Leksykon Pracodawcy 2013

DK Doradztwo Sp. z o.o.
Leksykon Pracodawcy 2013
Dorota Kosacka, Bogdan Olszewski
Projekt okładki: Agata Wysocka
© Copyright by DK Doradztwo Spółka z o.o., Białystok 2013
ISBN 978-83-928150-8-2
Wydawca:
DK Doradztwo Spółka z o.o.
ul. Broniewskiego 4 lok. 209, 15-792 Białystok
tel./fax (85) 831-13 30 lub (85) 831 13 31
e-mail: [email protected]
DRUK:
DRUKARNIA ADVERT
Chorzów, ul. Krakowska 21
www.advertdruk.pl
www.kosacka.pl
Spis Treści
WSTĘP.. 47
CZĘŚĆ I
NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY.. 49
ROZDZIAŁ I
UMOWA O PRACĘ A INNE UMOWY.. 51
1.DEFINICJA STOSUNKU PRACY.. 51
2.INNE UMOWY NA PODSTAWIE KTÓRYCH WYKONYWANA JEST PRACA.. 51
3.CECHY CHARAKTERYSTYCZNE UMÓW CYWILNOPRAWNYCH.. 52
4.SWOBODA WYBORU RODZAJU UMOWY.. 52
5.UMOWA NOSZĄCA CECHY UMOWY O PRACĘ I UMOWY CYWILNOPRAWNEJ 53
6.UMOWA ZLECENIA DOTYCZĄCA WYKONYWANIA TYCH SAMYCH CZYNNOŚCI CO UMOWA O
PRACĘ 53
7.RODZAJE UMÓW CYWILNOPRAWNYCH.. 53
7.1.Umowa o dzieło. 53
7.2.Umowa zlecenia. 54
7.3.Umowa agencyjna. 55
7.4.Kontrakt menedżerski 56
7.5.Kontrakt menedżerski a umowa o pracę. 57
8.UMOWY CYWILNOPRAWNE A UMOWA O PRACĘ – RÓŻNICE.. 57
8.1.Osobiste świadczenie pracy. 57
8.2.Zasady ustalania odpłatności 57
8.3.Podporządkowanie i ryzyko. 58
8.4.Zlecenie wykonywania czynności dla zespołu montażowego. 58
8.5.Umowa o pracę a umowa o dzieło i umowa zlecenia – różnice. 58
8.6.Wady i zalety umowy o pracę. 60
8.7.Wady i zalety umów zlecenia. 61
8.8.Umowa zlecenia dotycząca tych samych czynności co umowa o pracę. 61
9.RODZAJ UMOWY ZAWARTEJ Z PREZESEM ZARZĄDU SPÓŁKI. 61
10.UMOWA Z OSOBĄ ZARZĄDZAJĄCĄ ZAKŁADEM PRACY.. 62
11.PRZEKWALIFIKOWANIE INNEJ UMOWY W UMOWĘ O PRACĘ.. 65
12.STAŻYŚCI. 66
13.UMOWA O PRACĘ A TZW. SAMOZATRUDNIENIE.. 67
14.PRAKTYKI ABSOLWENCKIE.. 68
15.PRAKTYKI ABSOLWENCKIE A PODRÓŻ SŁUŻBOWA.. 69
16.KONSEKWENCJE NIEPRAWIDŁOWEJ KWALIFIKACJI UMOWY.. 70
17.UMOWA O PRACĘ ZAWARTA W CELU NABYCIA PRAWA DO EMERYTURY.. 71
18.UMOWA ZAWARTA W CELU WYŁUDZENIA ŚWIADCZEŃ Z ZUS. 74
19.ZATRUDNIENIE OSOBY BLISKIEJ PRACODAWCY.. 75
20.UMOWA O WSPÓŁPRACY A POJĘCIE PRACOWNIKA.. 75
21.UMOWA UAKTYWNIAJĄCA DLA NIANI. 76
21.1.Pojęcie umowy uaktywniającej 76
21.2.Pojęcie rodzica samotnie wychowującego dziecko. 76
ROZDZIAŁ II
RODZAJE UMÓW O PRACĘ.. 77
1.PODZIAŁ UMÓW O PRACĘ ZE WZGLĘDU NA CZAS NA JAKI ZOSTAŁY ZAWARTE 77
1.1.Rodzaje umów.. 77
1.2.Umowa na czas określony. 77
1.3.Umowa na czas zastępstwa nieobecnego pracownika. 78
1.4.Umowa na czas wykonania określonej pracy. 78
1.5.Pojęcie umowy na czas wykonania określonej pracy. 79
1.6.Umowa na czas wykonania określonej pracy po dwóch umowach na czas określony 79
1.7.Umowa na okres próbny. 79
1.8.Umowa na okres próbny zawarta w celu obejścia przepisów prawa. 80
1.9.Umowa na okres próbny zawarta po stażu. 80
1.10.Wielokrotne zatrudnienie na okres próbny. 80
1.11.Umowa na czas nieokreślony. 80
1.12.Zmiana umowy na czas nieokreślony na umowę na czas określony. 81
1.13.Praca sezonowa. 81
1.14.Umowy nauczycieli akademickich. 82
1.15.Zmiana rodzaju umowy o pracę a wypowiedzenie zmieniające. 82
1.16.Zmiana rodzaju umowy na podstawie porozumienia stron. 82
2.UMOWY NA CZAS OKREŚLONY A USTAWA ANTYKRYZYSOWA.. 82
2.1.Umowa na czas określony w przepisach Kodeksu pracy i ustawy antykryzysowej 82
2.2.Umowy na czas określony, zawierane zgodnie z art. 251 § 1 Kodeksu pracy. 83
2.2.1.Zawarcie trzech kolejnych umów o pracę na czas określony. 83
2.2.2.Przerwa pomiędzy umowami na czas określony. 84
2.2.3.Zatrudnienie pracowników w ramach robót publicznych i prac interwencyjnych, a liczba umów na czas
określony 84
2.2.4.Niszczenie i przedłużenia umów terminowych. 85
2.2.5.Umowa o pracę na okres próbny a ilość umów na czas określony. 85
2.2.6.Zasada liczenia ilości umów na czas określony. 85
2.2.7.Grupy zawodowe, do których nie stosujemy art. 251 § 1 Kodeksu pracy. 86
2.3.Umowy na czas określony zgodnie z przepisami ustawy antykryzysowej obowiązującej od 22 sierpnia 2009 r.
do 31 grudnia 2011 r. 86
2.3.1.Termin stosowania ustawy antykryzysowej 86
2.3.2.Ograniczenia dotyczące umów na czas określony w świetle ustawy antykryzysowej 86
2.3.3.Sposób liczenia maksymalnego 24-miesięcznego okresu dotyczącego umów na czas określony 87
2.3.4.Umowy, których dotyczy ustawa antykryzysowa. 87
2.3.5.Umowy zawarte przed 22 sierpnia 2009 r. kończące się po 31 grudnia 2011 r. 87
2.3.6.Umowy o pracę a ustawa antykryzysowa w wyjaśnieniach Inspekcji Pracy. 88
2.4.Umowy na czas określony na przełomie 2011 i 2012 r. w świetle przepisów Kodeksu pracy i ustawy
antykryzysowej 89
2.4.1.Stosowanie odwieszonego art. 251 K.p. w wyjaśnieniach Inspekcji Pracy. 89
2.4.2.Umowy zawarte po 22 sierpnia 2009 r. i kończące się po 31 grudnia 2011 r. 90
2.4.3. Umowy zawarte przed 22 sierpnia 2009 r. i kończące się przed 31 grudnia 2011 r. 91
2.4.4.Umowy zawarte po 22 sierpnia 2009 r. i kończące się przed 31 grudnia 2011 r. 92
2.4.5.Kilka umów na czas określony podczas obowiązywania ustawy antykryzysowej a kolejne umowy po 1
stycznia 2012 r. 93
3.UMOWY O PRACĘ Z MŁODOCIANYMI I Z DZIEĆMI. 95
3.1.Typy umów zawieranych z młodocianymi 95
3.2.Zasady ogólne zawierania umów z młodocianymi 95
3.3.Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. 96
3.4.Umowa w celu przygotowania zawodowego osób, które nie ukończyły gimnazjum 96
3.5.Umowa w celu przygotowania zawodowego osób, które nie mają 16 lat 97
3.6.Nauka zawodu. 97
3.7.Umowa o przyuczenie do wykonywania określonej pracy. 97
3.8.Zatrudnienie młodocianego przy lekkiej pracy. 98
3.9.Zatrudnienie młodocianych a refundacja kosztów zatrudnienia. 99
3.10.Umowy o pracę z dziećmi 100
3.11.Dokumenty, które należy dołączyć do wniosku o zatrudnienie dziecka. 101
4.SZCZEGÓLNE RODZAJE UMÓW... 101
4.1.Spółdzielcza umowa o pracę. 101
4.1.1.Zasady ogólne nawiązania spółdzielczej umowy o pracę. 101
4.1.2.Umowy o pracę w spółdzielni pracy. 102
4.2.Świadczenie pracy na podstawie powołania. 102
4.2.1.Zasady ogólne nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania. 102
4.2.2.Wypowiedzenie warunków pracy i płacy powołanemu pracownikowi 104
4.3.Świadczenie pracy na podstawie mianowania. 104
4.4.Świadczenie pracy na podstawie wyboru. 105
4.4.1.Zasady ogólne nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru. 105
4.4.2.Stanowiska samorządowe, na które nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru 106
4.5.Umowa o pracę nakładczą. 106
4.6.Pozorność umowy o pracę nakładczą. 107
4.7.Umowa o pracę tymczasową. 107
4.8.Wypożyczanie pracowników.. 108
5.DWA ETATY W JEDNEJ FIRMIE.. 109
5.1.Warunki zatrudnienia pracownika na dwóch etatach w jednej firmie. 109
5.2.Ilość jednocześnie zawartych umów o pracę z jednym pracodawcą. 109
5.3.Obowiązki pracodawcy zatrudniającego pracownika na drugi etat 110
5.4.Dwa etaty u jednego pracodawcy a urlop. 110
5.5.Czas pracy pracownika na dwóch etatach. 111
5.6.Czas pracy na dwóch etatach w wyjaśnieniach Ministerstwa. 111
6.ZATRUDNIENIE WIĘŹNIÓW... 112
6.1.Podstawowe zasady zatrudnienia więźniów.. 112
6.2.Zatrudnienie więźnia na podstawie skierowania. 112
6.2.1.Umowa z zakładem karnym.. 112
6.2.2.Więźniowie wykonujący pracę. 112
6.2.3.Wynagrodzenie skazanych. 113
6.2.4.Urlop więźniów pracujących na podstawie skierowania. 113
6.2.5.Obowiązki związane z zatrudnieniem skazanych. 114
6.3.Zatrudnienie skazanego na ogólnych zasadach. 114
6.4.Przepisy regulujące zatrudnienie skazanych. 115
7.ODDELEGOWANIE PRACOWNIKA ZA GRANICĘ.. 115
7.1.Podstawowe obowiązki związane z oddelegowaniem pracownika za granicę 115
7.2.Swoboda delegowania w UE.. 116
7.3.Wysłanie pracownika za granicę w ramach polecenia wyjazdu służbowego. 116
7.4.Wysłanie pracownika za granicę. 117
8.TELEPRACA.. 118
8.1.Pojęcie telepracownika i telepracy. 118
8.2.Podstawa stosowania telepracy. 118
8.3.Termin uzgodnienia telepracy z pracownikiem.. 118
8.4.Powierzenie telepracy ze względu na potrzeby pracodawcy. 119
8.5.Rezygnacja z wykonywania pracy w formie telepracy. 119
8.6.Brak zgody pracownika na telepracę. 119
8.7.Informacja o warunkach zatrudnienia w przypadku telepracy. 120
8.8.Obowiązki pracodawcy zatrudniającego telepracowników.. 120
8.9.Forma przekazywania informacji w przypadku telepracy. 121
8.10.Kontrola telepracownika. 121
8.11.Zakaz dyskryminacji telepracowników.. 122
8.12.Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP w przypadku telepracowników.. 122
8.13.Rodzaje umów o pracę na jakie może być zatrudniony telepracownik. 122
8.14.Czas pracy telepracownika. 122
8.15.Telepracownik a badania lekarskie. 123
ROZDZIAŁ III
OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKA 125
1.POJĘCIE PRACODAWCY.. 125
2.SPÓŁKA CYWILNA JAKO PRACODAWCA.. 125
3.OSOBA PRAWNA JAKO PRACODAWCA.. 126
4.REPREZENTACJA PRACODAWCY W STOSUNKU PRACY.. 126
5.POJĘCIE PRACOWNIKA.. 126
6.POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU ZATRUDNIANIA PRACOWNIKÓW... 127
7.ZAWIERANIE UMÓW O PRACĘ.. 128
7.1.Sporządzenie umowy o pracę. 128
7.2.Forma zawarcia umowy o pracę. 128
7.3.Niezachowanie formy pisemnej umowy o pracę. 129
7.4.Elementy niezbędne umowy o pracę. 129
7.5.Język umowy o pracę. 130
7.6.Zasada swobody umów a umowa o pracę. 130
7.7.Rodzaj pracy. 130
7.8.Miejsce pracy. 131
7.9.„Miejsce pracy” i „siedziba zakładu pracy”. 132
7.10.Miejsce wykonywania pracy kierowców.. 132
7.11.Podróż służbowa a miejsce wykonywania pracy. 133
7.12.Wymiar czasu pracy. 135
7.13.Zmiana rozkładu czasu pracy. 135
7.14.Wynagrodzenie. 135
7.15.Minimalne wynagrodzenie za pracę. 136
7.16.Umowa zlecenia a minimalne wynagrodzenie. 136
7.17.Termin rozpoczęcia pracy. 137
7.18.Dodatkowe klauzule w treści umów.. 137
7.19.Zakaz konkurencji wobec pracodawcy. 137
7.20.Dodatkowe elementy umów o pracę zawartych z pracownikami zatrudnionymi w niepełnym wymiarze 138
7.21.Przedwstępna umowa o pracę. 138
7.22.Ustne rokowania a roszczenie o zawarcie umowy o pracę. 139
7.23.Informacje dla pracownika skierowanego poza obszar UE.. 139
8.DODATKOWA PISEMNA INFORMACJA.. 140
8.1.Obowiązek wręczenia pisemnej dodatkowej informacji 140
8.2.Treść dodatkowej informacji 141
8.3.Informacja o warunkach zatrudnienia w przypadku telepracy. 141
8.4.Zmiany dotyczące informacji o warunkach zatrudnienia. 142
8.5.Metody sporządzania dodatkowej informacji 142
8.6.Informacja dla pracownika a zmiana warunków zatrudnienia. 143
8.7.Zmiana wymiaru urlopu a aktualizacja informacji dla pracownika. 143
8.8.Nowa umowa o pracę a informacja o warunkach zatrudnienia. 143
9. OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM... 144
9.1.Dwa wzory kwestionariuszy osobowych. 144
9.2.Kwestionariusz osobowy w wyjaśnieniach Inspektoratu Pracy. 145
9.3.Wstępne badania lekarskie. 145
9.4.Badania wstępne a przerwa pomiędzy kolejnymi umowami 146
9.5.Dodatkowe badania niektórych grup zawodowych. 146
9.6.Badania lekarskie pracowników kierujących pojazdami 147
9.7. Zakres danych, których można żądać od pracownika i od osoby ubiegającej się o pracę 148
9.8.Dokumenty składane przez pracownika w związku z przyjęciem.. 149
do pracy. 149
9.9.Zaświadczenie o niekaralności kandydata do pracy. 150
9.10.Obowiązki pracodawcy w związku z zatrudnieniem nowego pracownika. 150
9.11.Zapoznanie z aktami prawa wewnątrzzakładowego. 151
9.12.Zapoznanie z zakresem obowiązków.. 151
9.13.Obowiązek zapoznania pracownika z zakresem obowiązków a regulamin pracy 151
9.14. Forma informacji o zakresie obowiązków.. 152
9.15.Ustalenie stażu pracy nowo zatrudnionego. 152
9.16.Szkolenie pracowników w zakresie BHP.. 153
9.16.1.Instruktaż ogólny. 154
9.16.2.Instruktaż stanowiskowy. 154
9.16.3.Szkolenie podstawowe. 154
9.17.Informacja o ryzyku zawodowym.. 155
9.18.Obowiązek informowania o ryzyku zawodowym a rodzaj zajmowanego stanowiska 155
9.19.Zapewnienie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej 156
9.20.Odzież i obuwie robocze. 157
9.21.Odzież robocza dla pracowników zatrudnionych na okres próbny. 158
9.22.Zakazy dopuszczenia pracowników do pracy. 158
10.OBOWIĄZEK POINFORMOWANIA RÓŻNYCH ORGANÓW O ZATRUDNIENIU PRACOWNIKÓW
158
10.1.Likwidacja obowiązku poinformowania inspekcji pracy i inspekcji sanitarnej 158
10.2.Pozostałe informacje przekazywane do Państwowej Inspekcji Pracy. 159
10.3.Obowiązek zawiadomienia organów egzekucyjnych. 159
10.4.Ponowne zatrudnienie pracownika po przyznaniu mu emerytury. 160
10.5.Obowiązek zawiadomienia Urzędu Pracy o wolnych miejscach pracy. 160
