opinie MON - Departament Dialogu i Partnerstwa Społecznego

MINISTERSTWO PRACY IP01JTYKI SPOŁECZNEJ
DEPARTAMENT
o m ó w i par tn er stw a s p o y ą c & a a o
Warszawa, dnia ^
października 2015 r.
l_ __.................... J.jiUaissssiKf f
■■'■■■ ...... .. ■
■ ..... | "0Q«5t» Wri 1n
M INISTERSTW O OBRONY NARODOW EJ
DEPARTAMENT PRAWNY
Nr 200/1341/15/AS
...INISTERSTWO O B R O M NARODOWEJ
K A N C E L A R IA J A W N A N R 1
Nr ...£ ! M E p
2015 -10- 0 9
n
DYREKTOR DEPARTAM ENTU DIALOGU
I PARTNERSTW A SPOŁECZNEGO
M INISTERSTW A PRACY
I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Pan Marek W ALESKIEW ICZ
'
/
departamentu Dialogu iTartoef3tvw
^ % k > y d J <?fc> w £
JafakWaleśkiewicz
t
M O |. ShaufisJ.
Szanowny Panie Dyrektorze,
W związku z przekazanym do uzgodnień międzyresortowych projektem założę
do projektu ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów,
uprzejmie przedstawiam - do ewentualnego uwzględnienia w pracach na projektem założeń uwagi zgłoszone przez zatrudnionych w resorcie obrony narodowej psychologów: z jednostek
wojskowych, z wojskowych pracowni psychologicznych oraz z podmiotów leczniczych
utworzonych i nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej:
Cześć I. Wprowadzenie, 1. Potrzeba i cele uchwalenia projektowanej ustawy:
W czwartym akapicie na s. 3 proponuje się usunąć stwierdzenie: „ukończenie studiów
wyższych nie gwarantuje wysokiego poziomu wiedzy i kompetencji posiadanych przez
psychologów",
z tego względu, że podważa to wagę i znaczenie dyplomu ukończenia
studiów psychologicznych.
Część II. Propozycje rozstrzygnięć niezbędne do opracowania projektu ustawy i ich
uzasadnienie, 3. Założenia szczegółowe:
Rozdział 2 - Prawo wykonywania zawodu psychologa:
1. W warunkach wpisu osoby fizycznej na listę psychologów proponuje się zawrzeć
konieczność ukończenia studiów z psychologii, w miejsce projektowanego wymogu
ukończenia studiów „na kierunku studiów związanych z kształceniem w zakresie
psychologii". Projektowany warunek rodzi niebezpieczeństwo, że możliwość wpisu
na listę psychologów będą miały osoby, które nie posiadają tytułu magistra psychologii
- zawartych w programach kształcenia szkół wyższych zajęć z obszaru psychologii nie
można bowiem utożsamiać ze studiami psychologicznymi.
■
I
2. Warunek posiadania nieposzlakowanej opinii w celu wpisu na listę psychologów
proponuje
się
doprecyzować
przez
określenie
sposobów
weryfikowania
nieposzlakowanej opinii psychologa przez konkretne podmioty, ze wskazaniem trybu.
3. Katalog danych osobowych psychologa umieszczanych w regionalnych rejestrach
psychologów
proponuje
się ograniczyć do danych
niezbędnych
do weryfikacji
umiejętności zawodowych psychologa, tj. informacji o prawie wykonywania zawodu,
ukończonej
uczelni,
specjalizacji,
posiadanym
tytule
naukowym,
doświadczeniu
zawodowym czy odbytych szkoleniach. Umieszczanie w rejestrze nazwiska rodowego
lub poprzedniego czy imion rodziców zdaje się nie być konieczne.
4. Skoro nie przewiduje się tworzenia list specjalizacji, to proponuje się określić w' ustawie
lub aktach wykonawczych, w jaki sposób psycholog będzie kształci! się kierunkowo.
5. Decyzję o zakresie i wysokości kwoty ubezpieczenia, przy wprowadzeniu ustawowego
obowiązku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej związanej z wykonywaniem
zawodu, proponuje się pozostawić psychologowi.
6. W projekcie proponuje się określić warunki, na jakich odbywać ma się szkolenie w celu
przywrócenia praw'a do wykonywania zawodu psychologa, w przypadku braku ciągłości
doświadczenia zawodowego przez okres powyżej 5 lat.
7. Projektowa instytucja opieki budzi wątpliwości, z tego względu, iż stanowisko
psychologa jest samodzielne, a co za tym idzie psycholog często jest jedynym specjalistą
w tej dziedzinie w zatrudniającym go podmiocie. Konieczność posiadania opiekuna
wymusi więc opiekę psychologa zatrudnionego w innym
podmiocie, co rodzi
niebezpieczeństwo, że psycholog - opiekun nie będzie znał specyfiki pracy psychologa
zaczynającego pracę zawodową. W związku z tym proponuje się zawrzeć wymaganie,
aby opiekunem był psycholog zatrudniony w tym samym podmiocie, a jeżeli nie ma
takiej możliwości, to psycholog znający specyfikę pracy podmiotu, który zatrudnia
psychologa zaczynającego pracę zawodową.
8. Przy ocenie niezdolności psychologa do wykonywania zawodu ze względu na stan
zdrowia proponuje się stworzyć katalog zaburzeń somatycznych lub psychicznych, które
wskazywałyby na istnienie przeciwwskazań do wykonywania zawodu psychologa.
