METODY AKTYWIZUJĄCE Aktywizacja to ogół poczynań

METODY AKTYWIZUJĄCE
Aktywizacja to ogół poczynań nauczyciela i uczniów zapewniających dzieciom odgrywanie czynnej roli
w realizacji zadań.
ILE ZAPAMIĘTUJEMY?
10% - z tego, co słyszymy
20% - z tego, co widzimy
40% - z tego, o czym rozmawiamy
90% - z tego, co robimy
Uczeń będzie aktywny gdy:
- cel jest dla niego bliski i wyraźny (ma poczucie sensu tego co robi)
- uwzględnia się jego potrzeby i zainteresowania.
- ma poczucie bezpieczeństwa (prawo do błędu, otrzyma konieczne wsparcie i informację zwrotną)
- dostrzega się jego wkład pracy, a nie tylko efekt (nauczyciel dostrzega jego wysiłek i docenia go)
- odczuwa satysfakcję.
Formy organizacyjne pracy
-praca indywidualna (jednolita lub zróżnicowana)
wyrabia samodzielność i odpowiedzialność wymaga dużego nakładu pracy przygotowawczej i kontrolnej.
-praca grupowa (jednolita lub zróżnicowana)
dostarcza bodźców aktywizujących i sprzyja uspołecznieniu.
-praca zbiorowa-pozwala kierować całą klasą
W pracy z uczniami powinny przeplatać się wszystkie trzy formy organizacyjne.
METODY AKTYWIZUJĄCE
Burza mózgów
Cel:
- jako rozgrzewka umysłowa (np. Zapisz jak najwięcej skojarzeń ze słowem mnożenie. jakie zastosowanie
może mieć
koło? Podaj skojarzenie ze słowem podanym przez partnera ).
- dla utrwalenia wiedzy (Po czym poznajemy że nadeszła wiosna? Zapisz wszystko co wiesz o trójkątach.
Jakie korzyści mamy z węgla? Jakie są cechy klimatu śródz iemnomorskiego ?)
- dla znalezienia najlepszego rozwiązania problemu (wyboru można dokonać w różny sposób).
/ diamentowy ranking /.
Mapa pojęciowa
Cel:
- wizualizacja posiadanych wiadomości
- usystematyzowanie świeżo zdobytej wiedzy
/ doskonalimy umiejętności techniczne: rysowanie, czytanie, pisanie oraz umysłowe: planowanie,
klasyfikowanie, uogólnianie /.
Piramida priorytetów
Cel:
- jako sposób zaprezentowania dokonanych wyborów.
- jako efekt pracy grupy.
Przykłady tematów:
Znaczenie wody w życiu człowie ka
Jakie cechy bohatera zadecydowały o jego sukcesie?
Co jest najważniejsze na świecie? Na podstawie czytanki o tym samym tytule (kl. III).
Opracowała: mgr Renata Grochowska
Metoda przypadków
Cel:
- kompleksowe stosowanie wiedzy z różnych dziedzin.
- precyzyjne wypowiadanie się oraz obrona własnego zdania.
Linia czasu
Wizualne przedstawienie wiedzy (problemu) w wymiarze linearnym.
Przykłady:
język polski:
- kolejność wydarzeń w czytance.
- na linii czasu zaznaczamy pory roku, a obok wydarzenia („Historia brzydkiego kaczątka”).
- zaprezentowanie historii własnego życia (wydarzeń lub przygód).
historia:
- przygotowujemy fiszki z nazwami wydarzeń lub ich krótkim opisem - zadaniem uczniów jest dopisanie dat i
rozmieszczenie ich na linii czasu.
- podajemy uczniom daty wydarzeń, a ich zadan iem jest ustalenie i opis wydarzeń jakie miały wtedy miejsce.
plastyka- praca długoterminowa:
- uczniowie na linii czasu przedstawiają wieki, nazwy stylów oraz ilustracje budowli albo wypisują
charakterystyczne cechy poszczególnych stylów.
geografia:
linię czasu można wykorzystać przy realizacji tematów
- Odkrycia geograficzne
- Podróże Magellana
przyroda:
tematy:
- Wynalazki cywilizacyjne.
- Historia naszej miejscowości.
- Kiedy wprowadzono do użytku urządzenia, którymi posługujemy się na co dzień?
Dyskusja dydaktyczna
Cel:
- pobudzanie i rozwijanie myślenia.
- uczy oceny poglądów innych.
- kształci umiejętność formułowania myśli i ich wypowiadania.
- uczy krytycznego spojrzenia na własne poglądy.