10.6.Brak obowiązku informowania o zatrudnieniu osoby bezrobotnej 161
11.OBOWIĄZKI PRACODAWCY Z ZAKRESU BHP. 161
11.1.Zasady ogólne. 161
11.2.Zapewnienie odpowiednich pomieszczeń pracy. 161
11.3.Dodatkowe wymogi w przypadku pracy przy obsłudze komputera. 162
11.4.Służba BHP.. 164
11.5.Służba BHP, a pracodawca zatrudniający do 100 pracowników.. 164
11.6.Komisja BHP.. 164
12.INNE OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKÓW... 165
12.1.Przetwarzanie danych osobowych pracownika. 165
12.2.Upoważnienie do przetwarzania danych osobowych pracowników.. 166
12.3.Regulamin pracy. 166
12.4.Regulamin wynagradzania. 166
12.5.Wpłaty na PFRON.. 167
12.6.Obowiązki pracodawców związane z liczbą zatrudnionych pracowników.. 167
12.7.Obowiązki pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników.. 168
12.8.Regulamin pracy a zmniejszenie liczby zatrudnionych poniżej 20 osób. 169
ROZDZIAŁ IV
DOKUMENTACJA PRACOWNICZA.. 171
1.OBOWIĄZEK PROWADZENIA DOKUMENTACJI PRACOWNICZEJ. 171
2.AKTA OSOBOWE.. 171
2.1.Obowiązek prowadzenia akt osobowych. 171
2.2.Zmiany w zakresie prowadzenia akt osobowych od 5 sierpnia 2009 r. 172
2.3.Część A akt osobowych. 172
2.4.Część B akt osobowych. 173
2.5.Część C akt osobowych. 175
2.6.Ogólne zasady prowadzenia akt osobowych. 175
2.7.Dokumenty specyficzne ze względu na rodzaj zatrudnienia. 176
2.8.Zajęcie komornicze a akta osobowe. 176
2.9.Pracownik pracujący na dwa etaty a akta osobowe. 176
2.10.Dokumenty w aktach osobowych kierowcy. 176
3.INNA DOKUMENTACJA PRACOWNICZA.. 177
3.1.Zakres dodatkowej dokumentacji 177
3.2.Karta ewidencji czasu pracy. 177
3.3.Imienna karta wypłacanego wynagrodzenia za pracę. 178
3.4.Ewidencje dodatkowe. 178
3.5. Lista obecności 179
3.6.Forma prowadzenia dokumentacji pracowniczej 179
3.7.Brak ewidencji pracowniczej 179
4.PRAWO PRACOWNIKA DO WGLĄDU DO AKT OSOBOWYCH.. 179
5.PRZECHOWYWANIE DOKUMENTACJI PRACOWNICZEJ. 180
6.PRZECHOWYWANIE LIST PŁAC W FORMIE ELEKTRONICZNEJ. 180
7.ZASADY POSTĘPOWANIA Z DOKUMENTACJĄ W PRZYPADKU LIKWIDACJI PRACODAWCY 180
8.OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH PRACOWNIKÓW... 181
9.PRZETWARZANIE DANYCH BIOMETRYCZNYCH.. 182
10.MONITORING W ZAKŁADZIE PRACY.. 182
11.UDOSTĘPNIANIE DANYCH OSOBOWYCH INNYM PODMIOTOM... 185
12.ZAKRES DANYCH UDOSTĘPNIANYCH ZWIĄZKOM ZAWODOWYM... 186
13.KOMPLET DOKUMENTÓW NIEZBĘDNYCH PRZY ZATRUDNIANIU PRACOWNIKA 186
14.NIEPROWADZENIE DOKUMENTACJI PRACOWNICZEJ. 187
15.ZMIANA INFORMACJI O WARUNKACH ZATRUDNIENIA DLA NIEPEŁNOSPRAWNEGO
PRACOWNIKA 188
ROZDZIAŁ V
ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW W POLSCE.. 189
1.ZMIANY W ZATRUDNIANIU CUDZOZIEMCÓW OD 28 LIPCA 2011 R. 189
2.MOŻLIWOŚĆ WYKONYWANIA PRACY NA TERYTORIUM POLSKI PRZEZ CUDZOZIEMCÓW
190
3.WYDANIE ZEZWOLENIA NA PRACĘ CUDZOZIEMCA.. 191
4.ZWOLNIENIA Z OBOWIĄZKU UZYSKIWANIA ZEZWOLEŃ NA PRACĘ.. 192
5.PRZYPADKI, GDY WYMAGANE JEST ZEZWOLENIE NA PRACĘ.. 193
6.ORGAN WYDAJĄCY ZEZWOLENIA NA PRACĘ CUDZOZIEMCÓW... 193
7.TYPY ZEZWOLEŃ NA PRACĘ DLA CUDZOZIEMCÓW... 193
8.PROCEDURA UZYSKIWANIA ZEZWOLENIA NA PRACĘ CUDZOZIEMCA.. 194
9.OPŁATA ZA WYDANIE ZEZWOLENIA NA PRACĘ.. 194
10.WIZA.. 195
11.ZEZWOLENIE NA ZAMIESZKANIE NA CZAS OZNACZONY.. 195
12.UMOWA O PRACĘ Z CUDZOZIEMCEM... 196
13.UMOWA O PRACĘ Z CUDZOZIEMCEM ZAWARTA BEZ WYMAGANEGO ZEZWOLENIA 196
14.OBOWIĄZEK SPRAWDZENIA DOKUMENTÓW POBYTOWYCH CUDZOZIEMCÓW
200
15.OBOWIĄZEK SPRAWDZENIA DOKUMENTÓW POBYTOWYCH CUDZOZIEMCÓW W
WYJAŚNIENIA MINISTERSTWA PRACY.. 201
16.PODWYKONAWCA ZATRUDNIAJĄCY CUDZOZIEMCÓW... 202
17.JĘZYK, W JAKIM ZAWIERA SIĘ UMOWĘ O PRACĘ Z CUDZOZIEMCEM... 203
18.JĘZYK, W JAKIM ZAWIERA SIĘ UMOWY CYWILNOPRAWNE Z CUDZOZIEMCAMI 203
19.UMOWA Z CUDZOZIEMCEM W JĘZYKU OBCYM A INNE OBOWIĄZKI. 204
20.SYTUACJA NA LOKALNYM RYNKU PRACY A ZEZWOLENIE NA PRACĘ CUDZOZIEMCA 204
21.SYTUACJE, GDY BRAK JEST OBOWIĄZKU UZYSKIWANIA ZEZWOLENIA NA PRACĘ PRZEZ
CUDZOZIEMCÓW 205
22.ZATRUDNIENIE CUDZOZIEMCÓW ZZA WSCHODNIEJ GRANICY BEZ ZEZWOLENIA 207
23.KARTA POLAKA.. 208
24.STATUS PRACOWNIKA – OBCOKRAJOWCA.. 209
25.CUDZOZIEMCY Z KARTĄ POLAKA.. 209
26.AKTY PRAWNE REGULUJĄCE ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW... 209
27.ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW DO PRACY ZA GRANICĄ.. 210
28.KARY ZA ZATRUDNIANIE NIELEGALNIE PRZEBYWAJĄCEGO CUDZOZIEMCA 211
ROZDZIAŁ VI
WZORY DOKUMENTÓW ZWIĄZANYCH Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKÓW
213
1.UMOWY O PRACĘ.. 213
1.1.Umowa o pracę – wzór ogólny. 213
1.2.Umowa o pracę w celu nauki zawodu. 214
1.3.Umowa o pracę w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy. 215
1.4.Umowa o pracę z pracownikiem młodocianym zatrudnionym przy pracach lekkich 216
1.5.Umowa o pracę nakładczą. 217
1.6.Umowa o pracę na zastępstwo. 219
1.7.Umowa o pracę na okres próbny. 219
2.WZORY UMÓW CYWILNOPRAWNYCH.. 220
2.1.Umowa o dzieło. 220
2.2.Umowa zlecenia. 221
2.3.Umowa agencyjna. 222
3.DOKUMENTY PRZYGOTOWYWANE W ZWIĄZKU Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKA 223
3.1.Informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych. 223
3.2.Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami obowiązującymi w zakładzie pracy 224
3.3.Oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami BHP i o przeszkoleniu 225
3.4.Zakres czynności pracownika. 225
3.5.Informacja o ryzyku zawodowym.. 226
3.6.Zgoda na przekazywanie wynagrodzenia na rachunek bankowy. 227
4.DOKUMENTY PRZY PRZYJMOWANIU PRACOWNIKA DO PRACY.. 227
4.1.Oświadczenie o udostępnieniu danych osobowych. 227
4.2.Przedwstępna umowa o pracę. 227
4.3.Skierowanie na wstępne badania lekarskie. 228
5.ZAWIADOMIENIA WYBRANYCH ORGANÓW... 229
5.1.Oświadczenie pracownika o niepozostawaniu w rejestrze bezrobotnych. 229
5.2.Zawiadomienie komornika o zatrudnieniu pracownika objętego egzekucją komorniczą 229
6.UPOWAŻNIENIE DO PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH DLA PRACOWNIKA DZIAŁU
KADR 230
ROZDZIAŁ VII
ZATRUDNIENIE A PODATEK DOCHODOWY I SKŁADKI ZUS. 231
1.ZATRUDNIENIE A OBOWIĄZKI PRACODAWCY WOBEC ZUS. 231
1.1.Zgłoszenie pracowników do ubezpieczeń. 231
1.2.Obowiązek zgłoszenia członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego. 231
1.3.Brak zgłoszenia pracowników.. 232
1.4.Umowa o pracę a inny tytułu ubezpieczenia. 233
1.5.Umowa o dzieło czy umowa o pracę. 234
1.6.Ubezpieczenia społeczne cudzoziemców pracujących w Polsce. 234
1.7.Dane w ZUS ZUA w przypadku cudzoziemców zatrudnionych w Polsce. 235
1.8.Opłacanie składek ZUS za skazanych. 235
1.9.Pracownicy – zasady ustalania miejsca opłacania składek od 1 maja 2010 r. 236
1.9.1.Zasady ogólne określania miejsca podlegania ubezpieczeniu pracowników.. 236
1.9.2. Pojęcie osoby wykonującej pracę najemną w imieniu pracodawcy. 236
1.9.3.Praca najemna w kilku krajach. 237
1.9.4.Pojęcie znacznej części pracy. 238
1.9.5.Pojęcie osoby normalnie wykonującej pracę najemną w kilku państwach członkowskich 239
1.9.6.Praca najemna dla podmiotu spoza UE wykonywana na terenie kilku państw UE 239
1.9.7.Rozróżnianie pracy w kilku państwach od pracy oddelegowania pracownika 239
1.10.Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. 240
1.10.1.Podmioty, za które należy opłacać składki na Fundusz Emerytur Pomostowych 240
1.10.2.Wykaz prac o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach . 241
1.10.3.Wysokość i podstawa składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. 242
1.11.Składki ZUS a umowa uaktywniająca. 243
1.11.1.Umowa uaktywniająca a składki ZUS. 243
1.11.2.Zgłoszenie niani do ubezpieczeń. 244
1.11.3.Zasady opłacania składek ZUS za nianię. 245
1.11.4.Warunki finansowania składek niani przez ZUS. 245
1.11.5.Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne niani 246
2.ZATRUDNIENIE PRACOWNIKÓW A PODATEK DOCHODOWY.. 247
2.1.Samozatrudnienie a podatek dochodowy. 247
2.2.Samozatrudnienie w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów.. 248
2.3.Obowiązki pracodawcy związane z zatrudnieniem pracowników.. 249
2.4.Zakład pracy jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników 250
2.5.Brak obowiązku składania deklaracji miesięcznych PIT-4. 251
2.6.Obowiązki pracodawcy a wyznaczenie osoby odpowiedzialnej 251
2.7.Upadłość zakładu pracy a płatnik podatku dochodowego. 251
2.8.Wypłata wynagrodzenia przez komornika. 252
2.9.Pojęcie pracownika na gruncie podatku dochodowego. 252
2.10.Podstawa obliczania zaliczek. 252
2.11.Przeliczenie wynagrodzenia wypłaconego w walucie obcej 253
2.12.Koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy. 253
2.12.1.Wysokość kosztów uzyskania przychodów ze stosunku pracy. 253
2.12.2.Wynagrodzenia płatne łącznie za kilka miesięcy. 254
2.12.3.Wynagrodzenia grudniowe płatne w styczniu – koszty uzyskania pracowników 255
2.12.4.Koszty dojazdu do pracy w wysokości faktycznie poniesionej 255
2.12.5.Dokumentowanie wydatków na dojazdy. 256
2.12.6.Rzeczywiste koszty uzyskania przychodu. 257
2.12.7.Faktyczne miejsce zamieszkania pracownika a koszty uzyskania. 257
2.12.8.Koszty pracowników dojeżdżających w wyjaśnieniach MF.. 257
2.12.9.Zakład pracy wielooddziałowy – decyduje miejsce wykonywanej pracy. 258
2.12.10.Dwie lub więcej umów z jednym zakładem pracy a koszty uzyskania przychodów 259
2.12.11.Dwa etaty u jednego pracodawcy a koszty uzyskania przychodów.. 259
2.12.12.Przychody pracownika zatrudnionego na wielu etatach – roczny limit kosztów 259
2.13.Świadczenia za okres dłuższy niż miesiąc a wysokość zaliczki na podatek 260
2.14.Wysokość miesięcznej zaliczki od wynagrodzeń. 260
2.15.Obniżanie wysokości miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. 261
2.16.Wspólne rozliczanie się z małżonkiem.. 262
2.17.Zmniejszenia zaliczek o kwotę wolną od podatku. 264
2.17.1.Oświadczenie PIT-2. 264
2.17.2.Dochody z najmu opodatkowane ryczałtem a potrącenie zaliczki o kwotę wolną od podatku 264
2.18.Składka na ubezpieczenie zdrowotne pracowników a zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń
pracowników 265
2.19.Zaliczki na podatek dochodowy w zakładach pracy chronionej 268
2.20.Odpowiedzialność zakładu pracy za niepobranie podatku. 269
2.21.Wynagrodzenie zasądzone przez sąd. 269
2.22.Zasady zaokrąglania kwot podatku. 273
2.23.Wypłata świadczeń dla przyszłego pracownika. 273
2.24.Używanie samochodu pracownika, a koszty uzyskania przychodów pracodawcy. 274
2.24.1.Samochody używane przez pracowników, a koszty u pracodawcy. 274
2.24.2.Używanie samochodu przez pracownika w jazdach lokalnych. 275
2.24.3.Ryczałt na jazdy lokalne. 276
2.24.4.Ryczałt a samochód oddany w używanie pracodawcy. 277
2.24.5.Rozliczenie z pracownikiem jazd lokalnych na podstawie faktycznie przejechanych kilometrów 278
2.24.6.Dojazdy do pracy pracowników własnymi samochodami 279
2.24.7.Umowa dotycząca używania samochodu prywatnego do celów służbowych 279
3.PORÓWNANIE OBCIĄŻEŃ W PRZYPADKU UMOWY O PRACĘ I UMÓW CYWILNOPRAWNYCH
280
CZĘŚĆ II
TRWANIE STOSUNKU PRACY.. 283
ROZDZIAŁ I
CZAS PRACY.. 285
1.SYSTEMY I ROZKŁADY CZASU PRACY.. 285
1.1.Pojęcie czasu pracy. 285
1.1.1.Zasady obliczania czasu pracy. 285
1.1.2.Dojazd do pracy a czas pracy. 286
1.1.3.Stawienie się nietrzeźwego pracownika do pracy a czas pracy. 286
1.1.4.Pojęcie doby pracowniczej i tygodnia pracy. 286
1.1.5.Naruszenie doby pracowniczej po dniu wolnym.. 287
1.2.Systemy czasu pracy. 288
1.3.Podstawowy system czasu pracy. 288
1.3.1.Zasady ogólne w przypadku podstawowego systemu czasu pracy. 288
1.3.2.Zasady układania grafiku w podstawowym czasie pracy. 289
1.4.Możliwość przedłużenia wymiaru czasu pracy ponad 8 godzin na dobę. 290
1.5.System przerywanego czasu pracy. 291
1.6.System zadaniowego czasu pracy. 292
1.6.1.Zasady stosowania zadaniowego czasu pracy. 292
1.6.2.Zadaniowy czas pracy kierowców.. 293
1.6.3.Przedstawiciel handlowy a zadaniowy czas pracy. 293
1.6.4.Zadaniowy czas pracy a ilość powierzonej pracy. 293
1.7.Praca w ruchu ciągłym.. 293
1.7.1.Zasady stosowania systemu pracy w ruchu ciągłym.. 293
1.7.2.Praca w ruchu ciągłym a termin wypłaty wynagrodzenia. 294
1.7.3.Godziny nadliczbowe w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym.. 295
1.7.4.Stacja paliw a praca w ruchu ciągłym.. 296
1.8.Równoważny czas pracy. 296
1.8.1.Zasady stosowania równoważnego czasu pracy. 296
1.8.2.Równoważny system czasu pracy a godziny nadliczbowe. 297
1.8.3.Równoważny czas pracy przy dozorze urządzeń. 298
1.8.4.Równoważny czas pracy przy pilnowaniu mienia. 298
1.8.5.Rozwiązanie umowy o pracę w przypadku równoważnego czasu pracy. 299
