Program kształcenia - nabór 2011-12

Transkrypt

Program kształcenia - nabór 2011-12
I Rok studiów
Przedmiot: Język obcy
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr – 30 godzin ćwiczeń – 1 pkt. ECTS
II semestr – 30 godzin ćwiczeń – 1 pkt. ECTS
III semestr – 30 godzin ćwiczeń – 1, 5 pkt. ECTS
IV semestr – 30 godzin ćwiczeń – 1, 5 pkt. ECTS
ECTS: 5 punktów
Cele ogólne przedmiotu:
Celem nauczania języka obcego jest przygotowanie studentów do porozumiewania się w
zakresie tematów dotyczących sytuacji życia codziennego oraz wprowadzenia i utrwalenia terminologii
języka specjalistycznego / zawodowego ze szczególnym uwzględnieniem typowych dla niego struktur
językowych.
Treści nauczania
Tematyka zajęć:
1.
Nauczanie języka ogólnego zawiera materiał językowy przewidziany na 1 rok nauki tj. 60
godzin. Tematyka tekstów uwzględnia zainteresowania i potrzeby studentów, dotyczy
porozumiewania się w określonych sytuacjach życia codziennego.
2.
Treści programowe dotyczące języka specjalistycznego, którego nauczanie przewidziane jest
na III i IV semestr - 60 godzin, obejmują następujące tematy:
dziedziny nauk medycznych, specjalizacje, specjaliści,
organizacja szpitala; typy szpitali, oddziały, personel pomocniczy,
anatomia i fizjologia człowieka; części ciała, narządy, układy,
wywiad z pacjentem, badanie fizykalne,
wybrane jednostki chorobowe, metody leczenia,
badania diagnostyczne i testy laboratoryjne,
opieka pielęgniarska, czynności pielęgniarskie,
etyczne aspekty pielęgniarstwa.
Student na poziomie licencjata powinien:
po ukończeniu lektoratu opanować umiejętność porozumiewania się w prostych sytuacjach
życia codziennego oraz czytania, rozumienia i tłumaczenia tekstów specjalistycznych na
język polski.
Metody nauczania:
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po każdym semestrze, egzamin po IV semestrze
Literatura obowiązkowa:
1.
Materiały do nauczania języka specjalistycznego/zawodowego .
2.
Podręcznik do nauczania języka ogólnego.
Przedmiot: Wychowanie fizyczne
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Studium Wychowania Fizycznego i Sportu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 30 godzin ćwiczeń – 1 pkt. ECTS
II semestr - 30 godzin ćwiczeń – 1 pkt. ECTS
ECTS: 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Kształtowanie sprawności fizycznej i ruchowej, kształtowanie umiejętności
wprowadzenie do metodyki ćwiczeń fizycznych osób w różnym wieku i różnej
przygotowanie do uczestnictwa w wybranych formach kultury fizycznej.
ruchowych,
sprawności,
Treści nauczania
Tematyka ćwiczeń:
1.
Kształtowanie cech motorycznych:
- wytrzymałość fizyczna,
- siła mięśniowa: szybkość, gibkość, skoczność.
2.
Doskonalenie sprawności ogólnej z zastosowaniem wybranych form i środków
dydaktycznych oraz nauczanie metod kształtowania cech motorycznych:
- lekkoatletyczne formy ruchu,
- gry i zabawy ruchowe,
- formy gimnastyczne,
- gry zespołowe,
- systemy kulturystyczne,
- formy muzyczno - ruchowe,
- indywidualne formy ruchu,
- ćwiczenia dwójkowe, trójkowe i zespołowe.
3.
Kształtowanie sprawności specjalnej i wybranych umiejętności ruchowych z zakresu:
- koszykówki,
- siatkówki,
- tenisa stołowego,
- aerobiku,
- rekreacyjnych form ruchu.
4.
Nauczanie wybranych metod diagnozowania sprawności fizycznej i ruchowej.
5.
Nauczanie wybranych metod intensyfikacji odpoczynku:
- relaks autogenny,
- automasaż.
6.
Nauczanie zasad doboru ćwiczeń i stopniowania wysiłku w różnych rodzajach treningu.
7.
Nauczanie zasad organizacji imprez sportowych i rekreacyjnych oraz wybranych przepisów
sportowych.
8.
Nauczanie zasad higieny i bezpieczeństwa na zajęciach ruchowych - pomoc i asekuracja.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: różne metody kształtowania sprawności fizycznej z zastosowaniem wybranych
przyborów, przyrządów i systemów; różne zestawy ćwiczeń fizycznych wykonywanych
indywidualnie i grupowo; sposoby dozowania wysiłku w zależności od stanu fizycznego
ćwiczących; metody relaksacyjne;
rozumieć: zależność pomiędzy aktywnością ruchową a poziomem zdrowia;
umieć: zastosować wiedzę i umiejętności z zakresu kultury fizycznej w programowaniu
własnej aktywności ruchowej; zorganizować zajęcia rekreacyjne lub sportowe i je
przeprowadzić.
Metody nauczania:
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po każdym semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1.
Kochasz J.: Przewodnik ćwiczeń gimnastycznych - od A do Z.
2.
Kuński H.: Podstawy treningu zdrowotnego.
3.
Maszczak T. (red.): Metodyka wychowania fizycznego.
Literatura uzupełniająca:
1.
Cendrowski Z.: Żyć sto lat.
2.
Janiszewski M., Czychanowska T., Czekan A.: Gimnastyka w życiu kobiety.
3.
Kutner – Kozińska M.: Korekta wad postawy.
4.
Van der Zoil E.: Relaks doskonały
Przedmiot: Anatomia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 10 godz. wykładów + 20 godz. ćwiczeń + 10 godz. samokształcenia
- 2 pkt. ECTS
II semestr - 10 godz. wykładów + 20 godz. ćwiczeń + 5 godz. samokształcenia - 2 pkt. ECTS
ECTS: 4 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Zapoznanie
studentów
z
anatomią
prawidłową
człowieka,
a
zwłaszcza
z
morfologią
i
topografią kości, mięśni, narządów wewnętrznych, centralnego układu nerwowego, a także
zaopatrujących je naczyń i nerwów, w stopniu niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1.
Budowa ciała ludzkiego. Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała.
2.
Podstawy embriologii i histologii. Zapłodnienie i rozwój zarodka
3.
Budowa i czynność kości. Połączenia kości.
4.
Budowa i mechanika mięśni. Narządy pomocnicze.
5.
Układ trawienny. Otrzewna.
6.
Układ oddechowy.
7.
Układ moczowy.
8.
Układ płciowy żeński.
9.
Układ płciowy męski.
10.
Krocze. Przepukliny brzuszne.
11.
Serce. Krążenie małe, duże i płodowe.
12.
Układ chłonny.
13.
Układ wewnątrzwydzielniczy.
14.
Narządy zmysłów.
15.
Budowa skóry.
16.
Ogólny podział i budowa mózgowia i rdzenia kręgowego. Opony mózgowia i rdzenia
kręgowego.
17.
Ośrodki nerwowe.
18.
Drogi nerwowe.
19.
Układ nerwowy autonomiczny.
20.
Antropologia.
21.
Anatomia topograficzna głowy i szyi.
22.
Anatomia topograficzna klatki piersiowej.
23.
Anatomia topograficzna jamy brzusznej.
24.
Anatomia topograficzna kończyn górnych.
25.
Anatomia topograficzna kończyn dolnych.
Tematyka ćwiczeń:
1.
Kości i ich połączenia.
2.
Mięśnia i ich narządy pomocnicze.
3.
Układ ruchu bierny i czynny.
4.
Układ trawienny.
5.
Układ oddechowy.
6.
Układ moczowy.
7.
Układ płciowy męski i żeński.
8.
Serce. Krążenie małe, duże i płodowe.
9.
Naczynia krwionośne.
10.
Układ chłonny.
11.
Układ wewnątrzwydzielniczy.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Narządy zmysłów.
Skóra.
Centralny układ nerwowy.
Ośrodki i drogi nerwowe.
Nerwy czaszkowe.
Nerwy rdzeniowe.
Układ autonomiczny.
Tematyka samokształcenia:
1.
Linie, płaszczyzny i okolice ciała.
2.
Ściany tułowia.
3.
Jamy ciała.
4.
Skóra i jej przydatki.
5.
Układ żylny kończyny górnej.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: opisu morfologii i topografii kości, mięśni, narządów
wewnętrznych, centralnego układu nerwowego oraz zaopatrujących je naczyń i nerwów; posługiwania się
wiedzą anatomiczną w wykonywaniu czynności zawodowych.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: okolice, płaszczyzny i osie ciała; morfologię oraz topografię kości, mięśni,
narządów wewnętrznych, ośrodkowego układu nerwowego oraz zaopatrujących je naczyń
i nerwów,
rozumieć: znaczenie poszczególnych układów i narządów w prawidłowym funkcjonowaniu
ustroju,
umieć: rozpoznać i nazwać poszczególne narządy i ich części.
Metody nauczania:
wykład,
pokaz,
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po II semestrze. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa. W przypadku usprawiedliwionej nieobecności na ćwiczeniach
należy je odrobić z inną grupą za zgodą osoby prowadzącej zajęcia.
Literatura obowiązkowa:
1.
Bochenek A. Reicher M. Anatomia człowieka. Tom I – V. PZWL
2.
Putz HR, Pabst R. Atlas anatomii człowieka - Sobotta. Urban & Partner.
3.
Urbanowicz Z. Podstawy anatomii człowieka. Tom I i II. Czelej
4.
Woźniak W. ( red ) Anatomia człowieka – podręcznik dla studentów. Urban & Partner.
Literatura uzupełniająca:
1.
Aleksandrowicz R. Mały atlas anatomiczny. PZWL
2.
Gołąb B. Podstawy anatomii człowieka. PZWL
Przedmiot: Fizjologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń - 2 pkt. ECTS
II semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia - 2 pkt. ECTS
ECTS: 4 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Przyswojenie przez studentów i zrozumienie zasad funkcjonowania organizmu człowieka w warunkach
prawidłowych. Cel ten realizowany będzie poprzez przekazywanie treści na wykładach i wyrabianie
umiejętności logicznej interpretacji faktów podczas ćwiczeń.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1.
Organizm człowieka jako całość, środowisko wewnętrzne organizmu.
2.
Biofizyczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego.
3.
Elektrofizjologia.
4.
Fizjologia mięśni poprzecznie prążkowanych i gładkich.
5.
Fizjologia układu trawiennego.
6.
Fizjologia oddychania: zewnętrznego i wewnętrznego.
7.
Fizjologia układu moczowego.
8.
Fizjologia układu płciowego: męskiego i żeńskiego.
9.
Fizjologia krwi.
10.
Mechanizmy regulujące ciśnienie krwi i pracę serca.
11.
Fizjologia krążenia krwi: krążenie małe, duże i płodowe.
12.
Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych.
13.
Rola hormonów w organizmie człowieka.
14.
Obwodowy układ nerwowy.
15.
Fizjologia czucia.
16.
Centralny układ nerwowy.
17.
Regulacja postawy, równowagi i ruchu.
18.
Kora mózgowa.
19.
Układ limbiczny, podwzgórze, układ autonomiczny.
Tematyka ćwiczeń:
1.
Potencjały spoczynkowe i czynnościowe w tkankach.
2.
Praca mięśni, znużenie mięśni.
3.
Badanie odruchów klinicznych.
4.
Czucie eksteroceptywne.
5.
Słuch i wzrok - telereceptory.
6.
Krwinki czerwone, hematokryt, hemoliza.
7.
Krwinki białe, odczyn Biernackiego.
8.
Krzepnięcie krwi, grupy krwi.
9.
Elektrokardiografia.
10.
Tony serca, ciśnienie krwi, tętno.
11.
Próby czynnościowe układu krążenia.
12.
Lokalna regulacja krążenia krwi.
13.
Osłuchiwanie klatki piersiowej, próby czynnościowe układu oddechowego.
Tematyka samokształcenia:
1.
Funkcje życiowe człowieka.
2.
Rola skóry.
3.
Fizjologia snu i czuwania.
4.
5.
Hormony jelitowe.
Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych.
Efekty kształcenia: umiejętności i kompetencje: rozumienia zasad prawidłowego funkcjonowania tkanek i
narządów człowieka; wyjaśnienia wzajemnego oddziaływania narządów i układów czynnościowych;
interpretowania procesów fizjologicznych człowieka w stanie zdrowia; określania podstawowych wielkości
fizjologicznych; wykorzystywania fizjologii w wykonywaniu czynności zawodowych.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: zasady prawidłowego funkcjonowania poszczególnych tkanek i narządów człowieka
oraz mechanizmy podstawowe i regulacyjne dostosowujące organizm do zmieniających się
warunków funkcjonowania,
rozumieć: wzajemne oddziaływania poszczególnych narządów i układów czynnościowych,
umieć: wytłumaczyć mechanizmy funkcjonowania poszczególnych narządów i sprzężenia
występujące w organizmie.
Metody nauczania:
wykład,
pokaz,
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po II semestrze. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa. W przypadku usprawiedliwionej nieobecności na ćwiczeniach
należy je odrobić z inną grupą za zgodą osoby prowadzącej zajęcia.
Literatura obowiązkowa:
1.
Traczyk W.Z., Trzebski A.: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej
i klinicznej. PZWL
2.
Traczyk W.Z.: Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL
Literatura uzupełniająca:
1.
Konturek S.: Fizjologia człowieka. Wydawnictwo UJ – tom IV Neurofizjologia.
2.
Wójcik G.: Fizjologia człowieka. Wydawnictwo Czelej.
Przedmiot: Patologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
II semestr - 35 godzin wykładów + 25 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 4 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi patomechanizmu
procesu chorobowego: z zakresu patomorfologii ( zmiany strukturalne i ich analiza morfologiczna makro- i
mikroskopowa) oraz patofizjologii (etiologia, patogeneza i klinika chorób wybranych narządów i układów).
Treści nauczania:
Tematyka wykładów:
1. Patologia, patofizjologia i patomorfologia – uwagi wstępne, cele, rozwój, rys historyczny. Zdrowie i
choroba.
2. Homeostaza i adaptacja.
3. Choroba, czynniki chorobotwórcze wewnętrzne i zewnętrzne. Choroba organiczna i czynnościowa.
Przebieg i zejście choroby. Dynamika procesu chorobowego. Choroba w ujęciu patomorfologicznym
(analiza, apoptoza). Objawy patologiczne.
4. Etiologia ogólna i nozologia ogólna.
5. Zmiany wsteczne.
6. Zmiany postępowe.
7. Zapalenie.
8. Zaburzenia termoregulacji.
9. Zaburzenia regulacji hormonalnej ustroju.
10. Patogeneza cukrzycy. Cukrzyca typu I. Cukrzyca typu II.
11. Wczesne i późne powikłania cukrzycy.
12. Cukrzyca ciężarnych.
13. Ostra i przewlekła niewydolność krążenia.
14. Miażdżyca.
15. Choroba niedokrwienna serca.
16. Nadciśnienie tętnicze. Powikłania narządowe w chorobie nadciśnieniowej.
17. Morfologia serca w stanach chorobowych.
18. Patogeneza zawału serca.
19. Wstrząs.
20. Ostra niewydolność nerek.
21. Przewlekła niewydolność nerek
22. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
23. Obrzęki.
24. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej.
25. Patologia wątroby i dróg żółciowych. Marskość wątroby. Zapalenia wirusowe wątroby.
26. Patologia układu oddechowego. Przewlekła obturacyjna choroba płuc.
27. Etiopatogeneza nowotworów.
28. Rak piersi, rak płuca, rak jelita grubego – charakterystyka kliniczna i patomorfologiczna.
29. Awitaminozy.
30. Osteoporoza pomenopauzalna (typ I) i starcza (typ II).
31. Zagrożenia płodu i noworodka.
32. Teorie starzenia.
33. Wybrane aspekty starzenia się narządów i układów w organizmie człowieka.
34. Metodyka i zakres badań stosowanych w patomorfologii.
Tematyka ćwiczeń:
1. Patologia przysadki.
2. Patologia tarczycy.
3. Patogeneza chorób nadnerczy.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Patologia gruczołów płciowych. Niepłodność i bezpłodność. Klimakterium i andropauza.
Patogeneza i patomorfologia chorób zapalnych wielonarządowych .
Niedokrwistości pierwotne i wtórne. Niedokrwistość chorób nowotworowych.
Choroby mieloproliferacyjne. Ostra białaczka szpikowa. Przewlekła białaczka szpikowa.
Chłoniaki. Ziarnica złośliwa .
Skazy krwotoczne : naczyniowe, płytkowe i osoczowe.
Zespół śródnaczyniowego wykrzepiania. Zaburzenia hemostazy w przebiegu ciąży i porodu.
Trombofilia. Pierwotna i wtórna profilaktyka przeciwzakrzepowa.
Podział histopatologiczny nowotworów.
Zasady oceny złośliwości nowotworów.
Markery nowotworowe.
Patologia układu nerwowego. Choroba Alzheimera, choroba Creutzfelda-Jakoba.
Tematyka samokształcenia:
1. Powikłania cukrzycy.
2. Zespół polimetaboliczny.
3. Awitaminozy.
4. Ból.
5. Posocznica.
Efekty kształcenia: umiejętności kompetencje: rozpoznawania podstawowych zaburzeń fizjologicznych;
opisu etiopatogenezy najważniejszych jednostek chorobowych z uwzględnieniem patomechanizmu.
Metody kształcenia:
Wykłady dające podstawy teoretyczne przedmiotu oraz ćwiczenia , które uzupełniają i rozszerzają wybrane
zagadnienia w sposób praktyczny ( analiza mikroskopowa, filmy, zadania, wykorzystanie środków audiowizualnych)
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po II semestrze. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu końcowego jest uzyskanie pozytywnych
ocen z dwóch kolokwiów cząstkowych.
Literatura obowiązkowa:
1.
Kruś S.: Patologia. Podręcznik dla licencjackich studiów medycznych. PZWL 2003.
2.
Red. B. Zahorska- Markiewicz., Patofizjologia kliniczna dla studentów. Volumed, 2000.
Literatura uzupełniająca:
1.
J. Stachura, W. Domagała.: Patologia – znaczy słowo o chorobie tom I- patologia ogólna.
2.
Red. D. Rość: Przewodnik po patofizjologii. Skrypt dla licencjackich studiów medycznych.
AM Bydgoszcz 2004.
3.
Red. M. Kajora Zarys patomorfologii – podręcznik dla studentów pielęgniarstwa Wyd. ŚAM.
Przedmiot: Zdrowie publiczne
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 25 godzin wykładów + 20 godzin ćwiczeń + 5 godzin samokształcenia – 3 pkt. ECTS
II semestr - 20 godzin wykładów + 25 godzin ćwiczeń + 10 godzin samokształcenia – 3 pkt. ECTS
ECTS: 6 punktów
Cele ogólne przedmiotu:
.
Studenci winni zapoznać się z genezą, założeniami i zadaniami zdrowia publicznego, koncepcją medycyny
rodzinnej w realizacji zadań zdrowia publicznego, podstawowymi wiadomościami z dziedziny higieny
człowieka i środowiska oraz poznać czynniki stanowiące zagrożenie dla zdrowia i jego kulturowych,
społecznych i ekonomicznych uwarunkowań oraz ekologicznych zagrożeń występujących w środowisku
zamieszkania, nauki i pracy. Wykształcenie umiejętności oceny epidemiologii, profilaktyki i prewencji chorób
społecznych we współczesnych systemach opieki zdrowotnej i zmieniającym się rynku usług zdrowotnych.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Koncepcja zdrowia w medycynie i naukach społecznych:
zakres i zadania zdrowia publicznego oraz medycyny społecznej,
zdrowie w pedagogice, socjologii i psychologii,
koncepcja zdrowia w świetle Programu WHO, Narodowego Programu Zdrowia,
Ottawskiej Karty Zdrowia i Programu Zdrowie XXI – Zdrowie dla wszystkich w
XXI wieku,
profilaktyka i jej znaczenie dla współczesnej koncepcji zdrowia,
edukacja zdrowotna jako proces kształtujący zdrowie.
2. Kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia.
3. Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby.
4. Zachowania zdrowotne.
5. Ocena stanu zdrowia ludności.
6. Relacje między rodziną a zdrowiem i chorobą.
7. Patologia rodziny a zdrowie.
8. Narkomania jako problem medycyny i społeczny.
9. Programowe działania na rzecz zdrowia
10. Opieka medyczna w szkole w ramach zdrowia publicznego.
11. Model medycyny rodzinnej – założenia i zadania.
12. Koncepcja medycyny pracy.
13. Wybrane elementy epidemiologii chorób zakaźnych.
14. Źródła informacji o stanie zdrowia społeczeństwa.
15. Rodzaje badań epidemiologicznych.
16. Czynniki ekologiczne a zdrowie.
17. Zagrożenia zdrowotne w środowisku zamieszkania, nauki i pracy.
18. Zagrożenia zdrowotne współczesnych społeczeństw.
19. Modele edukacji zdrowotnej - założenia teoretyczne i ich realizacja w koncepcji zdrowia
publicznego:
model edukacji zdrowotnej zorientowanej na zdrowie,
model edukacji zdrowotnej zorientowanej na czynniki ryzyka,
model edukacji zdrowotnej zorientowanej na chorobę.
21. Higiena człowieka i środowiska.
22. Higiena żywności i żywienia.
23. Struktura organizacyjna, cele i zadania systemów opieki zdrowotnej.
24. Rynek usług zdrowotnych.
25. Źródła finansowania opieki zdrowotnej.
26. Systemy zdrowotne w wybranych krajach.
27. Organizacja jako dyscyplina naukowa i działalność praktyczna.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
Prakseologiczne podstawy sprawnego działania.
Organizacja pracy własnej, źródła niesprawności.
Warunki naboru i doboru do pracy, adaptacja.
Systemy kształcenia i doskonalenia zawodowego pielęgniarek.
Kontraktowanie świadczeń pielęgniarskich.
Pielęgniarskie organizacje samorządowe i zawodowe, krajowe oraz zagraniczne.
Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych jako organizacja samorządu zawodowego.
Planowanie pracy własnej a współpraca w zespole.
Planowanie własnego rozwoju zawodowego.
Aktywne poszukiwanie pracy.
Negocjowanie - istota, cele, charakterystyka, uwarunkowania.
Autoprezentacja.
Formy praktyki pielęgniarskiej.
Koszty usług.
Tematyka ćwiczeń:
1. Czynniki zagrożenia w wybranych chorobach: układ krążenia, oddechowy, pokarmowy.
2. Podstawowe zasady profilaktyki wybranych chorób społecznych: choroba niedokrwienna serca,
nadciśnienie, choroba wrzodowa, choroby nowotworowe.
3. Choroby cywilizacyjne.
4. Choroby przenoszone drogą bezpośredniego kontaktu.
5. Społeczne uwarunkowania wybranych chorób: gruźlica, wzw, AIDS, grzybice skóry, świerzb.
6. AIDS jako problem społeczny, epidemiologia i profilaktyka.
7. Sposoby szerzenia się chorób zakaźnych i metody niszczenia ich nosicieli: sanityzacja,
dezynfekcja, sterylizacja.
8. Choroby zakaźne szerzące się drogą kropelkową i pokarmową.
9. Higiena człowieka w różnych okresach życia, podobieństwa i odrębności.
10. Czynniki fizyczne w środowisku bytowania człowieka.
Tematyka samokształcenia:
1. Choroby społeczne.
2. Jak w twoim środowisku domowym kształtuje się prawidłowe postawy zdrowotne.
3. Działalność samorządów zawodowych na podstawie Izb Pielęgniarskich.
4. Kształcenie podyplomowe pielęgniarek.
5. Higiena nauki i pracy.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania czynników warunkujących zdrowie
publiczne; oceny zdrowia stanu ludzkości na podstawie danych epidemiologicznych i demograficznych;
rozpoznawania zagrożeń zdrowotnych występujących w środowisku zamieszkania, nauki i pracy;
rozpoznawania działań w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez państwo;
identyfikowania źródeł finansowania opieki zdrowotnej; analizy i oceny stanu zatrudnienia i rozmieszczenia
kadr pielęgniarskich; organizowania pracy na własnym stanowisku.
Student na poziomie licencjatu powinien:
-
-
znać: założenia i koncepcje zdrowia publicznego w ramach systemowego modelu opieki
zdrowotnej, zakres i zadania medycyny społecznej i zdrowia publicznego, czynniki
kształtujące stan zdrowia społeczeństwa polskiego, zasady profilaktyki najczęściej
występujących chorób cywilizacyjnych, kierunki działań w zakresie profilaktyki uzależnień,
podstawowe
pojęcia
i definicje stosowane w epidemiologii, głównie chorób zakaźnych, zasady opracowania
ogniska epidemii, podstawowe problemy zdrowotne społeczeństwa polskiego, znać zasady
ochrony przed takimi zagrożeniami, znać czynniki środowiska wpływające na zdrowie
człowieka, zagrożenia cywilizacyjne mogące dotknąć człowieka, uwarunkowania
ekonomiczne w ochronie zdrowia, podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania, ekonomiki,
marketingu i organizacji ochrony zdrowia.
rozumieć: znaczenie problematyki zdrowia publicznego i medycyny zapobiegawczej, wpływ
zachowań antyzdrowotnych na stan zdrowia, koncepcje opieki nad rodziną w zdrowiu
i chorobie, przyczyny szerzenia się zakażeń oraz zasady i metody zapobiegania zakażeniom
-
wewnątrzszpitalnym, mechanizmy szerzenia się epidemii, związki jakie istnieją między
środowiskiem a organizmem ludzkim, mechanizmy finansowania usług zdrowotnych,
umieć: różnicować pojęcia medyczne ( promocja zdrowia, profilaktyka medyczna, edukacja
zdrowotna, wychowanie zdrowotne), rozpoznawać i rozwiązywać problemy zdrowotne
i społeczne jednostki, rodziny i grupy społecznej, zabezpieczać tj. przerywać drogi
szerzenia zakażeń, wykorzystywać i interpretować wyniki analiz epidemiologicznych, umieć
zbierać
i przetwarzać wybrane dane demograficzne wykorzystywane w epidemiologii, stosować
sposoby
unikania
lub
eliminowania
środowiskowych
czynników
negatywnych,
wykorzystywać dodatnie czynniki środowiskowe dla zapewnienia jak najlepszych warunków
do prawidłowego rozwoju psychofizycznego jednostki, współpracować w zespole
terapeutycznym i kształtować pożądane stosunki interpersonalne.
Metody nauczania:
metoda akromatyczna na zmianę z erotematyczną,
opis,
metody oparte na oglądzie.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po II semestrze. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń.
Usprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach muszą być odpracowane z inną grupą za zgodą osoby
prowadzącej zajęcia lub zaliczone ustnie.
Literatura obowiązkowa:
1.
Aktualnie obowiązujące akty prawne.
2.
Jabłoński L., Karwat I.D.: Podstawy epidemiologii ogólnej, epidemiologia chorób zakaźnych.
Podręcznik dla studentów nauk medycznych i pielęgniarskich studiów licencjackich.
Wyd. Czelej, Lublin.
3.
Kulik T.B., Latalski M. (red.): Zdrowie publiczne. Podręcznik dla studentów i absolwentów
Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznych. Wydawnictwo Czelej
Lublin
4.
Latalski M. (red.): Zdrowie Publiczne. AM Lublin.
5.
Marcinkowski J.: Podstawy higieny. Volumen.
6.
Włodarczyk C., Paździoch S. Systemy zdrowotne. Wyd. UJ Kraków.
7.
Włodarczyk W.C.: Zdrowie publiczne tom I i II. FZP
Literatura uzupełniająca:
1.
Fedorowski J., Niżanowski R. (red): Ekonomika medycyny. PZWL Warszawa.
2.
Jabłoński L.: Sanologia. Nauka o zdrowiu społeczeństwa. WSRL Żyrardów.
3.
Jędrychowski W.: Epidemiologia. Wprowadzenie. Metody badań. PZWL, Warszawa.
4.
Kulik T.B. (red.): Współczesne zagrożenia zdrowia rodziny. Fundacja Uniwersytetu Golec
D.: Przemoc w rodzinie. Wydawnictwo „Synapsis” Warszawa.
5.
Kulik T.B., Wrońska I. (red.): Zdrowie w medycynie i naukach społecznych. Wyd. Nauk
Społecznych KUL Stalowa Wola.
6.
Kurnatowska A. Ekologia, jej związek z różnymi dziedzinami wiedzy. PWN
7.
Wąsiewicz E. (red.): Zdrowie publiczne i medycyna społeczna. AM Poznań.
Przedmiot: Biochemia i biofizyka
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: I semestr - 10 godzin wykładów + 15 godzin samokształcenia
II semestr - 20 godzin ćwiczeń
ECTS: 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem kształcenia jest: zapoznanie studentów z reakcjami i procesami chemicznymi zachodzącymi w
organizmie człowieka: przedstawienie roli najważniejszych biomolekuł w zachowaniu integralności organizmu
ludzkiego, jak również biochemicznych podstaw patogenezy chorób.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego.
2. Budowa i funkcje makromolekuł występujących w organizmie ludzkim, błony komórkowe, białka
błonowe, kanały i pompy błonowe, pompa sodowa, pompy wapniowe.
3. Aminokwasy: budowa, właściwości i funkcja.
4. Białka: budowa, charakterystyka chemiczna i biologiczna
5. Budowa i funkcja enzymów.
6. Utlenianie biologiczne, łańcuch oddechowy i fosforylacja oksydacyjna.
7. Cukry proste i złożone.
8. Glikoliza. Metabolizm glikogenu.
9. Glukoneogeneza i kontrola stężenia glukozy we krwi
10. Szlak pentozofosforanowy.
11. Lipidy - budowa i podział.
12. Lipidy: biosynteza, transport, magazynowanie.
13. Kwasy nukleinowe.
14. Budowa i rola witamin.
15. Biochemiczne i genetyczne podłoże choroby.
16. Metabolizm ksenobiotyków.
17. Biofizyczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego.
18. Właściwości biofizyczne, elektryczne komórki.
19. Bioenergetyka komórki.
20. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy oraz przewodnictwo elektryczne w tkance nerwowej.
21. Energetyka i mechanizm skurczu mięśnia.
22. Układ oddechowy: wentylacja płuc, właściwości sprężyste tkanki płucnej, napięcie powierzchniowe
pęcherzyków płucnych. Wymiana gazowa.
23. Układ krążenia: przepływ krwi, opór naczyniowy przepływu, lepkość krwi oraz prawa przepływu.
24. Praca i moc serca.
25. Podstawy fizyczne wybranych metod obrazowania tkanek i narządów.
Tematyka samokształcenia:
1. Woda i pH.
2. Bioenergetyka, rola ATP.
3. Błony komórkowe: budowa i funkcja.
4. Mioglobina i hemoglobina.
5. Białka osocza.
6. Soki trawienne: ślina, sok żołądkowy, sok trzustkowy.
7. Wpływ zabiegów fizykalnych na postępy rehabilitacji.
Efekty kształcenia: umiejętności i kompetencje: identyfikowania podstawowych procesów zachodzących w
żywym organizmie; rozpoznawania budowy i funkcji makromolekuł obecnych w organizmie człowieka.
Student na poziomie licencjata powinien:
opanować podstawową wiedzę na temat biochemicznych podstaw życia w aspekcie zdrowia
i choroby, zrozumieć i wykorzystać badania biochemiczne i testy laboratoryjne w diagnostyce
i leczeniu chorób.
poznać pojęcia, prawa i teorie umożliwiające fizyczną interpretację funkcji wybranych układów
w organizmie człowieka,
zrozumieć mechanizmy oddziaływania różnych czynników fizycznych na żywy organizm
człowieka,
poznać podstawy fizyczne nowoczesnych metod obrazowania tkanek i narządów.
Metody nauczania:
- wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I i II semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Bańkowski E., Biochemia . Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Urban & Partner, Wrocław,
2004.
2. Hames BD., Hooper NM., Houghton JD.: Krótkie wykłady. Biochemia. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa, 2000.
3. Jaroszyk F. red. Biofizyka medyczna. Wyd. Uczelniane AM w Poznaniu, 1993.
4. Jaroszyk F. red. Biofizyka, podręcznik akademicki. PZWL Warszawa, 2006.
Literatura uzupełniająca:
1.Kędryna T., Gałka-Walczak M:
Wybrane zagadnienia z biochemii ogólnej
Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
2. Murray RK., Granner DK., Mayes PA., Rodwell VW: Biochemia Harpera. PZWL
z
ćwiczeniami.
Przedmiot: Genetyka
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 10 godzin wykładów + 20 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu genetyki klasycznej,
prawami definiującymi zasady dziedziczenia, jak również przedstawienie najważniejszych osiągnięć genetyki
molekularnej. Przygotowanie studentów do kompetentnego odbioru i interpretacji zagadnień z zakresu
immunogenetyki, poradnictwa genetycznego, biotechnologii, znaczenia diagnostyki
molekularnej w
rozpoznawaniu i zwalczaniu chorób uwarunkowanych genetycznie.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Historia genetyki – wprowadzenie.
2. Biochemiczne podstawy dziedziczności: kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) i rybonukleinowy (RNA)
3. Genetyka klasyczna : pierwsze i drugie prawo Mendla.
4. Struktura kodu genetycznego i odczytywanie informacji genetycznej.
5. Regulacja ekspresji genów.
6. Genom człowieka.
7. Dziedziczenie jednogenowe i wielogenowe, cechy sprzężone z płcią.
8. Mutacje: punktowe, chromosomowe. Czynniki mutagenne.
9. Choroby dziedziczne: defekty genomu jądrowego.
10. Choroby dziedziczne: defekty genomu mitochondrialnego.
11. Immunogenetyka: układy antygenowe komórek krwi
12. Immunogenetyka: główny układ zgodności tkankowej (HLA)
13. Nowotwory dziedziczne: podłoże molekularne i diagnostyka. Rak piersi.
14. Diagnostyka molekularna: metody i techniki badawcze oraz ich zastosowanie w medycynie.
15. Kolokwium.
Tematyka samokształcenia:
1. Poradnictwo genetyczne: testy genetyczne, profilaktyka i leczenie chorób genetycznie uwarunkowanych.
2. Badania genetyczne w ustalaniu ojcostwa.
3. Rośliny i zwierzęta transgeniczne.
4. Klonowanie.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia teorii chromosomowej dziedziczenia i
cytogenetyki oraz patogenezy aberracji chromosomowych; wyjaśniania najczęstszych zespołów
chromosomowych człowieka i wad rozwojowych; identyfikowania płci u człowieka; identyfikowania
dziedziczenia cech sprężonych z płcią.
Student na poziomie licencjata powinien:
po zakończeniu zajęć znać i rozumieć podstawowe zagadnienia dotyczące dziedziczności i
zmienności organizmów żywych. Wykazywać znajomość zagadnień z zakresu genetyki
molekularnej takich jak: nazewnictwo genów i mutacji, metody badań genomu, podłoże
molekularne nowotworów, klonowanie ssaków, zastosowanie biotechnologii w medycynie.
Metody nauczania:
wykład z zastosowaniem środków audiowizualnych.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1.
Connor JM., Ferguson-Smith MA., Podstawy genetyki medycznej. PZWL, Warszawa, 1998
2.
Winter P.C., Hickley GI., Fletcher H.l Krótkie wykłady. Genetyka. Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa, 2000.
Literatura uzupełniająca:
1.
Drewa G., Ferenc T., Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy. Urban & Partner
2.
Red. J. Bal, Biologia molekularna w medycynie. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001
Przedmiot: Mikrobiologia i parazytologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 30 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Poznanie podstaw morfologii i fizjologii drobnoustrojów chorobotwórczych, oportunistycznych i
stanowiących florę fizjologiczną człowieka. Określenie czynników zjadliwości drobnoustrojów,
chorobotwórczość i diagnostyka zakażeń wywołanych przez bakterie, wirusy, grzyby. Metody pobierania
materiałów do badań mikrobiologicznych. Kontrola zakażeń szpitalnych. Podstawy odporności organizmu
na zakażenia i mechanizmy powstawania odpowiedzi immunologicznej. Poznanie zjawiska pasożytnictwa,
budowy i biologii najczęściej występujących pasożytów, ich chorobotwórczością i drogami szerzenia się.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1.
Immunologia. Pojęcie odpowiedzi immunologicznej. Narządy i komórki układu limfatycznego.
Przeciwciała i charakterystyka poszczególnych klas immunoglobulin. Reakcje antygen – przeciwciało.
Odporność przeciwzakaźna. Odporność nieswoista w zakażeniach. Odporność swoista w zakażeniach.
Odporność immunologiczna na zakażenia: bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze i grzybicze. Mechanizmy
unikania odpowiedzi immunologicznej przez drobnoustroje. Techniki immunologiczne.
2.
Immunoprofilaktyka i immunoterapia zakażeń. Immunoprofilaktyka zakażeń bakteryjnych, w
chorobach wirusowych. Szczepionki. Immunoglobuliny i surowice odpornościowe.
3.
Patogeneza zakażeń. Zakażenia szpitalne. Czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych. Profilaktyka.
Podstawowe pojęcia z epidemiologii.
4.
Wprowadzenie do mikrobiologii. Taksonomia drobnoustrojów. Morfologia drobnoustrojów.
5.
Bakteriologia. Morfologia i fizjologia bakterii. Klasyfikacja bakterii. Podstawy diagnostyki
bakteriologicznej. Flora fizjologiczna. Egzotoksyny i endotoksyny bakteryjne. Bakteriologia szczegółowa.
6.
Wirusologia. Budowa, właściwości i klasyfikacja wirusów. Patomechanizm zakażeń wirusowych.
Epidemiologia zakażeń wirusowych. Diagnostyka wirusologiczna. Wirusologia szczegółowa.
7.
Mikologia. Cechy morfologiczne i fizjologiczne grzybów. Patomechanizm, epidemiologia i profilaktyka
grzybic. Podstawy diagnostyki mikologicznej. Udział pielęgniarki w diagnostyce grzybic. Pielęgnowanie
i edukacja pacjentów z grzybicą. Rodzaje grzybic. Grzybicze zakażenia szpitalne i udział pielęgniarki
w profilaktyce zakażeń grzybiczych.
8.
Parazytologia. Patogeneza chorób pasożytniczych. Epidemiologia i profilaktyka chorób pasożytniczych.
Postępowanie diagnostyczne w parazytozach. Diagnostyka parazytologiczna i immunoenzymatyczna.
Parazytologia szczegółowa (pasożyty jelitowe, pasożyty krwi i tkanek, robaczyce). Inwazje pasożytów
„egzotycznych” (malaria, leiszmania, pełzakowica, schistosoma, filariozy). Zagrożenia dla podróżujących
w tropiku
Tematyka ćwiczeń:
1. Wprowadzenie i podstawowe pojęcia dotyczące:
- dezynfekcji (metody, dobór środków dezynfekcyjnych)
- odkażania (zasady prawidłowej antyseptyki rąk)
- sterylizacji (metody, zasady prawidłowej sterylizacji)
- czynników ryzyka występowania zakażeń szpitalnych (zależne od chorego, od drobnoustroju, od
środowiska szpitalnego)
- postacie kliniczne zakażeń szpitalnych
2. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań mikrobiologicznych, w tym:
- pobieranie i przesyłanie materiałów do badań bakteriologicznych (krew, płyn mózgowo-rdzeniowy,
materiały z dróg oddechowych, kał, mocz i inne)
- pobieranie i przesyłanie materiału do badań wirusologicznych
- pobieranie i przesyłanie materiału do badań mikologicznych]
- pobieranie przesyłanie materiału do badań
3. Przygotowanie preparatów bezpośrednich hodowli bakteriologicznych
- barwionych met. Grama.
- analiza hodowli i diagnostyka bakterii do gatunku.
- określenie lekowrażliwości bakterii i mechanizmów oporności.
4. Badanie mikroskopowe preparatów z materiałów pobranych od chorych w kierunku grzybic:
- identyfikacje przedstawicieli grzybów dermatofitowych, pleśniowych i drożdżaków
-oglądanie makrohodowli i obraz mikroskopowy z hodowli (samodzielne wykonywanie preparatów
mikroskopowych przez studentów).
5. Pobieranie materiału i diagnostyka pasożytów (wykonanie cienkiego rozmazu krwi i grubej kropli w
kierunku zimnicy).
- oglądanie mikroskopowe preparatów barwionych met. Giemsy w kierunku zimnicy
- oglądanie mikroskopowe utrwalonego materiału w kierunku pasożytów jelitowych
- makroskopowa identyfikacja utrwalonych pasożytów (tasiemiec, przywry, toksokara).
Tematyka samokształcenia:
1. Rola pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom wewnątrzszpitalnym.
2. Pobieranie materiału do badań mikrobiologicznych – rola pielęgniarki.
3. Rola pielęgniarki w zapobieganiu oporności – prawidłowe techniki podawania chemioterapeutyków
i stosowania środków dezynfekcyjnych.
4. Zapobieganie zakażeniom mikologicznym.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia roli drobnoustrojów w powstawaniu i szerzeniu
się chorób zakaźnych; postępowania aseptycznego i antyseptycznego w pracy pielęgniarsko – leczniczej;
pobierania i przesyłania materiałów do badań mikrobiologicznych; stosowania zasad profilaktyki w życiu
codziennym i pracy zawodowej.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać : podstawowe drobnoustroje chorobotwórcze, drogi szerzenia się zakażeń szpitalnych,
podstawy mechanizmów obronnych człowieka, biologię i podstawy chorobotwórczego
oddziaływania pasożytów na organizm człowieka oraz podstawowe metody wykrywania
pasożytów,
rozumieć: chorobotwórczość drobnoustrojów, znaczenie flory fizjologicznej, układ
immunologiczny a zakażenia oportunistyczne, pojęcie pasożytnictwa, choroby inwazyjnej,
łańcucha epidemiologicznego i środowiskowe uwarunkowania chorób pasożytniczych,
umieć: pobrać materiał do badań mikrobiologicznych, stosować dezynfekcję i sterylizację,
posługiwać się sprzętem laboratoryjnym.
