1 Wyrok z dnia 8 lutego 2012r. III U 984/11 Okres niezdolności do

1 Wyrok z dnia 8 lutego 2012r. III U 984/11 Okres niezdolności do

Wyrok z dnia 8 lutego 2012r.
III U 984/11
Okres niezdolności do pracy z powodu choroby przypadający na okres urlopu
bezpłatnego po powrocie pracownika z pracy „na eksporcie”, realizowanej na podstawie
rozporządzenia Rady Ministrów z 27.12.1974r. w sprawie niektórych praw i
obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji
budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem ( Dz.U. nr 51 poz.330 ze
zm.), za który pracownik otrzymał zasiłek chorobowy po 31 grudnia 1981 jest okresem
składkowym, o którym mowa w art.6 ust.2 pkt 1 lit.a ustawy z dnia 17 grudnia1998r. o
emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.),podlegającym
uwzględnieniu przy obliczaniu wartości kapitału początkowego.
art.6 ust.2 pkt 1 lit.a w zw. z art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia1998r. o
emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w zw. z art.
Sędzia SO A. Moskal
Sad Okręgowy w Tarnobrzegu po rozpoznaniu na rozprawie dnia 8 lutego 2012r.
odwołania Jana K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Rz. o
zwiększenia wartości kapitału początkowego
I.
zmienił zaskarżoną decyzję przyznając Janowi K. prawo do uwzględnienia przy
obliczaniu wartości kapitału początkowego okresów od 07.08.1982r. do 12.08.1982r.,
od 14.08.1982r., od 14.09.1982r. do 05.11.1982r. jako okresów składkowych,
II.
oddalił odwołanie w pozostałej części.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 13.07.2011r. znak: KPU- 1000021711377- 2003 Zakład Ubezpieczeń
Społecznych Oddział w Rz. ustalił kapitał początkowy dla Jana K. na dzień 1.01.1999r. Do
ustalenia jego wysokości przyjął 29 lat 6 miesięcy 12 dni okresów składkowych. Nie
1
uwzględnił okresów pracy w gospodarstwie rolnym od 15.08.1966r. do 4.09.1968r. jako że
nie może ona być brana pod uwagę przy obliczeniu kapitału, oraz od 13.07.1982r. do
12.11.1982r tj. dni wolnych po eksporcie, ponieważ okres taki nie jest wymieniony jako okres
składkowy lub nieskładkowy w ustawie z 17.12.1998r.
Od powyższej decyzji odwołanie złożył wnioskodawca Jan K. wnosząc o zaliczenie
okresu od 13.07.1982r. do 12.11.1982r. do ustalenia wysokości kapitału początkowego.
Uzasadniając podał, że
w prawomocnych decyzjach ZUS z dnia 16.03.2005r. i
8.10.2010r. wymieniony okres pracy został uwzględniony jako okres składkowy. Do
odwołania załączył kserokopie przedmiotowych decyzji.
W odpowiedzi na odwołanie z dnia 22.09.2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych –
Oddział w Rz. wniósł o oddalenie odwołania.
Uzasadniał, że zaskarżona decyzja została wydana na podstawie art. 174 ust.2 pkt 1 w
zw. z art. 6 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS oraz rozporządzenia Rady
Ministrów z 27.12.1974r. w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników
skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług
związanych z eksportem ( Dz.U. z 1990r. Nr 44 poz. 259).
Wyłączono ze stażu składkowego okres od 13.07.1982r. do 12.11.1982r., gdyż ze
zgromadzonej dokumentacji wynika, że w tym okresie wnioskodawca nie pracował, a
przebywał na urlopie po pracy eksportowej. Ze świadectwa pracy z „Hydrokop” S.A. wynika,
że korzystał z urlopu bezpłatnego od 15.07.1981r. do 12.07.1982r.-eksport Libia, natomiast z
zaświadczenia wystawionego przez Ambasadę RP w Trypolisie wynika, że w tym okresie
zatrudniony był w Libii. Z karty wynagrodzeń za 1982r. wynika natomiast, że podjął
ponownie zatrudnienie w Hydrokop S.A. dopiero w listopadzie 1982r. Na podstawie ilości
godzin przepracowanych w tym miesiącu ZUS ustalił, że powrócił do pracy 13.11.1982r. i od
tego dnia uwzględniono okres zatrudnienia.
Sąd Okręgowy w wyniku przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego
ustalił, że wnioskodawca Jan K. urodził się 14.08.1950r. W okresie od 16.08.1974r. do
30.04.1983r.
zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku górnik –
wiertnik w „Hydrokop” Zespół Budów Jeziórko. Od 15.07.1981r. do 12.07.1982r. przebywał
na urlopie bezpłatnym w w/w zakładzie i w tym czasie pracował za granicą w Libii.