1.8.6.Harmonogram w równoważnym czasie pracy. 299
1.9.Indywidualny rozkład czasu pracy. 301
1.9.1.Zasady ogólne stosowania indywidualnego rozkładu czasu pracy. 301
1.9.2.Ruchomy czas pracy. 301
1.10.System skróconego tygodnia pracy. 302
1.11.System pracy weekendowej 302
1.12.Sposób określania systemów oraz rozkładów czasu pracy. 303
2.ROZLICZANIE CZASU PRACY (WYMIAR CZASU PRACY) 303
2.1.Rozkład czasu pracy. 303
2.2.Wymiar czasu pracy. 304
2.2.1.Ustalanie wymiaru czasu pracy. 304
2.2.2.Wymiar czasu pracy w ruchu ciągłym.. 305
2.2.3.Wymiar czasu pracy zatrudnionego na część etatu. 305
2.2.4.Obliczenie wymiaru czasu pracy za wybrany miesiąc. 306
2.2.5.Święto przypadające w dzień wolny od pracy. 306
2.2.6.Święto przypadające w innym dniu niż niedziela. 307
2.2.7. Dwa święta w jednym tygodniu. 307
2.2.8.Święto przypadające w niedzielę a wymiar czasu pracy. 308
2.2.9.Święto w dniu wolnym z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy. 308
2.2.10.Wymiar czasu pracy w 2013 r. dla jednomiesięcznych okresów rozliczeniowych 309
2.2.11.Wymiar czasu pracy w 2013 r. dla dwumiesięcznych okresów rozliczeniowych 309
2.2.12.Wymiar czasu pracy w 2013 r. dla trzymiesięcznych okresów rozliczeniowych 309
2.2.13.Wymiar czasu pracy w 2013 r. dla czteromiesięcznych okresów rozliczeniowych 310
2.2.14.Dni świąteczne w 2013 r. 310
2.2.15.Zmniejszenie norm czasu pracy. 310
2.3.Okres rozliczeniowy. 311
2.4.Okres rozliczeniowy w budownictwie. 312
2.5.Łączny tygodniowy czas pracy. 312
2.6.Nieprzerwany wypoczynek dobowy i tygodniowy. 312
2.6.1.Dobowy i tygodniowy okres odpoczynku. 312
2.6.2.Prawo do 11-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku. 313
2.6.3.Termin „równoważny okres wypoczynku”. 314
2.6.4.Trzyzmianowy rozkład pracy. 314
2.6.5.Przedłużenie dobowego wymiaru pracy do 24 godzin a prawo do odpoczynku 315
2.7.Tydzień pracy dłuższy niż 5-dniowy. 315
2.8.Rozwiązanie z pracownikiem umowy w trakcie okresu rozliczeniowego. 315
2.9.Rozliczenie czasu pracy w przypadku zakończenia umowy. 316
2.10.Praca w wolne soboty. 317
2.11.Niedopracowanie godzin w okresie rozliczeniowym.. 318
2.12.Nierównomierny rozkład czasu pracy w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego 318
2.13.Kompensata za pracę w wolną sobotę. 321
2.14.Czas pracy w podróży służbowej 321
2.15.Podróż służbowa odbywana samochodem pracownika a czas pracy. 323
2.16.Praca w niedzielę i święta. 323
2.16.1.Dopuszczalność pracy w niedzielę. 323
2.16.2.Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych. 324
2.16.3.Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy 325
2.16.4.Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych w wyjaśnieniach Ministerstwa 326
2.16.5.Rekompensata za pracę w niedziele i święta. 328
2.16.6.Wynagrodzenie za pracę w niedzielę i święta w przypadku braku zrekompensowania ich dniami wolnymi
329
2.16.7.Rozliczenie wynagrodzenia za pracę w święto przypadające w sobotę. 330
2.17.Czas podczas przejazdu zakładowym transportem do miejsca pracy. 331
2.18.Przerwy w pracy. 332
2.18.1.15-minutowa przerwa w pracy. 332
2.18.2.60-minutowa przerwa w pracy. 332
2.18.3.Przerwy w pracy wliczane do czasu pracy. 333
2.19.Okresy niewliczane do czasu pracy. 334
2.20.Ruchomy czas pracy w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy. 335
3.PRACA W GODZINACH NADLICZBOWYCH.. 336
3.1.Polecanie pracy w godzinach nadliczbowych. 336
3.2.Forma polecenia pracy w godzinach nadliczbowych. 336
3.3.Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych. 337
3.4.Dodatkowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. 337
3.5.Czas wolny za pracę nadliczbową. 337
3.6.Zatrudnianie pracowników w dniu wolnym wynikającym z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy 338
3.7.Praca w godzinach nadliczbowych z tytułu przekroczenia przeciętnej, tygodniowej normy czasu pracy 339
3.8.Kierownik działu a praca w nadgodzinach. 340
3.9.Główny księgowy wykonujący pracę na równi z innymi członkami działu. 340
3.10.Godziny nadliczbowe a zatrudnienie na niepełny etat 341
3.11.Praca na zasadach dobrowolności na rzecz współpracowników a godziny nadliczbowe 341
3.12.Zasady ustalania przekroczenia normy średniotygodniowej 341
3.13.Praca w niedzielę i przekroczenie normy tygodniowej czasu pracy. 343
3.14.Limit godzin nadliczbowych w 2013 r. 344
3.15.Nadgodziny a świadectwo pracy. 345
3.16.Praca w tej samej dobie pracowniczej a nadgodziny. 345
4.ZASADY DOKUMENTOWANIA CZASU PRACY PRACOWNIKÓW... 346
4.1.Planowanie czasu pracowników.. 346
4.2.Ewidencja czasu pracy. 346
4.3.Forma ewidencji 347
4.4.Zasady prowadzenia karty czasu pracy. 347
4.5.Pracownicy dla których ewidencję czasu pracy prowadzi się w uproszczonej formie 347
4.6.Przechowywanie dokumentacji kadrowej i kadrowo-płacowej 348
4.7.Podmiot zobowiązany do udowodnienia czasu pracy. 349
4.8.Obwieszczenie o czasie pracy. 350
4.9.Sposób zmiany rozkładu czasu pracy. 350
5.USTAWA ANTYKRYZYSOWA A CZAS PRACY DO 31 GRUDNIA 2011 R. 351
5.1.Zakres stosowania regulacji ustawy antykryzysowej dotyczących czasu pracy do 31 grudnia 2011 r. 351
5.2.Wydłużenie okresu rozliczeniowego zgodnie z ustawą antykryzysową do 31 grudnia 2011 r. 353
5.3.Świadczenie pracy w tej samej dobie pracowniczej do 31 grudnia 2011 r. 354
5.4.Indywidualny czas pracy dla rodziców dziecka do 14 lat do 31 grudnia 2011 r. 355
5.5.Obniżenie wymiaru czasu pracy do 31 grudnia 2011 r. 356
5.5.1.Przypadki, gdy jest możliwe obniżenie wymiaru czasu pracy do 31 grudnia 2011 r. 356
5.5.2.Tryb obniżenia wymiaru czasu pracy na podstawie ustawy antykryzysowej do 31 grudnia 2011 r. 357
6.INNE ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z CZASEM PRACY.. 358
6.1.Czas pracy a dyżur pracownika. 358
6.1.1.Dyżur pracownika. 358
6.1.2.Wynagrodzenie za czas dyżuru. 358
6.1.3.Dyżur lekarza. 359
6.1.4.Efektywna praca w czasie dyżuru. 359
6.1.5.Dyżur w domu. 360
6.1.6.Pojęcie dyżuru domowego. 360
6.1.7.Rekompensata za dyżur pełniony poza domem pracownika. 360
6.2.Praca w porze nocnej 361
6.3.Wykonywanie w nocy prac szczególnie niebezpiecznych. 362
6.4.Czas pracy w instytucjach kultury. 362
6.5.Czas pracy urzędników i pracowników służby cywilnej 363
6.6.Czas pracy pracowników niepełnosprawnych. 364
6.6.1.Zmiana czasu pracy pracowników niepełnosprawnych od 1 stycznia 2012 r. 364
6.6.2.Pracownik niepełnosprawny zatrudniony przy pilnowaniu. 365
6.7.Wynagrodzenie miesięczne a skrócona norma czasu pracy pracownika niepełnosprawnego 365
6.8.Czas pracy pracowników służby zdrowia. 367
6.8.1.Główne zasady organizacji czasu pracy w placówkach służby zdrowia. 367
6.8.2.Klauzula opt-out 368
6.9.Czas pracy pracowników młodocianych. 368
6.9.1.Wymiar czasu pracy pracowników młodocianych. 368
6.9.2.Wymiar czasu młodocianego zatrudnionego w czasie ferii szkolnych . 369
6.9.3.Młodociany zatrudniony przy lekkiej pracy podczas roku szkolnego. 370
6.9.4.Zatrudnianie młodocianych na drugiej zmianie. 370
6.10.Czas pracy kadry kierowniczej 370
6.11.Zasady ustalania czasu pracy kierowców.. 371
6.11.1.Przepisy regulujące czas pracy kierowców.. 371
6.11.2.Zmiany w czasie pracy kierowców od 1 stycznia 2012 r. 372
6.11.3.Pora nocna w przypadku kierowców od 1 stycznia 2012 r. 373
6.11.4.Możliwość wprowadzenia indywidualnego rozkładu czasu pracy kierowców 373
6.11.5.Obowiązek uzyskiwania oświadczeń kierowcy. 373
6.11.6.Zmiany dotyczące ewidencji czasu pracy kierowców od 1 stycznia 2012 r. 374
6.11.7.Równoważny czas pracy kierowców.. 374
6.11.8.Harmonogram czasu pracy kierowcy. 374
6.11.9. Zadaniowy czas pracy kierowców od 1 stycznia 2012 r. 375
6.11.10.Zasady ustalania czasu pracy kierowców.. 375
6.11.11.Przerwa w pracy kierowcy a czas pracy. 377
6.11.12.Czas pracy kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy 377
6.11.13.Praca kierowcy w porze nocnej 378
6.11.14.Forma prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowców.. 378
6.11.15.Podróż służbowa kierowcy. 379
6.11.16.Podróż służbowa kierowcy w wyjaśnieniach Ministerstwa Infrastruktury 379
6.11.17.Podróż służbowa kierowcy w wyjaśnieniach Głównego Inspektoratu Pracy 380
6.11.18.Systemy czasu pracy kierowców.. 381
6.11.19.Obowiązek okazywania wykresówek z tachografów.. 381
6.11.20.Zasady rozliczania czasu pracy kierowców małych samochodów.. 381
6.11.21.Podstawowe zasady dotyczące czasu pracy szoferów po 20 czerwca 2007 r. 382
6.11.22.Czas pracy kierowców małych samochodów w wyjaśnieniach inspekcji pracy 383
6.11.23.Godziny nadliczbowe kierowcy. 383
6.11.24.Czas pracy motorniczych tramwajów.. 383
6.12.Czas pracy pracowników uprawnionych do urlopu wychowawczego. 384
6.13.Sankcje za naruszenie przepisów o czasie pracy. 385
6.14.Dane w regulaminie pracy dotyczące czasu pracy. 385
ROZDZIAŁ II
WYNAGRODZENIE ZA PRACĘ.. 387
1.ZASADY OGÓLNE.. 387
1.1.Pojęcie „wynagrodzenia za pracę”. 387
1.2.Podstawowe składniki wynagrodzenia. 387
1.3.Ogólne zasady wypłaty wynagrodzeń. 389
1.4.Ustalanie wynagrodzenia za pracę. 389
1.5.Określenie w umowie o pracę innego wynagrodzenia niż wynikające z regulaminu wynagradzania 390
1.6.Dodatkowa praca wykonywana w normalnym czasie pracy. 390
1.7.Formy określania wynagrodzenia. 391
1.8.Składniki wynagrodzenia za pracę. 391
1.9.Dodatkowe składniki wynagrodzenia. 392
1.10.Premia a nagroda. 392
1.11.Brak wypłaty premii 393
1.12.Zysk oddziału a brak prawa do premii 393
1.13.Nagroda z zysku a przeznaczenie zysku na kapitał zapasowy. 393
1.14.Premia uznaniowa (nagroda) 393
1.15.Premia uznaniowa przewidziana w regulaminie. 394
1.16.Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy. 395
1.17.Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. 396
1.18. Wynagrodzenie za miesiąc, w którym pracownik podjął pracę. 397
1.19.Wynagrodzenie za jeden dzień pracy. 397
1.19.1.Obliczanie wynagrodzenia za jeden dzień pracy w przypadku nieobecności z powodu choroby 397
1.19.2.Wynagrodzenie za jeden dzień pracy w 31-dniowym miesiącu w świetle wyjaśnień Ministerstwa Pracy i
Polityki Społecznej 399
1.19.3.Obliczanie wynagrodzenia za jeden dzień pracy w przypadku nieobecności z powodu innego niż choroba
401
1.20.Gotowość do pracy i przestój 402
1.20.1.Gotowość do pracy. 402
1.20.2.Niedopracowanie godzin w okresie rozliczeniowym.. 402
1.20.3.Wynagrodzenie za czas dyżuru. 403
1.20.4.Zasady ogólne ustalania wynagrodzenia w przypadku przestoju. 403
1.20.5.Przestój spowodowany warunkami atmosferycznymi 404
1.20.6.Gotowość do pracy a praca u innego pracodawcy. 404
1.21.Nieobecności w pracy, za które pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. 404
1.22.Wadliwe wykonanie pracy a wynagrodzenie. 407
1.23.Ochrona wynagrodzenia za pracę. 407
1.24.Udostępnianie dokumentów płacowych dla pracowników.. 408
1.25.Naruszenie przepisów w zakresie wynagrodzeń. 408
1.26.Zaniżenie lub zawyżenie wynagrodzenia. 408
1.27.Wynagrodzenie w walucie obcej od 24 stycznia 2009 r. 409
1.28.Praca w porze nocnej 409
1.28.1.Dodatek za pracę w porze nocnej 409
1.28.2.Minimalna kwota dodatku za pracę w porze nocnej w 2013 r. 410
1.28.3.Skutki nieokreślenia przez pracodawcę pory nocnej 410
1.28.4.Wysokość dodatku za pracę w porze nocnej 410
1.28.5.Dodatek za pracę w nocy na przełomie roku w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy 411
1.29.Zmiana wysokości wynagrodzenia na korzyść pracownika. 412
1.30.Podwyżki wynagrodzeń a pracownicy na urlopie macierzyńskim.. 412
1.31.Nagroda jubileuszowa. 412
1.31.1.Uprawnienia do nagrody jubileuszowej 412
1.31.2.Nabycie prawa do nagrody jubileuszowej 412
1.31.3.Nagroda jubileuszowa dla pracowników służby cywilnej 413
1.32.„Trzynastka” dodatkową pensją. 414
1.32.1.Podmioty uprawnione do otrzymania trzynastej pensji 414
1.32.2.Termin wypłaty „trzynastki”. 415
1.32.3.Wysokość „trzynastki”. 415
1.32.4.Nabycie prawa do „trzynastki”. 415
1.33.Dodatki zmianowe i za pomoc doraźną. 416
1.34.Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy. 416
1.35.Dodatek wyrównawczy. 417
1.36.Dodatek za rozłąkę. 417
1.37.Regulamin wynagradzania. 419
1.37.1.Podmioty zobowiązane do wydania regulaminu pracy. 419
1.37.2.Treść regulaminu wynagradzania. 419
1.37.3.Zasady wprowadzania regulaminu wynagradzania. 420
1.38.Wynagrodzenie a nieważność aneksu do umowy o pracę. 421
1.39.Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2013 r. 421
1.40.Sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy 421
1.41.Wynagrodzenie skazanych. 423
