Nowoczesność i kryzys kultury.

Nazwa zajęć: Nowoczesność i kryzys kultury. Modernity and the Cultural Crisis.
Kod: 0200-D0023F
Prowadzący: prof. nadzw. dr. hab. P. Pieniążek
Rodzaj zajęć: historyczne II wybierane.
Typ zajęć: zajęcia specjalistyczne.
Semestr, rok i stopień studiów: semestr letni, dla studentów wszystkich lat z wyjątkiem
pierwszego licencjackiego oraz pierwszego roku studiów magisterskich.
Liczba godzin w semestrze: 30 godz.
Punkty ECTS: 3
Proponowany termin i sala: wtorek, godz. 13.45-15.15
Program
Ukazanie Nietzscheańskiej diagnozy nowoczesności jako podstawy diagnozy kryzysu kultury
nowoczesnej (modernistycznej) i zawartej w niej krytyki dekadencji (na przykładzie
Baudelaire’a). Przedstawienie wersji literackiej dekadencji i kultury modernistycznej (T.
Mann, Hesse) i wersji kulturo-krytycznej (Horkheimer/Adorno). Ukazanie przejścia od
kultury modernistycznej do kultury postmodernistycznej (Lyotard, Vattimo, Baudrillard).
Efekty kształcenia:
1. Studia pierwszego stopnia:
Wiedza
Student zna podstawową terminologię w języku obcym, dotyczącą nowoczesności i kryzysu
kultury (02F-1A_W05); zna i rozumie historyczny charakter kształtowania się idei
filozoficznych związanych z kryzysem kultury nowoczesnej (02F-1A_W09); zna metody
interpretacji tekstu filozoficznego dotyczącego kultury nowoczesnej.
Umiejętności
Student samodzielnie zdobywa wiedzę o procesach kształtowania się kultury nowoczesnej
(K_U02); analizuje argumenty filozoficzne dotyczące problematyki diagnozy kryzysu
kultury, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia (K_U07); wykrywa proste zależności
między kształtowaniem się filozoficznej refleksji nad kulturą a społeczno-kulturowym
procesem racjonalizacji i modernizacji (K_U12); formułuje w mowie i na piśmie problemy
filozoficzne związane z postmodernistyczną koncepcją kultury, stawia tezy oraz artykułuje
własne poglądy w sprawach społecznych i światopoglądowych z nią związanych (K_U13);
pisze proste rozprawki z samodzielnym doborem literatury (K_U14); rekonstruuje i
konstruuje różnego rodzaju argumentacje, odwołując się do podstawowych przesłanek
normatywnych różnych wizji przezwyciężenia kryzysu kultury nowoczesnej (K_U21).
Kompetencje społeczne
Student efektywnie organizuje własną pracę dotyczącą badania różnych diagnoz kryzysu
kultury nowoczesnej i krytycznie ocenia jej stopień zaawansowania (K_K05); ma
świadomość znaczenia problematyki kryzysu kultury nowoczesnej dla rozumienia wydarzeń
społecznych i kulturalnych XIX i XX wieku (K_K08).
2. Studia drugiego stopnia
Wiedza
Student ma wszechstronną znajomość i dogłębne rozumienie roli refleksji nad kryzysem
kultury w kształtowaniu się kultury nowoczesnej i ponowczesnej (K_W01); wszechstronnie
zna i dogłębnie rozumie krytyczne poglądy Nietzschego i jego znaczenie dla kształtowania się
refleksji nad kryzysem kultury nowoczesnej (K-W11); zna historyczny rozwój różnych
filozoficznych ujęć kryzysu kultury nowoczesnej na poziomie umożliwiającym specjalizację
w obrębie filozofii XIX-XX wieku (K_W12); ma szeroką znajomość i rozumie zależności
między kształtowaniem się refleksji nad kryzysem kultury w myśli modernistycznej i
postmodernistycznej a zmianami w kulturze i w społeczeństwie nowoczesnym (K_W13); ma
gruntowną znajomość metod badawczych i strategii argumentacyjnych specyficznych dla
badania kulturowego pola nowoczesności (K_W17); ma gruntowną znajomość metod
interpretacji tekstu filozoficznego (K_W18); zna i rozumie filozoficzne podstawy kultury oraz
zna i rozumie fundamentalną rolę, jaką kryzysowa świadomość kultury nowoczesnej
odgrywała w powstawaniu dzieł i instytucji kultury świata nowoczesnego (K_W20).
Umiejętności
Student samodzielnie interpretuje tekst filozoficzny Horkheimera i Adorno, komentuje i
konfrontuje tezy pochodzące z różnych tekstów dotyczących kultury nowoczesnej (K_U04);
określa stopień doniosłości (relewancji) tezy o symulacyjnym charakterze kultury masowej
dla problematyki kryzysu kultury nowoczesności (K_U06); zna i rozumie historyczny
charakter kształtowania się idei filozoficznych dotyczących kryzysu kultury nowoczesnej i
procesów racjonalizacji i modernizacji społeczno-ekonomicznej w XIX-XX wieku (K_U07).
Kompetencje społeczne
Student uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa filozoficznego i
wykorzystania go w rozumieniu wydarzeń społecznych związanych z przemianami
zachodzącymi we współczesnej kulturze (K_K05).
Literatura:
F. Nietzsche, O pożytku i szkodliwości historii dla życia; Horkheimer/Adorno, Przemysł kulturalny (w:
Dialektyka oświecenia); R. Sheppard, Problematyka modernizmu europejskiego, w: R. Nycz,
Odkrywanie modernizmu (wybór tekstów), O. Marquardt, Aesthetica i anaesthetica (Po
postmodernie), J. Baudrillard, Symulakry i symulacja.