D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

Sygn. akt I C 1819/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 sierpnia 2016 r.
Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodnicząca: SSR Agnieszka Leszkiewicz
Protokolant: S. N.
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2016 r. w S. sprawy
z powództwa S. D.
przeciwko H. A.
o zachowek
I. zasądza od pozwanej H. A. na rzecz powoda S. D. kwotę 18.275,00 zł (osiemnaście tysięcy dwieście siedemdziesiąt
pięć złotych i 00/100) z odsetkami ustawowymi w stosunku rocznym od dnia 03.02.2015 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w stosunku rocznym od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty;
II. umarza postępowanie co do kwoty 4.000,00 zł (cztery tysiące złotych i 00/100) z odsetkami ustawowymi od tej
kwoty od dnia 20.08.2014 r. do dnia zapłaty;
III. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
IV. nakazuje ściągnąć od powoda S. D. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 1.110,56 zł (jeden
tysiąc sto dziesięć złotych i 56/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;
V. nie obciąża pozwanej H. A. kosztami postępowania.
Sygn. akt I C 1819/14
UZASADNIENIE
Powód S. D., reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, w dniu 20.08.2014 r. złożył pozew o zachowek
przeciwko H. A.. W pozwie tym domagał się od pozwanej zapłaty na swoją rzecz kwoty 40.000,00 zł z odsetkami
ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.
W uzasadnieniu powód wskazał, iż K. D. (1) zmarła w dniu 26.01.2009 r. w S. a do kręgu osób powołanych z
mocy ustawy do dziedziczenia należałyby dzieci zmarłej tj. R. D. i H. A.. Argumentował, iż w trakcie toczącego
się postępowania przed Sądem Rejonowym w Słupsku I Wydziałem Cywilnym (sygn. akt I Ns 80/12) odnalazł się
testament, w którym widnieje zapis o wydziedziczeniu przez zmarłą zstępnego, syna R. D. powołaniu do dziedziczenia
w całości córki H. A.. Zmarła była właścicielką 4/6 części nieruchomości położonej w U. przy ul. (...), dla której Sąd
Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) wraz z udziałem wynoszącym
59/100działki oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o powierzchni 0,0531 ha dla której Sąd Rejonowy w Słupsku
VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Pozostałymi współwłaścicielami po 1/6 udziału są
H. A. i R. D.. Na mocy darowizny sporządzonej w dniu 26.03.2003 r. w formie aktu notarialnego przed notariuszem P.
G. zmarła przekazała swój udział w nieruchomości (4/6) wnukowi J. W. oraz córce H. A., których wielkość wynosiła po
2/6 części z całości. Powód wskazał, iż postępowania o dział spadku po zmarłej K. D. (1) nie było prowadzone. Kwota
dochodzona pozwem została wyliczona w następujący sposób: wartość czynna spadku to wartość nieruchomości
opisanych wyżej, którą powód ocenił na kwotę 240.000,00 zł, udział spadkodawcy w tejże nieruchomości 160.000 zł
(4/6 części), podstawa do obliczenia zachowku wynosząca ? części kwoty 160.000,00 zł w wysokości 80.000,00 zł,
wysokość zachowku 40.000,00 zł (1/2 udziału).
Pozwana H. A. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów
procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wskazała, iż spadek po zmarłej
K. D. (1) był pusty, gdyż jedyny wartościowy przedmiot majątkowy należący do zmarłej w postaci udziału we
współwłasności ww. lokalu mieszkalnego, spadkodawczyni darowała za życia pozwanej oraz swojemu wnukowi.
Argumentowała, iż jej odpowiedzialność za zachowek w okolicznościach niniejszej sprawy wynika z faktu otrzymania
od spadkodawczyni darowizny w postaci 2/6 udziału w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w U. przy
ul. (...). Podniosła nadto zarzut przedawnienia roszczenia. Wskazała, iż nie była jedyną osobą obdarowaną przez
spadkodawczynię, bowiem w tym samym czasie obdarowany został jej wnuk J. W., zatem powód nieprawidłowo
dochodzi od pozwanej całości zachowku. Zarzuciła, iż podana przez powoda wartość darowizn przekazanych pozwanej
oraz wnukowi spadkodawczyni jest zawyżona a wartość przedmiotu darowizny winna zostać obliczona w oparciu
o stan z chwili jej dokonania. Stan lokalu w czasie darowizny nadawał się do kapitalnego remontu. Pozwana od
chwili otrzymania darowizny w 2003 r. poczyniła szereg nakładów na lokal mieszkalny. W rezultacie od 2003 r.
w wyniku modernizacji i remontów dokonanych przez pozwaną polepszył się stan lokalu i wzrósł jego standard.