1.42.Zmiana wysokości wynagrodzenia od 1 stycznia 2013 r. a obowiązki pracodawcy 423
1.43.Zmiana wysokości niektórych świadczeń ze stosunku pracy. 424
1.44.Wynagrodzenie młodocianych. 424
1.44.1. Wynagrodzenie młodocianych w okresie nauki zawodu. 424
1.44.2.Wynagrodzenie młodocianych w przypadku umowy o pracę w celu przyuczenia do wykonywania
określonej pracy. 425
1.44.3.Wynagrodzenie młodocianych przy pracach lekkich. 425
1.45.Ujawnienie przez pracodawcę wynagrodzenia pracownika. 425
1.46.Wynagrodzenie za czas wezwania do stawienia się przed sądem.. 425
1.47.Zmiana wielkości etatu w trakcie miesiąca a wysokość wynagrodzenia. 427
2. WYPŁATA WYNAGRODZENIA.. 427
2.1.Termin wypłaty wynagrodzenia. 427
2.2.Forma wypłaty wynagrodzenia za pracę. 428
2.3.Opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia za pracę. 429
2.4.Skutki nieterminowej wypłaty wynagrodzenia. 429
2.5.Opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia z przyczyn niezależnych. 430
2.6.Wypłata wynagrodzenia osobie trzeciej 430
3.POTRĄCENIA Z WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ.. 431
3.1.Zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę. 431
3.2.Kwota wolna od potrąceń. 432
3.3.Kwota wolna od potrąceń a ubezpieczenie zdrowotne. 433
3.4.Zasady dokonywania potrąceń ustawowych. 433
3.5.Potrącenia dobrowolne. 436
3.6.Zbieg potrąceń dobrowolnych i ustawowych. 436
3.7.Zgoda pracownika na potrącenie z wynagrodzenia przyszłych niedoborów.. 436
3.8.Minimalne wynagrodzenie za pracę a potrącenie z wynagrodzenia. 437
3.9.Potrącenie komornicze z odprawy pieniężnej 437
3.10.Potrącenie alimentów z wynagrodzenia za pracę. 437
3.11.Pojęcie świadczenia alimentacyjnego. 439
3.12.Odliczanie nadpłaconego pracownikowi wynagrodzenia. 439
3.13.Etapy egzekucji z wynagrodzenia za pracę. 439
3.14. Odprawy i nagrody jubileuszowe a kwota wolna od potrąceń. 441
3.15.Potrącanie nadpłaconych wynagrodzeń. 441
3.16.Egzekucja komornicza ze świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych 442
4. WYNAGRODZENIE ZA GODZINY NADLICZBOWE.. 443
4.1.Elementy wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. 443
4.2.Pojęcie „normalne” wynagrodzenie. 443
4.3.Podstawa obliczenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. 444
4.4.Dodatkowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe. 444
4.5.Dodatki za pracę w niedzielę i za pracę w godzinach nadliczbowych. 445
4.6.Obliczanie wynagrodzenia za pracę nadliczbową. 446
4.7.Wynagrodzenie za pracę nadliczbową przy braku określenia wynagrodzenia w stawce godzinowej lub
miesięcznej 447
4.8.Zasady obliczania stawki za godzinę pracy ponadnormatywnej 448
4.9.Ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych. 449
4.10.Ryczałt za godziny nadliczbowe a ewidencja czasu pracy. 449
4.11.Ryczałtowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe a nieobecność w pracy. 450
4.12.Kierownicy a wynagrodzenie za nadgodziny. 451
4.13.Stała praca kierownika w nadgodzinach. 451
4.14.Wysokość dodatku w przypadku nieudzielania dnia wolnego w zamian za pracę w dniu wolnym od pracy
451
4.15.Wynagrodzenie za pracę w niedzielę i święta. 452
4.16.Praca w niedzielę i święta w nadgodzinach. 452
4.17.Przejście na czas zimowy a wynagrodzenie ze godziny nadliczbowe. 456
5.WYNAGRODZENIE ZA CZAS URLOPU.. 457
5.1.Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. 457
5.2.Zmiany w zasadach ustalania wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu za urlop od 3 listopada 2009 r. 457
5.3.Podstawa wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy i ekwiwalent urlopowy. 459
5.4.Składniki wyłączane przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop. 460
5.5.Wynagrodzenie za urlop nauczycieli 461
5.6.Składniki wynagrodzenia uwzględniane przy obliczaniu podstawy wynagrodzenia urlopowego 461
5.6.1.Składniki wynagrodzenia określone stawką miesięczną w stałej 461
wysokości 461
5.6.2.Umowa zlecenia a wynagrodzenie urlopowe. 462
5.6.3.Pozostałe składniki wynagrodzenia przysługujące za okres nie dłuższy niż jeden miesiąc 462
5.6.4.Wynagrodzenie urlopowe a godzinowy wymiar urlopu. 463
5.6.5.Wynagrodzenie za urlop u pracownika zatrudnionego w równoważnym czasie pracy 463
5.6.6.Premia a podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego. 464
5.6.7.Podwyżka wynagrodzenia a wynagrodzenie za czas urlopu. 464
5.6.8.Choroba pracownika a wynagrodzenie za urlop. 465
5.6.9.Oddelegowanie pracownika do innej firmy a podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego 465
5.6.10.Składniki wynagrodzenia wypłacane za okresy dłuższe niż miesiąc. 465
5.6.11.Pojęcie świadczenia periodycznego. 465
5.6.12.Premia uznaniowa a wynagrodzenie urlopowe. 466
5.6.13.Ryczałt za używanie samochodu a podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego 466
5.7.Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy 466
6.WYNAGRODZENIE ZA CZAS CHOROBY.. 469
6.1.Wynagrodzenie za okres choroby. 469
6.2.Wynagrodzenie chorobowe dla pracowników po 50. roku życia. 469
6.3.Brak prawa do zasiłku a wynagrodzenie chorobowe. 470
6.4.Wysokość wynagrodzenia za czas choroby. 471
6.5.Ustalanie podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas choroby. 471
6.6.Pracownicy zatrudnieni krócej niż 12 miesięcy a podstawa wymiaru. 472
6.7.Podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby. 472
6.8.Zmiana pracodawcy a wynagrodzenie za czas choroby. 473
6.9.Niezdolność do pracy przed upływem pełnego miesiąca. 473
6.10.Nieobecności usprawiedliwione a podstawa wymiaru. 475
6.11.Zmiana umowy o pracę a podstawa wymiaru. 475
6.12.Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego – wynagrodzenie wypłacone czy należne 477
6.13.Termin wypłaty wynagrodzenia a podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego 477
6.14.Składniki wynagrodzenia niemające wpływu na podstawę wymiaru. 478
6.15.Premia a podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby od 12 listopada 2009 r. 479
6.16.Premia a podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby do 11 listopada 2009 r. 479
6.17.Przeliczenie podstawy wymiaru świadczeń chorobowych po wyroku Trybunału Konstytucyjnego 480
6.18.Składniki wynagrodzenia wliczane do podstawy wymiaru. 481
6.19.Ponowna niezdolność do pracy a podstawa wymiaru. 481
6.20.Minimalna podstawa wymiaru. 482
6.21.Niezdolność do pracy do 6 dni od 1 stycznia 2004 r. 482
6.22.Choroba w czasie urlopu bezpłatnego. 483
6.23.Choroba na przełomie roku. 483
6.24.Termin wystawienia zwolnienia lekarskiego. 484
7.ODPRAWY.. 485
7.1.Odprawa rentowa lub emerytalna. 485
7.2.Wcześniejsza emerytura a odprawa emerytalna. 485
7.3.Odprawa emerytalna dla byłego pracownika. 486
7.4.Odprawa pośmiertna. 486
7.5.Odprawa dla osoby powołanej do służby wojskowej 486
7.6.Odprawa dla pracownika powołanego pierwszy raz do służby wojskowej 487
8.NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU PODRÓŻY SŁUŻBOWEJ. 487
8.1.Podróże służbowe od 1 marca 2013 r. 487
8.2.Zwrot kosztów przejazdu w podróży służbowej krajowej i zagranicznej 488
8.3.Zwrot pracownikowi innych niezbędnych wydatków.. 489
8.4.Termin i zasady rozliczenia podróży służbowej 489
8.5.Należności przysługujące pracownikowi oddelegowanemu w krajową podróż służbową 490
8.5.1.Diety w podróży służbowej krajowej 490
8.5.2.Sposób zmniejszania częściowej diety krajowej 492
8.5.3.Koszty noclegu w podróży służbowej krajowej 493
8.5.4.Koszty dojazdów w podróży służbowej krajowej 493
8.6.Delegacja zagraniczna. 494
8.6.1.Pojęcie zagranicznej podróży służbowej 494
8.6.2.Diety i inne należności z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. 494
8.6.3.Data przekroczenia granicy a początek i koniec zagranicznej podróży służbowej 494
8.6.4.Liczenie czasu podróży służbowej 496
8.6.5.Rozliczenie diety. 496
8.6.6.Wysokość diety a docelowy kraj podróży. 497
8.6.7.Zwrot kosztów przejazdu. 499
8.6.8.Zwrot kosztów dojazdów – ryczałty. 499
8.6.9.Zwrot kosztów noclegów.. 500
8.6.10.Zwrot kosztów leczenia. 501
8.6.11.Inne wydatki poniesione przez pracownika. 501
8.6.12.Rozliczanie kosztów podróży służbowych poza granicami kraju. 502
8.6.13.Zasady rozliczania kosztów zagranicznych podróży służbowych w jednostkach spoza sfery budżetowej 502
8.7.Ryczałt za używanie prywatnych samochodów.. 503
8.8.Rozliczanie podróży służbowej w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy. 504
8.9.Delegacje przedstawicieli handlowych w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy 505
8.10.Podróż służbowa kierowcy. 506
8.10.1.Diety wypłacane kierowcom od 3 kwietnia 2010 r. 506
8.10.2.Diety wypłacane kierowcom do 2 kwietnia 2010 r. 507
8.10.3.Diety wypłacane kierowcom w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego 508
8.11.Podróż służbowa pracowników zatrudnionych na łączonych stanowiskach. 508
9.DOFINANSOWANIE WYNAGRODZEŃ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH.. 509
9.1.Przepisy regulujące dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. 509
9.2.Podmioty, którym przysługuje dofinansowanie. 509
9.3.Zasady ustalania stanu zatrudnienia. 510
9.4.Osoby na które przysługuje dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych 511
9.5.Ogólne zasady dofinansowania wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. 511
9.6.Nieterminowa wypłata wynagrodzenia a dofinansowanie z PFRON.. 513
9.7.Maksymalne kwoty dofinansowania wynagrodzenia osób niepełnosprawnych w 2013 r. 514
9.8.Pracodawcy nieosiągający 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych 514
9.9.Podmioty, którym nie przysługuje dofinansowanie z PFRON.. 514
9.10.Pracownik zatrudniony na część etatu. 515
9.11.Zasady ustalania okresu wliczania pracownika niepełnosprawnego do stanu zatrudnienia 515
9.12.Zaległości wobec PFRON a dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych 515
9.13.Nieprawidłowości w wypłacie wynagrodzeń dla pracowników a dofinansowanie 516
9.14.Dofinansowanie wynagrodzenia osób niepełnosprawnych zatrudnionych u więcej niż jednego pracodawcy
516
9.15.Wniosek o dofinansowanie. 516
9.16.Postępowanie PFRON po otrzymaniu wniosku o dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych
517
9.17.Dodatkowe obowiązki pracodawcy związane z przekazaniem pierwszego wniosku o dofinansowanie 517
9.18.Składanie w formie elektronicznej wniosku do dofinansowanie wynagrodzeń z PFRON 518
9.19.Dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych a przechowywanie dokumentacji 518
9.20.Przyrost zatrudnienia a dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych 518
9.21.Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych jako pomoc de minimis 520
10.WZORY DOKUMENTÓW... 521
10.1.Pismo pracodawcy o przyznaniu rodzinie pracownika odprawy pośmiertnej 521
10.2.Zgoda pracownika na dokonywanie potrąceń dobrowolnych. 521
10.3.Wzór regulaminu wynagradzania. 522
11.WYNAGRODZENIE A SKŁADKI ZUS. 525
11.1.Rozliczanie składek ZUS należnych od wynagrodzeń pracowników.. 525
11.2.Zmiana wysokości składki na ubezpieczenie rentowe od 1 lutego 2012 r. 525
11.3.Data wypłaty wynagrodzenia a data ujęcia w raportach rozliczeniowych. 526
11.4.Roczne ograniczenie podstawy wymiaru składek. 527
11.5.Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. 527
11.6.Świadczenia w naturze a podstawa wymiaru składek ZUS. 528
11.7.Zasiłki z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia
społeczne 529
11.8.Wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. 529
11.9.Podróże służbowe. 534
11.10.Koszty jazdy lokalnej dla pracownika. 534
11.11.Kilometrówka i ryczałt w jazdach lokalnych. 534
11.12.Oskładkowanie ryczałtu za używanie własnego pojazdu dla celów służbowych 535
11.13.Diety wypłacone kierowcom a składki ZUS. 536
11.14.Zwrot pracownikowi kosztów dojazdu do pracy. 537
11.15.Odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty pracownikowi wynagrodzenia. 537
11.16.Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne. 538
11.17.Obowiązek przekazywania ZUS RMUA.. 540
11.18.Możliwość przekazywania ZUS RMUA w formie elektronicznej 540
11.19.Nagroda z okazji rocznicy firmy. 540
11.20.Pracownicy zatrudnieni u polskiego pracodawcy oddelegowani za granicę 541
11.21.Cudzoziemcy wykonujący pracę na terenie kilku krajów.. 542
11.22.Wyegzekwowanie wynagrodzenia przez komornika. 543
11.23.Brak obowiązku informowania NFZ o obniżeniu składki zdrowotnej 544
11.24.Obowiązek poinformowania ZUS o zarobkach emerytów lub rencistów.. 544