Metody nauczania:
wykład,
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Mikrobiologia. Podręcznik dla pielęgniarek, położnych i ratowników medycznych. Red. Piotr B. Heczko,
PZWL, Warszawa, 2006.
2. Mikrobiologia. Krótkie wykłady. J. Nicklin, K.Graeme-Cook, R. Killinkton. PWN, Warszawa, 2004.
3. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Pod red. Zdzisława Dziubka, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa, 2003.
4. Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i profilaktyka. W. Magdzik, D. Naruszewicz-Lesiuk,
A. Zieliński. - medika press, Bielsko-Biała 2004.
5. Mikologia Lekarska dla lekarzy i studentów. Pod red. Z. Adamskiego i H. Batura-Gabryel. Wyd.
Naukowe AM, Poznań ,2005.
6. Zarys mikologii dla pielęgniarek, red. Elżbieta Krajewska-Kułak, Wyd. Czelej, Lublin, 2005.
7. Mikrobiologia lekarska. Podręcznik. Zaremba Lucyna Maria, Borowski Jerzy, Wyd. PZWL, Warszawa
2005.
Przedmiot: Pedagogika
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
II semestr - 15 godzin wykładów + 30 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenie
ECTS: 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
- zapoznać z miejscem wiedzy pedagogicznej w systemie umiejętności pielęgniarskich oraz istotą
i uwarunkowaniami procesu wychowania i kształcenia.
- wpłynąć na ukształtowanie się u przyszłych pielęgniarek przekonania o integralności działalności
pielęgnacyjnej i pedagogicznej pielęgniarki /pielęgniarza.
- stworzyć warunki do opanowania przez studentów podstawowych umiejętności w zakresie metodyki
wychowania, kształcenia specjalnego i edukacji zdrowotnej.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1.
Pedagogika jako nauka.
Przedmiot pedagogiki. Miejsce pedagogiki w systemie nauk, nauki współdziałające z nią.
Dyscypliny pedagogiczne. Pedagogika specjalna. Pedagogika zdrowia. Podstawowe pojęcia
pedagogiki: socjalizacja, wychowanie, edukacja, kształcenie, nauczanie, uczenie się.
2.
Metody badań pedagogicznych.
Ogólna charakterystyka procesu badawczego. Charakterystyka metod i technik badawczych
(obserwacja, ankieta, wywiad, eksperyment, socjometria). Zasady etyczne w badaniach.
3.
Wychowanie jako konstytutywne pojęcie pedagogiki.
Zróżnicowania w ujęciu wychowania. Rodzaje i funkcje wychowania. Składniki, cechy i cele
wychowania.
4.
Współczesne kierunki i nurty wychowania.
Główne ideologie wychowania: pozytywizm, naturalizm, liberalizm (progresywizm, Nowe
Wychowanie, nurt deskolaryzacji), personalizm, postmodernizm). Główne kierunki w teorii
wychowania: adaptacyjny (autorytarny), liberalny (progresywny), personalistyczny, nieautorytarny,
niedyrektywny, antypedagogika, kierunek psychologii poznawczej (autokreacyjny).
5.
Wybrane problemy teleologii wychowania.
Podstawowe pojęcia teleologii wychowania. Źródła celów wychowania. Klasyfikacja celów
wychowania. Sposób wyprowadzania celów szczegółowych z ideału wychowania. Wartości
jako źródło celów wychowania. Wartości współczesnego Polaka. Współczesne ideały wychowania,
ideał wychowawczy XXI wieku. Cele wychowania w działalności szkoły. Program
kształcenia
a wychowanie.
6.
Podmiotowość w wychowaniu.
Tradycje i przemiany idei podmiotowości w wychowaniu. Wychowanie podmiotowe jako cel i
strategia wychowawcza. Relacje między podmiotami wychowania. Metody kształtowania
orientacji podmiotowej u uczniów. Warunki merytoryczno-metodyczne i organizacyjne
wychowania podmiotowego.
7.
Psychospołeczne podstawy skutecznego wychowania.
Uwarunkowania osobowościowe i społeczne zachowań ludzkich. Psychospołeczne warunki
skutecznego wychowania.
8.
Rodzina i szkoła jako podstawowe środowiska społeczno-wychowawcze.
Znaczenie środowiska społecznego dla procesu wychowania. Rodzina i czynniki warunkujące jej
wychowawcze funkcjonowanie. Funkcje szkoły i jej zadania opiekuńczo- -wychowawcze.
Czynniki zagrożenia w środowisku szkolnym.
9.
Zasady wychowania.
Pojęcie i znaczenie zasad dla praktyki wychowawczej. Zasady wychowania jako reguły
skuteczności. Charakterystyka zasad.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Metody i techniki wychowania.
Pojęcie metody i techniki wychowania. Kryteria doboru metod wychowania. Typologie metod
wychowania. Charakterystyka metod wychowania. Charakterystyka technik wychowania.
Trudności wychowawcze w szkole. Błędy wychowawcze.
Pojęcie i przyczyny trudności wychowawczych w szkole. Błąd w wychowaniu. Uwarunkowania
błędnych zachowań wychowawcy. Kategorie błędów wychowawczych. Błędne i właściwe
zachowania wychowawcy.
Agresja i przemoc jako problem wychowawczy.
Formy i rodzaje przemocy i agresji. Psychospołeczne uwarunkowania i przejawy agresji wśród
młodzieży szkolnej. Działania szkoły na rzecz przeciwdziałania agresji wśród uczniów. Procedury
postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością (programy
MEN w tym zakresie).
Przedmiot i zadania dydaktyki.
Historyczny rys dydaktyki ogólnej. Miejsce dydaktyki wśród dyscyplin pedagogicznych. Zadania
dydaktyki ogólnej. Dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe. Dydaktyka pielęgniarstwa.
Ortodydaktyka.
Cele kształcenia ogólnego i zawodowego.
Pojęcie i źródła celów kształcenia. Rodzaje celów kształcenia. Sposoby wyprowadzania celów,
operacjonalizacja. Taksonomia celów kształcenia. Plan wynikowy. Plan metodyczny.
Koncepcje formułowania treści kształcenia.
Znaczenie treści w procesie kształcenia. Pedagogiczne teorie doboru treści kształcenia. Modele
kształcenia według układu treści. Dylematy doboru treści kształcenia. Podstawa programowa.
Programy kształcenia. Treści kształcenia w zawodzie pielęgniarskim.
Proces kształcenia.
Proces kształcenia jako podstawowy element procesu dydaktycznego. Style nauczania. Ogniwa
procesu dydaktycznego. Strategie kształcenia. Kształcenie wielostronne. Cechy nowoczesnego
modelu procesu kształcenia.
Zasady kształcenia.
Zasady kształcenia jako reguły skuteczności. Typologie zasad kształcenia. Charakterystyka treści
zasad.
Metody nauczania.
Klasyfikacja metod nauczania. Metody asymilacji wiedzy. Metody samodzielnego dochodzenia
do wiedzy. Metody waloryzacyjne. Metody praktyczne.
Formy organizacyjne nauczania.
Systemy organizacyjne kształcenia. Nauczanie jednostkowe, zbiorowe i grupowe. Typy lekcji.
Organizacja pracy uczniów na lekcji. Organizacja pracy domowej.
Środki dydaktyczne medialne i multimedialne.
Pojęcie i funkcje środków kształcenia. Podział i charakterystyka środków dydaktycznych.
Kształcenie multimedialne. Kształcenie wspomagane przez komputer. Internet, radio i telewizja w
pracy dydaktycznej. Podręczniki szkolne.
Trudności i niepowodzenia szkolne.
Uwarunkowania powodzeń i niepowodzeń szkolnych. Rodzaje i przyczyny niepowodzeń
szkolnych. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym.
System oświatowy w Polsce i w krajach Unii Europejskiej.
Podstawowe zadania i elementy systemu oświaty w Polsce. Obowiązek szkolny. Zarządzanie
szkołami. Nadzór pedagogiczny. Centralna Komisja egzaminacyjna. Kształcenie ustawiczne.
Organizacja kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Systemy
oświaty w wybranych krajach Unii Europejskiej.
Osobowość i zawód nauczyciela.
Poglądy pedagogów i psychologów na temat cech osobowości nauczyciela decydujących o jego
wpływie wychowawczym. Cechy osobowości nauczyciela w relacjach z uczniami, innymi
nauczycielami i społeczeństwem. Rozwój zawodowy nauczyciela.
Działalność pedagogiczna w pielęgniarstwie.
Funkcja wychowawcza i kształcenia w zawodzie pielęgniarskim. Wychowanie zdrowotne.
Edukacja zdrowotna.
Tematyka ćwiczeń:
1. Metodyka pracy umysłowej (studiowania).
2. Kształcenie specjalne. Zasady ortodydaktyki.
3. Postawy społeczne wobec dzieci i młodzieży z odchyleniami od normy oraz wobec osób
4.
5.
6.
7.
niepełnosprawnych.
Wychowanie zdrowotne. Edukacja zdrowotna, cele i zakres tematyczny.
Edukacja zdrowotna w przedszkolu i szkole.
Edukacja zdrowotna dorosłych.
Organizacja i metody pracy opiekuńczo – wychowawczej w zakładach opieki.
Tematyka samokształcenia:
1. Czynniki naturalne i kulturowe w rozwoju i wychowaniu prozdrowotnym człowieka.
2. Wychowanie prozdrowotne w środowiskach patologicznych.
3. Praktyczne aspekty pedagogiki: mówienie i słuchanie w wychowaniu prozdrowotnym
człowieka.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia zjawiska socjalizacji i wychowania; rozumienia
roli środowiska w procesie wychowania; rozpoznawania przydatności teorii, metod i strategii wychowawczych
w procesie wychowawczym; wyjaśniania przyczyn trudności wychowawczych; identyfikowania zjawiska
przemocy w odniesieniu do dzieci; posługiwania się właściwymi metodami i formami kształcenia w edukacji
zdrowotnej dzieci, młodzieży i dorosłych; oceny skuteczności edukacji zdrowotnej.
Student na poziomie licencjata powinien:
•
znać podstawowe pojęcia pedagogiczne oraz zasady i metody wychowania i kształcenia;
•
rozumieć uwarunkowania i złożoność procesów edukacyjnych oraz integralność działalności
pielęgnacyjnej i pedagogicznej;
•
umieć stosować w działalności pielęgnacyjnej podstawowe formy i metody wychowania, kształcenia
specjalnego i edukacji zdrowotnej.
Metody nauczania:
wykład,
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po II semestrze. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. W przypadku
usprawiedliwionej nieobecności zajęcia należy odrobić z inną grupą za zgodą osoby prowadzącej
zajęcia.
Literatura obowiązkowa:
1. W. Ciechaniewicz (red.): Pedagogika. Podręcznik dla szkół medycznych. Warszawa 2000, PZWL
2. W. Dykcik: Pedagogika specjalna, Poznań 2007, Wyd. Naukowe UAM
3. K. Konarzewski (red.): Sztuka nauczania. Szkoła, Warszawa 1994, PWN
4. K. Kruszewski(red): Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, Warszawa 1994 i późn., PWN
5. Cz. Kupisiewicz: Podstawy dydaktyki, Warszawa 2005, WsiP
6. Z. Kwieciński, B. Śliwerski(red.): Pedagogika. Podręcznik akademicki. t. 1 i 2. Warszawa 2004, PWN
7. M. Łobocki: Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2003, Impuls
8. M. Łobocki: Metody badań pedagogicznych, Warszawa 1984, PWN
9. W. Okoń: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 2003, Żak
Literatura uzupełniająca:
1. A. Gurycka: Błąd w wychowaniu, Warszawa 1990, WSiP
2. A. Janowski: Poznawanie uczniów, Warszawa 1985, WsiP
3. A. Schopenhauer: Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, Kraków 1976
4. A. Molesztak, A. Tchorzewski, W. Wołoszyn: W kręgu powinności moralnych
5. A. Tchorzewski(red.): Wychowanie w kontekście teoretycznym, Bydgoszcz 1993
6. B. Niemierko: Między oceną szkolną a dydaktyką, Warszawa 1991
7. B. Śliwerski (red): Pedagogika, Gdańsk 2007, Gdańskie Wyd. Psychologiczne
8. B. Śliwerski: Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 1998, Impuls
9. Bliskie i dalekie cele wychowania, Warszawa 1987 i późn., PWN
10. Ch. Galloway: Psychologia uczenia się i nauczania, Warszawa 1988, PWN
11. Cz. Plewka, E. Radecki: Niekonwencjonalne metody nauczania – uczenia się, Szczecin 1992
12. D. Chętkowski: Z budy – czy spuścić ucznia z łańcucha, Kraków 2003, WL
13. E. Aronson, D.T. Wison, R.M. Akert: Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań 1997, Zysk i S-ka
14. E. Aronson: Człowiek - istota społeczna, Warszawa 1978 i późn., PWN
15. E. Babbie: Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003, PWN
16. E. Kubiak-Szymborska(red.): Podmiotowość w wychowaniu, Bydgoszcz 1999, WERS
17. Encyklopedia Pedagogiczna XXI Wieku, t. 1 – 4, Warszawa 2005, WA “Żak”
18. Encyklopedia Pedagogiczna, F. Innowacja, Warszawa 1993
19. G. Koźmiński (red.): Efektywna współpraca nauczycieli i rodziców, Złotów 2002, K&K
20. H. Muszyński: Rozwój moralny, Warszawa 1983, WSiP
21. J. Banasiak: Reagowanie wychowawcze w wielowymiarowej pedagogice działania,
22. J. Elliot, M. Place: Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla psychologów. Warszawa 2000,
WSiP
23. J. Homplewicz: Etyka pedagogiczna, Warszawa 1996, W. Salezjańskie
24. J. Osmelak: Jak uczyć się samodzielnie, Warszawa 1984, IWZZ
25. J. Rudniański: Sprawność umysłowa, Warszawa 1984, WP
26. J. Górniewicz: Teoria wychowania, Toruń. Olsztyn 1996, Glob
27. K. Konarzewski: Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych, Warszawa 1987, PWN
28. L. Kacprzak: Przemoc i agresja a oddziaływania społeczno-wychowawcze, Piła 2000,
PWSZ
29. M. Łobocki: Poradnik wychowawcy klasy, Warszawa 1985, WSiP
30. M. Sakowska, J. Sikora, A. Żwirblińska: Obyś cudze dzieci wychowywał..., Kielce 2003, OWN
31. M. Łobocki: ABC wychowania. Warszawa 1992, WSiP
32. M. Łobocki: Trudności wychowawcze w szkole. Warszawa 1989, WSiP
33. MEN o wychowaniu w szkole, Biblioteczka Reformy nr 13,Warszawa 1999 MEN o programie
wychowawczym szkoły,
34. Biblioteczka Reformy nr 37,W-wa 2001nauczyciela,Bydgoszcz 1994, WSP
35. Pedagogika. Leksykon PWN, Warszawa 2000
36. S. Kunowski: Podstawy współczesnej pedagogiki, W. Salezjańskie, Warszawa 1981
37. S. Wołoszyn: Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku, Warszawa 1997,IBE
38. T. Gordon: Wychowanie bez porażek (rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi),Warszawa
1995, PAX
39. T. Gordon: Wychowanie bez porażek w szkole. Warszawa 1995, PAX
40. T. Jaworska, R. Leppert (red.): Wprowadzenie do pedagogiki, Kraków 1998, Impuls
41. T. Nowacki: Podstawy dydaktyki zawodowej, Warszawa 1970 i późn., PWN
42. T. Pszczołowski: Umiejętność przekonywania i dyskusji, Warszawa 1962
43. W. Brejnak: Kocham i wychowuję, Poradnik dla rodziców i nauczycieli, OW “Adam”, Warszawa 1993
44. W. Okoń: Nauczanie problemowe we współczesnej szkole, Warszawa 1975, WSiP
45. W. Okoń: Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 1998
46. W. Zaczyński: Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1968, 1995, PWSZ
47. W. Okoń: Wszystko o wychowaniu, Warszawa 1999, Żak Warszawa 1997, Wyd. UW WSP
Przedmiot: Psychologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr: 15 godzin wykładów + 30 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Zapoznanie studentów z pojęciami, podstawowymi mechanizmami zachowań człowieka
i uwarunkowaniami jego prawidłowego i zaburzonego funkcjonowania. Uwrażliwienie studentów na:
-dostrzeżenie zależności człowieka od otoczenia,
-uchwycenie przemian zachodzących w człowieku w procesie jego rozwoju i pod wpływem zmian w sytuacji,
-dostrzeganie złożonej, wieloczynnikowej organizacji zachowania człowieka, złożoności struktury zachowań
i wieloczynnikowych uwarunkowań oraz wzajemnych zależności i interakcji.
Przygotowanie studentów do podjęcia współpracy z psychologami i korzystania z wyników badań
psychologicznych. Opanowanie wiedzy na temat istoty, struktury oraz zjawisk zachodzących w procesie
przekazywania i wymiany informacji. Zapoznanie z teoriami i modelami komunikacji interpersonalnej.
Nabycie podstawowych umiejętności komunikacji.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Psychologia jako nauka o człowieku.
2. Etapy rozwoju psychicznego.
3. Funkcjonowanie człowieka w środowisku.
4. Emocje i ich wpływ na funkcjonowanie człowieka.
5. Osobowość, rozwój osobowości, struktura osobowości, zaburzenia osobowości.
6. Sytuacje trudne (stres, konflikt, frustracja).
7. Orientacja i funkcjonowanie człowieka w otoczeniu. Rola wrażeń i spostrzeżeń w poznawaniu świata i
samego siebie. Rodzaje i znaczenie uwagi w prawidłowym przebiegu procesów poznawczych.
8. Pamięć i uczenie się jako podstawowe źródło doświadczeń człowieka.
9. Myślenie i rozwiązywanie problemów jako wyższy proces poznawczy u człowieka.
10. Prawidłowości rozwoju psychicznego człowieka.
11. Funkcjonowanie człowieka w grupie.
12. Postawy i proces kształtowania postaw.
13. Rodzaje sytuacji trudnych.
14. Choroba jako sytuacja trudna.
15. Pomoc psychologiczna w chorobie.
16. Mechanizmy obronne osobowości.
17. Sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych.
18. Człowiek jako jedność biopsychospołeczna.
19. Podstawowe wiadomości o procesie komunikowania się.
20. Modele komunikacji interpersonalnej.
21. Rodzaje ekspresji. Komunikacja werbalna i niewerbalna.
22. Problemy i błędy w procesie komunikacji. Bariery komunikacji.
23. Style komunikacji.
24. Czynniki wspomagające komunikację interpersonalną. Uwaga, zaufanie, wzajemna akceptacja, ciepło
emocjonalne, empatia.
25. Specyficzne problemy związane z chorobą i niepełnosprawnością.
Tematyka ćwiczeń:
1. Analiza etapów rozwoju psychicznego.
2. Metody relaksacyjne,
3. Psychoterapia grupowa.
4. Rozwiązywanie sytuacji trudnych.
5. Uczestniczenie w sytuacjach trudnych - pielęgniarka - pacjent nieuleczalnie chory.
6. Dotyk w procesie komunikacji pielęgniarki z pacjentem.
7. Bariery w komunikacji wynikające z braków w umiejętnościach interpersonalnych uczestników
relacji.
8. Wpływ miejsca na przebieg procesu wymiany informacji.
9. Style komunikowania. Norma i zakłócenia komunikacji w ujęciu J. Ruescha. Otwartość - intymność
komunikowania się w ujęciu U.J.Derlegi i A.L. Chaikina. Partnerski i nie partnerski styl
komunikowania się wg L.Grzesiuk i E. Trzebińskiej. Komunikowanie uczuć.
10. Sposoby komunikowania się służące pomaganiu.
11. Komunikowanie się między pielęgniarką i lekarzem, pielęgniarką i pacjentem.
12. Aktywne słuchanie
13. Asertywność.
14. Rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych.
15. Wykorzystywanie umiejętności komunikowania się dla kształtowania postaw prozdrowotnych.
Tematyka samokształcenia:
1. Przełamywanie barier komunikacyjnych (dlaczego ludzie nie mogą porozumiewać się).
2. Lęk jako sygnał niebezpieczeństwa wewnętrznego.
3. Skuteczna komunikacja - aktywne słuchanie.
4. Mechanizmy regulacyjne czynności ludzkich.
5. Zdolność obserwacji i spostrzegawczości.
6. Stres - utrudnia nam życie czy pomaga żyć.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wyjaśniania psychologicznych uwarunkowań zdrowia i
choroby; identyfikowania problemów i reakcji psychologicznych występujących u ludzi w sytuacjach trudnych i
kryzysowych - szczególnie choroby i leczenia; rozumienia istoty stresu i jego wpływu na zdrowie; kreowania
właściwej relacji terapeutycznej pielęgniarka – pacjent; dokonywania wyboru stylu komunikowania.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: podstawową wiedzę psychologiczną w zakresie rozwoju i zachowania człowieka, podstawowe
zasady komunikacji interpersonalnej, zasady i prawidłowości wykorzystywania technik
komunikacji
w codziennej praktyce
rozumieć: podstawowe determinanty funkcjonowania człowieka, podstawowe sposoby komunikowania
służące pomaganiu człowiekowi choremu,
umieć: różnicować zachowanie i funkcjonowanie człowieka w normie i patologii, wykorzystać wiedzę
do kształtowania postaw prozdrowotnych.
Metody nauczania:
- wykład,
- pokaz,
- ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I semestrze. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa.
Literatura obowiązkowa:
1. Formański J.: Psychologia dla pielęgniarek. Warszawa 2000.
2. Jarosz M.: Psychologia lekarska. Warszawa 1988.
3. Mądrzycki T.: Kształtowanie i zmiana postaw. Warszawa 1980.
4. Mika S.: Psychologia społeczna. Warszawa 1981.
5. Mitzel G.: Wprowadzenie do psychologii. Gdańsk 2000.
6. Przetacznikowa M.: Rozwój psychiczny dzieci i młodzieży. Warszawa 1986.
7. Reykowski J.: Szkice z teorii osobowości. Warszawa 1980.
8. Sęk H.(red.): Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa 1991.
9. Strelau J., Jurkowski A., Putkiewicz Z.: Podstawy psychologii dla nauczycieli. Warszawa 1978.
10. Tomaszewski T.: Psychologia. Warszawa 1976.
Przedmiot: Socjologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
semestr: 15 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem nauczania socjologii na studiach licencjackich o profilu pielęgniarskim jest przekazanie studentowi
elementarnej wiedzy socjologicznej oraz ukazanie socjologii i jej subdyscypliny (socjologii zdrowia, choroby
i medycyny) jako jednej z najważniejszych nauk o zachowaniu. Priorytetem jest też udokumentowanie tezy,
iż znajomość socjologii (teoria, metodologia, elementy socjotechniki, etc.) nie tylko pomaga zrozumieć
i zinterpretować otaczający świat społeczny, ale też wywoływać, kontrolować i przewidywać procesy społeczne.
Wszystkie zagadnienia z zakresu socjologii ogólnej będą poruszane w kontekście socjomedycznym.
Tematyka wykładów :
1. Geneza, przedmiot, funkcje i podstawy teoretyczne socjologii.
2. Socjologia i jej specyfika jako nauki o zachowaniu.
3. Związki socjologii z naukami przyrodniczymi.
4. Przyrodnicze, kulturowe i ekonomiczne podstawy życia społecznego.
5. Wybrane metody i techniki badawcze socjologii.
6. Kultura i jej wpływ na życie społeczne (kultura zdrowia).
7. Problematyka instytucji społecznych (szpital jako instytucja medyczna).
8. Zagadnienia mikrostruktur - socjologia rodziny.
9. Podstawy socjologii choroby, niepełnosprawności i rehabilitacji.
10. Socjotanatologia - zagadnienia socjologicznej analizy śmierci i umierania.
11. Role społeczne (rola społeczna lekarza, pielęgniarki, pacjenta).
12. Interakcje społeczne (interakcja lekarz-pacjent, interakcja pielęgniarka-pacjent).
13. Zdrowie jako zjawisko społeczne (socjologia zdrowia).
14. Nieprofesjonalne sposoby radzenia sobie z chorobą (samolecznictwo, lecznictwo niemedyczne).
15. Rola socjologii zdrowia, choroby i medycyny w nowoczesnych programach socjomedycznych
realizowanych w krajach Unii Europejskiej.
Tematyka ćwiczeń:
1. Początki socjologii medycyny
2. Społeczno-ekologiczny model zdrowia
3. Socjologiczne koncepcje zdrowia i choroby
4. Socjomedyczne wskaźnki zdrowia
5. Pojęcie i typologia zachowań zdrowotnych
6. Społeczne uwarunkowania zachowań zdrowotnych
7. Rola pielęgniarki w kształtowaniu zachowań zdrowotnych
8. Zachowania antyzdrowotne
9. Samobójstwo jako przykład zachowania autodestrukcyjnego
10. Medycyna psychosomatyczna
11. Wieloprzyczynowość chorób – teoria polietiologii
12. Makro – i mikrospołeczne uwarunkowania zdrowia i choroby
13. Społeczne konsekwencje choroby
14. Postawy wobec osób chorych
15. Postawy wobec osób niepełnosprawnych
Tematyka samokształcenia:
1. Postawa pielęgniarki wobec człowieka chorego w szpitalu
2. Postawa pielęgniarki wobec człowieka chorego w domu
3. Postawa pielęgniarki wobec człowieka niepełnosprawnego
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Konsekwencje choroby dla człowieka chorego
Konsekwencje choroby dla rodziny
Konsekwencje choroby w relacjach pozarodzinnych
Postawa pielęgniarki wobec śmierci człowieka chorego
Kulturowe i materialne czynniki złego stanu zdrowia
Zdrowie a starość
Rola pielęgniarki w kształtowaniu zachowań zdrowotnych
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wyjaśnienia relacji między strukturami i funkcjami różnych
grup społecznych a stanem zdrowia i przyczynami chorób; identyfikowania kulturowych wyznaczników
zachowań w zdrowiu i chorobie; identyfikowania subiektywnych wyznaczników jakości życia osób przewlekle
chorych, niepełnosprawnych i w starszym wieku; rozumienia modeli opieki szpitalnej i ich funkcji; rozróżniania
roli zawodowej lekarza i pielęgniarki; rozumienia uwarunkowań biologicznych, społecznych i kulturowych
umierania, śmierci i sieroctwa.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: podstawowe mechanizmy i prawidła życia społecznego, elementarne pojęcia, teorie i metody
badań socjologicznych, wpływ czynników socjokulturowych na powstawanie, przebieg i skutki chorób,
niepełnosprawności, umieralności, etc.
rozumieć: różnice pomiędzy potoczną wiedzą o społeczeństwie a realnym naukowym opisem praw
społecznych, pożytki wynikające ze znajomości reguł życia zbiorowego ludzi.
umieć: stosować podstawowe techniki i metody badawcze socjologii, interpretować procesy i zjawiska
społeczne oraz je przewidywać, unikać błędów wynikających z braku wiedzy behawioralnej w
postępowaniu z chorym i jego rodziną.
Metody nauczania:
- wykłady,
- ćwiczenia .
Metody i formy oceny pracy studenta:
Zaliczenie z oceną po I semestrze
Zalecane lektury i materiały pomocnicze:
1. Anita Majchrowska (red.), Wybrane elementy socjologii. Podręcznik dla studentów i absolwentów
wydziałów pielęgniarstwa i nauk o zdrowiu akademii medycznych, Lublin 2003
2. Barbara Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003
3. Beata Tobiasz-Adamczyk, Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Kraków 2003
4. Iwona Taranowicz, Anita Majchrowska, Zofia Kawczyńska-Butrym, Elementy socjologii dla
pielęgniarek, Lublin 2000
5. Piotr Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2004
Przedmiot: Farmakologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: II semestr - 45 godzin wykładów + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przygotowanie studentów z zakresu podstawowej wiedzy farmakologicznej dotyczącej
mechanizmów działania leków, interakcji międzylekowych, działań ubocznych leków i zasad współczesnej
farmakoterapii.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii i farmakodynamiki.
2. Losy leku w ustroju – procesy LADME (dostępność biologiczna i farmaceutyczna).
3. Grupy leków i mechanizmy działania leków (teoria receptorowa, chemiczne mechanizmy działania leków).
4. Pojęcie interakcji w fazie farmaceutycznej oraz interakcji farmakologicznej (synergizm addycyjny,
hiperaddycyjny i antagonizm).
5. Pojęcie uzależnienia lekowego.
6. Chemioterapeutyki: podział antybiotyków pod względem mechanizmu działania, budowy chemicznej; leki
przeciwwirusowe, leki przeciwgruźlicze, przeciwpierwotniakowe, przeciwgrzybicze i przeciwrobacze.
7. Substancje o działaniu dezynfekcyjnym i antyseptycznym.
8. Leki działające na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy z uwzględnieniem mechanizmu receptorowego.
9. Opioidowe i nieopioidowe leki przeciwbólowe, leki znieczulenia miejscowego i ogólnego – mechanizm
działania i zastosowanie.
10. Leki działające na układ pokarmowy: leki stosowane w chorobie wrzodowej, preparaty antiacida, leki
wpływające na perystaltykę jelit, leki przeciwwymiotne., przeciwzapalne.
11. Leki działające na układ oddechowy – leki wykrztuśne i przeciwkaszlowe, leki stosowane w terapii astmy.
12. Leki stosowane w chorobach układu krążenia i leki moczopędne.
13. Leki przeciwnowotworowe – podział i mechanizm działania.
Tematyka samokształcenia:
1. Pojęcie antyseptyki i dezynfekcji.
2. Wymogi czystości mikrobiologicznej stawiane lekom personelowi medycznemu oraz pomieszczeniom.
3. Wyjaławianie – cel i metody procesu. Procedury i kontrola procesu wyjaławiania.
4. Chemiczne środki dezynfekcyjne i antyseptyczne: podział i mechanizm działania.
5. Zasady stosowania środków dezynfekcyjnych i antyseptycznych (pH, rozcieńczenia, temperatura i czas
procesu).
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: posługiwania się wiedzą o lekach, o krwi i o środkach
krwiozastępczych celem bezpiecznego ich podawania; przechowywania leków, krwi i środków
krwiozastępczych; rozpoznawania i reagowania w sytuacjach niepożądanego działania; korzystania ze źródeł
informacji o lekach; doboru środków dezynfekcyjnych pod kątem skuteczności działania.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
- podstawowe zagadnienia z farmakokinetyki i farmakodynamiki leków
- sposoby przygotowania leków, krwi i środków krwiopochodnych, wprowadzania leków do
organizmu i ich dawkowanie
rozumieć:
- mechanizmy działania poszczególnych grup leków
umieć:
- posługiwać się wiedzą o lekach, o krwi i o środkach krwiozastępczych celem bezpiecznego ich
podawania
- rozpoznawać i reagować w sytuacjach niepożądanego działania leku
- korzystać ze źródeł informacji o lekach
- dobrać środki dezynfekcyjne pod kątem skuteczności działania
- zastosować praktycznie zdobytą wiedzę w czasie zajęć klinicznych jak tez w pracy zawodowej –
współuczestniczyć w procesie farmakoterapii pacjentów
Metody nauczania:
wykład.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po II semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Kostowski W., Chałubiński M.: Farmakologia. PZWL
2. Kostowski W.: Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. PZWL
3. Rajtar – Cynke G. (red.): Farmakologia. Wyd. Czelej
Literatura uzupełniająca:
1. Chodera A., Węc J.J., Rydel J.: Farmakologia kliniczna PZWL
2. Janiec W.: Kompendium farmakologii. PZWL
3. Zejc A., Gorczyca M.: Chemia leków. PZWL
Przedmiot: Prawo
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: I semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 1 punkt
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest:
- przekazanie studentom podstawowych wiadomości z zakresu tworzenia prawa, systemów prawa
oraz struktury aktów prawnych,
- zapoznanie studentów oraz wdrożenie umiejętności wyszukiwania aktów prawnych jak i
posługiwania się prawem,
- zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami z zakresu prawa medycznego i prawa pracy,
- konsekwencje i odpowiedzialność pracownicza w przypadku naruszenia norm prawnych oraz
zasad etyki zawodowej.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Podstawowe wiadomości z zakresu prawa:
system prawa,
hierarchia aktów prawnych,
struktura aktów prawnych,
Konstytucja R.P. - ustawa zasadnicza.
2. Prawo medyczne:
ustawa o zakładach opieki zdrowotnej,
ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,
ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej,
ustawa o służbie medycyny pracy,
ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych,
samorządy zawodowe.
3. Odpowiedzialność prawna pracownika zakładu opieki zdrowotnej:
- obowiązek udzielania pomocy lekarskiej,
- postępowanie lecznicze /świadczenie zdrowotne/ w stosunku do pacjenta niezdolnego do
wyrażenia zgody,
- prawo do odmowy udzielenia świadczeń zdrowotnych i jego granice.
- podstawowe zagadnienia prawa pracy.
- konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii
i medycyny.
Tematyka samokształcenia:
1. Przepisy regulujące prawa i obowiązki pielęgniarki.
2. Macierzyństwo w ustawodawstwie.
3. Ochrona zdrowia psychicznego przepisy prawne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia, analizowania i interpretowania regulacji
prawnych dotyczących zawodu pielęgniarki; wykorzystywania przepisów prawnych w praktyce; różnicowania
odpowiedzialności zawodowej - karnej i cywilnej; rozumienia funkcjonowania systemu ochrony zdrowia;
planowania możliwości własnego doskonalenia zawodowego.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
podstawowe zasady tworzenia i obowiązywania prawa w Polsce,
systematykę i rangę przepisów prawnych,
-
-
podstawowe akty prawne z zakresu prawa medycznego i prawa pracy oraz postawowe
przepisy prawne związane z wykonywanym zawodem,
umieć:
wyszukiwać i posługiwać się przepisami prawnymi,
rozumieć:
że naruszenie prawa, wyrządzenie szkody pacjentowi, zakładowi pracy - rodzi
odpowiedzialność dyscyplinarną, pracowniczą, cywilną i karną.
Metody nauczania:
wykład,
konwersatoria.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Gutkowski W.; Preiss W.: Prawo medyczne.
2. Kodeks pracy.
3. Konstytucja.
4. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.
5. Ustawa o samorządach zawodowych.
6. Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
7. Ustawa o służbie medycyny pracy.
8. Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej.
9. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej.
Literatura uzupełniająca:
1.
Rozporządzenie MZiOS z dnia 4.08.1995 r. w sprawie wykazu świadczeń zdrowotnych
wymagających odrębnej zgody pacjenta lub jego przedstawiciela prawnego.
2.
Rozporządzenie MZiOS z dnia 30.05.1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich
pracowników z zakresu profilaktyki opieki zdrowotnej nad pracownikami.
3.
Rozporządzenie MZiOS z dnia 2.09.1997 r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń
zapobiegawczych, diagnostycznych i rehabilitacyjnych wykonywanych przez pielęgniarkę
samodzielnie.
4.
Rozporządzenie MZiOS z dnia 15.09.1997 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do
szkół ponadpodstawowych lub wyższych.
5.
Rozporządzenie MZiOS z dnia 15.09.1997 r. w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej
służby medycyny pracy oraz sposobu jej prowadzenia i przechowywania.
6.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17.11.1998 r. w sprawie ogólnych warunków
obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej podmiotu przyjmującego
zamówienia na świadczenia zdrowotne... za szkody wyrządzone przy udzielaniu tych
świadczeń.
Przedmiot: Podstawy pielęgniarstwa
Jednostka, w której realizowany jest program: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr: 45 godz. wykładów + 90 godz. ćwiczeń + 15 godz. samokształcenia
II semestr: 20 godz. wykładów + 70 godz. ćwiczeń + 15 godz. samokształcenia
+ 60 godz. zajęć praktycznych + 120 godz. praktyk zawodowych
ECTS: Teoria – 6 punktów
Zajęcia praktyczne – 3 punkty
Praktyka zawodowa – 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
1. Przekazywanie uczniom określonej wiedzy umożliwiającej im poznanie zadań pielęgniarki,
pielęgniarstwa w ochronie zdrowia człowieka, poznanie zadań i zasad pracy pielęgniarki.
2. Wyrobienie umiejętności i sprawności niezbędnych przy wykonywaniu zawodu pielęgniarskiego.
3. Kształtowanie osobowości studenta - wyrobienie określonych cech charakteru oraz postaw
moralnych
i etycznych niezbędnych do pracy w zawodzie pielęgniarskim.
4. Zapoznanie z teoretycznymi podstawami pielęgniarstwa i pielęgnowania.
5. Kształtowanie wybranych umiejętności, wykonywania zabiegów opiekuńczych, diagnostycznych,
leczniczych i usprawniających.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
I.
Zdrowie i opieka nad zdrowiem człowieka.
1.
Zdrowie człowieka.
2.
Uwarunkowania zdrowia i rozwoju człowieka.
3.
Piramida potrzeb A. Maslowa.
4.
Współczesne programowanie „Zdrowia dla Wszystkich” i pielęgniarstwo.
II.
Pielęgniarka w opiece nad zdrowiem.
1.
Wybór zawodu.
2.
Pielęgniarstwo w przeszłości.
3.
Rola zawodowa, misja i funkcje pielęgniarstwa współczesnego.
4.
Praktyka zawodowa pielęgniarek.
5.
Kształcenie pielęgniarek i jego tendencje rozwojowe.
IV.
Podstawy pracy pielęgniarki.
1.
Modele opieki uwzględniające zaspakajanie potrzeb bytowych człowieka.
2.
Modele opieki uwzględniające rozwój osobowościowy podopiecznych.
3.
Modele opieki uwzględniające stosunki międzyludzkie pielęgniarka – podopieczny.
4.
Modele rozpatrujące opiekę pielęgniarską w aspekcie systemowym.
V.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami podstawowych układów, narządów i zmysłów.
1.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu termoregulacji.
2.
Pielęgnowanie pacjentów ze zmianami na skórze.
3.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu pracy serca, układu krążenia i układu
oddechowego.
4.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu pokarmowego.
5.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu moczowego.
6.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu nerwowego.
7.
Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu narządów zmysłu.
V.
Zasady pielęgnowania pacjentów w wybranych stanach.
1.
Ogólne zasady postępowania.
2.
Człowiek ciężko chory.
3.
Człowiek w stanie nagłego zagrożenia życia.
4.
Człowiek nieprzytomny.
5.
Człowiek cierpiący z powodu bólu.
6.
7.
8.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
Człowiek przewlekle chory.
Człowiek chory o niepomyślnym rokowaniu.
Chory umierający.
Komunikowanie się w relacjach pielęgniarka – pacjent oraz we współpracy zespołowej.
1.
Relacje terapeutyczne pielęgniarka – pacjent.
2.
Trudności w nawiązywaniu terapeutycznej relacji i komunikowaniu się z pacjentem.
3.
Współpraca zespołowa w opiece nad zdrowiem.
Pielęgniarstwo, jego naukowość oraz istota.
1.
Pielęgniarstwo i jego złożoność.
2.
Naukowość pielęgniarstwa.
3.
Założenia teoretyczne pielęgniarstwa.
4.
Wielki model pielęgniarstwa Florence Nightingale.
5.
Teoria pielęgniarstwa Hildegard Peplau.
6.
Teoria pielęgniarstwa Wirginii Henderson.
7.
Teorie pielęgniarstwa Dorothei Orem.
8.
Model pielęgniarstwa Madelaine Leininger.
9.
Model adaptacyjny Callisty Roy.
10.
Model systemowy Betty Neuman.
Podstawy i założenia zindywidualizowanego pielęgniarstwa.
1.
Założenia indywidualizacji opieki nad pacjentem i środowiskiem.
2.
Pielęgnowanie wykorzystujące teorie pielęgniarstwa.
3.
Pielęgnowanie wykorzystujące proces pielęgnowania.
4.
Struktura procesu pielęgnowania.
Warunki i metody pracy pielęgniarki w wybranych zakładach opieki zdrowotnej.
1.
Zakłady opieki zdrowotnej.
2.
Prawa pacjenta.
3.
Przyjęcie pacjenta do szpitala i na oddział. Wypisanie pacjenta ze szpitala.
4.
Pomoc w zaspakajaniu biologicznych potrzeb pacjenta.
Udział pielęgniarki w procesie diagnozowania i leczenia.
1.
Zasady wykonywania zleceń.
2.
Udział pielęgniarki w badaniu pacjentów.
3.
Podstawowe zasady przygotowania i podawania leków.
4.
Udział pielęgniarki w usprawnianiu pacjentów.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: identyfikowania pojęć z zakresu pielęgniarstwa; rozumienia
funkcji zawodowych pielęgniarki; rozpoznawania potrzeb zdrowotnych pacjenta; wykorzystywania w praktyce
zawodowej wiedzy dotyczącej pielęgnowania; wykonywania czynności pielęgniarskich zgodnie z obowiązującą
procedurą; posługiwania się wywiadem, obserwacją i pomiarami do gromadzenia informacji umożliwiających
ocenę stanu pacjenta; współpracy w zespole opieki zdrowotnej; rozpoznawania roli pielęgniarki w zespołach
opieki; oceny teorii pielęgnowania.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
podstawowe pojęcia związane z pielęgniarstwem i pielęgnowaniem,
czynniki warunkujące rozwój zawodu pielęgniarskiego ,
metody pracy pielęgniarskiej,
zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem, modele opieki pielęgniarskiej.
rozumieć:
istotę opieki holistycznej,
wieloetapowość procesu pielęgnowania, cykliczność, logiczność i
czasowe pomiędzy jego etapami,
następstwo
-
-
znaczenie dla rozwoju zawodowego konieczności korzystania z wiedzy teoretycznej dla
potrzeb praktyki pielęgniarskiej.
umieć:
wskazać różnice, podobieństwa pomiędzy wybranymi podejściami teoretycznymi
i rozwiązaniami praktycznymi,
stosować techniki i sposoby wykonywania czynności zawodowych pielęgniarki i
respektować obowiązujące zasady,
dokonywać optymalnych wyborów zawodowych w zakresie metod, sposobów i technik
pielęgnowania oraz umieć uzasadnić wybór,
zastosować w praktyce wybrane elementy założeń teoretycznych i umiejętności praktyczne,
np. elementy teorii, wzór świadczenia opieki.
