezentuje i argumentuje swój punkt widzenia,
- potrafi omówić zadania i funkcje rodziny, wie, co to jest rodzina dysfunkcyjna,
- wie, co to jest kwestionariusz ankiety, potrafi go skonstruować oraz
przeprowadzić badanie ankietowe,
- wie, czemu służy badanie socjometryczne, potrafi je przeprowadzić,
świata z własnego punktu widzenia, podaje przykłady ,
gleby,
przestępczości,
zachowaniu,
- potrafi wymienić najważniejsze choroby cywilizacyjne, zna i potrafi opisać ich
objawy
przyczyny,
wypowiada własne zdanie na temat powyższych zagadnień,
oraz
fundacji,
- potrafi omówić, jak walczyć z zagrożeniami cywilizacyjnymi, podaje swoje
argumenty i
uzasadnia je,
źródła prawa,
- wie, co to są normy prawne i moralne, potrafi podać przykłady z życia,
- potrafi omówić i podać przykład dylematu moralnego,
przedstawia swoje zdanie i argumentuje je,
- przedstawia informacje o swojej gminie, przedstawia swój punkt widzenia na
temat potrzeb i możliwości rozwoju swojej gminy,
- wie, co to jest dzieło sztuki, potrafi wymienić i omówić największe dzieła sztuki,
zna najwybitniejszych malarzy polskich i światowych,
- potrafi w sposób nowatorski zaprojektować i wykonać kartkę okolicznościową,
146
- potrafi według własnego pomysłu wykonać dekorację okolicznościową,
- wie, jaki wpływ ma muzyka na psychikę człowieka, podaje przykłady z życia
codziennego,
• Wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem oraz literaturą
tematyką,
• Uczestniczy w konkursach właściwych dla przedmiotu i uzyskuje wyróżniające
• Podejmuje się wykonania zadań indywidualnie lub w zespole prezentując
twórcze i nowatorskie podejście.
lekcyjnym.
Lp. Forma
Częstotliwość w
semestrze
1.
2.
3.
Indywidualnie
4.
Prace projektowe
5.
dziale programowym
6.
7.
147
Indywidualnie
Indywidualnie
8.
życie zbiorowe
Lp. Ocena
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Powyżej 100%
86-100%
71-85%
51-70%
31-50%
0-30%
Celująca
Bardzo dobra
Dobra
Dostateczna
Dopuszczająca
Niedostateczna
SPOSÓB OCENIANIA
przyczyny
UCZNIÓW:
okresowo.
rodziców.
148
indywidualnych.
Uczeń ma prawo ubiegać się o ocenę wyższą niż przewidywana na semestr gdy :
•
•
•
RELIGIA
Ocenę z religii ustala się w oparciu o kryteria poznawcze, kształcące i wychowawcze.
W wartościowaniu oceny z religii nauczyciel uzupełnia dydaktyczny zakres oceny
wymiarem duszpasterskim, czyli ideałem życia chrześcijańskiego.
W ocenianiu z religii obowiązują poniższe zasady:
1. Obiektywność – zastosowanie jednolitych norm i kryteriów oceniania.
2. Jawność – podawanie na bieżąco wyników pracy ucznia (rodzicom na ich
zapotrzebowanie lub gdy zaistnieje taka potrzeba ze strony szkoły).
3. Instruktywność – wskazanie na występujące braki.
4. Mobilizacja do dalszej pracy.
Prowadzenie zróżnicowanych form i rodzajów kontroli:
Kontrola wstępna (dokonanie diagnozy wiedzy i umiejętności w początkowej fazie
kształcenia).
Kontrola bieżąca (sprawdzanie w trakcie trwania procesu kształcenia).
Kontrola końcowa (dotyczy zakończonego etapu kształcenia).
Kontrola dystansowa (zbadanie trwałości wyników po pewnym okresie od
zakończenia procesu uczenia się).
Metody kontroli i ocen:
1. Konwencjonalne (bieżąca kontrola, prace pisemne, posługiwanie się książką,
ćwiczenia praktyczne, kontrola graficzna, obserwacja uczniów w toku ich
pracy itp.).
2. Techniczne sposoby kontrolowania procesu dydaktycznego (kontrola i ocena
przy pomocy zróżnicowanych zadań testowych).
Sposoby oceniania:
Wartościowanie gestem, słowem, mimiką, stopniem.
Elementy wchodzące w zakres oceny z religii:
1. Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.