11.25.Brak obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i FGŚP od niektórych pracowników 545
12.WYNAGRODZENIE A PODATEK DOCHODOWY.. 545
12.1.Przychód ze stosunku pracy. 545
12.2.Świadczenia otrzymane w naturze. 546
12.3.Świadczenia nieodpłatne i częściowo odpłatne. 546
12.4.Zakwalifikowanie świadczeń do przychodów ze stosunku pracy. 547
12.5.Koszty pracownicze i kwota wolna od podatku w 2013 r. 549
12.6.Zwolnienia świadczeń otrzymywanych przez pracowników w podatku dochodowym od osób fizycznych 549
12.7.Dodatek za rozłąkę a podatek dochodowy i ZUS. 550
12.8.Zwolnienie z podatku dochodowego należności z tytułu używania samochodu przez pracowników w podróży
służbowej 550
12.9.Kwoty wypłacane pracownikowi z tytułu jazd lokalnych a zwolnienie z podatku dochodowego 551
12.10.Dodatek z tytułu używania samochodów przysługujący na podstawie przepisów innych ustaw 552
12.11.Moment zaliczenia wynagrodzenia w koszty uzyskania przychodów.. 553
12.12.Składki ZUS a koszty uzyskania przychodów od 1 stycznia 2009 r. 554
12.13.Samozatrudnienie a koszty uzyskania przychodów.. 555
12.14.Potrącenia z wynagrodzeń a koszty uzyskania przychodów.. 557
12.15.Wynagrodzenie związane z wytworzeniem środka trwałego. 558
12.16.Świadczenia socjalne. 558
12.17.Koszty badań lekarskich pracowników.. 559
12.18.Pakiety medyczne a ZUS i podatek dochodowy. 560
12.19.Diety a koszty uzyskania przychodów.. 560
12.20.Kwota nadpłaconych i zwróconych przez ZUS składek na ubezpieczenia społeczne jako przychód
pracownika 561
12.21.Telefony prywatne i służbowe. 564
12.22.Umowa o pracę zawarta z naruszeniem przepisów Kodeksu spółek handlowych 565
12.23.Wynagrodzenia członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. 566
12.24.Oddelegowanie pracownika za granicę przez polską firmę. 567
12.25.Odliczenie składek zapłaconych za granicą. 568
12.26.Warunki odliczenia składek uiszczonych za granicą. 568
ROZDZIAŁ III
URLOPY WYPOCZYNKOWE.. 571
1.PRAWO DO URLOPU WYPOCZYNKOWEGO.. 571
2.WYLICZANIE URLOPU.. 571
2.1.Wymiar urlopu wypoczynkowego. 571
2.2.Urlop wypoczynkowy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy 571
2.3.Niepełny wymiar czasu pracy a urlop dłuższy niż 26 dni 572
2.4.Niepełny wymiar czasu pracy a metoda zaokrąglania wymiaru urlopu. 572
2.5.Wymiar urlopu dla pracowników niepełnoetatowych w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy 573
2.6.Podjęcie pracy po raz pierwszy a wymiar urlopu. 574
2.6.1.Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego przez pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy 574
2.6.2. Pierwsza praca na część etatu a wymiar urlopu. 575
2.6.3.Podjęcie pracy w końcu roku a urlop za następny rok kalendarzowy. 575
2.6.4.Podjęcie pierwszej pracy w grudniu a wymiar urlopu. 576
2.6.5.Zmiana pracodawcy przez pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy 576
2.6.6.Zasady liczenia miesiąca okresu zatrudnienia dla nabycia prawa do urlopu 576
2.6.7.Liczenie terminów w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy. 577
2.6.8.Podjęcie pracy 2 stycznia a wymiar urlopu. 579
2.6.9.Zwolnienie lekarskie a prawo do pierwszego urlopu. 580
2.7.Zmniejszenie i zwiększenie czasu pracy a wymiar urlopu. 580
2.8.Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego na godziny. 581
2.9.Ustanie stosunku pracy a wymiar urlopu. 581
2.10.Inne przypadki udzielania urlopu proporcjonalnego. 582
2.11.Urlop dla pracowników zatrudnionych w systemie równoważnych norm czasu pracy 583
2.12.Pracownik zatrudniony u dwóch pracodawców.. 584
2.13.Zaokrąglanie wymiaru urlopu. 585
2.14.Nabycie prawa do urlopu a urlop bezpłatny. 585
2.15.Urlop bezpłatny a wymiar urlopu. 585
2.16.Nabycie prawa do urlopu a długotrwała choroba. 586
2.17.Nabycie prawa do dłuższego urlopu w trakcie roku kalendarzowego. 587
2.18.Urlop pracowników sezonowych. 587
2.19.Rozwiązanie umowy o pracę w związku z przejściem na emeryturę a wymiar urlopu 588
2.20.Data otrzymania oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia a ekwiwalent za urlop 588
3.OKRESY UWZGLĘDNIANE PRZY WYLICZANIU STAŻU DO URLOPU.. 589
3.1.Okresy podlegające zaliczeniu do stażu urlopowego. 589
3.2.Jednoczesne zatrudnienie u dwóch pracodawców.. 590
3.3.Własna działalność gospodarcza pracownika a wymiar urlopu. 591
3.4.Prowadzenie gospodarstwa rolnego. 591
3.5.Okresy pracy za granicą. 592
3.6.Okresy pobierania stypendium i zasiłku dla bezrobotnych. 593
3.7.Okres otrzymywania okresowego zasiłku gwarantowanego. 593
3.8.Służba wojskowa a staż pracy do wymiaru urlopu. 593
3.9.Zastępcza służba poborowych. 594
3.10.Praca nakładcza. 595
3.11.Praca podczas odbywania kary pozbawienia wolności 595
3.12.Inne okresy wliczane do stażu urlopowego. 596
3.13.Praktyki zawodowe. 597
3.14.Zaliczanie okresów nauki do stażu urlopowego. 597
3.15.Pobieranie nauki w okresie zatrudnienia. 598
3.16.Data uzyskania absolutorium, czy obrony pracy magisterskiej 598
3.17.Licencjat a staż urlopowy. 599
3.18.Brak świadectwa ukończenia szkoły a staż urlopowy. 599
4.UDZIELANIE URLOPU.. 599
4.1.Przesunięcie terminu urlopu. 599
4.2.Odwołanie z urlopu. 600
4.3.Termin udzielenia zaległego urlopu. 600
4.4.Zaległy urlop za 2011 r. 600
4.5.Urlop na żądanie. 601
4.5.1.Wniosek o urlop na żądanie. 601
4.5.2.Termin zgłoszenia żądania o udzielenie urlopu poza planem urlopów.. 602
4.5.3.Brak zgody na urlop na żądanie a rozwiązanie umowy o pracę. 603
4.5.4.Prawo pracodawcy do odmowy udzielenia urlopu na żądanie. 603
4.5.5.Wymiar urlopu na żądanie. 604
4.5.6.Urlop na żądanie a wymiar urlopu. 604
4.5.7.Odwołanie z urlopu na żądanie. 605
4.5.8.Termin udzielania pracownikom zaległego urlopu na żądanie. 605
4.6.Urlop krótszy niż dzień pracy. 606
4.7.Kolejna umowa z tym samym pracownikiem a udzielanie urlopu. 607
4.8.Podział urlopu na części 607
4.9.Planowanie wykorzystania urlopów.. 608
4.10.Plan urlopów.. 609
4.11.Urlop nieprzewidziany w planie urlopów a brak zgody pracodawcy. 609
4.12.Urlop pracownika nieobjętego planem urlopów.. 610
4.13.Przesunięcie terminu urlopu. 611
4.14.Przypadki, gdy przesunięcie terminu urlopu jest obowiązkowe. 612
4.15.Wniosek o przesunięcie urlopu. 612
4.16.Przerwanie rozpoczętego urlopu wypoczynkowego. 613
4.17.Przerwanie urlopu z powodu niezdolności pracownika do pracy. 613
4.18.Samodzielny powrót pracownika z urlopu. 614
4.19.Choroba dziecka a przerwanie lub przesunięcie urlopu. 614
4.20.Odwołanie z urlopu wypoczynkowego. 615
4.21.Odwołanie z urlopu w celu wręczenia wypowiedzenia umowy o pracę. 615
4.22.Udzielanie urlopu zaległego. 615
4.23.Samodzielne rozpoczęcie zaległego urlopu przez pracownika. 616
4.24.Możliwość wysłania pracownika na zaległy urlop bez jego zgody. 616
4.25.Udzielenie zaległego urlopu w ostatnich dniach września. 617
5.EKWIWALENT ZA URLOP. 617
5.1.Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. 617
5.2.Obliczanie ekwiwalentu za urlop. 618
5.3.Podstawa obliczania ekwiwalentu za urlop. 618
5.4.Powołanie do odbycia przeszkolenia wojskowego a ekwiwalent za urlop. 619
5.5.Zgoda nowego pracodawcy na udzielenie pełnego urlopu a ekwiwalent za urlop 620
5.6.Dodatek stażowy a ekwiwalent za urlop. 620
5.7.Ekwiwalent w przypadku braku 3-miesięcznego okresu pracy. 620
5.8.Podstawa wymiaru ekwiwalentu za urlop zaległy za wcześniejsze lata. 621
5.9.Obliczanie współczynnika do wyliczenia ekwiwalentu za urlop. 622
5.10.Ustalanie współczynnika ekwiwalentowego w 2011 r. w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy 623
5.11.Ustalanie współczynnika ekwiwalentowego w 2011 r. w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy 625
5.12.Różny współczynnik ekwiwalentu dla różnych pracowników.. 626
5.13.Korzystniejszy współczynnik do obliczenia ekwiwalentu. 627
5.14.Współczynnik do obliczenia ekwiwalentu za zaległy urlop. 627
5.15.Ekwiwalent za urlop pracownika niepełnoetatowego. 627
5.16.Ekwiwalent za urlop dla pracownika niepełnoetatowego w urzędowych wyjaśnieniach 628
6.URLOP DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH PRACOWNIKÓW... 628
6.1.Udzielanie urlopu pracownikom niepełnosprawnym.. 628
6.2.Pracownik niepełnosprawny zatrudniony na część etatu. 629
6.3.Nabycie prawa do dodatkowego urlopu przez osobę niepełnosprawną. 630
6.4.Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego a wniosek osoby niepełnosprawnej 631
6.5.Zwolnienie pracownika w kilka dni po nabyciu prawa do dodatkowego urlopu 631
6.6.Udział w turnusie rehabilitacyjnym.. 632
7.INNE SZCZEGÓLNE PRZYPADKI DOTYCZĄCE UDZIELANIA URLOPÓW... 632
7.1.Urlop radcy prawnego. 632
7.2.Urlop dla zatrudnionych w równoważnym czasie pracy. 633
7.3.Urlop dla zatrudnionych w zadaniowym czasie pracy. 633
7.4.Urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim.. 634
7.5.Urlop macierzyński a urlop na przełomie roku. 634
7.6.Urlop wypoczynkowy po urlopie wychowawczym.. 635
7.7.Urlop w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. 636
7.8.Urlopy pracowników młodocianych. 636
7.9.Urlop pracownika młodocianego w roku rozwiązania umowy o pracę. 638
7.10.Urlop kombatantów.. 638
7.11.Urlopy inwalidów wojennych. 638
7.12.Urlopy nauczycieli 639
7.13.Urlop pracownika tymczasowego. 639
7.14.Pozostałe przypadki, gdy przepisy przewidują dodatkowe urlopy. 640
8.POZOSTAŁE ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z UDZIELANIEM URLOPU.. 641
8.1.Zmiana pracodawcy w trakcie miesiąca a urlop wypoczynkowy. 641
8.2.Informacja o urlopie w treści świadectwa pracy. 642
8.3.Przedawnienie prawa do urlopu. 643
8.4.Przedawnienie roszczenia o ekwiwalent za urlop. 644
8.5.Okres za który przyznano odszkodowanie na podstawie art. 56 k.p. a prawo do urlopu wypoczynkowego 645
8.6.Zrzeczenie się urlopu i ekwiwalentu za urlop. 645
9.WZORY DOKUMENTÓW URLOPOWYCH.. 646
9.1.Wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego. 646
9.2.Karta urlopu wypoczynkowego. 647
9.3.Wniosek pracownika o podział urlopu wypoczynkowego na części 647
9.4.Wniosek pracownika o przesunięcie terminu urlopu wypoczynkowego. 648
9.5.Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego. 648
9.6.Wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego po urlopie macierzyńskim.. 648
9.7.Wniosek o urlop na żądanie. 649
9.8.Porozumienie o wykorzystaniu urlopu w naturze w przypadku kontynuowania zatrudnienia 649
10.URLOP A SKŁADKI ZUS. 649
10.1.Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. 649
10.2.Świadczenie urlopowe wypłacane w wyższej kwocie niż odpis podstawowy. 650
11.EKWIWALENT ZA DODATKOWY URLOP WYPOCZYNKOWY OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ JAKO
PRZYCHÓD ZE STOSUNKU PRACY.. 651
ROZDZIAŁ IV
BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY.. 653
1.PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE BHP. 653
2.OBOWIĄZKI BHP W ZAKRESIE PIERWSZEJ POMOCY I OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ 655
3.INFORMACJE Z ZAKRESU BHP PRZEKAZYWANE PRACOWNIKOM... 656
4.OBOWIĄZKI PRACODAWCÓW WYKONUJĄCYCH PRACĘ W TYM SAMYM MIEJSCU 656
5.STRAŻAK I OSOBA ZOBOWIĄZANA DO UDZIELANIA.. 657
PIERWSZEJ POMOCY.. 657
6.KWALIFIKACJE STRAŻAKA.. 658
7.MOŻLIWOŚĆ WYSTĄPIENIA ZAGROŻEŃ W FIRMIE A OBOWIĄZKI PRACODAWCY 659
8.WYKAZ PRAC WYMAGAJĄCYCH ASEKURACJI. 659
9.PRAWO PRACOWNIKA DO POWSTRZYMANIA SIĘ OD WYKONYWANEJ PRACY.. 660
10.RYZYKO ZAWODOWE.. 660
11.APTECZKI I PUNKTY PIERWSZEJ POMOCY W ZAKŁADZIE PRACY.. 661
12.BADANIA LEKARSKIE PRACOWNIKÓW... 661
12.1.Okresowe i wstępne badania lekarskie. 661
12.2.Aktualność badań lekarskich. 662
12.3.Osoby podlegające wstępnym badaniom lekarskim.. 662
12.4.Badania wstępne a przerwa pomiędzy kolejnymi umowami 662
12.5.Obowiązek skierowania pracownika na badania kontrolne. 663
12.6.Choroba pracownika a okresowe badania lekarskie. 663
12.7.Dopuszczenie pracownika do pracy bez badań lekarskich. 664
12.8.Zaświadczenie o braku przeciwwskazań do podjęcia nauki a wstępne badania lekarskie młodocianych 664
12.9.Badania do celów sanitarnych. 664
12.10.Stwierdzenie u pracownika objawów chorobowych a odsunięcie pracownika od pracy 664
12.11.Badania lekarskie kierowców.. 665
13.SZKOLENIA BHP. 666
13.1.Szkolenia BHP pracowników.. 666
13.2.Częstotliwość szkoleń BHP.. 666
13.3.Szkolenie pracodawcy. 667
13.4.Podmiot przeprowadzający szkolenie BHP.. 667
13.5.Program szkolenia BHP.. 667
13.6.Szkolenia wstępne BHP.. 668
13.7.Szkolenia okresowe BHP.. 669
13.8.Szkolenia BHP samozatrudnionych. 670
14.SŁUŻBA BHP. 671
14.1.Działalność służby BHP.. 671
14.2.Kwalifikacje służby BHP.. 672
