Chemia środowiska A SYLABUS - Wydział Biologiczno

Chemia środowiska A
SYLABUS
A. Informacje ogólne
Elementy sylabusu
Opis
Nazwa jednostki
prowadzącej kierunek
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Profil studiów
Forma studiów
Kod przedmiotu
Język przedmiotu
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Chemii
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów /semestr
przedmiot do wyboru, blok IV
II rok, IV semestr (letni)
Student powinien posiadać zakres wiadomości ogólnochemicznych na poziomie
podstawowym matury z chemii.
Wymagania wstępne
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z podziałem
na formy prowadzenia zajęć
Założenia i cele przedmiotu
Metody dydaktyczne oraz
ogólna forma zaliczenia
przedmiotu
Chemia
studia pierwszego stopnia
ogólnoakademicki
stacjonarne
0200-CS1-4PDWIV-1
polski
wykład – 15 godz.
laboratoria – 15 godz.
Celem przedmiotu jest wprowadzenie studenta w podstawowe zagadnienia dotyczące
procesów zachodzących w środowisku, ze szczególnym uwzględnieniem procesów
atmosferycznych. W ramach przedmiotu omawiana jest budowa głównych elementów
środowiska, pierwiastki i związki chemiczne wchodzące w ich skład, przedstawiane są
procesy fizyczne i chemiczne oraz zmiany zachodzące w środowisku, wywołane
czynnikami naturalnymi i antropogenicznymi. Przedstawione zostaną również główne
problemy związane z zanieczyszczeniem środowiska oraz metody ich ograniczania.
Metody dydaktyczne: wykład, wykonywanie doświadczeń według instrukcji podczas zajęć
laboratoryjnych, analiza wyników
Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę laboratorium, pisemne zaliczenie
wykładu
Efekty kształceniai
1. Student zna właściwości chemiczne i zasady klasyfikacji środowiskowej
pierwiastków i związków chemicznych oraz specyfikę ich występowania w
geosferach, zna globalne cykle biogeochemiczne pierwiastków.
2. Student wyjaśnia pojęcia z zakresu fizykochemii atmosfery, hydrosfery i litosfery,
ich budowę i skład chemiczny, zna źródła i rodzaje zanieczyszczeń występujących
w środowisku wodnym, glebie i powietrzu oraz sposoby ich usuwania oraz
ograniczania emisji.
3. Student potrafi przeprowadzić w laboratorium wybrane procesy chemiczne
właściwe dla atmosfery, wykorzystuje obserwacje do formułowania wniosków
związanych z celem pracy i wyjaśnieniem zjawisk atmosferycznych, opanował
umiejętności manualne niezbędne w pracy laboratoryjnej; potrafi planować i
obserwować eksperymenty, wyciągać z nich wnioski oraz opracowywać wyniki w
formie pisemnej.
4. Student potrafi pracować w grupie, zna i stosuje zasady bezpiecznej pracy w
laboratorium chemicznym.
5. Student ma świadomość naturalnych właściwości środowiska oraz negatywnych
konsekwencji jego zanieczyszczenia spowodowanego działalnością człowieka.
Punkty ECTS
Bilans nakładu pracy
studentaii
Wskaźniki ilościowe
Odniesienie do kierunkowych
efektów kształcenia
K_W01, K_W02, K_W03, K_W04,
K_W05
K_W02, K_W04, K_W05, K_W08
K_W11, K_U03, K_U04, K_U05
K_W15, K_K03, K_K05
K_K02, K_K09
2
Ogólny nakład pracy studenta: 50,0 godz. w tym: udział w wykładach: 15,0 godz.;
udział w zajęciach laboratoryjnych: 15,0 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń,
egzaminów: 16,2 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 3,8 godz.
Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii:
Liczba godzin
Punkty ECTS
33,8
1,4
wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela
35,0
o charakterze praktycznym
Data opracowania:
27. 11. 2012
Koordynator
przedmiotu:
1,4
Dr Urszula Kotowska
SYLABUS
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Prowadzący
Treści merytoryczne przedmiotu:
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji
Opis
Chemia środowiska A
0200-CS1-4PDWIV-1
Chemia, studia pierwszego stopnia
Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Chemii
polski
drugi rok, czwarty semestr (letni)
15 godz., wykład
Dr Urszula Kotowska
1. Ogólne informacje o budowie i składzie chemicznym geosfer: atmosfery,
hydrosfery, litosfery. Oddziaływanie i zależności pomiędzy
poszczególnymi geosferami oraz biosferą.
2. Powstawanie i skład litosfery. Właściwości fizyczne i chemiczne gleby.
Główne pierwiastki występujące w skorupie ziemskiej. Zanieczyszczenia
chemiczne gleb. Rekultywacja i remediacja gleb.
3. Charakterystyka hydrosfery. Rodzaje i skład wód naturalnych.
Fizykochemiczne, chemiczne i biologiczne wskaźniki jakości wód.
Zanieczyszczenia chemiczne wód.
4. Podstawowe pierwiastki występujące w organizmach żywych.
5. Charakterystyka atmosfery. Wilgotność i skład chemiczny powietrza
suchego. Klimat Ziemi.
6. Efekt cieplarniany a globalne ocieplenie. Gazy szklarniowe. Możliwości
przeciwdziałania globalnemu ociepleniu.
7. Para wodna i cykl hydrologiczny. Globalny obieg węgla.
8. Pierwotne zanieczyszczenia powietrza: tlenki węgla, tlenek siarki (II),
tlenki azotu, lotne związki organiczne, pyły.