2. Zainteresowanie przedmiotem.
3. Stosunek do przedmiotu.
4. Pilność i systematyczność.
5. Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu.
149
Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także
wartościowania umiejętności, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań,
motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech charakteru, woli,
odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości, kultury
osobistej, zgodności postępowania z przyjętą wiarą.
Ocenie podlegają:
1. Pisemne prace kontrolne dwa razy w ciągu semestru, obejmujące więcej niż
trzy jednostki lekcyjne, zapowiedziane co najmniej z tygodniowym
wyprzedzeniem, sprawdzane przez nauczyciela do dwóch tygodni. Ponadto
kartkówki; zakres ich materiału winien obejmować nie więcej niż trzy jednostki
lekcyjne lub materiał podstawowy. Uczniowie (oraz zainteresowani rodzice)
mają prawo do wglądu w pisemne prace kontrolne. Nauczyciel ma prawo do
niepodawania terminu prac kontrolnych, jeżeli uczniowie dezorganizują proces
oceny osiągnięć przez absencję, ucieczki z lekcji itp.
2. Odpowiedzi ustne objęte zakresem materiału z zakresu trzech ostatnich lekcji.
3. Wypowiedzi w trakcie lekcji, podczas dyskusji, powtórek itp.
4. Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa, kontrolowana na bieżąco.
5. Pacierz: ocena ze znajomości podstawowych prawd wiary zdobywana
podczas odpowiedzi ustnej lub pisemnej.
6. Zeszyt: sprawdzany podczas odpowiedzi i według decyzji nauczyciela. Jeden
raz w semestrze kompleksowa ocena zeszytu.
7. Pilność, systematyczność, umiejętności: osiągnięcia ucznia zapisywane w
kartach obserwacyjnych prowadzonych przez nauczyciela religii.
8. Przygotowanie do poszczególnych katechez.
9. Korzystanie z Pisma św., podręcznika i innych materiałów katechetycznych.
10. Zaangażowanie w przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości szkolnych o
charakterze religijnym, zaangażowanie w przygotowanie gazetek szkolnych,
udział w konkursach religijnych, współpraca ze wspólnotą parafialną.
11. Inne umiejętności, cechy lub osiągnięcia wskazujące na możliwość oceniania.
Ilość ocen:
W ciągu jednego semestru nauczyciel wystawia każdemu uczniowi co najmniej trzy
oceny cząstkowe.
Poprawianie:
Promuje się systematyczne ocenianie w ciągu semestrów połączone z możliwością
poprawiania. W wyjątkowych, uzasadnionych sytuacjach poprawianie może odbywać
się bezpośrednio przed wystawianiem oceny semestralnej lub końcoworocznej.
Przeprowadza się je według ustaleń osób zainteresowanych, w terminie i z zakresu
wskazanego przez nauczyciela religii z zastosowaniem formy pisemnej lub ustnej.
Klasyfikacja:
Uczeń może być niesklasyfikowany z religii, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia
oceny klasyfikacyjnej z powodu jego nieobecności na zajęciach edukacyjnych
przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie
edukacji.
Uczeń niesklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać
egzamin klasyfikacyjny.
Przy wystawieniu oceny śródrocznej i rocznej przyjmuje się następujące zasady:
Ocena nie będzie miała charakteru średniej arytmetycznej ocen cząstkowych;
znaczący wpływ mają przede wszystkim oceny uzyskane (w semestrze lub w ciągu
całego roku szkolnego) z prac kontrolnych, dłuższych wypowiedzi, referatów, o ile ich
prezentacja przyjmie formę wypowiedzi ustnej bądź innej o charakterze
150
samodzielnym.
Uczeń, który przystąpi do olimpiady czy konkursu religijnego i pomyślnie ukończy co
najmniej etap szkolny, będzie mógł uzyskać podniesienie oceny końcoworocznej o
jeden stopień.
Oceny cząstkowe, semestralne i końcoworoczne według skali:
− celujący (6),
− bardzo dobry (5),
− dobry (4),
− dostateczny (3),
− dopuszczający (2),
− niedostateczny (1).
Ustalenie wymagań programowych w obrębie poszczególnych poziomów oraz
zastosowanie ich w określonych ocenach osiągnięć uczniów
Ocena niedostateczna
Katechizowany:
− Wykazuje rażący brak wiadomości programowych.
− Nie potrafi logicznie powiązać podawanych wiadomości.
− Prezentuje zupełny brak rozumienia uogólnień i nieumiejętność wyjaśniania
zjawisk.