Jednocześnie w projekcie pozostaje niewyjaśnione, kto określi, jakie deficyty zdrowotne
mogą stanowić przeszkodę we wpisie na listę psychologów, co jest istotne wobec
projektowanego
skreślenia
z
listy
psychologów
uniemożliwiający wykonywanie zawodu.
ze
względu
na
stan
zdrowia
Rozdział 3 - Zasady wykonywania zawodu psychologa:
1. Proponuje się wskazać konsekwencje za niewykonanie przez psychologa obowiązku
zawiadomienia Regionalnej Rady Psychologów o podjęciu i formie wykonywania
zawodu oraz o zmianach w tym zakresie.
2. Projekt, wprowadzając obowiązek doskonalenia zawodowego, nie precyzuje rodzaju
i częstotliwości kształcenia. Niejasny też jest sposób rozliczania tego obowiązku oraz nie
dość precyzyjne są zasady przyznawania wartości punktowej szkoleniom i zasady
zbierania punktów. Wydaje się również, że zaproponowany okres, w którym należy
zdobyć określoną liczbę punktów przyznawanych za formy doskonalenia zawodowego
powinien uwzględniać różne zdarzenia losowe, np. problemy zdrowotne. Projekt założeń
nie zawiera jednoznacznych informacji dotyczących psychologów już wykonujących
zawód, a mianowicie, czy ich wcześniejsze szkolenia, kursy, studia podyplomowe
zostaną uwzględnione i w jaki sposób otrzymają za nie punkty w ramach obowiązku
doskonalenia zawodowego. Krzywdzącym wydaje się. aby wszyscy psychologowie,
zarówno ci z kilkuletnim doświadczeniem, jak i zaczynający pracę zawodową, mieli
wr chwili wejścia w życie ustawy zerową ilość punktów. Proponuje się zatem przewidzieć
w projekcie, że psycholog wykonujący zawód przed wejściem w życie ustawy otrzyma
automatycznie określoną ilość punktów za szkolenia, kursy czy studia podyplomowe,
które odbył od początku swojego stażu zawodowego.
3. Stawka za wpis na listę psychologów i kwota składki na funkcjonowanie samorządu
zawodowego psychologów wydają się zbyt wysokie. Istnieje zagrożenie, że proponowane
w projekcie kwoty wpłyną na obniżenie dostępności do zawodu psychologa, szczególnie
dla psychologów, którzy podejmują swoją pierwszą pracę. Proponuje się więc określić
kwotę jednej składki i przyjąć założenia, że ta kwota będzie brana pod uwagę
w pierwszej kolejności, jako obowiązująca. Kontrowersyjny bowiem wydaje się zapis,
że o wysokości i częstotliwości uiszczania składek zdecydują uchwały podejmowane
przez samorząd.
4. W części projektu założeń
dotyczącej
prowadzenia
indywidualnej
dokumentacji
psychologicznej i obowiązku przechowywania jej przez okres 5 lat ujawnia się
sprzeczność z obecnie obowiązującymi aktami prawnymi, np. rozporządzeniem Ministra
Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się
o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę
na stanowisku kierowcy (Dz. U. poz. 937). które dokumentację badania psychologicznego
nakazuje przechowywać przez okres 20 lat. Ponadto projekt przewiduje zniszczenie
dokumentacji po zakończeniu okresu przechowywania w' sposób uniemożliwiający
identyfikację klienta, natomiast rozporządzenia wymagają tworzenia rejestru niszczonej
~
:
____ ~ i . __________ _________i_____
__ :
j
_ i ...... ...... x _ _ : _
j
---------
Rozdział 4 - Samorząd zawodowy psychologów:
1. W projekcie brak jest informacji o obowiązkach samorządu względem psychologów.
2. Pod rozwagę poddaje się utworzenie w ramach samorządu zawodowego psychologów
struktury organizacyjnej zrzeszającej psychologów służb mundurowych lub psychologów
zatrudnionych w resorcie obrony narodowej.
Rozdział 5 - Odpowiedzialność zawodowa psychologa:
1. Zagadnienie
odpowiedzialności
restrykcyjnych
zawodowej
konsekwencji
psychologa,
prowadzonego
w
szczególności
postępowania
wobec
polegających
m.in. na możliwości zawieszenia psychologa w prawie wykonywania zawodu na czas
prowadzonego postępowania, wymaga dokładnego rozważenia i doprecyzowania.
Należałoby np. określić maksymalny czas zawieszenia w prawie wykonywania zawodu.
2. Niejasny jest status Komisji Odpowiedzialności Zawodowej w sytuacji przewidzianej
możliwości
zwracania
się
przez
nią
do
sądu
rejonowego
o
nałożenie
kary
za nieusprawiedliwione niestawiennictwo albo odmowę zeznań, czy o przymusowe
sprowadzenie świadka, biegłego lub specjalisty. Proponuje się zatem wykreślić ten zapis.
3. Proponuje się określić, kto i na jakich zasadach będzie obliczał koszty postępowania
dotyczącego
odpowiedzialności
zawodowej
psychologa,
które
psycholog
będzie
obowiązany ponieść w razie ukarania.
4. Proponuje się przewidzieć, że w przypadku stwierdzenia niesłuszności wszczęcia
na
wniosek
klienta
postępowania
dotyczącego
odpowiedzialności
zawodowej
psychologa, koszty postępowania wyjaśniającego, postępowania przed Regionalną
Komisją Odpowiedzialności Zawodowej i przed Krajową Komisją Odpowiedzialności
Zawodowej ponosić będzie ten klient - co pozwoli zapobiec składaniu wnioskom
o wszczęcie postępowania przez klientów niezadowolonych z powodu nieuzyskania
opinii czy orzeczenia o oczekiwanej treści.
Z poważaniem,
P .Z . 261 871 4 8 3
TT I .'<10 /II