9. Aerozole atmosferyczne. Skład i cechy aerozolu troposferycznego.
Właściwości optyczne aerozoli. Procesy chemiczne z udziałem aerozoli.
10. Utleniające właściwości atmosfery. Ogólne wiadomości o reakcjach
chemicznych w atmosferze.
11. Wtórne zanieczyszczenie atmosfery. Wpływ ozonu na rośliny, na
organizmy zwierząt i na materiały.
12. Kwaśne opady. Skład jonowy opadów atmosferycznych. Sucha
depozycja i opad wilgotny. Kwaśne opady w Europie. Ekologiczne
skutki kwaśnych opadów.
13. Chemia ozonu stratosferycznego. Cykl Chapmana. Spływy ozonu
stratosferycznego.
14. Szczególnie niebezpieczne zanieczyszczenia środowiska.
15. Sposoby ograniczania emisji zanieczyszczeń do środowiska.
Efekty kształcenia:
1. Student zna właściwości chemiczne i zasady klasyfikacji środowiskowej
pierwiastków i związków chemicznych oraz specyfikę ich występowania w
geosferach, zna globalne cykle biogeochemiczne pierwiastków.
2. Student wyjaśnia pojęcia z zakresu fizykochemii atmosfery, hydrosfery i
litosfery, ich budowę i skład chemiczny, zna źródła i rodzaje zanieczyszczeń
występujących w środowisku wodnym, glebie i powietrzu oraz sposoby ich
usuwania oraz ograniczania emisji.
3. Student ma świadomość naturalnych właściwości środowiska oraz
negatywnych konsekwencji jego zanieczyszczenia spowodowanego
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
działalnością człowieka.
Sposoby weryfikacji:
Zaliczenie pisemne (kolokwium), ocena aktywności studenta podczas
wykładu
1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia dwóch
wykładów)
2. Pozytywna ocena zaliczenia laboratorium
3. Pozytywna ocena kolokwium z wykładu
Literatura podstawowa:
1. P. O’Neil, Chemia środowiska. PWN, Warszawa 1997.
2. E. Kociołek-Balawejder, E. Stanisławska, Chemia Środowiska.
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Wrocław
2012.
3. G.W. vanLoon, S.J. Duffy, Chemia środowiska. PWN, Warszawa, 2007.
4. W. Isidorow, J. Jaroszyńska, Chemiczne problemy ekologii. Wydawnictwo
UwB, Białystok, 1998.
Literatura uzupełniająca:
1. N. Skinder Chemia a ochrona środowiska. WSZiP, Warszawa, 1995.
2. A. Kabata-Pendias, H. Pendias Biochemia pierwiastków śladowych. PWN,
1999.
3. J. Dojlido Chemia wód powierzchniowych, WEiS, Białystok 1995.
SYLABUS
C. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
Opis
Chemia środowiska
0200-CS1-4PDWIV-1
Chemia, studia pierwszego stopnia
Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Chemii
polski
Rok studiów/ semestr
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Prowadzący
Treści merytoryczne przedmiotu:
drugi rok, czwarty semestr (letni)
15 godz., laboratorium
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji
dr Urszula Kotowska, mgr Justyna Kapelewska
1. Ocena jakości powietrza na podstawie wyników z sieci monitoringu
zanieczyszczeń powietrza.
2. Kwaśny opad atmosferyczny jako czynnik przyspieszający proces
korozji.
3. Wpływ kwaśnego opadu atmosferycznego na roślinność.
4. Zanieczyszczenia powietrza powstające podczas spalania syntetycznych
polimerów organicznych.
Efekty kształcenia:
1. Student wyjaśnia pojęcia z zakresu fizykochemii atmosfery.
2. Student potrafi przeprowadzić w laboratorium wybrane procesy
chemiczne właściwe dla atmosfery, wykorzystuje obserwacje do
formułowania wniosków związanych z celem pracy i wyjaśnieniem
zjawisk środowiskowych, opanował umiejętności manualne niezbędne w
pracy laboratoryjnej; nauczył się planowania i obserwacji
eksperymentów, wyciągania z nich wniosków oraz opracowania
wyników w formie pisemnej.
3. Student potrafi pracować w grupie, zna i stosuje zasady bezpiecznej
pracy w laboratorium chemicznym.
Sposoby weryfikacji:
1. Sprawdzian pisemny (kolokwium).
2. Ocena sprawozdań z wykonywanych ćwiczeń.
3. Bieżąca ocena pracy studentów podczas wykonywania zajęć.
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
1. Obecność na zajęciach.
2. Pozytywna ocena wszystkich sprawozdań.
3. Pozytywna ocena z kolokwium.
Literatura podstawowa:
1. L. Gajkowska-Stefańska, S. Guberski, W. Gutowski, Z. Mamak, Z.
Szperliński. Laboratoryjne badania wody, ścieków i osadów ściekowych,
część II. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa
2007.
2. red. L. Wachowski, P. Kirszensztejn. Ćwiczenia z podstaw chemii
środowiska. Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań 1999.
3. E. Kociołek-Balawejder, E. Stanisławska. Chemia Środowiska.
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Wrocław
2012.
Literatura uzupełniająca:
1. red. E. Szczepaniec-Cięciak, P. Kościelniak, Ćwiczenia z chemii
środowiska. Tom 1 – 3. Wydawnictwo naukowe UJ, Kraków 1995.