− Wykazuje zupełny brak umiejętności stosowania zdobytej wiedzy.
− Podczas przekazywania informacji popełnia bardzo liczne błędy.
− Prezentuje rażąco niepoprawny styl wypowiedzi.
− Nie wykazuje się znajomością pacierza.
− Nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję.
− Lekceważy przedmiot.
− Nieodpowiednio zachowuje się na lekcji.
− Wyraża lekceważący stosunek do wartości religijnych.
− Opuszcza lekcję religii.
− Nie prezentuje religijnego wymiaru własnego życia
O ocenie niedostatecznej mogą przesądzić także inne indywidualne uwarunkowania
ucznia, które wskazują na tę ocenę.
Wymagania konieczne
Uwarunkowania osiągania oceny dopuszczającej
Katechizowany:
− Opanował konieczne pojęcia religijne.
− Luźno wiąże ze sobą wiadomości programowe.
− Wykazuje brak rozumienia podstawowych uogólnień.
− Wykazuje brak podstawowej umiejętności wyjaśniania zjawisk.
− Nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy nauczyciela.
− Podczas przekazywania wiadomości popełnia liczne błędy, wykazuje niepoprawny
styl wypowiedzi, ma trudności z wysławianiem się.
− Prowadzi zeszyt.
− Posiada problemy ze znajomością pacierza.
− Wykazuje poprawny stosunek do religii.
− Jego uczestnictwo w celebracjach roku liturgicznego budzi zastrzeżenia.
Wymagania podstawowe
Uwarunkowania osiągania oceny dostatecznej
Katechizowany:
151
−
−
−
−
Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości i umiejętności.
Prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii.
Wykazuje się wiadomościami podstawowymi, które łączy w logiczne związki.
Dość poprawnie rozumie podstawowe uogólnienia oraz wyjaśnia ważniejsze
zjawiska z pomocą nauczyciela.
− Potrafi – przy pomocy nauczyciela – wykorzystać zdobyte wiadomości dla celów
praktycznych i teoretycznych.
− W przekazywaniu wiadomości z religii popełnia niewielkie i nieliczne błędy.
− Prezentuje małą kondensację wypowiedzi.
− Wykazuje się podstawową znajomością pacierza.
− W jego zeszycie występują sporadyczne braki notatek i prac domowych.
− Prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem.
− Stara się uczestniczyć w życiu parafii.
Wymagania rozszerzające
Uwarunkowania osiągania oceny dobrej
Katechizowany:
− Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej.
− Opanował materiał programowy z religii.
− Prezentuje wiadomości powiązane związkami logicznymi.
− Poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska
wskazane przez nauczyciela.
− Stosuje wiedzę w sytuacjach teoretycznych i praktycznych inspirowanych przez
nauczyciela.
− Podczas wypowiedzi nie popełnia rażących błędów stylistycznych.
− Wykazuje się dobrą znajomością pacierza.
− W zeszycie posiada wszystkie notatki i prace domowe.
− Podczas lekcji wykorzystuje określone pomoce (podręcznik, zeszyt i inne).
− Systematycznie uczestniczy w zajęciach religii.
− Jest zainteresowany przedmiotem.
− Włącza się w przeżycia i dynamikę roku liturgicznego.
− Wykazuje się dobrą umiejętnością stosowania zdobytych wiadomości.
− Stara się być aktywny podczas lekcji.
Wymagania dopełniające
Uwarunkowania osiągania oceny bardzo dobrej
Katechizowany:
− Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej.
− Opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony poziomem nauczania
religii.
− Prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ.
− Właściwie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska bez
ingerencji nauczyciela.
− Umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingerencji nauczyciela.
− Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi.
− Wykazuje dobrą znajomość pacierza.
− Wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe.
− Aktywnie uczestniczy w religii.
− Jego postępowanie nie budzi żadnych zastrzeżeń.
− Jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem.
152
− Chętnie i systematycznie uczestniczy w życiu parafii.
− Odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgicznego.
− Stara się być świadkiem wyznawanej wiary.
O ocenie bardzo dobrej mogą decydować również inne indywidualne osiągnięcia
ucznia, kwalifikujące do tej oceny.
Wymagania ponadprogramowe
Uwarunkowania osiągania oceny celującej
Katechizowany:
− Spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej.
− Wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego
poziomu edukacji.
− Prezentuje wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ.
− Samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycznych.
− Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się
terminologią przedmiotową i inną.