Ustalenie wartości uczynionej darowizny na rzecz pozwanej winno zatem uwzględniać stan lokalu bez nakładów na
ten lokal dokonanych od czasu obdarowanej pozwanej. W umowie darowizny strony oszacowały wartość udziału we
własności lokalu mieszalnego (wraz z częścią wspólną) przekazywanego pozwanej na kwotę 20.000,00 zł. Pozwana
podniosła, iż odpowiedzialność pozwanej jako obdarowanej ogranicza się do wzbogacenia będącego skutkiem
otrzymanej darowizny. Wskazała, iż należy uwzględnić zmiany, które zaszły w majątku obdarowanej w związku z
otrzymaniem darowizny, w tym jej bezpośrednie negatywnej skutki. Wzbogacenie obdarowanego pomniejszają koszty
uzyskania darowizny (koszty zawarcia aktu notarialnego, koszty wpisu do księgi wieczystej w kwocie 1.264,90 zł) oraz
wydatki związane w posiadaniem przedmiotu darowizny (podatek od nieruchomości w kwocie 2.821,50 zł, koszty
ubezpieczenia w wysokości 1.989,00 zł). Pozwana wniosła nadto z uwagi na trudną sytuację materialną o rozłożenie
zasądzonej należności na miesięczne raty w maksymalnej wysokości 100 - 200 zł. Argumentowała, iż w okresie
życia spadkodawczyni pomagała jej finansowo w spłacie ceny nabycia lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w U., a po
otrzymaniu darowizny sprawowała opiekę nad darczyńcą aż do śmierci. Powód natomiast nie utrzymywał kontaktów
z babcią, a większość czasu przebywał za granicą. Strona pozwana podniosła nadto zarzut braku legitymacji czynnej
w niniejszej sprawie.
W piśmie procesowym z dnia 19.03.2015 r.pełnomocnik pozwanej wskazał, iż powód został przysposobiony przez R.
D..
W piśmie procesowym z dnia 25.03.2015 r. pełnomocnik powoda w całości podtrzymał dotychczasowe stanowisko
w sprawie i zakwestionował zarzuty strony pozwanej. Wskazał, iż nie domaga się zachowku od osób obdarowanych
lecz od spadkobierczyni, która odpowiada do wysokości nadwyżki przekraczającej jej własny zachowek. Testament
po spadkodawczyni K. D. (1) został otwarty i ogłoszony w dniu 26.03.2012 r. w sprawie I Ns 80/12. Ponadto bieg
przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw
lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu
dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Wskazał, iż bez znaczenia jest okoliczność,
iż spadek po zmarłej jest pusty a odpowiedzialność obdarowanych ma charakter subsydiarny. Podniósł nadto, iż gdyby
spadkodawczyni chciała pozbawić powoda prawa do zachowku to wydziedziczyłaby go w testamencie.
W piśmie procesowym z dnia 28.05.2015 r. pełnomocnik powoda wskazał, iż powód został przysposobiony w sposób
pełny.
W piśmie procesowym z dnia 3.06.2015 r. pełnomocnik pozwanej wskazał, iż roszczenie o zachowek jest niezasadne
albowiem istnieją w okolicznościach sprawy podstawy do przyjęcia, iż zawarta między pozwaną, J. W. i zmarłą
umowa stanowiła umowę dożywocia, a nie darowizny. Przekazanie przez zmarłą udziału we współwłasności w lokalu
mieszkalnym nastąpiło w zamian za utrzymanie i opiekę nad K. D. (1).
