Mechanizm rozliczeń i rozrachunków instrumentów

Mechanizm rozliczeń i rozrachunków
instrumentów OTC rozliczanych w PLN
Wrzesień 2014 r.
Spis treści
Wstęp ............................................................................................................................... 3
1
Instrumenty bez dostawy (rozrachunek na bazie netto) .................................................. 4
1.1
Przyjmowanie transakcji – sesja rozliczeniowa ....................................................... 4
1.2
Koniec dnia rozliczeniowego – sesja kompensacyjna .............................................. 4
1.2.1
Komunikat E.1 (PositionBalanceSettlements) .................................................. 5
1.2.2
Pozostałe komunikaty rozliczeniowe ............................................................... 8
1.3
2
Sesja rozrachunkowa (płatnicza) ........................................................................... 8
Instrumenty z dostawą (rozrachunek na bazie brutto) .................................................. 10
2.1
Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w przeddzień rozrachunku ................... 10
2.2
Przepływy w dniu rozrachunku ............................................................................ 10
2.2.1
Sesja rozrachunkowa (płatnicza) .................................................................. 10
2.2.2
Sesja rozrachunkowa w KDPW ...................................................................... 11
2.3
Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w dniu rozrachunku ............................. 11
2
Wstęp
Niniejszy dokument zawiera opis głównych mechanizmów rozliczeniowych i rozrachunku
wykorzystywanych w odniesieniu do transakcji OTC w instrumentach pochodnych stopy
procentowej (IRS, Basis, OIS i FRA) oraz transakcji repo rozliczanych w PLN przez KDPW_CCP. W
szczególności przedstawiono opis faz dnia rozliczeniowego oraz sposobu kalkulacji
poszczególnych komponentów rozliczeń.
3
1
1
Instrumenty bez dostawy (rozrachunek na bazie netto)
W tej kategorii znajdują się wszystkie instrumenty, których rozrachunek dokonuje się na bazie
netto:
1.1

IRS (swapy walutowe w PLN, w tym OIS, Basis swap, oraz vanilla IRS)