Tematyka ćwiczeń:
1.
Udział pielęgniarki w zapewnieniu pomocy pacjentowi w wykonywaniu czynności życia codziennego
oraz zapewnieniu komfortu życia codziennego:
- słanie łóżka: pustego, z chorym leżącym,
- zmiana bielizny pościelowej częściowa,
- zmiana bielizny pościelowej całkowita,
- zmiana bielizny pościelowej z chorym w łóżku,
- zmiana bielizny osobistej,
- mycie pacjenta w łóżku,
- kąpiel w wannie,
- mycie pod natryskiem,
- mycie głowy w łóżku,
- mycie zębów,
- toaleta jamy ustnej,
- układanie pacjenta w różnych pozycjach,
- stosowanie udogodnień dla pacjenta leżącego w łóżku,
- pomoc przy siadaniu w łóżku,
- pomoc przy wstawaniu z łóżka,
- pomoc przy przechodzeniu z łóżka na wózek.
2.
Udział pielęgniarki w ocenie stanu pacjenta. Ocena podstawowych czynności życiowych :
pomiar i obserwacja oddechu,
pomiar i obserwacja tętna,
pomiar ciśnienia tętniczego krwi,
pomiar temperatury ciała,
ocena zakresu wykonywanych ruchów,
ocena koordynacji ruchowej,
ocena równowagi ciała,
ocena napięcia mięśniowego,
ocena reakcji odruchowej,
ocena stanu powłok skórnych i włosów,
ocena stanu jamy ustnej i narządu żucia.
3.
Udział pielęgniarki w stwarzaniu pacjentowi optymalnych warunków do podtrzymania biologicznych
funkcji życiowych organizmu:
pojenie pacjenta,
karmienie pacjenta,
karmienie noworodka i niemowlęcia,
ubieranie i przewijanie noworodka i niemowlęcia,
kąpiel noworodka i niemowlęcia,
podawanie basenu,
podawanie kaczki.
4.
Udział pielęgniarki w zapewnieniu pacjentowi bezpieczeństwa:
przygotowanie narzędzi do sterylizacji,
przygotowanie materiału opatrunkowego do sterylizacji,
postępowanie z materiałem zakaźnym,
mycie rąk higieniczne i chirurgiczne,
-
zakładanie rękawiczek ochronnych,
zakładanie odzieży ochronnej,
zakładanie czepca przeciw wszawicy.
5.
Udział pielęgniarki w ocenie stanu pacjenta. Ocena stanu ogólnego:
ocena masy ciała niemowlęcia, dziecka i dorosłego,
ocena wzrostu u dzieci i dorosłych,
ocena słuchu u dziecka i dorosłego,
ocena ostrości wzroku (u dorosłego i dziecka),
ocena widzenia barw.
6.
Zabiegi lecznicze stosowane na skórę :
bandażowanie,
założenie opatrunku gipsowego,
podawanie leków na skórę,
kąpiele lecznicze,
zimny żel,
zimny okład,
ciepły okład,
termofor,
worek z lodem,
lampa solux,
bańki lekarskie.
7.
Udział pielęgniarki w usprawnianiu pacjenta :
oklepywanie pleców,
nacieranie pleców,
masaż skóry,
ćwiczenia gimnastyczne bierne,
ćwiczenia gimnastyczne czynne,
gimnastyka oddechowa,
drenaż ułożeniowy,
inhalacje.
8.
Udział pielęgniarki w wykonywaniu badań specjalistycznych i pobieranie materiału do badań
laboratoryjnych:
badanie ogólne moczu,
dobowa zbiórka moczu,
bilans płynów,
pobieranie kału do badania na krew utajoną i jaja pasożytów,
wymaz z nosa i gardła,
pobieranie plwociny do badania,
zgłębnikowanie żołądka dwunastnicy,
karmienie przez zgłębnik,
karmienie przez przetokę,
podawanie tlenu różnymi metodami ( przez maskę, cewnik i namiot tlenowy ),
podawanie leków do oka i ucha,
podawanie leków doustnych,
cewnikowanie pęcherza moczowego,
pobieranie moczu na posiew,
płukanie pęcherza moczowego,
płukanie pochwy,
jałowe zmywanie krocza.
9.
Udział pielęgniarki w leczeniu zabiegowym:
przygotowanie narzędzi i materiału opatrunkowego,
przygotowanie stolika opatrunkowego,
założenie i zmiana opatrunku,
przygotowanie pola operacyjnego,
-
zdejmowanie szwów z rany pooperacyjnej,
opieka nad pacjentem z drenażem.
Słuchacz na poziomie licencjata powinien:
znać:
topografię i organizację szpitala,
metody pracy pielęgniarskiej,
modele opieki pielęgniarskiej.
umieć:
wskazać różnice, podobieństwa pomiędzy wybranymi podejściami teoretycznymi
i rozwiązaniami praktycznymi,
stosować techniki i sposoby wykonywania czynności zawodowych pielęgniarki i
respektować obowiązujące zasady,
dokonywać optymalnych wyborów zawodowych w zakresie metod, sposobów i technik
pielęgnowania oraz umieć uzasadnić wybór,
zastosować w praktyce wybrane elementy założeń teoretycznych i umiejętności praktyczne,
np.: elementy teorii, wzór świadczenia opieki.
Zajęcia praktyczne : 80 godzin - zajęcia odbywać się będą pod opieką nauczyciela w oddziałach:
wewnętrznym, chirurgicznym i urazowo-ortopedycznym.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Organizacja oddziału. Dokumentacja stosowana w oddziale.
Przyjęcie chorego do szpitala/oddziału. Gromadzenie informacji o pacjencie.
Problemy pielęgnacyjne wybranego pacjenta, planowanie działań.
Zapewnienie choremu bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego.
Zaspakajanie podstawowych potrzeb życiowych podopiecznego.
Zaspakajanie potrzeb psychospołecznych chorego.
Postępowanie z pacjentem pozostającym w łóżku.
Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-leczniczych u chorego.
Udział w edukacji zdrowotnej pacjentów.
Działania pielęgniarskie na rzecz pacjenta, a prawa pacjenta/do informacji, do opieki, do
korzystania z posług religijnych/. Empatia, „bycie z chorym”, aktywne słuchanie.
Student po odbyciu zajęć praktycznych potrafi:
łączyć wiedzę teoretyczną z działalnością praktyczną,
prowadzić rozmowę ukierunkowaną z pacjentem pod kątem rozpoznania podstawowych
problemów opiekuńczych i zdrowotnych,
analizować dostępną dokumentację pacjenta,
współdziałać i uczestniczyć w procesie pracy zawodowej z członkami zespołu terapeutycznego
i przełożonymi,
zaplanować i wykonać czynności w celu zapewnienia wygody, wypoczynku, uruchomienia
i usprawnienia chorego,
formułować diagnozę pielęgniarską, określić cel opieki, plan, realizację i ocenę działań
pielęgniarskich.
Samokształcenie z przedmiotu :
Podstawy pielęgniarstwa - 30 godz.
SEMESTR I
1. Dokonaj analizy porównawczej pielęgniarstwa tradycyjnego i współczesnego.
2. Przedstaw jak najwięcej definicji pojęć: pielęgniarstwo, pielęgnowanie, pielęgniarka.
3. W sytuacji hospitalizacji, jaką pielęgniarkę chciałabyś/łbyś spotkać przy swoim łóżku?
4. Wskaż jak pielęgniarki promują zdrowie w Twoim miejscu zamieszkania.
5. Przeanalizuj czy jesteś przygotowany do zetknięcia się z problem śmierci i radzenia sobie z emocjami
rodziny, osób bliskich, a także własnymi.
6. Ustal hierarchie wartości potrzeb zdrowotnych w życiu twoich bliskich z uwzględnieniem zdrowia.
7. Rozwój pielęgniarstwa polskiego – historyczne i społeczne uwarunkowania.
8. Rozwój pielęgniarstwa światowego – historyczne i społeczne uwarunkowania.
9. Określ czynniki motywujące wybór zawodu – własne przemyślenia.
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Dokonaj przeglądu znanych Ci czasopism pielęgniarskich pod kątem opracowań na temat roli
pielęgniarki w systemie Ochrony Zdrowia, zebrane informacje przedstaw w następujący sposób:
a. Tytuł czasopisma
b. Rok wydania
c. Autor artykułu
d. Tytuł artykułu
e. Ewentualne uwagi
Na podstawie obowiązujących przepisów określ zakres usprawnień pielęgniarki do wykonywania badań
i zabiegów diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych.
Opracuj krótki kwestionariusz ankiety do zbadania poziomu wiedzy pielęgniarek na temat znajomości
i przestrzegania:
a. Karty Praw Pacjenta
Bariery komunikacyjne w kontaktach z pacjentami – próba analizy i metody ich rozwiązywania.
Holistyczne podejście do pacjenta – uzasadnienie takiego podejścia na podstawie dostępnej literatury.
Moje wyobrażenia o współczesnym pielęgniarstwie.
Samodzielność zawodowa pielęgniarek a współczesne pielęgniarstwo.
Jakość w pielęgniarstwie – próba stworzenia miernika jakości.
Dokumentacja procesu pielęgnowania – próba tworzenia dokumentacji dla potrzeb oddziału
szkoleniowego.
W wyniku realizacji programu z zakresu samokształcenia student:
pogłębia wiedzę z teorii pielęgnowania chorych,
poszerza wiedzę na temat programów edukacyjnych i profilaktycznych w odniesieniu do chorych i
ich rodzin,
potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu nauk medycznych, odpowiedzialności zawodowej, etyki
zawodu oraz w zakresie samokontroli.
Praktyka zawodowa : 120 godzin - praktyka odbywać się będzie w oddziałach: wewnętrznym,
chirurgicznym i neurologicznym.
Student odbywając praktykę zawodową w oddziale szpitalnym będzie utrwalał i doskonalił następujące
umiejętności:
1. Z grupy działań opiekuńczych, a w szczególności: bandażowanie głowy, bandażowanie klatki
piersiowej i brzucha, bandażowanie kończyn, golenie pacjenta, higieniczne mycie rąk, karmienie ciężko
chorych, karmienie przez sondę i przetokę, mycie głowy, nacieranie i oklepywanie chorego, pielęgnacja
jamy ustnej, słanie łóżka bez pacjenta, słanie łóżka z pacjentem, wykonywanie kąpieli chorego w łóżku,
wykonywanie toalety chorego w łóżku, wykonywanie toalety krocza, zakładanie chusty trójkątnej na
różne okolice ciała, zakładanie czepca przeciwwszawiczego, zmiana bielizny osobistej pacjentowi
leżącemu, zmiana bielizny pościelowej z pacjentem w łóżku.
2. Z grupy działań diagnostycznych: pobieranie kału do badania, pobieranie krwi do badania, pobieranie
moczu do badania, pobieranie wymazów z nosa, gardła oraz plwociny do badania, pomiar i
dokumentowanie ciśnienia, pomiar i dokumentowanie diurezy, pomiar i dokumentowanie temperatury,
pomiar i dokumentowanie tętna, ciśnienia tętniczego krwi, pomiar i dokumentowanie wzrostu i masy
ciała.
3. Z grupy działań terapeutycznych: podawanie leków do nosa, podawanie leków do oka, podawanie
leków do ucha, podawanie leków doodbytniczo, podawanie leków doustnie (u dziecka i dorosłego),
podawanie leków drogą domięśniową, podawanie leków drogą dożylną, podawanie leków drogą
podskórną, podawanie leków drogą wziewną, podawanie płynów i leków przy użyciu pompy
infuzyjnej, podawanie tlenu, toaleta drzewa oskrzelowego, stosowanie kompresów i okładów,
wykonywanie kroplowego wlewu doodbytniczego, wykonywanie kroplowego wlewu dożylnego,
wykonanie lewatywy u dorosłego, wykonywanie prób śródskórnych.
4. Z grupy działań usprawniających: przenoszenie pacjenta bez użycia sprzętu, przenoszenie pacjenta z
użyciem sprzętu, stosowanie drenażu złożeniowego, stosowanie gimnastyki oddechowej, układanie
pacjenta w określonych pozycjach ciała/ stosowanie udogodnień, wykonywanie ćwiczeń czynnych i
biernych.
Student na poziomie licencjata powinien:
sprawnie wykonywać wszystkie czynności pielęgnacyjne i opiekuńcze,
potrafić pobierać materiał do badań diagnostycznych,
-
prawidłowo odczytywać i wypełniać dokumentację pacjenta i oddziału,
umieć podawać leki różnymi drogami,
dobrze współpracować z zespołem terapeutycznym, pacjentem i jego rodziną .
Metody nauczania:
Wykład, pogadanka, dyskusja, pokaz, ćwiczenia utrwalające, wyjaśnianie, instruktaż, samodzielna praca ucznia.
Forma zaliczenia przedmiotu : zaliczenie z oceną po I i II semestrze, egzamin po III semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu będzie zaliczenie ćwiczeń i zajęć praktycznych oraz
samokształcenia w formie pisemnej na wybrany temat.
W przypadku usprawiedliwionej nieobecności na ćwiczeniach i zajęciach praktycznych można je odrobić z
inną grupą za zgodą osoby prowadzącej.
Egzamin zdany na ocenę pozytywną jest warunkiem przystąpienia do praktyki zawodowej.
Literatura obowiązkowa:
1.
Ciechaniewicz W. (red.): Pielęgniarstwo. Ćwiczenia. PZWL, Warszawa 2001.
2.
Collins S., Parker E.: Propedeutyka pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1989.
3.
Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. PZWL, Warszawa 1998.
4.
Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska. PZWL, Warszawa 1999.
5.
Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Wyd. Czelej 2004.
6.
Wrońska I.: Rola społeczno-zawodowa pielęgniarki. Studium z zakresu współczesnego pielęgniarstwa.
CEM, Warszawa 1997.
7.
Zahradniczek .: Wprowadzenie do pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca:
1. Brożek L.: Wstrzyknięcia i wlewy dożylne. PZWL, Warszawa 1995.
2. Damant M., Martin C., Openshaw S.: Pielęgniarstwo w praktyce ogólnej. Tradycja i zmiany.
Sanmedica, Mosby 1997.
3. Huber A., Karasek-Kreutzinger B., Jobin-Howald U.: Kompendium pielęgniarstwa. PZWL,
Warszawa 1995.
4. Kirschnik O.: Pielęgniarstwo. Wyd. Medyczne Urban&Partner. Wrocław 1997.
5. Ksykiewicz-Dorota A., Rusecki P.: Doskonalenie organizacji opieki pielęgniarskiej w lecznictwie
stacjonarnym. Oficyna Wyd. ABRYS 1996.
6. Lenartowicz H.: Zarządzanie jakością w pielęgniarstwie. Materiały dydaktyczne specjalizacji
organizacja i zarządzanie. CEM, Warszawa 1998.
7. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa.
Podstawa praktyki
pielęgniarskiej. Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Seria: Nauki o Zdrowiu 2001.
8. Salvage J.: Pielęgniarstwo w działaniu. Publikacja ŚOZ. Seria Europejska Nr 48, 1993.
9. Wołynka S.: Pielęgniarstwo ogólne. PZWL, Warszawa 1984.
Przedmiot: Promocja zdrowia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 10 godzin wykładów + 35 godzin ćwiczeń + 15godzin samokształcenia
II semestr - 20 godzin zajęć praktycznych
ECTS: - 1 punkt
Cele ogólne przedmiotu:
Przygotowanie studenta do udziału w realizacji programów profilaktycznych promujących zdrowie w
odniesieniu do różnych grup osób i obszarów z uwzględnieniem działań promujących zdrowie oraz
zapobiegających chorobie. Przekazanie wiedzy i umiejętności w zakresie opracowania programów w odniesieniu
do dzieci, młodzieży, osób starszych w zakresie działań promujących zdrowie i w chorobie. Zajęcia
rozpoczynają się po bloku przedmiotów podstawowych oraz kształcenia ogólnego.
Student posiada podstawową wiedzę z zakresu
anatomii, fizjologii, patofizjologii.
psychologii, pedagogiki, socjologii, zdrowia publicznego,
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Promocja zdrowia – idea działań, cele. Rys historyczny, regulacje prawne.
2. Paradygmaty zdrowia. Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące zdrowie. Definicje promocji
zdrowia, podstawowa terminologia.
3. Promocja zdrowia, profilaktyka zdrowotna, higiena, zdrowie publiczne w systemie ochrony zdrowia.
4. Polityka zdrowotna, marketing społeczny, metody oceny stanu zdrowia i działania. Metody
kształtowania postaw i zachowań zdrowotnych.
5. Pielęgniarstwo i promocja zdrowia, odbiorca usług i działań promujących zdrowie. Rola i zadania
pielęgniarki w promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
6. Wybrane koncepcje i programy na rzecz działań promujących zdrowie /szpital promujący zdrowie,
szkoła promująca zdrowie, zakład pracy promujący zdrowie, zdrowy dom, zdrowe miasto, zdrowa
gmina/.
7. Profilaktyka jako strategia działania w różnych obszarach, w odniesieniu do zjawisk społecznych
określanych jako szkodliwe, zagrażające zdrowiu, niepożądane.
8. Strategie informacyjne, edukacyjne, interwencyjne oraz działania alternatywne w zakresie
promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
9. Edukacja zdrowotna, definicja, terminologia. Cele metody, środki, formy organizacji edukacji
zdrowotnej.
10. Edukacja zdrowotna w promocji zdrowia , profilaktyce chorób, w terapii i rehabilitacji.
11. Obszary działań edukacyjnych: jednostka, społeczności lokalne, społeczeństwo.
12. Zasady edukacji zdrowotnej , struktura działań, relacje.
13. Edukator zdrowia – kwalifikacje, kompetencje, zakres i obszar działań.
14. Działania interdyscyplinarne na rzecz postaw zdrowotnych oraz działań promujących zdrowie.
15. Edukacja jako część działań pielęgniarskich.
Tematyka ćwiczeń:
1.
2.
Edukacja zdrowotna osoby hospitalizowanej:
- rozpoznanie problemów zdrowotnych,
- opracowanie strategii działania,
- pozyskanie osób wspierających działania,
- współpraca interdyscyplinarna.
Rozpoznanie problemów zdrowotnych i edukacja zdrowotna osoby w wieku podeszłym:
- identyfikacja problemów,
- strategia działań doraźnych oraz długofalowych,
- edukacja zdrowotna,
- wsparcie i pozyskiwanie osób niezbędnych do rozwiązania problemów.
3.
4.
5.
6.
Problemy zdrowotne osoby przewlekle chorej. Zasady promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej:
- zalecenia dietetyczne,
- zasady edukacji chorego i jego rodziny,
- wsparcie chorego i jego rodziny,
- określenie planu działania w okresie hospitalizacji,
- zalecenia profilaktyczne.
Dziecko zdrowe i chore jako przedmiot działań wspierających i promujących zdrowie:
- rozpoznawanie problemów,
- ocena objawów zagrażających zdrowiu i życiu,
- planowanie i podejmowanie odpowiednich interwencji,
- zasady edukacji chorego,
- współpraca z rodziną oraz instytucjami niezbędnymi do rozwiązania problemów,
- udokumentowanie działań.
Działania profilaktyczne oraz promujące zdrowie w odniesieniu do ucznia. Podjęcie działań
kształtujących postawy i zachowania zdrowotne. . Identyfikacja problemów. Zasady edukacji.
Współpraca z nauczycielem, pielęgniarką szkolną, rodziną ucznia.
- zastosowanie odpowiedniego modelu działania,
- program profilaktyczny długofalowy,
Uzależnienia jako wyzwanie do podjęcia działań profilaktycznych, wspierających zdrowie.
- rozpoznawanie problemów,
- standard postępowania,
- wsparcie w odniesieniu do osoby uzależnionej oraz jego rodziny.
Tematyka samokształcenia:
1.
Edukacja zdrowotna osoby hospitalizowanej /pacjent z udarem mózgu, niewydolnością krążenia,
złamaniem kończyny dolnej, z podwyższonym poziomem cholesterolu/.
- rozpoznanie problemów zdrowotnych/wywiad, obserwacja, analiza dokumentacji/
- opracowanie strategii działania
- pozyskanie osób wspierających działania
- realizacja planu działania
- współpraca interdyscyplinarna
- ocena wyników działania
2.
Pacjent w wieku podeszłym. Rozpoznanie problemów zdrowotnych i edukacja zdrowotna.
- identyfikacja problemów
- strategia działań doraźnych oraz długofalowych
- edukacja zdrowotna
- wsparcie i pozyskiwanie osób niezbędnych do rozwiązania problemów
- ewaluacja podjętych działań
3.
Problemy zdrowotne osoby przewlekle chorej/pacjent z cukrzycą, miażdżycą, reumatoidalnym
zapaleniem stawów/.
- zalecenia dietetyczne
- zasady edukacji chorego i jego rodziny
- wsparcie chorego i jego rodziny
- określenie planu działania w okresie hospitalizacji
- zalecenia profilaktyczne
4.
Analiza zachowań i postaw zdrowotnych pacjenta uzależnionego od nikotyny
- rozpoznawanie problemów
- standard postępowania
- realizacja działań
- ocena wyników działania
- pozyskiwanie grup wsparcia
5.
Narkomania jako problem medyczny i społeczny
- przygotowanie programu działań w odniesieniu do uczniów szkoły podstawowej
i
ponadpodstawowej
- realizacja zaplanowanych działań
- ocena wyników działania
- pozyskiwanie grup wsparcia
Zajęcia praktyczne:
1.
Dziecko zdrowe/działania profilaktyczne oraz wzmacniające postawy zdrowotne/ i chore/angina,
niestrawność, biegunka/ jako przedmiot działań wspierających i promujących zdrowie
2.
3.
- rozpoznawanie problemów
- ocena objawów zagrażających zdrowiu i życiu
- planowanie i podejmowanie odpowiednich interwencji
- zasady edukacji chorego
- współpraca z rodziną oraz instytucjami niezbędnymi do rozwiązania problemów
- udokumentowanie działań.
Otyłość jako problem zdrowotny
- przygotowanie programu działań profilaktycznych
- realizacja działań
- wsparcie jako metoda działań
- kształtowanie motywacji do zachowania prawidłowej masy ciała
Zasady zdrowego stylu życia. Przygotowanie programu działań w odniesieniu do różnych grup
wiekowych.
- zaplanowanie działań
- realizacja i ocena wyników
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i analizowania zachowań umacniających
zdrowie lub zagrażających zdrowiu; dokonywania oceny stanu zdrowia pacjenta w kontekście skal, siatek i
pomiarów; stosowania elementów epidemiologii opisowej i analitycznej do oceny stanu zdrowia ludności;
promowania wzorców zdrowego życia; opracowywania i rozpowszechniania programów promocji zdrowia
wśród pacjentów, w rodzinie i społeczności.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
- źródła i istotę promocji zdrowia i profilaktyki
- zasady projektowania programów promocji zdrowia
- programy promocji zdrowia i profilaktyki realizowane w kraju, regionie
- strategie edukacyjne mające zastosowanie w pielęgniarstwie
rozumieć:
- związki pielęgniarstwa z promocją zdrowia i profilaktyką
- znaczenie prozdrowotnego oddziaływania na świadomość jednostek i grup społecznych
- istotę działań podejmowanych w ramach promocji zdrowia i profilaktyki
- potrzeby, możliwości i korzyści w realizacji edukacji zdrowotnej w procesie pielęgnowania pacjenta
- zachowania umacniające zdrowie lub zagrażające zdrowiu
umieć:
- rozpoznać ,,potencjał zdrowia” jednostek i grup społecznych dla potrzeb promocji zdrowia i
profilaktyki
- dokonywać oceny stanu zdrowia pacjenta w kontekście skal, siatek i pomiarów
- zidentyfikować priorytety w zakresie problemów zdrowotnych jednostki, rodziny i społeczności
- opracować lub adaptować do potrzeb odbiorcy usług, programów profilaktyki i promocji zdrowia
- rozpowszechniać programy wśród pacjentów, w rodzinie i w społeczności
- dostosować elementy epidemiologii opisowej i analitycznej do oceny stanu zdrowia ludności
- zaplanować wdrożenie programu promocji zdrowia/profilaktyki
- dokonać oceny swoich działań interwencyjnych i edukacyjnych
- promować wzory zdrowego stylu życia
Metody nauczania:
wykład,
praca z osobami zdrowymi i chorymi,
studium przypadku,
pokaz,
film,
konsultacje z nauczycielem.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I i II semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Charońska E. Zarys wybranych problemów edukacji zdrowotnej. Warszawa, 1997
2. Charzyńska-Gula M.: Edukacja zdrowotna rodziny.Lublin, 2002
3. Demel M.: Z dziejów promocji zdrowia w Polsce.Kraków, T,I,II,III, 2000
4. Dyrektywy Unii Europejskiej. Deklaracja Wiedeńska i Monachijska.
5. Grossmann R., Scala K.: Promocja zdrowia a rozwój organizacyjny. Tworzenie siedlisk dla zdrowia.
Warszawa, 1997
6. Karski J.B.:/red./Promocja zdrowia. Warszawa, 1999.
Literatura uzupełniająca:
1. Bibliografia edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w Polsce w latach 1990-2000 Warszawa, 2001
2. Pike S., Forster D.: Promocja zdrowia dla wszystkich. Lublin, 1998.
3. Promocja Zdrowia Nauki Społeczne i Medycyna.
4. Śliwa M.: Słownik oświaty zdrowotnej. Katowice, 1996.
5. Woynarowska B/red./, Kapica M.: Teoretyczne podstawy edukacji zdrowotnej. Stan i oczekiwania.
Warszawa, 2001.
Przedmiot: Dietetyka
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: I semestr - 30 godzin wykładów + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 1 punkt
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z elementami żywienia dietetycznego oraz jego zastosowaniem w
różnych stanach chorobowych..
Treści nauczania
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
wykładów:
Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia.
Niedożywienie i jego następstwa.
Klasyfikacja diet i ich charakterystyka.
Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych:
- chorobach metabolicznych,
- chorobach układu krążenia
Żywienie dojelitowe.
Żywienie pozajelitowe.
Udział pielęgniarki w żywieniu.
Samokształcenie:
1.
Rola składników odżywczych.
2.
Trawienie i przyswajanie białek, tłuszczów i węglowodanów.
3.
Normy żywienia, zapotrzebowanie na składniki odżywcze.
4.
Zastosowanie diet w różnych stanach chorobowych.
5.
Sposoby podawania diet w żywieniu dojelitowym.
6.
Planowanie żywienia pozajelitowego.
7.
Zróżnicowanie diet dzieci i dorosłych.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: oceny stanu odżywienia z wykorzystaniem metod
antropometrycznych i biochemicznych; przeprowadzania wywiadu żywieniowego; wyjaśniania rodzaju i
następstw niedożywienia; dostosowywania żywienia do potrzeb i wymagań chorych; monitorowania chorego
żywionego dojelitowo i pozajelitowo; przekazywania choremu informacji dotyczących żywienia.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
- normy żywienia i wyżywienia
- znaczenie i rolę składników odżywczych w utrzymaniu zdrowia i zapewnieniu prawidłowego
rozwoju
rozumieć:
- zasady żywienia w wybranych chorobach
umieć:
-ocenić stan odżywienia z wykorzystaniem metod antropometrycznych i biochemicznych
- przeprowadzić wywiad żywieniowy
- dostosować żywienie do potrzeb i wymagań chorych
- wiedzieć jaką dietę leczniczą zastosować w podstawowych jednostkach chorobowych i przekazać
choremu informacje dotyczące żywienia
- monitorować chorego żywionego dojelitowo i pozajelitowo
- wyjaśnić rodzaje i następstwa niedożywienia
Metody nauczania:
wykład.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I semestrze
Literatura obowiązkowa:
1. Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL Warszawa 2000.
2. Hasik J. /red/ Dietetyka. PZWL Warszawa 1999
3. Hasik J., Gawęcki J. /red/ Żywienie człowieka zdrowego i chorego. T.2 PWN Warszawa 2004
Literatura uzupełniająca:
1. Gawęcki J. ,Hryniewiecki L.,/red/ Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN Warszawa 2000
2. Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B., Wartość odżywcza wybranych produktów
spożywczych i typowych potraw.PZWL Warszawa 1997, 1999, 2001, 2003
3. Wieczorkiewicz-Chełmińska Z., Nowoczesna dietetyczna książka kucharska PZWL Warszawa 2000
4. Zalewski S./red/ Podstawy technologii gastronomicznej. WNT Warszawa 1997
Przedmiot: Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
II semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem jest zapoznanie studentów z humanistyczną tradycją filozofii europejskiej, wyeksponowanie
filozofii z medycyną, zapoznanie z filozoficznymi podstawami etyki zawodu pielęgniarki, z kodeksem
etyki zawodowej oraz wzbogacenie wiedzy w zakresie ogólnej i szczegółowej etyki pielęgniarki.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1.
Charakterystyka wiedzy przedfilozoficznej. Mitologia, religia, umiejętności.
2.
Powstanie nauki i filozofii. Pojęcie prawa przyrody. Poszukiwanie ładu. Kosmos i
harmonia. Stałość i zmienność świata.
3.
Teorie żywiołów i medycyna Hipokratesa. Medycyna jako teoria, technologia i etyka.
4.
Początek humanistyki. Różne koncepcje „szlachetności”.
5.
Sokrates - dobro, cnota i sumienie. Etyka jako pierwsza filozofia.
6.
Idealizm obiektywny Platona. Arystoteles.
7.
Filozofia społeczna Oświecenia.
8.
Koncepcje filozoficzne współczesnego świata.
9.
Autorytety moralne.
10.
Etyka jako teoria moralności – jej podmiot i podstawowe pojęcia.
11.
Analiza sytuacji moralnej i procesu podejmowania decyzji moralnej: wartości, normy i
oceny moralne.
12.
Etyka w praktyce pielęgniarskiej.
13.
Kodeks etyki pielęgniarskiej.
14.
Współczesne koncepcje etyczne w praktyce pielęgniarskiej.
15.
Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki.
Tematyka ćwiczeń:
1.
Bezpodmiotowość i rutyna wiedzy przedfilozoficznej.
2.
Cnota jako źródło szczęścia – szkoły sokratyczne.
3.
Różne filozofie i etyki w dobie upadku i kryzysu cywilizacyjnego.
4.
Chrześcijaństwo - filozofowie i etycy.
5.
Laicyzm.
6.
Marksistowska filozofia pracy.
7.
Psychoanalityczna koncepcja człowieka.
8.
Nauka Jana Pawła II jako autorytetu moralnego współczesnego świata.
9.
Analiza kodeksu etyki zawodowej pielęgniarek.
10.
Proces podejmowania decyzji moralnych w pracy pielęgniarki.
11.
Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek i ich rozwiązywanie.
Samokształcenie:
1.
Specyfika dobra moralnego.
2.
Humanistyczna etyka spolegliwego opiekuna.
3.
Prospołeczna etyka chrześcijańska.
4.
Aborcja – problem moralny w pracy zawodowej pielęgniarki.
5.
Granice interwencji medycznej.
6.
Transplantologia – problemy moralne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: odnajdywania elementów filozoficznych w etyce zawodu
pielęgniarki; analizowania sytuacji moralnych i dylematów etycznych w pracy zawodowej; identyfikowania
podstawowych wartości etycznych; wykorzystywania zasad kodeksu etyki zawodowej w praktyce.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: kierunki filozofii i podstawy filozoficzne, filozoficzne podstawy etyki zawodu,
zasady etycznego postępowania pielęgniarki i kodeks etyki zawodowej polskiej
pielęgniarki,
rozumieć: dylematy moralne współczesnego pielęgniarstwa i
dylematy moralne
występujące w pracy pielęgniarek,
umieć: rozwiązywać aktualne dylematy moralne występujące w pracy zawodowej w
oparciu o model podejmowania decyzji etycznych w różnych warunkach kulturowych.
Metody nauczania:
wykład,
ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po II semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1.
Kuderowicz Z.: Filozofia nowożytnej Europy. PWN
2.
Tatarkiewicz W.: Historia filozofii, tom I – III. PWN
3.
Wrońska I., Mariański J. (red): Etyka w pracy pielęgniarskiej. Podręcznik dla studentów
pielęgniarskich studiów licencjackich. Wyd. Czelej, Lublin.
Literatura uzupełniająca:
1.
Marczewski K. (red.): Notatki do ćwiczeń z filozofii. Lublin 2001.
2.
Wrońska I.: wybrane zagadnienia z etyki pielęgniarstwa. Centrum
Doskonalenia Nauczycieli Średniego Szkolnictwa Medycznego. Warszawa.
Metodyczne
Przedmiot: Ratownictwo medyczne
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
I semestr: - 20 godzin wykładów + 15 godz. ćwiczeń + 20 godzin samokształcenia
ECTS: 2 punkt
Cele ogólne przedmiotu:
1. Student powinien posiąść podstawową wiedzę z zakresu pierwszej pomocy, aby nie unikać sytuacji
trudnych.
2. Zrozumienie przez studenta swojego miejsca w systemie ratownictwa , wzbudzenie swojej motywacji do
pogłębienia swojej wiedzy i umiejętności pozwalających na ratowanie tego co jest najcenniejsze – życia
i zdrowia ludzkiego oraz odpowiedzialności za własny proces kształcenia.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Podstawowe zagadnienia związane z pierwszą pomocą przedlekarską:
- podstawowe zagadnienia związane z wypadkiem oraz pomocą przedmedyczną,
- pojęcie NSZŻ,
- służby ratownicze,
- łańcuch ratowniczy,
- zabezpieczenie miejsca wypadku,
- segregacja poszkodowanych,
- ewakuacja poszkodowanego z samochodu,
- przepisy prawne regulujące odpowiedzialność za przebieg udzielania pierwszej pomocy w miejscu
wypadku.
2. Ocena stanu poszkodowanego:
- ocena stanu pacjenta – wskazania do reanimacji,
- badanie przedmiotowe poszkodowanego,
- ocena podstawowych parametrów życiowych, źrenic i skóry.
3. Poszkodowany nieprzytomny:
- postępowanie z nieprzytomnym w różnych stanach NZŻ,
- postępowanie w ataku padaczki,
- postępowanie w omdleniu.
4. Resuscytacja :
- objawy i przyczyny NSZŻ,
- ułożenie chorego do reanimacji,
- podstawowe metody reanimacji bezprzyrządowej.
5. Urazy wielonarządowe:
- rodzaje i niebezpieczeństwa urazów,
- skała oceny urazów,
- rany, krwotoki – niebezpieczeństwa i zasady zaopatrywania,
- amputacje,
- urazy głowy, klatki piersiowej, brzucha, kręgosłupa,
- złamania - unieruchomienie, zasada Potta, transport,
- apteczka - wyposażenie, zastosowanie środków opatrunkowych.
6. Obrażenia termiczne.
7. Ciała obce w drogach oddechowych.
8. Zatrucia.
9. Porażenie prądem.
10. Zagrożenia radiacyjne.
11. Zagrożenia chemiczne i biologiczne.
Ćwiczenia:
1. Badanie przedmiotowe w miejscu wypadku.
2. Parametry życiowe w ocenie stanu poszkodowanego.
3. Pozycja boczna ustalona.
4. Przenoszenie poszkodowanego w inne miejsce i na deskę ortopedyczną.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Ułożenie poszkodowanego do reanimacji.
Udrożnienie dróg oddechowych.
Resuscytacja dorosłego - 1 ratownik.
Resuscytacja dorosłego – 2 ratowników.
Resuscytacja dziecka – 1 ratownik.
Resuscytacja dziecka - 2 ratowników.
Pierwsza pomoc w omdleniu.
Pierwsza pomoc w drgawkach.
Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dorosłego.
Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dziecka.
Pierwsza pomoc w krwawieniu z nosa.
Pierwsza pomoc w krwawieniu z rany - opatrunek uciskowy.
Opaska uciskowa.
Unieruchamianie złamań.
Pierwsza pomoc w oparzeniach termicznych, elektrycznych i chemicznych.
Metody ogrzewania chorego – zastosowanie koca termicznego.
Przekazywanie informacji do wybranych służb medycznych o zdrowiu i stanie poszkodowanego.
AED.
Samokształcenie:
1. Zagrożenia radiacyjne.
2. Zagrożenia chemiczne.
3. Zagrożenia biologiczne.
4. Organizacja CPR.
5. Zadania Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych.
6. Wychłodzenie organizmu.
7. Wypadek, wypadek masowy, katastrofa.
8. Utonięcia.
9. Zatrucia gazami, lekami ,alkoholami, grzybami i środkami chemicznymi.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i organizacji i funkcjonowania systemu
ratownictwa medycznego; określania zagrożeń masowych; dokonywania segregacji poszkodowanych w
katastrofach lub w zdarzeniach masowych; oceny stanu poszkodowanego; stosowania procedur zabezpieczenia
medycznego w sytuacji katastrof; przygotowania chorego do transportu i zapewnienia mu bezpiecznego
transportu.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
- organizację i funkcjonowanie systemu ratownictwa medycznego
- podstawowe przyczyny powodujące stany zagrożenia zdrowia i życia
- zasady resuscytacji dorosłych i dzieci
- podstawowe czynności medyczne w urazach
rozumieć:
- mechanizmy prowadzące do stanów zagrożenia zdrowia i życia
- konieczność prowadzenia dokumentacji medycznej
umieć:
- udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia
- określić zagrożenia masowe
- ocenić stan poszkodowanych w katastrofie, zdarzeniu masowym – dokonać ich segregacji,
przygotować i zapewnić bezpieczny transport
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po I semestrze
Literatura:
1. A Buchfelder, M Buchfelder: Podręcznik pierwszej pomocy
2. Europejska Rada Resuscytacji: Wytyczne Resuscytacji grudzień 2005
3. Grażyna Gugała: Podstawy ratownictwa medycznego
4. Juliusz Jakubaszko: Ratownik medyczny
5. W. Jurczyk ,A Łakomy: Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia
II rok studiów
Przedmiot: Radiologia
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: III semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 1 punkt
Cele ogólne przedmiotu:
Celem nauczania przedmiotu jest zdobycie wiedzy na temat współczesnych metod radiologii i
diagnostyki obrazowej, z zakresu radiologii i ochrony przed promieniowaniem jonizującym oraz
zapoznanie studentów z rolą pielęgniarki w przeprowadzaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej.
Treści nauczania
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
wykładów:
Badania obrazowe z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego.
Badania obrazowe z wykorzystaniem ultradźwięków.
Badania obrazowe oparte o zjawisko rezonansu magnetycznego.
Skutki promieniowania jonizującego na żywy organizm.
Środki cieniujące i postępowanie w wypadkach ich nietolerancji.
Ochrona przed promieniowaniem jonizującym.
Udział pielęgniarki w przeprowadzaniu diagnostycznych badań obrazowych.
Udział pielęgniarki w przeprowadzaniu zabiegów z zakresu radiologii zabiegowej.
Samokształcenie:
1.
Opieka nad chorym po zabiegach z zakresu radiologii zabiegowej.
2.
Rola pielęgniarki w przygotowaniu chorego do diagnostycznych badań obrazowych.
3.
Udział pielęgniarki w badaniach kontrastowych.
4.
Udział pielęgniarki w badaniach z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia idei badań radiologicznych; przygotowywania
chorego do badań radiologicznych; rozpoznawania powikłań po badaniu i leczeniu radioterapią; sprawowania
opieki nad chorym po badaniu i leczeniu radioterapią.
Student powinien na poziomie licencjata:
znać
- współczesne metody diagnostyki obrazowej i ich możliwości,
rozumieć - mechanizm działania i skutki promieniowania jonizującego,
umieć
- wykonywać czynności pielęgniarskie w przeprowadzaniu diagnostycznych badań
obrazowych.
Metody nauczania:
wykład,
pokaz.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną.
Literatura obowiązkowa:
1.
Pruszyński B.: Radiologia, diagnostyka obrazowa. PZWL, Warszawa 1999
Przedmiot: Badanie fizykalne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: III semestr - 30 godzin ćwiczeń + 15 godzin samokształcenia
ECTS: 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
1. Zapoznanie z teoretycznymi podstawami badań fizykalnych w pielęgniarstwie.
2. Zapoznanie z zasadami, metodami, technikami oraz kolejnością prowadzenia badania fizykalnego i
interpretacją uzyskanych wyników badania u człowieka.
3. Kształtowanie umiejętności potrzebnych do prowadzenia badania fizykalnego.
4. Przedstawienie odrębności prowadzenia badania fizykalnego u dzieci i niemowląt.
5. Kształtowanie postawy odpowiedzialności i zrozumienia w trakcie prowadzenia badania fizykalnego.
Treści nauczania:
Tematyka ćwiczeń:
1.
Ocena stanu zdrowia pacjenta dla potrzeb pielęgnowania.
2.
Badanie podmiotowe – zakres i charakter informacji określanych przez pielęgniarkę w badaniu.
3.
Badanie fizykalne skóry i jej wytworów.
4.
Badanie fizykalne układu mocz – płciowego kobiety i mężczyzny.
5.
Odrębności badania fizykalnego u dzieci i niemowląt.
6.
Badanie i ocena głowy i szyi.
7.
Ocena budowy i funkcji klatki piersiowej i płuc.
8.
Badanie gruczołów piersiowych.
9.
Ocena funkcji układu krążenia i badanie serca.
10.
Ocena i badanie jamy brzusznej.
11.
Ocena funkcji układu nerwowego.
12.
Ocena funkcji układu ruchu.
13.
Kompleksowa ocena zdrowia pacjenta.
Tematyka samokształcenia:
1.
Kliniczne znaczenie różnych zmian skóry.
2.
Mechanizmy szkodliwego działania nałogu palenia tytoniu. Choroby do powstania których
przyczynia się palenie tytoniu.
3.
Co rozumie się pod mianem uzależnienia od alkoholu, czy można to ustalić za pomocą
wywiadów?
4.
Dolegliwości i objawy miejscowe nakazujące podejrzewać choroby przenoszone drogą płciową.
5.
Informacje sugerujące powstanie przewlekłych powikłań cukrzycy.
6.