Po zakończeniu prac eksportowych od 13.07.1982r. do 7.11.1982r. korzystał z urlopu
bezpłatnego w macierzystym zakładzie pracy. Jednocześnie w tym czasie był niezdolny do
2
pracy z powodu choroby i pobierał zasiłek chorobowy w okresach:
od 7.08.1982r. do
12.08.1982r., od 14.08.1982r. do 31.08.1982r. i od 14.09.1982r. do 5.11.1982r. Za w/w
okresy odprowadzono składki na ubezpieczenie społeczne. Następnie od
8.11.1982r.
ponownie podjął zatrudnienie w „Hydrokop” - ZB Jeziórko na stanowisku wiertacza.
Zgodnie
z
treścią
art. 174
ust. 1
ustawy
z
dnia
17
grudnia
1998r.
o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.), zwanej dalej
ustawą, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem
ust. 2-12.
Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w
życie ustawy:
1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,
2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,
3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze
nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.
Przepis art. 6 ust.1 pkt 1 ustawy stanowi, że okresami składkowymi są okresy
ubezpieczenia. Za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem
15.11.1991r. okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiegow wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach
pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy,
macierzyński lub opiekuńczy lub rentę chorobową - za które została opłacona składka na
ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązki odprowadzania składek na
ubezpieczenie. (art.6 ust.2 pkt 1lit.a ustawy).
Zgodnie z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 27.12.1974r. w sprawie niektórych
praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji
budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem ( Dz.U. nr 51 poz.330 ze zm.),
zwanego dalej rozporządzeniem, zakład pracy, który zatrudnia pracownika skierowanego do
pracy za granicą, zwany dalej "macierzystym zakładem pracy", udziela pracownikowi na
okres skierowania do pracy za granicą urlopu bezpłatnego, a okres ten podlega wliczeniu do
okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, jeżeli pracownik podejmie
zatrudnienie w macierzystym zakładzie pracy w terminie 14 dni od zakończenia pracy za
granicą lub bezzwłocznie po ustaniu przyczyn niemożności podjęcia pracy, takich jak choroba
lub inne przyczyny niezależne od pracownika.
3
Zgodnie z § 12 ust. 7 rozporządzenia czas wolny z tytułu tak zwanych różnic w czasie
pracy przedłuża okres urlopu bezpłatnego i przysługuje za niego walutowy ekwiwalent
pieniężny.
Z oryginału akt osobowych wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w „Hydrokopie”
wynika, że wnioskodawca w okresie do 15.07.1981r. do 12.07.1982r. przebywał na urlopie
bezpłatnym w „Hydrokop” i w tym czasie pracował za granicą w Libii. Po powrocie do
kraju od 13.07.1982r. do 7.11.1982r. nadal korzystał z urlopu bezpłatnego w macierzystym
zakładzie pracy w związku z korzystaniem z dni wolnych z tytułu różnic pracy w okresie
zatrudnienia zagranicą. Dni wolne z tego tytułu przeplatały się z okresami niezdolności do
pracy z powodu choroby i korzystania w związku z tym z zasiłku chorobowego tj. w
okresach: od 7.08.1982r. do 12.08.1982r., od 14.08.1982r. do 31.08.1982r. i od 14.09.1982r.
do 5.11.1982r. /kopie historii choroby i legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawcy k. 54 –
61/. Powrót do świadczenia pracy w „Hydrokopie” nastąpił dnia 8.11.1982r. jak wynika z
umowy określającej wysokość jego wynagrodzenia oraz stanowisko „po powrocie z Iraku”,
która zalega w jego aktach osobowych.
Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie ( umowa z dnia 8.11.1982r. –
akta osobowe wnioskodawcy k.12) wynika jednoznacznie, że w spornym okresie od
8.11.1982r. do 12.11.1982r. odwołujący się podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu
zatrudnienia wykonywanego w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym czasie był bowiem
zatrudniony w „Hydrokop” ZB Jeziórko na stanowisku wiertacza i otrzymywał
wynagrodzenie z tego tytułu. Jest to więc okres składkowy podlegający uwzględnieniu przy
obliczaniu wartości kapitału początkowego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Do okresów składkowych należało również zaliczyć na postawie art. .6 ust.2 pkt 1lit.a
ustawy okresy niezdolności do pracy z powodu choroby po powrocie z pracy eksportowej tj.
od 7.08.1982r. do 12.08.1982r., od 14.08.1982r. do 31.08.1982r. i od 14.09.1982r. do
5.11.1982r., w czasie których wnioskodawca pobierał zasiłek chorobowy. Prawo do tego
zasiłku przysługiwało mu na podstawie § 121 Rozporządzenia, który został dodany do
Rozporządzenia z dniem 1 stycznia 1982r. na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 31 grudnia 1981r. zmieniającego Rozporządzenie w sprawie niektórych praw i
obowiązków pracowników skierowanych do pracy zagranicą w celu realizacji budownictwa
eksportowego i usług związanych z eksportem (Dz. U. Nr z 1982r. poz. 14).