FRA
Przyjmowanie transakcji – sesja rozliczeniowa
Transakcje przyjmowane są do rozliczeń w KDPW_CCP w trakcie trwania sesji rozliczeniowej od
godziny 9:00 do godziny 17:00. Transakcje skierowane do rozliczeń po godzinie 17:00 a przed
godziną 9:00 kolejnego rozliczeniowego dnia zostaną skolejkowane i będą przetworzone przez
system KDPW_CCP łącznie po otwarciu najbliższej sesji rozliczeniowej. Nowacja dla transakcji
zachodzi w momencie jej przyjęcia przez KDPW_CCP do rozliczeń. Z chwilą przyjęcia transakcji
lub jej odrzucenia KDPW_CCP wysyła do uczestnika komunikat potwierdzający status
transakcji wraz z wyliczeniami wymagań depozytowych oraz dostępnego limitu zabezpieczeń.
1.2
Koniec dnia rozliczeniowego – sesja kompensacyjna
O godzinie 17:15 rozpoczyna się sesja kompensacyjna, w trakcie której KDPW_CCP dokonuje
wyceny transakcji, uznania zabezpieczeń w papierach wartościowych, obliczenia należności i
zobowiązań z tytułu wymaganych depozytów zabezpieczających, wyrównania do rynku,
wyrównania utraconych korzyści ekonomicznych (PAI) oraz należności i zobowiązań z innych
tytułów, a także depozytów dodatkowych oraz wymaganej wpłaty na fundusz zabezpieczający
(aktualizacja wpłat do funduszu rozliczeniowego ma miejsce raz w miesiącu, natomiast
codziennie wykonywana jest aktualizacja wyceny zabezpieczeń wniesionych w papierach
wartościowych). W trakcie sesji kompensacyjnej dla oznaczonych kont uczestnika wykonywane
jest także umarzanie przeciwstawnych pozycji.
W czasie sesji kompensacyjnej generowane są komunikaty rozliczeniowe systemu kdpw_otc:
E.1 – positionBalanceSettlements
E.2 – płatności z tytułu depozytów zabezpieczających
F.2 – informacja o aktualizacji funduszu rozliczeniowego
E.3 – automaticTerminationSummary
4
Z.1– ExternalReport
Generalną zasadą wykorzystywaną w komunikatach systemowych jest oznaczanie kwot
należnych KDPW_CCP jako wartości dodatnie a kwot będących zobowiązaniami KDPW_CCP
jako wartości ujemne.
1.2.1 Komunikat E.1 (PositionBalanceSettlements)
Komunikat E.1 zawiera następujące informacje:
1. Wycena transakcji (wyrównanie do rynku) – MtM,
2. Wartość wymagalnych w następnym dniu roboczym płatności odsetkowych (kupon) Cpn,
3. Zmiana wyceny transakcji – Variation Margin – VM,
4. Wyrównanie utraconych korzyści ekonomicznych – PAI,
5. Wartość wymaganych depozytów zabezpieczających – IM,
6. Należności i zobowiązania z innych tytułów (automatyczna terminacja transakcji,
terminacja transakcji na żądanie, wyrównanie związane z rozrachunkiem w innym
systemie, transfer pozycji) – Settlement Adjustment – SAdj,
7. Ogólna kwota do regulacji, bez uwzględnienia wartości uznanych zabezpieczeń, które
wraz z ostateczną kwotą do regulacji przekazywane są w komunikacie E.2 – SA.
Poniżej przedstawiony jest sposób wyliczeń wartości dla wyżej wymienionych danych.
Ad.1. Wycena transakcji - MtM
Szczegółowe wzory wyceny mające zastosowanie dla poszczególnych instrumentów
finansowych znajdują się w Szczegółowych zasadach systemu rozliczeń OTC w załączniku 6.
Ad.2. Wartość płatności odsetkowych - Cpn
Wyznaczana jest wartość płatności odsetkowych związanych z bieżącym okresem odsetkowym,
dla których data płatności przypada na następny dzień roboczy, zgodnie ze specyfikacją
transakcji (dotyczy transakcji IRS, Basis Swap, OIS i FRA).
Ad. 3. Codzienna zmiana wyceny transakcji - VM
5
(wzór 1)
Variation Margin jest różnicą bieżącej wyceny transakcji oraz wyceny z poprzedniego dnia
rozliczeniowego. Dla transakcji przyjętych do rozliczeń w dniu bieżącym przyjmuje się, że
wycena z dnia poprzedniego
wynosi zero. Obliczenia VM prowadzone są na poziomie
konta PB – konta zabezpieczeń, do którego przyporządkowane są wszystkie konta
rozliczeniowe uczestnika posiadające ten sam numer indentyfikacyjny klienta - NKK.
Ad.4. PAI
jest wartością odsetek od przekazanego dotychczas od transakcji VM obliczoną przy
zastosowaniu stawki POLONIA.
Wartość skumulowanego Variation Margin, przekazanego do dnia t-1 jest równa wycenie z dnia
t-1,
.
(wzór 2)
Wartość
obliczana więc jest wg wzoru:
(wzór 3)
gdzie:
– wartość transakcji i w dniu t-1
i – indeks transakcji,
– stawka POLONIA z dnia t,
YF – ułamek roku,
t – indeks dnia rozliczeniowego.
Ad.5. Wymagane depozyty zabezpieczające - IM
Obliczenia depozytów zabezpieczających przebiegają zgodnie z punktem 4 załącznika 6 do
Szczegółowych Zasadach Systemu Rozliczeń OTC.
6
Należy tutaj zwrócić uwagę, że komunikatem E.1 przekazywane są jedynie dane dotyczące
wymaganych depozytów zabezpieczających. Dane dotyczące wniesionych i uznanych
zabezpieczeń przekazywane są komunikatem E.2 (colr.mrg.003.01), generowanym około
godziny 19:00. Dopiero dane z komunikatu E.2 są podstawą do rozrachunków pieniężnych w
dniu kolejnym.
Ad.6. Należności i zobowiązania z innych tytułów – SAdj
W tym polu przekazywana jest suma wartości wszelkich wyrównań wynikających z:

automatycznego zamykania pozycji i zamykania pozycji na żądanie (aukcja),

rozrachunku w innym systemie rozrachunku,

transferu pozycji.
W przypadku aukcji wartość Settlement Adjustment jest sumą kwot wynikających z przyjętych
ofert we wszystkich aukcjach, które odbyły się danego dnia. Wynik pojedynczej aukcji równy
jest sumie iloczynów zaakceptowanych cen za jednostkę portfela oraz liczby jednostek.
W przypadku portingu (transferu) pozycji z danego konta wartość Settlement Adjustment jest
zagregowaną wartością rozrachowanego MtM dla wszystkich transakcji zarejestrowanych na
danym koncie. Settlement Adjustment kompensuje tę wartość, co sprawia, że uczestnik
przejmujący pozycję zapłaci netto wyrównanie wyłącznie od daty ostatniego rozrachunku.
Ad.7. Kwota do regulacji - SA
Kwota do regulacji wyznaczana jest następująco:
+ Cpn
(wzór 4)
SA – kwota regulacji nie uwzględniająca zmiany w wymaganych depozytach zabezpieczających
i uznanych zabezpieczeniach
W przeddzień płatności kuponu element Cpn komunikatu E.1/E.2 zostanie wypełniony
wartością wymaganych/otrzymywanych odsetek w dniu płatności. Jednocześnie wycena
transakcji MtM ulegnie obniżeniu o wartość uwzględniającą fakt realizacji płatności
odsetkowej, co zostanie odzwierciedlone w obliczonym VM.
7
1.2.2 Pozostałe komunikaty rozliczeniowe
Po otrzymaniu zaktualizowanej wyceny papierów wartościowych z rynków system KDPW_CCP
przystępuję do generowania komunikatów E.2 (colr.mrg.003.01) oraz F.2 (colr.sgf.002.01) z
pozostałymi danymi rozliczeniowymi (około godz. 19.00).
Komunikat E.2 zawiera komplet informacji z komunikatu E.1 oraz dodatkowe informacje o
wniesionych i uznanych zabezpieczeniach pieniężnych i niepieniężnych .
Komunikat F.2 (colr.sgf.002.01) zawiera dane o wymaganych i wniesionych wpłatach do
funduszu zabezpieczającego OTC.
Komunikat E.3 – automaticTerminationSummary zawiera informacje o umorzonych na koniec
dnia transakcjach.
Komunikat Z.1– ExternalReport zawiera inne opcjonalne raporty o rozliczanych transakcjach.
Kwota do regulacji kierowana w instrukcji płaniczej w dniu następnym rano jest obliczana w
sposób następujący po agregacji danych z wszystkich komunikatów:
(wzór 5)
Regulacja – kwota, którą KDPW_CCP automatycznie obciąży lub uzna rachunek banku płatnika
UR w NBP
SA – kwota regulacji wg definicji dla komunikatu E.1
IMC – wartość uznanych zabezpieczeń wniesionych na poczet wymaganego depozytu
zabezpieczającego
IM – wartość wymaganych depozytów zabezpieczających
DFC – wartość uznanych zabezpieczeń na poczet wpłaty do funduszu zabezpieczającego OTC
DF – wartość wymaganej wpłaty do funduszu zabezpieczającego OTC, obliczona raz w miesiącu
AMC – wartość uznanych zabezpieczeń na Depozyt Dodatkowy OTC
AM – wartość wymaganego Depozytu Dodatkowego OTC
1.3
Sesja rozrachunkowa (płatnicza)
Na podstawie sald z komunikatów E.2 i F.2 system KDPW_CCP w kolejnym dniu roboczym
wykona odpowiednio obciążenia lub uznania rachunków banków w DSP NBP.
8
Regulacja płatności wykonywana jest w w kolejnym dniu roboczym na 15 minut przed
rozpoczęciem sesji rozliczeniowej.
9
2
2
Instrumenty z dostawą (rozrachunek na bazie brutto)
Transakcje repo
2.1
Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w przeddzień rozrachunku
W dniu poprzedzającym rozrachunek transakcji repo system generuje wartości wymienione w
p. 1.2 na analogicznych zasadach jak w przypadku rozliczeń transakcji na bazie netto. W
przypadku repo kupon przyjmuje zawsze wartość zerową. Jednocześnie tego samego dnia
system generuje do rozrachunku w KDPW instrukcję złożoną obejmującą:
1. instrukcję DVP rozrachunku obligacji w zamian za zapłatę ceny wynikającej z zawartej
transakcji repo,
2. instrukcję płatniczą z wartością obliczonego skumulowanego Variation Margin
obliczonego dla transakcji odpowiednio otwierającej lub zamykającej (w zależności,
przed rozrachunkiem której z nich się znajdujemy).
W przypadku udanego rozrachunku instrukcji złożonych wartość skumulowanego Variation
Margin z pkt. 2 wykazywana jest również jako SAdj w danym dniu rozliczeniowym, wchodząc w
skład wzoru 4.
Instrukcje złożone zawsze są rozrachowane w KDPW łącznie. Powyższa konstrukcja
mechanizmu rozliczeniowego ma na celu zapewnić uwzględnienie przy rozrachunku transakcji
repo kwot już rozliczonych, związanych z bieżącą wartością transakcji. (Dla transakcji
otwierającej, dla której rozrachunek następuje w dniu t+0 instrukcja płatnicza zawiera wartość
zerową, co wynika z faktu, że nie nastąpił jeszcze rozrachunek jakiegokolwiek Variation
Margin).
2.2
Przepływy w dniu rozrachunku
2.2.1 Sesja rozrachunkowa (płatnicza)
W trakcie sesji rozrachunkowej wykonywane są obciążenia i uznania kont banków w NBP
wartościami kwot regulacji obliczonymi zgodnie z wzorem 5.
10
2.2.2 Sesja rozrachunkowa w KDPW
W dniu rozrachunku system KDPW wysyła przekazane przez KDPW_CCP instrukcje złożone
dotyczące transakcji repo na kolejne sesje rozrachunkowye: o 10:30, 13:00 i 15:30.
Uczestnicy zobowiązani są do zapewnienia środków pieniężnych na rachunku w NBP oraz
papierów wartościowych na koncie depozytowym najpóźniej do ostatniej sesji rozrachunkowej
o 15:30. W przypadku braku rozrachunku przesuwany jest on na kolejny dzień. W tym celu
wykonywane są następujące czynności:

Kwota instrukcji płatniczej jest wyrównywana o bieżącą wycenę transakcji (bieżący
skumulowany VM dotyczący rozrachowywanej transakcji).

Po konsultacji z UR, który dokonał naruszenia, KDPW_CCP oczekuje na dostarczenie
przez niego obligacji na pierwszej sesji rozrachunkowej następnego dnia. W przypadku
utrzymywania się braku pokrycia w papierach wartościowych na koncie uczestnika
KDPW_CCP podejmuje działania mające na celu nabycie papierów wartościowych na
rachunek tego uczestnika.
2.3
Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w dniu rozrachunku
Dla transakcji repo, na analogicznych zasadach jak w przypadku rozliczeń transakcji na bazie
netto, system generuje wartości wskazane w p. 1.2.1.
Po rozrachunku transakcji odpowiednio: otwierającej lub zamykającej MtM transakcji repo
zmieni się, co prowadziłoby do powstania regulacji z tytułu Variation Margin, która została już
rozliczona. Aby skompensować tę kwotę KDPW_CCP przekażę jako SAdj kwotę wynikającą ze
skumulowanego na dzień poprzedni Variation Margin dla transakcji odpowiednio: otwierającej
lub zamykającej repo.
Wymagane saldo do regulacji zostanie wyznaczone zgodnie ze wzorem 5.
11