Przyczyny i rodzaje przewlekłego niedożywienia.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i rozpoznawania odrębności w badaniu dziecka i
niemowlęcia; wykorzystywania metod i technik w badaniu przedmiotowym i podmiotowym; przeprowadzenia
wywiadu; interpretowania dostępnych wyników w badaniu fizykalnym; wykorzystywania wyników do
rozpoznawania problemów zdrowotnych; dokumentowania przeprowadzonego badania.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać - podstawowe zasady i prawidłowość prowadzenia badania podmiotowego i przedmiotowego u człowieka
dorosłego,
umieć - przeprowadzić całościowe badania pacjenta z uwzględnieniem właściwych metod, technik i kolejności
poszczególnych elementów badania oraz zinterpretować uzyskane wyniki badania i udokumentować je,
rozumieć - konieczność zapewnienia warunków intymności i przejawiać postawę indywidualnego podejścia do
pacjenta w trakcie prowadzenia badana.
Metody nauczania:
- ćwiczenia
Forma zaliczenia przedmiotu:
- zaliczenie z oceną.
Literatura obowiązkowa:
1.
Bates B., Bikley L.S., Hoelkelman R.A.: Wywiad i badanie fizykalne. Warszawa 1997.
2.
Epstein O., Perkin G.D., de Bono D.P., Cookson J.: Badanie kliniczne. Lublin 2001.
Literatura uzupełniająca:
1.
Munro J., Edwards Ch.(red.): Badanie kliniczne. Warszawa1993.
2.
Tatoń J., Czech A.: Ogólna diagnostyka internistyczna. Warszawa 1991.
Przedmiot: Podstawowa opieka zdrowotna
Jednostka w jakiej realizowany jest przedmiot nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - wykłady 30 godzin + ćwiczenia 15 godzin + 30 godzin samokształcenia
po IV semestrze - zajęcia praktyczne – 120 godzin,
V semestr – praktyka zawodowa 80 godzin
VI semestr praktyka zawodowa – 120 godzin / 5 tygodni
ECTS: teoria – 4 punkty,
Zajęcia praktyczne – 5 punktów,
Praktyka zawodowa –5 punktów
Cele ogólne przedmiotu:
Zapoznanie studenta ze strukturą , organizacją i zadaniami podstawowej opieki zdrowotnej, przygotowanie do
rozpoznawania problemów zdrowotnych jednostki , rodziny i społeczności lokalnej, przygotowanie do
wypełniania zadań zawodowych pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej – w środowisku zamieszkania,
nauki, pracy, wdrożenie do realizacji zadań ochrony zdrowia wynikających z założeń polityki zdrowotnej i
zdrowia publicznego .
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1.
Podstawowa Opieka Zdrowotna w systemie ochrony zdrowia w Polsce.
2.
Funkcje i zadania POZ wynikające z założeń polityki zdrowotnej. Struktura i zakres świadczeń
realizowanych w POZ.
3.
Zasady organizacji ochrony zdrowia w POZ . Formy organizacyjne podmiotów świadczących
usługi medyczne w POZ . Standardy postępowania w POZ.
4.
Pielęgniarstwo środowiskowo-rodzinne jako ważny element w POZ.
5.
Profilaktyka i wczesna diagnostyka , promocja zdrowia – priorytetowe zadania współczesne
POZ.
6.
Opieka pielęgniarska w środowisku nauczania i wychowania.
7.
Autokorekty w rozwoju koncepcji POZ. Nowe trendy .
8.
Ekonomia zdrowia w POZ:
- popyt
- podaż
- rodzaj płatności za usługi medyczne
- negocjacje z płatnikiem.
9.
Zakłady opieki zdrowotnej funkcjonujące w POZ – charakterystyka:
- NZOZ
- SPZOZ
10.
Metody wsparcia rodziny w sytuacji patologii: przemoc, uzależnienia . Możliwość pomocy
społecznej.
11.
Udział pielęgniarki środowiskowo- rodzinnej w realizacji zadań wynikających z programów
polityki zdrowotnej.
12.
Problemy psychospołeczne osoby niepełnosprawnej i jej rodziny. Współpraca z człowiekiem
niepełnosprawnym, jego środowiskiem oraz instytucjami wspierającymi skuteczność procesu
rehabilitacji.
13.
Opieka nad przewlekle chorymi w domu. Współpraca z rodziną lub opiekunami, wykorzystanie
właściwych teorii pielęgnowania w zależności od stanu klinicznego pacjenta.
14.
Opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą w środowisku szkolnym. Rozpoznawanie zagrożeń
zdrowotnych potrzeb psychicznych dzieci i młodzieży. Prewencja urazów.
15.
Znaczenie wprowadzania osiągnięć naukowych z dziedziny pielęgniarstwa środowiskowo –
rodzinnego dla poprawy zdrowia populacji.
Tematyka ćwiczeń:
1.
Akty prawne regulujące funkcjonowanie podmiotów w ochronie zdrowia.
2.
Kryteria oceny sprawności funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w odniesieniu do POZ.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Zespół środowiskowy w POZ .Lekarz I kontaktu , pielęgniarka środowiskowo- rodzinna , położna
rodzinna . Zadania i kompetencje poszczególnych członków zespołu.
Opieka specjalistyczna, ambulatoryjna w POZ.
Praktyka lekarza rodzinnego. Praktyka pielęgniarska środowiskowo-rodzinna. Praktyka położnej
rodzinnej.
Opieka zdrowotna nad dzieckiem w POZ. Opieka medyczna w środowisku nauczania i
wychowania . Szczepienia ochronne.
Ochrona zdrowia kobiet w POZ.
Ochrona zdrowia osób pracujących (medycyna pracy ).
Rodzina jako podmiot opieki pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej . Diagnoza rodziny , diagnoza
rodziny , diagnoza środowiska lokalnego . Proces pielęgnowania jako podstawowa metoda pracy
w praktyce pielęgniarskiej.
Jakość opieki medycznej w POZ .Budowanie i zastosowanie standardów opieki mających
zastosowanie w pielęgniarstwie środowiskowo- rodzinnym.
System profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą w środowisku nauczania
i wychowania – organizacja , struktura , cele.
Podstawy prawne regulujące opiekę zdrowotną nad dzieckiem w środowisku nauczania .
Kompetencje lekarza w medycynie szkolnej . Kompetencje pielęgniarki środowiskowej w
środowisku
nauczania
i wychowania.
Standardy praktyki pielęgniarki w środowisku nauczania i wychowania.
Współczesne problemy środowiska szkolnego jako zadania zawodowe dla pielęgniarek w
środowisku szkolnym.
Diagnoza pielęgniarska w praktyce pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania .
Tematyka samokształcenia:
1.
2.
3.
Teorie pielęgnowania przydatne do opieki nad pacjentem i jego rodziną w środowisku zamieszkania.
Diagnoza indywidualna oraz rodziny pod kątem wydolności opiekuńczej.
Wsparcie chorego i jego rodziny, jako element działań pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej.
Współpraca z grupami wsparcia.
4. Stowarzyszenia i grupy wsparcia funkcjonujące w moim miejscu zamieszkania.
5. Analiza czynników zewnątrz rodzinnych: diagnoza społeczności lokalnej.
6. Diagnoza całościowa wybranej grupy społecznej:
- środowisko szkolne
- środowisko pracy
7. Pomoc dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin w środowisku zamieszkania.
8. Zasady komunikacji z pacjentem i jego rodziną w różnych stanach chorobowych i fazach życia.
9. Promocja zdrowia jako element działań pielęgniarki w zakresie minimalizacji chorób układu krążenia,
cukrzycy, udarów mózgu.
10. Model opieki nad pacjentem przewlekle chorym w domu.
Zajęcia praktyczne - wymiar 120 godzin ( 3 tygodnie )
Placówki , w których odbywać się będą zajęcia pod kierunkiem nauczyciela :
- poradnia dla dorosłych , - poradnia dla dzieci , - poradnia dla kobiet , - gabinet/praktyka pielęgniarki
środowiskowej- rodzinnej lub praktyka pielęgniarki domowej, gabinet pielęgniarki szkolnej,
środowiska nauczania i wychowania.
Tematyka zajęć praktycznych:
1.
Proces pielęgnowania – podstawowa metoda pracy pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej.
2.
Diagnoza środowiska rodziny , środowiska lokalnego . Techniki zbierania danych
wykorzystywane
w pracy pielęgniarki środowiskowej – rodzinnej.
3.
Dokumentowanie w pracy pielęgniarki ; dokumentacja ogólna i indywidualna pacjenta.
4.
Praca pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej z człowiekiem zdrowym i chorym w środowisku
domowym na różnych etapach życia jednostki i w różnych fazach rozwoju rodziny .
5.
Współpraca pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej z człowiekiem niepełnosprawnym i przewlekle
chorym i jego rodziną w środowisku domowym i lokalnym .Ocena wydolności pielęgnacyjnoopiekuńczej rodziny .
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
Pielęgniarstwo domowe . Reguły i zakres świadczenia usług pielęgniarstwa domowego . Zasady
współpracy z rodziną .
Opieka nad dzieckiem w poz. Poradnia ,,D”. Szczepienia ochronne w profilaktyce zachorowań
wśród dzieci .
Opieka nad kobietą w poz. Poradnia ,,K”. Profilaktyka schorzeń nowotworowych kobiecych
( badania przesiewowe ).
Rola i zadania pielęgniarki w środowisku pracy .
Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w pracy pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej. Diagnoza
pielęgniarska na potrzeby promocji zdrowia w środowisku rodziny i lokalnym .Poradnictwo i
doradztwo w pracy pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej . Znaczenie wsparcia społecznego dla
podtrzymywania zdrowia .
Szkoła jako środowisko pracy fizycznej i społecznej ucznia .
Biomedyczne aspekty dojrzałości szkolnej .
Organizacja pracy w gabinecie /praktyce pielęgniarki w środowisku szkolnym .
Dokumentacja obowiązująca : dokumentacja ogólna gabinetu i dokumentacja ucznia. Zasady
prowadzenia dokumentacji.
Diagnoza pielęgniarska w środowisku szkolnym . Diagnoza środowiska (klasy i szkoły). Diagnoza
indywidualna ucznia .
Higiena pracy ucznia . Plan lekcji i obciążenia pozalekcyjne.
Metody i formy opieki nad uczniami z klas,, pierwszoplanowych” i ,, drugoplanowych ”.
Badania ucznia wykonywane przez pielęgniarkę : testy przesiewowe , ich interpretacja .
Postępowania poprzesiewowe.
Badania bilansowe ucznia .
Edukacja zdrowotna w pracy pielęgniarki szkolnej. Rola pielęgniarki w tym zakresie. Cele,
treści, sposób realizacji planu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w szkole.
Identyfikacja uczniów z problemami zdrowotnymi , szkolnymi , społecznymi.
Szczepienia ochronne . Rola i znaczenie szczepień.
Opieka zdrowotna nad dziećmi i uczniami
niepełnosprawnymi. Zadania pielęgniarki
środowiskowej .
Współpraca z personelem szkoły , rodzicami i instytucjami działającymi na rzecz dziecka /ucznia.
Ocena środowiska szkolnego pod względem sanitarno-epidemiologicznym .
Udzielanie I pomocy . Wyposażenie apteczki szkolnej .
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia struktury, założeń i zadań podstawowej opieki
zdrowotnej; identyfikowania form organizacyjnych świadczonych usług przez pielęgniarkę środowiskoworodzinną; kontraktowania usług pielęgniarskich; realizowania świadczeń zdrowotnych w ramach podstawowej
opieki zdrowotnej; oceny środowiska nauczania i wychowania pod kątem rozpoznawania problemów
zdrowotnych dziecka zdrowego, chorego i niepełnosprawnego w tym środowisku; rozumienia istoty pracy
zespołowej w podstawowej opiece zdrowotnej; rozumienia roli pielęgniarki.
Student na poziomie licencjata powinien:
umieć:
- realizować proces pielęgnowania w różnych środowiskach,
- diagnozować i rozwiązywać problemy zdrowotne w środowisku rodzinnym , szkolnym, pracy i
lokalnym,
-realizować programy promocji zdrowia i profilaktycznym dla wybranych grup,
-prowadzić doradztwo w zakresie zdrowia i problemów wynikających z różnych sytuacji związanych
z chorobą i niepełnosprawnością .
Metody
-
nauczania:
wykład,
ćwiczenia,
metoda problemowa,
analiza przypadku,
na zajęciach praktycznych również pokaz i uczestnictwo w zadaniu .
Praktyka zawodowa - wymiar 200 godzin ( 5 tygodnie )
Placówki , w których odbędą się zajęcia :
-
praktyka lekarza rodzinnego , praktyka pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej,
poradnia / gabinet / ochrona zdrowia pracujących,
gabinet pielęgniarki medycyny szkolnej,
żłobek.
Na zajęciach realizowany będzie program szczegółowy.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną po III semestrze, egzamin w VI semestrze. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest
pozytywna ocena z ćwiczeń i zajęć praktycznych. Warunkiem dopuszczenia do praktyki zawodowej
jest pozytywne zaliczenie przedmiotu.
Literatura obowiązkowa:
1.
B. Woynarowska, Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami, w: Zdrowie i szkoła, B.
Woynarowska (red.), Wydaw.Lekarskie PZWL, Warszawa 2000
2.
Bożko K., Sito A: Zdrowie kobiety . PZWL, Warszawa 2002
3.
Dobrowolska B.: Opieka nad zdrowiem pracowników w środowisku pracy .IMP, Łódź 1992
4.
Kawczyńska – Butrym Z., Charzynska - Gula M. Wybrane elementy diagnozy pielęgniarskiej
w medycynie szkolnej. CEM, Warszawa 1997
5.
Kawczyńska – Butrym Z. Diagnoza pielęgniarska . PZWL, Warszawa 1999
6.
Kawczyńska – Butrym Z. Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego .PZWL, Warszawa 1997
7.
Kodeks etyki zawodowej
8.
Kózka M. :Wybrane standardy opieki pielęgniarskiej. Kraków 1997
9.
Metodyka pracy higienistki szkolnej .Materiały szkoleniowe po I Konferencji Pielęgniarek
i Higienistek Szkolnych. Inowrocław 1994. CEM , Warszawa 1995
10.
Piątek A : Standardy praktyki w zawodzie pielęgniarki i położnej. NRPiP, Warszawa 1995
11.
Powszechne profilaktyczne badania lekarskie dzieci i młodzieży do 15 roku życia . ImiDz.,
Warszawa 1993
12.
Praca zbiorowa ,, Zdrowie publiczne ” . Rozdziały 6 i 9 . Vesalius, Kraków 2000
13.
Standardy praktyki pielęgniarki środowiskowej w środowisku nauczania i wychowania. NRP i P
Warszawa 2002
14.
Ustawa o NFZ 2003 i zmiana w 2004
15.
Ustawa o ZOZ 1991
16.
Współczesne problemy i wyzwania pielęgniarek i higienistek szkolnych – II Konferencja Krajowa
Pielęgniarek i Higienistek Szkolnych , Warszawa 1998
17.
Współczesne problemy i wyzwania pielęgniarek i higienistek szkolnych . II Krajowa Konferencja
Pielęgniarek i Higienistek Szkolnych . Warszawa 1998
Literatura uzupełniająca:
1.
,, Magazyn Pielęgniarki i Położnej”
2.
,,Antidotum ”
3.
„ Medycyna po dyplomie ”
4.
akty prawne dotyczące zawodu ( Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej 2003)
5.
akty prawne dotyczące zawodu i dotyczące kompetencji pielęgniarek środowiska nauczana i
wychowania
6.
akty prawne dotyczące zmian w ochronie zdrowia, dotyczące zmian w NFZ
7.
czasopisma i akty prawne
8.
zakresy kompetencji opracowane przez zespoły problemowe przy NRPiP
Przedmiot: Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Pediatria
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 20 godzin wykładów z pediatrii + 10 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo pediatryczne
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 25 godz. wykładów z pielęgniarstwa pediatrycznego + 15 godz. ćwiczeń z pielęgniarstwa
pediatrycznego + 20 godzin samokształcenia,
IV semestr - 160 godzin / 4 tygodnie zajęć praktycznych.
Praktyka zawodowa -160 godzin / 4 tygodnie w VI semestrze.
ECTS: teoria – 4 punkty
Zajęcia praktyczne – 6 punktów,
Praktyka zawodowa –5 punktów
Cele ogólne przedmiotu:
- zapoznanie studentów z najczęściej występującymi chorobami wieku rozwojowego oraz zasadami
ich profilaktyki, diagnostyki i leczenia,
- przekazanie wiedzy i kształtowanie umiejętności w zakresie oceny i monitorowania rozwoju
psychofizycznego dzieci i młodzieży,
- zapoznanie studentów z wybranymi działaniami profilaktycznymi wobec dzieci i młodzieży,
uwarunkowaniami niektórych chorób i problemów zdrowotnych i ich wczesnym rozpoznawaniem,
- wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności pielęgnowania pacjenta pediatrycznego zgodnie
z aktualnymi zaleceniami, standardami i procedurami,
- wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności dotyczące profesjonalnego pielęgnowania dzieci
i młodzieży,
- zapoznanie studentów z problematyką auksologiczną oraz z najczęściej występującymi chorobami
w populacji wieku rozwojowego i zasadami ich profilaktyki,
- poznanie struktury i organizacji pracy w szpitalnych oddziałach pediatrycznych,
- kształtowanie umiejętności i sprawności komunikowania się z pacjentem pediatrycznym i jego
rodziną,
- poznanie specyfiki pracy pielęgniarki pediatrycznej i jej roli w zespole terapeutycznym,
- doskonalenie w warunkach naturalnych umiejętności z zakresu funkcji opiekuńczej,
terapeutycznej, rehabilitacyjnej i diagnostycznej zgodnie z aktualnymi standardami i procedurami,
- kształtowanie samodzielnej i kreatywnej postawy do rozpoznawania i rozwiązywania problemów
pielęgnacyjnych pacjentów w wieku rozwojowym oraz działań prewencyjnych wobec dziecka i
jego rodziny,
- kształtowanie od podstaw umiejętności zawodowych z zakresu pielęgnowania chorego dziecka,
które mogą być realizowane tylko w warunkach naturalnych, tj. w szpitalnych oddziałach
pediatrycznych,
- kształtowanie samodzielnej i aktywnej postawy studentów w poszukiwaniu nowych rozwiązań
problemów zdrowotno – terapeutyczno - wychowawczych u dzieci zdrowych i chorych,
- kształtowanie umiejętności korelowania wiedzy z nauk medycznych i humanistycznych,
- poszerzenie i aktualizowanie wiedzy zawodowej studentów dotyczącej działań prewencyjnych
wobec dziecka hospitalizowanego.
Treści nauczania
Tematyka wykładów – pediatria:
1.
Podstawy auksologii i charakterystyka poszczególnych okresów rozwojowych dziecka.
2.
Uwarunkowania rozwoju psychofizycznego dzieci i młodzieży.
3.
Ocena rozwoju psychomotorycznego w wieku niemowlęcym. Metody wspomagania rozwoju.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Ocena podstawowych elementów rozwoju dziecka w wieku poniemowlęcym
przedszkolnym
i szkolnym.
Rozwój somatyczny dziecka - pojęcie, czynniki rozwoju i metody oceny, akceleracja.
Podstawy immunologii i choroby alergiczne u dzieci.
Odrębność okresu noworodkowego i niemowlęcego, typowe choroby u noworodka.
Choroby górnych i dolnych dróg oddechowych.
Choroby przewodu pokarmowego.
Choroby układu moczowego.
Choroby serca i nadciśnienie tętnicze.
Choroby układu krwiotwórczego i onkologiczne.
Ostre i przewlekłe choroby układu nerwowego.
Najczęstsze choroby zakaźne u dzieci.
Główne stany naglące w pediatrii.
Choroby narządu ruchu i tkanki łącznej u dzieci.
Choroby metaboliczne, niedoborowe i endokrynologiczne.
oraz
Tematyka wykładów – Pielęgniarstwo pediatryczne:
1. Udział pielęgniarki w wybranych działaniach profilaktycznych wobec populacji wieku rozwojowego
(badania przesiewowe, powszechne, profilaktyczne badania lekarskie).
2.
Zapobieganie próchnicy zębów, chorobom przyzębia i czynnościowym zaburzeniom narządu żucia
u dzieci i młodzieży.
3. Uzależnienia w populacji wieku rozwojowego.
4. Zespół nagłego zgonu niemowlęcia (SIDS) – czynniki ryzyka, zalecenia pielęgnacyjne zmniejszające
ryzyko nagłego zgonu, zasady profilaktyki w grupie ryzyka zespołu SIDS.
5. Wykrywanie objawów krzywdzenia (maltretowania) dzieci i młodzieży – kryteria ryzyka, objawy,
następstwa różnych form krzywdzenia, pomoc krzywdzonym.
6. Uwarunkowania urazowości i wypadkowości wśród dzieci i młodzieży, zasady profilaktyki.
7. Zakażenia szpitalne w aspekcie oddziałów pediatrycznych – aktualne zagrożenia, obowiązujące
standardy i procedury zwalczania i zapobiegania zakażeniom szpitalnym.
8. Bio-psychspołeczne następstwa choroby przewlekłej u dziecka, jego rodziców i rodziny.
9. Pielęgnowanie dziecka z chorobą sierocą.
10. Zadania pielęgniarki wobec dziecka hospitalizowanego i jego rodziców.
11. Aktualne zasady wczesnego rozpoznawania i postępowania z dzieckiem z mózgowym porażeniem
dziecięcym. Problemy opiekuńcze i psychospołeczne u dzieci i ich rodzin.
12. Problemy opiekuńcze i sposoby ich rozwiązywania u dzieci z ostrymi i przewlekłymi chorobami
układu oddechowego.
13. Zasady pielęgnacji noworodka i wcześniaka w stanie zagrożenia życia.
14. Noworodek z wrodzoną infekcją – problemy opiekuńcze i sposoby ich rozwiązywania.
15. Uwarunkowania i profilaktyka alergii i nietolerancji pokarmowych u dzieci. Udział pielęgniarki
w leczeniu i monitorowaniu.
16. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym dzieci z chorobami przewodu pokarmowego.
17. Pielęgnowanie dziecka niedożywionego.
18. Opieka nad dzieckiem z cukrzycą.
19. Pielęgnowanie dziecka z chorobą nowotworową. Opieka terminalna nad pacjentem pediatrycznym i
jego rodziną.
20. Pielęgnowanie dziecka nieprzytomnego.
Tematyka ćwiczeń:
1. Żywienie niemowląt i dzieci starszych.
2. Atopowe zapalenie skóry – profilaktyka, leczenie i pielęgnacja w oparciu o proces pielęgnowania.
3. Proces pielęgnowania dziecka chorującego na astmę oskrzelową.
4. Proces pielęgnowania dziecka ze schorzeniami układu krążenia i serca.
5. Proces pielęgnowania dziecka ze schorzeniami układu nerwowego.
6. Proces pielęgnowania dziecka ze schorzeniami układu pokarmowego.
7. Obserwacja i pielęgnacja dziecka nieprzytomnego.
8. Proces pielęgnowania niemowlęcia z kolką.
Tematyka samokształcenia
Klinika niemowlęca
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Pojęcie i przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry u niemowląt.
Objawy kliniczne sugerujące występowanie pieluszkowego zapalenia skóry u niemowląt.
Zapobieganie i leczenie pieluszkowego zapalenia skóry u niemowląt.
Przyczyny kolki gazowej u niemowląt.
Objawy kolki gazowej u niemowląt.
Postępowanie w przypadku wystąpienia kolki gazowej u niemowląt.
Klinika dzieci starszych
1. Uwarunkowania i stopnie ciężkości astmy oskrzelowej u dzieci.
2. Objawy kliniczne astmy oskrzelowej u dzieci.
3. Czynniki nasilające występowanie astmy.
4. Postępowanie w czasie napadu astmy.
5. Postacie zakażenia układu moczowego zapobiegające zakażeniom dróg moczowych u dzieci.
6. Mechanizmy obronne układu moczowego zapobiegające zakażeniom dróg moczowych u dzieci.
7. Zapobieganie zakażeniom układu moczowego u dzieci.
8. Przygotowanie dzieci do badań diagnostycznych układu moczowego u dzieci.
Oddział anestezjologii i intensywnej terapii
1. Najczęstsze przyczyny utraty przytomności u dzieci.
2. Monitorowanie podstawowych parametrów życiowych u dziecka nieprzytomnego.
3. Zadania terapeutyczno – opiekuńcze wobec dziecka nieprzytomnego.
4. Profilaktyka powikłań u chorego nieprzytomnego.
Tematyka zajęć praktycznych: zajęcia praktyczne odbywać się będą pod kierunkiem nauczyciela
w oddziałach: niemowlęcym i dzieci starszych
1.
Główne kierunki w opiece pielęgniarskiej nad dzieckiem z powodu choroby ostrej.
2.
Problemy dziecka wymagającego opieki z powodu choroby przewlekłej.
3.
Udział pielęgniarki w adaptacji dziecka do środowiska szpitalnego.
4.
Zapobieganie przedwczesnemu rozwojowi miażdżycy w populacji wieku rozwojowego.
5.
Choroby zakaźne wieku dziecięcego – działania pielęgnacyjno - opiekuńcze i zapobieganie.
6.
Zapalenie ucha środkowego u dzieci – problemy pielęgnacyjne i profilaktyka.
7.
Zasady opieki nad dzieckiem z wrodzoną wadą serca.
8.
Opieka nad dzieckiem nieprzytomnym.
9.
Pielęgnowanie dziecka z zapaleniem płuc. Podstawowe zasady stosowania aerozoloterapii i
fizykoterapii u dzieci i młodzieży.
10. Mukowiscydoza – postacie kliniczne i ich wpływ na proces pielęgnowania dzieci oraz profilaktykę.
11. Refluks żołądkowo – jelitowy u dzieci. Specyficzne problemy pielęgnacyjne i zasady zapobiegania.
12. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem z ostrą biegunką.
13. Rozwiązywanie problemów pielęgnacyjno – opiekuńczych w opiece nad dzieckiem zaburzeniami
przewodu pokarmowego.
14. Postępowanie pielęgnacyjne w schorzeniach alergicznych skóry u dzieci.
15. Udział pielęgniarki w edukacji dzieci i młodzieży z chorobą alergiczną układu oddechowego.
16. Społeczno – pielęgnacyjne aspekty w opiece nad dzieckiem ze skazą krwotoczną.
17. Niedoczynność i nadczynność tarczycy – problemy opiekuńcze i zapobieganie w populacji wieku
rozwojowego.
18. Opieka nad dzieckiem z cukrzycą. Udział pielęgniarki w leczeniu i monitorowaniu.
19. Problemy diagnostyczno – opiekuńcze u dziecka z chorobą układu moczowego.
20. Postępowanie pielęgnacyjne w wybranych chorobach zapalnych układu nerwowego.
21. Urazy czaszkowo – mózgowe u dzieci. Problemy pielęgnacyjne i profilaktyka.
22. Działania pielęgnacyjno – usprawniające wobec dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym.
23. Dziecko z zespołem Downa – kompleksowość opieki.
24. Reumatoidalne zapalenie stawów u dzieci i młodzieży – udział pielęgniarki w działaniach
pielęgnacyjno – rehabilitacyjnych i w profilaktyce.
25. Opieka nad dzieckiem z wybranymi chorobami metabolicznymi (fenyloketonuria i galaktozemia).
26. Rola pielęgniarki w leczeniu i pielęgnowaniu dziecka z białaczką.
Tematyka praktyk zawodowych: praktyka odbywać się będzie w oddziałach: niemowlęcym i dzieci
starszych
1. Wybrane problemy pielęgnacyjne w opiece nad zdrowym niemowlęciem.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Choroba sieroca i szpitalna. Przyczyny, fazy, postępowanie terapeutyczne i zapobiegawcze.
Profilaktyka niedokrwistości i krzywicy.
Rozwój somatyczny i psychoruchowy w okresie poniemowlęcym.
Zadania pielęgniarki w nowoczesnym leczeniu i monitorowaniu przebiegu oraz pielęgnacji dziecka
z astmą.
Pielęgnowanie dziecka z mukowiscydozą.
Diagnostyka obrazowa układu moczowego – zadania pielęgniarki.
Wpływ choroby przewlekłej na funkcjonowanie dziecka w wieku pokwitania.
Rozpoznanie niewydolności oddechowej. Zasady monitorowania i stosowania tlenoterapii u dzieci.
Zasady monitorowania pacjentów w oddziale intensywnej terapii. Nadzór bezprzyrządowy
i przyrządowy.
Profilaktyka powikłań u chorego nieprzytomnego.
Znajomość zasad prawidłowego odżywiania dzieci chorych drogą przewodu pokarmowego oraz
zasad odżywiania dożylnego.
Zasady pielęgnacji cewnika założonego w celu długotrwałych przetoczeń.
Urazy wielonarządowe u dzieci – specyficzne problemy pielęgnacyjne w oddziale intensywnej
terapii.
Problemy pielęgnacyjne u wcześniaków i noworodków w różnych stanach zagrożenia życia w
oddziale intensywnej terapii.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia sytuacji trudnej dla dziecka i rodziny
wynikającej z choroby i hospitalizacji; rozpoznawania zagrożeń życia u dziecka w każdym okresie jego życia;
identyfikowania wad wrodzonych oraz chorób wieku dziecięcego; przygotowywania dziecka do badan
diagnostycznych; pielęgnowania dziecka po badaniach; uczestniczenia w diagnozowaniu i leczeniu dziecka;
pielęgnowania dziecka w chorobach: układu oddechowego, układu krążenia, układu pokarmowego, układu
moczowego oraz krwi; stosowania różnych form wsparcia społecznego w opiece nad dzieckiem i jego rodziną.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
- odrębności anatomiczne i czynnościowe poszczególnych okresów wieku rozwojowego,
- czynniki determinujące rozwój fizyczny dziecka,
- wpływ ostrych i przewlekłych chorób na rozwój dziecka,
- podstawy patofizjologii najczęstszych chorób wieku rozwojowego,
- zasady postępowania ze zdrowym i chorym dzieckiem (profilaktyka),
- główne działania profilaktyczne wobec dzieci i młodzieży,
- uwarunkowania wybranych chorób i problemów zdrowotnych u dzieci i młodzieży,
- problemy zdrowotne i najczęstsze choroby wieku dziecięcego,
- założenia problematyki auksologicznej wobec dzieci i młodzieży,
- odrębności anatomiczne i czynnościowe wieku rozwojowego,
- czynniki wpływające na prawidłowy rozwój fizyczny i psychoruchowy dziecka,
- specyficzne potrzeby dziecka chorego i hospitalizowanego,
- podstawowe działania psychoterapeutyczne wobec dziecka i jego rodziny,
- problemy pielęgnacyjne w wybranych stanach chorobowych,
- ekologiczne uwarunkowania zasad żywienia dzieci i młodzieży,
- zasady komunikowania się i współpracy z pacjentem w wieku rozwojowym oraz jego rodziną,
- współczesne zagrożenia zdrowotne populacji w wieku rozwojowym,
- topografię szpitala oraz strukturę i specyfikę pracy w oddziałach,
- standardy i procedury postępowania pielęgniarskiego obowiązujące w oddziale,
- dokumentację pacjenta,
- zasady reżimu sanitarnego,
- zasady izolacji dzieci podejrzanych o choroby zakaźne,
- zasady procesu terapii, diagnostyki i pielęgnacji dziecka zgodnie z zakresem ustalonym w zespole
terapeutycznym danego oddziału,
- umiejętności zawodowe z zakresu funkcji edukacyjnej pielęgniarki pediatrycznej,
- umiejętności zawodowe w pielęgnowaniu chorego dziecka, które mogą być realizowane tylko
w warunkach naturalnych,
- podstawowe cechy świadczące o prawidłowym rozwoju somatycznym i psychoruchowym dziecka
w wyodrębnionych okresach rozwojowych,
-
-
-
najczęstsze problemy zdrowotne populacji w wieku rozwojowym, ich objawy, podstawowe zasady
diagnostyki, terapii, pielęgnowania i profilaktyki.
rozumieć:
istotę głównych problemów zdrowotnych populacji wieku rozwojowego i swoją rolę i miejsce w
w procesie diagnostyczno – terapeutycznym na poziomie ambulatorium i oddziału szpitalnego,
znaczenie wczesnego diagnozowania chorób i problemów zdrowotnych w populacji wieku
rozwojowego,
znaczenie kompleksowych działań zespołu terapeutycznego,
specyfikę leczenia i pielęgnowania pacjenta pediatrycznego,
specyficzne potrzeby rozwojowe niemowląt i małych dzieci,
zasadność przygotowania dziecka do hospitalizacji,
potrzebę analizy i krytycznej oce3ny zaproponowanych i zrealizowanych działań pielęgnacyjno –
opiekuńczych wobec dziecka,
konieczność modyfikowania postępowania pielęgnacyjnego w zależności od zmieniającego się
stanu dziecka,
potrzebę planowania i realizowania badań naukowych w kierunku doskonalenia jakości opieki nad
populacją w wieku rozwojowym,
potrzebę pozytywnej motywacji do doskonalenia swojej wiedzy i kształtowania umiejętności
podczas zajęć praktycznych w oddziałach pediatrycznych,
rolę pielęgniarki w obserwacji rozwoju somatycznego i psychicznego dziecka w poszczególnych
okresach rozwojowych,
potrzebę nawiązania kontaktu werbalnego i niewerbalnego z dzieckiem w różnym wieku i stanie
zdrowia,
konieczność podejmowania działań zmierzających do minimalizowania negatywnego wpływu
hospitalizacji na dziecko,
potrzebę informowania rodziców i dziecka o wykonywanych czynnościach, ich celowości
i oczekiwanym współudziale rodziców w realizacji opieki pielęgnacyjnej,
specyfikę pracy pielęgniarki i jej rolę w zespole terapeutycznym,
zachowanie dziecka wynikające z przebiegu choroby przewlekłej,
potrzebę prowadzenia edukacji rodziców i dziecka ukierunkowaną na profilaktykę w wybranych
chorobach przewlekłych i niedoborowych,
konsekwencje wynikłe z powikłań nieprawidłowej pielęgnacji dziecka w oddziałach
pediatrycznych.
umieć:
wybrać dzieci z zaburzeniami w rozwoju somatycznym i psychicznym,
komunikować się z chorym dzieckiem i jego rodziną,
rozpoznać najczęstsze objawy chorobowe u dzieci i właściwie je zinterpretować
przeprowadzić podstawowe procedury diagnostyczne i terapeutyczne,
wdrażać podstawy profilaktyki zdrowotnej,
rozpoznawać i rozwiązywać problemy opiekuńcze dzieci i młodzieży,
prowadzić edukację wśród dzieci i młodzieży oraz ich rodzin,
określić założenia współczesnej koncepcji pielęgniarstwa pediatrycznego,
sporządzić plan pielęgnacji dziecka w wybranych schorzeniach ostrych i przewlekłych,
realizować zadania z zakresu profilaktyki chorób wieku dziecięcego,
przygotować dziecko i jego rodziców do samoopieki i samokontroli,
wyodrębnić z otoczenia hospitalizowanego dziecka czynniki wpływające negatywnie na jego
psychikę,
prowadzić ukierunkowaną rozmowę z rodzicami dziecka i dzieckiem dotyczącą rozpoznania jego
podstawowych potrzeb rozwojowych i problemów zdrowotnych,
zachęcać dziecko i jego rodziców do aktywności w porozumiewaniu się i werbalizacji
swoich przeżyć,
aktywnie i z empatią reagować na potrzeby rozwojowe i problemy zdrowotne dziecka oraz
zachowania rodziców,
obserwować i oceniać podstawowe funkcje życiowe organizmu dziecka w poszczególnych
przedziałach wiekowych,
interpretować odrębności anatomiczne i czynnościowe organizmu dziecka w poszczególnych
przedziałach wiekowych,
analizować dostępną dokumentację medyczną,
-
formułować problemy opiekuńczo – terapeutyczno – diagnostyczne u chorego dziecka,
dobierać metody i środki w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych hospitalizowanych dzieci,
przygotować aparaturę, sprzęt medyczny i materiały adekwatnie do zaplanowanych działań,
dokumentować i weryfikować propozycje rozwiązań sformułowanych problemów,
zaplanować i prowadzić edukację dziecka i jego rodziny w zakresie promocji zdrowia i
profilaktyki chorób.
Metody nauczania:
- wykład,
- pogadanka,
- pokaz,
- ćwiczenia,
- analiza przypadku,
- uczestnictwo w zadaniu,
- instruktaż.
Forma zaliczenia przedmiotu:
W IV semestrze zaliczenie z oceną, w VI semestrze egzamin. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest
zaliczenie zajęć praktycznych.
Literatura obowiązkowa:
1.
Artykuły poglądowe i przeglądowe opublikowane w latach 1995-2003 w : ”Medycyna po
Dyplomie”, „Pediatria po Dyplomie”, „Pediatria Polska”, „Klinika Pediatryczna”.
2.
Brykczyńska M.: Pielęgniarstwo pediatryczne. Zagadnienia etyczne. Warszawa 1996.
3.
Nowak S.: Propedeutyka pediatrii. Warszawa 1987.
4.
Polin R. A.: Sekrety w pediatrii. Warszawa 1997.
5.
Socha J.(red.):Żywienie dzieci zdrowych i chorych. Warszawa 1998.
6.
Szajner-Milart I., Papierkowski A.(red.): Choroby wielu rozwojowego. Warszawa 1997.
7.
Szreder T.(red.): Dziecko w stanie zagrożenia życia. Medycyna praktyczna. Kraków 1999.
8.
Walczak M.(red.): Zarys pediatrii. Tom I i II. Warszawa 1991.
9.
Woynarowska B.(red.): Profilaktyka w pediatrii. Warszawa 1998.
Literatura uzupełniająca:
1.
Borkowski W.M.: Opieka pielęgniarska nad noworodkiem. Kraków 1994.
2.
Brzozowski R.: Vademecum diagnostyki i terapii. Warszawa 1993.
3.
Dworkin P. H.: Pediatria. Wrocław 2000.
4.
Fonella St. E., Adamson D. H.: Pielęgnowanie chorych dzieci. Warsawa1990.
5.
Formański J.: Psychologia. Warszawa 1998.
6.
Keudel H.: Choroby dziecięce. Warszawa 2000.
7.
Kubicka K., Kawalec W.(red.): Pediatria. Warszawa 2000.
8.
Lewer H.: Opieka nad dzieckiem. Warszawa 1990.
9.
Michałowicz R.(red.): Neurologia dziecięca Wrocław 2000.
10.
Pfauridler L.: Diagnostyka i terapia w pediatrii. Wrocław 1999.
11.
Początek A. : Mały poradnik zdrowia dziecka. Warszawa 1990.
12.
Przybyłko K.: Choroba sieroca iszpitalna.1996.
13.
Rybakowa M.: Endokrynologia wieku rozwojowego. Kraków 1995.
14.
Rybicka I.: Dziecko w szpitalu Problemy rodzinne. 1995.
15.
Socha J.(red.): Gastroenterologia praktyczna.Warszawa 1999.
16.
Socha J., Ryżko J.: Kazuistyka gastroenterologiczna. Warszawa 2000.
17.
Spoock B., Rothenberh M.B.: Dziecko – pielęgnowanie I wychowanie. Warszawa 1989.
18.
Symonides-Ławecka A.: Cukrzyca u dzieci. Warszawa 1998.
19.
Szreter T.(red.): Stany zagrożenia życia u dzieci.. Warszawa 1997.
20.
Szreter T.: Anestezjologia dziecięca. Warszawa 1999.
21.
Warner J. O., Jackson W. F.: Choroby alergiczne u dzieci. Kraków 1997.
22.
Zdzieniecka J.: Poradnik młodej Matki. Warszawa 1994.
Przedmiot: Interna i pielęgniarstwo internistyczne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Interna
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 20 godzin wykładów z interny + 10 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo internistyczne
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 25 godzin wykładów z pielęgniarstwa internistycznego + 15 godzin ćwiczeń z pielęgniarstwa
internistycznego + 20 godzin samokształcenia,
IV semestr - 120 godzin zajęć praktycznych
po IV semestrze - 160 godzin / 4 tygodnie praktyki zawodowej
ECTS: teoria – 4 punkty,
Zajęcia praktyczne – 3 punkty,
Praktyka zawodowa – 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Opracowanie podstaw symptomatologii i diagnostyki najczęściej występujących schorzeń układu
krążenia, oddechowego, moczowego, endokrynnego, przewodu pokarmowego, układu czerwono i białokrwinkowego oraz mięśniowo – stawowego. Znajomość podstawowych zasad leczenia farmakologicznego
chorób narządów wewnętrznych. Wyposażenie studenta w wiedzę w zakresie pielęgnowania pacjentów
hospitalizowanych z powodu chorób narządów wewnętrznych zgodnie z aktualnymi procedurami opieki
pielęgniarskiej. Kształcenie i doskonalenie umiejętności rozpoznawania i rozwiązywania problemów
opiekuńczych pacjentów z chorobami narządów wewnętrznych. Kształtowanie umiejętności wynikających z
udziału pielęgniarki w procesie diagnostyczno – leczniczym. Kształtowanie umiejętności współpracy w zespole
terapeutycznym. Doskonalenie umiejętności organizowania stanowiska pracy. Utrwalanie i doskonalenie
umiejętności określonych w programie nauczania przedmiotu związanych ze sprawowaniem opieki
pielęgniarskiej nad pacjentem hospitalizowanym. Aktywizowanie studentów do poszukiwania nowych
rozwiązań problemów opiekuńczych pacjentów wynikających z chorób narządów wewnętrznych. Kształtowanie
umiejętności wykorzystania wiedzy z anatomii, fizjologii, kliniki chorób wewnętrznych oraz nauk
humanistycznych w rozwiązywaniu problemów chorego. Poszerzenie wiedzy w zakresie treści, metod, środków
wykorzystywanych w edukacji pacjenta i jego rodziny.
Treści nauczania
Tematyka wykładów – interna:
1. Choroby układu pokarmowego:
- wrzodowa żołądka i dwunastnicy (etiopatogeneza, objawy, leczenie),
- choroba refluksowa przełyku,
- przewlekłe zapalenie wątroby,
- marskość wątroby,
- ostre i przewlekłe zapalenie trzustki,
- nieswoiste zapalenie jelit,
- krwawienie z przewodu pokarmowego.