Na rozprawie w dniu 2.08.2016 r. pełnomocnik powoda ograniczył powództwo do kwoty 36.000,00 zł, co do kwoty
4.000,00 zł z odsetkami od tej kwoty cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 16 listopada 1973 r. w Państwowym Biurze Notarialnym w S. została zawarta umowa wieczystego użytkowania
i ustanowienia odrębnej własności lokali, sprzedaży budynku i lokali na podstawie której małżonkowie B. i K. D.
(1) nabyli lokal mieszkalny położony w U. przy ul. (...) wraz z przynależnym do tego lokalu udziałem w 59/100
niewydzielonej części we współwłasności budynku.
dowód: k. 159 - 162 - akt notarialny z dnia 16 listopada 1973 r. rep. A (...), k. 163 - decyzja z dnia 22 marca 1974 r.
B. D. zmarł w dniu 11 marca 1974 r. w S., ostatnio stale zamieszkiwał w U. przy ul. (...). W ciągu swojego życia zawierał
jeden związek małżeński z K. D. (1), z tego małżeństwa urodziło się dwoje dzieci - H. A. i R. D.. Nie miał żadnych
innych dzieci. Nie pozostawił testamentu.
Prawomocnym postanowieniem z dnia 23 grudnia 1975 r. Sąd Rejonowy w Słupsku stwierdził, iż spadek po B. D. na
podstawie ustawy nabyli żona K. D. (1) w 1/3 części, córka H. A. w 1/3 części i syn R. D. w 1/3 części.
dowód: k. 3 akt I Ns 3215/75 - odpis skrócony aktu zgonu B. D., odpis skrócony aktu małżeństwa B. D., odpis skrócony
aktu urodzenia H. D., odpis skrócony aktu urodzenia K. D. (2), wyciąg aktu urodzenia R. D., k. 8 akt I Ns3215/75 zapewnienie spadkowe, k. 9 akt I Ns 3215/75 - postanowienie z dnia 23 grudnia 1975 r.
Prawomocnym postanowieniem z dnia 31 marca 1977 r. Sąd Rejonowy w Słupsku (I N. 113/77) orzekł przysposobienie
małoletniego E. S. urodzonego (...) w B. przez R. D. i K. D. (3) i postanowił zmienić imię przysposobionego z E. na S.
- R.. W pkt. III postanowienia Sąd orzekł, iż przysposobienie wywołuje skutki z art. 121 kr i op.
dowód: k. 10 - odpis zupełny aktu urodzenia, k. 139 - postanowienie z dnia 31 marca 1977 r.,
Umową darowizny z dnia 26 marca 2003 r. sporządzoną przed notariuszem P. G. za numerem rep. A (...) K. D.
(1) darowała swojej córce H. A. oraz swojemu wnukowi J. W., udziały wynoszące po 2/6 części w prawie własności
stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...) położonego w U. przy ulicy
(...), w budynku oznaczonym numerem (...), objętego księgą wieczystą nr (...), wraz z udziałami w prawie własności
wspólnych części budynku i w prawie własności gruntu, na którym posadowiony jest budynek obejmujący lokal, przy
czym postanowiła, że udział powyższy stanowić będzie majątek odrębny J. W., a H. A. i J. W. darowiznę tę przyjęli.
dowód: k. 50 - 53 - akt notarialny z dnia 26 marca 2003 r. re. A nr (...), k. 11 - 22 odpis Księgi Wieczystej nr (...), k.
23 - 29 - odpis Księgi Wieczystej nr (...), k. 141 - 142 - odpis zwykły Księgi Wieczystej nr (...)
H. A. i J. W. po dniu 26 marca 2003 r. poczynili nakłady na nieruchomość położoną w U. przy ul. (...) i opiekowali
się K. D. (1).
dowód: k. 54 - 55 decyzja z dnia 8 listopada 2004 r., k. 56 faktura VAT z 2 listopada 2004 r., k. 57 - 60 - faktury VAT, k.