14.3.Obowiązek utworzenia służby BHP.. 673
14.4.Powierzenie zadań służby BHP specjaliście spoza zakładu pracy. 674
15.KOMISJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY.. 674
16.POMIAR CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY 675
17.POJĘCIE „CZYNNIKI SZKODLIWE DLA ZDROWIA”. 675
18.PODMIOTY UPRAWNIONE DO DOKONYWANIA BADAŃ CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH 675
19.POSIŁKI I NAPOJE PROFILAKTYCZNE.. 676
19.1.Obowiązek zapewnienia napoi 676
19.2.Obowiązek zapewniania profilaktycznych posiłków i napojów.. 677
19.3.Ekwiwalent za posiłki i napoje profilaktyczne. 677
20.ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ, ODZIEŻ I OBUWIE ROBOCZE.. 677
20.1.Ewidencja środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego. 677
20.2.Pojęcie – środki ochrony indywidualnej 678
20.3.Zasady przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego 678
20.4.Środki ochrony w stolarni 679
20.5.Przykładowa tabela przydziału odzieży i obuwia roboczego. 679
20.6.Ekwiwalent za używanie i pranie odzieży roboczej 680
21.POMIESZCZENIA PRACY.. 680
21.1.Zapewnienie odpowiednich pomieszczeń pracy. 680
21.2.Lokalizacja pomieszczeń. 681
21.3.Temperatura w pomieszczeniach pracy. 681
21.4.Powierzchnia pomieszczeń pracy. 682
21.5.Wysokość pomieszczeń stałej pracy. 682
21.6.Wysokość pomieszczeń czasowej pracy. 683
21.7.Budowa i przebudowa pomieszczeń pracy bez opinii rzeczoznawców.. 683
22.ZAPEWNIENIE PRACOWNIKOM ŚRODKÓW HIGIENY.. 683
23.DERMATOLOGICZNE ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ. 684
24.PRACA PRZY KOMPUTERZE.. 685
24.1.Organizacja stanowiska pracy przy komputerze. 685
24.2.Pojęcie „monitor ekranowy”. 685
24.3.Wymogi dotyczące stanowiska pracy z monitorem ekranowym.. 686
24.4.Zakup okularów do pracy przy monitorze ekranowym.. 686
24.5.Warunki refundacji pracownikowi okularów.. 687
24.6.Praca przy komputerze pracownicy w ciąży. 687
25.OBOWIĄZEK URZĄDZENIA JADALNI. 688
26.CHOROBY ZAWODOWE.. 688
26.1.Warunki uznania danej choroby za chorobę zawodową. 688
26.2.Choroby inne niż wymienione w katalogu chorób zawodowych. 688
26.3.Zasady postępowania w przypadku podejrzenia choroby zawodowej 689
26.4.Obowiązki pracodawcy w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia choroby zawodowej 689
26.5.Wykaz chorób zawodowych. 690
27.WYPADKI PRZY PRACY.. 691
27.1.Pojęcie wypadku przy pracy. 691
27.2.Nagłość zdarzenia. 691
27.3.Ukąszenie przez kleszcza a nagłość zdarzenia. 692
27.4.Przyczyna zewnętrzna wypadku przy pracy. 692
27.5.Związek wypadku z pracą. 692
27.6.Spożywanie alkoholu w czasie pracy a wypadek przy pracy. 693
27.7.Zawał lub wylew a wypadek przy pracy. 693
27.8.Wypadek w czasie przerwy w świadczeniu pracy. 694
27.9.Wadliwe orzeczenie lekarskie jako przyczyna wypadku przy pracy. 696
28.9.Termin zgłoszenia się do lekarza a wypadek przy pracy. 696
27.10.Rodzaje wypadków przy pracy. 696
27.11.Wypadki traktowane na równi z wypadkiem przy pracy. 697
27.12.Wypadki przy pracy i choroby zawodowe. 698
27.13.Zawiadomienie Państwowej Inspekcji Pracy. 698
27.14.Zabezpieczenie miejsca wypadku. 699
27.15.Zespół powypadkowy. 699
27.16.Obowiązek powołania zespołu powypadkowego. 700
27.18.Protokół powypadkowy. 700
27.19.Rola protokołu powypadkowego. 701
27.20.Wypadek w drodze do pracy a wydłużenie drogi przez pracownika. 701
27.21.Roszczenia uzupełniające w przypadku wypadku przy pracy. 702
27.22.Obowiązek przechowywania dokumentów dotyczących wypadku przy pracy 702
28.WZORY DOKUMENTÓW... 703
28.1.Zarządzenie w sprawie przydziału odzieży i obuwia roboczego i ochronnego 703
28.2.Karta przydziału odzieży, obuwia oraz środków ochrony indywidualnej 704
28.3.Oświadczenie o odbyciu okresowego szkolenia BHP.. 704
29.ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA WYPADKOWEGO.. 704
29.1.Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 704
29.2.Osoby, którym nie przysługują świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. 705
29.3.Pojęcie choroby zawodowej 706
29.4.Jednorazowe odszkodowanie. 706
29.5.Dwukrotne pobranie przez pracownika jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy 707
29.6.Podmioty dokonujące wypłaty zasiłku chorobowego. 708
29.7.Świadczenia rehabilitacyjne. 708
29.8.Zasiłek wyrównawczy. 708
29.9.Przypadki, gdy nie przysługuje zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia wypadkowego 709
29.10.Protokół powypadkowy a ustalenia ZUS. 709
30.ŚWIADCZENIA BHP A SKŁADKI ZUS I PODATEK DOCHODOWY.. 712
30.1.Posiłki profilaktyczne i napoje a składki ZUS. 712
30.2.Środki higieny osobistej a składki ZUS. 713
30.3.Odzież i obuwie robocze a składki ZUS. 713
30.4.Napoje wydawane wszystkim pracownikom a składki ZUS. 714
30.5.Produkty żywnościowe dla pracowników a zwolnienie z podatku dochodowego 714
30.6.Ekwiwalent za użyte przy wykonywaniu pracy narzędzia lub materiały pracownika a składki ZUS 715
30.7.Ekwiwalent za używanie i pranie odzieży roboczej a podatek dochodowy. 715
30.8.Wysokość ekwiwalentu a zwolnienie z podatku dochodowego. 715
30.9.Okulary dla pracowników w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów.. 716
ROZDZIAŁ V
UPRAWNIENIA ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM I MACIERZYŃSTWEM... 719
1.OCHRONA KOBIET W OKRESIE CIĄŻY.. 719
2.URLOPY MACIERZYŃSKIE.. 720
2.1.Zasady udzielania urlopu macierzyńskiego. 720
2.2.Pracownica wymagająca opieki szpitalnej, a urlop macierzyński ojca. 721
2.3.Osoby, którym przysługuje urlop macierzyński w nowym wymiarze. 722
2.4.Rodziny zastępcze zawodowe. 722
2.5.Przyjęcie dziecka na wychowanie a urlop macierzyński 722
2.6.Choroba w trakcie urlopu macierzyńskiego. 723
2.7.Udzielenie urlopu macierzyńskiego nauczycielce przebywającej na urlopie zdrowotnym 724
2.8.Dodatkowy urlop macierzyński od 1 stycznia 2010 r. 724
2.9.Dodatkowy urlop macierzyński dla ojca dziecka. 725
2.10.Urlop ojcowski 725
2.11.Zasady udzielenia urlopu ojcowskiego. 726
2.12.Urlop ojcowski dla rodziców adopcyjnych. 726
2.13.Przedwczesny poród a urlop macierzyński 727
3.PRZERWA NA KARMIENIE.. 729
4.DODATKOWE DNI WOLNE DLA PRACOWNIKÓW WYCHOWUJĄCYCH DZIECKO 729
5.UDZIELENIE 2 DNI WOLNYCH PRACOWNIKOWI WYCHOWUJĄCEMU DZIECKO 730
6.PRACOWNICA W CIĄŻY A SZKODLIWE WARUNKI PRACY.. 731
7.PRACE ZABRONIONE KOBIETOM W CIĄŻY.. 731
8.AUTOMATYCZNE PRZEDŁUŻENIE UMOWY O PRACĘ Z KOBIETĄ W CIĄŻY 732
9.PRACOWNICA W CIĄŻY ZATRUDNIONA NA ZASTĘPSTWO A PRZEDŁUŻENIE UMOWY O PRACĘ
732
10.URLOP WYCHOWAWCZY.. 733
11.WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO.. 733
12.PORÓD W TRAKCIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO.. 734
13.PRACA W CZASIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO.. 735
14.URLOP WYCHOWAWCZY A DRUGA PRACA U TEGO SAMEGO PRACODAWCY.. 735
15.UDZIELENIE PRZEZ PRACODAWCĘ URLOPU WYCHOWAWCZEGO NA CZAS DŁUŻSZY NIŻ
UMOWA O PRACĘ 735
16.POWRÓT DO PRACY PO URLOPIE WYCHOWAWCZYM... 735
17.PODWYŻKI WYNAGRODZEŃ A PRACOWNICY NA URLOPIE MACIERZYŃSKIM... 736
18.WYNAGRODZENIE PRACOWNIKA POWRACAJĄCEGO PO URLOPIE WYCHOWAWCZYM
736
19.URLOP MACIERZYŃSKI A PRAWO DO TRZYNASTKI. 737
20.WZÓR WNIOSKU O UDZIELENIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO.. 737
21.ZASIŁEK MACIERZYŃSKI. 737
21.1.Prawo do zasiłku. 737
21.2.Zasady przyznawania zasiłku macierzyńskiego. 738
21.3.Zmiana wymiaru zasiłku macierzyńskiego od 1 stycznia 2012 r. w wyjaśnieniach ZUS 739
21.4.Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego dla pracownika. 741
21.5.Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego po zasiłku chorobowym lub urlopie wychowawczym 741
21.6.Zasiłek macierzyński po zasiłku chorobowym.. 742
21.7.Ponowne ustalanie podstawy wymiaru zasiłku. 742
21.8.Ustalanie i wypłata zasiłku macierzyńskiego. 742
21.9.Dokumenty niezbędne do wypłaty zasiłku macierzyńskiego. 743
21.10.Dokumenty do wypłaty zasiłku macierzyńskiego w okresie urlopu ojcowskiego 744
21.11.Zasiłek macierzyński, a urlop ojcowski od 1 stycznia 2010 r. 744
21.12.Urlop ojcowski w przypadku przysposobienia dziecka w wyjaśnieniach ZUS 745
21.13.Łączenie urlopu ojcowskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego z pracą, a wysokość zasiłku
macierzyńskiego od 1 stycznia 2010 r. 747
21.14.Pracownica na zasiłku macierzyńskim, a składki ZUS. 747
21.15.Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób przebywających na urlopie wychowawczym
748
21.16.Zasady ustalania przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia dla celów ustalenia podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenia społeczne osób przebywających na urlopie wychowawczym.. 750
21.17.Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób na urlopach wychowawczych 751
22.PRACOWNICY POWRACAJĄCY Z URLOPÓW MACIERZYŃSKICH I WYCHOWAWCZYCH A
SKŁADKI NA FUNDUSZ PRACY I FGŚP. 751
23.PROJEKTOWANE ZMIANY W ZAKRESIE URLOPÓW MACIERZYŃSKICH.. 752
23.1.Projektowane zmiany w kodeksie pracy. 752
23.2.Projektowane zmiany w zakresie zasiłku macierzyńskiego. 754
23.3.Projektowane zmiany a przepisy przejściowe. 755
ROZDZIAŁ VI
ZAKŁADOWY FUNDUSZ ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH.. 757
1.ZASADY TWORZENIA ZAKŁADOWEGO FUNDUSZU ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH.. 757
2.ILOŚĆ ZATRUDNIONYCH PRACOWNIKÓW A ZFŚS. 758
3.SYNDYK, A OBOWIĄZEK DOKONYWANIA ODPISÓW NA ZFŚS. 758
4.PRACODAWCY ZATRUDNIAJĄCY MNIEJ NIŻ 20 PRACOWNIKÓW, A OBOWIĄZEK TWORZENIA
ZAKŁADOWEGO FUNDUSZU ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH.. 758
5.OBOWIĄZKI PRACODAWCY, KTÓRY ZREZYGNOWAŁ Z TWORZENIA FUNDUSZU I
WYPŁACANIA ŚWIADCZENIA URLOPOWEGO.. 759
6.WYSOKOŚĆ ODPISÓW NA ZFŚS. 759
7.WYSOKOŚĆ ODPISU NA ZFŚS W 2013 R. 760
8.ODPISY NA ZFŚS ZA OSOBY ZATRUDNIONE W SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH WARUNKACH
761
9.ŚWIADCZENIE URLOPOWE.. 762
10.ŚWIADCZENIE URLOPOWE NA POCZĄTKU ROKU.. 762
11.REZYGNACJA Z WYPŁACANIA ŚWIADCZENIA URLOPOWEGO.. 762
12.STAN ZATRUDNIENIA DLA CELÓW DOKONANIA ODPISU NA ZFŚS. 763
13.POJĘCIE DZIAŁALNOŚCI SOCJALNEJ. 764
14.REGULAMIN KORZYSTANIA Z ZFŚS. 764
15.USTALANIE ZASAD KORZYSTANIA Z ZFŚS. 765
16.ZAKUPY Z FUNDUSZU BEZ ZRÓŻNICOWANIA SYTUACJI MAJĄTKOWEJ PRACOWNIKÓW
765
17.UDZIELANIE POMOCY Z ZFŚS. 766
18.PRZEZNACZENIE ŚRODKÓW Z ZFŚS. 767
19.BRAK MOŻLIWOŚCI WYSTĄPIENIA PRACOWNIKA Z ROSZCZENIEM O ZASPOKOJENIE
DOWOLNYCH POTRZEB SOCJALNYCH.. 767
20.DOFINANSOWANIE OPŁAT ZA PRZEDSZKOLE Z ZFŚS. 768
21.KLUBY DZIECIĘCE ZE ŚRODKÓW ZAKŁADOWEGO FUNDUSZU ŚWIADCZEŃ SOCJALNYCH
768
22.FORMY DOFINANSOWANIA WYPOCZYNKU.. 769
23.WCZASY ZA GRANICĄ A DOFINANSOWANIE Z ZFŚS. 769
24.IMPREZY KULTURALNE Z ZFŚS. 769
25.IMPREZY MASOWE Z ZFŚS. 770
26.PODMIOTY UPRAWNIONE DO ŚWIADCZEŃ Z ZFŚS. 772
27.RÓŻNICOWANIE WYSOKOŚCI ŚWIADCZEŃ Z ZFŚS W ZALEŻNOŚCI OD STAŻU
PRACOWNIKÓW 773
28.ZASADY USTALANIA DOCHODU PRACOWNIKA DLA CELU PRZYZNANIA ŚWIADCZEŃ Z ZFŚS
773
29.WNIOSKI O DOFINANSOWANIE Z ZFŚS A OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH.. 773
30.PRACOWNIK NA URLOPIE BEZPŁATNYM A ŚWIADCZENIA Z ZFŚS. 774
31.PRACOWNIK NA URLOPIE WYCHOWAWCZYM A ŚWIADCZENIA Z ZFŚS 774
32.POŻYCZKI Z ZFŚS. 774
33.ZWIĘKSZENIA FUNDUSZU.. 774
34.PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY ŚRODKÓW TRWAŁYCH SŁUŻĄCYCH DZIAŁALNOŚCI
SOCJALNEJ 775
35.ODRĘBNY RACHUNEK BANKOWY ZFŚS. 775
36.PRZEKAZYWANIE ŚRODKÓW... 776
37.BRAK OBOWIĄZKU UISZCZENIA ODSETEK W PRZYPADKU OPÓŹNIENIA W PRZEKAZANIU
ŚRODKÓW NA ZFŚS 776
38.WAŻNE TERMINY ZWIĄZANE Z ZFŚS. 776
39.ZFŚS A PODATEK DOCHODOWY.. 777
39.1.Skutki świadczeń socjalnych u pracownika. 777
39.2.Zapomogi wypłacane w przypadku zdarzeń losowych. 777
39.3.Rzeczowe świadczenia. 778
39.4.Dopłaty do wypoczynku. 778
39.5.Świadczenia socjalne a koszty uzyskania przychodów.. 779
39.6.Spotkania integracyjne pracowników.. 779
39.7.Wydatki socjalne. 780
39.8.Zaległe wpłaty na ZFŚS. 780
39.9.Koszty administrowania ZFŚS. 781
40.ŚWIADCZENIA SOCJALNE A SKŁADKI ZUS. 782
40.1.Wypłat bez kryterium socjalnego a podatek dochodowy. 782
40.2.Dofinansowanie z ZFŚS do wypoczynku pracowników – raz jeszcze. 782
40.3.Oskładkowanie paczek świątecznych. 783
40.4.Paczki świąteczne częściowo sfinansowane z ZFŚS, a częściowo ze środków obrotowych 784
40.5.Świadczenie urlopowe wypłacane w wyższej kwocie niż odpis podstawowy. 784
40.6.Dofinansowanie do imprezy sportowej i kulturalnej 785
40.7.Świadczenia pieniężne z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. 785
40.8.Zapomogi wolne od składek i podatku dochodowego. 786