2. Metody i interpretacja wyników badań stosowanych w schorzeniach przewodu pokarmowego.
3. Cukrzyca typu 1 i 2 – symptomatologia, diagnostyka, zasady leczenia insuliną i lekami doustnymi, kryteria
wyrównania, rola pielęgniarki w realizacji leczenia i edukacji pacjenta.
4. Schorzenia tarczycy – choroba Graves-Basedova – symptologia, diagnostyka i leczenie (zachowawcze,
operacyjne, izotopowe – radiojod). Niedoczynność tarczycy – symptomatologia, diagnostyka, leczenie.
5. Funkcja układu krążenia i mechanizmy kompensacyjne. Objawy chorób układu krążenia, ocena objawów
groźnych dla życia:
choroba wieńcowa: postacie przewlekłe, ostre zespoły wieńcowe,
nagłe zatrzymanie krążenia – przyczyny, rozpoznanie, postępowanie resuscytacyjne,
-
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
zaburzenia rytmu serca z szybką akcją komór – ocena zagrożenia życia i postępowanie w zespole
MAS.
obrzęk płuc i wstrząs kardiologiczny – przyczyny, objawy, zasady postępowania, rozpoznanie,
zasady pierwszej pomocy.
ostre stany niedociśnienia (omdlenia) i nadciśnienia (przełom) – rozpoznanie, zasady
postępowania.
przewlekła niewydolność krążenia.
Symptomatologia i rozpoznawanie chorób układu oddechowego:
- przewlekła choroba obturacyjna płuc, astma oskrzelowa,
- zapalenie płuc, gruźlica płuc,
- choroby opłucnej, rak płuc,
- niewydolność oddechowa, zatorowość płucna.
Schorzenia reumatoidalne:
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i reaktywne zapalenie stawów,
- choroba zwyrodnieniowa stawów.
Osteoporoza.
Układowe choroby tkanki łącznej (kolagenozy). Reumatyzm tkanek miękkich.
Choroby układu czerwonokrwinkowego – niedokrwistości.
Choroby układu białokrwinkowego – leuko- i limfocytozy odczynowe, limfo- i mieloproliferacje.
Symptomatologia i rozpoznawanie chorób układu moczowego:
- infekcje dróg moczowych,
- przewlekła niewydolność nerek,
- ostra niewydolność nerek.
Tematyka wykładów – pielęgniarstwo internistyczne:
1. Zespół terapeutyczny, zadania pielęgniarki wobec chorego podczas hospitalizacji.
2. Problemy pacjentów z chorobami narządów wewnętrznych zależne od charakteru i przebiegu procesu
chorobowego.
3. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym z chorobą niedokrwienną serca.
4. Udział pielęgniarki w przygotowaniu pacjenta z nadciśnieniem tętniczym do samoopieki.
5. Diagnoza pielęgniarska i procedury rozwiązywania problemów opiekuńczych pacjentów z
przewlekłą niewydolnością krążenia.
6. Opieka pielęgniarska nad chorym z ostrą zapalną chorobą układu oddechowego.
7. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym z astmą oskrzelową.
8. Diagnoza pielęgniarska i procedury rozwiązywania problemów opiekuńczych pacjentów z
przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
9. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy.
10. Problemy opiekuńcze pacjentów z wrzodziejącym zapleniem jelita grubego.
11. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym, farmakologicznym i odbarczającym pacjentów z marskością
wątroby.
12. Postępowanie pielęgniarskie wobec chorego z zapaleniem pęcherzyka i dróg żółciowych.
13. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z nadczynnością lub niedoczynnością gruczołów dokrewnych.
14. Zasady postępowania diagnostycznego, leczniczego i opiekuńczego wobec chorego na cukrzycę.
15. Opieka pielęgniarska nad chorym z reumatoidalnym zapaleniem stawów i zesztywniającym zapaleniem
stawów kręgosłupa.
16. Opieka pielęgniarska nad pacjentem z chorobą reumatyczną.
17. Opieka pielęgniarska nad chorym z chorobą zapalną nerek i dróg moczowych.
18. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym z mocznicą.
19. Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem z chorobami układu krwiotwórczego.
20. Opieka nad chorym umierającym.
Tematyka ćwiczeń:
I. Proces pielęgnowania, jako „złoty standard” postępowania pielęgniarskiego oraz metoda pracy
z chorym (ćwiczenia grupowe).
1. Etapy i cechy procesu pielęgnowania.
2. Wywiad z chorym układowy a przyczyna hospitalizacji chorego.
3. Prawidłowo sformułowany problem pielęgnacyjny jako podstawa budowy procesu pielęgnowania.
Przykłady formułowania podstawowych internistycznych problemów pielęgnacyjnych.
4. Cel, planowanie, realizacja działania pielęgniarskiego w procesie pielęgnowania pacjenta
internistycznego.
5. Ocena i modyfikacja działania pielęgniarskiego .
II.
Problemy pacjentów z chorobami
i przebiegu procesu chorobowego.
narządów
wewnętrznych
zależne
od
charakteru
1. Stan chorobowy pacjenta – ostry i przewlekły, a prawidłowa hierarchia wytyczanych problemów
pielęgnacyjnych.
2. Związek przyczynowo – skutkowy powstałych problemów pielęgnacyjnych a poprawność ich odczytu,
dalsze planowanie działań pielęgniarskich.
3. Udział pielęgniarki w procesie diagnostyczno – terapeutycznym oraz pielęgnacyjno – opiekuńczym –
granice kompetencji zawodowych pielęgniarek a realizacja zleceń lekarskich.
4. Umiejętność prowadzenia dokumentacji medycznej pacjenta w tym procesu pielęgnowania.
III. Proces pielęgnowania pacjenta z chorobą niedokrwienną serca – studium przypadków.
1.
Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjenta z chorobą niedokrwienną serca w oparciu
o wyłonione problemy pielęgnacyjne chorego.
2. Proces pielęgnowania pacjenta z miażdżycą układu krążenia.
3. Edukacja pacjenta z chorobą niedokrwienną serca w zakresie eliminacji czynników ryzyka
powstawania
choroby. Profilaktyka pierwotna i wtórna chorób układu krążenia w tym choroby niedokrwiennej
serca.
4. Udział pielęgniarki w procesie diagnostyczno – leczniczym, profilaktyczno – edukacyjnym, kontroli
medycznej – program autorski edukacji zdrowotnej chorego.
IV. Proces pielęgnowania pacjenta z nadciśnieniem tętniczym – studium przypadków.
1.
Problemy pielęgnacyjne, a działanie pielęgniarskie wobec pacjenta z nadciśnieniem tętniczym na
drodze
procesu pielęgnowania chorego.
2.
Edukacja zdrowotna – eliminacja czynników ryzyka choroby oraz powikłań chorobowych.
Przygotowanie chorego do życia z chorobą, modyfikacja stylu życia, niefarmakologiczne
sposoby walki z chorobą (próba stworzenia autorskiego programu profilaktyczno edukacyjnego).
V. Proces pielęgnowania pacjenta z przewlekłą niewydolnością krążenia.
1.
2.
3.
4.
Diagnoza pielęgniarska i planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjenta z przewlekłą
niewydolnością krążenia
Problemy opiekuńcze pacjenta z przewlekłą niewydolnością krążenia a działanie pielęgniarskie
wobec chorego na drodze procesu pielęgnowania.
Edukacja zdrowotna – eliminacja czynników ryzyka choroby oraz powikłań chorobowych.
Przygotowanie chorego do życia z chorobą (próba stworzenia autorskiego programu
profilaktyczno - edukacyjnego).
VI. Opieka pielęgniarska i proces pielęgnowania pacjenta z ostrą zapalną chorobą układu oddechowego.
1.
Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjenta z zapaleniem płuc na drodze procesu
pielęgnowania.
2. Proces pielęgnowania pacjenta z ostrym i przewlekłym zapaleniem oskrzeli.
3. Edukacja pacjenta z chorobą zapalną układu oddechowego – propozycje programów
profilaktycznych, edukacji zdrowotnej.
VII. Proces pielęgnowania pacjenta z astmą oskrzelową.
1.
Diagnoza i planowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z astmą oskrzelową –priorytetowe
zdania pielęgniarki wobec chorego.
2. Pielęgnowanie chorego w różnych stanach choroby – realizacja problemów opiekuńczych
i potrzeb chorego.
3. Edukacja zdrowotna wobec pacjenta z astmą oskrzelową – eliminacja czynników ryzyka choroby,
powikłań chorobowych (programy profilaktyczne i edukacji zdrowotnej).
VIII. Proces pielęgnowania pacjenta z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
1.
Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjenta z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc na drodze
procesu pielęgnowania.
2.
Problemy opiekuńcze pacjenta z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc a efektywna realizacja
działań pielęgniarskich.
3. Edukacja zdrowotna pacjenta, czyli jak nauczyć się żyć z chorobą. Profilaktyka zachowań
4. i eliminacja czynników ryzyka choroby, powikłań (próba stworzenia programu profilaktyczno –
edukacyjnego dla pacjenta z POCHP).
IX. Proces pielęgnowania pacjenta z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy.
1.
Problemy pielęgnacyjne pacjenta z chorobą wrzodową – identyfikacja problemów i realizacja
działania pielęgniarskiego na drodze procesu pielęgnowania.
2. Edukacja zdrowotna - zapobieganie powikłaniom i nawrotom choroby, modyfikacja stylu życia
pacjenta (utworzenie programu edukacji zdrowotnej i profilaktyki).
X. Problemy opiekuńcze pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG) na drodze
procesu pielęgnowania..
1. Proces pielęgnowania pacjenta z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.
2. Pielęgnacja pacjenta w przewlekłym i ostrym wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
3. Edukacja zdrowotna pacjenta z WZJG – profilaktyka zachowań i eliminacja czynników ryzyka
choroby (utworzenie programu edukacji zdrowotnej i profilaktyki).
XI. Proces pielęgnowania pacjenta z marskością wątroby.
1.
Pielęgnowanie pacjenta z niewydolnością wątroby (marskością wątroby ) – problemy pielęgnacyjne
pacjenta, rola i zadania pielęgniarki na drodze procesu pielęgnowania..
2. Dieta wątrobowa jako metoda leczenia chorego z niewydolnością wątroby. Udział pielęgniarki w
leczeniu dietetycznym – edukacja pacjenta.
3. Edukacja pacjenta z niewydolnością wątroby – niefarmakologiczne metody postępowania w walce
z chorobą (oszczędzający tryb życia, eliminacja czynnika etiologicznego, samokontrola,
modyfikacja stylu życia, kontrola medyczna, weryfikacja i ocena objawów, powikłań
wątrobowych). Programy profilaktyczne i edukacji zdrowotnej.
XII. Proces pielęgnacyjno – opiekuńczy pacjenta z zapaleniem pęcherzyka i dróg żółciowych.
1.
Proces chorobowy a postępowanie pielęgniarskie objawowe – pielęgnacja pacjenta na drodze
procesu pielęgnowania.
2. Farmakologiczne i niefarmakologiczne sposoby leczenia pacjenta – rola pielęgniarki w procesie
pielęgnowania.
3. Edukacja pacjenta – profilaktyka zachowań, eliminacja czynników ryzyka.
XIII. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z nadczynnością lub niedoczynnością gruczołów dokrewnych.
1.
Problemy pielęgnacyjne pacjenta z nadczynnością i niedoczynnością tarczycy oraz nadczynnością
nadnerczy. Planowanie, realizacja i ocena skuteczności opieki pielęgniarskiej – modyfikacja działania
pielęgniarskiego na drodze procesu pielęgnowania.
2. Edukacja zdrowotna pacjenta z chorobą endokrynną – wsparcie społeczne, opieka kompleksowa,
wieloczynnikowa.
3. Modyfikacja stylu życia w autorskim programie profilaktyki zachowań i edukacji zdrowotnej.
XIV. Proces pielęgnowania pacjenta z cukrzycą typu I i typu II.
1. Uzasadnione działanie pielęgniarskie w procesie pielęgnacyjno – opiekuńczym pacjenta z cukrzycą
w oparciu o proces pielęgnowania chorego.
2. Stan zagrożenia życia – hipoglikemia i hiperglikemia a utworzenie procesu pielęgnowania chorego.
3. Edukacja zdrowotna pacjenta - zasady przygotowania chorego do życia z chorobą – samokontrola,
samoopieka i samopielęgnacja. Modyfikacja stylu życia a profilaktyka zachowań (program autorski
edukacji zdrowotnej).
XV. Opieka pielęgniarska nad chorym z reumatoidalnym zapaleniem stawów i ze sztywniejącym
zapaleniem stawów kręgosłupa.
1.
Proces pielęgnowania pacjentów z r.z.s. i z.z.s.k.w oparciu o problemy pielęgnacyjne
i opiekuńcze pacjentów (ćwiczenia grupowe).
2. Rola i znaczenie rehabilitacji psychofizycznej pacjenta w oddziale szpitalnym – program autorski
edukacji zdrowotnej i profilaktyki.
XVI. Proces pielęgnowania pacjenta z chorobą reumatyczną.
1. Proces pielęgnacyjno – opiekuńczy wobec chorego (trafna identyfikacja problemów pielęgnacyjnych
pacjenta).
2. Przygotowanie pacjenta do życia z chorobą (programy autorskie edukacji zdrowotnej).
3. Organizacja czasu wolnego i życia kulturowego – propozycje na drodze dyskusji .
XVII. Proces pielęgnowania pacjenta z chorobą zapalną nerek i dróg moczowych.
1.
Pielęgnowanie pacjenta z chorobą zapalną nerek i dróg moczowych – istota problemów
pielęgnacyjnych, działanie pielęgniarskie na drodze tworzenia procesu pielęgnowania chorego.
2. Edukacja zdrowotna – wychowanie zdrowotne, dziania profilaktyczne i prozdrowotne. Sfery,
obszary oddziałowywania, modyfikacji stylu życia (programy autorskie edukacji zdrowotnej
i profilaktyki).
XVIII. Proces pielęgnowania pacjenta z mocznicą.
1.
Proces chorobowy i jego fazy, jako wyznacznik zadań postępowania pielęgniarskiego (okres
wstępny,
z wyrównaną retencją substancji azotowych, niewyrównanej niewydolności nerek).
2. Problemy pielęgnacyjne pacjenta z mocznicą – identyfikacja i rozpoznanie
problemów
pielęgnacyjnych oraz efektywne wdrożenie
działania pielęgniarskiego na drodze procesu
pielęgnowania.
3. Powikłania mocznicy, jako groźny stan zagrożenia życia chorego – proces pielęgnowania pacjenta.
4. Hemodializa i dializa otrzewnowa – nauka zachowań zdrowotnych.
5. Edukacja zdrowotna – udział pielęgniarki w przygotowaniu chorych do życia z chorobą układu
moczowego i zachowań prozdrowotnych(programy autorskie edukacji zdrowotnej chorego).
XIX. Proces pielęgnacyjno – opiekuńczy pacjenta z chorobami układu krwiotwórczego.
1. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobami układu krwiotwórczego a uzasadnione działanie
pielęgniarskie w toku procesu chorobowego – proces pielęgnowania pacjenta.
2. Edukacja zdrowotna pacjenta z chorobą układu krwiotwórczego – opieka i wsparcie psychospołeczne
(programy autorskie edukacji zdrowotnej wobec pacjenta z chorobą układu krwiotwórczego) .
XX. Proces pielęgnowania pacjenta umierającego.
1. Zasady opieki i pielęgnowania człowieka umierającego.
2. Problemy pielęgnacyjne chorego w oparciu o proces pielęgnowania.
3. Rozpoznawanie stanów emocjonalnych pacjenta a komunikacja z chorym i jego rodziną, jako
metoda wsparcia duchowego.
4. Edukacja zdrowotna - techniki aktywizowania pacjenta z chorobą nowotworową, długoterminową –
wytyczenie celów życiowych, samorealizacja. (próba utworzenia programu autorskiego edukacji
zdrowotnej wobec pacjenta umierającego).
Tematyka samokształcenia:
Kardiologia
1. Reakcje emocjonalne pacjentów z chorobą niedokrwienną serca.
2. Dieta p/miażdżycowa.
3. Czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca i sposoby ich eliminowania.
4. Badania specjalistyczne w kardiologii.
5. Objawy chorób układu krążenia.
6. Metody leczenia choroby niedokrwiennej serca.
Gastrologia
1. Leczenie dietetyczne i odbarczające w chorobach przewodu pokarmowego.
2. Badania endoskopowe w gastroenterologii.
3. Objawy chorób przewodu pokarmowego.
Endokrynologia
1. Metody rozpoznania i kontroli cukrzycy.
2. Zasady pielęgnacji stóp.
3. Zasady podawania insuliny.
4. Powikłania cukrzycy.
5. Dieta w cukrzycy.
Hematologia
1.
2.
3.
4.
5.
Skale p/odleżynowe.
Kategoryzacja opieki.
Rodzaje, sposoby i zakres udzielanego wsparcia w chorobach krwi.
Zasady podawania cytostatyków.
Badania specjalistyczne w chorobach krwi.
6.
Zasady pielęgnacji błon śluzowych w chorobach krwi.
Tematyka zajęć praktycznych: zajęcia praktyczne odbywają się pod kierunkiem nauczyciela w oddziale
wewnętrznym
1. Ocena stanu funkcji układu krążenia na podstawie wyników badania podmiotowego i
przedmiotowego.
2. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca, nadciśnieniem tętniczym,
przewlekłą niewydolnością krążenia.
3. Udział pielęgniarki w specjalistycznych badaniach diagnostycznych wykonywanych w chorobach
krążenia.
4. Edukacja pacjenta z chorobą układu krążenia w zakresie eliminacji czynników ryzyka miażdżycy.
5. Diagnoza i planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjentów z zapaleniem płuc, zapaleniem
oskrzeli, astmą oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
6. Zadania pielęgniarki w przygotowaniu pacjentów do specjalistycznych badań diagnostycznych układu
oddechowego, asystowanie w czasie badań i opieka nad pacjentem po badaniach.
7. Udział pielęgniarki w tlenoterapii i fizjoterapii. Podawanie leków drogą wziewną.
8. Ocena stanu zdrowia pacjentów z nadczynnością i niedoczynnością tarczycy, z nadczynnością
nadnerczy
i cukrzycą w oparciu o badanie podmiotowe i przedmiotowe. Obliczanie wskaźnika masy ciała BMI
i należnej masy ciała.
9. Problemy pielęgnacyjne, planowanie, realizacja i ocena skuteczności opieki nad pacjentem z chorobą
endokrynną.
10. Udział pielęgniarki w wykonywaniu specjalistycznych badań diagnostycznych w chorobach
endokrynnych.
11. Zadania pielęgniarki w farmakoterapii chorych na cukrzycę.
12. Udział w leczeniu dietetycznym chorych na cukrzycę i z chorobami tarczycy.
13. Ocena przygotowania pacjenta z cukrzycą do samokontroli i samoopieki.
14. Ocena stanu funkcji układu moczowego na podstawie badania podmiotowego i przedmiotowego,
analizy wyników badań i dokumentacji medycznej oraz przygotowania pacjenta do badań.
15. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z chorobą zapalną nerek i dróg moczowych, mocznicą.
16. Zadania pielęgniarki w leczeniu farmakologicznym i dietetycznym pacjentów z chorobami nerek.
17. Udział pielęgniarki w przygotowaniu chorych z chorobami układu moczowego do zachowań
prozdrowotnych.
18. Problemy pielęgnacyjne i edukacyjne specyficzne dla pacjentów z chorobą wrzodową żołądka
i dwunastnicy, marskością wątroby, zapaleniem pęcherzyka i dróg żółciowych, wrzodziejący6m
zapaleniem jelita grubego.
19. Pielęgniarskie zabiegi ułatwiające wydalanie gazów i stolca.
20. Badania specjalistyczne wykonywane w chorobach układu pokarmowego – udział pielęgniarki
w przygotowaniu pacjenta, asystowanie w czasie badań i opieka nad chorym po badaniach.
21. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym i odbarczającym chorego z niewydolnością wątroby.
22. Ocena stopnia samodzielności pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów i zesztywniającym
zapaleniem stawów kręgosłupa.
23. Problemy opiekuńcze pacjentów z r.z.s., z.z.s.k., osteoporozą.
24. Przygotowanie pacjenta z r.z.s., z.z.s.k., osteoporozą do życia z chorobą.
25. Ocena stanu zdrowia pacjentów z niedokrwistością, skazą krwotoczną, białaczką w oparciu o badanie
podmiotowe i przedmiotowe.
26. Rozpoznawanie reakcji emocjonalnych pacjenta na chorobę nowotworową.
27. Ocena zagrożenia odleżynami. Standard profilaktyki i leczenia odleżyn.
28. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobami układu krwiotwórczego (niedokrwistości, białaczki,
skazy krwotocznej).
29. Udział pielęgniarki w wykonywaniu specjalistycznych badań diagnostycznych układu
krwiotwórczego.
30. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym i farmakologicznym pacjentów z białaczką (zasady
podawania cytostatyków).
Tematyka praktyk zawodowych: praktyka odbywać się będzie w oddziale wewnętrznym
Sprawowanie całościowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem pod kierunkiem pielęgniarki – praktyka
(zgodnie z programem zajęć praktycznych) obejmującej następujące umiejętności:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Organizowanie stanowiska pracy.
Komunikowanie się z chorym, jego rodziną i zespołem terapeutycznym.
Ocena stanu funkcji układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, krwiotwórczego, narządów
zmysłu, ruchu, gruczołów wewnętrznego wydzielania poprzez pomiar, obserwację, wywiad, analizę
dokumentacji, analizę wyników badań.
Pobieranie materiałów do badań diagnostycznych.
Asystowanie przy punkcjach narządów wewnętrznych.
Przygotowanie chorego asystowanie przy badaniach endoskopowych.
Przygotowanie chorego do badań obrazowych.
Podawanie leków różnymi drogami.
Podawanie tlenu.
Wykonywanie zabiegów fizjoterapeutycznych.
Utrzymywanie higieny osobistej i otoczenia chorego.
Wykonywanie zabiegów ułatwiających wydalanie.
Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno – leczniczych na skórze i błonach śluzowych.
Prowadzenie poradnictwa odnośnie trybu życia z chorobą.
Dokumentowanie działań pielęgniarskich.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia etiologii, patogenezy i objawów chorób: układu
krążenia, serca, naczyń krwionośnych, układu oddechowego, układu pokarmowego, wątroby, trzustki, układu
moczowego, układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; uczestniczenia w diagnozowaniu
i leczeniu chorych internistycznych; wykorzystywania wiedzy klinicznej w rozpoznawaniu problemów
zdrowotnych i pielęgnowaniu chorych w schorzeniach internistycznych.
Student na poziomie licencjata powinien:
-znać: podstawy teoretyczne symptomatologii, objawy kliniczne, diagnostykę oraz leczenie
podstawowych chorób narządów wewnętrznych; zasady postępowania w stanach nagłych, zagrażających życiu
chorego: krwotok płucny, odma opłucnowa wentylowa, wstrząs anafilaktyczny, ostra niewydolność oddechowa,
stan astmatyczny, ostry zator płucny, śpiączki cukrzycowe, wątrobowe, nerkowe; podstawowe normy badań
hematologicznych (morfologię z rozmazem, badania białek krwi, podstawowe testy koagulogiczne); próby
wątrobowe, badanie oceniające funkcje nerek; procedury pielęgnowania; procedury diagnostyczne, metody
gromadzenia danych o pacjencie hospitalizowanym stosowane w oddziałach internistycznych; metody leczenia;
metody, środki i formy edukacji; procedury sanitarne, higieniczne i medyczne; prawa pacjenta;
-rozumieć: patogenezę podstawowych chorób i ich objawów: układu krążenia, oddechowego,
przewodu pokarmowego, układu moczowego, endokrynnego, układu czerwono i białokrwinkowego, chorób
tkanki łącznej; specyfikę postępowania terapeutycznego, szczególnie odrębności stosowania leków wziewnych;
zasady i sposoby bezpiecznego podawania tlenu; monitorowanie leczenia p/zakrzepowego (niebezpieczeństwa,
leczenie powikłań krwotocznych); problem higieny kaszlu; konieczność fizykoterapii; celowość doboru metod i
środków do realizacji zadań pielęgniarki w opiece nad chorym w czasie hospitalizacji;
-umieć: rozpoznać i ocenić nasilenie typowych objawów chorób układu krążenia jak: ból wieńcowy,
duszność, obrzęki, sinica, wodobrzusze, zaburzenia tętna, nieprawidłowość ciśnienia tętniczego; różnicować
zmiany o charakterze odczynowym (w przebiegu innych schorzeń) od pierwotnych chorób hematologicznych;
prowadzić bilans płynów, ocenić stan nawodnienia pacjenta, rozpoznać stany zagrożenia życia; oznaczać dawki
insuliny, znać podstawowe leki, umieć zachować się w sytuacjach nagłych np. niedocukrzenie; w zakresie
podstawowym zinterpretować wyniki badań w poszczególnych jednostkach chorobowych dotyczących chorób
wewnętrznych; zgromadzić dane do diagnozy pielęgniarskiej; sformułować diagnozę pielęgniarską; dobierać
metody postępowania pielęgniarskiego do rozpoznanych problemów opiekuńczych; ocenić wyniki wykonanych
działań; dokumentować opiekę nad pacjentem; realizować programy edukacji pacjentów; realizować zadania
wynikające z udziału pielęgniarki w procesie diagnostyczno – leczniczym.
Metody nauczania:
-
wykład,
ćwiczenia,
pokaz,
studium przypadku.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin z interny i pielęgniarstwa internistycznego po semestrze IV. Warunkiem przystąpienia do
egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń i zajęć praktycznych. Praktykę zawodową można odbyć po
zdanym egzaminie.
Literatura obowiązkowa:
1.
2.
3.
4.
5.
Kokot F.: Choroby wewnętrzne. Warszawa 2000.
Pawelski S., Maj S.: Normy i kliniczna interpretacja badań diagnostycznych w medycynie
wewnętrznej.
Rutkowski B.(red.): Dializoterapia w praktyce pielęgniarskiej. Gdańsk 1998.
Shafer N. K. i wsp.: Pielęgniarstwo w chorobach wewnętrznych i chirurgicznych. Warszawa 1978.
Szewieczek J. (red,): Ćwiczenia z chorób wewnętrznych i pielęgniarstwa internistycznego. Katowice
1999.
Literatura uzupełniająca:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Beegemann H.: Hematologia praktyczna.
Gabrylewicz A.: Gastroenterologia w praktyce. Warszawa 2001.
Hruby Z. : Nefrologia praktyczna. Warszawa 2001.
Hunt P., Sendell B.: Pielęgniarstwo dorosłych z określonymi zaburzeniami fizjologicznymi.
Warszawa 1990.
Kamińska Pakuła M..: Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych. Warszawa 1986.
Motyka M.: Pielęgnowanie a pomoc psychiczna w chorobie. Warszawa 1999.
Niemirowska-Mikulska H.: Pielęgniarstwo w chorobach płuc. Warszawa 1994.
Rowińska-ZakrzewskaE.: Gruźlica i choroby płuc.
Widomska-Czekajska T.(red.): Opieka ambulatoryjna w chorobach układu krążenia. Warszawa
Widomska-Czekajska T.: Przewodnik encyklopedyczny dla pielęgniarek. Warszawa 1996.
Widomska-Czewkajska T.: Ambulatoryjna opieka kardiologiczna. Warszawa 1994.
Wilson V.: Pielęgniarstwo kardiologiczne. Warszawa 1988.
Zimmermann-Górska I.: Choroby reumatyczne – podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa
Przedmiot: Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Chirurgia
Wymiar godzinowy przedmiotu: :
III semestr - 20 godzin wykładów z chirurgii + 10 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo chirurgiczne
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 25 godzin wykładów z pielęgniarstwa chirurgicznego + 15 godzin ćwiczeń z pielęgniarstwa
chirurgicznego + 20 godzin samokształcenia,
IV semestr - 120 godzin zajęć praktycznych,
po IV semestrze - 160 godzin / 4 tygodnie praktyki zawodowej
ECTS: teoria – 4 punkty,
Zajęcia praktyczne – 3 punkty,
Praktyka zawodowa – 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Prowadzenie zajęć z zakresu chirurgii dla studentów studiów licencjackich ma na celu przygotowanie
kadry pielęgniarskiej do pracy w oddziałach zabiegowych. Jako cel nadrzędny stawia się wysokie wymagania
dotyczące treści merytorycznych przedmiotu, nomenklatury medycznej oraz umiejętności pracy zespołowej.
Cele dodatkowe obejmują szczegółowe przygotowanie personelu pielęgniarskiego do sprostania współczesnym
wymogom pracy w lecznictwie zamkniętym i otwartym obejmującym specjalności zabiegowe w tym znajomość
wyposażenia oddział w sprzęt diagnostyczno-leczniczy, monitorujący, rehabilitacyjny i pielęgnacyjny ze
zwróceniem uwagi na różnice charakteryzujące specyfikę pracy w oddziałach zajmujących się różnymi
specjalnościami z zakresu chirurgii.
Zajęcia z pielęgniarstwa chirurgicznego mają na celu wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu
pielęgnowania pacjenta przygotowywanego do zabiegu operacyjnego i po jego wykonaniu z uwzględnieniem
specyfiki niektórych stanów chirurgicznych.
Zajęcia praktyczne mają na celu
doskonalenie umiejętności samodzielnego rozpoznania i
rozwiązywania problemów opiekuńczych pacjenta chirurgicznego oraz planowania opieki zgodnie z założeniami
procesu pielęgnowania, kształtowanie umiejętności współpracy w zespole terapeutycznym, praktyczne
zastosowanie wiedzy z zakresu pielęgniarstwa chirurgicznego i wykorzystanie jej do działań diagnostycznych,
pielęgnacyjnych i edukacyjnych pacjenta i jego rodziny.
Podczas praktyki zawodowej student będzie utrwalać i doskonalić umiejętności współpracy w
zespole interdyscyplinarnym dla zabezpieczenia niezbędnych warunków do realizacji pełnoprofilowej opieki
pielęgniarskiej pacjentom w szpitalu i warunkach domowych, będzie uzupełniać wiedzę niezbędną do realizacji
funkcji opiekuńczej i edukacyjnej wobec chorego przygotowanego do zabiegu operacyjnego oraz po operacji.
Nastąpi integracja wiedzy i umiejętności w zakresie pielęgnowania pacjentów leczonych chirurgicznie w obrębie
różnych układów i narządów i kształtowanie postawy samodzielnego rozwiązywania problemów pielęgnacyjno
– opiekuńczych oraz aktywizowanie studenta do poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie postępowania
profilaktycznego i pielęgnacyjnego w odniesieniu do chorego hospitalizowanego w oddziale chirurgicznym.
Treści nauczania
Tematyka wykładów – chirurgia:
1. Propedeutyka chirurgii, aseptyka i antyseptyka.
2. Zapobieganie zakażeniom w chirurgii, profilaktyka pierwotna i wtórna. Antybiotykoterapia
profilaktyczna w chirurgii. Zasady postępowania z chorym z centralną linią życia przeznaczoną
do żywienia pozajelitowego, z obwodową linią żylną (rozpoznanie zakrzepicy poiniekcyjnej), z linią
tętniczą.
3. Chirurgia ambulatoryjna: przygotowanie chorego do zabiegów wykonywanych w ambulatorium
4.
5.
6.
7.
8.
chirurgicznym. Ambulatoryjne zabiegi planowe i doraźne. Zabezpieczenie materiału do badań
mikrobiologicznych, cytologicznych, histopatologicznych i biochemicznych. Dokumentacja
pielęgniarska w ambulatorium chirurgicznym. Oparzenia i odmrożenia, zasady udzielania pierwszej
pomocy. Pielęgnacja chorego z ciężkim oparzeniem. Rehabilitacja chorych oparzonych. Podstawy
pielęgnacji chorych poddanych zabiegom plastycznym i rekonstrukcyjnym. Pielęgnacyjna
profilaktyka odleżyn.
Chirurgia urazowa i chirurgia narządu ruchu: zasady leczenia chorych z obrażeniami izolowanymi
Wielomiejscowymi i wielonarządowymi. Nomenklatura traumatologiczna. Skalowanie ciężkości
urazu. Przygotowanie pielęgniarskie chorego z urazem do zabiegu operacyjnego, transport chorego
w obrębie szpitala, prowadzenie kart intensywnego nadzoru u chorych po urazie. Ocena i
rozpoznawanie stanu zagrożenia życia. Ocena zaburzeń świadomości u chorego po urazie. Zasady
zaopatrywania
ran
i unieruchomiania. Monitorowanie czynności życiowych u chorych po urazie w okresie przed
i pooperacyjnym. Zasady żywienia chorych z ciężkimi obrażeniami ciała, suplementacja poza i
dojelitowa. Zasady pielęgnacji chorych z unieruchomieniem gipsowym, niedowładami i
porażeniami, kontrola ran pooperacyjnych. Rehabilitacja wczesna i odroczona u chorych z ciężkimi
obrażeniami ciała. Kalectwo pourazowe, podstawy opieki psychologicznej u chorych po urazach.
Przewlekłe schorzenia narządu ruchu: zapalne, degeneracyjne i nowotworowe. Przygotowanie
chorego do operacji w zakresie narządu ruchu. Transport chorego po operacji w zakresie narządu
ruchu. Zasady rehabilitacji chorych ze schorzeniami narządu ruchu. Zaopatrzenie ortopedyczne i
protezowanie chorych po amputacjach – zasady pielęgnowania kikuta. Adaptacja społeczna osób z
nabytym kalectwem narządu ruchu.
Chirurgia układu pokarmowego i onkologiczna. Najczęściej występujące schorzenia przewodu
pokarmowego. Przygotowanie chorego do zabiegów minimalnie inwazyjnych w chirurgii (biopsje
przezskórne i celowane, zabiegi endoskopowe i laparoskopowe). Przygotowanie chorego do zabiegu
operacyjnego w zakresie jamy brzusznej. Przygotowanie i opieka psychologiczna nad chorobami
nowotworowymi układu pokarmowego. Odrębności żywienia chorych w okresie pooperacyjnym.
Zewnętrzna przetoka przewodu pokarmowego czasowa i definitywna – zasady pielęgnacji, podstawy
opieki stomijnej, zaopatrzenie stomijne.
Chirurgia naczyniowa i transplantacyjna. Podstawy psychologiczne rozmowy z chorym i rodziną
chorego z ciężkim kalectwem. Amputacje. Opieka nad chorym po przeszczepie narządu.
Odrębności pielęgnacyjne chorych otrzymujących leczenie immunosupresyjne.
Chirurgia klatki piersiowej, serca i gruczołów dokrewnych. Najczęściej występujące schorzenia.
Przygotowanie chorego do zabiegów minimalnie inwazyjnych i zabiegów operacyjnych z użyciem
krążenia pozaustrojowego. Zasady gospodarki krwią i preparatami krwiopochodnymi w oddziale
chirurgicznym. Testy diagnostyczne przy schorzeniach narządów wydzielania wewnętrznego,
zasady przygotowania chorego do badań i testów diagnostycznych. Ból po operacji – zasady
postępowania pielęgnacyjnego.
Urologia: przygotowanie chorego do badań radiologicznych i endoskopowych układu moczowego.
Postępowanie z chorymi po zabiegach endourologicznych i operacjach w zakresie układu
moczowego. Pielęgnacja przetoki moczowej. Bilans płynowy u chorego po operacji. Zatrzymanie
moczu.
Tematyka wykładów – pielęgniarstwo chirurgiczne.
1. Pielęgnowanie pacjenta cierpiącego ból.
2. Udział pielęgniarki w badaniach diagnostycznych stosowanych w chirurgii.
3. Zasady ochrony przed zakażeniem AIDS w chirurgii.
4. Rola zespołu operacyjnego w zapobieganiu zakażeniom w bloku operacyjnym. Znaczenie aseptyki
i antyseptyki w zapobieganiu zakażeniom wewnątrzoddziałowym.
5. Zasady rehabilitacji chorych w chirurgii – udział pielęgniarki.
6. Żywienie chorych w chirurgii.
7. Czynniki wpływające na adaptację pacjenta w oddziale chirurgicznym.
8. Ogólne zasady postępowania w zakresie przygotowania pacjenta do operacji. Zadania pielęgniarki
wobec pacjenta przygotowywanego do znieczulenia (z uwzględnieniem sposobu znieczulenia).
9. Ogólne zasady pielęgnowania pacjenta po operacji.
10. Powikłania chirurgiczne oraz ich zapobieganie.
11. Opieka pielęgniarska nad pacjentem chirurgicznym chorym na cukrzycę, z chorobą układu krążenia,
z przewlekła chorobą płuc.
12. Problemy pielęgnacyjne pacjenta z kamicą pęcherzyka żółciowego – zasady przygotowywania
pacjenta do cholecystektomii laparoskopowej i metodą klasyczną oraz kierunki pielęgnacji po ich
wykonaniu.
13. Opieka pielęgniarska nad pacjentem z rakiem leczonym chirurgicznie (rak żołądka, rak płuc, rak
sutka, rak jelita, rak trzustki).
14. Diagnoza problemów pacjenta z wyłonionym odbytem brzusznym (stomią).
15. Diagnoza problemów pacjentki po amputacji sutka.
16. Udział pielęgniarki w skróconym procesie diagnostycznym i przygotowaniu do operacji pacjenta z
ostrym schorzeniem jamy brzusznej, tzw. ostry brzuch.
17. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu powikłań choroby
wrzodowej żołądka.
18. Problemy pielęgnacyjne pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu przepukliny.
19. Problemy pielęgnacyjne pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu zapalenia wyrostka
robaczkowego.
20. Postępowanie doraźne w oparzeniach. Pielęgnowanie pacjenta w chorobie oparzeniowej w fazie
wstrząsu, katabolizmu i anabolizmu.
21. Pielęgnowanie pacjenta po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą opatrunku gipsowego.
Pielęgnowanie pacjenta po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą wyciągu.
22. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do amputacji kończyny dolnej w trybie
nagłym
i planowym (specyfika leczenia usprawniającego).
23. Diagnoza problemów pacjenta po amputacji kończyny.
24. Problemy pielęgnacyjne pacjenta przygotowywanego do zabiegu operacyjnego na gruczole
tarczowym oraz po jego wykonaniu.
Tematyka ćwiczeń:
I. Pielęgnacja rany pooperacyjnej.
1. .Przygotowanie pola operacyjnego.
2. Gojenie ran przez rychłozrost i ziarninowanie.
3. Zaopatrzenie rany pooperacyjnej.
4. Funkcja opatrunku.
5. Klasyfikacja ran chirurgicznych.
6. Powikłania rany pooperacyjnej.
7. Przygotowanie rany do chirurgicznego opracowania.
8. Rola pielęgniarki w pielęgnacji rany pooperacyjnej.
II. Opieka nad chorym z niedrożnością przewodu pokarmowego.
1. .Niedrożność mechaniczna i porażenna.
2. Objawy i diagnostyka niedrożności.
3. Model opieki nad chorym z niedrożnością przewodu pokarmowego ( praca w grupach ).
III. Problemy pielęgnacyjne pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego.
1. Istota i objawy choroby.
2. Przygotowanie pacjenta do operacji ze wskazań pilnych. Opieka pooperacyjna.
3. Problemy pacjenta przed i po apendectomii ( analiz przypadku ).
IV. Diagnoza problemów pacjenta leczonego za pomocą opatrunku gipsowego i wyciągu.
1. Pielęgnacja pacjenta z opatrunkiem gipsowym i wyciągiem.
2. Diagnoza problemów pacjenta – planowanie działań ( analiz przypadku ).
V. Model opieki pielęgniarskiej nad chorym z założoną gastrostomią.
1. Istota i przyczyny wyłonienia gastrostomii.
2. Pielęgnacja gastrostomii.
3. Edukacja pacjenta z gastrostomią.
4. Problemy pacjenta z gastrostomią ( przykłady, analiza ).
VI. Model opieki pielęgniarskiej nad chorym z żółtaczką mechaniczną.
1. Przyczyny żółtaczki mechanicznej.
2. Problemy zdrowotne chorych z żółtaczką mechaniczną ( praca w grupach ).
VII. Opieka pielęgniarska nad chorym po operacji żylaków kończyn dolnych.
1. Anatomia układu żylnego. Żylaki pierwotne i wtórne. Czynniki ryzyka.
2. Objawy i powikłania żylaków kończyn dolnych.
3. Przygotowanie chorego do operacji. Opieka pooperacyjna.
4. Kompresjoterapia. Zasady zakładania opatrunku uciskowego.
5. Problemy pacjenta z chorobami żył (przykłady, analiza przypadku).
VIII. Diagnoza problemów pacjenta z wyłonionym odbytem brzusznym i urostomią.
.Pielęgnacja stomii jelitowej i urostomii. Irygacja.
Sprzęt stomijny.
Diagnoza problemów pacjenta (praca w grupach).
Psychoterapia.
IX. Diagnoza problemów pacjentki po amputacji sutka.
1. Istota i objawy raka sutka.
2. Diagnostyka raka sutka – udział pielęgniarki.
3. Przygotowanie chorej do mastectomii (psychiczne i fizyczne).
4. Opieka pooperacyjna wczesna i późna. Zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym.
5. Diagnoza problemów pacjentki po mastectomii.
6. Analiza przypadku (praca w grupach).
X. Opieka nad chorym z krwawieniem z przewodu pokarmowego.
Objawy i diagnostyka krwawienia z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
Rola pielęgniarki w monitorowaniu stanu pacjenta.
Model opieki nad chorym z krwawieniem z przewodu pokarmowego ( analiza problemów ).
XI. Diagnoza problemów pacjenta po amputacji kończyny dolnej.
1. Opieka wczesna i późno pooperacyjna.
2. Rozpoznanie problemów pacjenta i ich hierarchizacja.
3. Pielęgnacja kikuta.
4. Rehabilitacja fizyczna, psychiczna i społeczna pacjenta.
Samokształcenie:
1. .Pielęgnowanie chorego z zaburzeniami wodno-elektrolitowymi.