− Włącza się w prace pozalekcyjne, np. w przygotowanie gazetek religijnych,
montaży scenicznych, pomocy katechetycznych itp.
− Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej.
− Twórczo uczestniczy w życiu parafii np.: należy do organizacji i ruchów katolickich,
uczestniczy w pielgrzymkach itp.
− Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie
budzi żadnych zastrzeżeń.
− Poznane prawdy wiary stosuje w życiu.
Na ocenę celującą mogą wskazywać również inne indywidualne osiągnięcia ucznia,
kwalifikujące do tej oceny.
PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Realizacja wszystkich celów edukacyjnych wymaga stosowania skutecznego
systemu kontroli i oceny ucznia. Przedmiotowy System Oceniania uwzględnia
czasowe ramy realizacji przedmiotu oraz założenia zawarte w Wewnątrzszkolnym
Systemie Oceniania.
Przedmiotowy System Oceniania z podstaw przedsiębiorczości zawiera następujące
czynniki: specyficzne cele programu, szczególny charakter samego programu,
strategiczne zamiary określone przez MENiS, potrzeby wynikające z procesu
rozwoju ucznia.
Za najważniejsze cele oceniania uznaje się:
− przekazywanie uczniom informacji o tym jakim stopniu osiągają zakładane w
programie cele kształcenia (w skali przyjętej w statucie szkoły ),
− opisywanie rozwoju kompetencji ucznia i udzielanie mu informacji zwrotnej ,
wskazanie na sukcesy i trudności oraz różne możliwe sposoby radzenia sobie z
nimi,
− przekazywanie uczniom informacji na temat tego, jak się uczą i jak mogą
doskonalić metody uczenia się odpowiadające ich preferencjom,
− wdrażanie uczniów do efektywnej samooceny i samokontroli,
− rozwijanie poczucia odpowiedzialności uczniów za osobiste postępy w edukacji
szkolnej,
153
− dostarczanie nauczycielowi precyzyjnej informacji o poziomie osiągania
założonych celów kształcenia, skuteczności stosowanych przez niego metod i
sposobów nauczania oraz kierunku ich ewentualnej modyfikacji,
− realizację odpowiednich zapisów Podstawy programowej oraz Wewnątrzszkolnego
Systemu Oceniania.
Uczeń oceniany jest na lekcjach podstaw przedsiębiorczości systematycznie w ciągu
całego okresu nauczania za pomocą różnorodnych narzędzi pomiaru dydaktycznego.
1. Przedmiotem oceny ucznia są:
− suma posiadanych wiadomości i umiejętności oraz gotowość do ich
zaprezentowania,
− różne przejawy aktywności intelektualnej, w tym rozumienie tekstów i instrukcji,
uczestniczenie w dyskusjach, praca indywidualna i w zespole, sprawne
wykonywanie ćwiczeń praktycznych i innych powierzonych zadań,
− umiejętność gromadzenia informacji z różnych źródeł, w tym z Internetu i
oprogramowania komputerowego,
− umiejętności komunikacyjne ( w mowie i w piśmie ), w tym wykorzystanie
technologii informacyjnych.
2. Oceny bieżące, według skali obowiązującej w Wewnątrzszkolnym Systemie
Oceniania uczeń otrzymuje za:
− wypowiedzi ustne – na określony temat, referaty, udział w dyskusji,
− kartkówki 10-15 minutowe maksymalnie z trzech ostatnich lekcji (tematów), bez
zapowiedzi,
− sprawdziany różnego typu ( np. testy sprawdziany, umiejętności praktyczne ),
zapowiadane i oddawane zgodnie z terminami przewidzianymi w WSO.
− prace domowe ( pisemne i ustne, strony WWW, foldery plakaty, plansze, makiety
itp.,
− systematyczne prowadzenie zeszytu przedmiotowego i zeszytu ćwiczeń,
− aktywny udział w zajęciach, w tym również pozalekcyjnych ( konkursy, sesje
popularnonaukowe, debaty, projekty itp.),
− aktywność na lekcji oceniana w formie „ +” za trzy „ +” uczeń otrzymuje ocenę
bardzo dobrą,
3. Ocenę semestralną i roczną wystawia się na podstawie ocen cząstkowych,
zgodnie z procedurą obowiązującą w WSO.
