pobierz artykuł

Postępowanie ad hoc w Trybunale Arbitrażowym ds. Sportu w Lozannie
Grzegorz Godlewski
Igrzyska Olimpijskie to jedno z najważniejszych wydarzeń w świecie sportu, mające stanowić
triumf zasad współzawodnictwa i fair play. Mimo tak szczytnych założeń, również i w tym
szczególnym dla sportowców czasie nie da się uniknąć konfliktów, które dla dobra ogółu
sportowej społeczności powinny być rozstrzygane możliwie szybko. Dlatego też na czas
trwania Igrzysk Olimpijskich, Kodeks Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu w Lozannie
przewiduje powołanie Izby ad hoc, która ma za zadanie rozstrzygać spory powstałe w czasie
trwania Olimpiady, stosując przy tym szczególne zasady postępowania umożliwiające jej
osiągnięcie takiego celu. Skład Izby ad hoc dla danej imprezy sportowej wybierany jest przez
Komitet ICAS. Dwunastu w ten sposób wybranych arbitrów zobowiązanych jest przebywać
w miejscowości, w której odbywają się zawody sportowe, tak aby w każdej chwili być
gotowym do podjęcia pracy przy rozstrzyganiu powstałego sporu.
Główną cechą postępowania przed Izbą ad hoc jest wysoki stopień odformalizowania
procedury, przejawiający się we wszelkich możliwych aspektach. Zadaniem Izby jest bowiem
zapewnienie jak najszybszego rozwiązania powstałego sporu, jednakże z zachowaniem zasad
bezstronności i sprawiedliwości. Wyjątkowy charakter funkcjonowania Izby ad hoc podkreśla
również zakres czasowy jej obowiązywania - szczególne zasady związane z postępowaniem
przed Izbą ad hoc zaczynają obowiązywać na 10 dni przed ceremonią otwarcia zawodów,
a kończą obowiązywać w ostatnim ich dniu.
Formalnie, siedzibą Izby
postępowania nakazują,
gospodarzem sportowych
podejmować w każdym
je za właściwe.
ad hoc pozostaje Lozanna, jednakże względy przyspieszenia
aby postępowanie odbywało się w miejscowości będącej
zmagań. Arbitrzy uprawnieni są również do tego, by działania
miejscu, jeżeli ze względu na cele postępowania uznają
Podstawową zasadą postępowania przed Izbą ad hoc jest jednak jego szybkość.
Zasady Postępowania przed Izbą ad hoc wskazują, że od momentu złożenia pozwu
do wydania orzeczenia nie powinno upłynąć więcej niż 24 godziny. Jedynie w wyjątkowych
przypadkach, Przewodniczący Izby ad hoc może zezwolić na przedłużenie czasu trwania
postępowania.
Na wysoki stopień odformalizowania procedury wskazuje również sposób skierowania
sprawy do rozstrzygnięcia przez Izbę ad hoc. Pozew wnosi się w języku angielskim lub
francuskim, i można to uczynić nawet na standardowym formularzu dostępnym na stronie
internetowej Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu. Ponadto, nie trzeba składać go
w tymczasowym sekretariacie Izby, a wystarcza jego przesłanie za pośrednictwem poczty
elektronicznej lub faksu.
1
Po otrzymaniu pozwu, Przewodniczący Izby ad hoc wybiera 3 arbitrów, którzy tworzą panel
do rozstrzygnięcia powstałego sporu. W szczególnych przypadkach, jeżeli Przewodniczący
Izby ad hoc uzna to za stosowne, może on również wyznaczyć zaledwie jednego arbitra do
rozstrzygnięcia danego sporu. Dalszy przebieg postępowania pozostawiony jest już do
uznania Panelu, który zobowiązany jest je zorganizować w taki sposób, aby doprowadzić do
jak najszybszego rozstrzygnięcia, mając jednocześnie na względzie interesy stron, w tym
w szczególności ich prawo, by zostać wysłuchanym. Podstawowym środkiem dowodowym
wykorzystywanym w postępowaniu przed Izbą ad hoc jest przesłuchanie stron,
które powinno nastąpić w możliwie najkrótszym czasie od wniesienia pozwu. Panel może
również uznać, że posiada wiedzę wystarczającą do tego, by podjąć decyzję i pominąć nawet
taki środek dowodowy.
W toku postępowania, nie tylko jego strony, ale również Izba ad hoc jest uprawniona
do wydawania zarządzeń i decyzji z wykorzystaniem środków porozumiewania się
na odległość. Decyzje takie dopiero później powinny zostać potwierdzone na piśmie.
Postępowanie przed Izbą ad hoc jest również całkowicie wolne od kosztów.
Decyzja wydawana przez Panel Izby ad hoc podejmowana jest większością głosów,
a w przypadku równej liczby głosów, rozstrzyga głos Przewodniczącego Panelu.
Niekoniecznie jednak musi być to decyzja rozstrzygająca spór co do meritum. Panel Izby
ad hoc może w toku postępowania uznać, że w świetle przedstawionych okoliczności nie jest
możliwe lub słuszne podjęcie decyzji z zastosowaniem tego przyspieszonego trybu
postępowania i skierować sprawę do rozstrzygnięcia w procedurze normalnej przez
Trybunałem Arbitrażowym ds. Sportu. Panel może również zdecydować o rozstrzygnięciu
sporu jedynie w części, a pozostałą część przekazać do rozstrzygnięcia Trybunałowi.
Jeżeli jednak Panel Izby ad hoc podejmie decyzję rozstrzygającą spór, decyzja taka staje się
natychmiast wykonalna i nie podlega procedurze odwoławczej.
Tradycja powoływania Izby ad hoc Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu sięga zaledwie 1995
roku, ale jej działalność została pozytywnie oceniona w trakcie większości najważniejszych
imprez sportowych. Wydaje się zatem, że omówione powyżej zasady odformalizowanego
i przyspieszonego postępowania właściwie spełniają swoją rolę. Warto wspomnieć, że Izbę
ad hoc powołuje się już nie tylko w przypadku Igrzysk Olimpijskich, ale również na czas
trwania Mistrzostw Świata czy Europy w Piłce Nożnej, a także jej powołanie planowane jest
na czas trwania odbywających się w przyszłym roku Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej,
które odbędą się w Polsce i na Ukrainie.
Grzegorz Godlewski, DLA Piper Wiater sp. k.
Data publikacji artykułu na wortalu SportLex.pl: 11 listopad 2011r.
2