- Scharakteryzuj przestrzenie wodne w organizmie człowieka oraz gospodarkę elektrolitową,
- Omów przyczyny zaburzeń wodno-elektrolitowych u chorego z niedrożnością przewodu
pokarmowego,
- Opisz zadania pielęgniarki w monitorowaniu i pielęgnowaniu pacjenta z zaburzeniami wodnoelektrolitowymi,
2. Pielęgnowanie chorego we wstrząsie hipowolemicznym .
- 0kreśl przyczyny i objawy wstrząsu,
- Zróżnicuj wstrząs kardiogenny ,septyczny, anafilaktyczny i hipowolemiczny ,
- Opisz zadania pielęgniarki w monitorowaniu i pielęgnowaniu pacjenta we wstrząsie z
uwzględnieniem choroby oparzeniowej i rozległego krwotoku,
3. Rola pielęgniarki w edukacji chorego w oddziale chirurgicznym
- Określ kierunki edukacji chorego w oddziale chirurgii z uwzględnieniem takich jednostek
chorobowych jak: żylaki i miażdżyca kończyn dolnych, stomia jelitowa ,choroba wrzodowa, kamica
pęcherzyka żółciowego (II doba po operacji –cholecystektomii z drenem T)
4.
Opieka nad chorym z urazem narządu ruchu.
Pacjentka lat 74, po upadku została przyjęta na oddział chirurgii ortopedycznej z silnymi
dolegliwościami bólowymi okolicy stawu biodrowego i kończyny górnej prawej .Po wykonaniu
zdjęcia RTG rozpoznano złamanie szyjki kości udowej oraz złamanie kości promieniowe .pacjentka
jest bardzo zaniepokojona z powodu swojego stanu zdrowia i przyjęcia do szpitala oraz osłabiona w
wyniku schorzeń współistniejących: niewydolności krążenia i niedokrwistości ,które stanowiły
przeciwwskazanie do zabiegu operacyjnego. Założono wyciąg szkieletowy i unieruchomiono k
.górną opatrunkiem gipsowym.
- Jakie problemy mogą wiązać się z pielęgnowaniem chorej?
- Przedstaw problemy zdrowotne wynikające z założonego wyciągu szkieletowego oraz zaplanuj
opiekę nad chorą.
- W jaki sposób należy zapobiegać powikłaniom związanym z unieruchomieniem?
- Przedstaw czynniki wpływające na prawidłowy zrost kości.
5. Pielęgnowanie pacjenta po urazie klatki piersiowej.
Pacjent po urazie klatki piersiowej w wyniku wypadku samochodowego. W chwili przyjęcia do
szpitala stwierdzono złamanie żeber i odmę opłucnową .
- Omów postępowanie z chorym na miejscu wypadku i na oddziale pomocy doraźnej.
- Omów i uzasadnij ,który ze stwierdzonych stanów (odma czy złamanie żeber) jest groźniejsze?
- Jakie znasz rodzaje odm i jakie są zasady postępowania w sytuacji jej rozpoznania ?
- Jakie są główne zaburzenia fizjologiczne spowodowane odmą?
6. Transplantacja narządów- podziel się swoją opinią.
7. Odrębności chirurgii wieku podeszłego.
8. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie.
9. Opieka i obserwacja pielęgniarska pacjenta po tępym urazie jamy brzusznej (model opieki)
10. Patofizjologiczne podstawy reakcji organizmu na uraz.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia specyfiki pracy pielęgniarki w chirurgii i w
zespole chirurgicznym; przygotowania chorego do zabiegu w zależności od schorzenia chirurgicznego;
rozpoznawania urazów narządu ruchu; zaopatrywania ran; zakładania unieruchomienia kończyny w złamaniach i
skręceniach; pielęgnowania chorego po amputacji; przygotowywania chorego do badań diagnostycznych w
zakresie chirurgii ogólnej i urazowej; pielęgnowania chorego po wykonaniu badań; interpretowania wyników
podstawowych badań w kontekście oceny zagrożeń stanu zdrowia i życia chirurgicznie chorego;
przygotowywania chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym; pielęgnowania chorego po
zabiegach operacyjnych z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i metody operacyjnej; zapobiegania zakażeniom
w chirurgii.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: zasady i procedury postępowania z pacjentem leczonym chirurgicznie z uwzględnieniem
specyfiki stanów chirurgicznych;
- rozumieć: związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy objawami a metodą leczenia
chirurgicznego oraz rozumieć konieczność dostosowania okołooperacyjnych działań
pielęgniarskich do trybu postępowania chirurgicznego i rodzaju zastosowanego znieczulenia;
- umieć: ocenić stan i rozpoznać problemy opiekuńcze pacjentów w okresie przed i po zabiegu
operacyjnym, uwzględniając istotę schorzeń w chirurgii, rozpoznawać stany zwiększające
ryzyko operacyjne, stany zagrożenia życia.
Tematyka zajęć praktycznych: zajęcia praktyczne odbywać się będą pod kierunkiem nauczyciela w
oddziale chirurgicznym
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Proces pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki chirurgicznej.
Udział pielęgniarki w przygotowaniu psychicznym pacjenta do zabiegu operacyjnego – czynniki
wyznaczające stosunek pacjenta do leczenia. Błędy jatrogenne w chirurgii – rodzaje, przyczyny,
następstwa.
Udział pielęgniarki w przygotowaniu pacjenta do badań diagnostycznych w różnych schorzeniach
chirurgicznych – zasady przygotowania pacjenta poddanego tym badaniom.
Udział pielęgniarki w przygotowaniu pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie planowanym i
opieka po jego wykonaniu.
Udział pielęgniarki w przygotowaniu pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i opieka
po jego wykonaniu.
Pielęgnowanie pacjenta po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i metody
operacyjnej.
Pielęgnacja rany pooperacyjnej.
Pielęgnowanie pacjenta z bólem.
Pielęgnowanie pacjenta unieruchomionego z powodu choroby.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Powikłania występujące w chirurgii – udział pielęgniarki w zapobieganiu wczesnym ich
rozpoznawaniu oraz pielęgnowanie pacjenta w sytuacji ich wystąpienia.
Pielęgnowanie pacjenta we wstrząsie.
Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem chirurgicznym chorym na cukrzycę.
Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem chirurgicznym z chorobą układu krążenia lub z
przewlekłą chorobą płuc.
Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem z rakiem leczonym chirurgicznie (rak żołądka, rak
płuc, rak sutka, rak jelita, rak trzustki).
Problemy pacjenta z wyłonionym odbytem brzusznym (z chorobą Leśniowskiego - Crohna,
z wrzodziejącym zapaleniem jelit).
Student na poziomie licencjata powinien:
-
-
znać: techniki operacyjne i zagrożenia wynikające z metod leczenia chirurgicznego, kryteria
oceny funkcjonowania poszczególnych układów, potencjalne powikłania mogące wystąpić po
zabiegu operacyjnym oraz pielęgnacyjne metody zapobiegające ich wystąpieniu, zasady
aseptyki
i antyseptyki, pielęgnacyjne metody łagodzenia bólu oraz metody i sposoby łagodzenia
i eliminowania lęku i niepokoju pacjenta, aparaturę medyczną i sposób i sposób jej
przygotowania
do użycia/zastosowania, uwzględniając zasady aseptyki i bezpieczeństwa, zasady prowadzenia
dokumentacji pielęgniarskiej metodą procesu pielęgnowania, kryteria wypisu pacjenta do domu;
rozumieć: celowość doboru metod i środków do realizacji zadań pielęgniarki w opiece nad
pacjentem leczonym chirurgicznie;
umieć: realizować zadania wynikające z udziału pielęgniarki w procesie diagnostyczno –
leczniczym pacjenta leczonego chirurgicznie.
Tematyka praktyk zawodowych: praktyka zawodowa odbywać się będzie w oddziale chirurgicznym
Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym chirurgicznie.
Student na poziomie licencjata powinien:
- znać: procedury postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta leczonego chirurgicznie;
- rozumieć: znaczenie zróżnicowania sposobów i środków służących do realizacji zadań
pielęgniarki w opiece nad pacjentem leczonym chirurgicznie;
- umieć: opracować i koordynować programy profilaktyczne, promocyjne i rehabilitacyjne,
wdrażać standardy opieki pielęgniarskiej u chorych przed i po operacji oraz umieć realizować
opiekę pielęgniarską wobec pacjenta leczonego chirurgicznie, organizować i realizować
program własnego rozwoju zawodowego, postępować zgodnie z zasadami etyki zawodowej i
rozwiązywać trudne problemy etyczne w praktyce zawodowej.
Metody nauczania:
- wykład,
- ćwiczenia,
- pogadanka,
- pokaz,
- analiza przypadku.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po semestrze IV. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń i
zajęć praktycznych. Praktykę zawodową można odbyć po zdanym egzaminie.
Literatura obowiązkowa:
1. Brongel L., Duda K.(red.): Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała. Warszawa 2001.
2. Ciechaniewicz W.: Pielęgniarstwo. Ćwiczenia. Warszawa 2001.
3. Condon W., Nyhus I.: Kompendium postępowania chirurgicznego. Warszawa 1995.
4. Fibak J.(red.): Chirurgia. Podręcznik dla studentów. Warszawa 2002.
5. Rowiski W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. Warszawa 1999.
6. Tuszewski M.: Chirurgia układu pokarmowego z elementami pielęgniarstwa. Warszawa 1995.
Literatura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
uzupełniająca:
Czasopisma: Klinika, Nowa Medycyna, Medycyna Praktyczna, Służba Zdrowia.
Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. Warszawa 2002.
Góral R.(red.): Zarys chirurgii. Warszawa 1992.
Piątkowski S.: Ortopedia, traumatologia i rehabilitacja narządu ruchu. Warszawa 1990.
Rykowski H.: Choroby naczyń. Warszawa 1990.
Załoga K., Ciesielski L.: Żylaki kończyn dolnych. Warszawa 1991.
Ziaja K.: Poradnik leczenia chorób żył. Katowice 1996.
Przedmiot: Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Anestezjologia
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 15 godzin wykładów z anestezjologii + 15 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo w zagrożeniu życia
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 15 godzin wykładów z pielęgniarstwa w zagrożeniu życia + 15 godzin ćwiczeń
z pielęgniarstwa w zagrożeniu życia + 15 godzin samokształcenia.
IV semestr - 40 godzin zajęć praktycznych.
Praktyka zawodowa - 40 godzin w VI semestrze
ECTS: teoria – 2 punkty,
Zajęcia praktyczne – 2 punkty,
Praktyka zawodowa – 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem studiowania przedmiotu „Anestezjologia i intensywna terapia i pielęgniarstwo w anestezjologii
i intensywnej opiece medycznej” jest zapoznanie studentów z:
organizacją medycyny ratunkowej i oddziałów intensywnej terapii,
podstawami anestezjologii,
standardami postępowania w stanach zagrożenia życia,
procedurami obowiązującymi w pielęgnowaniu chorego nieprzytomnego,
zasadami udzielania pomocy w sytuacjach nagłych i urazach,
kryteriami oceny śmierci pnia mózgu,
zagadnieniami związanymi z transplantologią,
prawami pacjenta.
Treści nauczania
Tematyka wykładów - anestezjologia
1. Organizacja oddziałów Anestezjologii i Intensywnej Opieki
medycyny ratunkowej i katastrof:
Centrum Powiadamiania Ratunkowego,
Szpitalny Oddział Ratunkowy,
łańcuch ratunkowy,
ocena stanu zdrowia i życia w miejscu zdarzenia.
2. Podstawy anestezjologii:
rodzaje znieczuleń,
walka z bólem.
3. Resuscytacja krążeniowo – oddechowa.
4. Ostra niewydolność krążenia.
5. Ostra niewydolność oddechowa.
6. Ostra niewydolność nerek.
7. Wstrząs.
8. Urazy wielonarządowe.
9. Zatrucia.
10. Śmierć pnia mózgu.
11. Problemy transplantologii.
12. Interpretacja wyników badań laboratoryjnych.
Medycznej oraz oddziałów
Tematyka wykładów - pielęgniarstwo w zagrożeniu życia
1. Rola pielęgniarki anestezjologicznej w zespole terapeutycznym.
2. Pielęgnowanie chorego przed, w trakcie i po znieczuleniu w zależności od rodzaju
zastosowanego znieczulenia.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Pielęgnowanie pacjenta z założonym cewnikiem do dużego naczynia żylnego i tętniczego.
Udział pielęgniarki w żywieniu pozajelitowym.
Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy.
Dokumentacja stosowana w oddziałach anestezjologii i intensywnej opieki medycznej.
Pielęgnowanie chorego nieprzytomnego.
Pielęgnowanie chorego po resuscytacji.
Pielęgnowanie chorego w stanach zagrażających życiu.
Pielęgnowanie chorego z urazem wielonarządowym.
Pielęgnowanie chorego po zatruciach.
Pielęgnowanie chorego z rurką intubacyjną i tracheostomijną.
Prawa pacjenta i ich respektowanie w oddziałach anestezjologii i intensywnej opieki
medycznej.
Tematyka ćwiczeń - pielęgniarstwo w zagrożeniu życia
1. Zestawy narzędzi do wykonywania zabiegów:
intubacji,
wkłucia centralnego,
drenażu opłucnej.
2. Intubacja.
3. Masaż pośredni serca.
4. Sztuczna wentylacja płuc metodami bezprzyrządowymi i przyrządowymi.
5. Resuscytacja krążeniowo – oddechowa.
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
6.
samokształcenia:
Charakterystyka stanów zagrożenia życia.
Metody monitorowania chorych w stanach zagrożenia życia.
Zasady postępowania reanimacyjnego.
Opieka nad chorym po reanimacji.
Zapobieganie zakażeniom w oddziale intensywnej opieki medycznej.
Opieka psychologiczna nad pacjentem hospitalizowanym w oddziale intensywnej opieki
medycznej.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: przygotowania chorego do znieczulenia; pielęgnowania
chorego po znieczuleniu; rozpoznawania stanu zagrożenia życia; wykonywania zabiegów ratujących życie
choremu; obsługi sprzętu i aparatury monitorującej i leczniczej; zapewnienia choremu opieki w stanie
zagrożenia życia; wykonywania badań biochemicznych; interpretowania wyników badań w celu rozpoznania
zaburzeń.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: podstawowe objawy kliniczne stanów zagrożenia życia, wymagane badania
diagnostyczne, zasady postępowania terapeutycznego, zasady udzielania pierwszej pomocy,
kryteria selekcji i ewakuacji ofiar nagłych wypadków i katastrof, metody znieczulenia,
rozumieć: procedury terapeutyczne stosowane w opiece przedszpitalnej i szpitalnej w
odniesieniu do stanów zagrożenia życia, dobór metod znieczulenia do stanu zdrowia
pacjenta,
umieć: nadzorować i pielęgnować chorych nieprzytomnych, wykonywać czynności
zabezpieczające dostępy naczyniowe, sondy i cewniki umieszczone w jamach ciała,
posługiwać się specjalistycznym sprzętem do monitorowania funkcji życiowych, wykonać
podstawowe czynności resuscytacyjne.
Tematyka zajęć praktycznych: zajęcia praktyczne odbywać się będą pod kierunkiem nauczyciela w
oddziale Intensywnej Opieki Medycznej
1. Organizacja
oddziału.
Dokumentacja
stosowana
w
oddziale.
Rola
pielęgniarki
anestezjologicznej.
2. Przyjęcie chorego w oddział.
3. Aparatura stosowana w oddziale.
4. Problemy pielęgnacyjne pacjentów OIOM.
5. Problemy pielęgnacyjne pacjentów znieczulanych.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: zasady i metody postępowania w stanach zagrożenia życia, aparaturę stosowaną w
oddziale, dokumentację prowadzoną w oddziale,
rozumieć: celowość doboru metod i środków używanych w zabiegach ratujących życie,
celowość doboru metody znieczulenia do stanu zdrowia chorego,
umieć: wykonać podstawowe zabiegi ratujące życie, wykonać czynności pielęgnacyjne i
terapeutyczne u chorych leczonych w OIOM.
Tematyka
Medycznej
1.
2.
3.
4.
5.
praktyk zawodowych: praktyka odbywać się będzie w oddziale Intensywnej Opieki
Proces
Proces
Proces
Proces
Proces
pielęgnowania
pielęgnowania
pielęgnowania
pielęgnowania
pielęgnowania
pacjenta
pacjenta
pacjenta
pacjenta
pacjenta
nieprzytomnego.
po resuscytacji.
z urazem mózgowo – czaszkowym.
znieczulanego ogólnie.
znieczulanego miejscowo.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać: algorytmy postępowania ratowniczego w ostrych stanach zagrożenia życia, procedury
postępowania pielęgniarskiego,
rozumieć: zasady współpracy w interdyscyplinarnym zespole terapeutycznym sprawującym
opiekę nad chorym w OIOM,
umieć: wykonać zabiegi diagnostyczne, lecznicze i pielęgnacyjne w OIOM oraz działania
resuscytacyjne.
Metody nauczania:
- wykład,
- ćwiczenia,
- pokaz,
- pogadanka,
- analiza przypadku,
- instruktaż,
- uczestnictwo w zadaniu.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną w semestrze IV, egzamin w VI semestrze. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest
pozytywne zaliczenie ćwiczeń i zajęć praktycznych. Praktykę zawodową można odbyć po zdanym
egzaminie.
Literatura obowiązkowa:
1. B. Kamiński - Anestezjologia.
2. B. Kamiński - Anestezjologia i intensywna opieka dla pielęgniarek.
3. B. Kamiński - Pielęgniarstwo w anestezjologii i intensywnej opiece medycznej.
4. G. H. Meuret, H. Lollgen - Podstawy reanimacji.
5. M. Sych - Atlas podstawowych zabiegów reanimacyjnych.
6. Widomska – Czekajska - Internistyczna intensywna terapia i opieka pielęgniarska.
Literatura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
uzupełniająca:
R. F. Armstrong - Algorytmy w intensywnej opiece medycznej.
P. E. Parsons, J. P. Wiener - Kronish - Sekrety intensywnej terapii.
H. P. Schuster - Kompendium intensywnej opieki medycznej.
R. Hirt, H. Bubser - Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek.
S. Omoigui - Leki anestezjologiczne.
F. Kokot - Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych.
J. Jakubaszko - Ratownik medyczny.
Przedmiot: Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Neurologia
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 20 godzin wykładów z neurologii + 15 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo neurologiczne
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 25 godzin wykładów z pielęgniarstwa neurologicznego + 15 godzin samokształcenia
IV semestr - 80 godzin zajęć praktycznych.
po IV semestrze - 80 godzin / 2 tygodnie praktyki zawodowej
ECTS: teoria – 2 punkty,
Zajęcia praktyczne – 2 punkty,
Praktyka zawodowa – 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Przekazanie wiedzy i umiejętności na temat opieki nad pacjentem z chorobą układu nerwowego.
Treści nauczania
Tematyka wykładów - neurologia:
1. Padaczka.
2. Bóle głowy i guzy mózgu.
3. Diagnostyka zespołów bólowych kręgosłupa.
4. Udary mózgu.
5. Choroby demielinizacyjne.
6. Zespoły bólowe w neurologii.
7. Stany zagrożenia życia w neurologii.
8. Choroby zwyrodnieniowe i zespoły otępienne.
9. Choroby układu pozapiramidowego.
10. Choroby mięśni i stawów.
Tematyka wykładów - pielęgniarstwo neurologiczne:
1. Specyfika opieki nad pacjentem z chorobą układu nerwowego z uwzględnieniem problemów
neuropediatrii. Tradycyjne i nowoczesne modele opieki nad chorym.
2. Pielęgnowanie chorych w stanach zagrażających życiu. Problemy psychiczne, społeczne pacjentów
ze schorzeniami neurologicznymi i ich rodzin.
3. Wprowadzenie w problematykę pielęgnowania pacjentów z chorobami naczyniowymi mózgu.
4. Padaczka jako problem medyczny i społeczny. Zespoły bólowe, zasady opieki nad chorym.
5. Neuroinfekcje układu nerwowego, zasady opieki nad chorym, edukacji chorych i ich rodzin.
6. Choroby naczyniowe układu nerwowego (TIA, udary krwotoczne i niedokrwienne, zator mózgu,
krwotok mózgowy, krwotok podpajęczynówkowy, zasady pielęgnowania chorych, standardy
pielęgnowania.
7. Choroby demielinizacyjne (stwardnienie rozsiane), zasady pielęgnowania chorych, określanie
problemów pielęgnacyjnych chorych.
8. Padaczka, zasady opieki nad chorym. Chory w stanie padaczkowym – zasady opieki. Wsparcie
chorego
i jego rodziny.
9. Choroby układu pozapiramidowego (choroba Parkinsona, zespoły tików), zasady opieki nad chorym.
10. Choroby mięśni i stawów {dystrofie mięśniowe, miopatie, miastenia, rwa kulszowa, polineuropatie),
zasady opieki nad chorym.
Tematyka samokształcenia:
1. Etiopatogeneza chorób układu nerwowego.
2. Choroby układu nerwowego wieku rozwojowego .
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Pielęgniarstwo jako dyscyplina naukowa, teorie pielęgnowania przydatne do opieki nad pacjentem
z chorobą układu nerwowego.
Wsparcie chorego i jego rodziny jako element działań pielęgniarskich, zasady współpracy z
pielęgniarką przyszpitalną, środowiskową, grupami wsparcia i stowarzyszeniami na rzecz chorych,
instytucjami rządowymi i pozarządowymi.
Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób układu nerwowego /udary mózgu, neuroinfekcje
układu nerwowego, polineuropatie./.
Zasady edukacji zdrowotnej społeczeństwa na rzecz profilaktyki chorób układu nerwowego /udar
mózgu/, czynników ryzyka, samokontroli i możliwości redukcji czynników ryzyka.
Rola pielęgniarki w szerzeniu kultury zdrowotnej w społeczeństwie , w najbliższym otoczeniu,
w kształtowaniu stylu życia dzieci i młodzieży, a także osób dorosłych.
Promocja zdrowia jako element działań pielęgniarki, w zakresie odpowiedniego odżywiania się,
aktywności fizycznej, redukcji czynników ryzyka chorób układu nerwowego.
Zasady włączania samorządów lokalnych
do działań
na rzecz zdrowia
i zachowań
prozdrowotnych.
Zasady komunikacji interpersonalnej z chorym w różnych stanach chorobowych, różnych fazach
choroby, z chorym o niepomyślnym rokowaniu, chorym umierającym .
Działania pielęgniarskie na rzecz pacjenta z chorobą układu nerwowego, a prawa pacjenta /do
informacji, do opieki, do korzystania z posług religijnych/.
Empatia , „bycie z chorym”, aktywne słuchanie.
Działania na rzecz rozwoju pielęgniarstwa neurologicznego / kierunki rozwoju, możliwości
kształcenia podyplomowego: kursy, specjalizacje oraz zdobywania wiedzy na poziomie
akademickim/, konferencje naukowe. Rola
samorządu pielęgniarskiego
oraz Polskiego
Towarzystwa Pielęgniarskiego na rzecz rozwoju pielęgniarstwa jako dyscypliny naukowej.
.Model organizacji opieki nad pacjentem z chorobą układu nerwowego w Polsce.
Tematyka zajęć praktycznych: zajęcia praktyczne odbywać się będą pod kierunkiem nauczyciela
w oddziale neurologicznym
1. Problemy pielęgnacyjne chorych na padaczkę
- określenie problemów chorego
- zalecenia dietetyczne
- zasady edukacji chorego i jego rodziny
- wsparcie chorego i jego rodziny
- określenie planu pielęgnowania chorego w okresie hospitalizacji.
2. Pielęgnowanie pacjenta z udarem mózgu
- rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych chorego z udarem krwotocznym i
niedokrwiennym
- ocena objawów zagrożenia życia, planowanie i podejmowanie odpowiednich interwencji
- zasady obsługi aparatury medycznej niezbędnej do opieki nad chorym
- zasady edukacji chorego
- dokumentacja chorego
3. Pielęgnowanie pacjenta z zapaleniem opon mózgowo – rdzeniowych i mózgu
- ocena zaburzeń stanu świadomości
- skala Glasgow do oceny stanu świadomości
- karta intensywnego nadzoru
- karta bilansu płynów
- profilaktyka poodleżynowa
- standard pielęgnowania chorego
4. Pielęgnowanie chorego ze stwardnieniem rozsianym. Identyfikacja problemów chorego. Zasady
edukacji chorego i współpracy z rodziną chorego.
- zastosowanie odpowiedniego modelu opieki pielęgniarskiej w odniesieniu do chorego
- rehabilitacja chorego
- profilaktyka przeciwodleżynowa
- wsparcie chorego i jego rodziny
5. Pielęgnowanie dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym
- rozpoznawanie problemów chorego
- standard pielęgnowania w mpd
- wsparcie chorego i jego rodziny
- rehabilitacja chorego
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia etiopatogenezy zaburzeń neurologicznych;
przygotowania chorego do badań diagnostycznych w neurologii; zapewniania opieki po wykonaniu badań;
oceny zaburzeń funkcji życiowych u chorego neurologicznie; stosowania skal do oceny stanu świadomości
chorego; pielęgnowania chorego z zaburzeniami czucia, ruchu i napięcia mięśniowego; pielęgnowania chorego
ze schorzeniami układu nerwowego, z choroba naczyń mózgu, z guzem mózgu oraz z chorobami
demielinizacyjnymi.
1.
2.
3.
4.
5.
Student nabędzie umiejętności posługiwania się
procedurami pielęgniarskimi w opiece nad
pacjentem
z chorobą układu nerwowego.
Student będzie posiadał wiedzę oraz ukształtowane umiejętności w zakresie:
- standardów pielęgnowania chorych ze schorzeniami układu nerwowego
- zasad pielęgnowania chorych w poszczególnych jednostkach chorobowych
- rozpoznawania problemów pielęgnacyjnych chorych w fazie ostrej i przewlekłej choroby oraz
planowania opieki
- oceny stanu funkcjonalnego chorego w oparciu o skale ocen
- zasad komunikowania się i współpracy z pacjentem oraz jego rodziną
- zasad profilaktyki w chorobach układu nerwowego.
Student wykaże samodzielną i kreatywną postawę w zakresie rozpoznawania i rozwiązywania
problemów pielęgnacyjnych pacjenta z chorobą układu nerwowego oraz podejmowania działań
prewencyjnych wobec chorego i jego rodziny.
Student będzie przygotowany do pełnienia wiodącej roli w jednostkach i zakładach opieki
zdrowotnej
w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych i oświatowo - wychowawczych.
Student wykaże przygotowanie do podejmowania pracy naukowo – badawczej w dziedzinie
pielęgniarstwa neurologicznego.
Tematyka
1.
2.
3.
4.
praktyk zawodowych: praktyka odbywać się będzie w oddziale neurologicznym
Pielęgnowanie pacjentów z chorobami układu nerwowego.
Specyfika pielęgnowania pacjentów wieku rozwojowego .
Pielęgnowanie chorych w oparciu o proces pielęgnowania.
Wsparcie chorego i jego rodziny jako element działań pielęgniarskich, podejmowanie prób
współpracy
z pielęgniarką przyszpitalną, środowiskową, grupami wsparcia i stowarzyszeniami na rzecz chorych,
instytucjami rządowymi i pozarządowymi.
5. Aktywny udział w procesie diagnostycznym i terapeutycznym oraz rehabilitacji pacjenta z chorobą
układu nerwowego.
6. Udział w edukacji zdrowotnej pacjentów z chorobą układu nerwowego oraz tworzenie
programów profilaktycznych dla poszczególnych grup chorych. /udar mózgu, padaczka/.
7. Udział w szerzeniu kultury zdrowotnej oraz podejmowanie prób kształtowania postaw
zdrowotnych chorych w zakresie prozdrowotnego stylu życia i zachowań prozdrowotnych.
8. Promocja zdrowia jako element działań pielęgniarki, w zakresie odpowiedniego odżywiania się,
aktywności fizycznej, redukcji czynników ryzyka chorób układu nerwowego.
9. Zasady komunikacji interpersonalnej z chorym w różnych stanach chorobowych, różnych fazach
choroby, z chorym o niepomyślnym rokowaniu, chorym umierającym .
10. Działania pielęgniarskie na rzecz pacjenta z chorobą układu nerwowego, a prawa pacjenta /do
informacji, do opieki, do korzystania z posług religijnych/.
11. Empatia , „bycie z chorym”, aktywne słuchanie.
Student na poziomie licencjata powinien posiadać:
1.
2.
3.
Umiejętności rozpoznawania problemów pacjenta z chorobą układu nerwowego.
Umiejętności realizacji procesu pielęgnowania pacjenta z chorobą układu nerwowego w warunkach
środowiska terapeutycznego chorego.
Umiejętności realizacji procedur niezbędnych do realizacji funkcji pielęgniarskich w odniesieniu
do pacjentów z chorobą układu nerwowego i ich rodzin.
4.
5.
6.
Umiejętność integracji wiedzy interdyscyplinarnej z zakresu nauk medycznych, humanistycznych,
społecznych, odpowiedzialności zawodowej, etyki zawodowej oraz w zakresie samokontroli i
potrzeby samokształcenia.
Umiejętność wykonywania procedur pielęgniarskich w oparciu o standardy pielęgnowania.
Umiejętność organizacji stanowiska pracy oraz współpracy w zespole terapeutycznym
Metody nauczania:
- wykład,
- ćwiczenia,
- pokaz,
- pogadanka,
- analiza przypadku,
- instruktaż,
- uczestnictwo w zadaniu,
- seminarium,
film,
konsultacje z nauczycielem.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po semestrze IV. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie
samokształcenia i zajęć praktycznych. Praktykę zawodową można odbyć po zdanym egzaminie.
Literatura obowiązkowa:
1. Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, W-wa, 1993
2. Doman G.: Jak postępować z dzieckiem z uszkodzeniem mózgu, czyli opóźnionym umysłowo.
Protext, Poznań, 1996
3. Grochmal S.(red.): Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego. PZWL, W-wa, 1986
4. Nowotny J., Krauze M,: Rehabilitacja lecznicza dzieci z chorobami układu nerwowego. PZWL, Wwa, 1991
5. Ugniewska C.: Pielęgniarstwo psychiatryczne i neurologiczne. PZWL, W-wa, 1992
6. Adamczyk K.: Badania nad psychospołeczną adaptacja chorych na stwardnienie rozsiane.
Pielęgn.Polskie, PWN,1992,
Literatura uzupełniająca:
1. Badurska B.: Polineuropatie. Neurol.dziecięca (red.Czochańska J.) PZWL, Warszawa 1990.
2. Bilikiewicz T.: Możliwości psychoprofilaktyki u chorych z padaczką.Neurochir.Psych.Pol.1976, 2,
127 1997.
3. Borkowska M.: Ewolucja koncepcji usprawniania dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.
Magazyn Medyczny, W-wa, 1994, 1(41), 17-20.
4. Brola W., Czernicki J.: Metody oceny postępów leczenia i rehabilitacji chorych z udarem mózgu.
Przegląd Lek.,10,1996.
5. Cendrowski W.: Stwardnienie rozsiane – poradnik dla chorych. Wyd. Med.Sanmedia . Warszawa
1994.
6. Cendrowski W.: Stwardnienie rozsiane. PZWL., Warszawa 1993.
7. Czajkowska J.: Dziecko z padaczką w grupie rówieśników. Neur.Neurochir.Psych.Pol.,1963,13,859862.
8. Drobkowska – Kaczmarek A.: Zatrudnienie chorych na stwardnienie rozsiane. Neur. Neurochir.Pol.,
W-wa, 1987
9. Fenella i wsp.: Pielęgnowanie chorych dzieci. PZWL, W-wa, 1990
10. Forsythe E.: Jak żyć ze stwardnieniem rozsianym. PZWL, W-wa, 1987
11. Gregson J.: Kierunkowy poradnik pielęgniarstwa klinicznego. PZWL, W-wa, 1996
12. Grossman J. : Rehabilitacja społeczna dzieci z mózgowymi porażeniami. Zagadn. Wych. Zdr.Psych.
W-wa, 1985, 22:20-24
13. Hulek A.: Pedagogika rewalidacyjna. PWN, W-wa, 1980
14. Jaracz K.: Adaptacja społeczna chorych po przebytym udarze mózgowym. Pielęgn.Pol., 3, AM
Poznań,1992
15. Jaracz K.: Ocena efektywności opieki medycznej i rehabilitacji chorych po udarze mózgu.
Pielęgn.Pol. 5/6, AM Poznań
16. Kobylińska- Olak E.: Zapobieganie wadliwemu wychowaniu w rodzinie dziecka z padaczka.
Neur.Neurochir.Pol., W-wa,1976, 2: 225-229
17. Komender J.: Psychospołeczne problemy dzieci chorych na padaczkę i ich rodzin. Psych.Pol.,
1989.2:104-110
18. Kościelska M.: Psychologiczne problemy padaczki u dzieci. PWN, W-wa, 1976
19. Kwolek A., Serwa A.: Turnusy rehabilitacyjne dla chorych na stwardnienie rozsiane. Zdrowie
Publiczne, W-wa, 1990
20. Majkowski J.: Stan obecny i perspektywy rozwoju opieki nad chorym z padaczką. Epileptologia, Wwa, 1993,1:5-14
21. Michałowicz R., Slęzak J.: Choroby układu nerwowego u dzieci i młodzieży. PZWL,
22. Milanowska K.: Kinezyterapia. PZWL, W-wa, 1985
23. Nowotny J.,Krauze M,: Rehabilitacja lecznicza dzieci z chorobami układu nerwowego. PZWL, Wwa, 1991
24. Prusiński A.: Jaki to ból głowy. Przewodnik diagnostyki i postępowania w bólach głowy. Laxo, Wwa, 1992, 15-19
25. Prusiński A.: Poradnik dla chorych na migrenę. PZWL, W-wa, 1986, 10-34
26. PrusińskiA.: Migrena i jej leczenie. Terapia i leki, W-wa, 1993, 6:186-189
27. Reilly S.: Problemy żywienia u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Aktualności
Pediatryczne, Poznań, 1994,3(2):85
28. Także materiały dostępne na stronach internetowych.
Przedmiot: Badania w pielęgniarstwie/seminarium licencjackie
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: III semestr - 15 godzin wykładów - metodologia
IV semestr - 15 godzin seminarium,
V semestr - 30 godzin seminarium,
VI semestr - 30 godzin seminarium.
ECTS: 6 punktów
Cele ogólne przedmiotu:
Przygotowanie studenta do samodzielnego podejmowania badań naukowych w pielęgniarstwie.
Treści nauczania
Tematyka wykładów: metodologia
1. Metodologia jako nauka, główne pojęcia, etapy postępowania badawczego.
2. Struktura pracy naukowej teoretycznej i empirycznej. Kryteria doboru piśmiennictwa do tematu badań,
jego przydatności dla celów pracy.
3. Metody i techniki badawcze. Przystosowanie narzędzi badawczych do badań własnych.
4. Zasady gromadzenia i porządkowania danych, zasady konstrukcji opracowania naukowego.
5. Prowadzenie badań naukowych w dyscyplinach medycznych.
Tematyka seminariów:
1. Formalno – techniczne wymogi pracy naukowej.
2. Metodologiczne aspekty poprawności prowadzenia badań.
3. Problem naukowy, przedmiot badań, cel badań, metodyka prowadzenia badań.
4. Wyniki badań, sposoby ich opracowania. Zasady weryfikacji i interpretacji wyników badań.
5. Hipotezy badawcze w pracy naukowej, zmienne zależne i niezależne.
6. Kwestionariusz badawczy, ankieta, metoda wywiadu, obserwacja, sondaż diagnostyczny.
7. Analiza statystyczna jako metoda weryfikacji wyników badań.
8. Sposób prezentacji wyników badań(tabela, wykres, diagram).
9. Streszczenie pracy – wymogi formalne.
10. Sprawdzian teoretyczny i pisemny.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: określania obszaru badań w pielęgniarstwie;
przygotowywania i wykonywania projektu badawczego zgodnie z procedurą badawczą; określania celu badań i
problemów badawczych; doboru metod, technik i narzędzi badawczych; oceny wyników badań; analizy teksty
fachowego, korzystania z literatury fachowej; postępowania zgodnego z zasadami etyki w badaniach.
Student na poziomie licencjata powinien:
1. Pozyskać wiedzę umożliwiającą podejmowanie i prowadzenie badań naukowych w pielęgniarstwie.
2. Nabyć praktyczną umiejętność posługiwania się
metodami i narzędziami oraz technikami
socjometrycznymi do prowadzenia badań w pielęgniarstwie.
3. Pozyskać wiedzę i umiejętności na temat zasad pisania pracy naukowej.
4. Nabyć wiedzę na temat sposobów gromadzenia i porządkowania danych empirycznych. oraz
możliwości ich praktycznego wykorzystania.
Metody nauczania:
wykład,
seminarium
praca w zespole.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną
Literatura obowiązkowa:
1. Brzeziński J.: Elementy metodologii badań psychologicznych. PWN, Warszawa,2002
2.
3.
Jędrychowski W.: Metoda zbierania wywiadów lekarskich i budowa kwestionariuszy zdrowotnych.
PZWL, Warszawa, 1982
Łobocki M.: Metody badań pedagogicznych. PWN, Warszawa, 1984
Literatura uzupełniająca:
1. Kostrzanowska Z.: Zarys problematyki badawczej w kształceniu pielęgniarek. W Wrońska
I./red./Uniwersyteckie kształcenie pielęgniarek.Lublin-Goteborg,1998
2. Nowaczyk A. Żołnowski Z.: Logika i metodologia badań naukowych dla lekarzy. PZWL, Warszawa,
1974
3. Pawłowski T.: Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych. PWN, Warszawa, 1986
4. Pieter J.: Ogólna metodologia pracy naukowej. Ossolineum, 1967
5. Węglińska M.: Jak pisać pracę magisterską. Impuls, 1997
6. Wrońska I.: Badania naukowe w pielęgniarstwie. Pielęgniarstwo 2000, nr2(31), 1997
7. Wrońska I.: Zarys problematyki badawczej pielęgniarstwa środowiskowo-rodzinnego. W: KawczyńskaButrym Z./red/: Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka. CEM, Warszawa,1997
Przedmiot: Technologia informacyjna
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Międzyinstytutowe Studium Informatyki
Wymiar godzinowy przedmiotu: III semestr - 15 godzin wykładów + 15 godzin ćwiczeń
ECTS: 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Wyposażenie studentów w podstawowe wiadomości dotyczące zastosowania komputera w naukach
medycznych; praktyczne wykonanie określonych zadań na stanowisku komputerowym.
Treści nauczania
Tematyka zajęć:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podstawowe wiadomości o komputerze i jego zastosowaniach.
Praca w środowisku Windows.
Praca w sieci, korzystanie z Internetu.
Multimedia – nowa metoda przekazu informacji.
Zastosowanie komputerów w opracowaniach statystycznych wyników badań.
Korzystanie z medycznych baz danych.
Po zakończeniu ćwiczeń student powinien umieć:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Wykorzystywać podstawowe programy użytkowe.
Przedstawiać różnego typu informacje w komputerze.
Organizować zapis informacji na dysku i innych nośnikach.
Obsługiwać komputer i urządzenia peryferyjne.
Wykorzystywać wbudowany system pomocy.
Wykorzystywać programy pakujące i archiwizujące.
Instalować oprogramowanie.
Zabezpieczenia antywirusowe.
Wykorzystywać multimedia jako nowa metodę przekazu informacji.
Pracować z sieci z wykorzystaniem Internetu.
Metody nauczania:
- wykład,
- ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną.
Literatura obowiązkowa:
1. Cassel P., Palmer P.: Access 2000 PL dla każdego. Helion 2000.
2. Deborah S. Ray, Eric S. Ray: Po prostu Access PL. Helion 2000.
3. Graf J.: Access 2000 PL. Ćwiczenia pratyczne. Helion 2000.
Przedmiot: Podstawy pielęgniarstwa
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
III semestr - 30 godzin ćwiczeń w pracowni umiejętności pielęgniarskich + 20 godzin zajęć praktycznych
ECTS: 1 punkt
Cele ogólne przedmiotu:
1. Przekazywanie uczniom określonej wiedzy umożliwiającej im poznanie zadań pielęgniarki,
pielęgniarstwa
w ochronie zdrowia człowieka, poznanie zadań i zasad pracy pielęgniarki.
2. Wyrobienie umiejętności i sprawności niezbędnych przy wykonywaniu
zawodu pielęgniarskiego.
3. Kształtowanie osobowości studenta - wyrobienie określonych cech charakteru
oraz postaw moralnych i etycznych niezbędnych do pracy w zawodzie pielęgniarskim.
4. Zapoznanie z teoretycznymi podstawami pielęgniarstwa i pielęgnowania.
5. Kształtowanie wybranych umiejętności, wykonywania zabiegów opiekuńczych, diagnostycznych,
leczniczych i usprawniających.
Treści nauczania
Tematyka ćwiczeń:
Udział pielęgniarki w wykonywaniu badań specjalistycznych i pobieraniu materiału do badań laboratoryjnych:
-
pobieranie krwi do badań strzykawką i systemem próżniowym,
pobieranie krwi na OB,
oznaczanie poziomu cukru we krwi za pomocą glukometru,
wstrzyknięcia podskórne,
podawanie insuliny,
obliczanie dawek leków,
wstrzyknięcia śródskórne,
próby uczuleniowe,
wstrzyknięcia domięśniowe,
wstrzyknięcia dożylne,
zakładanie venflonów,
kroplowy wlew dożylny,
podawanie krwi i preparatów krwiopochodnych.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
zasady obowiązujące przy pobieraniu materiału do badań,
zasady obowiązujące przy podawaniu leków drogą wstrzyknięć,
niebezpieczeństwa mogące wystąpić przy podawaniu leków różnymi drogami.
umieć:
pobrać materiał do badań,
podać lek różnymi drogami zgodnie z obowiązującymi zasadami,
prawidłowo obliczyć dawkę leku,
rozumieć:
istotę przestrzegania zasad aseptyki i antyseptyki,
potrzebę obserwacji pacjenta po podaniu leków.