Przedmiotowy System Oceniania zawiera następujące kryteria na poszczególne
oceny
Na ocenę niedostateczną
− uczeń nie opanował wymagań w zakresie oceny dopuszczającej :
− nie rozumie poleceń nauczyciela,
− nie potrafi z pomocą nauczyciela rozpoznawać, nazywać i klasyfikować poznane
pojęcia, procesy , zjawiska, dokumenty,
− nie umie samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonywać prostych ćwiczeń
lub poleceń,
− nie współpracuje w zespole przy wykonaniu zadań,
− nie prowadzi zeszytu przedmiotowego.
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:
− definiować takie pojęcia jak: osobowość, asertywność, potrzeby, role społeczne,
konflikt ról, motywacja, makrootoczenie przedsiębiorstwa, Produkt Krajowy Brutto,
budżet
154
− państwa, rynek pierwotny i rynek wtórny, strategia, aktywa, pasywa, efektywność,
płaca nominalna i realna, lokata bankowa, wydatki konsumpcyjne i inwestycyjne,
− rozumieją na czym polega proces racjonalnego gospodarowania budżetem,
− zna klasyfikację potrzeb człowieka oraz typy osobowości,
− wie jakie czynniki wchodzą w skład mikrootoczenia,
− wskazać przykłady ról odgrywanych przez człowieka,
− zna różnice między osobowościami człowieka,
− zna różne rodzaje dochodów ze świadczeń,
− wie, jaka strukturę posiada samorząd terytorialny,
− zna różne formy zatrudnienia,
− rozpoznaje potrzeby członków rodziny,
− wie, jakie czynniki wpływają na przebieg negocjacji,
− -obsługiwać się pojęciem pomocy społecznej,
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:
− scharakteryzować zasady rozwoju osobowości,
− podać przykłady kreatywnego, asertywnego i przedsiębiorczego działania
człowieka
− podać przykłady różnego rodzaju potrzeb,
− wyjaśnić na czym polega konflikt ról,
− -scharakteryzować proces motywowania człowieka,
− dokonać charakterystyki podstawowych psychologicznych koncepcji człowieka,
− wymienić podmioty gospodarki oraz określić ich funkcje,
− rozróżnić podstawowe mierniki wzrostu gospodarczego,
− omówić funkcje Narodowego Banku Polskiego,
− omówić funkcjonowanie rynku pracy,
− posługiwać się pojęciami rynek pierwotny, rynek wtórny, dom maklerski, giełda
papierów wartościowych,
− wyjaśnić etapy międzynarodowej integracji gospodarczej,
− opisać zagrożenia ze strony konkurentów,
− wyjaśnić przeznaczenie kredytów długoterminowych i krótkoterminowych,
− odróżnić wiadomość od informacji,
− wymienić rodzaje konfliktów,
− wymienić czynniki wpływające na przebieg negocjacji,
− omówić zasady organizacji pracy zespołu,
− wymienić sposoby zaspokajania potrzeb,
− określić źródła dochodów i rodzaje wydatków rodziny,
− odróżnić płacę realną od nominalnej,
− inwestować swoje oszczędności,
− określić rodzaje ubezpieczeń na życie,
Na ocenę dobrą uczeń powinien:
− wyjaśnić co to jest stres i jak sobie z nim poradzić ,
− wymienić czynniki które mają wpływ na zmianę hierarchii potrzeb,
− wyjaśnić dlaczego człowiek zachowuje się w różnych sytuacjach,
− wymienić i scharakteryzować podstawowe narzędzia motywacyjne,
− rozpoznać różne rodzaje zachowań człowieka w organizacji,
− omówić funkcje pieniądza,
− wymienić rodzaje rynków,
155
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
omówić proces okrężnego obiegu pieniądza,
-wskazać potrzebę znajomości zjawisk zachodzących w makrootoczeniu,
obliczyć dynamikę PKB posługując się rocznikiem statystycznym,
omówić politykę monetarną państwa,
scharakteryzować różne typy bezrobocia,
wymienić składniki i instrumenty rynku finansowego,
wskazać korzyści i zagrożenia integracji Polski z Unią Europejską,
opisać znaczenie substytutów dla atrakcyjności sektora,
ocenić siłę nabywców i dostawców sektora,
dokonać wyboru właściwej formy organizacyjno- prawnej dla różnego typu
przedsięwzięć,
− opisać rachunek zysków i strat przedsiębiorstwa,
− obliczyć próg rentowności,