40.9.Dopłaty do wypoczynku a zwolnienie z podatku dochodowego. 787
40.10.Brak zróżnicowania świadczeń z ZFŚS a składki ZUS. 790
41.ODSPRZEDAŻ PRACOWNIKOM USŁUG DOFINANSOWANYCH Z ZFŚS A PODATEK VAT 791
ROZDZIAŁ VII
ZAGADNIENIA POZOSTAŁE.. 793
1. RÓWNE TRAKTOWANIE W STOSUNKACH PRACY.. 793
1.1.Zasada równego traktowania. 793
1.2.Dyskryminacja pośrednia i bezpośrednia. 794
1.3.Prawo do jednakowego wynagrodzenia. 795
1.4.Mniejsze wynagrodzenie dla leniwego pracownika a zakaz dyskryminacji 795
1.5.Naruszenie zasady równego traktowania. 795
1.6.Ochrona dyskryminowanego pracownika. 795
1.7.Zwolnienie z powodu nabycia wieku emerytalnego a dyskryminacja. 796
1.8.Zatrudnienie przez kościół a dyskryminacja ze względu na wyznanie. 796
2.MOBBING.. 796
2.1.Pojęcie mobbingu. 796
2.2.Wymagający pracodawca a mobbing. 797
2.3.Subiektywne odczucia pracownika a mobbing. 797
2.4.Izolacja pracownika w grupie a mobbing. 797
2.5.Obowiązki pracodawcy w zakresie zapobiegania mobbingowi 798
3.PRZESZUKANIA I KONTROLE OSOBISTE PRACOWNIKÓW... 799
4.KONTROLOWANIE POCZTY ELEKTRONICZNEJ PRACOWNIKÓW... 799
5.NARUSZENIE GODNOŚCI PRACOWNIKA.. 800
6.SZCZEGÓLNA OCHRONA PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH.. 801
7.ZASADY ODPOWIEDZIALNOŚCI PRACOWNIKA.. 801
7.1.Odpowiedzialność porządkowa pracownika. 801
7.2.Zasady nakładania kar porządkowych. 802
7.3.Przesłanki wymierzenia kary porządkowej 803
7.4.Rodzaje kar porządkowych. 803
7.5.Przesłanie przez pracownika firmowego dokumentu podmiotowi zewnętrznemu 804
7.6.Sankcja za porzucenie przez pracownika stanowiska pracy. 804
7.7.Odpowiedzialność materialna. 805
7.8.Możliwość uwolnienia się pracownika od odpowiedzialności za szkodę. 807
7.9.Odpowiedzialność materialna w orzeczeniach Sądu Najwyższego. 807
7.10.Szkoda u osoby trzeciej 808
7.11.Odpowiedzialność za mienie powierzone. 808
7.12.Pobranie pieniędzy za towar przez pracownika. 809
7.13.Zdarzenia niezależne od pracownika a szkoda w mieniu powierzonym.. 809
7.14.Odpowiedzialność pracownika za szkodę w mieniu powierzonym w orzeczeniach Sądu Najwyższego 812
7.15.Ujawnienie tajemnicy pracodawcy. 813
7.16.Brak możliwości karania pracowników za ujawnianie zarobków.. 814
7.17.Odpowiedzialność kierownika za działania podległych mu pracowników.. 815
7.18.Wysokość kary pieniężnej 815
7.19.Zatarcie kary pieniężnej 816
7.20.Nałożenie na pracownika kary porządkowej 817
8.BADANIE TRZEŹWOŚCI PRACOWNIKA.. 818
8.1.Zasady ogólne. 818
8.2.Forma polecenia zaprzestania pracy przez nietrzeźwego pracownika. 818
8.3.Badanie trzeźwości nieatestowanym alkomatem.. 818
9.PRACOWNIK POWOŁANY DO ODBYCIA SŁUŻBY WOJSKOWEJ. 819
9.1.Szczególne uprawnienia pracowników powołanych do odbycia służby wojskowej 819
9.2.Ochrona stosunku pracy poborowego. 819
9.3.Przydział kryzysowy, a ochrona stosunku pracy. 820
9.4.Dodatkowe dni wolne dla osoby powołanej do odbycia służby wojskowej 821
9.5.Odprawa dla pracownika powołanego do odbycia zasadniczej służby wojskowej 821
9.6.Powrót do pracy po odbyciu służby wojskowej 821
9.7.Wliczenie okresu służby wojskowej do stażu pracy. 822
9.8.Urlop bezpłatny dla pracownika powołanego do odbycia ćwiczeń wojskowych 822
10.URLOPY BEZPŁATNE.. 823
10.1.Udzielanie urlopów bezpłatnych. 823
10.2.Urlop bezpłatny po ustaniu stosunku pracy. 823
10.3.Inicjatywa udzielenia urlopu bezpłatnego. 823
10.4.Odmowa udzielenia urlopu bezpłatnego. 823
10.5.Skutki udzielenia urlopu bezpłatnego. 824
10.6.Choroba pracownika w czasie urlopu bezpłatnego. 824
10.7.Urlop bezpłatny, a wykonywanie przez pracownika części swoich obowiązków 825
11.URLOPY OKOLICZNOŚCIOWE.. 825
11.1.Zasady udzielania urlopów okolicznościowych. 825
11.2.Urlop okolicznościowy z okazji ślubu pracownika. 825
12.WEZWANIE PRACOWNIKA PRZEZ RÓŻNE ORGANY PUBLICZNE.. 826
13.PRZESUNIĘCIE PRACOWNIKA POMIĘDZY ODDZIAŁAMI SZPITALA A WYPOWIEDZENIE
WARUNKÓW PRACY 827
14.ZAKAZ PRACY W NOCY.. 827
15.PRAWA AUTORSKIE DO UTWORÓW WYKONANYCH W RAMACH STOSUNKU PRACY 827
16.PRAWA AUTORSKIE DO PROGRAMU KOMPUTEROWEGO STWORZONEGO W RAMACH
STOSUNKU PRACY 828
17.ZATRUDNIENIE ZA GRANICĄ ZALICZANE DO STAŻU.. 828
18.SPECJALNE PREFERENCJE DLA ZAGRANICZNYCH PRACODAWCÓW... 828
19.RADY PRACOWNIKÓW... 829
19.1. Obowiązek powołania rady pracowników.. 829
19.2.Nieprzeprowadzanie w terminie wyborów do rady pracowników.. 830
19.3.Ustalanie liczby zatrudnionych. 830
19.4.Osoby na urlopie wychowawczym i bezpłatnym a ustalanie liczby zatrudnionych 831
19.5.Informacje przekazywane radzie pracowników.. 831
19.6.Zmiany dotyczące rad pracowników od 8 lipca 2009 r. 831
20.SZKOLENIE PRACOWNIKÓW... 832
20.1.Nowe przepisy dotyczące dokształcania pracowników.. 832
20.2.Świadczenia przysługujące pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe 832
20.3.Urlop szkoleniowy. 833
20.4.Umowa pracodawcy z pracownikiem dotycząca podnoszenia kwalifikacji zawodowych 834
20.5.Obowiązek zwrotu przez pracownika kosztów świadczeń poniesionych przez pracodawcę 834
20.6.Świadczenia przysługujące pracownikom uzupełniającym wiedzę w innych formach 836
20.7.Dokształcanie rozpoczęte przed nowelizacją Kodeksu pracy. 836
20.8.Dokształcanie a zwolnienie z podatku dochodowego. 836
20.9.Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy. 837
20.10.Dokształcanie pracowników w wyjaśnieniach Państwowej Inspekcji Pracy. 838
21.SZCZEGÓLNE REGULACJE DOTYCZĄCE ŁAGODZENIA SKUTKÓW KRYZYSU DO 31 GRUDNIA
2011 R. 839
22.WEKSEL JAKO ZABEZPIECZENIE ROSZCZEŃ PRACODAWCY – STANOWISKO MINISTERSTWA
PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ. 841
CZĘŚĆ III
USTANIE STOSUNKU PRACY.. 843
ROZDZIAŁ I
ROZWIĄZANIE STOSUNKU PRACY.. 845
1.ROZWIĄZANIE UMOWY NA CZAS OKREŚLONY.. 845
1.1.Zasady ogólne rozwiązywania umów na czas określony. 845
1.2.Rozwiązanie umowy na czas określony przed upływem 6 miesięcy jej trwania. 846
1.3.Umowa na czas określony a upadłość lub likwidacja przedsiębiorcy. 846
1.4.Przyczyna rozwiązania umowy na czas określony. 846
1.5.Nieprawidłowe rozwiązanie umowy na czas określony. 846
1.6.Wypowiedzenie umowy terminowej niezawierającej klauzuli wypowiedzenia. 847
1.7.Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony przez pracownika. 847
1.8.Dłuższy okres wypowiedzenia umowy na czas określony. 848
1.9.Wypowiedzenie warunków pracy i płacy w przypadku umowy zawartej na czas określony 848
2.ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ NA CZAS NIEOKREŚLONY.. 848
2.1.Zasady ogólne. 848
2.2.Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony. 849
2.3.Okres wypowiedzenia a okres zatrudnienia. 849
2.4. Skrócenie okresu wypowiedzenia. 850
2.5.Termin podjęcia decyzji o skróceniu okresu wypowiedzenia. 850
2.6.Wydłużenie okresu wypowiedzenia zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. 851
2.7.Wydłużenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę korzystne dla pracownika 851
2.8.Zasady rozwiązywania umowy za wypowiedzeniem.. 854
2.9.Przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę w orzecznictwie Sądu Najwyższego 855
2.10.Zabranie przez pracownika dokumentów z akt osobowych. 857
2.11.Praca w czasie zwolnienia lekarskiego. 858
2.12.Usiłowanie kradzieży jako przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę. 858
2.13.Pozostawienie samochodu z towarem bez opieki 858
2.14.Przesunięcie na inne stanowisko pracy i zwolnienie w związku z likwidacją starego stanowiska pracy 858
2.15.Częste zwolnienia lekarskie jako przyczyna zwolnienia pracownika. 859
2.16.Reorganizacja jako powód rozwiązania umowy o pracę. 859
2.17.Utrata zaufania do pracownika jako przyczyna wypowiedzenia. 859
2.18.Nieefektywna praca i niespełnienie oczekiwań pracodawcy. 859
2.19.Brak zgody reszty załogi na zawarcie umowy o odpowiedzialności materialnej 860
2.20.Wiele powodów wypowiedzenia. 860
2.21.Ujawnienie informacji dla nieuprawnionego pracownika. 860
2.22.Zbycie akcji konkurencyjnej spółce. 861
2.23.Data otrzymania wypowiedzenia przez pracownika a termin rozwiązania umowy o pracę 861
2.24.Możliwość rozwiązania umowy przed jej rozpoczęciem.. 861
3.ZAKAZY WYPOWIADANIA UMOWY O PRACĘ.. 861
3.1.Przypadki, gdy ustawodawca wprowadził zakazy wypowiadania umowy o pracę 861
3.2.Wypowiedzenie umowy o pracę dla pracownika w wieku przedemerytalnym.. 862
3.2.1.Pracownik w wieku przedemerytalnym.. 862
3.2.2.Wiek emerytalny. 863
3.2.3.Wydłużenie wieku emerytalnego a ochrona pracowników przed zwolnieniem 869
3.2.4.Pracownicy uprawnieni do wcześniejszej emerytury. 870
3.2.5.Przekroczenie wieku przedemerytalnego w okresie wypowiedzenia . 870
3.2.6.Osiągnięcie wieku emerytalnego. 871
3.2.7.Umowa na czas określony a ochrona pracownika w wieku przedemerytalnym 872
3.3.Wypowiedzenie umowy w okresie usprawiedliwionej nieobecności 872
3.4.Ciąża a rozwiązanie umowy o pracę. 872
3.4.1.Rozwiązanie umowy o pracę w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego. 872
3.4.2.Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron z kobietą w ciąży. 873
3.4.3.Przypadki, gdy można zwolnić kobietę w ciąży. 873
3.4.4.Pracownik ojciec a zakaz wypowiadania umowy o pracę. 874
3.4.5.Umowa o pracę na okres próbny nieprzekraczający jednego miesiąca a ciąża pracownicy 874
3.4.6. Umowa na czas określony a ciąża. 874
3.4.7.Wypowiedzenie umowy o zastępstwo z pracownicą w ciąży. 874
3.4.8.Kobieta ciężarna a przeciwwskazania do wykonywania pracy. 875
3.4.9.Likwidacja oddziału a zwolnienie kobiety ciężarnej 875
3.4.10.Wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej 876
3.4.11.Poronienie ciąży a zakaz wypowiadania umów o pracę. 876
3.4.12.Zakaz rozwiązania umowy o pracę z pracownicą w ciąży. 876
3.4.13.Urlop wychowawczy a wypowiedzenie umowy o pracę. 876
3.4.14.Praca zarobkowa podczas urlopu wychowawczego a wypowiedzenie umowy o pracę 877
3.4.15.Urlop ojcowski a wypowiedzenie umowy o pracę. 877
3.4.16.Praca tymczasowa a ochrona kobiet w ciąży. 877
3.5.Zwolnienie pracownika na zwolnieniu chorobowym.. 878
3.6.Uzyskania zwolnienia lekarskiego po otrzymaniu wypowiedzenia. 879
3.7.Zwolnienie pracownika w okresie pobierania zasiłku rehabilitacyjnego. 879
3.8.Wypowiedzenie umowy o pracę w okresie urlopu wychowawczego. 879
3.9.Szczególne przypadki ochrony przed wypowiedzeniem.. 880
3.10.Ochrona dyskryminowanego pracownika. 880
3.11.Możliwości zwolnienia pracowników chronionych przed wypowiedzeniem.. 880
3.12.Rodzaje urlopów chroniące przed wypowiedzeniem.. 883
3.13.Nieobecności chroniące przed wypowiedzeniem.. 883
4.NIEPRAWIDŁOWE WYPOWIEDZENIE UMOWY O PRACĘ.. 883
4.1.Niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony przez pracodawcę 883
4.2.Niezgodne z prawem rozwiązanie umowy na czas określony a roszczenia pracownika 884
4.3.Wysokość odszkodowania dla osoby bezprawnie zwolnionej 885
4.4.Naruszenie długości okresu wypowiedzenia. 885
4.5.Brak określenia przyczyny wypowiedzenia. 885
4.6.Termin zgłoszenia się do pracy po przywróceniu pracownika do pracy. 886
4.7.Przywrócenie pracownika do pracy. 887
4.8.Roszczenie przywrócenia do pracy a utrata zaufania pracodawcy. 888
4.9.Przywrócenie do pracy pracownika w wieku przedemerytalnym.. 888
4.10.Nadużycie zaufania byłego pracodawcy a przywrócenie do pracy. 889
4.11.Przypadki kiedy przywrócenie do pracy jest niecelowe lub niemożliwe. 889
4.12.Cofnięcie przez pracodawcę wadliwego wypowiedzenia. 890
4.13.Niewłaściwa reprezentacja przy wypowiedzeniu umowy o pracę. 890
5.ROZWIĄZYWANIE UMÓW W OKRESIE PRÓBNYM... 890
5.1.Zasady rozwiązywania umów na okres próbny. 890
5.2.Warunki wypowiedzenia umowy zawartej na okres próbny. 892
6.ROZWIĄZANIE UMOWY NA ZASTĘPSTWO.. 892
7.ROZWIĄZANIE UMOWY ZA POROZUMIENIEM STRON.. 892
7.1.Porozumienie stron jako forma rozwiązania umowy o pracę. 892
7.2.Rozwiązanie umowy o pracę w drodze porozumienia w czasie urlopu wypoczynkowego 892
8.ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ BEZ WYPOWIEDZENIA.. 894
8.1. Zasady ogólne rozwiązywania umów bez wypowiedzenia. 894
8.2.Termin rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. 895
8.3.Bieg miesięcznego terminu na rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia. 895
8.4.Ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych 895
8.5.Przyczyny rozwiązania umowy bez wypowiedzenia w orzecznictwie Sądu Najwyższego 896
8.6.Odmowa poddania się badaniom kontrolnym.. 898
8.7.Powody, które nie mogą być przyczyną zwolnień dyscyplinarnych w orzecznictwie sądowym 898
8.8.Urlop na żądanie a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia. 899