Metody nauczania – ćwiczenia
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin po III semestrze
Literatura obowiązkowa:
1. Ciechaniewicz W. (red.): Pielęgniarstwo. Ćwiczenia. PZWL, Warszawa 2001.
2. Collins S., Parker E.: Propedeutyka pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1989.
3. Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. PZWL, Warszawa 1998.
4. Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska. PZWL, Warszawa 1999.
5. Wrońska I.: Rola społeczno-zawodowa pielęgniarki. Studium z zakresu współczesnego pielęgniarstwa.
CEM, Warszawa 1997.
6. Zahradniczek K.: Wprowadzenie do pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca:
1. Brożek L.: Wstrzyknięcia i wlewy dożylne. PZWL, Warszawa 1995.
2. Damant M., Martin C., Openshaw S.: Pielęgniarstwo w praktyce ogólnej. Tradycja i zmiany. Sanmedica,
Mosby 1997.
3. Huber A., Karasek-Kreutzinger B., Jobin-Howald U.: Kompendium pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa
1995.
4. Kirschnik O.: Pielęgniarstwo. Wyd. Medyczne Urban&Partner. Wrocław 1997.
5. Ksykiewicz-Dorota A., Rusecki P.: Doskonalenie organizacji opieki pielęgniarskiej w lecznictwie
stacjonarnym. Oficyna Wyd. ABRYS 1996.
6. Lenartowicz H.: Zarządzanie jakością w pielęgniarstwie. Materiały dydaktyczne specjalizacji
organizacja i zarządzanie. CEM, Warszawa 1998.
7. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa.
Podstawa praktyki
pielęgniarskiej. Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Seria: Nauki o Zdrowiu 2001.
8. Salvage J.: Pielęgniarstwo w działaniu. Publikacja ŚOZ. Seria Europejska Nr 48, 1993.
9. Wołynka S.: Pielęgniarstwo ogólne. PZWL, Warszawa 1984.
Przedmiot: Zajęcia fakultatywne do wyboru:
- Język migowy,
- Zakażenia szpitalne
- Promocja zdrowia psychicznego
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu: semestr III – 30 godzin seminarium + 30 godzin samokształcenia
ECTS: 1 punkt
Forma zaliczenia:
Zaliczenie
Język migowy
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do porozumiewania się z osobą głuchoniemą.
Treści nauczania
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Znaki daktylograficzne statyczne.
Znaki daktylograficzne dynamiczne.
Znaki daktylograficzne liczbowe.
Znaki daktylograficzne ideograficzne.
Porozumiewanie się z osoba głuchoniemą.
Język migowy w zakresie terminologii medycznej.
Zbieranie informacji o pacjencie.
Informowanie pacjenta o wykonywanych procedurach
pielęgnacyjnych.
9. Powiadamianie rodziny.
10. Wzywanie pomocy.
medycznych,
diagnostycznych
i
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: nawiązania kontaktu z osobą głuchoniemą; gromadzenia
podstawowych informacji o stanie zdrowia pacjenta; informowania osoby głuchoniemej o proponowanych i
podejmowanych działaniach medycznych.
Student na poziomie licencjata powinien :
1. Posługiwać się językiem migowym w stopniu umożliwiającym .
2. Potrafić rozpoznać objawy zagrożenia ciąży.
3. Przygotować i poinformować ciężarną o rodzaju i charakterze badań diagnostycznych w ciąży.
4. Potrafić poinformować pacjentkę o konieczności przeprowadzenia badań profilaktycznych.
5. Znać możliwości diagnostyczne w leczeniu niepłodności małżeńskiej.
6. Umieć przekazać współczesną wiedzę na temat metod i możliwości antykoncepcji.
7. Znać przyczyny i postępowanie w stanach zapalnych narządu rodnego.
8. Potrafić wskazać korzyści i ryzyko płynące z hormonalnej terapii zastępczej.
Zalecane lektury:
1. Szczepankowski B., Koncewicz D.: Język migowy w terapii, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Łódź 2008
2. Szczepankowski B., Sokalski G., Panas A., Cis K.: Effatha - język migowy, Wydawnictwo Uniwersytetu
Kardynała Stefana Wyszyńskiego2008
3. Szczepankowski B. Liturgiczny słownik języka migowego Księgarnia św. Jacka, Katowice 2000
4. Komputerowy Słownik Języka Migowego 2005
5. Słownik Polskiego Języka Migowego
6. Multimedialny Słownik Języka Migowego 2004
Zakażenia szpitalne
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do zapobiegania zakażeniom wewnątrzszpitalnym.
Treści nauczania
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Źródła i rezerwuar drobnoustrojów w środowisku szpitalnym.
Zapobieganie i zwalczanie zakażeń szpitalnych.
Kontrola zakażeń szpitalnych i ich monitorowanie.
Zespoły do spraw zwalczania zakażeń szpitalnych.
Dezynfekcja i sterylizacja.
Zakażenia łożyska krwi, zakażenia uogólnione.
Zakażenia dróg oddechowych i dróg moczowych.
Zakażenia grzybicze.
Badanie pacjenta przyjętego w oddział.
Zasady pobierania materiału do badań bakteriologicznych: krew, mocz, wymazy.
Analiza bakteriologiczna.
Efekty kształcenia – umiejętności i konsekwencje: rozpoznawania i rejestracji zakażeń szpitalnych; analizy
przyczyn występowania
zakażeń szpitalnych; ochrony pacjentów, siebie i współpracowników przed
zakażeniami.
Student na poziomie licencjata powinien :
1. Znać źródła, drogi szerzenia się oraz sposoby zapobiegania i zwalczania zakażeń
wewnątrzszpitalnych.
2. Znać skład i zadania zespołu do spraw zwalczania zakażeń wewnątrzszpitalnych.
3. Znać metody i środki stosowane podczas dezynfekcji i sterylizacji.
4. Znać objawy zakażeń układowych.
5. Rozumieć znaczenie przestrzegania zasad aseptyki i antyseptyki w zapobieganiu zakażeniom
szpitalnym.
6. Umieć pobrać pakiety do badań bakteriologicznych
Zalecane lektury:
1. Bulanda M., Drzewiecki A.,, Fleischer M.: Zakażenia Szpitalne, Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2008
2. Heczko P. B., Wójkowska-Mach J. (red.): Zakażenia szpitalne. Podręcznik dla zespołów
kontroli zakażeń Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009
3. Jabłoński L.(red.) Epidemiologia. Wyd. Folium, Lublin 1999.
4. Dziubek Z. Choroby zakaźne i pasożytnicze. PZWL, Warszawa1996
5. Nosowska K. Podstawy sterylzacji i dezynfekcji w zwalczaniu zakażeń szpitalnych. Wyd. Czelej. 2003
Promocja zdrowia psychicznego
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do promowania zdrowia psychicznego.
Treści nauczania:
1.
2.
3.
4.
5.
Zdrowie psychiczne jako funkcja rozwoju psychicznego.
Konstrukcje osobowości i ich wpływ na zdrowe zachowanie.
Emocje a zdrowe zachowanie.
Efektywne komunikowanie a zdrowe zachowanie.
Promocja zdrowia psychicznego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania potrzeb w zakresie zdrowia psychicznego;
analizowania emocji własnych oraz emocji innych osób; konstruktywnego radzenia sobie ze stresem;
propagowania zdrowego życia; podejmowania działań z zakresu promocji zdrowia psychicznego.
Student na poziomie licencjata powinien :
1. Umieć rozpoznać potrzeby w zakresie zdrowia psychicznego.
2. Znać konstrukcje osobowości i rozumieć ich wpływ na zdrowe zachowanie.
3. Umieć analizować emocje własne i emocje innych osób.
4. Umieć konstruktywnie radzić sobie ze stresem.
5. Znać metody propagowania zdrowego życia.
6. Podejmować działania z zakresu promocji zdrowia psychicznego.
Zalecane lektury:
1. Sęk H.:, Wprowadzenie do psychologii klinicznej Wyd. Naukowe Scholar, W-wa 2003
2. Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. :Promocja zdrowia psychicznego: badania i działania w Polsce
Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2008,
3. Bilikiewicz A.: Psychiatria. Wyd.Med. URBAN & PARTNER, 2002.
4. Jarosz M: Podstawy psychiatrii. PZWL" W-wa,1994
5. Ugniewska C. Pielęgniarstwo psychiatryczne. PZWL, W-wa,1999
6. Ugniewska C: Pielęgniarstwo psychiatryczne i neurologiczne. 1998
III rok studiów
Przedmiot: Położnictwo,
ginekologiczne.
ginekologia
i
pielęgniarstwo
położniczo –
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Położnictwo i ginekologia
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godzin wykładów z położnictwa i ginekologii + 15 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo położniczo – ginekologiczne.
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godz. wykładów z pielęgniarstwa położniczo – ginekologicznego + 30 godz. samokształcenia
+ 80 godzin zajęć praktycznych
VI semestr - 40 godzin – praktyka zawodowa
ECTS: teoria – 3 punkty,
Zajęcia praktyczne – 3 punkty,
Praktyka zawodowa – 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do podjęcia działań w celu kształtowania kreatywnej postawy
wobec problemów pielęgnacyjno - opiekuńczych u kobiet zdrowych w okresie rozrodczym i ze schorzeniami
ginekologicznymi, oraz w opiece prenatalnej i perinatalnej.
Treści nauczania
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
wykładów - położnictwo i ginekologia:
Czynność hormonalna kobiety.
Biologia rozrodu.
Antykoncepcja.
Niepłodność małżeńska jako problem medyczny i społeczny.
Zmiany ogólnoustrojowe w ciąży.
Fizjologia porodu i połogu.
Współczesne metody diagnostyczne w fizjologii i patologii ciąży.
Objawy krwawień w ciąży wczesnej i późnej.
Wybrane zagadnienia z patologii ciąży (konflikt serologiczny, poród przedwczesny).
Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia w ginekologii.
Stany zapalne narządu rodnego.
Problemy wieku przekwitania-substytucja hormonalna.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia celu i zadań opieki przedkoncepcyjnej:
rozumienia zmian w organizmie kobiety w ciąży fizjologicznej; planowania opieki nad kobietą w ciąży
fizjologicznej; rozumienia mechanizmu i okresów porodu fizjologicznego; sprawowania opieki nad kobietą w
ciąży fizjologicznej; pielęgnowania kobiety po porodzie, wcześniaka, noworodka oraz kobiety w schorzeniach
ginekologicznych.
Student na poziomie licencjata powinien :
1. Posługiwać się właściwym nazewnictwem położniczo-ginekologicznym.
2. Potrafić rozpoznać objawy zagrożenia ciąży.
3. Przygotować i poinformować ciężarną o rodzaju i charakterze badań diagnostycznych w ciąży.
4. Potrafić poinformować pacjentkę o konieczności przeprowadzenia badań profilaktycznych.
5.
6.
7.
8.
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Znać możliwości diagnostyczne w leczeniu niepłodności małżeńskiej.
Umieć przekazać współczesną wiedzę na temat metod i możliwości antykoncepcji.
Znać przyczyny i postępowanie w stanach zapalnych narządu rodnego.
Potrafić wskazać korzyści i ryzyko płynące z hormonalnej terapii zastępczej.
wykładów - pielęgniarstwo położniczo - ginekologiczne:
Biologia i rytm płodności. Opieka nad kobietą w różnych fazach życia.
Opieka przedkoncepcyjna jako forma promocji zdrowia.
Fizjologia ciąży. Opieka profilaktyczna nad kobietą ciężarną.
Fizjologia porodu.
Psychoprofilaktyka położnicza – przygotowanie małżonków do ról rodzicielskich.
Dolegliwości występujące w ciąży i sposoby radzenia z nimi. Problemy pielęgnacyjno opiekuńcze
i działania terapeutyczne wobec ciężarnej i jej rodziny.
Działania edukacyjne i wychowawcze wobec ciężarnej i jej rodziny. Kształtowanie pozytywnych
postaw wobec dziecka poczętego.
Diagnostyka prenatalna. Przygotowanie ciężarnej do badań diagnostycznych. Ocena ryzyka
położniczego.
Badanie położnicze.
Współczesne trendy w karmieniu naturalnym.
Nowoczesne trendy w planowaniu rodziny.
Wybrane zagadnienia z patologii ciąży.
Pielęgnacja położnicy po cięciu cesarskim. Problemy położniczo-opiekuńcze i rehabilitacyjne.
Udział położnych w procedurach leczenia.
Badania diagnostyczne w położnictwie i ginekologii.
Profilaktyka raka sutka i raka szyjki macicy.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać :
- fazy cyklu miesiączkowego ;
- zasady opieki nad kobietą w różnych fazach życia ;
- elementy porady przedkoncepcyjnej ;
- wytyczne odnośnie opieki nad ciężarną i rodzącą ;
- korzyści wynikające z przygotowania się do porodu w szkole rodzenia ;
- elementy badania położniczego ;
- budowę gruczołu piersiowego i fazy laktacji ;
- czynniki korzystnie wpływające i hamujące laktację ;
- nowoczesne trendy w karmieniu naturalnym ;
- sposoby regulacji urodzeń, metody naturalne i antykoncepcja, ich skuteczności oraz działanie
uboczne ;
- zasady postępowania terapeutycznego w wybranych stanach patologicznych u ciężarnych
( zagrażające poronienie i poród przedwczesny, preeklampsja, cukrzyca a ciąża, niedokrwistość w ciąży );
- zasady przygotowania do badań diagnostycznych wykonywanych u ciężarnej, rodzącej,
chorej ginekologicznie;
- przyczyny niepłodności małżeńskiej oraz zasady postępowania diagnostycznoterapeutycznego;
- czynniki ryzyka raka piersi i szyjki macicy oraz zasady profilaktyki przeciwnowotworowej.
rozumieć:
- biologiczne uwarunkowania płodności człowieka;
- fizjologię cyklu płciowego kobiety;
- definicję opieki przedkoncepcyjnej i jej cele;
- istotę psychoprofilaktyki położniczej;
- fizjologię ciąży;
- fizjologię porodu i mechanizm porodowy;
- fizjologię laktacji;
- mechanizm działania różnych środków antykoncepcyjnych;
- definicję i istotę naturalnego planowania rodziny;
umieć:
- posługiwać się właściwym nazewnictwem, przyjętym w położnictwie i ginekologii oraz
pielęgniarstwie położniczo-ginekologicznym.
Samokształcenie:
1. Relaksacja i wzbudzona laktacja –udział pielęgniarki w rozwiązywaniu problemów związanych
z karmieniem piersią.
2. Zaburzenia w sferze psychicznej u położnicy („baby blues”, depresja, psychoza poporodowa)udział pielęgniarki w rozwiązywaniu problemów.
3. Rozpoznawanie objawów płodności po porodzie, w czasie karmienia piersią.
4. Połóg po cięciu cesarskim metodą Misgav Ladach (bez peritonizacji ).
5. Przezwyciężenie trudności związanych z klimakterium i senium.
6. Niepłodność małżeńska jako problem osobisty i społeczny.
7. Onkologia ginekologiczna – jakość życia chorych z nowotworem i ich rodzin.
W wyniku realizacji programu samokształcenia student ma :
1. Pogłębioną wiedzę z teorii pielęgnowania ciężarnej, rodzącej, położnicy oraz chorej ginekologicznie.
2. Poszerzoną wiedzę na temat programów edukacyjnych i profilaktycznych w odniesieniu do kobiety
i jej rodziny.
3. Potrafi wykorzystać wiedzę i umiejętności z różnych dyscyplin naukowych w celu samodzielnego
i twórczego rozwiązywania problemów.
Tematyka zajęć praktycznych: miejsce odbywania zajęć – oddział położniczo – ginekologiczny. Zajęcia
odbywać się będą pod kierunkiem nauczyciela.
1. Edukacja ciężarnej odnośnie higieny i odżywiania.
2. Przyjęcie ciężarnej do porodu fizjologicznego. Przyjęcie ciężarnej/rodzącej z krwawieniem.
3. Opieka nad rodzącą z uwzględnieniem zaleceń WHO odnośnie prowadzenia porodu.
4. Fizjologia połogu- obserwacja i pielęgnowanie położnicy po porodzie fizjologicznym.
5. Karmienie naturalne – rozwiązywanie najczęstszych problemów związanych z laktacją.
6. Przygotowanie ciężarnej do cięcia cesarskiego. Pielęgnowanie w połogu po cięciu cesarskim.
7. Obserwacja i pielęgnowanie noworodka dojrzałego i donoszonego.
8. Opieka nad noworodkiem niedojrzałym.
9. Pielęgnowanie i przygotowanie do samopielęgnowania ciężarnych z poronieniem.
10. Pielęgnowanie i przygotowanie do samopielęgnowania ciężarnych z zagrażającym porodem
przedwczesnym.
11. Pielęgnowanie ciężarnych w stanie przedrzucawkowym(preeklampsji) – przygotowanie
do samoobserwacji i samopielęgnowania.
12. Opieka nad ciężarną, rodzącą, położnicą w rzucawce.
13. Obserwacja i pielęgnowanie położnicy w połogu powikłanym.
14. Pielęgnowanie w najczęstszych stanach zapalnych narządu rodnego u kobiet.
15. Przygotowanie do operacji ginekologicznej (brzusznej/pochwowej) i pielęgnowanie po zabiegu.
16. Opieka nad kobietą chorą na nowotwór narządu rodnego (rak szyjki macicy, rak trzonu, rak jajnika )
i piersi.
17. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne i pielęgnacyjne u kobiet z nietrzymaniem moczu.
18. Opieka nad kobietą w okresie klimakterium i senium.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać :
zalecenia WHO odnośnie przygotowania do porodu;
zalety i wady różnych pozycji porodowych;
zasady opieki nad rodzącą podczas porodu fizjologicznego;
korzyści z karmienia naturalnego dla matki i dziecka;
sposoby postępowania w przypadku zaburzeń laktacji ( nawał mleczny, płaskie brodawki, bolesne
brodawki, zapalenie piersi );
wymienić zalety systemu rooming-in;
zasady profilaktyki konfliktu serologicznego w zakresie czynnika Rh;
zasady postępowania pielęgnacyjnego w stanie przedrzucawkowym i rzucawce;
definicję i podział poronień;
definicję i podział połogu;
zasady pielęgnowania noworodka dojrzałego i niedojrzałego;
zasady postępowania podczas porodu przedwczesnego;
wytyczne odnośnie profilaktyki zakażeń połogowych;
-
-
zasady postępowania w sytuacji stwierdzenia krwawienia w ciąży i podczas porodu;
zasady opieki nad położnicą po porodzie fizjologicznym i cięciu cesarskim;
zasady pielęgnowania noworodka dojrzałego i niedojrzałego;
zasady pielęgnowania położnicy i jej dziecka w połogu powikłanym;
zasady przygotowania chorej do operacji ginekologicznej (drogą brzuszną/pochwową) i opieki
pooperacyjnej;
wytyczne odnośnie profilaktyki stanów zapalnych narządu rodnego;
zasady postępowania pielęgnacyjnego w leczeniu nadżerki części pochwowej szyjki macicy;
objawy klimakterium;
czynniki ryzyka nie trzymania moczu.
rozumieć:
fizjologiczne uwarunkowania połogu;
istotę stanów przejściowych okresu noworodkowego;
różnicę między niezgodnością a konfliktem serologicznym w zakresie czynnika Rh;
mechanizm poronień;
fizjologiczne uwarunkowania okresu przejściowego w życiu kobiety;
patomechanizm nie trzymania moczu.
umieć:
edukować ciężarną w zakresie higieny, odżywiania;
określić przypuszczalny termin porodu;
przyjąć rodzącą do porodu w izbie przyjęć (stwierdzić życie płodu, ocenić sytuację położniczą);
obserwować i pielęgnować rodzącą;
przygotować kobietę do badań diagnostycznych w położnictwie i ginekologii;
obserwować i pielęgnować ciężarną z zagrażającym poronieniem (porodem przedwczesnym);
obserwować i pielęgnować ciężarną w stanie przedrzucawkowym;
przyjąć położnicę i noworodka oraz założyć dokumentację;
ocenić stan ogólny ( ciepłota ciała, tętno, ciśnienie tętnicze, zabarwienie powłok, oddawanie moczu
i stolca) i stan psychiczny położnicy;
obserwować stan położniczy (inwolucja mięśnia macicy, odchody, gojenie się ran
pooperacyjnych).
Tematyka praktyk zawodowych: miejsce odbywania praktyk - oddział położniczo – ginekologiczny
1. Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad położnicą po porodzie fizjologicznym,
zabiegowym, operacyjnym i noworodkiem.
2. Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad chorą ginekologicznie leczoną zachowawczo
i operacyjnie.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać :
zasady współpracy w zespole terapeutycznym;
dokumentację prowadzoną w oddziale;
procedury postępowania opiekuńczo-pielęgnacyjnego w odniesieniu do położnicy, noworodka i
chorej ginekologicznie;
rozumieć:
istotę procesu pielęgnowania w wybranych sytuacjach klinicznych.
umieć :
przygotować ciężarną do cięcia cesarskiego i pielęgnować po operacji;
rozpoznać i interpretować niepokojące objawy w przebiegu połogu ( gorączka, krwawienie,
zatrzymanie odchodów, zmiany w obrębie krocza, zmiany w obrębie sutka);
wykonać mycie krocza i toaletę rany pooperacyjnej;
nauczyć matkę prawidłowej techniki karmienia piersią;
postępować w przypadku wystąpienia problemów laktacji (nawał mleczny, zapalenie, piersi,
bolesne brodawki, nieuchwytne brodawki);
edukować w zakresie higieny połogu, odżywiania, karmienia piersią, powrotu płodności po
porodzie;
obserwować i pielęgnować noworodka;
wykonać kąpiel noworodka i toaletę kikuta pępowinowego;
przygotować chorą do operacji ginekologicznej drogą pochwową/brzuszną;
pielęgnować po operacji ginekologicznej drogą brzuszną/pochwową,
-
edukować w zakresie planowania rodziny, profilaktyki stanów zapalnych, raka szyjki macicy, raka
piersi;
prowadzić i dokumentować proces pielęgnowania wybranych podopiecznych (położnicy,
noworodka, chorej ginekologicznie):
• zebrać informacje o kobiecie i jej rodzinie;
• analizować i interpretować dane;
• postawić diagnozę pielęgniarską;
• zaplanować działania w odniesieniu do podopiecznego;
• realizować działania opiekuńczo-pielęgnacyjne;
• kreatywnie oceniać realizację podjętych działań.
Metody nauczania:
- wykład,
- ćwiczenia.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie z oceną w VI semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Łepecka-Klusek C.; Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. Lublin 2003
2. Martius G., Breckwoldt M., Ptleider A.: Ginekologia i położnictwo. Urban & Partner, Wrocław
1997.
3. Pisarski T.: Położnictwo i ginekologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998.
Literatura uzupełniająca:
1. Aleksander J.; Levy V.; Roch S.: Nowoczesne położnictwo . Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Warszawa 1995
2. Beck W. W.: Położnictwo i ginekologia. Urban & Partner, Wrocław 1995.
3. Chazan B.: Położnictwo w praktyce lekarza rodzinnego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
1997.
4. Fijałkowski W: W szkole rodzenia. Odkrywanie radości rodzicielstwa. Wydawnictwo Medyczne
Makmed, Gdańsk 1996.
5. Gadzinowski J.; Bręborowicz G.H. (red.): Program poprawy opieki perinatalnej w Polsce. Ośrodek
Wydawnictw Naukowych PAN, Poznań 1995.
6. Klimek R., Szymański B.,: Położnictwo. DREAM, Publishing Company Incorporation, Kraków
1999.
7. La Leche Leaque International: Sztuka karmienia, piersią. Media Rodzina of Poznań, Poznań 1996.
8. Nehring-Gugulska M.: Warto karmić piersią. Optima, Warszawa 1999.
9. Pschyrembel W., Dudenhausen 1. W.: Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 1997.
Czasopisma:
1. Ginekologia po Dyplomie; Ginekologia Praktyczna; Polski Przegląd Ginekologiczny;
2. Kliniczna Ginekologia i Perinatologia; Ginekologia Polska.
3. Magazyn Pielęgniarki i Położnej; Pielęgniarka i Położna;
Przedmiot: Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Geriatria
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godzin wykładów z geriatrii + 15 godzin samokształcenia,
Pielęgniarstwo geriatryczne
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godzin wykładów z pielęgniarstwa geriatrycznego + 15 godzin ćwiczeń z pielęgniarstwa
geriatrycznego + 10 godzin samokształcenia + 80 godzin zajęć praktycznych,
VI semestr - 80 godzin / 2 tygodnie praktyki zawodowej
ECTS: teoria – 3 punkty,
Zajęcia praktyczne – 3 punkty,
Praktyka zawodowa – 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Poznanie istoty starzenia się. Pojawienie się problemów zdrowotnych w podeszłym wieku – profilaktyka i
leczenie. Geronotologia. Geriatria. Odmienność przebiegu chorób w wieku starszym. Gerontologia
socjologiczna i psychologiczna – wyzwanie dla absolwenta uczelni (licencjata). Opieka geriatryczna i możliwość
świadczenia pomocy i usług osobom starszym w zależności od obiektywnych potrzeb.
Przygotowanie studenta do samodzielnego pielęgnowania osób starszych przy zapewnieniu profesjonalnej,
kompleksowej opieki geriatrycznej bez względu na miejsce i czas udzielania świadczeń zdrowotnych,
w szczególności:
- przygotowanie do sprawowania opieki nad osobą zdrową, chorą, niepełnosprawną w starszym wieku
w warunkach domowych i instytucjonalnych,
- zapoznanie ze standardami pielęgniarskiej opieki geriatrycznej w określonych stanach zdrowotnych
osoby starszej,
- uwrażliwienie na terapeutyczne znaczenie kontaktu osoby starszej z innymi ludźmi, w tym pielęgniarką,
- przekonanie o wpływie bilansu życiowego człowieka na jego szczęśliwą, pomyślną starość,
- rozwijanie umiejętności samodzielnego sprawowania opieki pielęgniarskiej zgodnie z obowiązującymi
- w geriatrii standardami postępowania wobec starszego pacjenta, w różnych chorobach i fazach choroby,
leczonego w warunkach szpitalnych, hospicjum, w domu,
- pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie umiejętności praktycznych w zakresie udzielania
świadczeń zdrowotnych (pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych,
rehabilitacyjnych oraz promocji zdrowia) osobom starszym i ich opiekunom, w warunkach stacjonarnej,
ambulatoryjnej
i domowej opieki zdrowotnej,
- wzbogacenie form i metod pracy z osobą starsza, umożliwiających skuteczność w uzyskaniu zmian w
stanie zdrowia i zachowań zdrowotnych starszych pacjentów,
- rozwój postawy zawodowej – opanowanie umiejętności samodzielnego i odpowiedzialnego
wykonywania zawodu, podejmowania decyzji dla zapewnienia efektywnej, profesjonalnej opieki nad
osobą
starszą,
w różnych sytuacjach zdrowotnych i miejscach realizowania opieki,
- kształtowanie i doskonalenie samodzielności w doborze metod i technik stosowanych w pielęgnowaniu
osób starszych w różnym stanie zdrowia i choroby, w specyficznych warunkach oddziału szpitala,
podstawowej opieki zdrowotnej, środowiska rodzinnego,
- wykształcenie u studentów motywów i umiejętności samodzielnego poszukiwania wiedzy
gerontologicznej,
- rozwijanie inicjatywy i przedsiębiorczości w poznawaniu pozytywnych cech starości,
- zachęcanie do pracy z osobą starszą.
Treści nauczania
Tematyka wykładów - geriatria:
1. Starzenie się i wiek starszy – socjoekonomiczny problem współczesnych społeczeństw. Starość –
fizjologia czy choroba?
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Odrębności fizjologiczne i psychologiczne człowieka w wieku podeszłym. Starzenie się organizmu –
postępujący spadek rezerwy funkcjonalnej wszystkich narządów. Odrębności przebiegu chorób
w starszym wieku
Główne problemy geriatryczne: zespoły mózgowe (np.. choroba Alzheimera), zaburzenia funkcji
układu autonomicznego, upadki, stany zaburzenia świadomości, nietrzymanie moczu i stolca,
odleżyny, choroby kości i złamania, choroba zwyrodnieniowa stawów, żylaki i przewlekłe
owrzodzenia podudzi.
Niedokrwistość starcza.
Choroba niedokrwienna serca u ludzi starszych – występowanie i leczenie.
Etiologia, patomechanizm i leczenie nadciśnienia tętniczego w wieku starszym.
Choroby tętnic obwodowych.
Choroby żołądka i jelit najczęściej spotykane u ludzi starszych.
Nieprawidłowe odżywianie się: niestrawność, niedożywienie, otyłość.
Gospodarka wodno – elektrolitowa: odwodnienie, przewodnienie, obrzęki u osób w wieku
podeszłym.
Cukrzyca (typu 2) u osób w wieku podeszłym – formy pierwszego ujawnienia się, powikłania.
Choroby zakaźne: bakteryjne, grzybicze i zatrucia pokarmowe.
Upośledzenie widzenia i głuchota.
Leczenie szpitalne, oddziały geriatryczne – opieka nad ludźmi starymi, niezdolnymi do samoobsługi
i terminalnie chorymi, w Polsce i w innych krajach.
Rehabilitacja poszpitalna i ambulatoryjna oraz domy opieki dla ludzi starszych (domy spokojnej
starości). Aspekty prawne opieki geriatrycznej.
Tematyka wykładów - pielęgniarstwo geriatryczne:
1. Proces starzenia się organizmu człowieka;
2. Zmiany fizjologiczne związane ze starzeniem się zachodzące w poszczególnych układach: krążenia,
oddechowym, trawiennym, moczowo-płciowym, hormonalnym, kostno – stawowym i mięśniowym,
nerwowym;
3. Objawy wynikające ze starzenia się poszczególnych układów i narządów;
4. Zmiany w skórze człowieka starego;
5. Poziom percepcji zmysłowej w podeszłym wieku a reagowanie na bodźce;
6. Potrzeby żywieniowe osób w podeszłym wieku;
7. Promocja zdrowia w wieku podeszłym;
8. Psychospołeczne mechanizmy starzenia się człowieka;
9. Postawy ludzi w podeszłym wieku;
10. Problemy psychospołeczne osób w podeszłym wieku;
11. Porozumiewanie się z człowiekiem starym;
12. Pozycja człowieka starego w rodzinie i społeczeństwie;
13. Psychoprofilaktyka starzenia się i starości;
14. Człowiek w podeszłym wieku a sytuacje trudne.
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
ćwiczeń - pielęgniarstwo geriatryczne:
Specyfika pielęgnowania osób starszych w schorzeniach układu krążenia;
Specyfika pielęgnowania osób starszych w schorzeniach układu oddechowego;
Specyfika pielęgnowania osób starszych w schorzeniach układu pokarmowego:
Specyfika pielęgnowania osób starszych w schorzeniach układu moczowo-płciowego;
Specyfika pielęgnowania osób starszych w schorzeniach związanych z dysfunkcją układu
hormonalnego;
6. Specyfika pielęgnowania osób starszych w chorobach narządu wzroku;
7. Specyfika pielęgnowania osób starszych w schorzeniach laryngologicznych;
8. Specyfika pielęgnowania osób starszych z pogłębiającą się niesprawnością ruchową;
9. Specyfika pielęgnowania osób starszych ze zmianami w ośrodkowym i obwodowym układzie
nerwowym;
10. Zmiany skórne u osób w podeszłym wieku - specyfika pielęgnowania;
Samokształcenie:
1. Długie życie jako wartość.
2. Możliwości przeciwdziałania izolacji osób starszych.
3. Różne formy aktywności osób starszych.
4. Dbałość o utrzymanie zdrowia i sprawności fizycznej osób starszych.
5.
6.
7.
8.
9.
Kontakty międzypokoleniowe.
Różne poglądy na temat starości.
Człowiek stary dawniej i dziś.
Konsekwencje wynikające z przemian demograficznych dla życia społecznego.
Człowiek stary jako autorytet.
Tematyka zajęć praktycznych: miejsce odbywania zajęć – Dom Pomocy Społecznej . Zajęcia odbywać
się będą pod kierunkiem nauczyciela.
1. Metody pracy pielęgniarki z osobą starszą. Różne tryby przystosowania się do starości. Postawy
społeczeństwa wobec starości.
2. Wydolność i sprawność organizmu człowieka starszego. Pomiar aktywności osoby starszej.
3. Programy promocji zdrowia osób starszych a programy profilaktyki geriatrycznej.
4. Styl żywienia osób starszych – edukacja zdrowotna i doradztwo w zakresie zmian w żywieniu;
opracowywanie profilu diety w określonej sytuacji zdrowotnej. Zalecenia dla pacjenta.
5. Określanie zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską. Standardy w pielęgniarskiej opiece
geriatrycznej,
w określonych stanach zdrowotnych. Programowanie świadczeń w odniesieniu do osób starszych
zdrowych i chorych. Postępowanie pielęgnacyjne wobec pacjentów niesprawnych (z upośledzeniem
słuchu, wzroku, z porażeniami, z odleżynami).
6. Rola pielęgniarki w leczeniu szpitalnym człowieka starszego. Przygotowanie człowieka starszego
do wypisu ze szpitala.
7. Rodzina z osobą starszą w różnym stanie zdrowia – ocena zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską
w konkretnej sytuacji zdrowotnej i społecznej – analiza przypadków, poszukiwanie optymalnych
rozwiązań, planowanie pracy.
8. Człowiek stary w szpitalu – proces pielęgnowania w wybranych stanach.
9. Specvfika pracy z osobą starszą w szpitalu – wejście do szpitala – kontakt z pacjentem oddziałów
zachowawczych i zabiegowych oraz oddziałów opieki paliatywnej.
10. Społeczne systemy wsparcia osób starszych – diagnoza środowiskowa – kontakt z instytucjami
wspierającymi ludzi starszych. Wsparcie dla opiekunów osób starszych. Charakterystyka grup
wsparcia. Zarządzanie ryzykiem w opiece nad osobami starszymi.
Tematyka praktyk zawodowych: miejsce odbywania praktyk - Domy Pomocy Społecznej .
1.
2.
3.
4.
5.
Organizacja opieki nad osobą starszą oraz zakres świadczeń dla osób starszych w wybranych
placówkach systemu ochrony zdrowia.
Zasady komunikowania się z osobą starszą z zaburzoną mową.
Doradztwo zdrowotne dla osób starszych i ich opiekunów. Metodyka edukacji zdrowotnej w grupie
osób starszych.
Człowiek stary w gabinecie pielęgniarki rodzinnej.
Środowiskowa opieka nad osobą starszą zdrową i chorą – zasady wspomagania podmiotów opieki,
zasady współpracy organizatorów opieki w celu optymalnej jakości życia osób starszych
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia procesu starzenia w aspekcie bio-psychospołeczno-ekonomicznym; wykorzystywania odrębności fizjologicznych i psychologicznych człowieka w wieku
podeszłym do planowania opieki; rozpoznawania etiopatogenezy przebiegu chorób wieku podeszłego; leczenia
chorób wieku podeszłego; doboru metod i sposobów pielęgnowania osób w wieku podeszłym w zależności od
oceny stanu bio-psycho-społecznego.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
różnice etiopatologiczne, odmienność przebiegu klinicznego i leczenia różnych chorób
występujących
w wieku starszym,
- zmiany fizjologiczne (odrębności) organizmu człowieka wynikające z procesu starzenia się,
- główne problemy zdrowotne ludzi w wieku podeszłym,
- środowiskowe uwarunkowania zagrożeń zdrowia osób starszych,
- podstawowe programy promocji zdrowia dla osób starszych i ich opiekunów,
- zasady pielęgnowania osób starszych w wybranych sytuacjach zdrowotnych,
-
programy profilaktyki geriatrycznej,
społeczne systemy wsparcia dla osób starszych,
wpływ bilansu życiowego człowieka na jego szczęśliwą pomyślną starość,
metody współdziałania pokoleń na rzecz tworzenia warunków zdrowej, spokojnej starości,
sposoby wspomagania osób starszych w sytuacjach trudnych w ich środowisku życia,
wartość starości i człowieka starszego w społeczeństwie,
determinanty pomyślnego i patologicznego starzenia się,
wyznaczniki pielęgniarskiej opieki nad osobą starszą, w różnych stanach zdrowia, fazach choroby
leczonych w szpitalu, w domu, w zakładzie pielęgnacyjno – opiekuńczym,
- standardy pielęgniarskiej opieki geriatrycznej,
- programy promocji zdrowia i profilaktyki geriatrycznej,
- organizację i zasady funkcjonowania oraz standardy usług świadczonych dla osób starszych i ich
opiekunów przez różne systemy opieki geriatrycznej,
- zasady organizowania opieki nad osobą starszą zdrową i chorą z uwzględnieniem uwrunkowań
środowiskowych,
- zadania pielęgniarki w realizacji opieki geriatrycznej w różnych zespołach i miejscach realizacji
opieki;
rozumieć:
istotę procesu starzenia się,
- potrzeby i prawa osób starszych,
- znaczenie aktywności w życiu starszych podopiecznych,
- potrzebę przygotowania społeczeństwa do własnej starości kreowania pozytywnych postaw wobec
starości i starzenia się człowieka,
- celowość kompleksowej opieki nad osobą starszą,
- potrzebę rozwijania systemów opieki geriatrycznej;
umieć:
- rozpoznawać pojawienie się pierwszych objawów chorobowych, udzielić wstępnej pomocy,
nawiązać kontakt z chorym w wieku starszym, zaproponować rodzaj opieki lekarskiej,
pielęgniarskiej, socjoekonomicznej,
- określić zagrożenia (problemy), jakim podlegają osoby starsze,
- opracować, dostosować i realizować programy promocji zdrowia dla osób starszych oraz profilaktyki
chorób wieku starszego,
- wspierać rodzinę/opiekunów osoby starszej w organizowaniu środowiska domowego sprzyjającego
zdrowiu,
- przygotować i wspomagać rodzinę w opiece świadczonej na rzecz osoby starszej,
- aktywizować osobę starszą,
- diagnozować stan zdrowia osoby starszej, zagrożenia i deficyty w samoopiece i opiece
nieprofesjonalnej,
- planować, organizować, realizować i koordynować opiekę nad osobą starszą, w różnym stanie
zdrowia
i miejscach pobytu podopiecznego z wykorzystaniem różnych metod pracy,
- prowadzić poradnictwo i doradztwo zdrowotne dla osób starszych i ich opiekunów,
- dostosować zakres i charakter działań do potrzeb osoby starszej i jej opiekunów.
Student powinien także:
- omówić wybrane zagadnienie w oparciu o analizę zebranej aktualnej literatury przedmiotu ze
zwróceniem uwagi na integrację doświadczeń zdobytych w kontaktach z ludźmi starszymi,
- określić swoiste, indywidualne potrzeby osób starszych i uwarunkowania społeczne, które mogą
łagodzić lub utrudniać przeżywanie starości oraz wskazać sposoby wspomagania niezależności w
starszym wieku,
- przedstawić wartość starości w rodzinie i społeczeństwie w oparciu o opisane w literaturze przykłady
sylwetek osób starszych,
- zaproponować sposoby dbania o sprawność i zdrowie w starszym wieku wskazując na zaczerpnięte
z literatury przykłady osób długowiecznych, wykazać różnice w poglądach na starość i starzenie
w różnych subpopulacjach i środowiskach w oparciu o dostępne źródła.
Metody nauczania;
- wykład,
- praca z tekstem (analiza literatury zawodowej, naukowej, popularno – naukowej, beletrystycznej,
opracowań statystycznych),
- przeglądanie informacji w internecie,
-
przeglądnie filmów dydaktycznych,
analiza radiowych i programów telewizyjnych,
uczestnictwo w konferencjach szkoleniowych/ naukowych, kursach, w spotkaniach
międzypokoleniowych,
bezpośrednia obserwacja osób starszych,
rozmowy z ludźmi starszymi,
analizowanie życiorysów, poszukiwanie opisów sylwetek osób starszych cieszących się uznaniem
w świecie a także w środowisku lokalnym.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin w semestrze VI.
Literatura obowiązkowa:
1. Abrams W.B., Beerkov R.: Podręcznik geriatrii. Wyd. Pol. Merc & Sharp Res. Lab.,1997.
2. Brocklehurst J.C., Allen S.C.: Zarys medycyny geriatrycznej. Warszawa 1991.
3. Schiefele J., Staud I., Dach M.: Pielegniarstwo geriatryczne. Wrocław 1998.
4. Żakowska-Wachelko B.: Zarys medycyny geriatrycznej. Warszawa 2000.
Literatura uzupełniająca:
1. Bień B., Wojszel B., Wilmańska J.: Opieka zdrowotna i społeczna nad ludźmi starszymi w Polsce
w okresie zmian systemowych. Gerontologia Polska 1999, nr 3-4.
2. Bulpitt C.J., Rajkumar C., Beckett N.: Nadciśnienie tętnicze u osób w starszym wieku. Gdańsk 2000.
3. Dłużniewski M(red.): Choroba niedokrwienna serca. Warszawa 1998.
4. Finucane P., Sinclair A.J.: Cukrzyca u osób w podeszłym wieku. Gdańsk 1997.
5. Gerontologia Polska (kwartalnik PTG). Kraków
6. Hansson L.(red.): Nadciśnienie tętnicze i choroby współistniejące. Gdańsk 1998.
7. Hillson R.: Cukrzyca. Praktyczne zasady opieki. Bielsko-Biała 1997.
8. Januszewicz A., Januszewicz W., Szczepańska-Sadowska E., Sznajderman M.(red.): Nadciśnienie
tętnicze. Kraków 2000.