Przepis § 121 stanowi, że w czasie urlopu bezpłatnego, przypadającego po
zakończeniu pracy za granicą, pracownik zachowuje dla siebie i dla członków rodziny prawo
4
do świadczeń społecznej służby zdrowia i do zasiłków rodzinnych oraz przysługuje mu prawo
do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Zgodnie z art. 2 pkt. 1 obowiązującej w spornym okresie ustawy z dnia 17 grudnia
1974r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa (j.t. Dz. U. z 1976r. Nr 34 poz. 188 ze zm.) zasiłek chorobowy był
świadczeniem pieniężnym z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
które przysługiwało w razie niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby.
Jan K. korzystając w okresach: od 7.08.1982r. do 12.08.1982r., od 14.08.1982r. do
31.08.1982r. i od 14.09.1982r. do 5.11.1982r. ze zwolnień lekarskich przypadających na
okres urlopu bezpłatnego po powrocie z eksportu był uprawniony da zasiłku chorobowego w
związku z przytoczonym wcześniej § 121 Rozporządzenia. Korzystając w tym czasie z urlopu
bezpłatnego w „Hydrokopie” nadal pozostawał u tego pracodawcy w zatrudnieniu. Udzielenie
urlopu bezpłatnego i korzystanie z niego nie powodowało bowiem rozwiązania stosunku
pracy. Zatrudnienie trwało nadal. Natomiast w czasie tego urlopu zawieszone były jedynie
prawa i obowiązki stron stosunku pracy tzn. między innymi Jan K .nie musiał świadczyć
pracy, a „Hydrokop:” wypłacać mu w związku z tym wynagrodzenia. Nie stoi to jednak na
przeszkodzie uznania okresów
od 7.08.1982r. do 12.08.1982r., od 14.08.1982r. do
31.08.1982r. i od 14.09.1982r. do 5.11.1982r. za okresy składkowe na podstawie art. 6 ust. 2
pkt. 1 lit. a ustawy skoro w tym czasie był zatrudniony w „Hydrokopie” w pełnym wymiarze
czasu pracy i pobierał zasiłki chorobowe. Powołany przepis nie uzależnia bowiem uznania
danego okresu za okres składkowy od faktycznego świadczenia pracy ani tez od opłacenia
składek na ubezpieczenie społeczne. Wystarczające jest aby osoba, która ukończyła 15 rok
życia była zatrudniona przed dniem 15 listopada 1991r. na obszarze państwa polskiego w
wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy i pobierała w tym czasie
wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego, w tym również zasiłek chorobowy.
W wymienionych okresach pobierania zasiłków chorobowych odwołujący się spełnił
wszystkie te warunki.
Pozostałe sporne okresy, po zakończeniu przez wnioskodawcę pracy na kontraktach za
granicą, tj. od 13.07.1982r. do 6.08.1982r., 13.08.1982r., od 1.09.1982r. do 13.09.1982r., od
6.11.1982r. do 7.11.1982r. nie podlegały zaliczeniu do okresów składkowych. Nie są to też
okresy nieskładkowe w rozumieniu ustawy. W okresach tych odwołujący się przebywał
bowiem na urlopie bezpłatnym w macierzystym zakładzie pracy korzystając z dni wolnych z
tytułu rozliczenia czasu pracy zagranicą, a okres taki nie został wymieniony jako okres
składkowy w art. 6 ustawy ani tez w art. 7 jako okres nieskładkowy.
5
Mając powyższe na uwadze należało uznać prawo Jana K. do uwzględnienia przy
obliczaniu wartości kapitału początkowego okresów od 7.08.1982r. do 12.08.1982r., od
14.08.1982r. do 31.08.1982r., od 14.09.1982r. do 5.11.1982r. jako okresów składkowych na
podstawie art. 6 ust. 2 pkt. 1 lit. a ustawy oraz okresu od 8.11.1982r. do 12.11.1982r. jako
okresu składkowego na podstawie przepisu art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy – w tym zakresie
zmieniono zaskarżona decyzję w pkt. I wyroku na podstawie art. 47714 § 2 kpc. W
pozostałym zakresie odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne podlegało oddaleniu na
podstawie art. 47714 § 1 kpc.
6