8.9.Zwolnienie dyscyplinarne a konsultacje ze związkami zawodowymi 900
8.10.Zwolnienie dyscyplinarne a wysłuchanie pracownika. 900
8.11.Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika. 900
8.12.Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika a świadectwo pracy 901
8.13.Nieuzasadnione rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika a odszkodowanie 901
8.14.Niezgodne z prawem rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia w czasie biegu wypowiedzenia 902
8.15.Nadszarpnięta opinia pracownika jako przyczyna zwolnienia. 902
8.16.Nieusprawiedliwienie na czas nieobecności a przyczyna wypowiedzenia. 902
8.17.Udostępnienie komputera innej osobie. 902
8.18.Kopiowanie danych z komputerów podłączonych do sieci 903
8.19.Wyjazd pracownika za granicę w okresie choroby. 903
8.20.Bezczynność i bierność pracownika jako powód rozwiązania umowy o pracę 904
8.21.Działanie przeciwko mieniu pracodawcy a zwolnienie dyscyplinarne. 905
8.22.Bezkrytyczne wykonanie bezprawnych poleceń przełożonych jako powód wypowiedzenia umowy o pracę
905
8.23.Niezgodne z prawem rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia. 907
8.24.Nieodbieranie przez pracownika poczty a rozwiązanie umowy o pracę. 908
8.25.Wysłanie oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia a termin wypowiedzenia 909
8.26.Praca u innego pracodawcy podczas zwolnienia lekarskiego jako przyczyna zwolnienia 909
8.27.Fałszywe zwolnienie lekarskie. 910
8.28.Popełnienie przestępstwa przez pracownika a zwolnienie dyscyplinarne. 910
8.29.Utrata uprawnień do wykonywania pracy. 911
8.30.Długa choroba a rozwiązanie umowy o pracę. 911
8.31.Wypowiedzenie umowy o pracę, a niezdolność do pracy. 912
8.32.Termin rozwiązania umowy o pracę z powodu długotrwałej choroby pracownika 912
8.33.Powrót pracownika do pracy po długotrwałej chorobie a wypowiedzenie umowy o pracę 912
8.34.Długotrwała choroba jako przyczyna wypowiedzenia w orzeczeniach Sądu Najwyższego 912
9.WYGAŚNIĘCIE STOSUNKU PRACY.. 913
10.WYPOWIEDZENIE ZMIENIAJĄCE WARUNKI PRACY LUB PŁACY.. 914
10.1.Zasady dokonywania wypowiedzenia zmieniającego. 914
10.2.Zakres elementów objętych wypowiedzeniem zmieniającym.. 915
10.3 Zgoda na obniżkę płacy ze strachu. 915
10.4.Odmowa przyjęcia nowych warunków zatrudnienia. 915
10.5.Zmiana zakresu czynności a wypowiedzenie zmieniające. 915
11.ZWOLNIENIA GRUPOWE.. 916
11.1.Pracodawcy dokonujący zwolnień grupowych. 916
11.2.Zasady liczenia 30 dni 916
11.3.Zasady przeprowadzania zwolnień grupowych. 916
11.4.Osoby chronione w przypadku zwolnień grupowych. 918
12.OBOWIĄZEK PONOWNEGO ZATRUDNIENIA PRACOWNIKA.. 919
12.1.Zwolnienia grupowe a obowiązek ponownego zatrudnienia pracownika. 919
12.2.Zwolnienie indywidualne a obowiązek ponownego zatrudnienia. 919
12.3.Pojęcie grupy zawodowej 919
12.4.Stanowisko pracy ponownie zatrudnianego pracownika. 920
12.5.Rodzaj umowy o pracę ponownie zatrudnianego pracownika. 920
12.6.Zgłoszenie zamiaru powrotu do pracy. 920
13.KONSULTACJE ZE ZWIĄZKAMI ZAWODOWYMI ROZWIĄZANIA UMOWY O PRACĘ NA CZAS
NIEOKREŚLONY 921
13.1.Wypowiedzenie umowy o pracę a konsultacje ze związkami zawodowymi 921
13.2.Cofnięcie wypowiedzenia i ponowne wypowiedzenie umowy a obowiązek konsultacji ze związkami
zawodowymi 921
13.3.Zamiar zmiany podstawy wypowiedzenia a konsultacje ze związkami zawodowymi 921
13.4.Zmiana sytuacji faktycznej a ponowne konsultacje ze związkami zawodowymi 921
13.5.Znaczny okres czasu pomiędzy konsultacją ze związkami zawodowymi a datą wręczenia wypowiedzenia
922
13.6.Skutki braku konsultacji ze związkami zawodowymi 922
14.ZAGADNIENIA POZOSTAŁE ZWIĄZANE Z ROZWIĄZANIEM UMOWY O PRACĘ 922
14.1.Obowiązki związane z wypowiedzeniem umowy o pracę. 922
14.2. Zwolnienie niepełnosprawnego z powodu jego ułomności 923
14.3.Termin wypowiedzenia umów o pracę. 923
14.4.Sposób liczenia 3-dniowych terminów wypowiedzenia. 923
14.5. Podstawowe zasady wypowiadania umów o pracę. 924
14.6.Forma wypowiedzenia umowy o pracę. 924
14.7.Odmowa przyjęcia wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownika. 925
14.8. Świadczenie pracy w okresie wypowiedzenia. 925
14.9.Konsultacje ze związkami zawodowymi 925
14.10.Działacz związkowy dwóch związków zawodowych. 926
14.11.Powstanie nowego związku zawodowego w trakcie zwolnień grupowych. 927
14.12.Przekroczenie terminu doręczenia wypowiedzeń ustalonych ze związkami zawodowymi 927
14.13.Wypowiedzenie warunków pracy i płacy dla działacza związkowego. 927
14.14.Możliwość żądania przywrócenia do pracy w przypadku umowy na czas określony w wyroku Trybunału
Konstytucyjnego 927
14.15.Pouczenie o prawie odwołania się do sądu. 928
14.16.Doręczenie wypowiedzenia. 929
14.17.Nieodbieranie listów poleconych z wypowiedzeniem przez pracownika. 929
14.18.Niepodjęcie pracy przez pracownika. 929
14.19.Zatrudnienie pracownika po zwolnieniach grupowych. 931
14.20.Przyczyna odwołania i zwolnienia prezesa spółki 931
14.21.Cofnięcie wypowiedzenia umowy o pracę. 932
14.22.Przeciwwskazania do wykonywania pracy a zwolnienie. 932
14.23.Czasowe powierzenie pracownikowi innej pracy a wypowiedzenie zmieniające 932
ROZDZIAŁ II
OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z USTANIEM STOSUNKU PRACY.. 935
1.ODPRAWA Z TYTUŁU ZWOLNIENIA GRUPOWEGO.. 935
1.1.Wysokość odprawy. 935
1.2.Nabycie prawa do odprawy. 935
1.3.Osoby, którym przysługuje prawo do odprawy. 936
1.4.Wypowiedzenie zmieniające a prawo do odprawy. 937
1.5.Pojęcie „zwolnienia grupowego”. 937
1.6.Odprawa a pracodawca zatrudniający mniej niż 20 osób. 937
1.7.Zwolnienie grupowe w zakładzie pracy do 20 pracowników.. 938
1.8.Odprawa a pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 osób. 941
1.9.Odprawa dla chałupnika. 941
2.ŚWIADECTWO PRACY.. 942
2.1.Wydawanie świadectw pracy. 942
2.2.Nowe zasady wydawania świadectw pracy od 21 marca 2011 r. 942
2.3.Umowa na czas nieokreślony po umowach terminowych a obowiązek wydania świadectwa pracy 944
2.4.Zawartość świadectwa pracy. 945
2.5.Typowe błędy w świadectwie pracy. 946
2.6.Sprostowanie treści świadectwa pracy. 948
2.7.Dochodzenie sprostowania świadectwa pracy, a roszczenie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania
stosunku pracy. 948
2.8.Informacja na świadectwie pracy o jego sprostowaniu. 948
2.9.Sposób rozwiązania umowy o pracę a dane w świadectwie pracy. 949
2.10.Dane w świadectwie pracy w przypadku otrzymania renty przez pracownika 949
2.11.Potrącenia z wynagrodzenia a dane w świadectwie pracy. 950
2.12.Sposób doręczenia świadectwa pracy. 950
2.13.Wcześniejsze wydanie świadectwa pracy. 950
2.14.Wysłanie świadectwa pracy razem z oświadczeniem o rozwiązaniu umowyn o pracę bez wypowiedzenia
951
2.15.Skutki opóźnienia w wydaniu świadectwa pracy. 951
2.16.Obliczenie odszkodowania za niewydanie w terminie świadectwa pracy. 952
2.17.Urlop wypoczynkowy w świadectwie pracy. 953
2.18.Urlopy dodatkowe w świadectwie pracy. 953
2.19.Ekwiwalent za urlop w świadectwie pracy. 953
2.20.Brak danych dotyczących zwolnień lekarskich pracownika. 953
2.21.Urlop bezpłatny w świadectwie pracy. 954
2.22.Zasiłek opiekuńczy i chorobowy w świadectwie pracy. 954
2.23.Rozwiązanie umowy z powodu zmian organizacyjnych w firmie a świadectwo pracy 954
2.24.Duplikat świadectwa pracy. 955
2.25.Świadectwa pracy pracowników tymczasowych. 955
3.DNI NA POSZUKIWANIE PRACY.. 956
3.1.Zwolnienie na poszukiwanie pracy. 956
3.2.Umowa o zastępstwo lub na okres próbny krótszy niż 2 tygodnie a zwolnienie na poszukiwanie pracy 957
3.3.Urlop a dni na poszukiwanie pracy. 957
3.4.Wypowiedzenie umowy przez pracownika a dni wolne na poszukiwanie pracy 957
3.5.Sposób liczenia dni wolnych na poszukiwanie pracy. 957
4.URLOP I EKWIWALENT ZA URLOP A USTANIE STOSUNKU PRACY.. 958
4.1.Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. 958
4.2.Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia. 958
4.3.Urlop na żądanie w okresie wypowiedzenia. 959
4.4.Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy a zwolnienie dyscyplinarne. 959
4.5.Przedstawienie dokumentów uprawniających do wyższego urlopu po rozwiązaniu umowy o pracę 959
5.ŚMIERĆ PRACOWNIKA.. 959
5.1.Śmierć pracownika a wygaśnięcie stosunku pracy. 959
5.2.Odprawa pośmiertna. 960
6.ŚMIERĆ PRACODAWCY.. 961
7.OBOWIĄZEK ROZLICZENIA CZASU PRACY.. 961
8.ODPRAWA EMERYTALNA I RENTOWA.. 962
8.1.Zasady ogólne otrzymania odprawy emerytalnej i rentowej 962
8.2.Renta czasowa a odprawa rentowa. 962
8.3.Renta rodzinna a odprawa rentowa. 963
8.4.Wcześniejsza emerytura a prawo do odprawy. 963
8.5.Świadczenie przedemerytalne a odprawa. 963
8.6.Ustanie zatrudnienia. 963
8.7.Wygaśnięcie umowy wskutek upływu czasu a odprawa. 963
8.8.Zwolnienie pracownika pobierającego wcześniej rentę. 963
8.9.Późniejsze rozwiązanie stosunku pracy niż nabycie prawa do emerytury. 964
8.10.Ponowne nawiązanie stosunku pracy a odprawa. 964
8.11.Związek między ustaniem zatrudnienia a przejściem na emeryturę lub rentę. 964
8.12.Odprawa po wyczerpaniu okresu zasiłkowego. 965
8.13.Przyznanie renty inwalidzkiej po ustaniu stosunku pracy a odprawa. 965
8.14.Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. 965
8.15.Ilość odpraw.. 966
8.16.Niepoinformowanie pracodawcy o przejściu na emeryturę. 966
8.17.Wysokość odprawy. 966
8.18.Wysokość odprawy a praca u kilku pracodawców.. 966
8.19.Odprawa związana ze zwolnieniami grupowymi a odprawa emerytalna. 966
8.20.Odprawa emerytalna a potrącenia z wynagrodzenia. 967
9.USTANIE ZATRUDNIENIA A ZAKAZ KONKURENCJI. 967
9.1.Zakaz konkurencji po ustaniu zatrudnienia. 967
9.2.Niewywiązywanie się pracodawcy z wypłaty odszkodowania za zakaz konkurencji 967
9.3.Termin wypłaty odszkodowania w związku z zakazem konkurencji 968
9.4.Czas zatrudnienia a długość okresu zakazu konkurencji 968
9.5.Wycofanie się z umowy o zakazie konkurencji 968
9.6.Wcześniejsze rozwiązanie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy 969
9.7.Możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o zakazie konkurencji 971
9.8.Początek obowiązywania umowy o zakazie konkurencji 971
10.ZWOLNIENIE Z OBOWIĄZKU ŚWIADCZENIA PRACY.. 974
10.1.Wypowiedzenie umowy o pracę a zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy 974
10.2.Możliwość przywrócenia do pracy po zwolnieniu z obowiązku świadczenia pracy 975
10.3.Urlop wypoczynkowy a zwolnienie z wykonywania pracy. 975
11.OBOWIĄZEK POMOCY PRZY GROMADZENIU DOKUMENTACJI DO EMERYTURY 975
12.OBOWIĄZEK WYDANIA ZAŚWIADCZENIA O ODBYTYM SZKOLENIU BHP 976
ROZDZIAŁ III
WZORY DOKUMENTÓW... 977
1.ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ ZA WYPOWIEDZENIEM... 977
2.ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ Z ZASTOSOWANIEM SKRÓCONEGO OKRESU
WYPOWIEDZENIA 978
3.ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ BEZ WYPOWIEDZENIA.. 979
4.PROPOZYCJA PRACOWNIKA ROZWIĄZANIA UMOWY O PRACĘ ZA POROZUMIENIEM STRON
980
5.WYPOWIEDZENIE UMOWY ZAWARTEJ NA ZASTĘPSTWO.. 980
6.ZAWIADOMIENIE ZWIĄZKU ZAWODOWEGO O ZAMIARZE WYPOWIEDZENIA UMOWY 981
7.ŚWIADECTWO PRACY.. 981
8.UMOWA O ZAKAZIE KONKURENCJI PO USTANIU STOSUNKU PRACY.. 983
ROZDZIAŁ IV
ROZWIĄZANIE STOSUNKU PRACY A PODATEK DOCHODOWY I ZUS. 985
1.WYREJESTROWANIE PRACOWNIKA Z UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I UBEZPIECZENIA
ZDROWOTNEGO 985
2.PODPIS PRACOWNIKA NA WYREJESTROWANIU Z UBEZPIECZEŃ.. 985
3.ODSZKODOWANIA WYPŁACANE W ZWIĄZKU Z ROZWIĄZANIEM STOSUNKU PRACY 986
4.JEDNORAZOWE ODPRAWY W ZWIĄZKU Z ROZWIĄZANIEM STOSUNKU PRACY 986
5.ODSZKODOWANIA WYPŁACANE NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O ZAKAZIE KONKURENCJI 987
6.ODSZKODOWANIE Z TYTUŁU NIEWYDANIA W TERMINIE ŚWIADECTWA PRACY 987
7.WYNAGRODZENIE BYŁEGO PRACOWNIKA.. 988
8.EKWIWALENT ZA URLOP WYPOCZYNKOWY.. 988
9.WYPŁATA ODPRAWY A KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU.. 990
10.ZAWYŻONA KWOTA ODPRAWY POŚMIERTNEJ. 990
11.OBOWIĄZEK WYSTAWIENIA PIT-11. 992
12.DANE W PIT-11. 992
13.SKRÓCENIE OKRESU WYPOWIEDZENIA A ZUS. 993
14.ODPRAWA EMERYTALNA I RENTOWA A PODATEK DOCHODOWY I SKŁADKI ZUS 994
15.UMORZENIE POŻYCZKI PO ŚMIERCI PRACODAWCY.. 994
16.ODSZKODOWANIE ZA NIEUZASADNIONE WYPOWIEDZENIE UMOWY O PRACĘ A ZWOLNIENIE
Z PODATKU DOCHODOWEGO.. 995
17.ODSZKODOWANIE ZA NIEZGODNE Z PRAWEM WYPOWIEDZENIE UMOWY A KOSZTY
UZYSKANIA PRZYCHODÓW 998
18.UMORZENIE POŻYCZKI PO ŚMIERCI PRACOWNIKA.. 998
CZĘŚĆ IV
AKTY PRAWNE.. 1001
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy ……….……………..1003