61 - 66 umowy kredytów oraz harmonogram spłat, k. 79 - 91 - polisy ubezpieczeniowe, k. 93 - paragony, k. 94 - faktura
proforma, k. 95 - dowód wpłaty, k. 96 - 104 - faktury VAT, zeznania świadka J. W. na rozprawie z dnia 21 maja 2015
r.00:20:24, 00:25:40, 00:28:25, 00:29:58, 00:30:57, 00:32:30, 00:33:28, zeznania świadka D. A. na rozprawie z dnia
16 lipca 2015 r. 00:24:11, 00:28:10, 00:31:13, 00:36:40, 00:39:34, 00:43:47, 00:44:57, 01:00:25, 01:03:37, 01:07:58
Spadkodawczyni K. D. (1) zmarła w dniu 26 stycznia 2009 r. w S., ostatnio stale zamieszkiwała w U.. W chwili śmierci
była wdową. Zmarła pozostawiła po sobie testament notarialny z dnia 22 grudnia 1999 r., w którym do całości spadku
powołała H. A. a swojego syna R. D. wydziedziczyła również z zachowku, bowiem w sposób uporczywy nie dopełniał
obowiązków rodzinnych, nie odwiedził spadkodawczyni od ponad dwóch lat, nie prowadził korespondencji i rozmów
telefonicznych.
Prawomocnym postanowieniem z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie I Ns 80/12 Sąd Rejonowy w Słupsku stwierdził,
iż spadek po K. D. (1) zm. 26 stycznia 2009 r. w S., ostatnio stale zamieszkałej w U., na podstawie testamentu
notarialnego z dnia 22 grudnia 1999 r. nabyła córka H. A. (córka B. i K.) w całości.
dowód: k. 3 akt I Ns 80/12 - odpis skrócony aktu zgonu K. D. (1), k. 5 akt I Ns 80/12 - odpis skrócony aktu urodzenia
R. D., odpis skrócony aktu małżeństwa H. W., k. 13 akt I Ns 80/12 - zapewnienie spadkowe, k. 10 akt I Ns 80/12 kopia testamentunotarialnego, k. 11 akt I Ns 80/12 - protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu, k. 18 akt I Ns 80/12
- postanowienie z dnia 27 kwietnia 2012 r.
Na dzień otwarcia spadku w skład majątku spadkowego nie wchodził żaden składnik majątkowy.
dowód: zeznania świadka J. W. na rozprawie z dnia 21 maja 2015 r. 00:17:18 - 00:30:29 (k. 129-130), zeznania świadka
D. A. na rozprawie z dnia 16 lipca 2015 r. 00:24:11-00:49:03 (k. 172-174), zeznania pozwanej na rozprawie w dniu 16
lipca 2015 r. 01:00:25- 01:18:52 (k. 175-176)
W dniu 23 stycznia 2012 r. R. D. złożył pozew o zachowek po zmarłej 26 stycznia 2009 r. w S. K. D. (1) przeciwko J. W..
Prawomocnym wyrokiem z dnia 3 grudnia 2012 r. Sąd oddalił powództwo.
dowód: k. 3 - 13 akt I C 431/12 - pozew wraz z załącznikami, k. 77 akt I C 431/12 wyrok z dnia 3 grudnia 2012 r., k. 81
- 85 akt I C 431/12 - uzasadnienie wyroku z dnia 3 grudnia 2012 r.
Aktualna wartość rynkowa prawa własności nieruchomości położonej w U., przy ul. (...) według stanu tej
nieruchomości przed dokonaniem przez H. A. nakładów na tą nieruchomości tj. według stanu na dzień 26 marca 2003
r., a według cen obecnych wynosiła 219.300,00 zł.
dowód: k. 186 - 239 - opinia biegłej sądowej A. D. z zakresu szacowania nieruchomości
H. A. od dnia 1 marca 2014 r. pobiera emeryturę w wysokości 1.250,62 zł.
dowód: k. 92 - decyzja ZUS z dnia 13 marca 2014 r., zeznania pozwanej na rozprawie z dnia 2 sierpnia 2016 r. 00:03:16(...):42 (k. 270)
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.
W niniejszej sprawie powód S. D. dochodził od pozwanej H. A. zachowku po spadkodawczyni K. D. (1) w wysokości
40.000,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.