9. Kachaniuk H.: Diagnoza w pracy z człowiekiem starszym. Diagnoza pielęgniarska. Warszawa 1999.
10. Szatur-Jaworska B.: Ludzie starzy istarość w polityce społecznej. Polityka Społeczna 1999, nr 9.
Przedmiot: Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Psychiatria
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 20 godzin wykładów z psychiatrii + 10 godzin samokształcenia
Pielęgniarstwo psychiatryczne
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 25 godzin wykładów z pielęgniarstwa psychiatrycznego + 30 godzin samokształcenia
+ 80 godzin zajęć praktycznych,
VI semestr - 40 godzin / 1 tydzień praktyki zawodowej
ECTS: teoria – 3 punkty,
Zajęcia praktyczne – 3 punkty,
Praktyka zawodowa – 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Celem nauczania jest wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności niezbędne do sprawowania profesjonalnej
opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z zaburzeniami zdrowia psychicznego. Zajęcia odbywają się po bloku
przedmiotów kształcenia kierunkowego. Student posiada wiedzę z zakresu anatomii, fizjologii, patofizjologii
układu nerwowego, psychologii , o zaburzeniach zdrowia psychicznego.
Treści nauczania
Tematyka wykładów - psychiatria:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Organizacja lecznictwa psychiatrycznego w zakresie opieki ambulatoryjnej , dziennej, stacjonarnej.
Zasady organizacji środowiskowych form opieki psychiatrycznej.
Pojęcie zdrowia i choroby w modelu salutogenetycznym oraz innych modelach wiedzy medycznej.
Działania wzmacniające zdrowie psychiczne. Holistyczne podejście do pacjenta w aspekcie
diagnostyki, leczenia, psychoprofilaktyki zaburzeń zdrowia psychicznego.
Badanie pacjenta: wywiad, obserwacja, ocena stanu psychicznego. Metody diagnostyczne w
psychiatrii, badania laboratoryjne, testy psychologiczne, badania neuroobrazowe .Klasyfikacje
zaburzeń psychicznych.
Objawy i zespoły psychopatologiczne. Definicja , podział urojeń i halucynacji. Obraz kliniczny
zespołu paranoidalnego, katatonicznego, parafrenicznego, paranoicznego. Endogenny zespól
depresyjny
i maniakalny. Zespoły zaburzeń świadomości.
Zaburzenia afektywne: etiologia, patogeneza i obraz kliniczny choroby afektywnej jedno
i dwubiegunowej. Rodzaje depresji. Zasady terapii zaburzeń afektywnych, Samobójstwa:
epidemiologia, przyczyny, zasady leczenia, zapobieganie.
Zaburzenia osobowości: definicja, klasyfikacja, przyczyny.
Nerwice somatyczne związane ze stresem. Zaburzenia lękowe, dysocjacyjne, obsesyjnokompulsyjne. Neurastenia. Zaburzenia adaptacyjne.
Anoreksja i bulimia jako problem medyczny.
Schizofrenia, zaburzenia schizoafektywne i urojeniowe: etiopatogeneza, podział wg.ICD-10,
profilaktyka nawrotów, zasady leczenia chorego, współpraca z rodziną.
Alkoholizm, psychozy alkoholowe, zaburzenia spowodowane uzależnieniem od substancji
psychoaktywnych/narkotyki, środki uspokajające, nasenne/.
Wybrane zagadnienia z psychiatrii dziecięcej /fobie szkolne, autyzm, zaburzenia zachowania i
emocji, upośledzenie umysłowe, zespól hiperkinetyczny, choroba tikowa: etiopatogeneza, zasady
leczenia i profilaktyki.
12.
13.
Psychogeriatria - psychozy wieku podeszłego, problemy związane ze starzeniem się.
Leczenie w psychiatrii: terapia biologiczna, farmakoterapia. insulinoterapia, elektryczne leczenia
drgawkowe. Zespół poneuroleptyczny.
Tematyka wykładów - pielęgniarstwo psychiatryczne:
Zadania personelu pielęgniarskiego w opiece nad pacjentem z zaburzeniami psychicznymi.
1.
Odrębności procesu pielęgnowania psychicznie chorych. Dokumentowanie procesu pielęgnowania.
2.
Komunikowanie się z chorym z zaburzeniami psychicznymi i jego rodziną.
3.
Rodzina pacjenta z zaburzeniami psychicznymi – wyzwaniem dla pielęgniarek.
4.
Rola personelu pielęgniarskiego w potęgowaniu zdrowia psychicznego i psychoprofilaktyce.
5.
Zadania pielęgniarki w profilaktyce uzależnień (profilaktyce problemów rozwojowych).
6.
Zadania pielęgniarki wynikające z obowiązującej ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
7.
Udział pielęgniarki w diagnostyce i terapii kompleksowej psychicznie chorych.
8.
Rola pielęgniarki w rehabilitacji psychicznie chorych.
9.
Ogólny standard opieki pielęgniarskiej w zakresie psychiatrii oraz zdrowia psychicznego.
10. System oparcia społecznego (community support system) – rola pielęgniarki.
11. Rola pielęgniarki w zespole leczenia środowiskowego.
12. Dylematy moralno-etyczne w pielęgniarstwie psychiatrycznym.
Samokształcenie:
1. Zaburzenia psychiczne jako problem medyczni i społeczny.
2. Różnicowanie zaburzeń psychicznych wieku rozwojowego oraz dorosłych.
3. Modele pielęgnowania przydatne do opieki nad chorym w psychiatrii.
4. Zasady psychopielęgnacji stosowane w opiece nad chorym.
5. Właściwości komunikacji interpersonalnej na poziomie pacjent – pielęgniarka, wymogi formalne,
koncepcje, typy relacji.
6. Psychoterapia i socjoterapia jako element leczenia chorego.
7. Rehabilitacja psychiatryczna jako metoda szczególnych działań w odniesieniu do chorego.
8. Choroba psychiczna jako stan zagrażający życiu, metody pomocy choremu, wsparcie chorego i jego
rodziny.
9. Profilaktyka zaburzeń psychicznych, działania wspierające prawidłowy rozwój psycho-fizyczny
dzieci
i młodzieży /zasady współpracy z pielęgniarką szkolną, pedagogiem szkolnym w zakresie eliminacji
stresów związanych z nauką szkolną, współpraca z środowiskiem dziecka szkolnym i pozaszkolnym.
Wsparcie rodziny.
10. Zasady edukacji zdrowotnej społeczeństwa na rzecz profilaktyki chorób psychicznych /dzieci,
młodzieży
i dorosłych/.
11. Działania pielęgniarskie na rzecz pacjenta , a prawa pacjenta.
12. Zasady włączania samorządów lokalnych na rzecz zdrowia psychicznego /przemoc w rodzinie,
problem alkoholizmu, narkomania/.
13. Możliwości pozyskiwania lobbingu na rzecz zdrowia psychicznego. Pozyskiwanie mediów i
środków masowego przekazu do działań na rzecz zdrowia.
14. Ustawodawstwo dotyczące zdrowia psychicznego /konwencje, ustawy, prawa pacjenta/.
15. Model organizacji opieki nad chorym z zaburzeniami zdrowia psychicznego w świetle przepisów
prawnych.
Zasady realizacji procesu samokształcenia:
1. Samokształcenie to proces, który przebiega pod kierunkiem nauczyciela.
2. Nauczyciel współpracuje z uczniem na każdym etapie samokształcenia.
3. Formą spotkań nauczyciela ze studentem mogą być konsultacje.
4. Student konsultuje się z nauczycielem po uzgodnieniu terminu konsultacji.
5. Zaliczenia zajęć dokonuje kierownik dydaktyczny.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia uwarunkowań chorób psychicznych;
interpretowania zachowań chorego w relacji do objawów psychopatologicznych; oceny możliwości nawiązania
kontaktu z pacjentem, komunikowania się z chorym i jego rodziną; przeprowadzenia psychoedukacji pacjenta i
treningu umiejętności społecznych; zapewnienia bezpieczeństwa choremu; zapewnienia opieki choremu.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać:
- pojęcie zdrowia psychicznego
- specyfikę pielęgniarstwa psychiatrycznego
- ustawę o ochronie zdrowia psychicznego
-główne problemy chorych i procedury pielęgniarskie w opiece szpitalnej i środowiskowej nad
pacjentami z zaburzeniami psychicznymi i upośledzonych umysłowo
rozumieć:
- istotne związki między zaburzeniami psychicznymi a problemami pielęgnacyjnymi i sposobami ich
rozwiązywania przez pielęgniarkę/rza
umieć:
- postępować z chorym psychicznie, promować zdrowie psychiczne, kształtować zdrowy styl życia
psychicznego
Student na poziomie licencjata powinien:
scharakteryzować zakres opieki pielęgniarskiej sprawowanej wobec pacjenta z zaburzeniami
psychicznymi,
określić, na czym polega udział pielęgniarki w psychoprofilaktyce,
zastosować podstawowe zasady komunikacji w pracy z chorym z zaburzeniami psychicznymi,
objaśnić zasady kontaktu terapeutycznego w relacjach pielęgniarka – pacjent,
planować i realizować opiekę pielęgniarską nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi w oparciu
o proces pielęgnowania,
omówić rolę pielęgniarki w leczeniu biologicznym oraz jej udział w różnych formach terapii,
scharakteryzować rolę pielęgniarki w udzielaniu wsparcia informacyjnego, emocjonalnego rodzinie
pacjenta,
wykazywać postawę nacechowaną empatią i szacunkiem dla chorych z zaburzeniami psychicznymi.
Tematyka zajęć praktycznych: miejsce odbywania zajęć – oddział psychiatryczny. Zajęcia odbywać się
będą pod kierunkiem nauczyciela.
1. Nawiązywanie i utrzymanie kontaktu z psychicznie chorym.
2. Zastosowanie kategoryzacji psychicznie chorych w praktyce pielęgniarskiej.
3. Opieka pielęgniarska nad pacjentami z zaburzeniami lękowymi.
4. Pielęgnowanie chorych w psychozach parafrenicznych.
5. Pielęgnowanie pacjentów w paranoi i reakcjach paranoicznych.
6. Opieka pielęgniarska nad chorym w depresji.
7. Pielęgnowanie chorego w manii.
8. Pielęgnowanie chorych na schizofrenię.
9. Udział pielęgniarki w psychoedukacji rodziny chorego na schizofrenię.
10. Pielęgnowanie chorych w zaburzeniach psychoorganicznych.
11. Pielęgnowanie pacjentów z nerwicą.
12. Pielęgnowanie chorych z zaburzeniami reaktywnymi.
13. Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem z zaburzeniami osobowości.
14. Rola pielęgniarki w leczeniu uzależnień.
15. Opieka pielęgniarska nad pacjentami z zaburzeniami łaknienia pochodzenia psychicznego.
Tematyka praktyk zawodowych: miejsce odbywania praktyk - oddział psychiatryczny. Pielęgnowanie
pacjentów
w
oparciu
o
modele
pielęgnowania
stosowane
do
opieki
nad
chorym
z zaburzeniami zdrowia psychicznego
1. Specyfika pielęgnowania pacjentów wieku rozwojowego oraz dorosłych.
2. Wsparcie chorego i jego rodziny jako element działań pielęgniarskich, podejmowanie prób
współpracy
z pielęgniarką przyszpitalną, środowiskową, grupami wsparcia i stowarzyszeniami na rzecz chorych.
3. Psychoterapia i socjoterapia jako element pielęgnowania chorego.
4. Aktywny udział w procesie diagnostycznym i terapeutycznym oraz rehabilitacji pacjenta z
zaburzeniami zdrowia psychicznego.
5.
Choroba psychiczna jako stan zagrażający życiu, metody pomocy choremu, wsparcie chorego i jego
rodziny.
6. Udział pielęgniarki w edukacji zdrowotnej pacjentów z zaburzeniami zdrowia psychicznego oraz
tworzenie programów profilaktycznych dla chorych / problem alkoholowy, narkomania/..Działania
pielęgniarskie na rzecz pacjenta , a prawa pacjenta.
7. Udział pielęgniarki w szerzeniu kultury zdrowotnej oraz podejmowanie prób kształtowania postaw
zdrowotnych w zakresie prozdrowotnego stylu życia i zachowań prozdrowotnych.
8. Promocja zdrowia jako element działań pielęgniarki, w zakresie odpowiedniego odżywiania się,
aktywności fizycznej, redukcji czynników ryzyka.
9. Zasady komunikacji interpersonalnej z chorym w różnych stanach chorobowych, różnych fazach
choroby.
10. Empatia, „bycie z chorym”, aktywne słuchanie..
W wyniku zajęć student nabędzie:
umiejętności rozpoznawania problemów pacjenta z zaburzeniami zdrowia psychicznego,
umiejętności realizacji procesu pielęgnowania w odniesieniu do pacjenta z zaburzeniami zdrowia
psychicznego,
umiejętności w zakresie realizacji procedur pielęgniarskich wynikających z wykonywania funkcji
pielęgniarskich w odniesieniu do pacjentów z zaburzeniami zdrowia psychicznego,
umiejętności psychoedukacji chorych i ich rodzin,
umiejętności integracji wiedzy interdyscyplinarnej z zakresu nauk medycznych, humanistycznych,
społecznych, odpowiedzialności zawodowej, etyki zawodowej oraz w zakresie potrzeby
systematycznego samokształcenia się,
umiejętności wykonywania procedur pielęgniarskich w oparciu o standardy pielęgnowania,
umiejętności organizacji stanowiska pracy oraz współpracy w zespole terapeutycznym.
Metody nauczania;
wykład,
seminarium,
studium przypadku,
analiza dokumentacji,
pokaz,
film,
praca w grupach,
samokształcenie.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin w VI semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Jarosz M.: Podstawy psychiatrii. PZWL Warszawa 1988.
2. Koślacz A., Nowak R.: Psychiatria kliniczna i pielęgniarstwo psychiatryczne. PZWL, Warszawa
1980.
3. Payne D., Clunn P.A.: Pielęgniarstwo w psychiatrii. PZWL
4. Ugniewska C.: Pielęgniarstwo psychiatryczne. PZWL, Warszawa 1996.
Literatura uzupełniająca:
1. Bilikiewicz A., Strzyżewski W.: Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL,
Warszawa 1992.
2. Brown T.M., Scott A.J.F.: Pullen J.M.: Stany nagłe w psychiatrii. PZWL, Warszawa 1994.
3. Aleksandrowicz J.: Nerwice, psychopatologia i psychoterapia. PZWL, Warszawa 1988.
4. Barbaro B., Ostoja-Zawadzka R.: Możesz pomóc. Poradnik dla rodzin pacjentów chorych na
schizofrenię. PZWL, Warszawa 1992.
5. Colins S., Parker E.: Propedeutyka pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1989.
6. Dąbrowski K.: W poszukiwaniu zdrowia psychicznego. PWN, Warszawa 1989.
Przedmiot: Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Rehabilitacja
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godzin wykładów z rehabilitacji + 10 godzin samokształcenia
Pielęgnowanie niepełnosprawnych
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godzin wykładów z pielęgnowania osób niepełnosprawnych + 20 godzin samokształcenia
+ 80 godzin zajęć praktycznych,
VI semestr - 80 godzin / 2 tygodnie praktyki zawodowej
ECTS: teoria – 3 punkty,
Zajęcia praktyczne – 3 punkty,
Praktyka zawodowa – 3 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Wprowadzenie w zasadnicze zagadnienia dotyczące problemów osób niepełnosprawnych i organizacji
wszechstronnego, kompleksowego procesu rehabilitacji.
Treści nauczania
Tematyka wykładów - rehabilitacja:
1. Niepełnosprawność- definicje, klasyfikacje. Przyczyny, skutki zdrowotne i społeczne
niepełnosprawności.
2. Rehabilitacja – jako proces medyczno – społeczny dawniej i obecnie. Aktualna koncepcja
rehabilitacji wg WHO, ONZ.
3. Podstawowe unormowania prawne organizacji procesu rehabilitacji w Polsce.
4. .Zadania i zasady współpracy realizatorów rehabilitacji medycznej.
5. Zadania i zasady współpracy realizatorów rehabilitacji społecznej.
6. Zadania i zasady współpracy realizatorów rehabilitacji zawodowej i edukacji dzieci
niepełnosprawnych.
7. Osoba rehabilitowana jako podmiot.
8. Neurofizjologiczne procesy rehabilitacji medycznej.
9. Środki i metody rehabilitacji medycznej.
10. Środki, metody i bariery rehabilitacji społecznej.
11. Środki metody i bariery rehabilitacji zawodowej.
12. Ogólna taktyka postępowania rehabilitacyjnego.
13. Zasady i taktyka postępowania rehabilitacyjnego osób w różny wieku.
14. Zasady i taktyka postępowania rehabilitacyjnego osób z różnym rodzajem niepełnosprawności.
15. Profilaktyka pierwotna i wtórna niepełnosprawności jako zadanie interdyscyplinarne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: określania rodzaju niepełnosprawności oraz celów, etapów i
zasad rehabilitacji; rozumienia roli i zadań pielęgniarki w rehabilitacji osób niepełnosprawnych; określania
warunków wpływających na skuteczności rehabilitacji niepełnosprawnych; określania zakresu
niepełnosprawności; doradzania niepełnosprawnym i ich rodzinom w zakresie zaopatrzenia w sprzęt i pomoce
ortopedyczne; stosowania technik i metod usprawniających funkcjonowanie osób niedowidzących i z
uszkodzeniem narządu ruchu; współpracy z zespołem terapeutycznym oraz pacjentem i jego rodziną w procesie
rehabilitacji.
Student na poziomie licencjata powinien:
-
znać podstawowe pojęcia, definicje, unormowania prawne i zasady organizacji medyczno –
społecznego procesu rehabilitacji osób czasowo i trwale niepełnosprawnych,
rozumieć : ideę pierwotnej i wtórnej profilaktyki niepełnosprawności,
-
umieć : wykorzystać zdobytą wiedzę do planowania ogólnych założeń rehabilitacji (diagnoza –
planowanie - przewidywanie) osób niepełnosprawnych w wyniku wad, chorób i urazów.
Tematyka wykładów - pielęgnowanie osób niepełnosprawnych:
1. Rodzaje i stopnie niepełnosprawności : niepełnosprawność wrodzona i nabyta ; jednorodna i
skojarzona; niepełnosprawność narządu ruchu, układów wewnętrznych, narządów zmysłów,
psychiczna, społeczna.
2. Problemy psychospołeczne osoby niepełnosprawnej i jej rodziny. Następstwa niepełnosprawności.
3. Współpraca z człowiekiem niepełnosprawnym, jego środowiskiem oraz instytucjami
wspierającymi proces rehabilitacji. Rola pielęgniarki w promowaniu działań na rzecz osób
niepełnosprawnych.
4. Cele, zasady i etapy procesu rehabilitacji. Zespół rehabilitacyjny. Zadania pielęgniarki w realizacji
celów rehabilitacji.
5. Rehabilitacja kompleksowa –lecznicza, społeczna, zawodowa. Udział pielęgniarki w procesie
rehabilitacji kompleksowej osób niepełnosprawnych.
6. Zaopatrzenie ortopedyczne i pomoce techniczne wykorzystywane w procesie rehabilitacji osób
niepełnosprawnych. Edukacyjna rola pielęgniarki wobec pacjenta w zakresie usamodzielniania się
z wykorzystaniem zaopatrzenia ortopedycznego i pomocy technicznych.
7. Podstawowe metody i techniki usprawniania stosowane w pielęgnowaniu osób chorych
i niepełnosprawnych.
8. Integracja osoby niepełnosprawnej w środowisku zamieszkania, pracy, nauczania i wychowania –
rola pielęgniarki.
9. Elementy rehabilitacji w pielęgnowaniu osób z uszkodzeniem narządu ruchu w następstwie urazów,
chorób i wad wrodzonych (np.: urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego, odjęcia kończyn, udaru
mózgu, reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów, skoliozy, dziecięce
porażenie mózgowe ).
10. Rehabilitacja osób niewidomych i niedowidzących, głuchych i niedosłyszących. Problemy
psychospołeczne i zawodowe w przystosowaniu do życia – zadania pielęgniarki.
11. Rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym. Problemy medyczne, psychospołeczne i
pedagogiczne w rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym – zadania pielęgniarki.
Student na poziomie licencjata powinien :
znać : istotę, cele i zadania rehabilitacji oraz specyfikę pielęgnowania osób niepełnosprawnych,
rozumieć : potrzeby człowieka niepełnosprawnego w różnym wieku i na różnych etapach
usprawniania,
umieć : wykorzystać wiedzę z zakresu rehabilitacji na każdym etapie procesu pielęgnowania osób
z różnymi rodzajami niepełnosprawności w różnym wieku i na różnych etapach opieki zdrowotnej.
Samokształcenie:
1. Znaczenie aktywności ruchowej w promocji zdrowia.
2. Wpływ ograniczonej aktywności ruchowej na organizm człowieka.
3. Najczęściej spotykane reakcje na utrwaloną niepełnosprawność. Udział pielęgniarki w akceptacji
niepełnosprawności.
4. Czynniki wpływające na kształtowanie i zmianę postaw wobec osób niepełnosprawnych.
5. Etapy i elementy procesu rehabilitacji ze szczególnym uwzględnieniem adaptacji i integracji
społecznej.
6. Elementy rehabilitacji w procesie pielęgnowania osób niepełnosprawnych od urodzenia,
po
urazach,
w następstwie chorób przewlekłych (np.: guzy mózgu, stwardnienie rozsiane, udary mózgu,
reumatoidalne zapalenie stawów, urazy czaszkowo- mózgowe, urazy kręgosłupa).
7. Grupy wsparcia w rehabilitacji osób niepełnosprawnych (cele i zadania ).
8. Świadczenia przysługujące osobom niepełnosprawnym.
Tematyka zajęć praktycznych: miejsce odbywania zajęć –
1. Organizacja oddziałów rehabilitacji szpitalnej i placówek rehabilitacji poszpitalnej. Praca członków
zespołu rehabilitacyjnego na różnych etapach opieki medycznej. Rola i zadania pielęgniarki.
2. Ocena chorego niepełnosprawnego i jego środowiska dla potrzeb rehabilitacji kompleksowej.
Ogólne badanie pielęgniarskie osób niepełnosprawnych. Bilans funkcji utraconych i zachowanych.
3. Dokumentacja wyników badania.
4.
5.
Rozpoznawanie potrzeb i planowanie działań usprawniających.
Wybrane elementy kinezyterapii (ćwiczenia oddechowe, bierne, czynne, pionizacje) w procesie
pielęgnowania osób niepełnosprawnych ruchowo.
6. Zasady doboru i technika posługiwania się zaleconymi pomocami ortopedycznymi i technicznymi.
7. Udział pielęgniarki w doskonaleniu funkcji lokomocyjnych oraz w samoobsłudze.
8. Profilaktyka skutków hipokinezji. Elementy rehabilitacji w procesie pielęgnowania osób z różnymi
rodzajami niepełnosprawności (od urodzenia, w następstwie chorób przewlekłych i po urazach).
9. Metody aktywizacji fizycznej, psychicznej, społecznej i zawodowej osób trwale niepełnosprawnych.
Możliwości wielopłaszczyznowej adaptacji środowiska do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Rozpoznanie i udział w likwidacji barier utrudniających osobom niepełnosprawnym aktywne życie –
rola pielęgniarki.
10. Realizacja programów edukacyjnych w zakresie pielęgnowania i usamodzielniania osób
niepełnosprawnych.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać : problemy opiekuńcze osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, standardy i procedury
pielęgniarskie stosowane w rozwiązywaniu tych problemów z wykorzystaniem elementów
rehabilitacji,
rozumieć : zasady współpracy interdyscyplinarnej w rozwiązywaniu problemów osób
niepełnosprawnych,
umieć : wykorzystać elementy rehabilitacji kompleksowej w procesie pielęgnowania osób
niepełnosprawnych.
Tematyka praktyk zawodowych:
1. Doskonalenie sposobów oceny niepełnosprawności psychofizycznej i społecznej.
2. Doskonalenie elementów usprawniania w procesie pielęgnowania osób niepełnosprawnych.
3. Doskonalenie sposobów usamodzielniania osób niepełnosprawnych w czynnościach codziennych.
4. Doskonalenie sposobów pionizacji i ćwiczeń w lokomocji z wykorzystaniem sprzętu
ortopedycznego.
5. Doskonalenie działań w zakresie profilaktyki odleżyn u osób z niedowładami i porażeniami.
6. Doskonalenie technik ułożenia i zmiany pozycji w zależności od rodzaju dysfunkcji.
7. Doskonalenie opieki nad pacjentami z zaburzeniami funkcji wydzielniczych.
8. Doskonalenie metod edukacji pacjenta i jego rodziny w zakresie samopielęgnowania.
Student na poziomie licencjata powinien:
znać : sposoby pielęgnowania osób niepełnosprawnych z wykorzystaniem elementów
rehabilitacji,
rozumieć : następstwa wynikające z niepełnosprawności,
umieć : zastosować w praktyce wiedzę z zakresu rehabilitacji i pielęgnowania osób niepełnosprawnych.
Metody nauczania;
wykład,
ćwiczenia,
analiza przypadku,
pokaz,
uczestnictwo w zadaniu.
Forma zaliczenia przedmiotu:
Egzamin w VI semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna tom I i II. Urban & Partner.
2. Rutkowska A. (red.): Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo
Czelej.
3. Szulc R. i wsp.: Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych. Urban & Partner.
Literatura uzupełniająca:
1. Adamczyk K.: Pielęgniarstwo neurologiczne. Wyd. Czelej, Lublin 2000.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Barański J., Piątkowski W.,(red.): Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny.
Atut, 2002.
Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, 1998.
Juros A., OtrębskiW., (red.):Integracja osób z niepełnosprawnością w społeczności lokalnej.
Lublin,1997.
Karwat J., (red.): Niepełnosprawność i rehabilitacja osób dorosłych jako problem medyczny
i
społeczny w Polsce. Wyd. Liber,Lublin2002, tom I i II.
Kuch J., (red.) :Rehabilitacja. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, 1989.
Ossowski R.: Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji. Bydgoszcz, 1999.
Otrębski W., (red.): System wsparcia aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. Lublin,
1999.
Rejzner C., Szczygielska-Majewska M.: Wybrane zagadnienia z rehabilitacji. Podstawy
teoretyczne
i praktyka pielęgniarska. CMDNSSM, Warszawa 1992.
Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. PZWL, Warszawa
1998.
Rutkowska E., Skwarcz A., Turowski K.: Wybór zagadnień z zakresu rehabilitacji ruchowej. Wyd.
Neurocentrum, Lublin 1995.
Szczygielska-Majewska M., Piątek A.: Standardy pielęgnowania w rehabilitacji. [w:] Turowski
K.,(red.):Wybrane standardy pielęgniarskiej opieki klinicznej. Wyd. AM, Lublin 1995.
Szwałkiewicz E.: Zasady podnoszenia i przenoszenia pacjentów. Przewodnik dla pielęgniarek. Wyd.
Urban & Partner, Wrocław 2000.
Witkowski T.: Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych. MDBO, Warszawa 1993.
Przedmiot: Opieka paliatywna
Jednostka w jakiej realizowany jest program nauczania: Instytut Nauk o Zdrowiu
Wymiar godzinowy przedmiotu:
V semestr - 15 godzin wykładów + 30 godzin samokształcenia + 40 godzin zajęć praktycznych,
VI semestr - 40 godzin praktyki zawodowej.
ECTS: teoria – 2 punkty,
Zajęcia praktyczne – 2 punkty,
Praktyka zawodowa – 2 punkty
Cele ogólne przedmiotu:
Głównym celem nauczania przedmiotu jest przekazanie studentom niezbędnej wiedzy teoretycznej oraz
praktycznej z zakresu szeroko pojętej opieki paliatywnej i opieki terminalnej, zasad leczenia bólu
nowotworowego, wsparcia rodzin chorych na nowotwór. Wyposażenie w niezbędną wiedzę naukową i
profesjonalną oraz przygotowanie na poziomie teoretycznym pielęgniarki z tytułem licencjata do podjęcia
skutecznych działań w celu zapewnienia maksymalnej jakości życia osób z zaawansowaną, przewlekłą i
postępującą chorobą nowotworową(inną), objęcia opieką i realizowania skutecznego wsparcia da osób
umierających i ich rodzin. Osiągnięcie sprawności w zakresie podstawowych umiejętności opartych o wiedzę
naukową i profesjonalną oraz umiejętne realizowanie na poziomie praktycznym efektywnych działań w celu
zapewnienia maksymalnej jakości życia osób z zaawansowaną, przewlekłą i postępującą chorobą
nowotworową(inną). Utrwalenie, pogłębianie oraz rozszerzanie wiedzy z zakresu pielęgniarstwa
onkologicznego. Ukierunkowanie na doskonalenie i rozwijanie umiejętności praktycznych, ważnych dla
podjęcia roli i realizowania funkcji zawodowych w środowisku pacjenta/podopiecznego. Przygotowanie do
samodzielnego działania w zakresie planowania i realizowania zadań zawodowych w trakcie realizowania opieki
nad pacjentem/podopiecznym. Rozwijanie umiejętności samodzielnego korzystania i umiejętnego
zastosowania(w działaniach profesjonalnych) aktualnie dostępnych źródeł wiedzy zawodowej i naukowej.
Kształtowanie i umacnianie poczucia odpowiedzialności za własną wiedzę i umiejętności zawodowe, oraz
wyrobienie odpowiedniej własnej postawy zawodowej. Kształtowanie nawyku doskonalenia zawodowego i
przygotowanie do systematycznego samokształcenia w przyszłej pracy zawodowej.
Treści nauczania
Tematyka wykładów:
1. Ból nowotworowy (definicja, częstość występowania, patomechanizm).
2. Ból wszechogarniający (ból totalny) w przebiegu choroby nowotworowej.
3. Diagnostyka bólów nowotworowych. Metody oceny bólu nowotworowego.
4. Zasady leczenia bólu nowotworowego – farmakoterapia (analgetyki nieopioidowe, słabe opioidy,
silne opioidy).
5. Leczenie wspomagające bólu nowotworowego: leki wspomagające, paliatywna radioterapia.
6. Inne dolegliwości występujące w przebiegu choroby nowotworowej. Sposoby ich leczenia.
7. Leczenie bólu nowotworowego u dzieci – przyczyny bólu, zasady postępowania przeciwbólowego
i przeciw – lękowego. Przerwanie dróg przewodzenia bólu.
8. Przekazywanie informacji o rozpoznaniu i rokowaniu. Rozmowy terapeutyczne. Aspekty
psychologiczne związane z umieraniem i śmiercią.
9. Rola psychologa, duszpasterza i rodziny w obliczu umierania i śmierci.
10. Podstawy i znaczenie rehabilitacji psycho - pedagogicznej w usprawnianiu pacjentów chorych
na nowotwór.
11. Ewolucja postaw psychicznych ludzi terminalnie chorych w odniesieniu do śmierci.
12. Wpływ choroby nowotworowej na życie samych chorych, ich rodzin i na społeczeństwo.
13. Wsparcie rodzin pacjentów chorych na nowotwór złośliwy.
14. Organizacja opieki paliatywno – hospicyjnej w Polsce. Opieka terminalna w warunkach domowych
i stacjonarnych.
15. Charakterystyka populacyjno – kliniczna chorych objętych opieką terminalną.
16. Definicja, przedmiot, podstawy i zakres opieki paliatywnej.
17. Historyczny rozwój opieki paliatywnej w Polsce i na świecie.
18. Organizacja opieki paliatywnej w Polsce i na świecie.
19. Wymiary opieki paliatywnej.
20. Interdyscyplinarny model opieki paliatywnej.
21. Jakość opieki i jakość życia osoby umierającej i rodziny.
Tematyka samokształcenia:
1. Ukierunkowana promocja zdrowia, edukacja zdrowotna i profilaktyka chorób nowotworowych:
współpraca z organizacjami rządowymi i pozarządowymi na rzecz promocji zdrowia i
profilaktyki chorób nowotworowych,
choroby nowotworowe w Polsce i na świecie – aktualna sytuacja epidemiologiczna i prognozy
na najbliższą przyszłość,
udział pielęgniarki w badaniu fizykalnym nakierowanym na wychwycenie wczesnych zmian
o charakterze nowotworowym,
nauczanie metod samobadania i samokontroli zdrowia w zakresie profilaktyki chorób
nowotworowych,
edukacja społeczeństwa na temat metod i sposobów unikania czynników ryzyka i
kancerogenów,
działania na rzecz popularyzacji niepodejmowania, ograniczania i zaniechania palenia tytoniu,
lobbing na rzecz profilaktyki chorób nowotworowych w społeczeństwie,
aktywizacja samorządów lokalnych i społeczeństw w regionie na rzecz profilaktyki chorób
nowotworowych w społeczeństwie,
szerzenie kultury zdrowotnej w środowisku rodzinnym, zamieszkania i zawodowym,
rola pielęgniarki w diagnozowaniu zmian sugerujących chorobę nowotworową,
współczesny styl życia dzieci i młodzieży a zagrożenie rozwojem chorób nowotworowych,
współczesny styl życia osób dorosłych a zagrożenie rozwojem chorób nowotworowych,
metody obniżania ryzyka zachorowania na nowotwory w sytuacji istniejącego zagrożenia
zdrowia,
promocja zdrowego odżywiania się,
promocja właściwej wiekowo aktywności fizycznej,
promocja unikania używek,
czynne poradnictwo w grupach ryzyka,
badania genetyczne.
2. Opieka w chorobie nowotworowej:
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie procesu diagnozowania,
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie przyjęcia do szpitala onkologicznego,
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie procesu adaptacji do warunków hospitalizacji,
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie chemioterapii,
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie radioterapii,
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie przygotowania do zabiegu chirurgicznego,
wsparcie chorego i jego rodziny w trakcie rehabilitacji,
edukowanie chorego i jego rodziny,
wsparcie chorego i jego rodziny w zakresie problemów psychicznych wynikających z
zachorowania na nowotwór,
wsparcie chorego i jego rodziny w zakresie problemów duchowych wynikających z
zachorowania
na nowotwór,
wsparcie chorego i jego rodziny w zakresie problemów społecznych wynikających z
zachorowania na nowotwór,
wsparcie chorego i jego rodziny w zakresie problemów wynikających z odczuwania bólu
przewlekłego,
opieka pielęgniarska nad chorym cierpiącym z bólu nowotworowego,
wsparcie i edukacja chorego i jego rodziny w zakresie problemów natury seksualnej
wynikających
z zachorowania na nowotwór,
edukacja chorego i jego rodziny w zakresie modyfikacji diety,
edukacja chorego i jego rodziny w zakresie odpowiedniego trybu życia po zastosowanym
leczeniu onkologicznym,
komunikowanie się z chorym o niepomyślnym rokowaniu,
komunikowanie się z chorym umierającym,
wspieranie rodziny chorego umierającego,
wspieranie rodziny po śmierci chorego w trakcie żałoby i osierocenia.
3. Opieka komplementarna i wspomagająca w chorobie nowotworowej:
-
4.
rola pielęgniarki onkologicznej w respektowaniu prawa chorego do korzystania z wszelkich
dostępnych form metod pomocy w sytuacji przewlekłej, daleko zaawansowanej i postępującej
choroby,
pomoc w podjęciu decyzji i wyborze odpowiedniej metody komplementarnej,
zastosowanie w opiece nad chorym aromaterapii,
zastosowanie w opiece nad chorym delikatnego masażu,
zastosowanie w opiece nad chorym metod relaksacji,
zastosowanie w opiece nad chorym metod wizualizacji,
zastosowanie w opiece nad chorym muzykoterapii,
zastosowanie w opiece nad chorym akupresury,
zastosowanie w opiece nad chorym akupunktury,
zastosowanie w opiece nad chorym refleksoterapii,
aktywne słuchanie i „bycie dla” chorego,
wspierające zastosowanie modlitwy i innych praktyk religijnych.
Działania na rzecz profesjonalizacji Pielęgniarstwa Onkologicznego w Polsce:
omówienie kierunków rozwoju pielęgniarstwa onkologicznego,
omówienie i wyjaśnienie roli Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Onkologicznych,
inne stowarzyszenia zawodowe i naukowe,
omówienie i wyjaśnienie roli Narodowej Koalicji do Walki z Rakiem,
omówienie organizacji opieki onkologicznej i pielęgniarskiej w onkologii,
współpraca interdyscyplinarna,
działania na rzecz zapewnienia jakości w opiece onkologicznej (aspekt ekonomiczny i
etyczny),
standardy w pielęgniarstwie onkologicznym: standardy praktyki zawodowej i standardy opieki,
współpraca z organizacjami rządowymi i pozarządowymi na rzecz promocji pielęgniarstwa
onkologicznego,
popularyzacja pielęgniarstwa onkologicznego w społeczeństwie
współpraca z organizacjami rządowymi i pozarządowymi na rzecz promocji edukacji na temat
„opieka u schyłku życia”.
Metody samokształcenia:
analiza literatury zawodowej,
analiza literatury popularno-naukowej,
analiza literatury naukowej,
przegląd informacji w internecie,
analiza dokumentacji pacjenta,
przegląd filmów,
analiza audycji radiowych,
analiza programów telewizyjnych,
uczestnictwo w konferencji szkoleniowej/naukowej/kursie profesjonalnym,
wywiad,
opis/analiza przypadku.
Zasady realizacji samokształcenia:
1. Samokształcenie jest realizowane w formie procesu kierowanego przez nauczyciela.
2. Nauczyciel doradza i kieruje na każdym etapie samokształcenia.
3. Nauczyciel pomaga i wspiera studenta w trakcie realizacji samokształcenia.
4. Student samodzielnie, lub z pomocą nauczyciela wybiera z przygotowanego zestawu treści
samokształcenia.
5. Student wybiera metodę samokształcenia i uzgadnia z nauczycielem jej realizację.
6. Zaliczenie polega na a/ zrealizowaniu jednego dowolnie wybranego zagadnienia spośród IV
modułów w formie pisemnej (max 5 stron tekstu A-4) oraz na b/ wybraniu jednej dodatkowej
metody, innej niż opis pisemny, również dla realizacji dowolnie wybranego zagadnienia ze spisu
treści
znajdującego
się
w 4 modułach opisowych.
7. Zaliczenie samokształcenia polega na przedstawieniu dowodów na zrealizowanie procesu
samokształcenia, przedłożeniu pracy pisemnej, oraz na pozytywnej ocenie całości przez nauczyciela.
Tematyka zajęć praktycznych: zajęcia odbywają się pod kierunkiem nauczyciela w oddziale
paliatywnym
1. Komunikacja interpersonalna. Zasady właściwej komunikacji z chorym i jego rodziną. Zasady
przekazywania niepomyślnych wiadomości. Komunikacja w zespole interdyscyplinarnym.
2. Stres i radzenie sobie w sytuacji przewlekłego stresu.
3. Wsparcie duchowe. Droga do świata wewnętrznego. Metody rozwoju własnej duchowości.
Modlitwa kontemplacyjna. Medytacja.
4. Wychowanie do śmierci: budowanie hierarchii wartości, poszukiwanie sensu i celu życia i istnienia.
5. Człowiek w obliczu cierpienia i umierania.
Tematyka
1.
2.
3.
4.
5.
praktyki zawodowej: praktyka odbywać się będzie w oddziale paliatywnym
Organizacja opieki paliatywnej w Polsce i na świecie. Wolontariat.
Opieka nad pacjentem w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej.
Wymiary opieki paliatywnej. Działania na rzecz maksymalizacji komfortu fizycznego osoby
chorej. Usuwanie objawów. Leczenie bólu nowotworowego.
Opieka wspomagająca. Rola i zadania pielęgniarki.
Opieka w żałobie. Wsparcie w osieroceniu.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: identyfikowania form opieki paliatywnej; rozpoznawania i
rozwiązywania problemów zdrowotnych chorego z nowotworem; towarzyszenia choremu i jego rodzinie w
okresie choroby, umierania i śmierci.
Student powinien na poziomie licencjata:
znać:
podstawowe pojęcia i założenia opieki paliatywnej,
wymiary opieki nad człowiekiem z zaawansowaną, postępującą chorobą,
- metody i sposoby opieki i pielęgnacji chorego,
metody i formy wsparcia dla chorego i jego rodziny,
metody i techniki leczenia przeciwbólowego,
metody i techniki usuwania nieprzyjemnych objawów natury fizycznej.
rozumieć:
różnice pomiędzy opieką terminalną a opieką paliatywną,
konieczność, zasadność i celowość stosowania pacjentocentrycznego i interdyscyplinarnego modelu
opieki paliatywnej,
zasady postępowania objawowego,
zasady i konieczność leczenia przeciwbólowego.
umieć:
wymienić i omówić potrzeby i obawy ludzi z zaawansowaną postacią postępujących, przewlekłych
chorób oraz ich rodzin,
uzasadnić humanistyczne podłoże opieki paliatywnej,
omówić wymiary opieki paliatywnej.
Forma zaliczenia przedmiotu:
- zaliczenie z oceną w VI semestrze.
Literatura obowiązkowa:
1. Doyle D.,Hanks G.W.C., Mac Donald N.: Paliative Medicine. 1998.
2. Hebanowski M., de Walden-Gałuszko K., Żylicz Z.: Podstawy opieki paliatywnej w chorobach
nowotworowych. Warszawa 1998.
3. Jarosz J.: Leczenie bólu. Warszawa 2001.
4. Krasuska M.E., Stanisławek A., Turowski K.(red.): Standardy w opiece onkologicznej i opiece
paliatywnej. Lublin 2003.
5. Krasuska M.E.: Opieka w chorobie nowotworowej. Lublin 1997.
6. Kujawska-Terner J.: Zwalczanie bólów nowotworowych. Warszawa 1994.
7. Twycross R., Lack S.: Leczenie w terminalnej fazie choroby nowotworowej. Warszawa 1991.
8. Wordliczka J., Dobrogowski J.(red.): Ból przewlekły. Kraków 2002.
Literatura uzupełniająca:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Adamczak M., Problemy umierania i śmierci w chorobach nowotworowych w : Problemy Dydaktyki
Medycznej i Wychowania. Poznań 1985.
Antonelli F.: Oblicza śmierci. Kraków 1979.
Aries P.: Człowiek i śmierć. Warszawa 1992.
Axer A.: Społeczne systemy oparcia w środowisku chorego psychicznie w : Studia socjologiczne.
1983.
Baron P.: Jak poradzić sobie z rakiem. Warszawa 1996.
Bortnowska H.: Sens choroby, sens śmierci, sens życia. Kraków 1980.
Buckman R.: Jak zwalczać raka? Warszawa 2000.