− podać przykłady decyzji metodologicznych i decyzji racjonalnej rzeczowo,
− scharakteryzować proces negocjacji,
− wskazać wady i zalety indywidualnego i grupowego podejmowania decyzji,
− zidentyfikować różne źródła pozyskiwania informacji,
− wymienić i omówić style kierowania,
− omówić przebieg konfliktu,
− omówić podstawowe techniki planowania pracy zespołu,
− odróżnić potrzeby bieżące i przyszłe,
− scharakteryzować mapę obojętności i krzywą obojętności,
− określić różne formy wynagradzania za pracę,
− -scharakteryzować zakres ubezpieczenia społecznego oraz rodzaje świadczeń
uzyskiwanych z niego,
− unikać nadmiernego ryzyka w gospodarowaniu pieniędzmi,
− wskazać sposoby zwiększania dochodów rodziny oraz sposoby zmniejszania
wydatków,
− scharakteryzować budżet gminy,
− określić cele i formy prawne organizacji pozarządowych,
Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien wypełnić wymagania takie jak na ocenę
dobrą i ponadto:
− -zaprezentować siebie, wymienić swoje mocne słabe strony,
− scharakteryzować potrzeby człowieka w pracy,
− wyznaczyć cele i zadania do realizacji,
− scharakteryzować role kierownicze,
− scharakteryzować techniki wywierania wpływu na innych ludzi,
− wymienić i scharakteryzować eksperymenty dotyczące zarządzania w przemyśle,
− wyjaśnić prawo popytu i podaży, przeprowadzić badanie rynku w celu określenia
popytu i podaży,
− omówić wpływ poszczególnych obszarów makrootoczenia na działalność
przedsiębiorstwa,
− wyjaśnić zjawisko inflacji oraz jej wpływ na gospodarkę,
− identyfikować różne rodzaje inflacji,
− wyjaśnić zasady polityki fiskalnej państwa,
− wskazać zadania Rady Polityki Pieniężnej,
− obliczyć współczynnik aktywności zawodowej oraz stopę bezrobocia,
156
− odróżnić narzędzia aktywne przeciwdziałaniu bezrobociu, stosowane przez
państwo od narzędzi pasywnych,
− dokonać porównania instytucji finansowych oraz instytucji rynku kapitałowego w
gospodarce,
− określić zadania jakie stoją przed Polską na drodze członkostwa w UE,
− ocenić sytuacje strategiczną przedsiębiorstwa przy pomocy analizy SWOT,
− wymienić i omówić wszystkie dopuszczone przepisami prawa formy prawno− organizacyjne przedsiębiorstwa,
− zdiagnozować stosunki międzyludzkie w zespole,
− scharakteryzować sposoby kierowania konfliktem i omówić ich skuteczność,
− ocenić proces negocjacji z punktu sprawności negocjacji,
− -ocenić integrację i spójność zespołu,
− scharakteryzować rodzaje ubezpieczeń majątkowych,
− określić punkt równowagi konsumenta,
− obliczyć indeks płacy realnej,
− omówić zasady funkcjonowania I, II i III filaru systemu ubezpieczeń społecznych,
− korzystać z usług i pomocy instytucji finansowych,
− porównać kredyty konsumpcyjne i mieszkaniowe,
− dokonać porównania przedsiębiorczości poszczególnych członków rodziny,
− omówić przykłady działań przedsiębiorczych gminy i powiatu,
− wymienić źródła finansowania działalności organizacji pozarządowych,
Na ocenę celującą uczeń powinien wypełniać wymagania takie jak na ocenę bardzo
dobrą i ponadto:
− wykazywać
szczególne
zainteresowanie
przedmiotem
oraz
literaturą
popularnonaukową i specjalistyczną zgodną z omawianą na zajęciach tematyką,
− uczestniczyć w konkursach i olimpiadach właściwych dla przedmiotu i uzyskiwać
wyróżniające wyniki, godnie reprezentując szkołę,
− podejmować się wykonania zadań dodatkowych ( indywidualnie lub w zespole),
znacznie wykraczających poza podstawę programową.
157

wymagania edukacyjne - Zespół Szkół Usługowo

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ćwiczenie 2. Przestępczość komputerowa. Klasy bezpieczeństwa

Programista Python - RST-IT

Pytania z kierunku- Bezpieczeństwo Narodowe do egzaminu

Drukuje trasę

Umiejętność z PP Wymagania szczegółowe Uczeń

ANATOMIA

Koncepcja pracy szkoły została opracowana w oparciu o

Prezentacja na szóstkę. Przygotowanie prezentacji publicznej