Z uwagi, iż na ostatnim terminie rozprawy powód cofnął powództwo w zakresie kwoty 4.000,00 zł z odsetkami od tej
kwoty z jednoczesnym zrzeczeniem się roszczenia, Sąd na podstawie art. 355§ 1 k.p.c. w zw. z art. 203 k.p.c. umorzył
postępowania w tym zakresie, o czym orzekł w pkt. II wyroku.
Powództwo wniesione w niniejszej sprawie oparte było na treści art. 991 § 1 k.c., który brzmi: "zstępnym, małżonkowi
oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale
niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który
by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).
Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny,
bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o
zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia (§ 2)".
Zgodnie z art. 1011 k.c. zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on
spadkodawcę.
W stanie faktycznym przedmiotowej sprawy, poza sporem jest okoliczność, iż R. D. należy do kręgu spadkobierców
ustawowych po zmarłej K. D. (1). Jako, że nie został powołany do spadku z ustawy stosownie do art. 991 § 2, należał
mu się zachowek w wysokości połowy udziału spadkowego. Zważyć jednak należy, iż spadkodawczyni wydziedziczyła
go w testamencie notarialnym z dnia 22 grudnia 1999 r. Okoliczność ta spowodowała, iż do zachowku uprawnieni
są jego zstępni.
W myśl art. 936 § 1 k.c. przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym i jego krewnych tak, jakby był dzieckiem
przysposabiającego, a przysposabiający i jego krewni dziedziczą po przysposobionym tak, jakby przysposabiający był
rodzicem przysposobionego.Przez przysposobienie pełne powstaje pomiędzy przysposobionym a przysposabiającym
taki stosunek jak między rodzicami a dziećmi (art. 121 § 1 k.r.o.), przysposobiony nabywa prawa i obowiązki
wynikające z pokrewieństwa w stosunku do krewnych przysposabiającego (art. 121 § 2 k.r.o.). Przysposobiony
uzyskuje status taki sam jak dzieci naturalne przysposabiającego, a skutki przysposobienia rozciągają się na
zstępnych przysposobionego (art. 121 § 4 k.r.o.), czego konsekwencją jest następstwo prawne na wypadek
śmierci pomiędzy osobami złączonymi stosunkiem przysposobienia. Warunkiem powołania przysposobionego do
dziedziczenia ustawowego po przysposabiającym, jak też przysposabiającego po przysposobionym, jest istnienie
prawomocnego orzeczenia przysposobienia w chwili otwarcia spadku (tak: Andrzej Kidyba (red.), Elżbieta Niezbecka,
Komentarz do art. 936 k.c., Stan prawny 2015.06.15 LexOmega).
Sąd, ustalił w niniejszej sprawie, iż powód posiada legitymację czynną do występowania w procesie o zachowek po
zmarłej K. D. (1) albowiem wykazał, iż w chwili otwarcia spadku był przysposobiony przez R. D. (syna spadkodawczyni)
a przysposobienie to było pełne. Wszedł on w miejsce ojca jako jego zstępny i na podstawie ustawy dziedziczyłby ?
spadku po K. D. (1).
W myśl obowiązujących przepisów, osoba uprawniona do zachowku, roszczenia z tego tytułu powinna w pierwszej
kolejności kierować przeciwko spadkobiercom zmarłego, w drugiej kolejności w stosunku do osób, na których rzecz
zostały uczynione zapisy windykacyjne (art. 9991 k.c.), w trzeciej zaś kolejności odpowiadają osoby obdarowane (tak:
Andrzej Kidyba (red.), Elżbieta Niezbecka, Komentarz do art. 1000 Kodeksu cywilnego, Stan prawny 2015.06.15,
LexOmega).
Ustawodawca w art. 1000 § 1 k.c. przesądził bowiem, że jeżeli uprawniony do zachowku nie może otrzymać
należnego mu zachowku od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, może
on żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej
do uzupełnienia zachowku. Jednakże obdarowany jest obowiązany do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach
wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.