/ metody: - metoda „akwarium” : grupa siedzi w kole pośrodku stoj ą dwa krzesła.
- dyskusja kierowana : odbywa się w grupach 6 osobowych. wybieramy prowadzącego i
obserwatora, którzy dostają instrukcje na piśmie.
Prowadzący: zebrać i zapisać jak najwięcej informacji (poglądów) na zadany temat, zadbać a by wszyscy
się wypowiedzieli. podsumować dyskusję.
Obserwator: obserwuje czy dyskusja toczy się na zadany temat, czy prowadzący notuje wypowiedzi
uczestników, czy dba o przyjazną atmosferę, czy podziękował dyskutantom.
Metaplan - podczas rozmowy o problemie tworzymy plakat czyli metaplan.
Przebieg
• prowadzący rozdaje karteczki w różnych kolorach i kształtach, zapisuje pytanie i przypina je do tablicy,
np. Jakie są przyczyny degradacji lasów?
• uczniowie zapisują swoje odpowiedzi i przypinają je pod pytaniem,
• porządkowanie odpowiedzi wg przyjętych kryteriów /tutaj przyczyny zależne od człowieka i te, na które
człowiek ma niewielki wpływ/,
• podział na grupy, uzgodnienie drugiego tematu / np. co można zamienić aby zahamować niszczenie lasów? /.
• tworzenie drugiego plakatu w grupach,
Opracowała: mgr Renata Grochowska
• prezentacja plakatów, zebranie wniosków i podsumowanie.
Za i przeciw
Przebieg
• krótkie wprowadzenie i podanie zada nia (np. Zgromadzić argumenty za i przeciw podjęciu decyzji
wszczęcia Powstania Styczniowego. Czy odkrycie Ameryki było dla tubylców szansą rozwoju?),
• poszukiwanie argumentów, sprecyzowanie i zapi s na plakacie
ZA
PRZECIW
1. ………………
2. ………………
3. ………………
1. ……………..
2. ……………..
3. ……………..
•prezentacja wyników
Można również podzielić klasę na dwie grupy według prezentowanego poglądu
Cel:
zaangażowanie uczniów w debatę
ułatwia zapamiętywanie faktów
na etapie nauczania początkowego jest okazją do czytania ze zrozumieniem, ćwiczeń w mówieniu
i czytaniu
Metoda projektu
Przykłady tematów.
-Drzewu genealogiczne mojej rodziny
-Walory turystyczne naszej gminy
-Oś symetrii w moim otoczeniu
-Wielcy Polacy.
Drama - inscenizacja konkretnej sytu acji
np. - Jesteś starym człowiekiem samochód potrącił twojego pieska. Prosisz o pomoc przechodniów,
ale wszyscy się spieszą...
- Jesteś matką l l-letniej Basi, która 5 godzin temu wyszła do koleżanki. Bardzo się martwisz, czy
Coś się nie stało. Dzwonek, otwierasz drzwi, to córka...
Rozmowa:
umawianie się dwóch koleżanek,
rozmowa z Kubusiem Puchatkiem,
prośba o pomoc w nauce.
Wywiad:
z policjantem o wypadkach drogowych,
z, mamą o jej pracy,
z Kopernikiem o jego odkryciach.
Opracowała: mgr Renata Grochowska
Grupy zadaniowe 3-4 osobowe
Przebieg:
• przydzielenie zadań i określenie czasu ich realizacji,
• praca grup,
• prezentacja rozwiązań, dyskusja i wyciągnięcie wniosków,
• sporządzenie notatek i podsumowanie zajęć.
Cel:
-samodzielne zdobywanie wiedzy,
-uczenie się od siebie nawzajem,
-doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem, redagowania notatek, wyciągania wniosków,
rozwiązywania zadań matematycznych
Stacje zadaniowe
Organizacja:
stoły ustawiamy tak, aby było tyle stanowisk, ile jest rodzajów zadań,
na każdym stanowisku leżą przygotowane zadania wraz z podaniem kryteriów ich zaliczania,
uczniowie zaznaczają wykonanie zadania na przygotowanym arkuszu
Cel;
kształcenie samodzielności i odpowiedzialności,
wdrażanie do samooceny,
Sesje „bierz i daj” - praca w grupach
nauczanie początkowe:
do nauki opowiadania czytanek - uczniowie sami ustalają kolejność: jako pi erwszego wyznaczamy
najlepiej opowiadającego.
w celu utrwalenia wprowadzonego materiału,
- jako sprawdzenie zadania domowego (pracą domową może być zapoznanie się z jakimś tematem ).
Opracowała: mgr Renata Grochowska