Według konstrukcji przyjętej w kodeksie cywilnym, roszczenie o zachowek ma zapewnić uprawnionemu realną
korzyść, i to niezależnie od woli spadkodawcy, gdyż ten może go jej pozbawić jedynie w drodze wydziedziczenia,
dopuszczalnego w bardzo wyjątkowych sytuacjach (art. 1008-1010 KC). Kierując się przesłanką realności tej korzyści,
ustawodawca postanowił, że głównym adresatem roszczenia o zachowek jest spadkobierca (art. 991 § 2 KC). Dopiero
kiedy otrzymanie od spadkobiercy zachowku jest niemożliwe, uprawniony może żądać od osoby, która otrzymała
od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku (tak: Sąd
Najwyższy - Izba Cywilna w wyroku z dnia 30.01.2008 r., III CSK 255/07, LexOmega nr (...)).
Mając na uwadze powyższe Sąd zważył, iż powód w pierwszej kolejności powinien domagać się zachowku od
spadkobiercy K. D. (1), tj. od pozwanej H. A..
Zgodnie z art. 992 k.c. przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia
się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się
spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni. Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia
się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów poniższych, darowizny oraz
zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę (art. 993 k.c.).
Art. 994 § 1 k.c. stanowi, iż przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w
danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku,
darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Powód wszedł w miejsce ojca jako jego zstępny i na podstawie ustawy dziedziczyłby ? spadku po babci K. D. (1), zatem
przysługuje mu zachowek w wysokości ? jego udziału, zatem ? części spadku.
K. D. (1) posiadała ? części całej nieruchomości, która została przekazana w umowie darowizny z dnia 26 marca 2003
r. w wysokości 2/6 córce H. A. (oraz 2/6 J. W.). Spadek po K. D. (1) na dzień otwarcia był pusty, zatem na podstawie
powołanych przepisów podstawą obliczenia zachowku jest jedynie darowizna na rzecz H. A. w wysokości 2/6 części
spadku z tego - ? udziału (wg zasad dziedziczenia ustawowego, która przypadłaby powodowi) to 1/6, z czego zachowek
wynosi połowę, co daje ułamek: 1/12 część całości spadku.
Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego opierając się na wartości nieruchomości ustalonej przez biegłego
sądowego z zakresu szacowania nieruchomości ustalił, iż aktualna wartość rynkowa prawa własności nieruchomości
położonej w U., przy ul. (...) według stanu tej nieruchomości - przed dokonaniem przez H. A. nakładów na tą
nieruchomości - tj. według stanu na dzień 26 marca 2003 r., a według cen obecnych wynosiła 219.300,00 zł.
Mając na uwadze powyższe rozważania, kwota należna powodowi od pozwanej z tytułu zachowku to 18.275,00 zł
(219.3000,00 x 1/12), o czym Sąd orzekł w pkt. I wyroku.
O odsetkach Sad orzekł na podstawie art. 481 k.c. uwzględniając zmianę brzmienia jego treści od dnia 1.01.2016 r.,
Sąd zasądził odsetki od dnia 3.02.2012 r. (dzień następny po dniu 2.02.2012 r. - tj. dniu doręczenia pozwanej odpisu
pozwu) uznając, iż wtedy dopiero nastąpiło wezwanie do spełnienia świadczenia.
Powództwo w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu (pkt. III wyroku).
W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc., uznając iż pozwana posiada trudną sytuację majątkową,
która uniemożliwia jej poniesienie kosztów postępowania, z tych samych względów Sąd nie uwzględnił wniosku
pozwanej o rozłożenie należności na raty (art. 320 kpc.), uznając, iż sytuacja pozwanej nie uzasadnia rozłożenia
świadczenia na raty.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2016 poz.
623 ze zm.) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić
kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego
podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.
Powód wygrał niniejszą sprawę w 46 %, zatem powinien ponieść nieuiszczone koszty sądowe w 54 %. Na koszty złożyła
się w niniejszej sprawie wynagrodzenie biegłego w wysokości 2.044,80 zł, i wynagrodzenie świadka w wysokości 11,80
zł (2.056,60 zł x 54 % = 1.110,56 zł.). z tego względu orzeczono jak w pkt. IV wyroku.
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
Dn. 17.09.2016 r.